** VAN HOUTVUUR TOT (O)LEDVERLICHTING ** Van lijn- of ...

establish gas utilities in other countries op, ook bekend onder de naam Imperial
Continental Gas Association. Kort na oprichting trok Congreve zich terug. De
maatschappij is in diverse landen werkzaam geweest. In 1825 werd in
Hannover begonnen met de distributie van gas. In 1826 voorzag ze Berlijn van
gaslicht. Antwerpen, Brussel en Wenen volgden. In 1828 werd in België Distrigas
opgericht, de belangrijkste gasdistributeur in dat land. In 1883 bouwde het bedrijf de
Westergasfabriek in Amsterdam langs de Haarlemmertrekvaart op een 4 ha groot
fabrieksterrein. Er kwamen kolenopslagplaatsen, gashouders, zuiveringsinstallaties,
een watertoren en kantoorgebouwen, ontworpen door architect Isaac Gosschalk.
In 1839 was Mozes in Marseille waar hij een nieuwe gasfabriek bezocht. Hij zag daar
een lantaarnopsteker bezig. Mozes' aandacht werd getrokken omdat de man niet
werkte met het gebruikelijke laddertje, doch een lange stok bij zich had, warmee hij
het gaslicht kon aan- en uitdoen. Mozes liet zijn secretaris, dr. Loewe, daarvan een
gedetailleerde tekening maken en nam een dergelijke stok mee terug naar Engeland.
Hij oordeelde het hulpmiddel een eenvoudige en handige uitvinding en het bespaart
tijd en dus ook kosten. Wie de uitvinder van deze Franse 'aansteekstok' was blijft
ongewis. Mogelijk heeft Mozes daarmee deze wijze van lantaarn opsteken en doven
in Engeland geïntroduceerd.
Toch zouden vele jaren later ook lantaarnopstekers nog werken met het hun `
vertrouwde laddertje. Dit is onder meer te zien op oude foto's uit die periode.
Omschakeling naar het nieuwe hulpmiddel zal om diverse redenen niet algemeen
zijn gebeurd. Wellicht dat ombouwkosten van de in Engeland staande lantaarns in
veel gevallen te kostbaar werd geacht.
< Mozes Chaim Montefiore, op
honderdjarige leeftijd.
Wegens zijn verdiensten ten aanzien
van het brengen van openbare
gasverlichting in Europa werd Mozes
op 23 februari 1837 benoemd tot
Fellow of the Royal Society.
Met deze benoeming was hij zeer
verguld. Hij was de tiende jood die
deze eer te beurt viel.
33