Plangebied Schakenbosch Archeologisch vooronderzoek

RAAP-RAPPORT 1656 

Plangebied Schakenbos te 

Leidschendam 

Gemeente Leidschendam-Voorburg 

Archeologisch vooronderzoek: een bureau- en 

inventariserend veldonderzoek

Colofon 

Opdrachtgever: Aveco de Bondt 

Titel: Plangebied Schakenbos, gemeente Leidschendam-Voorburg; archeologisch vooronderzoek: een 

bureau- en inventariserend veldonderzoek 

Status: eindversie 

Datum: 22-07-2008 

Auteur: drs. R.W. de Groot & drs. D.E.A. Schiltmans 

Projectcode: LETP 

Bestandsnaam: RA1656-LETP.doc 

Projectleider: drs. R.W. de Groot & drs. D.E.A. Schiltmans 

Projectmedewerker: drs. C.F.H. Coppens, drs. J.H.M. van Eijk & dhr. F. van der Wal 

ARCHIS-vondstmeldingsnummer: 406074 & 406076 

ARCHIS-waarnemingsnummer: nog in aanvraag 

ARCHIS-onderzoeksmeldingsnummer/CIS-code: 20664 (bureauonderzoek), 25926 & 25927 

(veldonderzoek) 

Autorisatie: drs. B. Jansen 

ISSN: 0925-6229 

RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V. 

Leeuwenveldseweg 5b 

1382 LV Weesp 

Postbus 5069 

1380 GB Weesp 

telefoon: 0294-491500 

telefax: 0294-491519 

E-mail: raap@raap.nl 

© RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V., 2008 

RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade 

voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen.

RAAP-rapport 1656 

Samenvatting 

In opdracht van Aveco de Bondt heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau in januari 

2007 een bureauonderzoek uitgevoerd in verband met de geplande herinrichting 

van plangebied Schakenbos te Leidschendam in de gemeente Leidschendam- 

Voorburg. Aansluitend aan dit bureauonderzoek is op 14 t/m 20 december 2007 een 

veldonderzoek uitgevoerd. 

Uit het bureauonderzoek blijkt dat binnen het plangebied drie strandwallen (al dan 

niet met vervlakte duinen) liggen met daartussen ingesloten strandvlaktes (al dan niet 

met vervlakte duinen) die zijn bedekt met veen. Uit het plangebied is één vindplaats 

uit het Neolithicum bekend. Het gaat om een vuurstenen bijl, die in geroerde grond is 

aangetroffen. Uit de omgeving van het plangebied zijn verschillende vindplaatsen uit 

het Neolithicum en de Romeinse tijd bekend. Ook zijn losse fragmenten aardewerk uit 

de late Middeleeuwen aangetroffen. Daarnaast staat op historisch kaartmateriaal op 

verschillende plekken in het plangebied bebouwing aangegeven. 

Op grond van het bureauonderzoek gold voor het plangebied bij aanvang van het 

veldonderzoek een hoge verwachting voor vindplaatsen vanaf het Neolithicum. 

Dit kunnen relatief grote nederzettingen betreffen, maar ook akkerlagen. De 

vindplaatsen manifesteren zich door middel van vuursteen, aardewerk, botmateriaal 

en natuursteen, maar ook door de aanwezigheid van houtskoolfragmenten en 

cultuurlagen. De vindplaatsen kunnen worden aangetroffen in de top van de Oude 

Duin- en Strandzanden, zowel vanaf maaiveld als op dieper gelegen overstoven en/ 

of met veen bedekte niveaus. Binnen de zones met historische bebouwing geldt 

specifiek een hoge archeologische verwachting voor vindplaatsen uit de Nieuwe tijd. 

Op basis van het bureauonderzoek is voor het hele plangebied de archeologische 

verwachting bepaald. Het veldonderzoek heeft zich enkel gericht op de zones 

waar concreet bodemingrepen gepland zijn. Dit betreft de zones waar in de 

inrichtingsplannen bebouwing en een watergang zijn gepland. De zones met 

toekomstige bebouwing centraal in het plangebied zijn nog niet onderzocht, omdat de 

hier geplande bodemingrepen in een later stadium zullen plaatsvinden. 

Tijdens het veldonderzoek is de op grond van het bureauonderzoek verwachte 

bodemopbouw aangetroffen. Er is sprake van 3 duinenrijen met daartussen lager 

gelegen delen die zijn overdekt met veen. De top van de strandwallen is aangetast als 

gevolg van de recente inrichting van het terrein. Ter plaatse van de lagere delen is de 

bodem over het algemeen tot in de top van het veen verstoord geraakt. De daaronder 

gelegen Oude Duin- en Strandzanden zijn wel intact. 

3


Ter plaatse van de zone met historische bebouwing langs de Veursestraatweg 

zijn fragmenten aardewerk en puinspikkels aangetroffen. Het aardewerk lijkt uit 

een intacte laag afkomstig te zijn en betreft een fragment grijsbakkend (mogelijk 

Kogelpot-) aardewerk uit de late Middeleeuwen (boring 66). De puinspikkels en het 

aardewerk in boring 78 zijn waarschijnlijk afkomstig uit een oude sloot. Omdat beide 

boringen binnen een zone liggen waar historische bebouwing wordt verwacht, is deze 

zone geïnterpreteerd als een vindplaats. 

In boring 4 is op een diepte van 1,6 m -Mv ondoordringbaar puin aangetroffen. Op 

die locatie zijn geen gegevens bekend van recente verstoringen (zoals kabels en 

leidingen) of historische bebouwing (figuur 2). De bodemopbouw lijkt intact te zijn. 

Mogelijk gaat het om een fundament uit de Nieuwe tijd. 

Buiten de bovengenoemde vindplaats zijn geen aanwijzingen aangetroffen voor 

vondstrijke nederzettingsterreinen vanaf het Neolithicum. Er zijn geen cultuurlagen 

of andere aanwijzingen (houtskoolspikkels, aardewerk en vuursteen) aangetroffen, 

die daarop eventueel zouden kunnen wijzen. Mogelijk zijn eventuele vindplaatsen 

binnen het onderzoeksgebied verdwenen als gevolg van het afgraven van de top van 

de strandwallen in het gebied. Eventuele kleinschalige vindplaatsen die alleen worden 

gekenmerkt door een vondstspreiding van aardewerk of vuursteen, zouden door de 

gebruikte onderzoeksmethode gemist kunnen zijn. Aangezien de top van de strandwal 

echter is afgegraven, lijkt de kans dat deze nog intact aanwezig zijn, vrij klein. 

Ter plaatse van de vindplaats van de neolithische bijl zijn een aantal controleboringen 

uitgevoerd. Daaruit blijkt dat de bodem vrijwel tot in het veen verstoord is geraakt. 

De bijl, die op 25 cm -Mv zou is aangetroffen, komt dan ook inderdaad uit een 

verstoorde laag. In het veen en in de top van het Oude Duinzand daaronder, zijn geen 

aanwijzingen aangetroffen voor een vindplaats in de vorm van een zandige veenlaag 

of een donkergrijze ‘vuile laag’ in de top van de Oude Duinzand. Er lijkt dan ook geen 

reden om een neolithische vindplaats te vermoeden ter plaatse van de locatie waar de 

neolithische bijl is gevonden. 

In de onderzochte delen van het plangebied is een grotendeels onverstoord duinenop 

strandwallenlandschap aangetroffen. In de directe omgeving van het plangebied 

(langs de Frekeweg) zijn in een vergelijkbaar intact landschap archeologische resten 

uit het Neolithicum (een dumpplaats) aangetroffen. Aangezien archeologische resten 

uit het Neolithicum in het duinen- en strandwallengebied over het algemeen worden 

gekenmerkt door de afwezigheid van een vondstlaag en een lage vondstspreiding, 

zijn deze moeilijk op te sporen door middel van een booronderzoek als het 

onderhavige. 

Op basis van het bovenstaande wordt dan ook geadviseerd om in de onderzochte 

delen van het plangebied een vervolgonderzoek uit te laten voeren in de vorm van 

een proef- of zoeksleuvenonderzoek. Doel van dat onderzoek zal zijn het vaststellen 

4


van de aan- of afwezigheid van eventuele archeologische resten alsmede het in 

kaart brengen van het oude microreliëf van het plangebied. Voorafgaande aan dit 

onderzoek dient een Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld. Pas na 

goedkeuring van dit PvE door het bevoegd gezag (provincie Zuid-Holland) kan het 

vervolgonderzoek een aanvang nemen. 

Ter plaatse van vindplaats 1 en de zone rond boring 4 (figuur 6) wordt aanbevolen om 

hier geen bebouwing en geen bodemingrepen die dieper reiken dan respectievelijk 

0,7 en 1,3 m -Mv plaats te laten vinden. Op die manier kunnen de aanwezige 

vindplaatsen in situ behouden blijven. Binnen beide vindplaatsen bevinden zich 

archeologische resten die waarschijnlijk van na 1600 na Chr. dateren. Op basis van 

toekomstig provinciaal beleid (de provinciale onderzoeksagenda, die op het moment 

van opstellen van de rapportage nog in voorbereiding was) worden archeologische 

resten van na 1600 na Chr. niet op provinciaal niveau als behoudenswaardig gezien. 

Dergelijke resten vallen onder het gemeentelijke beleid, dat op moment van schrijven 

eveneens nog in ontwikkeling is. Aangezien beide vindplaatsen vallen in een zone 

waar nieuwbouw ontwikkeld zal worden, wordt geadviseerd om ook beide zones in het 

boven beschreven proef- of zoeksleuvenonderzoek te onderzoeken. 

Het overige deel van het onderzoeksgebied 

Tijdens het veldonderzoek zijn twee toekomstig te bebouwen zones in het centrale 

deel van het plangebied nog niet onderzocht. Deze zones bevinden zich deels op de 

strandwal en deels in de strandvlakte. Daarnaast bevindt zich in het zuidelijke gebied 

een zone met historische bebouwing. Op grond van het feit dat in een vergelijkbare 

zone langs de Veursestraatweg daadwerkelijk aanwijzingen zijn aangetroffen voor 

een vindplaats uit de Nieuwe tijd, wordt geadviseerd om binnen deze twee zones een 

verkennend booronderzoek uit te voeren, met als doel de intactheid van het duinen 

strandwallenlandschap vast te stellen. Naar aanleiding van de resultaten van dit 

onderzoek kan worden bepaald of een vervolgonderzoek in de vorm van zoek- of 

proefsleuven noodzakelijk is. 

Het hierboven weergegeven advies is tot stand gekomen in overleg met de 

opdrachtgever en met de provinciaal archeoloog van Zuid-Holland (drs. R.H.P. Proos). 

5


Inhoud 

3 Samenvatting 

7 1 Inleiding 

7 1.1 Kader en doelstelling 

7 1.2 Plangebied 

8 1.3 Onderzoeksopzet en richtlijnen 

10 2 Bureauonderzoek 

10 2.1 Methoden 

10 2.2 Resultaten 

18 3 Veldonderzoek 

18 3.1 Methoden 

20 3.2 Resultaten 

25 4 Conclusies en aanbevelingen 

25 4.1 Conclusies 

26 4.2 Aanbevelingen 

29 Literatuur 

30 Gebruikte afkortingen 

30 Verklarende woordenlijst 

31 Overzicht van figuren, tabellen en bijlagen 

32 Bijlage 1. Boorbeschrijvingen 

77 Bijlage 2. Vondstenlijst 

6


1 Inleiding 

1.1 Kader en doelstelling 

In opdracht van Aveco de Bondt heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau in januari 

2007 een bureauonderzoek uitgevoerd in verband met de geplande herinrichting 

van plangebied Schakenbos te Leidschendam in de gemeente Leidschendam- 

Voorburg. Aansluitend aan dit bureauonderzoek is op 14 t/m 20 december 2007 een 

veldonderzoek uitgevoerd. De geplande (gefaseerde) herinrichting gaat gepaard 

met de sloop van een deel van de huidige bebouwing en de nieuwbouw van een 

aantal gebouwen, de aanleg van een waterpartij en de herinrichting van het park. 

