Read the article - Marielle van Uitert
Read the article - Marielle van Uitert Read the article - Marielle van Uitert
Hét vakblad voor SAP-gebruikend Nederland • magazine maart 2010 • jaargang 14 • nummer 1 www.vnsg.nl Paneldiscussie over GRC Nog genoeg kansen voor SAP pagina 28 Zelfde pakket, nieuwe leverancier SAP BPC voor ARCADIS pagina 10 Geld verdienen met e-factureren Een gesprek met de ambassadeur e-factureren van het Ministerie van EZ pagina 6 Jacques Bloos (foto), Rabobank: “State-of-the-art apparatuur die er voor zorgt dat uw bankpas niet bij de buren wordt bezorgd” pagina 22 Meer controle op de factuurstroom bij Provimi • 10 vragen over SAPBO financieel • De FI periode afsluiting • VNSG Congres 8 & 9 april 2010 • Zoom bij Stedin VNSG Magazine mrt/10 1
- Page 2 and 3: BI I PI I Portal Duidelijk in SAP I
- Page 4 and 5: Zelfde pakket, nieuwe leverancier A
- Page 6 and 7: Geld verdienen met e-factureren Int
- Page 8 and 9: 8 VNSG Magazine mrt/10
- Page 10 and 11: ARCADIS heeft voor de wereldwijde c
- Page 12 and 13: Universiteit Maastricht implementee
- Page 14 and 15: Dit is Willem, onze nieuwe financie
- Page 16 and 17: INterVIew, tekSt eN fOtOGrafIe Mart
- Page 18 and 19: 10 vragen over... De afgelopen tien
- Page 20 and 21: OpenText is dé manier om informati
- Page 22 and 23: Jacques Bloos (foto) is binnen de a
- Page 24 and 25: Printstraat 5 De printstraten van d
- Page 26 and 27: De FI periode afsluiting Hoofdpijns
- Page 28 and 29: De leden van het panel (van links n
- Page 30 and 31: Doe de TopForce Speeddate en win! V
- Page 32 and 33: Occo Vreezen, Huub Montanus en Hans
- Page 34 and 35: voor ugelezen. Maurice de Feijter N
- Page 36: Get in control with Every Angle Het
Hét vakblad voor<br />
SAP-gebruikend<br />
Nederland •<br />
magazine<br />
maart 2010 • jaargang 14 • nummer 1<br />
www.vnsg.nl<br />
Paneldiscussie<br />
over GRC<br />
Nog genoeg<br />
kansen voor SAP<br />
pagina 28<br />
Zelfde pakket,<br />
nieuwe leverancier<br />
SAP BPC voor<br />
ARCADIS<br />
pagina 10<br />
Geld verdienen<br />
met e-factureren<br />
Een gesprek met<br />
de ambassadeur<br />
e-factureren <strong>van</strong> het<br />
Ministerie <strong>van</strong> EZ<br />
pagina 6<br />
Jacques Bloos (foto), Rabobank:<br />
“State-of-<strong>the</strong>-art apparatuur<br />
die er voor zorgt dat uw bankpas<br />
niet bij de buren wordt bezorgd”<br />
pagina 22<br />
Meer controle op de factuurstroom bij Provimi • 10 vragen over SAPBO financieel<br />
• De FI periode afsluiting • VNSG Congres 8 & 9 april 2010 • Zoom bij Stedin<br />
VNSG Magazine mrt/10 1
BI I PI I Portal<br />
Duidelijk<br />
in<br />
SAP<br />
In control door visie<br />
Bezoek ook eens onze website www.intenzz.nl<br />
2 VNSG MAGAZINE 06/07
COLOFON.<br />
VNSG Magazine is het magazine <strong>van</strong><br />
de Vereniging Nederlandstalige SAP-<br />
Gebruikers. Het blad biedt een platform<br />
voor meningen en ervaringen <strong>van</strong> SAPgebruikers.<br />
• Hoofdredactie<br />
Rob <strong>van</strong> der Marck<br />
• Eindredactie<br />
Sharon Tijssen<br />
• Redactieraad<br />
Martin Putters, Capgemini<br />
Willy Koppens, CTAC<br />
Dirk-Jan Schenk, HES<br />
Maurice de Feijter, hmb<br />
Monique <strong>van</strong> Haeren, Perfect for People<br />
Djoekie Klein, SAP Nederland<br />
Ton Siebelink, SAP Nederland<br />
Frank <strong>van</strong> Heel, SAP Nederland<br />
Ron Apeldoorn, Sogeti<br />
Bas <strong>van</strong> der Poel, Uphantis<br />
Hans de Labije, VNSG<br />
Vragen over adverteren?<br />
Kijk op www.vnsg.nl of neem<br />
contact op met het VNSG Bureau.<br />
Tel: (073) 641 02 00<br />
Fax: (073) 644 45 32<br />
sharon.tijssen@vnsg.nl<br />
• Vormgeving<br />
HSP Reclame & Communicatie,<br />
Rosmalen<br />
• Planning en coördinatie<br />
Sharon Tijssen<br />
• Druk<br />
Drukkerij Delabie, Moeskroen<br />
• Oplage<br />
5.000 exemplaren<br />
• Coverfoto<br />
<strong>Marielle</strong> <strong>van</strong> <strong>Uitert</strong><br />
Artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de<br />
mening <strong>van</strong> het bestuur weer. De redactie<br />
behoudt zich het recht voor ingezonden<br />
stukken niet te plaatsen of in te korten.<br />
Artikelen, of gedeelten daar<strong>van</strong>, mogen alleen<br />
worden overgenomen na toestemming <strong>van</strong><br />
de redactie en met bronvermelding.<br />
Finest hour<br />
Zo zouden onze westerburen dit moment voor mij typeren. Ik schrijf dit voorwoord aan<br />
de vooravond <strong>van</strong> de annoncering door SAP dat zij haar klanten weer een keuze gaat<br />
geven voor Standard Support.<br />
Vele uren <strong>van</strong> conference calls en internationale afstemmingen, stevige gesprekken met<br />
Leo Apo<strong>the</strong>ker en vele andere SAP-vertegenwoordigers en anderhalf jaar doorlooptijd<br />
was er nodig om SAP te overtuigen dat zij zichzelf een dienst bewijst door haar klanten<br />
te laten kiezen welk support model bij hen past. SUGEN, de nog jonge internationaal<br />
georganiseerde vertegenwoordiging <strong>van</strong> klanten waarin de VNSG participeert, geeft<br />
hiermee haar visitekaartje af.<br />
Wat de beste keuze voor een individuele klant is, is zeer afhankelijk <strong>van</strong> de eigen<br />
situatie. Stel je goed op de hoogte, zo is het feitelijke prijsverschil tussen Standard<br />
Support en Enterprise Support voor licenties <strong>van</strong> vóór 4 juli 2008 erg klein. Met een<br />
keuze voor Standard Support bespaar je dan niet erg veel en je sluit wel support<br />
mogelijkheden uit.<br />
Ik ben blij, de inspanningen hebben tot resultaat geleid. Bijna belangrijker is dat we de<br />
aandacht weer kunnen richten op de essentie: waarde creëren voor onze leden door het<br />
beter, sneller, slimmer inzetten <strong>van</strong> standaard SAP-oplossingen en ervoor zorgen dat die<br />
oplossingen meegroeien met jullie behoeften.<br />
In dit nummer <strong>van</strong> het magazine staan financiën centraal. Je vindt artikelen over<br />
e-factureren bij onder andere het Ministerie <strong>van</strong> Economische Zaken. Arcadis vertelt<br />
hoe zij voor haar financiële consolidatie en verslaglegging de overstap naar BPC<br />
7.0 heeft gemaakt en ook mag in dit nummer het onderwerp Governance, Risk en<br />
Compliance (GRC) niet ontbreken. Met een discussie over GRC vertellen kenners hoe de<br />
betrouwbaarheid en integriteit <strong>van</strong> de gegevens in SAP te waarborgen is.<br />
Dit soort procesverbeteringen is nodig om in deze barre tijden géén marge te verliezen<br />
door inefficiënte bedrijfsvoering of een tekortschietende financiële administratie. Hopelijk<br />
brengen deze voorbeelden je nieuwe inzichten: ‘zo zou het bij ons ook kunnen’.<br />
En als je het magazine uit hebt, oormerk een paar artikelen en geef het eens door<br />
aan een collega (je kunt ook een hyperlink naar de elektronische versie op de VNSG<br />
portal gebruiken). We willen deze kennis tenslotte met elkaar delen. Wanneer je ons de<br />
volgende keer in de bus vindt, gaat het over SAP + …, oplossingen rondom de SAPkern.<br />
Veel leesplezier en tot ziens op 8 en 9 april tijdens het VNSG Congres in Maastricht.<br />
Tonnie <strong>van</strong> der Horst<br />
Voorzitter<br />
VNSG Magazine mrt/10 3
Zelfde pakket,<br />
nieuwe leverancier<br />
ARCADIS heeft voor de wereldwijde<br />
consolidatie <strong>van</strong> haar financiële en<br />
management-informatie een efficiënte<br />
oplossing nodig. Het bedrijf migreert<br />
momenteel naar een nieuwere versie<br />
<strong>van</strong> zijn Outlooksoft-pakket. Alleen<br />
wordt dat nu door SAP geleverd (als<br />
SAP BPC) en die overgang vergt aandacht.<br />
Universiteit Maastricht<br />
De Universiteit Maastricht (UM) draagt<br />
innvoatie hoog in het vaandel en<br />
betreedt ook nieuwe paden als het<br />
gaat om de manier waarop SAP<br />
geïmplementeerd wordt. De Universiteit<br />
Maastricht gebruikt voor het<br />
programma PerFinO een nieuwe,<br />
iteratieve implementatie-methodiek:<br />
Agile. Een gesprek hierover met Manon<br />
Gorissen.<br />
10<br />
12<br />
Rubrieken<br />
Column Paul Ostendorf 9<br />
Tips & Tricks 15<br />
10 vragen over… 18<br />
Ervaringen met SAPBO financieel<br />
in de Nederlandse markt<br />
VNSG.nl 21<br />
Precisie <strong>van</strong> een Zwitsers 22<br />
uurwerk bij de Rabobank<br />
Zoom 27<br />
Stedin<br />
Voor u Gelezen 34<br />
Nederland in de uitverkoop: De Prooi<br />
4 VNSG Magazine mrt/10
De FI periode afsluiting<br />
Hoofdpijnscenario’s en vele avonden en<br />
weekenden die in het teken staan <strong>van</strong><br />
spreadsheets aan elkaar knopen: de<br />
periode- en jaareinde werkzaamheden.<br />
Altijd weer terugkomende activiteiten<br />
die velen het liefst zo snel mogelijk<br />
achter zich willen laten, maar wel<br />
pas na aanlevering <strong>van</strong> kwalitatief<br />
hoogwaardige transparante<br />
verslaggeving conform alle vereiste<br />
richtlijnen!<br />
Inspraak als<br />
SAP-gebruikers<br />
Het was altijd nogal lastig om bij SAP<br />
in Walldorf een verzoek in te dienen<br />
