EY-de-fiscus-op-bezoek

EY-de-fiscus-op-bezoek EY-de-fiscus-op-bezoek

arjovaneijsden
from arjovaneijsden More from this publisher
16.06.2015 Views

1.2.2 Jegens wie bestaan de informatieverplichtingen? De informatieverplichtingen bestaan jegens de inspecteur. De feitelijke uitoefening van de bevoegdheden die de fiscus heeft, geschiedt door (controle) ambtenaren die werkzaam zijn op de eenheid van de inspecteur in kwestie en daartoe zijn aangewezen. De minister van Financiën heeft de mogelijkheid om de verplichtingen die jegens de inspecteur gelden, mede jegens iedere andere door of vanwege de minister aangewezen ambtenaar van de Rijksbelastingdienst te doen gelden. Voorbeeld: De inspecteur verzoekt in een duidelijke brief om bepaalde gegevens naar aanleiding van een ingediende aangifte. Voorbeeld: Een verzoek van de Belastingdienst om informatie, dat van zo algemene aard is dat die informatie geen specifieke betekenis heeft voor de belastingheffing van de belastingplichtige tot wie het verzoek is gericht, kan niet van belang zijn voor de belastingheffing. Gedacht kan worden aan vragen over de wijze waarop nieuw personeel wordt aangenomen. 1.2.3 Informatie Een informatieplichtige is verplicht op verzoek feitelijke informatie te verschaffen die nodig kan zijn voor een juiste vaststelling van de belastingschuld. Dit houdt in concreto in dat iedereen desgevraagd verplicht is informatie te verstrekken over feiten die voor de belastingheffing van hem/ haar van belang kunnen zijn. De informatieplicht kan zowel actief als passief van aard zijn. We spreken van een actieve informatieplicht als de informatieplichtige zelf gegevens en inlichtingen moet verstrekken. Te denken valt aan het beantwoorden van een concrete vraag van de belastingambtenaar door de informatieplichtige. Er is sprake van een passieve informatieplicht als de informatieplichtige delen van zijn administratie aan de fiscus ter controle beschikbaar moet stellen. De belastingambtenaar zal deze dan zelfstandig raadplegen, zonder dat de informatieplichtige daarbij actief betrokken is. Dat de belastingambtenaar eventueel ook op een andere wijze dezelfde informatie zou kunnen verkrijgen, doet niet ter zake. De wet stelt een grens aan de bevoegdheid van de fiscus om informatie op te vragen. Zoals hierboven reeds is opgemerkt moet de gevraagde informatie ‘van belang kunnen zijn’ voor de vaststelling van de feiten die invloed kunnen uitoefenen op de belastingheffing. In de praktijk blijkt dat de wetgever de grenzen van de informatiebevoegdheid zeer ruim heeft getrokken. De betekenis van bepaalde gegevens kan vaak alleen worden vastgesteld aan de hand van hun onderlinge samenhang. Of een bepaald gegeven fiscaal relevant is, is niet altijd van tevoren te bepalen. Als een belastingplichtige niet voldoet aan de informatieverplichtingen, kan de Belastingdienst een informatiebeschikking opleggen (zie paragraaf 1.5). Doel van deze beschikking is om duidelijk te maken dat de belastingplichtige niet aan zijn informatieverplichting heeft voldaan. (zie hoofdstuk 3). Tegen een informatiebeschikking staat bezwaar en beroep open. Als de informatiebeschikking onherroepelijk komt vast te staan, zal dat in principe leiden tot omkering en verzwaring van de bewijslast. De bevoegdheid van de fiscus om informatie op te vragen wordt naast de wet tevens begrensd door de zogenaamde ‘algemene beginselen van behoorlijk bestuur’. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan het vertrouwens-, zorgvuldigheids- en het evenredigheidsbeginsel. Deze beginselen zijn in de rechtspraak ontwikkeld en bieden de belastingplichtige bescherming tegen onbehoorlijk gedrag van de overheid. 8 | De fiscus op bezoek Zesde druk

