EY-de-fiscus-op-bezoek

trustkantoor de fiscus gelegenheid moeten geven om dat beroep op
vertrouwelijk heid op aannemelijkheid te toetsen. Die toetsing kan worden
opgedragen aan een neutrale derde, bijvoorbeeld een notaris.
1.4.2 De fiscus mag geen inzage vragen in fiscale adviezen en soortgelijke
documenten
Voor de praktijk is het belangrijk te weten dat de Belastingdienst geen inzage
mag vragen in adviezen van belastingadviseurs aan hun cliënten en in met de
cliënten gevoerde correspondentie, waar deze zich ook bevinden (zie tevens par.
1.2.4). Dit vloeit voort uit het zogenoemde fair play-arrest van de Hoge Raad.
Dit arrest ging over de vraag of de Belastingdienst inzage mocht krijgen in due
diligencerapporten. De Hoge Raad oordeelde dat het in strijd is met het beginsel
van fair play dat de Belastingdienst geschriften ter inzage vraagt die ten doel
hebben de fiscale positie van een belastingplichtige te belichten of hem op dat
gebied te adviseren (zie par. 1.2.4.2). Dit arrest heeft niet alleen betekenis voor
due diligencerapporten, maar ook voor andere documenten.
Alle geschriften die het hiervoor genoemde doel hebben, hoeven niet verstrekt
te worden. Dit geldt ook voor de feiten en beschrijvingen die in deze docu menten
voorkomen. Documenten die niet bedoeld zijn om fiscaal advies te geven,
moeten in principe wel integraal verstrekt worden aan de fiscus. Als in die
documenten echter passages voorkomen die dit doel wel hebben, dan mogen
die passages onleesbaar worden gemaakt. Dit doet zich bijvoorbeeld voor bij
een management letter die de accountant aan het management van een bedrijf
stuurt. In een management letter wordt onder meer ingegaan op risico’s die
door de accountant zijn geconstateerd. Daaronder vallen soms ook fiscale
risico’s. Als de fiscus een management letter opvraagt, moet deze dus verstrekt
worden, immers het hoofddoel van een management letter is niet fiscaaladviserend
van aard. Maar de fiscale passages die in de management letter
voorkomen, hebben dat karakter wel. Die mogen daarom onleesbaar worden
gemaakt.
In het licht van het bovenstaande, is het dus van groot belang stukken die
betrekking hebben op feiten die voor de belastingheffing van belang kunnen
zijn en stukken die de fiscus niet mag opvragen, strikt gescheiden te houden.
1.5 Rechtsbescherming
Het komt voor dat verzoeken van de fiscus om informatie en inlichtingen als
onredelijk worden ervaren door de belastingplichtige, bijvoorbeeld omdat hij van
oordeel is dat de verzochte informatie en inlichtingen naar zijn mening niet van
belang kunnen zijn voor zijn belastingheffing. Ook kan het zijn dat de ver zoeken
van de fiscus zodanig zijn dat zij als disproportioneel worden ervaren,
bijvoorbeeld omdat de belastingplichtig onevenredig veel werk moet verrichten
om aan het verzoek te kunnen voldoen. Sinds 1 juli 2011 staan aan de belastingplichtige
rechtsmiddelen ter beschikking om tegen dergelijke verzoeken van de
fiscus in te gaan. De rechtigmatigheid van controlehandelingen van de fiscus kan
sinds deze datum aan de rechter worden voorgelegd door middel van de
zogenaamde informatiebeschikking die de inspecteur moet vaststellen indien de
inspecteur van mening is dat niet of niet voldoende door de belastingplichtige is
voldaan aan een verzoek om informatie. De wijze waarop aan deze rechtsbescherming
invulling is gegeven wordt in paragraaf 3.2.1 nader beschreven.
18 | De fiscus op bezoek Zesde druk