Meetsystemen

Meetsystemen: Algemene principes
Karakteristieken van meetsysteemelementen
y_max
Uitgang
H(x) = y(x) - y(x)
x x
H(x)
op
H
af
Ingang
y_min
x_min x_max x_min
x_max
a) b)
Bijvoorbeeld:
H = 25 % FSD
Figuur 1.4: Bepaling van de hysteresis H(x).
Niet te verwarren met de eerder vermelde niet-lineariteit is hysteresis. Wanneer de uitgang
verschillende waarden kan aannemen voor eenzelfde waarde van de ingang afhankelijk van het
feit of de ingang voordien steeg of daalde, spreekt men van hysteresis. De hysteresis is het
verschil tussen twee uitgangswaarden behorende bij dezelfde ingang.
De maximum hysteresis kan ook hier uitgedrukt worden als een percentage van de maximum
schaaluitslag (FSD). Figuur 1.4 geeft een voorbeeld van een ingangs-uitgangskarakteristiek met
hysteresis.
Maximum hysteresis = H of =
H
y_max−y_ min 100%
Voor systemen met een digitale uitgang - maar niet enkel en alleen bij zulke systemen - is ook de
resolutie van belang. Het is de kleinste verandering van de ingang x die nog in een verandering
van de uitgang y resulteert, of ook, de grootste verandering die de ingang x kan aannemen,
zonder een verandering van de uitgang te veroorzaken. De resolutie van de opnemer
overeenkomstig de karakteristiek uit figuur 1.5 is ∆x.
Het is eveneens mogelijk dat een zelfde ingang x niet steeds overeenstemt met dezelfde waarde
voor de uitgang y, zonder dat hysteresis hiervoor verantwoordelijk is. Dit heeft te maken met
'random' effecten in het element en in zijn omgeving en wordt weergegeven door de
repeteerbaarheid. Dit is per definitie de maat waarin een element dezelfde uitgang y aanneemt
bij dezelfde ingang x.
y_max
Uitgang
R
y_min
a)
x_min
∆ x Ingang x
x_max
b)
Figuur 1.5: a) Bepaling van de resolutie ∆x. b) Voorbeeld: doorsnede potentiometer.
Ten gevolge van omgevingsinvloeden zal in het algemeen de uitgang y niet alleen afhangen van
de ingang x maar eveneens van ingangen als omgevingstemperatuur, omgevingsdruk, relatieve
__________ - I.4 -
Johan Baeten