In een procedure over de informatiebeschikking kan de belastingrechter toetsen of de inspecteur zich bij de uitoefening van zijn bevoegdheden aan deze algemene beginselen heeft gehouden (zie hoofdstuk 1.5). Bij het opvragen van informatie moet de fiscus voorts de redelijkheid in acht nemen. Een van de discussiepunten die zich in de praktijk voordoen, is de vraag of het wel redelijk is als de Belastingdienst verzoekt om allerlei informatie digitaal aan te leveren. Een dergelijk verzoek kan onredelijk zijn als de belastingplichtige hiervoor aanzienlijke kosten moet maken. Nogmaals – het kan niet genoeg worden benadrukt – het is niet nodig ongevraagd de fiscus van informatie te voorzien. Ligt er geen informatieverzoek, dan is er ook geen verplichting informatie te verstrekken, tenzij de verplichting rechtstreeks voortvloeit uit de belastingwet. Verder moet een informatieverzoek van de inspecteur ondubbelzinnig duidelijk zijn voor de informatieplichtige. Voorbeeld: De inspecteur kan niet verlangen dat een bedrijf wekelijks automatisch afschriften naar de Belastingdienst stuurt van alle uitgegane en binnengekomen facturen. Sinds 1 januari 2012 is een specifieke bepaling in de wet opgenomen die de belastingplichtige of inhoudingsplichtige verplicht uit eigen beweging de inspecteur van onjuistheden of onvolledigheden mededeling te doen zodra hij met die onjuistheden of onvolledigheden bekend is of wordt. Deze wettelijke actieve informatieverplichting geldt vooralsnog alleen: • voor de ‘Verklaring uitsluitend zakelijk gebruik bestelauto’, • voor de ‘Verklaring geen privé- gebruik auto’, • in het kader van de bestrijding van de zogenaamde Edelweissroute en • bij suppleties omzetbelasting. 1.2.4 Waarin is informatie vervat? Met betrekking tot de actieve informatieplicht is de informatie vervat in gegevens en inlichtingen. De informatieplichtige kan deze mondeling of schriftelijk aan de fiscus ter beschikking stellen. Met betrekking tot de passieve informatieplicht spreekt de wet van het ter beschikking stellen van boeken, bescheiden en andere gegevensdragers of de inhoud daarvan. Het gaat om elke gegevensdrager die binnen een bedrijf aanwezig is en aan de hand waarvan de controleambtenaar kan beoordelen of de feitelijke bedrijfsactiviteiten hun afspiegeling vinden in de administratie, mits de inhoud van die gegevensdrager van belang kan zijn voor de belastingheffing van de belastingplichtige. En de informatieplichtige zal inzicht moeten verschaffen in het systeem waarin en waarmee de gegevens zijn verwerkt. 1.2.4.1 Voorbeelden van boeken, bescheiden en andere gegevensdragers Uit de rechtspraak kan worden opgemaakt dat onder boeken, bescheiden en andere gegevensdragers onder meer wordt verstaan: de gehele (financiële) administratie, de kladadministratie, de kassarollen, afsprakenboeken, (zak)agenda’s, nota’s en kwitanties, akten, brieven, notulen, offertes, orders, verzendlijsten en overige correspondentie. De fiscus op bezoek Zesde druk | 9

In een procedure over <strong>de</strong> informatiebeschikking kan <strong>de</strong> belastingrechter<br />

toetsen of <strong>de</strong> inspecteur zich bij <strong>de</strong> uitoefening van zijn bevoegdhe<strong>de</strong>n aan<br />

<strong>de</strong>ze algemene beginselen heeft gehou<strong>de</strong>n (zie hoofdstuk 1.5).<br />

Bij het <strong>op</strong>vragen van informatie moet <strong>de</strong> <strong>fiscus</strong> voorts <strong>de</strong> re<strong>de</strong>lijkheid in acht<br />

nemen. Een van <strong>de</strong> discussiepunten die zich in <strong>de</strong> praktijk voordoen, is <strong>de</strong><br />

vraag of het wel re<strong>de</strong>lijk is als <strong>de</strong> Belastingdienst verzoekt om allerlei<br />

informatie digitaal aan te leveren. Een <strong>de</strong>rgelijk verzoek kan onre<strong>de</strong>lijk zijn<br />

als <strong>de</strong> belastingplichtige hiervoor aanzienlijke kosten moet maken.<br />