De omvang van de geplande nieuwbouw bedraagt maximaal 5,8 ha. De omvang 

van de geplande waterpartij bedraagt circa 1,3 ha. De diepte van de voorgenomen 

bodemingrepen was ten tijde van het veldonderzoek nog niet bekend. In eerste 

instantie zal de zuidoostelijke hoek van het plangebied worden heringericht. Deze 

werkzaamheden zullen naar verwachting in de zomer van 2009 aanvangen. In een 

later stadium zullen werkzaamheden in de noordwestelijke hoek plaatsvinden. 

De aanleiding van het onderzoek vormt de vrijstellingsprocedure ex artikel 19, 

lid 1 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening. Het archeologisch vooronderzoek 

diende te worden uitgevoerd omdat realisatie van de plannen zou kunnen leiden tot 

aantasting of vernietiging van mogelijk aanwezige archeologische resten. Doel van 

het bureauonderzoek was het verwerven van informatie over bekende en verwachte 

archeologische waarden teneinde een gespecificeerde verwachting op te stellen. Doel 

van het veldonderzoek was het toetsen van die archeologische verwachting en, indien 

mogelijk, een eerste indruk geven van de kwaliteit (gaafheid en conservering), aard, 

datering, omvang en diepteligging van eventueel aangetroffen archeologische resten. 

1.2 Plangebied 

Het plangebied (ca. 40 ha) ligt aan de noordoostzijde van de bebouwde kom van 

Leidschendam in de gemeente Leidschendam-Voorburg (figuur 1). Het plangebied 

wordt globaal begrensd door de Veursestraatweg in het zuidoosten, de Noordsingel 

en Bouwlustweg in het zuidwesten en het sportterrein in het noordwesten. Plangebied 

Schakenbos staat ook bekend als het terrein van de Robert Fleury Stichting. Het 

gebied staat afgebeeld op kaartblad 30G van de topografische kaart van Nederland 

(schaal 1:25.000); de coördinaten van de vier hoekpunten zijn 87.563/457.595, 

88.132/456.753, 88.488/457.281 en 87.926/457.752. Ten tijde van het onderzoek was 

het plangebied in gebruik door de Robert Fleury Stichting als zorginstelling en bevond 

zich op het terrein bebouwing met bijbehorende tuinen en infrastructuur. 

7


Figuur 1. De lig- 

 

 

 

ging van het 

plangebied (gearceerd); 

inzet: ligging 

in Nederland 

(ster). 

 

 

 

 

 

 

 

1.3 Onderzoeksopzet en richtlijnen 

Het onderzoek bestond uit een bureauonderzoek en een veldonderzoek. Het 

veldonderzoek is beperkt gebleven tot een karterend booronderzoek. Rond de locatie 

waar in het verleden een vuurstenen bijl uit het Neolithicum is aangetroffen zijn 

daarnaast een aantal controleboringen verricht. 

Het bureau- en inventariserend veldonderzoek is uitgevoerd volgens de normen 

die gelden in de archeologische beroepsgroep c.q. de Kwaliteitsnorm Nederlandse 

Archeologie versie 3.1 (KNA). 

RAAP Archeologisch Adviesbureau en de door RAAP toegepaste procedures zijn 

goedgekeurd door het College voor de Archeologische Kwaliteit (CvAK), die valt 

onder de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB; http://www. 

sikb.nl). Sinds 7 maart 2008 beschikt RAAP over een eigen opgravingsvergunning, 

verleend door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. 

8


Zie tabel 1 voor de dateringen van de in dit rapport genoemde archeologische 

perioden. Enkele vaktermen worden achter in dit rapport beschreven (zie verklarende 

woordenlijst). 

Tabel 1. Archeolo- 

Geologische 

perioden 

Absolute 

tijdschaal 

Archeologische 

perioden 

gecalibreerde 

jaren 

gische tijdschaal. 

Subatlanticum 

Subboreaal 

Atlanticum 

Boreaal 

heden 

1000 

na Chr. 

0 

1000 

voor Chr. 

2000 

3000 

4000 

5000 

6000 

7000 

8000 

Nieuwe tijd 

Middeleeuwen 

Romeinse tijd 

IJzertijd 

Bronstijd 

Neolithicum 

Mesolithicum 

Paleolithicum 

Laat 

Vroeg 

Laat 

Midden 

Vroeg 

Laat 

Midden 

Vroeg 

Laat 

Midden 

Vroeg 

Laat 

Midden 

Vroeg 

Laat 

Midden 

Vroeg 

Laat 

Midden 

Vroeg 

1500 

1050 

450 

270 

70 na Chr. 

12 voor Chr. 

250 

500 

800 

1100 

1800 

2000 

2850 

4200 

4900/5300 

6450 

7100 

8800 

35000 

300000 

Preboreaal 

9000 

Jonge Dryas 

stadiaal 

10000 

11000 

Bølling-Allerød 

interstadiaal 

12000 

9


2 Bureauonderzoek 

2.1 Methoden 

Voorafgaand aan het veldonderzoek is een bureauonderzoek uitgevoerd om na 

te gaan of er reeds archeologische vondsten uit het plangebied geregistreerd 

staan en om ten behoeve van het veldwerk de landschappelijke (geologische en 

bodemkundige) kenmerken alsmede de gespecificeerde archeologische verwachting 

te bepalen. In het kader van het bureauonderzoek zijn verschillende bronnen 

geraadpleegd (zie literatuurlijst). 

Om inzicht te krijgen in het voorkomen van archeologische vindplaatsen in of 

nabij het plangebied is het ARCHeologisch Informatie Systeem (ARCHIS) van 

de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) en 

de Kennisinfrastructuur Cultuurhistorie (KICH; http://www.kich.nl) geraadpleegd. 

Daarnaast is gebruik gemaakt van het in december 2006 uitgevoerde 

bureauonderzoek ten behoeve van het bestemmingsplan Duivenvoorde corridor 

(Rietkerk, 2007). Tijdens het bureauonderzoek is tevens het Actueel Hoogtebestand 

Nederland (AHN) bestudeerd. Tot slot is informatie aangeleverd door de gemeente 

Leidschendam-Voorburg en de Archeologische Werkgroep Leidschendam-Voorburg 

(met dank aan dhr. M. van Rijn) en door de opdrachtgever (met dank aan dhr. P. 

Dassen). 

2.2 Resultaten 

Geologie en geomorfologie 

Het plangebied maakt landschappelijk gezien deel uit van de kuststrook van 

West-Nederland. De ontstaanswijze van dit gebied hangt nauw samen met de 

zeespiegelstijging in het Holoceen (vanaf 10.000 jaar geleden). In de periode van 

snelle zeespiegelstijging in het Atlanticum (ca. 7000 voor Chr.) zijn buiten de huidige 

kustlijn waarschijnlijk al strandwallen gevormd door sediment transport onder invloed 

van getijden, golfwerking en wind. Deze strandwallen werden bij een snel stijgende 

zeespiegel echter na korte tijd weer afgebroken (Berendsen, 2004). 

Aan het einde van het Atlanticum en het begin van het Subboreaal (ca. 3900 voor 

Chr.) bereikte de zee zijn maximale uitbreiding, waarna door een minder snel 

stijgende zeespiegel uitbouw van de kust in westelijke richting kon plaatsvinden. 

Doordat de kustlijn ter hoogte van de oostelijke grens van het plangebied heeft 

10


gelegen zal het merendeel van de oudere afzettingen geërodeerd zijn. Uit onderzoek 

in het gebied ten zuiden van Den Haag is gebleken dat strandwallen (met duinen) 

vanaf circa 4800 voor Chr. zijn gevormd en dat waarschijnlijk al vanaf dat moment 

uitbouw van de kustlijn plaatsvond (Van der Valk, 1992). Vanaf circa 3900 voor Chr. 

ontstond een complex van strandwallen die bedekt werden met lage duinen (de 

zogenaamde Oude Duinen) met tussen de strandwallen laaggelegen strandvlakten 

(Berendsen, 2004). Dit complex wordt gerekend tot de Oude Duin- en Strandzanden 

(ODS). 

In het plangebied dateren de oudste strandwallen van circa 3500 voor Chr. (Pruissers 

& De Gans, 1988). Tot circa 2000 voor Chr. bevond het gebied zich onder mariene 

invloed. In deze periode van circa 1500 jaar ontwikkelden zich van zuidwest 

naar noordoost drie (de noordelijke bestaat uit twee delen) min of meer parallelle 

strandwallen (figuur 2). Tussen de strandwallen bevinden zich in principe lager 

gelegen strandvlakten. Uit eerder uitgevoerde archeologische onderzoeken direct 

ten noordoosten en zuidwesten van het plangebied blijkt echter dat sprake is van 

één strandwal bedekt met duinzand en eventueel veen (Rietkerk, 2007; Schiltmans, 

2005). Binnen deze strandwal is wel sprake van reliëfverschillen. 

Volgens Pruissers en De Gans (1988) vond tussen 2000 voor Chr. en het begin van 

de jaartelling in het gebied geen sedimentatie plaats. In deze periode vormde zich 

in de lagere delen veen. Dit veenpakket ontwikkelde zich zo ver dat delen van de 

strandwallen en lager gelegen duinen afgedekt raakten. 

Vanaf circa 500 voor Chr. nam de mariene invloed weer toe, vermoedelijk als gevolg 

van het afnemen van het debiet van de Oude Rijn. Onder invloed van het getij 

vond vanuit zowel de Oude Rijn in het noorden als de Maasmonding in het zuiden 

sedimentatie plaats. Dit mariene sediment werd over het Hollandveen afgezet. In 

onderhavig plangebied ontbreken deze mariene afzettingen, die worden gerekend tot 

het Laagpakket van Wormer (voorheen aangeduid als de Afzettingen van Duinkerke), 

echter volledig. 

Als gevolg van ontbossing van de Oude Duin- en Strandzanden, vermoedelijk al 

vanaf het Neolithicum, maar op grote schaal in de Romeinse tijd en gedurende de 

Middeleeuwen, vonden er zandverstuivingen plaatsIn het gebied is daardoor het veen 

afgedekt met een laag zand. 

Op de geomorfologische kaart staat het plangebied als bebouwde kom aangegeven 

en is derhalve niet gekarteerd (DLO-Staring Centrum/RGD, 1994). Op basis van 

beschikbare gegevens uit de (directe) omgeving lijkt het plangebied geomorfologisch 

gezien te bestaan uit strandwallen al dan niet met vervlakte duinen (DLO-Staring 

Centrum/RGD, 1994: code 3K28) met daar tussen ingesloten strandvlakten al dan 

niet met vervlakte duinen of bedekt met veen (DLO-Staring Centrum/RGD, 1994: code 

2M40 & 2M40a). 

