** VAN HOUTVUUR TOT (O)LEDVERLICHTING ** Van lijn- of ...

Leiden ten huize van R. van Krugten in het Fortuin te Boxtel zou worden
aanbesteed Het daarstellen van de Gebouwen voor de Gasfabriek te Boxtel.
Eerder had het bedrijf van het toenmalige gemeentebestuur onder burgemeester
H.J. v.d. Ven daartoe vergunning verkregen. Het betrof hier een particuliere
onderneming. Deze fabriek kwam te staan in de toenmalige Nieuwstraat in de
omgeving van de Haagakker (nu Boxtel-oost). Met nummer 34 werd, gedateerd 21
juli 1865, door het gemeentebestuur van Boxtel een hinderwetvergunning afgegeven
aan de gasfabriek, kadastraal gelegen D 968 en D 969. In de nabijheid verrees een
ruime woning, die in de volksmond al snel de bijnaam 't kasteeltje verwierf vanwege
de aangebrachte versieringen in de vorm van kantelen. In het huis woonde J.A. van
der Eerden, die concessionaris (depothouder/handelsagent) was voor Boxtel van de
Leidse maatschappij die de gasfabriek had laten bouwen en inrichten. Dit fraaie huis
werd in 1969 gesloopt. Theo van den Aker zegt daarover in zijn boekwerk Boxtel: kijk
nou 'ns! dat bij de gasfabriek als voorman werkzaam was Hanneske Hensen en
Driek v.d. Meijden als lantaarnopsteker, tevens klepperman (nachtwaker). Zij inden
ook de gasnota's bij de afnemers van de gasfabriek. In die beginfase werd gas
geleverd voor (straat-) verlichting in het centrum. In de wijk Breukelen werden de
straten nog met petroleumlampen verlicht. Wellicht dat daar de bebouwing nog te
gering was om het voor de gasfabriek lonend te maken ook daar een gasleiding aan te
leggen.
Eerste Boxtelse gasfabriek aan de Nieuwstraat, gebouwd in 1865. Na sluiting werd het
pand omgebouwd tot een aantal woningen. Gesloopt bij realisering wijk Boxtel-oost.
54