Nogmaals – het kan niet genoeg wor<strong>de</strong>n benadrukt – het is niet nodig<br />

ongevraagd <strong>de</strong> <strong>fiscus</strong> van informatie te voorzien. Ligt er geen informatieverzoek,<br />

dan is er ook geen verplichting informatie te verstrekken, tenzij <strong>de</strong><br />

verplichting rechtstreeks voortvloeit uit <strong>de</strong> belastingwet. Ver<strong>de</strong>r moet een<br />

informatieverzoek van <strong>de</strong> inspecteur ondubbelzinnig dui<strong>de</strong>lijk zijn voor <strong>de</strong><br />

informatieplichtige.<br />

Voorbeeld:<br />

De inspecteur kan niet<br />

verlangen dat een bedrijf<br />

wekelijks automatisch<br />

afschriften naar <strong>de</strong><br />

Belastingdienst stuurt<br />

van alle uitgegane en<br />

binnengekomen facturen.<br />

Sinds 1 januari 2012 is een specifieke bepaling in <strong>de</strong> wet <strong>op</strong>genomen die<br />

<strong>de</strong> belastingplichtige of inhoudingsplichtige verplicht uit eigen beweging <strong>de</strong><br />

inspecteur van onjuisthe<strong>de</strong>n of onvolledighe<strong>de</strong>n me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling te doen zodra<br />

hij met die onjuisthe<strong>de</strong>n of onvolledighe<strong>de</strong>n bekend is of wordt.<br />

Deze wettelijke actieve informatieverplichting geldt vooralsnog alleen:<br />

• voor <strong>de</strong> ‘Verklaring uitsluitend zakelijk gebruik bestelauto’,<br />

• voor <strong>de</strong> ‘Verklaring geen privé- gebruik auto’,<br />

• in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> bestrijding van <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> E<strong>de</strong>lweissroute en<br />

• bij suppleties omzetbelasting.<br />

1.2.4 Waarin is informatie vervat?<br />

Met betrekking tot <strong>de</strong> actieve informatieplicht is <strong>de</strong> informatie vervat in<br />

gegevens en inlichtingen. De informatieplichtige kan <strong>de</strong>ze mon<strong>de</strong>ling of<br />

schriftelijk aan <strong>de</strong> <strong>fiscus</strong> ter beschikking stellen. Met betrekking tot <strong>de</strong> passieve<br />

informatieplicht spreekt <strong>de</strong> wet van het ter beschikking stellen van boeken,<br />

beschei<strong>de</strong>n en an<strong>de</strong>re gegevensdragers of <strong>de</strong> inhoud daarvan.<br />

Het gaat om elke gegevensdrager die binnen een bedrijf aanwezig is en aan <strong>de</strong><br />

hand waarvan <strong>de</strong> controleambtenaar kan beoor<strong>de</strong>len of <strong>de</strong> feitelijke bedrijfsactiviteiten<br />

hun afspiegeling vin<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> administratie, mits <strong>de</strong> inhoud van die<br />

gegevensdrager van belang kan zijn voor <strong>de</strong> belastingheffing van <strong>de</strong> belastingplichtige.<br />

En <strong>de</strong> informatieplichtige zal inzicht moeten verschaffen in het<br />

systeem waarin en waarmee <strong>de</strong> gegevens zijn verwerkt.<br />

1.2.4.1 Voorbeel<strong>de</strong>n van boeken, beschei<strong>de</strong>n en an<strong>de</strong>re gegevensdragers<br />

Uit <strong>de</strong> rechtspraak kan wor<strong>de</strong>n <strong>op</strong>gemaakt dat on<strong>de</strong>r boeken, beschei<strong>de</strong>n en<br />

an<strong>de</strong>re gegevensdragers on<strong>de</strong>r meer wordt verstaan: <strong>de</strong> gehele (financiële)<br />

administratie, <strong>de</strong> kladadministratie, <strong>de</strong> kassarollen, afsprakenboeken,<br />

(zak)agenda’s, nota’s en kwitanties, akten, brieven, notulen, offertes,<br />

or<strong>de</strong>rs, verzendlijsten en overige correspon<strong>de</strong>ntie.<br />

De <strong>fiscus</strong> <strong>op</strong> <strong>bezoek</strong> Zes<strong>de</strong> druk |<br />

9

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!