om een bepaalde functionaliteit te<br />
ontwikkelen. Ook voor de VNSG als<br />
gebruikersvereniging was het niet<br />
eenvoudig. Maar daar is de laatste tijd<br />
wat aan veranderd. Dankzij inzet <strong>van</strong>uit<br />
de focusgroep Procesintegratie.<br />
26<br />
32<br />
En verder<br />
Geld verdienen met e-factureren 6<br />
Gesprek met Marco Pastors,<br />
ambassadeur e-factureren <strong>van</strong> het<br />
Ministerie <strong>van</strong> EZ.<br />
Meer controle op de 16<br />
factuurstroom bij Provimi<br />
Paneldiscussie over control 28<br />
Volgende keer in het 35<br />
VNSG Magazine<br />
Mei 2010<br />
INHOUD.<br />
VNSG Magazine mrt/10 5
Geld verdienen<br />
met e-factureren<br />
Interview en tekst Martin Putters<br />
Mobiel internet vinden we doodgewoon, we laten ons <strong>van</strong><br />
deur tot deur loodsen door een navigatiesysteem en<br />
sturen mensen de ruimte in om daar een permanent<br />
ruimtestation te bemannen. En hoe gaan we tegenwoordig<br />
om met de inkoopfactuur, het belangrijkste document in<br />
het handelsverkeer? Op dezelfde wijze als onze<br />
voorouders dat twee eeuwen geleden deden: we versturen<br />
hem per post en verwerken hem met de hand. En dat<br />
terwijl de business case voor elektronisch factureren op<br />
de achterkant <strong>van</strong> een postzegel kan worden berekend.<br />
Hoe dat kan? We vragen het Marco Pastors, ambassadeur<br />
e-factureren <strong>van</strong> het Ministerie <strong>van</strong> Economische Zaken.<br />
“De inkoopfactuur is een blinde vlek, op<br />
de een of andere manier wordt hij als een<br />
vast, onveranderlijk gegeven beschouwd. Dat<br />
is vreemd, want het is een gestandaardiseerd<br />
document, meestal niet meer dan één A4tje,<br />
waar<strong>van</strong> het meeste dan ook nog wit is. Dus<br />
hij leent zich uitstekend voor digitalisering.”<br />
Aan het woord is Marco Pastors, in het<br />
voorjaar <strong>van</strong> 2008 door Staatssecretaris<br />
Van Heemskerk <strong>van</strong> Economische Zaken<br />
benoemd tot ‘ambassadeur e-factureren’.<br />
In deze rol is hij het boegbeeld <strong>van</strong> het<br />
project e-factureren <strong>van</strong> het Ministerie <strong>van</strong><br />
Economische Zaken.<br />
De doelstelling <strong>van</strong> dit project is het<br />
invoeren <strong>van</strong> elektronisch factureren in<br />
Nederland met in een hoofdrol de overheid<br />
als launching customer. De directe<br />
aanleiding voor dit initiatief is de voorziene<br />
kostenbesparing voor zowel overheid als<br />
bedrijfsleven, die kan oplopen tot honderden<br />
miljoenen op jaarbasis.<br />
De overheid neemt het voortouw<br />
De leden <strong>van</strong> het projectteam spelen<br />
een initiërende, stimulerende rol, maar<br />
hebben ook een stok bij de hand. Ze<br />
geven voorlichting aan overheidsinstanties<br />
en bedrijven en brengen deze partijen<br />
waar mogelijk bij elkaar. Ze worden hierbij<br />
geholpen door het kabinet, dat heeft<br />
afgesproken om eind 2010 minimaal<br />
tien procent <strong>van</strong> alle inkomende facturen<br />
elektronisch te ont<strong>van</strong>gen en verwerken.<br />
Eind 2014 moet dit zijn opgelopen tot tachtig<br />
procent.<br />
Daarnaast heeft de overheid een<br />
standaardformaat gekozen voor het<br />
elektronisch bericht waarmee facturen<br />
kunnen worden gestuurd, UBL 2.0 (en hr-xml<br />
voor facturen die betrekking hebben op<br />
inhuur <strong>van</strong> personeel) en zijn de wettelijke<br />
eisen die aan facturen worden gesteld<br />
versoepeld. Een laatste aspect dat meehelpt<br />
om dit project tot een succes te maken is<br />
geld. Wanneer er wordt overgeschakeld<br />
naar elektronisch facturen scheelt dit de<br />
6 VNSG Magazine mrt/10
factuurverzender vijf tot vijftien euro per<br />
factuur, voor de ont<strong>van</strong>gende partij kan dit<br />
oplopen tot tussen de vijfentwintig en zestig<br />
euro. Dit betekent dat in vrijwel alle gevallen<br />
de kosten <strong>van</strong> invoering in een korte tijd<br />
terugverdiend kunnen worden.<br />
Sneeuwbaleffect<br />
In april 2009 tekende de overheid een<br />
convenant met een aantal koepelorganisaties<br />
(VNO-NCW, MKB Nederland, ICT-Office,<br />
de Manifestgroep, en de Vereniging <strong>van</strong><br />
Nederlandse Gemeenten) waarin de beoogde<br />
doelstellingen werden bevestigd. Wat is de<br />
status begin 2010, hoeveel procent <strong>van</strong><br />
de beoogde tien procent is gerealiseerd?<br />
Pastors: “Logischerwijs hebben we onze<br />
inspanningen in eerste instantie op de grotere<br />
overheidsinstanties gericht, omdat we daar<br />
de grootste slagen konden maken. Het gaat<br />
dan bijvoorbeeld om de Belastingdienst,<br />
Ministerie <strong>van</strong> Defensie, Rijksdienst voor<br />
het Wegverkeer en het UWV. Deze aanpak<br />
heeft geleid tot gegarandeerde toezeggingen<br />
waarmee we al meer dan vijf procent<br />
bereiken.”<br />
De verwachting is dat wanneer<br />
overheidsinstanties eenmaal de benodigde<br />
proces- en systeeminrichting gerealiseerd<br />
hebben, dit snel zal leiden tot een groter<br />
aandeel elektronische facturen. “Daarnaast<br />
hebben we de grotere opdrachtnemers<br />
als uitzendbureaus, utiliteitsbedrijven en<br />
leveranciers <strong>van</strong> kantoorartikelen benaderd.<br />
Zij verzenden traditioneel grote hoeveelheden<br />
facturen, dus kunnen een belangrijke bijdrage<br />
leveren om de gestelde doelstelling te halen”,<br />
aldus Pastors. Tenslotte verwacht hij nog<br />
een positief effect <strong>van</strong> de ingebruikname<br />
<strong>van</strong> Digipoort, het digitale loket waarmee<br />
leveranciers in één keer toegang hebben<br />
tot alle overheidsorganisaties. Uiteindelijk<br />
zullen al deze activiteiten leiden tot een<br />
sneeuwbaleffect. Hoe meer partijen er mee<br />
doen hoe lager de drempel wordt voor<br />
andere organisaties.<br />
Wie neemt de verantwoordelijkheid<br />
Ondanks deze eerste successen blijft<br />
er werk aan de winkel. Marco Pastors<br />
ziet nog een aantal barrières die geslecht<br />
moeten worden voordat de tachtig procent<br />
elektronische facturen eind 2014 een feit<br />
zijn. Organisaties willen wel overschakelen,<br />
maar weten niet goed hoe ze dit moeten<br />
aanpakken.<br />
Het begint al met de kloof tussen beleid<br />
en uitvoering. Inkoop is druk doende met<br />
het onderhandelen <strong>van</strong> contracten en voelt<br />
zich niet geroepen de factuurverwerking te<br />
verbeteren, en de crediteurenadministratie<br />
mist ook vaak de kennis of mankracht om<br />
het voortouw te kunnen nemen.<br />
Externe adviseurs ontberen veelal de<br />
benodigde ervaring en zo blijft het initiatief<br />
liggen. “In zulke gevallen helpt het als je steun<br />
in de top hebt”, zegt Pastors, “het is goed<br />
als mensen in de top <strong>van</strong> een organisatie<br />
belangstelling hebben voor zoiets basaals<br />
als facturen. Zeker als daarmee veel kosten<br />
kunnen worden bespaard. Als zij zich inzetten<br />
voor e-factureren dan krijgt het onderwerp<br />
momentum.”<br />
Techniek is geen issue<br />
Wanneer eenmaal de beslissing is<br />
genomen om elektronisch te gaan factureren,<br />
dan ziet men vaak de techniek als een<br />
obstakel. Er wordt gedacht dat er grote<br />
investeringen nodig zijn in hard- en software.<br />
In werkelijkheid hebben veel financiële<br />
systemen al standaardvoorzieningen om<br />
elektronische facturen te maken of te<br />
ont<strong>van</strong>gen. Wanneer dit niet zo is dan<br />
kunnen dergelijke voorzieningen in de meeste<br />
gevallen snel en tegen beperkte kosten<br />
gerealiseerd worden. In ieder geval kunnen<br />
deze kosten snel terugverdiend worden.<br />
Op dat punt kent Pastors geen twijfel: “We<br />
hebben nog geen negatieve business case<br />
gezien. Hoe eerder je begint, hoe eerder je<br />
de financiële vruchten <strong>van</strong> de besparingen<br />
plukt.”<br />
Marco Pastors, ambassadeur<br />
e-factureren <strong>van</strong> het Ministerie <strong>van</strong><br />
Economische Zaken: “Organisatie<br />
willen wel overschakelen, maar<br />
weten niet goed hoe ze dit moeten<br />
aanpakken”<br />
SAP biedt uitstekende mogelijkheden<br />
om de verwerking <strong>van</strong> inkomende<br />
facturen te ondersteunen. Dit kan<br />
zowel gaan om facturen waar een<br />
inkooporder aan ten grondslag ligt<br />
als zogenaamde kostenfacturen. Ook<br />
gaan deze oplossingen verder dan<br />
alleen de ont<strong>van</strong>gst en verwerking <strong>van</strong><br />
elektronische facturen. Op www.vnsg.<br />
nl -> VNSG.nl worden kort een aantal<br />
mogelijkheden besproken.<br />
Daarnaast kunt op pagina 16 en 17<br />
<strong>van</strong> dit VNSG Magazine in het artikel<br />
‘Meer controle op de factuurstroom’,<br />
lezen hoe SAP Invoice Management<br />
helpt om het factuurverwerkingsproces te<br />
stroomlijnen en de controle te vergroten<br />
bij Provimi, een Nederlandse multinational<br />
in diervoeding met vestigingen over de<br />
