Meetsystemen
Meetsystemen: Meetprincipes Ultrasone sensoren 12.3 Het akoestische medium. Voor de voortplantingssnelheid c van het geluid (zowel voor longitudinale als voor transversale golven) geldt : c = f.λ c is de snelheid waarmee de golf zich in de ruimte voortplant, of de snelheid waarmee het fenomeen 'overdruk = deeltjes dicht bij elkaar' zich in de ruimte voortplant. De frequentie f geeft aan hoe snel de geluidsdruk verandert indien we ter plaatse blijven staan. De golflengte λ is de afstand tussen twee opeenvolgende plaatsen met 'maximale overdruk' in de golf. Figuur 2.107 geeft een schematisch overzicht van de drie parameters. Golflengte λ Geluidsdruk P λ c = tg(a) = λ /T Vooraanzicht: Geluidsdruk Overdruk afstand Onderdruk a afstand /tijd T = 1/ f tijd a) b) Bovenaanzicht: fysische beweging van deeltjes Voortplantingsrichting van longitudinale golf Figuur 2.107: Voorstelling van longitudinale golf. De geluidssnelheid in een bepaald medium hangt af van de juiste elasticiteitsmodulus en de dichtheid ρ van dit medium: c = elasticiteitsmodulus ρ Gassen en in het algemeen ook vloeistoffen laten geen afschuiving toe, zodat hier enkel longitudinale golven mogelijk zijn. In vaste stoffen kunnen zowel longitudinale als transversale golven optreden. (In een transversale golf staat de elementaire deeltjes beweging loodrecht op de voortplantingsrichting van de golf). De akoestische voortplantingssnelheid is eveneens afhankelijk van de temperatuur (beweeglijkheid van de moleculen) en voor gassen ook van de vochtigheidsgraad. Bijvoorbeeld: c = c 0 (1+k T T) =331,4(1+1,83.10-3 T) m/s (voor droge lucht met T in 0 C) dus ongeveer 2% stijging per 10 K. De invloed van luchtvochtigheid op c wordt beschreven met de empirische uitdrukking __________ - II.92 - Johan Baeten
Meetsystemen: Meetprincipes Ultrasone sensoren c = c 0 (1 + k w p w ) = 331,4(1 + 2,8.10 -7 p w ) m/s met p w de partiële waterdampspanning in Pa. De verzadigingsdampspanning bij 18 0 C is ongeveer 2 kPa, zodat de maximale invloed bij die temperatuur slechts 5.10 -4 bedraagt, en meestal wordt verwaarloosd. De geluidssnelheid is ruwweg 10 6 maal lager dan de lichtsnelheid; looptijdverschillen zijn dan ook gemakkelijker te meten, maar de meetsnelheid is beduidend lager. De veel grotere golflengte van geluid maakt het moeilijker geluidsbundels te manipuleren (bijvoorbeeld focusseren of evenwijdige bundels te maken). Door moleculaire absorptie dempt een akoestische golf tamelijk snel (exponentieel) uit. Behalve door absorptie wordt de geluidsintensiteit ook nog verzwakt door verstrooiing (door in de lucht zwevende deeltjes). De akoestische impedantie Z A bepaalt de vermogensoverdracht tussen twee media. Z A = P u ≅ cρ met P de wisseldruk en u de deeltjessnelheid. Op het grensvlak van twee media (bijvoorbeeld transducent-lucht) treedt reflectie op: een deel van het vermogen wordt teruggekaatst, het resterende deel plant zich voort in het tweede medium. De reflectie is evenredig met Z 1 -Z 2 / Z 1 + Z 2 , met Z 1 en Z 2 de akoestische impedanties van media 1 en 2. Om weinig vermogensverlies te hebben moeten de impedanties van de materialen dus zo dicht mogelijk bij elkaar liggen. Tabel 2.9 vermeldt, ter vergelijking van grootte-ordes, enige eigenschappen van diverse materialen. Omdat de akoestische impedantie van alle sensormaterialen sterk verschilt van die van het medium lucht is de vermogensoverdracht bij zender en bij ontvanger slecht voor transmissie door lucht. Men probeert dit euvel enigszins te verhelpen met een aanpassingslaag (Eng.: matching layer). Ook het materiaal waarop de transducent is bevestigd (Eng.: backing) beïnvloedt het gedrag in belangrijke mate. Dichtheid Snelheid Impedantie Medium kg/m 3 m/s kg/m 2 s Lucht 1,30 330,00 430,00 Water 10³ 1,5.10³ 1,5.10 6 Keramiek 7,5.10³ 3,2.10³ 3,0.10 7 Staal 7,8.10 3 6,0.10 3 4,7.10 7 PVDF 1,8.10³ 2,2.10³ 2,5.10 6 Tabel 2.9: Akoestische eigenschappen van diverse materialen. __________ - II.93 - Johan Baeten
- Page 73 and 74: Meetsystemen: Meetprincipes Inducti
- Page 75 and 76: Meetsystemen: Meetprincipes Inducti
- Page 77 and 78: Meetsystemen: Meetprincipes Inducti
- Page 79 and 80: Meetsystemen: Meetprincipes Inducti
- Page 81 and 82: Meetsystemen: Meetprincipes Inducti
- Page 83 and 84: Meetsystemen: Meetprincipes Inducti