11


Figuur 2. Resultaten 

bureauonderzoek. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 

35 79 

Bouwlustweg 

Ursula 

 

 

 

 

Graaf Adolflaan 

Graaf Engelbrechtlaan 

Gravin Juliana van Stolberglaan 

Bouwlustweg 

Noordsingel 

2 

12 10 

8 6 

Frekeweg 

183k 

183i 

183a t/m 183h 

26 

Veurseachterweg 

183l 

183m 

185c 

Veursestraatweg 

Lijtweg 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bodem 

De bodem in het plangebied staat vanwege de ligging aan de rand van de bebouwde 

kom van Leidschendam als ‘niet gekarteerd’ weergegeven op de bodemkaart 

(Stiboka, 1982). Op basis van bodemkundige gegevens direct ten noordoosten van 

het plangebied bestaat het vermoeden dat de bodem in het plangebied ter hoogte van 

12


de hogere delen van de strandwal bestaat uit kalkloze beekeerdgronden; leemarm en 

zwak lemig fijn zand met grondwatertrap II (Stiboka, 1982: code pZg21). De bodem 

in de lager gelegen delen bestaat vermoedelijk uit meerveengronden; zeggeveen, 

rietzeggeveen of mesotroof broekveen met grondwatertrap II (Stiboka, 1982: code 

zVc). 

Archeologie 

Op de Cultuurhistorische Hoofdstructuur Zuid-Holland, regio Duin- en Bollenstreek 

(http://chs.zuid-holland.nl) wordt binnen het plangebied Schakenbos eveneens 

onderscheid gemaakt tussen twee zones. Voor de hoger gelegen strandwallen met 

duinen geldt een zeer grote kans op archeologische sporen. Voor de lager gelegen 

delen geldt een redelijke tot grote kans op archeologische sporen. Deze verwachting 

hangt samen met het voorkomen van duinen en strandwallen waarop archeologische 

resten vanaf het Midden of Laat Neolithicum kunnen voorkomen. 

In de (natte) kustgebieden van Nederland vond in het Vroeg en (het begin van) het 

Midden Neolithicum met name kortstondige bewoning plaats, waarbij voornamelijk 

sprake was van een bestaan als jager-verzamelaar. In de loop van het Midden 

Neolithicum vond een overgang plaats van een samenleving van jager-verzamelaars 

naar een samenleving van landbouwers. Hierdoor kregen de verblijfplaatsen 

een permanenter karakter. Daarnaast was er sprake van een geleidelijke 

bevolkingstoename: de nederzettingen werden groter en de diversiteit aan activiteiten 

nam sterk toe. Als gevolg van deze factoren nam de hoeveelheid vindplaatsen 

daterend vanaf het Midden Neolithicum en Laat Neolithicum toe ten opzichte van 

voorgaande perioden. Met name de strandwallen met duinen in West-Nederland 

vormde een aantrekkelijke locatie voor de neolithische mens. De strandwallen waren 

uitermate geschikt voor bewoning en konden deels gebruikt worden voor akkerbouw. 

In het natte achterland kon het vee worden geweid, vis worden gevangen en worden 

gejaagd op wild (De Jonge, 1998). 

In het plangebied en de directe omgeving zijn enkele vindplaatsen uit het Neolithicum 

bekend (figuur 2). In het noordelijke deel van plangebied, nabij de Bouwlustweg, 

is bij graafwerkzaamheden in 1968 een neolithische, vuurstenen bijl aangetroffen 

(ARCHIS-waarnemingsnummer 24234). De bijl behoort tot de zogenaamde 

Vlaardingencultuur. Tijdens graafwerkzaamheden in verband met de geplande 

nieuwbouw aan de Frekeweg, direct ten zuidwesten van het plangebied, zijn door de 

Archeologische Werkgroep Leidschendam-Voorburg in 2006 opnieuw overblijfselen 

uit het Neolithicum aangetroffen. In een met veen afgedekte depressie zijn in 

de top van het intacte duinzand enkele archeologische indicatoren, waaronder 

vuursteenafslagen en botmateriaal, aangetroffen. Aangezien geen grondsporen zijn 

aangetroffen, betreft het hoogstwaarschijnlijk een dumpplaats. 

13


De strandwallen met duinen werden ook in latere periodes, afwisselend intensief en 

extensief, bewoond. Met name in de Romeinse tijd is het Zuid-Hollandse kustgebied 

tamelijk dichtbevolkt geweest. Uit Voorburg is met name de Romeinse stad Forum 

Hadriani bekend, die aan de oostelijke rand van de strandwal aan het einde van 

de 1e eeuw na Chr. ontstond. Forum Hadriani grensde aan de Fossa Corbulonis 

(Kanaal van Corbulo), een deels natuurlijke, deels door de Romeinen aangelegde 

vaarroute tussen de Rijn en de Maas. Nadat de Romeinse rijksgrens in 41 na Chr. 

definitief bij de Oude Rijn werd vastgesteld, werd in opdracht van de Romeinse 

veldheer Corbulo een kanaal gegraven tussen de Rijn en de Maas. Het doel hiervan 

was vermoedelijk een veiligere vaarroute tussen Rijn en Maas, zodat de Romeinse 

troepen niet meer via de Noordzee hoefden te varen. De exacte ligging van het kanaal 

is tot op heden onderwerp van onderzoek, maar het kanaal volgde bij benadering de 

huidige Vliet. Aan de westzijde van het kanaal van Corbulo lag een Romeinse weg, 

waar tevens Forum Hadriani aan lag. Het vermoeden bestaat dat zowel het kanaal 

als de hoofdweg ten zuidoosten van het plangebied hebben gelegen. Als gevolg 

van de nabijheid van beide infrastructurele werken kunnen binnen het plangebied 

Schakenbos archeologische vindplaatsen, zoals nederzettingen, uit de Romeinse tijd 

aanwezig zijn. Uit het plangebied zijn tot nu toe geen vondsten uit de Romeinse tijd 

bekend. 

Direct ten noordwesten van het plangebied zijn enkele vindplaatsen van na de 

Romeinse tijd bekend (figuur 2; ARCHIS-waarnemingsnummers 21674 & 21675). 

Het betreft enkele losse fragmenten aardewerk uit de Late Middeleeuwen die tijdens 

een eerder archeologisch onderzoek zijn aangetroffen (Van Rijn, 2006). Vanaf deze 

periode ging de mens (op grote schaal) ingrijpen in het natuurlijke landschap. 

Het plangebied maakt geen deel uit van een historische stads- of dorpskern met een 

hoge archeologische verwachting (http://chs.zuid-holand.nl). 

Historische geografie 

Op het bestudeerde historische kaartmateriaal is duidelijk zichtbaar dat in (de 

omgeving van) het plangebied sprake is van een patroon, waarbij de nederzettingen 

of boerderijen aan de rand van de strandwallen liggen. Bovenop de strandwallen 

bevinden zich de wegen. Een verspreidingspatroon, dat waarschijnlijk is terug te 

voeren tot de Late Middeleeuwen. Passend binnen dit patroon zijn op Prins Maurits’ 

kaart van Rijnland en omliggend gebied uit 1614 in het plangebied twee boerderijen 

zichtbaar (Zandvliet e.a., 1989). De boerderijen liggen direct naast elkaar, ten 

noorden van de inmiddels verdwenen Voor Wateringh, in het noordelijke deel van 

het plangebied (figuur 2). Beide boerderijen zijn tot in de 20e eeuw op de historische 

kaarten zichtbaar (Canaletto, 1968; De Pater & Schoenmaker e.a., 2005; ROBAS 

Producties, 1989; Wolters-Noordhoff Atlasprodukties, 1990). Ook op de kadastrale 

minuut uit 1819 zijn beide boerderijen weergegeven (figuur 3). Opvallend is dat alleen 

in het Kaartboek van Rijnland uit 1746 twee andere boerderijen in het plangebied zijn 

14


 

 

 

 

 

 

 

 

 

Figuur 3. Het 

plangebied (onderbroken 

lijn) geprojecteerd 

op de 

kadastrale minuut 

uit 1819, gemeente 

Veur, sectie A 

Oostveur, blad 1 

(http://www. 

dewoonomgeving. 

nl). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

weergegeven (Canaletto, 1968). Beide boerderijen zijn op andere historische kaarten 

niet weergegeven. Op basis van de percelering op de kadastrale minuut uit 1819 is 

wel de oorspronkelijke situering van beide boerderijen te herleiden (figuur 2). 

De huidige bebouwing in het plangebied dateert vanaf de jaren 30 van de vorige eeuw 

(Vollmer & Partners, 2006). Het vermoeden bestaat dat de twee boerderijen in het 

noordelijke deel van het plangebied in of vlak na de jaren 30 van de 20e eeuw zijn 

afgebroken. 

Bodemverstoringen 

Het plangebied Schakenbos is vanaf de jaren 30 ingericht als zorginstelling, waarbij 

een aantal gebouwen zijn opgetrokken en het terrein als park c.q. tuin is ingericht. 

In de loop van de tijd zijn een aantal gebouwen bijgebouwd, maar ook een aantal 

gesloopt (figuur 4). Op dit moment is het niet duidelijk in hoeverre de natuurlijke 

ondergrond in het plangebied is verstoord als gevolg van deze inrichting en 

15


herinrichting van het terrein. Wel is bekend dat een aantal van de hoofdgebouwen zijn 

voorzien van kelders (figuur 4). 

In het plangebied bestaan geen aanwijzingen voor (grootschalige) bodemverstoringen 

van voor de inrichting van het plangebied in de jaren 30 van de 20e eeuw. In veel 

andere gebieden zijn bijvoorbeeld de hogere delen van de strandwallen geëgaliseerd 

Figuur 4. Overzicht 

van de huidige 

en toekomstige 

bodemverstoringen. 

 

 

 

 

 

 

 

1 

35 79 

Bouwlustweg 

Ursula 

 

 

 

Graaf Adolflaan 

Graaf Engelbrechtlaan 

Gravin Juliana van Stolberglaan 

Bouwlustweg 

Noordsingel 

2 

12 10 

8 6 

Frekeweg 

183k 

183i 

183a t/m 183h 

26 


183l 

183m 

185c 


Lijtweg 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

16


ten behoeve van de tuinbouw. Hierdoor zijn de archeologische resten in de hogere 

delen van het oorspronkelijke landschap dan vaak verdwenen. 

Gespecificeerde archeologische verwachting 

Op grond van het bureauonderzoek gold bij aanvang van het veldonderzoek voor 

het plangebied een hoge archeologische verwachting voor vindplaatsen vanaf het 

Neolithicum. Dit kunnen relatief grote nederzettingen, maar ook akkerlagen zijn. 

Deze vindplaatsen kunnen zich manifesteren door het voorkomen van archeologische 

indicatoren zoals vuursteen, aardewerk en botmateriaal, maar ook door de 

aanwezigheid van cultuurlagen of houtskoolfragmenten. Archeologische resten 

zullen in de top van de Oude Duin- en Strandzanden voorkomen. De top van deze 

afzettingen kan zowel direct onder het maaiveld als op dieper gelegen, overstoven 

en/of met veen afgedekte niveaus aanwezig zijn. Met name in de met veen afgedekte 

delen zal de conservering van de archeologische resten goed zijn. Op de niet 

afgedekte delen is de kans op intacte bewoningslagen gering. Het grondsporenniveau 

kan op deze plaatsen nog wel redelijk intact in de bodem aanwezig zijn. 

Voor de zones met verdwenen historische bebouwing, zoals weergeven in figuur 2, 

geldt specifiek een hoge archeologische verwachting voor vindplaatsen uit de Nieuwe 

tijd. Mogelijk is de oorsprong van de historische bebouwing echter ouder en gaat deze 

terug tot in de Late Middeleeuwen. 