gehele wereld.<br />
VNSG Magazine mrt/10 7
8 VNSG Magazine mrt/10
Paul ostendorf<br />
Als het kalf verdronken is...<br />
In het najaar <strong>van</strong> 2008 was ik aanwezig<br />
op een bijeenkomst <strong>van</strong> een financiële<br />
instelling. Daar gaf de directie een toelichting<br />
op de financiële toestand <strong>van</strong> die organisatie<br />
en <strong>van</strong>zelfsprekend kwam ook de<br />
kredietcrisis ter sprake. De Colijn-methode<br />
(‘Ga nu maar rustig slapen’) werd nauwgezet<br />
gevolgd. Ik kon het niet nalaten te reageren<br />
en merkte op dat de snelheid en diepgang<br />
waarmee deze crisis zich had ontwikkeld,<br />
ongekend waren. Zowel regeringen als<br />
financiële instellingen, toezichthouders en<br />
burgers werden verrast door de om<strong>van</strong>g en<br />
gevolgen. Ik stelde dat er of tekortkomingen<br />
zitten in het Global Risk Management<br />
systeem <strong>van</strong> banken of in het financiële<br />
systeem zelf, of bij de toezichthouders.<br />
Maar dat een combinatie <strong>van</strong> deze drie<br />
waarschijnlijker was. Dat werd mij niet in<br />
dank afgenomen en mijn oproep voor een<br />
kritische beschouwing <strong>van</strong> deze zaken werd<br />
dan ook snel weggewuifd.<br />
Inmiddels zijn we anderhalf jaar verder en<br />
heb ik mijn mening nog altijd niet bijgesteld.<br />
Anderen gelukkig wel! Wat is er gebeurd?<br />
Het begint er op te lijken dat de rol <strong>van</strong> de<br />
toezichthouders zal worden herzien. Ook is<br />
het aannemelijk dat er een Basel III akkoord<br />
gaat komen met een aangescherpte<br />
regulering voor het bankwezen. En sommige<br />
banken zijn iets voorzichtiger geworden met<br />
het inschatten <strong>van</strong> risico’s met financiële<br />
producten. Banken werken, op advies<br />
<strong>van</strong> de toezichthouder, aan een verhoging<br />
<strong>van</strong> hun kernkapitaal. Dat stelt misschien<br />
de toezichthouder gerust maar al had het<br />
Tier 1 kapitaal <strong>van</strong> de banken vóór de<br />
crisis op 10% gelegen, dan nog waren er<br />
banken omgevallen. O ja, wat later heeft de<br />
bestuursvoorzitter <strong>van</strong> diezelfde financiële<br />
instelling nog zijn excuses aangeboden voor<br />
de rol <strong>van</strong> de banken. Je moet maar durven.<br />
De crisis heeft veel aan het licht gebracht.<br />
Niet alleen bij banken zitten er een aantal<br />
zaken fout. Ook bij bedrijven is er regelmatig<br />
wat goed mis. Ze goochelen maar met<br />
cijfers en wij moeten heel wat googelen om<br />
de werkelijke cijfers boven tafel te krijgen.<br />
Natuurlijk zijn er regels voor boekhouden<br />
en financiële jaarverslagen (GAAP en IFRS<br />
standaarden). Natuurlijk zijn er externe<br />
accountants die controles uitvoeren. En<br />
natuurlijk zijn er toezichthouders die een<br />
oogje in het zeil houden. Maar leidt dat<br />
alles tot een waterdicht systeem? Helaas,<br />
er blijven zaken door de mazen <strong>van</strong><br />
het web glippen. Al dan niet opzettelijk!<br />
We hebben moeten vaststellen dat het<br />
vertrouwen in toezichthouders groter is dan<br />
gerechtvaardigd. Daar kunnen ze niet altijd<br />
wat aan doen. Ook zij zijn weer aan regels<br />
gebonden en die staan niet altijd toe dat er<br />
wordt ingegrepen waar dat wel zou moeten.<br />
Soms zijn de verlokkingen <strong>van</strong> een<br />
bonus te groot en denken ondernemers<br />
te veel aan korte termijn belangen. Hoe<br />
vaak gebeurt het niet dat beursgenoteerde<br />
bedrijven verzuimen zaken in het financiële<br />
jaarverslag op te nemen of toe te lichten<br />
terwijl dat volgens de regels wel zou moeten.<br />
Maar ja, waakhond AFM kan en mag niet<br />
altijd ingrijpen. Ook handelen op de beurs<br />
met voorkennis komt regelmatig voor. Of<br />
neem nou de Balkenende-norm. Die is voor<br />
sommigen geen barrière maar gewoon een<br />
hindernis die je in een onbewaakt ogenblik<br />
even moet nemen.<br />
Kortom, er is veel mis op financieel<br />
gebied. Zorg dat u uw financiële zaken op<br />
orde heeft want het is onvermijdelijk dat<br />
de regels zullen worden aangescherpt.<br />
Bovendien komen zaken die het daglicht<br />
niet kunnen verdragen uiteindelijk toch<br />
boven water in dit digitale tijdperk waar<br />
steeds meer ogen meekijken. Ook al<br />
ben ik voorstander <strong>van</strong> een strakkere<br />
regulering, ik ben er ook <strong>van</strong> overtuigd dat<br />
alle nog te nemen maatregelen financiële<br />
wantoestanden niet uit de wereld helpen.<br />
Het lijkt me zelfs onmogelijk.<br />
Voor mij dus niet de vraag of nieuwe<br />
maatregelen ons zullen behoeden voor een<br />
volgende crisis want die komt er toch wel.<br />
Financiële instellingen innoveren nu eenmaal<br />
en brengen dus met enige regelmaat nieuwe<br />
financiële producten. Steeds meer <strong>van</strong> die<br />
producten zullen zo ingewikkeld zijn dat ze<br />
zelfs boven de pet <strong>van</strong> andere financiële<br />
Paul Ostendorf heeft meer dan 25 jaar<br />
ervaring in topfuncties in ICT bij grote<br />
ondernemingen en daarbij alle functies<br />
<strong>van</strong> programmeur tot directeur doorlopen.<br />
Hij heeft diverse bedrijven opgezet met<br />
betrekking tot software, research en<br />
financiële systemen en is oprichter <strong>van</strong><br />
de stichting Electronic highway Platform<br />
Nederland (EPN).<br />
instellingen gaan en voor<br />
kortere of langere tijd aan<br />
het toeziend oog kunnen<br />
ontsnappen. En voor je<br />
het weet heb je dan een<br />
nieuwe crisis te pakken.<br />
Voor de financials geldt<br />
een nieuwe kreet: “Als<br />
het kalf verdronken is<br />
graven we een nieuwe<br />
put.” Die put ligt dan iets<br />
verderop en lijkt minder<br />
diep maar dat is alleen<br />
maar schijn. De volgende<br />
crisis zal sneller en<br />
misschien ook dieper zijn.<br />
Het goede nieuws is dat<br />
herstel ook weer sneller<br />
zal gaan. Kijk, per saldo<br />
gaan we er dan toch op<br />
vooruit! Echt leren doen<br />
we het natuurlijk nooit.<br />
Misschien moeten we<br />
dat ook niet willen want<br />
zonder hemelbestormers<br />
wordt het maar een saaie<br />
bedoening.<br />
COLUMN.<br />
VNSG Magazine mrt/10 9
ARCADIS heeft voor<br />
de wereldwijde<br />
consolidatie <strong>van</strong><br />
haar financiële en<br />
managementinformatie<br />
een<br />
efficiënte oplossing<br />
nodig. Het bedrijf<br />
migreert momenteel<br />
naar een nieuwere<br />
versie <strong>van</strong> zijn<br />
Outlooksoft-pakket.<br />
Alleen wordt dat nu<br />
door SAP geleverd<br />
(als SAP BPC) en die<br />
overgang vergt<br />
aandacht.<br />
IntervieW Ton Siebelink en Monique<br />
<strong>van</strong> Haeren • Tekst Freek Blankena •<br />
fotografie Ton Siebelink<br />
ARCADIS, een wereldspeler op het gebied<br />
<strong>van</strong> advies-, ontwerp en ingenieursdiensten,<br />
expandeert gestaag verder door zelfstandige<br />
groei en meerdere overnames per jaar. In<br />
een groot deel <strong>van</strong> de wereld is ARCADIS<br />
inmiddels vertegenwoordigd. De circa<br />
200 ‘entiteiten’, gegroepeerd in elf<br />
werkmaatschappijen, werken op meerdere<br />
vlakken nauw samen, met name op het<br />
gebied <strong>van</strong> kennisdeling en het werken voor<br />
multinationals. Maar deze bedrijven zijn<br />
ook zelfstandig sterk op hun lokale markt<br />
gericht. De control-functie binnen ARCADIS<br />
is daarom ook niet sterk gecentraliseerd.<br />
De belangrijkste verantwoordelijkheden <strong>van</strong><br />
het relatief kleine hoofdkantoor in Arnhem<br />
zijn de strategische lijn, global policies en<br />
uiteraard de interne en externe (financiële)<br />
rapportage. In de kern gaat het bij de<br />
rapportage om de financiële consolidatie en<br />
managementrapportages, op basis waar<strong>van</strong><br />
de raad <strong>van</strong> bestuur zijn beslissingen<br />
neemt en de externe rapportages worden<br />
opgesteld.<br />
Financiële consolidatie hoeft geen ‘rocket<br />
science’ te zijn; het kan gewoon met een<br />
mooie zelfgebouwde Excel-applicatie. Dat<br />
is ook precies wat ARCADIS tot 2005 deed.<br />
De consolidatiestructuur <strong>van</strong> ARCADIS<br />
is op holdingniveau te overzien, met veel<br />
100-procents dochters en een twintigtal<br />
rechtstreekse deelnemingen. “Maar het werd<br />
wel bewerkelijk, omdat we aan steeds meer<br />
financiële regelgeving moesten voldoen,<br />
zoals IFRS en Sarbanes-Oxley”, zegt Jeroen<br />
Bruggeman, group controller <strong>van</strong> ARCADIS.<br />
Daarnaast nam intern de vraag<br />
naar geïntegreerde en geconsolideerde<br />
managementinformatie toe. De keuze viel<br />
vervolgens in 2005 op een standaardpakket:<br />
Outlooksoft. “We hadden het gevoel<br />
dat andere pakketten zoals SAP’s eigen<br />
oplossing SEM-BCS redelijk star waren.<br />
Wij kwamen <strong>van</strong>uit een Excel-omgeving<br />
en hadden door de overgang naar IFRS en<br />
SOX in dat jaar extreem weinig tijd voor de<br />