- Page 85 and 86: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 87 and 88: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 89 and 90: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 91 and 92: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 93 and 94: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 95 and 96: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 97 and 98: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 99 and 100: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 101 and 102: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 103 and 104: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 105 and 106: Meetsystemen: Meetprincipes Opto-el
- Page 107 and 108: Meetsystemen: Meetprincipes Piëzo-
- Page 109 and 110: Meetsystemen: Meetprincipes Piëzo-
- Page 111 and 112: Meetsystemen: Meetprincipes Piëzo-
- Page 113 and 114: Meetsystemen: Meetprincipes Piëzo-
- Page 115 and 116: Meetsystemen: Meetprincipes Piëzo-
- Page 117 and 118: Meetsystemen: Meetprincipes Piëzo-
- Page 119 and 120: Meetsystemen: Meetprincipes Ultraso
- Page 121 and 122: Meetsystemen: Meetprincipes Ultraso
- Page 123: Meetsystemen: Meetprincipes Ultraso
- Page 127 and 128: Meetsystemen: Meetprincipes Ultraso
- Page 129 and 130: Meetsystemen: Meetprincipes Ultraso
- Page 131 and 132: Meetsystemen: Meetprincipes Chemisc
- Page 133 and 134: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 135 and 136: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 137 and 138: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 139 and 140: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 141 and 142: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 143 and 144: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 145 and 146: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 147 and 148: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 149 and 150: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 151 and 152: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 153 and 154: Meetsystemen: Meetgrootheden Positi
- Page 155 and 156: Meetsystemen: Meetgrootheden Drukme
- Page 157 and 158: Meetsystemen: Meetgrootheden Drukme
- Page 159 and 160: Meetsystemen: Meetgrootheden Drukme
- Page 161 and 162: Meetsystemen: Meetgrootheden Temper
- Page 163 and 164: Meetsystemen: Meetgrootheden Temper
- Page 165 and 166: Meetsystemen: Meetgrootheden Temper
- Page 167 and 168: Meetsystemen: Meetgrootheden Temper
- Page 169 and 170: Meetsystemen: Meetgrootheden Temper
- Page 171 and 172: Meetsystemen: Meetgrootheden Temper
- Page 173 and 174: Meetsystemen: Meetgrootheden Temper
<strong>Meetsystemen</strong>: Meetprincipes<br />
Ultrasone sensoren<br />
12.3 Het akoestische medium.<br />
Voor de voortplantingssnelheid c van het geluid (zowel voor longitudinale als voor transversale<br />
golven) geldt :<br />
c = f.λ<br />
c is de snelheid waarmee de golf zich in de ruimte voortplant, of de snelheid waarmee het<br />
fenomeen 'overdruk = deeltjes dicht bij elkaar' zich in de ruimte voortplant. De frequentie f geeft<br />
aan hoe snel de geluidsdruk verandert indien we ter plaatse blijven staan. De golflengte λ is de<br />
afstand tussen twee opeenvolgende plaatsen met 'maximale overdruk' in de golf. Figuur 2.107<br />
geeft een schematisch overzicht van de drie parameters.<br />
Golflengte λ<br />
Geluidsdruk<br />
P<br />
λ<br />
c = tg(a) = λ /T<br />
Vooraanzicht: Geluidsdruk<br />
Overdruk<br />
afstand<br />
Onderdruk<br />
a<br />
afstand /tijd<br />
T<br />
= 1/ f<br />
tijd<br />
a) b)<br />
Bovenaanzicht: fysische beweging van deeltjes<br />
Voortplantingsrichting van longitudinale golf<br />
Figuur 2.107: Voorstelling van longitudinale golf.<br />
De geluidssnelheid in een bepaald medium hangt af van de juiste elasticiteitsmodulus en de<br />
dichtheid ρ van dit medium:<br />
c =<br />
elasticiteitsmodulus<br />
ρ<br />
Gassen en in het algemeen ook vloeistoffen laten geen afschuiving toe, zodat hier enkel<br />
longitudinale golven mogelijk zijn. In vaste stoffen kunnen zowel longitudinale als transversale<br />
golven optreden. (In een transversale golf staat de elementaire deeltjes beweging loodrecht op de<br />
voortplantingsrichting van de golf).<br />
De akoestische voortplantingssnelheid is eveneens afhankelijk van de temperatuur (beweeglijkheid<br />
van de moleculen) en voor gassen ook van de vochtigheidsgraad.<br />
Bijvoorbeeld:<br />
c = c 0<br />
(1+k T<br />
T) =331,4(1+1,83.10-3 T) m/s (voor droge lucht met T in 0 C)<br />
dus ongeveer 2% stijging per 10 K. De invloed van luchtvochtigheid op c wordt beschreven met de<br />
empirische uitdrukking<br />
__________ - II.92 -<br />
Johan Baeten