Voor de zones met onderkelderde gebouwen geldt dat de archeologische verwachting 

naar beneden bijgesteld dient te worden. De natuurlijke ondergrond zal op deze 

plaatsen dusdanig verstoord zijn dat geen intacte archeologische resten meer 

aanwezig zullen zijn. 

17


3 Veldonderzoek 

3.1 Methoden 

In het plangebied is in een aantal zones een veldonderzoek uitgevoerd. Het gaat om 

de zones waarbinnen de toekomstige watergang en bebouwing is gepland. Alleen 

de zones in het centrale deel van het plangebied zijn nog niet door middel van een 

veldonderzoek onderzocht (vergelijk kaartbijlage 1), omdat binnen deze zones op 

korte termijn geen bodemingrepen gepland zijn. 

Tijdens het veldonderzoek zijn 119 boringen (boringen 1 t/m 119) verricht in een grid 

van 30 bij 35 m (kaartbijlage 1). De boringen in een raai, versprongen ten opzichte 

van die in de naastgelegen raai, waardoor een systeem van gelijkbenige driehoeken 

ontstond. De locatie van de boringen is echter mede bepaald door de aanwezige 

inrichting van het terrein (verharding, sloten en bebouwing). De gehanteerde 

prospectiemethode is gebaseerd op de AMZ-adviezen die staan aangegeven op 

de archeologische vindplaatsen- en verwachtingskaart voor het bestemmingsplan 

Duivenvoorde (Rietkerk, 2007). 

Daarnaast zijn rond de locatie waar een vuurstenen bijl uit het Neolithicum is 

aangetroffen (kaartbijlage 1, ARCHIS-waarnemingsnummer 24234) 9 controleboringen 

uitgevoerd (boring 1001 t/m 1009). Deze zijn om de 10 meter uitgevoerd in 

twee boorraaien, die in een kruisvorm over de vondstlocatie liggen (figuur 5). 

Er is geboord tot maximaal 3,7 m -Mv met een Edelmanboor met een diameter van 

15 cm en een gutsboor met een diameter van 3 cm. Getracht is om elke 10e boring 

tot 4 m -Mv door te zetten. Dit bleek in de meeste gevallendoor de aanwezigheid van 

compact duinzand niet haalbaar. Wel zijn vrijwel overal de natuurlijke Oude Duin- en 

Strandzanden bereikt. 

De boringen zijn lithologisch conform NEN 5104 (Nederlands Normalisatie-instituut, 

1989) beschreven en met meetlinten ingemeten (x- en y-waarden). Van alle boringen 

is de hoogte bepaald met behulp van het Actueel Hoogtebestand van Nederland 

(AHN). Het opgeboorde materiaal is in het veld gecontroleerd op de aanwezigheid 

van archeologische indicatoren (zoals houtskool, vuursteen, aardewerk, metaal, bot, 

verbrande leem en fosfaatvlekken). Daartoe is het opgeboorde materiaal gezeefd met 

een zeef met een maaswijdte van 0,3 cm, waarbij het zeefresidu met het blote oog is 

geïnspecteerd op het voorkomen van archeologische indicatoren. 

18


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Figuur 5. Resultaten controleboringen ter plaatse van Neolithische vindplaats. 

19


De gehanteerde methode wordt geschikt geacht voor het opsporen van de meeste 

in dit gebied te verwachten vondstrijke nederzettingsterreinen (met een vondstlaag) 

uit de periode Neolithicum t/m Late Middeleeuwen. Deze methode is niet geschikt 

om vondstarme nederzettingsterreinen met een vondstspreiding van aardewerk 

en/of vuursteen, dan wel om verkavelingspatronen, graven en andere zeer lokale 

archeologische resten in kaart te brengen (Tol e.a., 2004). 

3.2 Resultaten 

Geologie en bodem 

Samenvattend kan worden gesteld, dat de geologische opbouw van het 

onderzoeksgebied, zoals die op grond van het bureauonderzoek werd verwacht 

(figuur 2) tijdens het veldonderzoek daadwerkelijk is aangetroffen (kaartbijlage 1). 

Binnen het onderzoeksgebied zijn 3 duinenrijen aangeboord. De top van deze oude 

duinen is vrijwel zeker verstoord geraakt als gevolg van recente bodemingrepen in 

het kader van de inrichting van het terrein en sloop van enkele gebouwen. Op enkele 

plekken is lokaal Hollandveen aangetroffen. Dit betreft waarschijnlijk depressies die 

zijn opgevuld met veen en die daarna weer zijn overstoven. 

Binnen deze duinenrijen zijn de lagere delen bedekt geraakt met Hollandveen. In 

enkele gevallen is het veen ook afgedekt door duinzand. Waar dat niet het geval is, 

is dit zand als gevolg van erosie waarschijnlijk verdwenen. Onder het Hollandveen 

is het Oude Duin- en Strandzand aangetroffen. In het meest noordelijke deel van het 

plangebied is op dit zand een pakket kwelderafzettingen van het Laagpakket van 

Wormer afgezet. 

Oude Duin- en Strandzanden 

In het grootste gedeelte van het plangebied (boringen 52 t/m 119, m.u.v. boringen 

63, 67, 81, 84, 99 en 106) is onder de verstoorde bovengrond een pakket grijs tot 

lichtgrijs, zwak siltig, matig fijn zand aangetroffen. Dit zand bevat over het algemeen 

schelpengruis en is matig tot slecht gesorteerd. Het zand bevat soms een spoor hout 

of plantenresten, dan wel roestvlekken. 

Omdat in het veld geen duidelijk onderscheid kon worden gemaakt tussen 

duinen strandwalafzettingen is deze laag is geïnterpreteerd als Oude Duin- en 

Strandafzettingen (Laagpakket van Schoorl en/of Zandvoort). 

Het gaat om 3 duinenrijen, die op grond van het bureauonderzoek in dit gedeelte van 

het onderzoeksgebied werden verwacht. 

In de boringen 55, 88, 95 en 113 is de top van het zand donkergrijs tot (licht) bruingrijs 

van kleur. Mogelijk is dat het gevolg van bodemvorming die op deze locaties lokaal 

heeft plaatsgevonden. In boring 88 zijn onderin het zandpakket ook humuslagen 

aangetroffen. 

20


Ook ter plaatse van het onderzoeksgebied ter hoogte van de geplande watergang 

(boringen 32 t/m 35, 37, 39, 42 t/m 47, 49 en 50) bestaat de bodemopbouw onder de 

verstoorde bovengrond alleen uit Oude Duin- en Strandafzettingen. Ook hier betreft 

het een duinenrij, die op grond van het bureauonderzoek ter plaatse werd verwacht. 

Een derde, smalle duinenrij is aangetroffen in het noordelijk deel van het 

onderzoeksgebied, ter plaatse van de boringen 13 t/m 16 en 18. 

In boring 18 zijn veenbrokken aangetroffen tussen 1,3 en 1,7 m -Mv. Waarschijnlijk is 

de bodem ter plaatse van deze boring dan ook omgezet en is een eventuele veenlaag 

daarmee verdwenen. 

Hollandveen 

In de boringen 1 t/m 11, 19 t/m 22, 31, 36, 38, 40, 41, 48, 51, 67, 81, 84, 95, 99 en 

106 is een opeenvolging van (Oud Duin- en Strandzand op) Hollandveen op Oud 

Duin- en Strandzand aangetroffen. Deze bodemopbouw wijst op een ligging van 

dit deel van het onderzoeksgebied binnen een lager gelegen gebied tussen de 

duinenrijen in. 

De top van het Hollandveen is aangetroffen tussen 0,3 en 2,2 m –Mv (respectievelijk 

0,71 m -NAP en 2,53 m -NAP). In de meeste gevallen betreft het bruin tot 

donkerbruin, mineraalarm veen waarvan geen veensoort kon worden bepaald. Waar 

dit wel mogelijk was betreft het mos-, dan wel bosveen. 

Voor de overige boringen in het zuidelijke deel van het onderzoeksgebied gaat het 

telkens om een lokale opduiking van veen in 1 boring. Waarschijnlijk betreft het 

lokale depressies. In deze depressies zal meer water zijn blijven staan en dus zal 

plantaardig materiaal hier beter bewaard zijn gebleven waardoor de depressies zich 

uiteindelijk hebben opgevuld met veen. Vervolgens zijn de opgevulde depressies 

weer overstoven met zand. 

Waar zand op het veen is aangetroffen (vergelijk kaartbijlage 1), is het zand licht 

bruingrijs, zwak siltig en matig fijn. Het bevat tevens in enkele gevallen schelpgruis, 

een geringe hoeveelheid plantenresten en is kalkrijk. Het kon niet worden vastgesteld 

of het duin dan wel strandafzettingen betreft. Daarom zijn deze geïnterpreteerd als 

Oude Duin- en Strandafzettingen. Dit zand is als gevolg van de ontbossing van de 

strandwal op het veen afgezet (vergelijk hoofdstuk 2) 

Onder het veen is een (licht)grijs, matig fijn, zwak siltig zandpakket aangetroffen dat 

een geringe hoeveelheid plantenresten en schelpgruis bevat. Ook voor deze laag kon 

niet eenduidig worden vastgesteld of het gaat om duin- dan wel strandzand. 

21


Laagpakket van Wormer 

In het uiterste noorden van het plangebied (boringen 23 t/m 30) is het Laagpakket van 

Wormer aangetroffen. 

Het betreft sterk siltige, lichtgrijze klei met weinig riet of plantenresten. In enkele 

gevallen bevat de klei ook fragmenten van het wadslakje of brakwaterhoorn (Hydrobia 

ulvae). Deze komen voor op de grens van brak en zout water in het waddengebied. 

De klei zal dan ook van mariene oorsprong zijn en zijn afgezet in een waddenmilieu. 

De klei is geïnterpreteerd als kwelderafzettingen van het Laagpakket van Wormer. 

Het Laagpakket van Wormer is afgezet op de Oude Duin en Strandzanden en wordt 

op zijn beurt afgedekt door het Hollandveen. 

Recente verstoring 

De bodem binnen het onderzoeksgebied is verstoord. De diepte van deze verstoring 

is zeer variabel en varieert tussen 15 cm –Mv in boring 14 en 2,2 m –Mv in boring 

11 (kaartbijlage 1). Deze verstoring is veroorzaakt door de aanleg van de huidige 

inrichting van het terrein (wegen, sloten, kabels en leidingen), alsmede de sloop van 

enkele gebouwen binnen het onderzoeksgebied (deze staan groen aangegeven op 

figuur 4). Twee boringen, boringen 74 en 116, zijn gestaakt op respectievelijk 1,5 en 

0,5 m -Mv. In beide gevallen zijn de boringen hoogstwaarschijnlijk op een rioolbuis 

gestuit. 

Bodemopbouw ter plaatse van ARCHIS-waarnemingsnummer 24234 

Uit de boringen die zijn uitgevoerd rond de locatie van de vuurstenen bijl (boringen 1, 

7 en 1001 t/m 1009; figuur 5) blijkt dat de bijl is aangetroffen ter plaatse van een lager 

gedeelte tussen twee duinenrijen. 

De bodem is over het algemeen verstoord geraakt tot in de top van het veen. Alleen 

in boring 1007 t/m 1009 is op het veen een dunne laag Oud Duin- of Strandzand 

aangetroffen. Deze verstoring komt overeen met de informatie uit de vondstmelding. 