overstap. We zochten laagdrempeligheid<br />
en flexibiliteit. Belangrijk was ook dat het<br />
consolidatiepakket optisch gezien <strong>van</strong> Excel<br />
zo was om te zetten in Outlooksoft voor een<br />
snelle leercurve en gebruikersacceptatie<br />
wereldwijd.”<br />
SAP Business Planning & Consolidation,<br />
zoals het Outlooksoft-pakket tegenwoordig<br />
heet, wordt sinds de overname <strong>van</strong><br />
Outlooksoft in 2007 als aparte productlijn<br />
gehandhaafd door SAP (binnen ‘SAPBO’).<br />
“Dat moet ook wel”, stelt Bruggeman.<br />
“Vijfenzeventig procent <strong>van</strong> de ARCADISbedrijven,<br />
gemeten in omzet, heeft nog geen<br />
SAP ERP en als we een bedrijf overnemen is<br />
dat vaak ook niet het geval. Dus je zult altijd<br />
een consolidatiesysteem nodig hebben dat<br />
over de bedrijfssystemen heen gaat.” Dat is<br />
ook de reden dat ARCADIS nu bij de migratie<br />
<strong>van</strong> Outlooksoft 4.2 naar SAP BPC 7 kiest<br />
voor de standalone-versie <strong>van</strong> de software<br />
en niet voor de ‘NetWeaver-versie’ die meer<br />
gericht is op integratie met de rest <strong>van</strong> de<br />
SAP-software.<br />
Aan modernisering <strong>van</strong> de software<br />
valt niet te ontkomen. “De support <strong>van</strong><br />
OutlookSoft 4.2 vervalt per maart 2010,<br />
daarnaast is de hardware nu vier jaar oud”,<br />
zegt Suzanne Hermans, corporate business<br />
10 VNSG Magazine mrt/10
analyst bij ARCADIS en inmiddels erg<br />
ingevoerd in Outlooksoft. “Maar we hebben<br />
in het verleden ook last gehad <strong>van</strong> de<br />
instabiliteit <strong>van</strong> het huidige pakket, wat niet<br />
echt prettig is, gezien onze strakke deadlines.<br />
Het was niet altijd even duidelijk waar het<br />
aan lag als er problemen waren; is het de<br />
Outlooksoft- of de Microsoft-software?<br />
Uiteindelijk komt er een oplossing, maar we<br />
zijn de issues liever voor. De snelheid is ook<br />
niet optimaal; deels doordat we gewoon het<br />
Excel-pakket rechtstreeks hebben vertaald<br />
en daarna veel hebben doorontwikkeld. ”<br />
Terugkijkend concludeert Hermans dat<br />
grondiger nadenken over de inrichting <strong>van</strong><br />
de software in 2005 prettig zou zijn geweest,<br />
maar er was geen keuze. “Natuurlijk<br />
verandert de regelgeving voortdurend, dus<br />
je blijft aanpassen, maar vooral als je uit een<br />
Excel-omgeving komt, moet je nadenken<br />
over hoe je het inricht.” Bij de migratie krijgt<br />
het weghalen <strong>van</strong> onnodige complexiteit nu<br />
dus veel aandacht.<br />
Bruggeman waarschuwt <strong>van</strong>uit zijn<br />
eigen ervaringen binnen ARCADIS ook<br />
voor het al te makkelijk gebruiken <strong>van</strong> alle<br />
mogelijkheden <strong>van</strong> de software. “Probeer<br />
het niet te ingewikkeld te maken. Je<br />
kunt het perfectioneren, maar dat kost<br />
veel onderhoudsinspanningen.” Ook in<br />
inhoudelijke zin zet hij het graag zo eenvoudig<br />
en eenduidig mogelijk neer.<br />
SAP BPC is voor ARCADIS NV <strong>van</strong><br />
levensbelang. “Als bij ons het pakket een<br />
dag stil ligt in de consolidatieperiode, heeft<br />
de raad <strong>van</strong> bestuur daar direct last <strong>van</strong>. Bij<br />
het SAP ERP-pakket dat ARCADIS inmiddels<br />
Europees alsnog aan het uitrollen is, is dat<br />
minder snel het geval. Het raakt hun directe<br />
informatievoorziening niet. SAP BPC is voor<br />
ons op holdingniveau het primaire proces,<br />
en dat had het voormalige Outlooksoft altijd<br />
feilloos in de gaten en ze stonden altijd<br />
met raad en daad klaar. Het is voor ons<br />
gedurende een korte rapporteringsperiode<br />
ook zo’n primaire tool, dat je zelf in staat<br />
moet zijn het te begrijpen en aanpassingen<br />
te maken. Maar daarnaast heb je goede<br />
consultants nodig. Wij werken zelf met<br />
CPMview en Genpact.”<br />
Wat dat laatste betreft vond Hermans<br />
de overstap <strong>van</strong> Outlooksoft naar SAP<br />
wel een spannende. “Gebruikers moeten<br />
er rekening mee houden dat het een hele<br />
andere organisatie is. We waren gewend<br />
met betrokken Outlooksoft-consultants<br />
te werken, maar dat is niet de werkwijze<br />
<strong>van</strong> SAP. We hebben wel de steun <strong>van</strong><br />
ARCADIS Nederland, omdat dat al een SAPgebruikende<br />
organisatie is.”<br />
Dat laatste feit speelde ook een rol bij de<br />
onderhandelingen over de licentieprijs <strong>van</strong> de<br />
upgrade, die niet meteen vlotjes verliepen. De<br />
eerste prijs die SAP noemde bleek fors hoger<br />
te zijn dan die <strong>van</strong> het eerste Outlooksoftpakket,<br />
maar uiteindelijk zijn ARCADIS en<br />
SAP eruit gekomen.<br />
De migratie – die bijna een<br />
herimplementatie is te noemen – is in<br />
mei 2009 begonnen en moet in maart<br />
2010 klaar zijn. “Het werk zit vooral in het<br />
opschonen en aan de hardwarekant is er<br />
ook wat veranderd”, aldus Hermans. “Alles<br />
moet handmatig overgezet worden. Qua<br />
technische migratie is het ook een enorme<br />
stap.”<br />
De aanleveraars bij de 200 entiteiten<br />
hebben maar een beperkt tijdsvenster om via<br />
een upload en met een handmatige invoer<br />
alle kwartaalgegevens – goed voor 60 A4-tjes<br />
– aan te leveren. Bruggeman: “We proberen<br />
het voor al die gebruikers laagdrempelig te<br />
houden door zo min mogelijk te veranderen,<br />
dan is de acceptatiegraad het hoogst.”<br />
Suzanne Hermans: “ De regelgeving<br />
verandert voortdurend, dus je blijft<br />
aanpassen, maar vooral als je uit een<br />
Excel-omgeving komt, moet je nadenken<br />
over hoe je het inricht. Bij de migratie<br />
krijgt het weghalen <strong>van</strong> onnodige<br />
complexiteit nu dus veel aandacht”<br />
Jeroen Bruggeman: Pas op met<br />
het al temakkelijk gebruiken <strong>van</strong> alle<br />
mogelijkheden <strong>van</strong> de software. Probeer<br />
het niet te ingewikkeld te maken. Je kunt<br />
het perfectioneren, maar dat kost veel<br />
onderhoudsinspanningen.”<br />
Als u meer wilt weten over SAP BPC,<br />
kom dan naar de presentatie <strong>van</strong><br />
Sanoma Uitgevers, sessie C8 op<br />
donderdag 8 april 2010 om 15.30 uur<br />
VNSG Magazine mrt/10 11
Universiteit Maastricht<br />
implementeert iteratief met Agile<br />
De Universiteit Maastricht<br />
(UM) draagt innovatie<br />
hoog in het vaandel. Dat<br />
uit zich niet alleen in het<br />
Maastrichtse onderwijs en<br />
onderzoek. De Universiteit<br />
Maastricht betreedt ook<br />
nieuwe paden als het gaat<br />
om de manier waarop SAP<br />
geïmplementeerd wordt.<br />
De Universiteit Maastricht<br />
gebruikt voor het<br />
programma PerFinO een<br />
nieuwe, iteratieve<br />
implementatiemethodiek:<br />
Agile. Manon Gorissen, It<br />
Strategist en Enterprise<br />
Architect <strong>van</strong> de UM: “Als<br />
het aan mij ligt, wordt dit<br />
onze nieuwe standaard.”<br />
INterVIew Rob <strong>van</strong> der Marck • tekSt Gertjan Harberink • fOtOGrafIe Rob <strong>van</strong> der Marck en Universiteit Maastricht<br />
De Universiteit Maastricht is de jongste<br />
universiteit <strong>van</strong> Nederland en telt inmiddels<br />
14.000 studenten, ruim 3.500 medewerkers<br />
en zes faculteiten. Het ICt Servicecentrum<br />
(ICtS) is de centrale It-afdeling <strong>van</strong> de<br />
Universiteit Maastricht. ICtS verzorgt alle It<br />
voor de hele universiteit, met uitzondering<br />
<strong>van</strong> specifi eke software die nodig is voor<br />
onderzoek. Als It Strategist en Enterprise<br />
Architect <strong>van</strong> het Corporate Information<br />
offi ce zorgt Manon Gorissen er onder meer<br />
voor dat alle ICt-projecten die binnen de<br />
Universiteit Maastricht uitgerold worden,<br />
aan bepaalde architectuurvereisten voldoen.<br />
“Vroeger was It binnen de UM in zuilen<br />
georganiseerd”, vertelt ze. “Dat begon te<br />
kantelen in het midden <strong>van</strong> de jaren negentig<br />
toen we ons eerste SAP HR-product kregen<br />
en daarmee impliciet voor ERP kozen.”<br />
Inmiddels is de Universiteit Maastricht in de<br />
woorden <strong>van</strong> Gorissen de meest verSAPte<br />
universiteit <strong>van</strong> Nederland. “We hebben<br />
veel processen geautomatiseerd. Maar<br />
we hebben nooit echt werk gemaakt <strong>van</strong><br />
procesoptimalisatie”, vertelt ze. Perfino<br />
brengt daar verandering in. Perfino staat<br />
voor de optimalisatie <strong>van</strong> processen op het<br />
gebied <strong>van</strong> personeel (Per), fi nancieel (fin)<br />
en organisatie (o), waarbij de o vooral staat<br />
voor het genereren <strong>van</strong> stuurinformatie. “Het<br />
uitgangspunt? Zo min mogelijk maatwerk, zo<br />
veel mogelijk standaardprocessen in SAP.”<br />
De Universiteit Maastricht hanteert een<br />
standaard projectmanagementmethodiek<br />
<strong>van</strong> twijnstra & Gudde - ProjectMatig<br />
Werken (PMW) - die in veel opzichten op<br />
andere gangbare implementatiemethodieken<br />
lijkt. toch was de universiteit niet helemaal<br />
gelukkig met PMW. Gorissen: “Je begint<br />
zo’n project met een uitgebreid functioneel<br />
ontwerp (fo). Bij om<strong>van</strong>grijke projecten<br />
moeten bestuurders akkoord geven op een<br />
fo dat eigenlijk te groot is om helemaal te<br />
kunnen bevatten. Je zet je handtekening<br />
zonder écht te weten wat de consequenties<br />
zijn. Dat kon beter, dachten wij.” De<br />
Universiteit Maastricht vond het antwoord in<br />
Agile en Scrum. “SAP opperde om Perfino<br />
met behulp <strong>van</strong> Agile te implementeren.<br />
tijdens een ander project hadden we<br />
toevallig al kennisgemaakt met Agile. Het<br />
beviel ons wel. Bovendien zocht het bestuur<br />
naar manieren om meer grip op It-projecten<br />
te krijgen. Met Agile hopen we die controle te<br />
12 VNSG Magazine mrt/10
kunnen bieden. Tot nu toe is het ons gelukt<br />
het aantal geplande dagen en het aantal<br />
realisatiedagen steeds heel dicht bij elkaar te<br />
hebben.”<br />
Agile en Scrum<br />
Agile is een conceptueel raamwerk voor<br />
software-ontwikkeling. De bedenkers <strong>van</strong><br />
Agile zochten naar manieren om software<br />
te ontwikkelen op een meer mensgerichte,<br />
flexibele manier. Aan Agile ligt het<br />
zogenaamde Agile Manifesto ten grondslag<br />
waarin twaalf basisprincipes vastgelegd zijn.<br />
Het belangrijkste principe: klanttevredenheid<br />
door snel en op continue basis bruikbare<br />
software op te leveren. Verder stelt het<br />
manifest dat Agile verandering omarmt.<br />
Ook laat in het proces moet er nog ruimte<br />
zijn voor veranderingen. Verder propageert<br />
Agile direct contact als de beste vorm<br />
<strong>van</strong> communicatie. Andere kernbegrippen<br />
zijn eenvoud, goed ontwerp, kwaliteit en<br />
zelforganiserende teams.<br />
Scrum is een hands-on methodiek<br />
om al dit moois op een iteratieve manier<br />
voor elkaar te krijgen. Het idee is dat de<br />
software niet in één keer, aan het eind <strong>van</strong><br />
het traject opgeleverd wordt, maar dat er<br />
juist voortdurend kleine brokjes live gaan. De<br />
stresspieken liggen dus niet langer aan het<br />
begin (blueprint) en einde (go-live) <strong>van</strong> het<br />
project, maar de druk wordt verspreid over<br />
de hele looptijd <strong>van</strong> de implementatie.<br />
Sprints<br />
Het hele traject wordt opgedeeld in een<br />
aantal cycli, zogenaamde sprints. Aan het<br />
begin <strong>van</strong> zo’n sprint wordt zo snel mogelijk<br />
een deel <strong>van</strong> de software ingericht. Deze<br />
eerste opzet - feitelijk een werkend prototype<br />
- wordt gebruikt om te bepalen wat er nog<br />
beter kan en anders moet. Al deze wensen<br />
worden verzameld in een zogenaamd<br />
Product Backlog. Het team stelt samen vast<br />
in welke volgorde de wensen afgewerkt<br />
worden. Na het nodige programmeerwerk<br />
wordt de nieuw ontwikkelde software<br />
meteen bekeken, beoordeeld en verder<br />
geoptimaliseerd.<br />
Teamleden ontmoeten elkaar bij voorkeur<br />
dagelijks tijdens een ‘daily scrum meeting’<br />
waarbij ze kort aangeven wat ze gedaan<br />
hebben sinds de laatste meeting, wat ze<br />
gaan doen voor de volgende meeting en<br />
tegen welke obstakels ze aanlopen. De<br />
Scrum Master - feitelijk de projectmanager<br />
- zorgt voor de nodige sturing.<br />
Tegen het eind <strong>van</strong> de sprint is het nieuwe<br />
brokje software ‘af’, getest, gedocumenteerd<br />
en klaar om live te gaan. Door op deze wijze<br />
een aantal sprints te doorlopen, wordt het<br />
systeem of de software steeds completer.<br />
Het eindresultaat is een oplossing die<br />
optimaal voldoet aan alle wensen <strong>van</strong> de<br />
organisatie. Een oplossing die, als het goed<br />
is, bovendien helemaal voldoet aan de<br />
wensen <strong>van</strong> de business waardoor de kans<br />
op prijzige wijzigingsverzoeken drastisch<br />
afneemt.<br />
Scrum in de praktijk<br />
Tot zover de <strong>the</strong>orie. Hoe brengt de<br />
Universiteit Maastricht deze aanpak in<br />
praktijk? “We werken niet helemaal volgens<br />
Agile en Scrum, maar hebben er wel veel<br />
elementen <strong>van</strong> overgenomen. Deze aanpak<br />
past goed bij het probleemgestuurd leren,<br />
onze onderwijsaanpak waarbij studenten zich<br />
in kleine groepjes zes weken buigen over een<br />
probleem. Je zou kunnen zeggen dat deze<br />
manier <strong>van</strong> werken al in ons DNA zit.”<br />
Samen met SAP zocht de Universiteit<br />
Maastricht naar een goede combinatie<br />
<strong>van</strong> Scrum en de PMW-methodiek die<br />
ze zelf voor al hun projecten gebruiken.<br />
“We hebben PerFinO in kleine, helder<br />
afgebakende stukjes opgesplitst. Voor elk<br />
deel is een apart kernteam verantwoordelijk.<br />
Dit zijn multidisciplinaire teams <strong>van</strong> mensen<br />
die rondom één onderwerp gegroepeerd<br />
zijn. In het kernteam Contractregistratie zit<br />
bijvoorbeeld iemand <strong>van</strong> de administratie,<br />
iemand <strong>van</strong> IT, iemand die goed thuis is in het<br />
onderzoeksdomein en een SAP-consultant.<br />
Zij zorgen samen dat het project <strong>van</strong> begin<br />
tot eind wordt gerealiseerd. Eigenlijk zijn<br />
het mini-projectjes die gerealiseerd worden<br />
binnen afgebakende tijdseenheden. Elke<br />
projectje begint met een mini-functioneel<br />
ontwerp. Vervolgens ontwikkelt SAP zo<br />
snel mogelijk een eerste prototype binnen<br />
onze zandbak-omgeving op basis <strong>van</strong><br />
standaard SAP en best practices. Dat<br />
prototype voorzien we <strong>van</strong> commentaar.<br />
Onze opmerkingen worden vervolgens<br />
snel verwerkt. Ook schrijven we tijdens de<br />
sprints al een deel <strong>van</strong> de documentatie.”<br />
Het grote voordeel is de flexibiliteit. “Het<br />
project rondom de invoering <strong>van</strong> SEPA<br />
bewaren we bijvoorbeeld tot het laatst omdat<br />
nog niet alles rondom SEPA helemaal is<br />
uitgekristalliseerd. We hoeven nu dus niet een<br />
blauwdruk te maken met allerlei aannames.<br />
Als het zover is, gaan we aan de slag met de<br />
meest recente gegevens.”<br />
Voordelen<br />
Volgens Gorissen heeft deze aanpak heel<br />
wat voordelen ten opzichte <strong>van</strong> de meer<br />
traditionele methodes. Het bestuur en het<br />
management hebben veel meer grip op de<br />
materie. Ze geven nu immers akkoord op<br />
heldere, hapklare brokken. Bovendien is het<br />
nu veel eenvoudiger om grip te houden op<br />
de kosten.” Daarnaast hoeft de Universiteit<br />
Maastricht niet te wachten tot 2011 om<br />
al <strong>van</strong> de nieuwe software te profiteren.<br />
“We hebben nu regelmatig wat te vieren,<br />
dat werkt heel motiverend. Op dit moment<br />
hebben we al drie producten in de lucht<br />
kunnen brengen.” Dat tempo zal de komende<br />
tijd wat afnemen. “We zijn begonnen met<br />
release management voor de Universiteit<br />
Maastricht. Updates voeren we in één keer<br />
voor alle systemen tegelijk door. Dat betekent<br />
dat nieuwe stukken software niet meteen<br />
live gezet kunnen worden. Soms zal een<br />
nieuw deel <strong>van</strong> het systeem nog even op de<br />
plank moeten blijven liggen. Maar het is dan<br />
tenminste al wel klaar.” Gaat de Universiteit<br />
Maastricht Agile vaker gebruiken voor<br />
implementaties? “We kunnen Agile pas goed<br />
beoordelen als PerFinO afgerond is. Maar<br />
als het aan mij ligt, wordt dit onze nieuwe<br />
standaard.”<br />
Manon Gorissen<br />
Meer weten over Agile?<br />
Begin op www.agileManifesto.org.<br />
VNSG Magazine mrt/10 13
Dit is Willem, onze<br />
nieuwe financieel analist<br />
Hij is drs. in de economie én<br />
statistiek…<br />
en hij heeft 10 jaar ervaring als<br />
Meteo consultant<br />
Ons antwoord op het huidige<br />
economische klimaat!<br />
14 VNSG Magazine mrt/10
tIPS&trICkS<br />
Gebruikers hebben vaak behoefte aan ondersteuning bij het optimaal benutten <strong>van</strong> de mogelijkheden in hun SAP-oplossing.<br />
Daarom verzorgen vijf bedrijven, speciaal voor u, handige tips & tricks. In deze rubriek publiceren we de korte introductie<br />
<strong>van</strong> iedere tip. De uitgebreide versies plaatsen we als PDF-document op onze website. heeft u vragen, opmerkingen en/of<br />
suggesties n.a.v. deze rubriek? Stuur dan uw e-mail naar info@vnsg.nl o.v.v. tips & tricks.<br />
Martin Gerritsen<br />
tEChNOLOGIE EN INtEGRAtIE<br />
Gratis performance verbetering<br />
binnen SAP Netweaver Process<br />
Integration (PI 7.0) • NL for<br />
Business<br />
Binnen SAP NetWeaver PI moet ieder<br />
bericht door de zogenaamde ‘pipeline’ heen.<br />
Van oudsher wordt ieder bericht in een aparte<br />
LUW (transactionele eenheid) verwerkt. Sinds<br />
NW PI 7.0 SP13 is er een feature beschikbaar,<br />
‘Message Packaging’ geheten, die het mogelijk<br />
maakt om meerdere berichten in één LUW te<br />
verwerken. Dit is een puur technische bundeling.<br />