In de gegevens van ARCHIS-waarnemingsnummer 24234 wordt namelijk vermeld dat 

de bijl ca. 25 cm –Mv is aangetroffen in de geroerde bovengrond. 

Het Hollandveen is -met uitzondering van boring 1006, waar het als gevolg van 

recente verstoring is verdwenen- aangetroffen tussen 0,9 en 1,3 m -Mv. Het betreft 

mineraalarm, bruin bosveen dat in de meeste gevallen naar onderen overgaat in 

rietveen. 

De top van het onderliggende oude duinen strandzand is aangetroffen tussen 1,3 

en 2,1 m -Mv (respectievelijk 1,3 m -NAP en 1,97 m -NAP). Het betreft lichtgrijs, 

matig fijn, zwak siltig zand met een geringe hoeveelheid planten resten. Het kon niet 

eenduidig worden vastgesteld of het duin- dan wel strandzand betreft. 

22


Archeologie 

In boring 66 is op 80 cm -Mv een fragment grijsbakkend aardewerk aangetroffen 

in een laag zwak siltig, matig fijn, kalkrijk zand met enkele roestvlekken. De laag 

is gevlekt, maar lijkt niet verstoord te zijn. Wellicht zijn de vlekken het gevolg van 

bioturbatie. In boring 78 is vanaf 135 tot 270 cm -Mv een laag bruingrijs, matig 

siltig, matig fijn zand met enkele roestvlekken aangetroffen. Deze laag bevatte een 

enkel fragment roodbakkend aardewerk en puinspikkels. Beide boringen liggen 

binnen een zone waar op het Kaartboek van Rijnland uit 1746 bebouwing staat 

aangegeven (figuren 2 en 5: zone met historische bebouwing). Waarschijnlijk hebben 

de aangetroffen archeologische indicatoren dan ook een relatie met deze historische 

bebouwing. Vanwege de aard en dikte van de laag waarin de indicatoren in boring 78 

zijn aangetroffen kan het wellicht gaan om een oude sloot aan de westkant van het 

voormalige boerderijterrein. 

Boring indicatoren 

diepte in cm -Mv 

63 puin (zacht gebakken) en leisteen 70-100 

66 fragment grijs aardewerk (mogelijk Kogelpot?) 80 

78 roodbakkend aardewerk en puinspikkels 135-270 

1009 roodbakkend geglazuurd aardewerk (oor) 20 

Op grond van de indicatoren en hun context is de hele zone met historische 

bebouwing als vindplaats geïnterpreteerd. Binnen deze vindplaats is moderne 

bebouwing aanwezig, die mogelijk de vindplaats verstoord kan hebben. Deze 

bebouwing is niet onderkelderd. 

Vindplaats 1-RAAP-objectnummer(s): LETP 01 

1. ARCHIS-waarnemingsnummer: nog in aanvraag (vondstmelding 406074) 

2. Coördinaten: 88.200/457.100 (centrum); Kaartblad: 30G 

3. Gemeente: Leidschendam-Voorburg; Toponiem: Schakenbos/Veurseweg 83l 

4. Maaiveld: tuin 

5. Geomorfologie: strandwal 

6. Hoogte maaiveld t.o.v. NAP: circa 0,70 m +NAP 

7. Complextype: nederzetting (waarschijnlijk) 

8. Datering: Nieuwe tijd (datering voornamelijk gebaseerd op historisch 

kaartmateriaal), een datering in de Late Middeleeuwen is op grond van het 

vondstmateriaal wellicht ook mogelijk. 

9. Vondsten: uitsluitend vondsten uit boringen (boring 66 en 78) Diepteligging 

archeologische laag/vondsten: ca. 80 cm -Mv (boring 66); In boring 78 is materiaal 

aangetroffen vanaf 135 tot 270 cm -Mv, maar dit is wellicht afkomstig uit een oude 

sloot. 

10. Globale omvang vindplaats: circa 0,15 ha 

23


Naast de bovengenoemde vindplaats is ter plaatse van boring 4 wellicht ook sprake 

van een vindplaats. Deze boring is op 1,6 m -Mv gestuit op ondoordringbaar puin. 

Ter plaatse lijken geen kabels en leidingen in de bodem aanwezig te zijn. Ook het 

feit dat de bodemopbouw intact lijkt ter plaatse wijst niet op de aanwezigheid van 

kabels en leidingen dan wel (recent) puin in de bodem. Op deze locatie staat op 

het bestudeerde historische kaartmateriaal echter geen bebouwing aangegeven en 

ligt de boring binnen een agrarisch perceel (figuur 2). Desondanks kan niet worden 

uitgesloten dat ter plaatse een fundament uit de Late Middeleeuwen en/of Nieuwe tijd 

in de bodem aanwezig is. Mogelijk gaat het daarbij niet om een fundament van een 

boerderij, maar een kleinere structuur. 

Ter plaatse van de vindplaats van de Neolithische bijl zijn 11 controleboringen 

uitgevoerd (boringen 1, 7 en 1001 t/m 1009; figuur 5). Zoals reeds is vermeld blijkt 

uit deze boringen dat de bijl is gevonden in een lager gelegen gebied tussen twee 

duinenrijen waarin zich veen heeft gevormd. Alleen in boring 7 en 1007 t/m 1009 is 

nog een dunne laag Oude Duinzand op het veen aangetroffen. Onder het veen is 

lichtgrijs Oud Duinzand aangetroffen. 

De bijl is dan ook uit een verstoorde context afkomstig. Ook in de top van het 

Duinzand onder het veen, zijn geen aanwijzingen (bijvoorbeeld een ‘vuile laag’) voor 

een neolithische vindplaats aangetroffen. 

De enige archeologische indicator die in de omgeving van de vindplaats van de bijl is 

aangetroffen zijn fosfaatvlekken in boring 7. Deze zijn tussen 0,8 en 1 m -Mv (0,9 en 

1,1, m -NAP) in het zand op het veen aangetroffen. Fosfaat is een chemisch element 

dat in ruime mate voorkomt in het residu van dierlij ke en/of mense lij ke afval stof fen 

(uitwerpselen) en op grond daarvan een indicator voor mogelijk menselijke bewoning 

dan wel gebruik van het landschap. Dit geldt echter vooral als het in combinatie met 

bijvoorbeeld houtskool, aardewerk en dergelijke is aangetroffen. 

Waarschijnlijk vormt het aangetroffen fosfaat in dit geval dan ook geen aanwijzing 

voor een archeologische vindplaats. Daarnaast zal het resterende deel van een 

eventuele vindplaats zich slechts binnen een zeer klein areaal kunnen uitstrekken. 

Vlak ten zuidwesten bevindt zich een rij woningen, ten noordwesten een aantal 

schuren en ten oosten is de laag waarin het fosfaat is aangetroffen reeds verstoord. 

24


4 Conclusies en aanbevelingen 

4.1 Conclusies 

Uit het bureauonderzoek blijkt dat in het plangebied drie strandwallen (al dan niet 

met vervlakte duinen) liggen met daartussen ingesloten strandvlaktes (al dan niet 

met vervlakte duinen), die zijn bedekt met veen. In het plangebied is één vindplaats 

uit het Neolithicum bekend. Het gaat om een vuurstenen bijl, die in geroerde grond is 

aangetroffen. Uit de omgeving van het plangebied zijn verschillende vindplaatsen uit 

het Neolithicum en de Romeinse tijd bekend. Ook zijn losse fragmenten aardewerk uit 

de Late Middeleeuwen aangetroffen. Daarnaast staat op historisch kaartmateriaal op 

verschillende plekken in het plangebied bebouwing aangegeven. 

Op grond van het bureauonderzoek gold voor het plangebied bij aanvang van het 

veldonderzoek een hoge verwachting voor vindplaatsen vanaf het Neolithicum. Dit 

kunnen relatief grote nederzettingen betreffen, maar ook akkerlagen. Dergelijke 

vindplaatsen manifesteren zich in het algemeen door middel van bijvoorbeeld 

vuursteen, aardewerk, botmateriaal en/of natuursteen, maar ook door de 

aanwezigheid van houtskoolfragmenten en cultuurlagen. De vindplaatsen kunnen 

worden aangetroffen in de top van de Oude Duin- en Strandzanden, zowel vanaf 

maaiveld als op dieper gelegen overstoven en/of met veen bedekte niveaus. Binnen 

de zones met historische bebouwing geldt specifiek een hoge archeologische 

verwachting voor vindplaatsen uit de Nieuwe tijd. 

Op basis van het bureauonderzoek is voor het hele plangebied de archeologische 

verwachting bepaald. Het veldonderzoek heeft zich enkel gericht op de zones 

waar concreet bodemingrepen gepland zijn. Dit betreft de zones waar in de 

inrichtingsplannen bebouwing en een watergang zijn gepland. De zones met 

toekomstige bebouwing centraal in het plangebied zijn nog niet onderzocht, omdat de 

hier geplande bodemingrepen in een later stadium zullen plaatsvinden. 

Tijdens het veldonderzoek is de, op grond van het bureauonderzoek, verwachte 

bodemopbouw aangetroffen. Er is sprake van 3 duinenrijen met daartussen lager 

gelegen delen die zijn overdekt met veen. De top van de strandwallen is aangetast als 

gevolg van de recente inrichting van het terrein. Ter plaatse van de lagere delen is de 

bodem over het algemeen tot in de top van het veen verstoord geraakt. De daaronder 

gelegen Oude Duin- en Strandzanden zijn wel intact. 

25


Ter plaatse van de zone met historische bebouwing langs de Veursestraatweg zijn 

fragmenten aardewerk en puinspikkels aangetroffen. Het aardewerk lijkt uit een intacte 

laag afkomstig te zijn en betreft een fragment grijsbakkend (mogelijk Kogelpot-) 

aardewerk uit de late Middeleeuwen (boring 66). In boring 78 zijn de puinspikkels, 

alsmede het aardewerk, waarschijnlijk afkomstig uit een oude sloot. Omdat beide 

boringen in een zone liggen waar historische bebouwing wordt verwacht, is deze zone 

geïnterpreteerd als een vindplaats. 

In boring 4 is op 1,6 m -Mv ondoordringbaar puin aangetroffen. Op die locatie zijn geen 

gegevens bekend van recente verstoringen (zoals kabels en leidingen) of historische 

bebouwing (figuur 2). De bodemopbouw lijkt intact te zijn. Mogelijk gaat het om een 

fundament uit de Nieuwe tijd. 

Buiten de bovengenoemde vindplaats zijn geen aanwijzingen aangetroffen voor 

vondstrijke nederzettingsterreinen vanaf het Neolithicum. Er zijn geen cultuurlagen 

of andere aanwijzingen (houtskoolspikkels, aardewerk en vuursteen) aangetroffen, 

die daarop eventueel zouden kunnen wijzen. Mogelijk zijn eventuele vindplaatsen 

binnen het onderzoeksgebied verdwenen als gevolg van het afgraven van de top van 

de strandwallen in het gebied. Eventuele kleinschalige vindplaatsen die alleen worden 

gekenmerkt door een vondstspreiding van aardewerk of vuursteen, zouden door de 

gebruikte onderzoeksmethode gemist kunnen zijn. Aangezien de top van de strandwal 

echter is afgegraven, lijkt de kans dat deze nog intact aanwezig zijn, vrij klein. 