In deze tip laten we u zien wat u moet doen om<br />
hier<strong>van</strong> gebruik te maken.<br />
SAP DMS ondersteunt al uw<br />
processen • Inter Access<br />
Waar zijn toch alle documenten gerelateerd<br />
aan mijn RfI of RfQ gebleven? Welke informatie<br />
heeft het project team ook alweer aangeleverd<br />
voor deze bestelling? Vaak zijn veel personen en<br />
afdelingen betrokken bij zulke processen.<br />
Via SAP DMS kunt u ervoor zorgen dat deze<br />
documentatie een geïntegreerd onderdeel<br />
uitmaakt <strong>van</strong> het werkproces binnen SAP. Voor<br />
meer informatie over dit onderwerp, raadpleeg<br />
www.vnsg.nl -> Magazine -> tips & tricks.<br />
johan Amsing<br />
PLM<br />
Rob Veenstra<br />
CRM/SRM<br />
werken met een Customer<br />
Namespace (klanten naamruimte)<br />
• Superp<br />
Deze tip is bedoeld voor ontwikkelaars, die<br />
in SAP ontwikkelen in een klantnaam-ruimte<br />
ofwel de “Customer Namespace”. Hiermee<br />
kan men geheel eigen ontwikkelingen maken<br />
en daarbij een eigen set <strong>van</strong> regels vastleggen<br />
over de naamgeving <strong>van</strong> objecten. Details over<br />
hoe een Customer Namespace kan worden<br />
aangevraagd en hoe u deze kunt voorzien <strong>van</strong><br />
uw eigen regelgeving vindt u in de uitgebreide<br />
beschrijving <strong>van</strong> deze tip.<br />
SAP Invoice Management (SIM)<br />
• Avelon<br />
Digitale factuurverwerking is een proces dat<br />
zich bij uitstek laat optimaliseren met behulp <strong>van</strong><br />
SAP Workfl ow. Het vergt echter klantontwikkeling<br />
om de verschillende benodigde componenten<br />
samen te voegen tot een volledige<br />
oplossing. SAP heeft tegenwoordig een product<br />
dat zowel functionele applicatie- als technologie<br />
componenten omtrent digitale factuurverwerking<br />
samenvoegt: SAP Invoice management.<br />
Meer informatie over SIM is terug te vinden via<br />
www.vnsg.nl -> Magazine -> tips & tricks -><br />
Workfl ow.<br />
Sander <strong>van</strong> de wijngaard<br />
wORkFLOw<br />
werner <strong>van</strong> haelst<br />
SECURIty & CONtROL/GRC<br />
Ongeldige rollen opschonen • CSI<br />
Ne<strong>the</strong>rlands<br />
Rollen kunnen aan gebruikers worden<br />
toegewezen met een beperkte geldigheidsduur.<br />
Rollen waar<strong>van</strong> de geldigheidstermijn verlopen<br />
is, worden echter niet verwijderd. Met de optie<br />
‘optimize user assignment’ in de transactie<br />
PfCG worden standaard records <strong>van</strong> eenzelfde<br />
rol met een overlappende geldigheidstermijn<br />
gecomprimeerd en kunnen ook de niet meer<br />
geldige rollen verwijderd worden. op de website<br />
wordt nader uitgelegd hoe dit werkt. Ga naar<br />
www.vnsg.nl > Magazine > tips & tricks voor<br />
meer details.<br />
VNSG Magazine mrt/10 15
INterVIew, tekSt eN fOtOGrafIe Martin Putters<br />
Meer controle op de<br />
factuurstroom<br />
Geen organisatie ontkomt eraan: de ont<strong>van</strong>gst en<br />
verwerking <strong>van</strong> inkomende facturen. Dit geldt dus<br />
ook voor Provimi, een Nederlandse multinational in<br />
diervoeding met vestigingen over de gehele wereld.<br />
tot voor kort verliep het factuurverwerkingsproces<br />
grotendeels handmatig. Een complicerende factor<br />
daarbij is dat managers die inkoopfacturen dienen goed<br />
te keuren vaak op reis zijn. Anne Aberson, manager<br />
corporate accounting bij Provimi holding, legt uit hoe SAP<br />
Invoice Management by Open text helpt om het proces te<br />
stroomlijnen en de controle te vergroten.<br />
Provimi ont<strong>van</strong>gt duizenden facturen per<br />
week. Voor het merendeel nog papieren<br />
facturen. De handmatige verwerking hier<strong>van</strong><br />
is een arbeidsintensief proces. Iedere factuur<br />
wordt gecontroleerd en goedgekeurd,<br />
voordat ze in de fi nanciële administratie<br />
kan worden verwerkt. tot dit jaar was dit<br />
een arbeidsintensief, handmatig proces.<br />
facturen zwierven vaak lang door de<br />
organisatie voordat de vereiste goedkeuring<br />
gegeven was. Het was onduidelijk wat de<br />
status was <strong>van</strong> openstaande facturen en<br />
of bepaalde facturen al ont<strong>van</strong>gen waren.<br />
Dit leidde weer tot het opvragen <strong>van</strong><br />
16 VNSG Magazine mrt/10
kopiefacturen bij leveranciers waardoor<br />
er regelmatig duplicaatfacturen in de<br />
administratie voorkwamen. “Provimi heeft<br />
de implementatie <strong>van</strong> SAP ECC 6.0<br />
aangegrepen om de factuurverwerking te<br />
digitaliseren en automatiseren. Dit begon<br />
met de in Rotterdam gevestigde holding”,<br />
vertelt Anne Aberson, “maar zal in de nabije<br />
toekomst naar andere vestigingen <strong>van</strong><br />
Provimi wereldwijd worden uitgebreid.”<br />
SAP stroomlijnt het proces<br />
“SAP Invoice Management verbetert het<br />
gehele proces <strong>van</strong> factuurverwerking”, laat<br />
Sjoerd Hageraats weten. Hij is consultant<br />
bij Capgemini en heeft Provimi ondersteund<br />
bij de implementatie <strong>van</strong> de oplossing.<br />
“Papieren facturen worden gescand, het<br />
image dat op deze manier ontstaat wordt<br />
op een documentserver opgeslagen.<br />
Speciale OCR-software (Optical Character<br />
Recognition) is in staat het gescande<br />
document te ‘lezen’ en er alle informatie<br />
<strong>van</strong>af te plukken die nodig is om een factuur<br />
automatisch in SAP te kunnen boeken.<br />
Op basis <strong>van</strong> voorgedefinieerde business<br />
rules wordt bepaald of goedkeuring <strong>van</strong><br />
een factuur noodzakelijk is en wie dat moet<br />
doen. Vervolgens start een workflow om de<br />
factuur met een vast SAP documentnummer<br />
te versturen aan de persoon of personen<br />
die goedkeuring moeten verlenen. Zodra<br />
de laatste persoon de factuur heeft<br />
geaccordeerd kan deze automatisch<br />
geboekt worden.” “Het proces is meer<br />
gestroomlijnd”, zegt Aberson. “Voorheen<br />
moest de crediteurenadministratie vaak<br />
bepalen wat er diende te gebeuren met een<br />
bepaalde factuur. Nu zijn er vaste regels die<br />
gevolgd worden. Dit biedt meer duidelijkheid.<br />
Maar het grootste voordeel is controle. Er is<br />
veel meer inzicht in de factuurstroom. Het is<br />
duidelijk waar facturen uithangen en wie er<br />
nog goedkeuring moet verlenen.”<br />
Meerdere modellen mogelijk<br />
Provimi heeft een decentraal<br />
organisatiemodel, ieder bedrijf verwerkt zijn<br />
eigen facturen. In de praktijk komt dit erop<br />
neer dat dit per land gebeurt. In sommige<br />
landen heeft Provimi meerdere vestigingen,<br />
in die gevallen worden alle facturen voor dat<br />
land wel op één locatie verwerkt. Of Provimi<br />
ook in de toekomst de facturen decentraal<br />
blijft verwerken is nog niet bekend. Aberson:<br />
“De oplossing leent zich in principe<br />
uitstekend voor toepassing in een Shared<br />
Service model. De OCR-software is in staat<br />
te herkennen aan welk bedrijf een factuur<br />
gericht is en je kunt per bedrijf aangeven wat<br />
de logica is voor de goedkeuring en welke<br />
drempelbedragen er worden gehanteerd.”<br />
SAP Invoice Management biedt vooral<br />
voordelen voor managers. Deze krijgen<br />
de facturen niet meer op hun bureau,<br />
maar ont<strong>van</strong>gen via hun e-mailapplicatie<br />
een bericht dat er facturen vragen om<br />
goedkeuring. Vervolgens kan men deze<br />
facturen bekijken door aan te loggen op<br />
het SAP-systeem. Hiervoor is het niet meer<br />
nodig fysiek op kantoor aanwezig te zijn, dit<br />
kan op iedere willekeurige plek gebeuren<br />
via de laptop. Voor de nabije toekomst<br />
staat een upgrade naar de nieuwste versie<br />
gepland waardoor het ook mogelijk wordt om<br />
facturen goed te keuren met behulp <strong>van</strong> een<br />
Blackberry of andere smart phone.<br />
Goed testen is essentieel<br />
Aberson is tevreden met de oplossing.<br />
Er zijn wel een paar punten die aandacht<br />
vragen om een goed resultaat te krijgen.<br />
“Voor een soepel verloop <strong>van</strong> het proces<br />
is het belangrijk dat de OCR-software de<br />
facturen juist kan interpreteren. Op die<br />
manier kunnen ze worden verwerkt zonder<br />
dat er handmatige interventie noodzakelijk<br />
is.” Dat dit niet in alle gevallen lukt blijkt uit<br />
de voorbeelden die hij geeft: “Op sommige<br />
facturen blijkt geen valuta te staan, het<br />
systeem kan daar natuurlijk niet mee<br />
omgaan. Ook is soms de printkwaliteit <strong>van</strong> de<br />
factuur onder de maat waardoor de software<br />
de informatie simpelweg niet kan lezen.<br />
Wellicht kan dit verholpen worden door met<br />
een hogere resolutie te scannen, maar dit<br />
heeft weer een grotere bestandsgrootte tot<br />
gevolg en vraagt dus meer opslagcapaciteit<br />
<strong>van</strong> de document server.<br />
Deze voorbeelden maken gelijk duidelijk<br />
dat het uitgebreid testen <strong>van</strong> de oplossing<br />
belangrijk is om een soepele ingebruikname<br />
<strong>van</strong> het systeem te krijgen. Aberson: “Hoe<br />
meer facturen je verwerkt, hoe zekerder je<br />
er<strong>van</strong> bent dat je alle mogelijke varianten<br />
getest hebt.” Hageraats voegt hier aan<br />
toe: “Je moet ook consequent het gehele<br />
proces testen: het scannen, de OCR en de<br />
workflow en dat dan voor de verschillende<br />
soorten facturen zoals kostenfacturen,<br />
inkooporder-gerelateerde facturen, credit<br />
nota’s enzovoort. Op die manier overzie je<br />
het gehele traject en kun je onaangename<br />
issues na go-live vermijden.<br />
Tot slot vertelt Aberson iets over de<br />
toekomstplannen. “Om nieuwe functionaliteit<br />
toe te voegen, zoals de eerder genoemde<br />
integratie met de Blackberry, willen we<br />
upgraden naar de nieuwste release. We<br />
willen het OCR-deel wat nauwkeuriger<br />
afstellen, zodat de meeste facturen<br />
zonder menselijke tussenkomst kunnen<br />
worden geboekt in SAP. Verder willen de<br />
gebruiksvriendelijkheid voor de managers<br />
verder verbeteren door wat aanpassingen in<br />
de lay-out en het verminderen <strong>van</strong> het aantal<br />
benodigde handelingen om een factuur<br />
goed te keuren. Tevens zal de oplossing als<br />
onderdeel <strong>van</strong> de wereldwijde uitrol <strong>van</strong> SAP<br />
ECC worden meegenomen, zodat Provimi<br />
uiteindelijk alle papieren facturen op dezelfde<br />
gestandaardiseerde wijze kan verwerken.”<br />
Sjoerd Hageraats (l)<br />
en Anne Aberson (r)<br />
Provimi<br />
De Provimi groep is wereldwijd<br />
producent <strong>van</strong> alle soorten diervoeding<br />
(Provimi staat voor proteïnen,<br />
vitaminen en mineralen). Het bedrijf<br />
is een toonaangevende speler in alle<br />
markten waarin zij actief is. Provimi<br />
heeft ongeveer 8,000 werknemers in<br />
dienst en realiseerde in 2008 een omzet<br />
<strong>van</strong> EUR 2,2 miljard. Provimi heeft<br />
87 productiecentra in 30 landen en<br />
exporteert naar meer dan 100 landen.<br />
De groep is doorlopend op zoek naar<br />
acquisitiemogelijkheden om groei te<br />
realiseren in sleutelmarkten als Noord-<br />
Amerika, Latijns-Amerika, Oost-Europa<br />
en Azië. Provimi produceert producten<br />
en levert technische ondersteuning voor<br />
alle diersoorten, waaronder herkauwers,<br />
pluimvee, varkens en huisdieren.<br />
Over de toepassing <strong>van</strong> SAP Invoice<br />
Management wordt op het VNSG<br />
Congres gepresenteerd door<br />
AkzoNobel tijdens sessie A8 op<br />
donderdag 8 april 2010 om 11.30 uur<br />
VNSG Magazine mrt/10 17
10<br />
vragen<br />
over...<br />
De afgelopen tien jaar heeft SAP flink<br />
aan de weg getimmerd met diverse<br />
BI-producten. Het is dan ook erg<br />
interessant te onderzoeken hoe men<br />
op de Nederlandse SAP-markt tegen de<br />
introductie <strong>van</strong> SAP BusinessObjects<br />
(SAPBO) aankijkt. Daarom een<br />
vraaggesprek met Jim Langerhuizen <strong>van</strong><br />
Genpact. Hij houdt zich bezig met SAP<br />
“Financial Performance Management”.<br />
Ervaringen met SAPBO financieel<br />
in de Nederlandse markt<br />
Interview en Tekst Ton Siebelink<br />
Na de acquisities <strong>van</strong> SAP in het recente<br />
verleden, hebben SAP-klanten te maken<br />
gekregen met een scala aan nieuwe<br />
oplossingen onder de naam SAPBO. Een<br />
<strong>van</strong> deze nieuwe producten is SAP-BPC<br />
(Business Planning & Consolidation,<br />
voorheen OutlookSoft). In dit artikel wordt<br />
aan de hand <strong>van</strong> tien vragen gekeken naar<br />
de reactie <strong>van</strong> SAP-klanten op dit nieuwe<br />
SAP-product.<br />
1<br />
Wat is de positionering<br />
<strong>van</strong> SAP-BPC?<br />
Alvorens in te gaan<br />
op de vraag hoe de<br />
klanten SAP-BPC<br />
ervaren, plaatsen we SAP-BPC in de<br />
context <strong>van</strong> het SAP-producten scala. Het<br />
allesomvattende concept dat SAP hanteert<br />
voor de bestuurlijke informatievoorziening<br />
heet “Enterprise Performance Management”<br />
(EPM).<br />
Kort gezegd bestaat EPM uit:<br />
• Operational Performance<br />
Management (OPM) Denk aan ERP<br />
(ECC of R/3), CRM, SCM, etc.<br />
• Financial Performance Management<br />
(FPM) Denk aan Planning, Consolidatie,<br />
Profitability & Cost Management en<br />
Strategy Management.<br />
• Governance, Risk & Compliance<br />
(GRC) Denk aan Access control, Process<br />
control, Environmental Compliance en<br />
Risk Management.<br />
• Business Intelligence (BI) BI is<br />
het verbindende element tussen alle<br />
componenten en ligt eigenlijk over alles<br />
heen.<br />
SAP-BPC valt onder FPM.<br />
BPC-functionaliteit ver<strong>van</strong>gt qua<br />
planningstoepassingen SEM-BPS en<br />
qua consolidatietoepassingen SEM-BCS<br />
(Strategic Enterprise Management – Business<br />
ConSolidation). Een groot verschil is dat BPC<br />
voor de eindgebruiker volledig <strong>van</strong>uit Excel<br />
werkt. Een ander belangrijk verschil tussen<br />
SEM-BCS en BPC consolidatie is dat BPC<br />
“rule based” is en BCS is “engine based”.<br />
Dit betekent dat in BCS allerlei accounting<br />
logica is ingebed die je als klant alleen kunt<br />
parametriseren, terwijl je in BPC zelf de<br />
logica bouwt. Natuurlijk levert SAP al een set<br />
basisregels mee, zodat je niet helemaal <strong>van</strong>af<br />
nul hoeft te beginnen.<br />
2<br />
Is het de Nederlandse<br />
SAP-klant duidelijk<br />
wat de BI Roadmap <strong>van</strong><br />
SAP is?<br />
Nee, eigenlijk niet.<br />
Hoe kan het ook anders, want er zijn zoveel<br />
producten bijgekomen. Naast SAP zelf,<br />
is hierin een belangrijke rol voor de SAPpartners<br />
weggelegd om klanten goed te<br />
informeren.<br />
3<br />
Wat is een overweging<br />
voor bestaande SAPklanten<br />
om nu voor<br />
BPC te kiezen?<br />
De belangrijkste reden<br />
is dat BPC een eenvoudige, flexibele en<br />
laagdrempelige tool is voor een consolidatieen<br />
planningsapplicatie.<br />
4<br />
Welke aanbiedingen<br />
heeft SAP momenteel<br />
voor consolidatie en<br />
planning?<br />
SAP biedt momenteel<br />
3 consolidatietools aan: BPC, BO-Financial<br />
Consolidation 1 (BO-FC) en SEM-BCS. Ook<br />
biedt SAP 3 planningstools aan: BPC,<br />
SEM-BPS, BW-IP (Integrated Planning) en<br />
planningsfunctionaliteit in ECC (voorheen<br />
R/3).<br />
5<br />
Hoe kan de klant een<br />
keuze maken uit de<br />
oplossingen die SAP<br />
momenteel heeft?<br />
Als uitgangspunt in<br />
het selectietraject geeft SAP de volgende<br />
vuistregel mee aan klanten: Als men een<br />
uniforme tool zoekt voor zowel planning 2 als<br />
consolidatie kijk dan het eerst naar BPC.<br />
Qua proces komen planning en consolidatie<br />
op een bepaald moment samen. Immers<br />
de plancijfers moeten uiteindelijk ook<br />
geconsolideerd worden. Daarom zien wij<br />
18 VNSG Magazine mrt/10
dat in consolidatieprojecten vaak ook een<br />
planningscomponent aanwezig is. Als men<br />
een zeer gea<strong>van</strong>ceerde consolidatietool zoekt<br />
(waarin planning geen belangrijke rol speelt)<br />
dan adviseert SAP om eerst naar BO-FC te<br />
kijken. Natuurlijk is de afweging niet zwartwit.<br />
6<br />
En wat is dan de<br />
plaats <strong>van</strong> een eerdere<br />
SAP-oplossing,<br />
Strategic Enterprise<br />
Management?<br />
SEM-BCS en SEM-BPS komen in<br />
het verhaal niet meer voor, al gebiedt<br />
de eerlijkheid te zeggen dat deze tools<br />
niet ineens slechter zijn geworden na de<br />
uitbreiding <strong>van</strong> het SAP-productenscala.<br />
7<br />
Wat maakt BPC<br />
laagdrempelig?<br />
De laagdrempeligheid<br />
<strong>van</strong> BPC komt onder<br />
andere doordat de<br />
eindgebruiker een Excel interface gebruikt<br />
en dat financiële mensen (waarschijnlijk<br />
zonder uitzondering) goed bekend zijn met<br />
Excel. Voeg daarbij dat veel consolidatie- en<br />
planningsprojecten een ver<strong>van</strong>ging zijn <strong>van</strong><br />
consolidatie en/of planning in Excel, dan is<br />
de stap naar SAP-BPC niet zo groot meer en<br />
daarom dan ook heel logisch.<br />
8<br />
Is er een verschil<br />
tussen de business<br />
user en IT in de<br />
vergelijking tussen<br />
‘traditionele’ SAPproducten<br />
en SAP-BPC?<br />
Ja. In het algemeen zie je dat IT-mensen<br />
een voorkeur hebben voor de ‘traditionele’<br />
SAP-producten, terwijl business users meer<br />
een voorkeur neigen te hebben voor de<br />
nieuwe SAP-producten zoals BPC. Eigenlijk<br />
is dit heel verklaarbaar. Als je puur naar de<br />
kwaliteit <strong>van</strong> de onderliggende techniek kijkt<br />
dan scoren de traditionele SAP-producten<br />
erg goed. De welbekende “Deutsche<br />
Gründlichkeit” is zeker <strong>van</strong> toepassing hierop.<br />
Als je kijkt naar de<br />
gebruikersvriendelijkheid (met name<br />
flexibiliteit en ‘look and feel’) dan scoren de<br />
nieuwe producten doorgaans beter. Het idee<br />
<strong>van</strong> BPC is dat de verantwoordelijkheid voor<br />
de applicatie zoveel mogelijk bij de business<br />