Ter plaatse van de vindplaats van de neolithische bijl zijn een aantal controleboringen 

uitgevoerd. Daaruit blijkt dat de bodem vrijwel tot in het veen verstoord is geraakt. De 

bijl, die op een diepte van 25 cm -Mv zou zijn aangetroffen, komt dan ook inderdaad 

uit een verstoorde laag. In het veen en in de top van het Oude Duinzand daaronder 

zijn geen aanwijzingen aangetroffen voor een vindplaats in de vorm van een zandige 

veenlaag of een donkergrijze ‘vuile laag’ in de top van de Oude Duinzand. Er lijkt dan 

ook geen reden om een neolithische vindplaats te vermoeden ter plaatse van de locatie 

waar de neolithische bijl is gevonden. 

4.2 Aanbevelingen 

Binnen de onderzochte delen van het plangebied is een grotendeels onverstoord 

duinenop strandwallenlandschap aangetroffen. In de directe omgeving 

van het plangebied (langs de Frekeweg) zijn in een laagte in het duinen 

strandwallenlandschap archeologische resten uit het Neolithicum (een dumpplaats) 

aangetroffen. 

Archeologische resten uit het Neolithicum in het duinen- en strandwallengebied kunnen 

worden gekenmerkt door de aanwezigheid van een vondstlaag en een middelhoge 

vondstspreiding. Uit recente onderzoeken in het duinen strandwallengebied blijkt 

echter dat afhankelijk van het type vindplaats er ook vindplaatsen zijn die worden 

gekenmerkt door de afwezigheid van een vondstlaag en een lage vondstspreiding, 

26


87500 

87750 

88000 

88250 

88500 

457750 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

457500 

Lijtweg 

456750 457000 457250 

457500 

457750 

Graaf Graaf Adolflaan 

Adolflaan 

Graaf Graaf Engelbrechtlaan 

Engelbrechtlaan 

Gravin Gravin Juliana Juliana van van van Stolberglaan 

Stolberglaan 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Bouwlustweg 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Noordsingel 

Frekeweg 



































































































457250 

457000 

456750 

0 100 

200 

300 

m 

1:7.500 

87500 

87750 

88000 

88250 

88500 

HA2/letp_adv_fig6 

legenda 

Zone waar geen bebouwing dient te worden gerealiseerd of geen bodemingrepen 

dieper dan respectievelijk 0,7 en 1,3 m -Mv plaats dienen te vinden 

Zone waar (gefaseerd) vervolgonderzoek inde vorm van zoeksleuvenonderzoek 

wordt geadviseerd. 

Nog niet onderzocht bouwblok; Advies: verkennend booronderzoek. 

Geen (vervolg)onderzoek, mits geen bodemingrepen plaatsvinden. 

grens plangebied 

2008 

Figuur 6. Advieskaart. 

27


zoals akkercomplexen. Dergelijke vindplaatsen zijn moeilijk op te sporen door middel 

van een booronderzoek als het onderhavige (vergelijk De Groot, 2008). 

Op basis van het bovenstaande wordt dan ook geadviseerd om in de onderzochte 

delen van het plangebied een vervolgonderzoek uit te laten voeren in de vorm van 

een proef- of zoeksleuvenonderzoek. Doel van dat onderzoek zal zijn het vaststellen 

van de aan- of afwezigheid van eventuele archeologische resten alsmede het in 

kaart brengen van het oude microreliëf van het plangebied. Voorafgaande aan dit 

onderzoek dient een Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld. Pas na 

goedkeuring van dit PvE door het bevoegd gezag (provincie Zuid-Holland) kan het 

vervolgonderzoek een aanvang nemen. 

In het plangebied is op twee locaties een (mogelijke) vindplaats aangetroffen. 

Het betreft de zone rond boring 4 en vindplaats 1 (figuur 6). Ter plaatse van deze 

zones wordt aanbevolen om hier geen bebouwing plaats te laten vinden en/of geen 

bodemingrepen plaats te laten vinden, die dieper reiken dan respectievelijk 0,7 en 1,3 

m -Mv. Op die manier kunnen de aanwezige vindplaatsen in situ behouden blijven. 

Binnen beide vindplaatsen bevinden zich archeologische resten die waarschijnlijk 

van na 1600 na Chr. dateren. Op basis van toekomstig provinciaal beleid (de 

provinciale onderzoeksagenda, die op het moment van opstellen van de rapportage 

nog in voorbereiding was) worden archeologische resten van na 1600 na Chr. 

niet op provinciaal niveau als behoudenswaardig gezien. Dergelijke resten vallen 

onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Op het moment van schrijven is het 

archeologische beleid van de gemeente Leidschendam-Voorburg eveneens nog in 

ontwikkeling. Aangezien binnen vindplaats 1 alleen een wegcunet en parkeerplatsen 

worden aangelegd, zal de vindplaats niet verder worden verstoord en wordt -op basis 

van de huidige verstoringsdieptes- geen vervolgonderzoek aanbevolen. Ter plaatse 

van boring 4 is nog niet bekend of bebouwing zal plaatsvinden en/of hier dieper 

verstoord zal worden dan 1,3 m -Mv. Indien dat niet het geval blijkt te zijn, hoeft daar 

geen vervolgonderzoek plaats te vinden. 

Het overige deel van het onderzoeksgebied 

Tijdens het veldonderzoek zijn twee toekomstig te bebouwen zones in het centrale 

deel van het plangebied nog niet onderzocht (figuur 6). Deze zones bevinden 

zich deels op de strandwal en deels in de strandvlakte. Op basis daarvan wordt 

geadviseerd om binnen deze twee zones een verkennend booronderzoek uit te 

voeren, met als doel de intactheid van het duinen strandwallenlandschap vast te 

stellen. Naar aanleiding van de resultaten van dit onderzoek kan worden bepaald of 

een vervolgonderzoek in de vorm van zoek- of proefsleuven noodzakelijk is. 

Het hierboven weergegeven advies is tot stand gekomen in overleg met de 

opdrachtgever en met de provinciaal archeoloog van Zuid-Holland (drs. R.H.P. Proos). 

28


Literatuur 

Bakker, J.A., 1968. Leidschendam. In: Bulletin van de (Koninklijke) Nederlandse 

Oudheidkundige Bond: 139. 

Berendsen, H.J.A., 2004. De vorming van het land. Inleiding in de geologie en de 

geomorfologie. Van Gorcum, Assen. 

Brinkkemper, O., e.a. (redactie), 1998. Handboek ROB-specificaties. Rijksdienst voor het 

Oudheidkundig Bodemonderzoek, Amersfoort. 

Canaletto, 1969. Kaartboek van Rijnland 1746. Canaletto, Alphen aan den Rijn. 

DLO-Staring Centrum/RGD, 1994. Geomorfologische Kaart van Nederland, 1:50.000. Kaartblad 

30 ‘s-Gravehage. DLO-Staring Centrum/Rijks Geologische Dienst, Wageningen/ 

Haarlem. 

Groot, R.W., de, 2008. Plangebied Boeckhorst, gemeente Noordwijk; Archeologisch 

vooronderzoek: een inventariserend veldonderzoek (proefsleuven). RAAP-rapport 

1702. RAAP Archeologisch Advisbureau. Weesp. 

Jonge, W. de, 1998. Tussen Vliet en strandwal. Archeologisch onderzoek in Voorburg-West; 

vondsten uit de Bronstijd, de Late Middeleeuwen en de Gouden Eeuw. Vereniging 

Archeologische Werkgroep Voorburg, Leidschendam. 

Nederlands Normalisatie-instituut, 1989. Nederlandse Norm NEN 5104, Classificatie van 

onverharde grondmonsters. Nederlands Normalisatie-instituut, Delft. 

Pater, B.C. de, & B. Schoenmaker, e.a. (redactie), 2005. Grote Atlas van Nederland 1930- 

1950. Comprehensive Atlas of the Netherlands. Asia Maior/Atlas Maior, Zierikzee. 

Provincie Zuid-Holland, 2002. Cultuurhistorische Hoofdstructuur Zuid-Holland, regio Duin- en 

Bollenstreek. Provincie Zuid-Holland, Den Haag. 

Pruissers, A.P., & W. de Gans, 1988. De bodem van Leidschendam. In: F.H.Chr.M. Daans & 

J.D. de Kort sr (red.); Over, door en om de Leytsche Dam. Geschiedenis van een 

gouden gemeente. Gemeente Leidschendam, Leidschendam. 

Rietkerk, M., 2007. Archeologische vindplaatsen- en verwachtingskaart bestemmingsplan 

Duivenvoord corridor, gemeenten Voorschoten en Leidschendam-Voorburg. RAAPrapport 

1362 (herziene eindversie). RAAP Archeologisch Adviesbureau, Amsterdam. 

Rijn, M. van, 2006. Historie Duivenvoordecorridor; Veursestraatweg 187-217 en 286-203, 

Noortheylaan 2 en 1-13, Lytweg 2-2- en 1-5, Tuinenlaan 1 en 2-6 te Leidschendam. 

Gemeente Leidschendam-Voorburg, Leidschendam. 

ROB, 2005. Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden (IKAW) versie 2.1. Ontleend aan 

http://www.archis.nl. 

ROBAS Producties, 1989. Historische Atlas Zuid-Holland. Chromotopografische Kaart des 

Rijks, schaal 1:25.000. ROBAS Producties, Den Ilp. 

29


Schiltmans, D.E.A., 2005. Plangebied Frekeweg, gemeente Leidschendam-Voorburg; 

archeologische vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek. 

RAAP-notitie 1304. RAAP Archeologisch Adviesbureau, Amsterdam. 

Stiboka, 1982. Bodemkaart van Nederland, schaal 1:50.000. Kaartblad 30 ‘s-Gravenhage. 

Stichting voor Bodemkartering, Wageningen. 

Tol, A., P. Verhagen, A. Borsboom & M. Verbruggen, 2004. Prospectief boren; een 

studie naar de betrouwbaarheid en toepasbaarheid van booronderzoek in de 

prospectiearcheologie. RAAP-rapport 1000. RAAP Archeologisch Adviesbureau, 

Amsterdam. 

Valk, L. van der, 1992. Mid- and late-holocene coastal evolution in the beach-barrier area of the 

Western Netherlands. Febodruk, Enschede. 

Vollmer & Partners, 2006. Visie locatie Veursestraatweg. Vollmer & Partners, Rijswijk. 

Wolters-Noordhoff Atlasprodukties, 1990. Grote Historische Atlas van Nederland, schaal 

1:50.000; Deel 1: West-Nederland 1839-1859. Wolters-Noordhoff Atlasprodukties, 

Groningen. 

Zandvliet, K. e.a. (redactie), 1989. Prins Maurits’ kaart van Rijnland en omliggend gebied, door 

Floris Balthasar en zijn zoon Balthasar Florisz. Van Berckenrode in 1614 getekend. 

Canaletto, Alphen aan den Rijn. 

Gebruikte afkortingen 

ARCHIS 

IKAW 

-Mv 

RACM 

ROB 

ARCHeologisch Informatie Systeem 

Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden 

beneden maaiveld 

Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten 

Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek 

Verklarende woordenlijst 

fosfaat 

Chemisch element dat in ruime mate voorkomt in het residu van dierlij ke en/of 

mense lij ke afval stof fen (uitwerpselen); in geval van een zeer hoge concentratie, 

in combi natie met aarde werk, houtskool e.d. en een dikke ‘vuile’ bruine of 

zwarte laag, wordt gesproken van een ‘oude woongrond’. 

grondwatertrap Traject tussen de gemiddeld hoogste en de gemiddeld laagste 

grondwaterstand. 

Oude Duinen Relatief lage duinen welke zijn ontstaan op de strandwal len voor de Hollandse 

kust van circa 3500 voor Chr. tot de Romeinse tijd. 

30


strandvlakte 

strandwal 

Oorspronkelijk zeestrand dat genetisch samenhangt met de erachter liggende 

strandwal. Door kustuitbouw ontstaat een strandvlakte die is ingeklemd tussen 

twee strandwallen. Strandvlakten zijn meestal afgedekt met veen. 

Door branding en zeestromingen ontstane zandrug parallel aan de kustlijn 

welke uiteindelijk boven gemiddeld hoogwater uitkomt. 

Overzicht van figuren, tabellen en bijlagen 

Figuur 1. 

Figuur 2. 

Figuur 3. 

Figuur 4. 

Figuur 5. 

Figuur 6. 

De ligging van het plangebied (gearceerd); inzet: ligging in Nederland (ster). 

Resultaten bureauonderzoek. 

Het plangebied (onderbroken lijn) geprojecteerd op de kadastrale minuut uit 

1819, gemeente Veur, sectie A Oostveur, blad 1 (http://www.dewoonomgeving. 

nl). 

Overzicht van de huidige en toekomstige bodemverstoringen. 

Resultaten controleboringen ter plaatse van Neolithische vindplaats 

Advieskaart 

Tabel 1. 

Archeologische tijdschaal. 

Kaartbijlage 1. Resultaten booronderzoek. 

Bijlage 1. 

Bijlage 2. 

Boorbeschrijvingen 

Vondstenlijst 

31


Bijlage 1. Boorbeschrijvingen 

32

Bijlage 1: Boorbeschrijvingen 

boring: LETP-1 

beschrijver: RG/FW, datum: 20-12-2007, X: 87.721,10, Y: 457.489,27, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, hoogte: 0,20, 

referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - waardering, landgebruik: overige 

(cultuur), vondstzichtbaarheid: geen, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: AVECO DE BONDT, uitvoerder: 

RAAP West 

0 cm -Mv / 0,20 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, matig fijn, schelpfragment 

Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) 

15 cm -Mv / 0,05 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, zandbrokken, matig fijn, schelpfragment 

Bodemkundig: enkele Fe-vlekken, interpretatie: verstoord 


100 cm -Mv / 0,80 m -NAP 

Lithologie: veen, mineraalarm, bruin, zandbrokken, veen (niet gedifferentieerd) 

Litho-stratigrafie: Formatie van Nieuwkoop, Hollandveen Laagpakket 

Bodemkundig: interpretatie: verstoord 

120 cm -Mv / 1,00 m -NAP 

Algemeen: aard ondergrens: geleidelijk (0,3-3 cm) 

Lithologie: veen, mineraalarm, bruin, veen (niet gedifferentieerd) 


160 cm -Mv / 1,40 m -NAP 

Algemeen: aard bovengrens: geleidelijk (0,3-3 cm) 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, matig fijn, spoor plantenresten, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

Einde boring op 200 cm -Mv / 1,80 m -NAP 


beschrijver: RG/FW, datum: 19-12-2007, X: 87.743,87, Y: 457.514,35, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, hoogte: -0,21, 

referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: overige 

(cultuur), provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: AVECO DE BONDT, uitvoerder: RAAP West 

0 cm -Mv / 0,21 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, zandbrokken, matig fijn 

Bodemkundig: interpretatie: bouwvoor 

60 cm -Mv / 0,81 m -NAP 

Algemeen: aard ondergrens: abrupt (






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,48 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, matig fijn 


20 cm -Mv / 0,68 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, spoor hout, kalkrijk 

50 cm -Mv / 0,98 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, veenbrokken, matig fijn 

90 cm -Mv / 1,38 m -NAP 

Lithologie: veen, mineraalarm, donkerbruin, mosveen 


100 cm -Mv / 1,48 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, spoor plantenresten, kalkloos 

110 cm -Mv / 1,58 m -NAP 

Lithologie: veen, mineraalarm, donkerbruin, mosveen 


135 cm -Mv / 1,83 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, spoor plantenresten, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

159 cm -Mv / 2,07 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, spoor plantenresten 

Archeologie: ondoordringbaar bouwpuin (onbepaald) 






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,48 m -NAP 



20 cm -Mv / 0,68 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, schelpengruis 

Bodemkundig: enkele Fe-vlekken 

40 cm -Mv / 0,88 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, schelpengruis, kalkrijk 

Bodemkundig: volledig gereduceerd 

60 cm -Mv / 1,08 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,48 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, donkerbruingrijs, matig fijn 


15 cm -Mv / 0,63 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeelgrijs, veenbrokken, matig fijn, kalkarm 


50 cm -Mv / 0,98 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, matig fijn, spoor plantenresten, kalkrijk, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

80 cm -Mv / 1,28 m -NAP 

Lithologie: veen, mineraalarm, bruin, enkele zandlagen, bosveen, spoor plantenresten, kalkrijk, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 


130 cm -Mv / 1,78 m -NAP 

Lithologie: zand, matig siltig, sterk humeus, bruin, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

140 cm -Mv / 1,88 m -NAP 




beschrijver: JVE/CC, datum: 18-12-2007, X: 87.731,66, Y: 457.545,12, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, hoogte: -0,10, 



0 cm -Mv / 0,10 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, bruingrijs, matig fijn 


40 cm -Mv / 0,50 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, zand- en veenbrokken, matig fijn 



80 cm -Mv / 0,90 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,33 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,31 m -NAP 



15 cm -Mv / 0,46 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, kalkloos 

Bodemkundig: interpretatie: gebioturbeerd 

110 cm -Mv / 1,41 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, kalkrijk 






0 cm -Mv / 0,24 m -NAP 



15 cm -Mv / 0,39 m -NAP 



60 cm -Mv / 0,84 m -NAP 



110 cm -Mv / 1,34 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, kalkloos 






0 cm -Mv / 0,42 m -NAP 



10 cm -Mv / 0,52 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, schelpengruis marien, spoor hout 

100 cm -Mv / 1,42 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, schelpengruis marien, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 


6






0 cm -Mv / 0,44 m -NAP 



15 cm -Mv / 0,59 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, zandbrokken, matig fijn, schelpengruis 


65 cm -Mv / 1,09 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, schelpengruis, spoor hout, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

185 cm -Mv / 2,29 m -NAP 

Lithologie: veen, sterk zandig, bruin, veen (niet gedifferentieerd) 


195 cm -Mv / 2,39 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, schelpengruis, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 






0 cm -Mv / 0,44 m -NAP 



10 cm -Mv / 0,54 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, schelpengruis, kalkrijk 


75 cm -Mv / 1,19 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, schelpfragment, spoor plantenresten, kalkrijk 


130 cm -Mv / 1,74 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, veenbrokken, matig fijn, schelpfragment, spoor plantenresten 


170 cm -Mv / 2,14 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,55 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, matig fijn 

40 cm -Mv / 0,95 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, zand- en veenbrokken, matig fijn 


145 cm -Mv / 2,00 m -NAP 



165 cm -Mv / 2,20 m -NAP 



7






0 cm -Mv / 0,41 m -NAP 




40 cm -Mv / 0,81 m -NAP 





referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: bos, provincie: 

Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: AVECO DE BONDT, uitvoerder: RAAP West 

0 cm -Mv / 0,72 m -NAP 



20 cm -Mv / 0,92 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,49 m -NAP 



30 cm -Mv / 0,79 m -NAP 


Bodemkundig: enkele Fe-vlekken, interpretatie: bouwvoor 


70 cm -Mv / 1,19 m -NAP 

Lithologie: veen, mineraalarm, bruin, bosveen 


130 cm -Mv / 1,79 m -NAP 


Lithologie: veen, mineraalarm, bruin, rietveen 


190 cm -Mv / 2,39 m -NAP 

Algemeen: aard bovengrens: geleidelijk (0,3-3 cm), aard ondergrens: abrupt (






0 cm -Mv / 0,73 m -NAP 




30 cm -Mv / 1,03 m -NAP 



70 cm -Mv / 1,43 m -NAP 



100 cm -Mv / 1,73 m -NAP 

Lithologie: veen, mineraalarm, bruin, mosveen 


170 cm -Mv / 2,43 m -NAP 





referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: bos, 

vondstzichtbaarheid: geen, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: AVECO DE BONDT, uitvoerder: RAAP 

West 

0 cm -Mv / 0,47 m -NAP 



20 cm -Mv / 0,67 m -NAP 



35 cm -Mv / 0,82 m -NAP 







RAAP West 

0 cm -Mv / 0,17 m +NAP 



5 cm -Mv / 0,12 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, zandbrokken, matig fijn 



80 cm -Mv / 0,63 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,18 m +NAP 


10 cm -Mv / 0,08 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn 


20 cm -Mv / 0,02 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, veenbrokken, matig fijn 


30 cm -Mv / 0,12 m -NAP 




50 cm -Mv / 0,32 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 


90 cm -Mv / 0,72 m -NAP 



100 cm -Mv / 0,82 m -NAP 








RAAP West 

0 cm -Mv / 0,14 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, veenbrokken, matig fijn 



80 cm -Mv / 0,66 m -NAP 



Archeologie: fragmenten bouwpuin (onbepaald) 

150 cm -Mv / 1,36 m -NAP 



13






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,01 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, donkerbruingrijs, zandbrokken, matig fijn 


50 cm -Mv / 0,51 m -NAP 



65 cm -Mv / 0,66 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, kalkloos 

100 cm -Mv / 1,01 m -NAP 


170 cm -Mv / 1,71 m -NAP 




beschrijver: RG/FW, datum: 18-12-2007, X: 87.947,55, Y: 457.516,02, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, boortype: Edelman-15 

cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: overige (cultuur), vondstzichtbaarheid: geen, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: 

Leidschendam, opdrachtgever: AVECO DE BONDT, uitvoerder: RAAP West 

0 cm -Mv 




20 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeelgrijs, matig grof 

Bodemkundig: interpretatie: opgebrachte grond 

60 cm -Mv 

Lithologie: veen, zwak zandig, donkerbruin, veen (niet gedifferentieerd) 


70 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijsbruin, zandbrokken, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

90 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, spoor hout, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

Einde boring op 200 cm -Mv 





RAAP West 

0 cm -Mv / 0,09 m -NAP 



60 cm -Mv / 0,69 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn 


100 cm -Mv / 1,09 m -NAP 



14






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,11 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, donkergrijs, zandbrokken, matig fijn 



20 cm -Mv / 0,31 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, matig grindig, grijs, matig fijn 


Archeologie: fragmenten bouwpuin (onbepaald) 

40 cm -Mv / 0,51 m -NAP 




50 cm -Mv / 0,61 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, donkergrijs, zand- en veenbrokken, matig fijn 



70 cm -Mv / 0,81 m -NAP 


75 cm -Mv / 0,86 m -NAP 


Lithologie: veen, zwak zandig, donkerbruin, bosveen 


110 cm -Mv / 1,21 m -NAP 


Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, spoor plantenresten, kalkloos, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,01 m +NAP 



60 cm -Mv / 0,59 m -NAP 


70 cm -Mv / 0,69 m -NAP 



150 cm -Mv / 1,49 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, spoor plantenresten, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 


15






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,16 m -NAP 



5 cm -Mv / 0,21 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, zandbrokken, matig fijn 


50 cm -Mv / 0,66 m -NAP 


Lithologie: veen, mineraalarm, donkerbruin, veen (niet gedifferentieerd) 


70 cm -Mv / 0,86 m -NAP 

Algemeen: aard bovengrens: geleidelijk (0,3-3 cm), aard ondergrens: geleidelijk (0,3-3 cm) 

Lithologie: zand, zwak siltig, donkergrijs, matig fijn, spoor plantenresten, kalkloos, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

90 cm -Mv / 1,06 m -NAP 


Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, spoor plantenresten, kalkloos, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 



beschrijver: JE/CC, datum: 18-12-2007, X: 88.056,76, Y: 457.643,32, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, hoogte: 0,01, 



0 cm -Mv / 0,01 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, matig fijn, spoor plantenresten 


70 cm -Mv / 0,69 m -NAP 




beschrijver: JE/CC, datum: 18-12-2007, X: 87.840,62, Y: 457.439,04, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, hoogte: -0,08, 



0 cm -Mv / 0,08 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, bruingrijs, matig fijn, kalkloos 



25 cm -Mv / 0,33 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, lichtbruingrijs, matig fijn, kalkloos 



45 cm -Mv / 0,53 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingrijs, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 


90 cm -Mv / 0,98 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, matig fijn, kalkrijk, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 


130 cm -Mv / 1,38 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,04 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, grijs, matig fijn 


20 cm -Mv / 0,16 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, matig fijn 


30 cm -Mv / 0,26 m -NAP 


Bodemkundig: interpretatie: oude akkerlaag 

55 cm -Mv / 0,51 m -NAP 



80 cm -Mv / 0,76 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, matig fijn, schelpengruis marien, kalkrijk, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 






0 cm -Mv / 0,08 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, lichtbruingrijs, zandbrokken, matig fijn 



20 cm -Mv / 0,28 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,27 m +NAP 







0 cm -Mv / 0,19 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, matig fijn 


30 cm -Mv / 0,49 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijsbruin, matig fijn, kalkloos 


75 cm -Mv / 0,94 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, matig fijn, kalkarm, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

120 cm -Mv / 1,39 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, humusvlekken, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

150 cm -Mv / 1,69 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,14 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, matig humeus, donkergrijsbruin, matig fijn 


35 cm -Mv / 0,49 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeelbruin, matig fijn 


50 cm -Mv / 0,64 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtbruingeel, matig fijn 


60 cm -Mv / 0,74 m -NAP 



140 cm -Mv / 1,54 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, bruingrijs, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

155 cm -Mv / 1,69 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,23 m +NAP 





referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: grasland, 

provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: AVECO DE BONDT, uitvoerder: RAAP West 

0 cm -Mv / 0,06 m +NAP 


10 cm -Mv / 0,04 m -NAP 



60 cm -Mv / 0,54 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,07 m +NAP 


25 cm -Mv / 0,18 m -NAP 



85 cm -Mv / 0,78 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,03 m +NAP 


50 cm -Mv / 0,47 m -NAP 





cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: grasland, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: 

AVECO DE BONDT, uitvoerder: RAAP West 

0 cm -Mv 


40 cm -Mv 







West 

0 cm -Mv / 0,06 m +NAP 



40 cm -Mv / 0,34 m -NAP 



50 cm -Mv / 0,44 m -NAP 





cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: grasland, vondstzichtbaarheid: geen, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: 


0 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijsbruin, matig fijn 

15 cm -Mv 



45 cm -Mv 







West 

0 cm -Mv / 0,14 m +NAP 



50 cm -Mv / 0,36 m -NAP 




100 cm -Mv / 0,86 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, veenbrokken, matig fijn 


130 cm -Mv / 1,16 m -NAP 



140 cm -Mv / 1,26 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,03 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak grindig, donkergrijsbruin, matig fijn 



20 cm -Mv / 0,23 m -NAP 



30 cm -Mv / 0,33 m -NAP 




beschrijver: RG/IB, datum: 14-12-2007, X: 88.241,57, Y: 456.894,46, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, hoogte: 0,58, 


vondstzichtbaarheid: slecht, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: AVECO DE BONDT, uitvoerder: RAAP 

West 

0 cm -Mv / 0,58 m +NAP 




beschrijver: RG/IB, datum: 14-12-2007, X: 88.165,68, Y: 456.967,49, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, hoogte: -0,08, 



West 

0 cm -Mv / 0,08 m -NAP 



50 cm -Mv / 0,58 m -NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,26 m +NAP 



Archeologie: enkel fragment aardewerk, enkel fragment bouwpuin (onbepaald) 

10 cm -Mv / 0,16 m +NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,36 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak grindig, donkerbruingrijs, zandbrokken, matig fijn 



30 cm -Mv / 0,06 m +NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,78 m +NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,07 m -NAP 

Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zandbrokken, matig fijn 


65 cm -Mv / 0,72 m -NAP 


100 cm -Mv / 1,07 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, matig fijn, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 

130 cm -Mv / 1,37 m -NAP 




150 cm -Mv / 1,57 m -NAP 








West 

0 cm -Mv / 0,18 m -NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,64 m +NAP 







0 cm -Mv / 0,07 m -NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,51 m +NAP 







0 cm -Mv / 0,11 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, donkerbruingrijs, kleibrokken, matig fijn 



55 cm -Mv / 0,44 m -NAP 



Archeologie: enkel fragment aardewerk, enkel fragment bouwpuin (onbepaald) 

70 cm -Mv / 0,59 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,11 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, kleibrokken, matig fijn 



15 cm -Mv / 0,04 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, kleibrokken, matig fijn 


25 cm -Mv / 0,14 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,28 m +NAP 



20 cm -Mv / 0,08 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, zand- en kleibrokken, matig fijn 


50 cm -Mv / 0,22 m -NAP 



100 cm -Mv / 0,72 m -NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,94 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak grindig, bruingrijs, matig fijn 



40 cm -Mv / 0,54 m +NAP 



75 cm -Mv / 0,19 m +NAP 



105 cm -Mv / 0,11 m -NAP 



170 cm -Mv / 0,76 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,26 m +NAP 


10 cm -Mv / 0,16 m +NAP 



45 cm -Mv / 0,19 m -NAP 



70 cm -Mv / 0,44 m -NAP 





cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: bos, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: Leidschendam, opdrachtgever: AVECO 

DE BONDT, uitvoerder: RAAP West 

0 cm -Mv 

Lithologie: veen, zwak zandig, donkerbruin, bosveen 

5 cm -Mv 



50 cm -Mv 







West 

0 cm -Mv / 0,20 m +NAP 


10 cm -Mv / 0,10 m +NAP 




70 cm -Mv / 0,50 m -NAP 







West 

0 cm -Mv / 0,15 m +NAP 


10 cm -Mv / 0,05 m +NAP 




70 cm -Mv / 0,55 m -NAP 




beschrijver: JE/CC, datum: 17-12-2007, X: 88.146,44, Y: 457.150,56, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 30G, boortype: Edelman-15 

cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: bos, vondstzichtbaarheid: slecht, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: 


0 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, matig humeus, donkerbruingrijs, matig fijn 



20 cm -Mv 




45 cm -Mv 



75 cm -Mv 







0 cm -Mv / 0,04 m +NAP 







0 cm -Mv / 0,02 m -NAP 



20 cm -Mv / 0,22 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, donkergrijs, matig fijn 

Bodemkundig: Fe-concreties, interpretatie: bouwvoor 

65 cm -Mv / 0,67 m -NAP 


Bodemkundig: interpretatie: verploegd 

75 cm -Mv / 0,77 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,13 m -NAP 



45 cm -Mv / 0,58 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, matig fijn, kalkloos, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 







0 cm -Mv / 0,09 m +NAP 



30 cm -Mv / 0,21 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,02 m +NAP 



40 cm -Mv / 0,38 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, zandbrokken, matig fijn, kalkloos 


70 cm -Mv / 0,68 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgrijs, zandbrokken, matig fijn, kalkloos, interpretatie: oude duin en strandafzettingen 






0 cm -Mv / 0,26 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, matig humeus, donkerbruingrijs, matig fijn 


25 cm -Mv / 0,51 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,19 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, zandbrokken, matig fijn 



70 cm -Mv / 0,51 m -NAP 







0 cm -Mv / 0,07 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, matig humeus, donkergrijsbruin, matig fijn 



20 cm -Mv / 0,13 m -NAP 







RAAP West 

0 cm -Mv / 0,26 m -NAP 



10 cm -Mv / 0,36 m -NAP 




80 cm -Mv / 1,06 m -NAP 



90 cm -Mv / 1,16 m -NAP 



135 cm -Mv / 1,61 m -NAP 




165 cm -Mv / 1,91 m -NAP 








RAAP West 

0 cm -Mv / 0,19 m -NAP 




35 cm -Mv / 0,54 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, zandbrokken, matig fijn, schelpfragment 



90 cm -Mv / 1,09 m -NAP 



145 cm -Mv / 1,64 m -NAP 


Lithologie: veen, zwak zandig, bruin, veen (niet gedifferentieerd) 


155 cm -Mv / 1,74 m -NAP 




41




cm, doel boring: archeologie - waardering, landgebruik: overige (cultuur), vondstzichtbaarheid: geen, provincie: Zuid-Holland, gemeente: Leidschendam-Voorburg, plaatsnaam: 


0 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijs, matig fijn 


5 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, bruingrijs, zandbrokken, matig fijn 



70 cm -Mv 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, grijs, zandbrokken, matig fijn 


95 cm -Mv 



120 cm -Mv 


Lithologie: veen, zwak zandig, bruin, bosveen 


130 cm -Mv 








RAAP West 

0 cm -Mv / 0,34 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, matig fijn, schelpfragment 



70 cm -Mv / 1,04 m -NAP 


Bodemkundig: veel Fe-vlekken 

90 cm -Mv / 1,24 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, veenbrokken, matig fijn 

130 cm -Mv / 1,64 m -NAP 

Lithologie: veen, mineraalarm, donkerbruin, veen (niet gedifferentieerd) 


160 cm -Mv / 1,94 m -NAP 


Lithologie: veen, zwak zandig, bruin, bosveen 


175 cm -Mv / 2,09 m -NAP 




42






RAAP West 

0 cm -Mv / 0,20 m -NAP 




10 cm -Mv / 0,30 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, bruingrijs, zandbrokken, matig fijn 



50 cm -Mv / 0,70 m -NAP 







RAAP West 

0 cm -Mv / 0,07 m +NAP 



5 cm -Mv / 0,02 m +NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, bruingrijs, zand- en kleibrokken, matig fijn 



20 cm -Mv / 0,13 m -NAP 




50 cm -Mv / 0,43 m -NAP 

Lithologie: zand, zwak siltig, grijs, zand- en veenbrokken, matig fijn 



100 cm -Mv / 0,93 m -NAP 



Bijlage 2. Vondstenlijst 

VONDSTENLIJST BOORONDERZOEK 

Projectcode Vondstmeldings nr. Omschrijving 

LETP 406074 & 406076 

Schakenbos/Robert Fleury-terrein, Leidschendam 

Vondstnr. Boornr. Diepte -Mv Aantal Materiaal 

Archiscode 

Soort Datering Opmerkingen 

1 63 70-100 2 KER XXX puin LME-NT mogelijk verstoorde context 

63 70-100 1 SLE XXX LME-NT mogelijk verstoorde context 

2 66 60-120 1 KER GRS LMEb 

3 78 135-270 999 KER AW LME-NT 

78 135-270 999 KER XXX puin LME-NT 

4 1009 20 1 KER ROOD roodbakkend geglazuurd, oor LMEA-NTC verstoorde context 

77

Plangebied Schakenbosch Archeologisch vooronderzoek

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?