komt te liggen. Met SAP-BPC voelt de<br />
gebruikersorganisatie zich minder afhankelijk<br />
<strong>van</strong> IT en ervaren zij meer controle over de<br />
applicatie.<br />
9<br />
Hebben klanten een<br />
voorkeur voor BPC<br />
op het Microsoft<br />
platform of BPC op het<br />
NetWeaver platform?<br />
Ja, onze klanten kiezen (helaas)<br />
overwegend voor BPC op het Microsoft<br />
platform. Dit terwijl bij Genpact veel SAP<br />
NetWeaver specialisten werken.<br />
Het meest gehoorde argument is dat men<br />
BPC op Microsoft als “proven technology”<br />
beschouwt en BPC op NetWeaver niet. Wel<br />
geven de klanten allemaal aan dat ze op<br />
termijn wel naar BPC op NetWeaver willen<br />
migreren, want men ziet wel de voordelen<br />
<strong>van</strong> een integratie met BW. Ook onderkent<br />
men dat deze aanpak op de lange termijn<br />
meer kosten met zich meebrengt, maar in de<br />
huidige crisistijd wil men voor de korte termijn<br />
zoveel mogelijk risico’s uitsluiten. Huiverig<br />
voor mogelijke kinderziektes in de NetWeaver<br />
versie <strong>van</strong> BPC kiest men dus nu vooralsnog<br />
vaak voor het Microsoft platform en voor<br />
een snel traject waarbij men binnen een half<br />
jaar operationeel kan zijn met de nieuwe<br />
applicatie.<br />
10<br />
Zijn er verschillen met<br />
andere SAP-projecten?<br />
In grote lijnen is het<br />
allemaal erg vergelijkbaar,<br />
maar wij zien wel degelijk<br />
verschillen.<br />
• Het belangrijkste verschil is dat de keuze<br />
voor BPC vaak veel meer <strong>van</strong>uit de<br />
gebruikersorganisatie komt. Daardoor is<br />
betrokkenheid <strong>van</strong> de business tijdens het<br />
project eigenlijk een <strong>van</strong>zelfsprekendheid.<br />
In ‘traditionele’ SAP-projecten zien<br />
wij vaak dat de keuze <strong>van</strong>uit IT wordt<br />
gemaakt en dat de business er slechts<br />
schoorvoetend aan mee wil werken.<br />
• Kennismakingsworkshops met de tool zijn<br />
eenvoudiger en korter. Doordat finance<br />
mensen Excel goed kennen is voor hen<br />
het BPC-concept relatief eenvoudig<br />
eigen te maken. Je merkt echt dat<br />
projectmedewerkers minder schroom<br />
hebben om zelf met de tool aan de slag te<br />
gaan.<br />
• BPC op Microsoft kent geen OTAP<br />
straat. Natuurlijk brengt dit ook risico’s<br />
met zich mee, maar het bespaart tijd om<br />
instellingen te transporteren <strong>van</strong> de ene<br />
omgeving naar de andere. Key users<br />
maken tijdens het project vaak zelf een<br />
backup <strong>van</strong> de applicatie, zonder dat men<br />
dat aan IT vraagt. In de productieve fase<br />
valt het maken <strong>van</strong> een backup natuurlijk<br />
wel onder de verantwoordelijkheid <strong>van</strong> de<br />
IT-afdeling.<br />
• Doordat BPC een meer “business<br />
driven” tool is worden beperkingen in<br />
systeem-autorisaties (rechten) makkelijker<br />
geaccepteerd. Immers, de flexibiliteit die<br />
de tool biedt mag niet leiden tot wanorde<br />
en wildgroei. De afgesproken beperkingen<br />
worden niet gezien als domme keuzes <strong>van</strong><br />
IT, maar als een noodzakelijk onderdeel<br />
<strong>van</strong> goede procedures.<br />
• De totale doorlooptijd <strong>van</strong> een BPCproject<br />
is vergelijkbaar met SEM-BPS<br />
of SEM-BCS. Omdat de kennisdrempel<br />
relatief laag is voor klanten, zien wij dat<br />
klanten meer zelf proberen te doen.<br />
Daardoor komt er vaak meer druk op de<br />
eigen mensen. Een eventueel voorstel tot<br />
uitstel <strong>van</strong> deadlines komt vaak <strong>van</strong>uit de<br />
klant zelf. Omdat men meer betrokken<br />
is bij het project en beter begrijpt wat<br />
er in het project gebeurt, is men minder<br />
geneigd om de implementatiepartner de<br />
schuld te geven maar neemt men veel<br />
meer zelf de verantwoordelijkheid.<br />
Conclusie<br />
SAP-klanten die de ‘traditionele’ SAPproducten<br />
al kennen zijn gecharmeerd <strong>van</strong> de<br />
nieuwe SAPBO oplossingen waar SAP-BPC<br />
deel <strong>van</strong> uitmaakt. De gebruikersinterfaces<br />
staan veel dichterbij het werk <strong>van</strong> de<br />
Business User. Dit maakt de keuze voor<br />
bijvoorbeeld BPC laagdrempelig en logisch.<br />
Doordat een oplossing als SAP-BPC<br />
veel meer ‘business driven’ is kan IT zich<br />
beperken tot puur de technische installatie<br />
en het technische beheer. De functionele<br />
controle <strong>van</strong> de applicatie ligt volledig bij<br />
de business. De uitdaging voor SAP is om<br />
(samen met haar partners) klanten voldoende<br />
vertrouwen te geven in de NetWeaver<br />
versie <strong>van</strong> BPC zodat klanten met dezelfde<br />
inspanning ook een volledige integratie met<br />
hun BI-omgeving kan bewerkstelligen.<br />
1<br />
Voorheen Cartesis<br />
2<br />
Voor “plannen” gebruiken klanten uiteenlopende<br />
termen als: budgetteren, begroten, forecast,<br />
prognose, etc.<br />
VNSG Magazine mrt/10 19
OpenText is dé manier<br />
om informatie <strong>van</strong>uit SAP<br />
te versturen<br />
Connector voor SAP<br />
De Fax Server, RightFax Edition Connector<br />
voor SAP is ontworpen om inkomende en<br />
uitgaande faxfunctionaliteit aan te bieden aan<br />
SAP gebruikers.<br />
De toonaangevende applicaties voor<br />
documentbeheer, fax- en documentdistributie<br />
<strong>van</strong> OpenText helpen uw organisatie snel en<br />
veilig fax- en documentdistributie <strong>van</strong> elke<br />
formaat te beheren.<br />
Uw organisatie wordt in staat gesteld om op<br />
een eenvoudige wijze documenten te creëren,<br />
archiveren en beheren. Daarnaast kan er door<br />
middel <strong>van</strong> Record Management op de juiste<br />
manier Information Lifecycle Management op<br />
documenten toegepast worden.<br />
Voor meer informatie kunt u contact opnemen<br />
met SecureComm.<br />
Contactinformatie<br />
SecureComm B.V.<br />
T. 010 519 14 66<br />
E. sales@securecomm.nl<br />
Bezoek ook www.securecomm.nl voor meer informatie.<br />
20 VNSG Magazine mrt/10
nl<br />
VNSG.nl<br />
‘Voorsprong door It’, het<br />
<strong>the</strong>ma <strong>van</strong> het VNSG Congres<br />
2010. Maar hoe kunt u die<br />
voorsprong behalen? Dat<br />
hoort u op 8 en 9 april in het<br />
MECC in Maastricht.<br />
Neem een voorsprong<br />
en start in Maastricht<br />
INSPIRERENDE SPREkERS<br />
Het VNSG Congres heeft de afgelopen<br />
jaren bijzondere en inspirerende keynote<br />
sprekers gehad. Kunt u zich Kjell Nordström,<br />
Paul ostendorf, Rob Creemers en de student<br />
Kris Verburgh nog herinneren? Annemarie<br />
<strong>van</strong> Gaal en Willem Vermeend werden vorig<br />
jaar als beste beoordeeld. Kunnen Jeroen<br />
Smit, schrijver <strong>van</strong> de bestsellers ‘Het drama<br />
Ahold’ en ‘De Prooi, blinde trots breekt ABN<br />
AMRo’, en Vincent Everts, trendwatcher,<br />
columnist en recensent, in april alle records<br />
breken?<br />
SNEAk PREVIEw<br />
Wilt u weten wat u <strong>van</strong> het VNSG<br />
Congres 2010 kunt verwachten? op de<br />
website mijnvnsgcongres.nl, uw eigen online<br />
VNSG Congres platform, geven<br />
enkele sprekers en<br />
Wist u dat...<br />
... het VNSG Bureau 3.000 uur bezig is met alle voorbereidingen;<br />
... 80 man achter de schermen werken aan het congres;<br />
... tijdens het congres 12.500 broodjes worden gegeten;<br />
... alle hotels in Maastricht twee dagen zijn volgeboekt;<br />
... de applausmeter <strong>van</strong> de SAP Demo Jam in 2010 wel zal werken;<br />
... het VNSG Congres een samenwerking is tussen de VNSG en SAP;<br />
... Frans Bauer twee keer heeft opgetreden en graag weer terug wil<br />
komen;<br />
... Erick E inmiddels resident DJ is <strong>van</strong> de beruchte feestavond;<br />
... we alweer 13 jaar in het MECC zitten en het misschien tijd is<br />
voor een andere locatie?<br />
sponsoren u alvast een voorproefje. Met<br />
onder andere de Hema, NS, Essent en<br />
tomtom kunt u terugblikken op voorgaande<br />
edities <strong>van</strong> het congres.<br />
Uw MENING tELt!<br />
op de website mijnvnsgcongres.nl staat u<br />
natuurlijk centraal. Wij zijn namelijk benieuwd<br />
wat u <strong>van</strong> het komende VNSG Congres<br />
verwacht. Maar ook uw mening over eerdere<br />
edities waarderen wij zeer. U kunt uw mening<br />
achterlaten of uw reactie plaatsen.<br />
UItGELICht<br />
ook op hogescholen en universiteiten<br />
wordt steeds meer aandacht besteed aan<br />
It. om het onderwerp ERP nadrukkelijker<br />
op de agenda te krijgen <strong>van</strong> studenten en<br />
docenten, is de scriptieprijs SAPIENS in het<br />
leven geroepen. De drie fi nalisten worden<br />
gekozen door een jury bestaande uit twee<br />
bedrijfsvertegenwoordigers <strong>van</strong><br />
de VNSG (PVM en Achmea/<br />
Interpolis), een professor <strong>van</strong> de<br />
Vrije Universiteit <strong>van</strong> Amsterdam,<br />
een docent <strong>van</strong> de Hogeschool<br />
<strong>van</strong> Amsterdam, SAP en een SAP<br />
partner. tijdens het VNSG Congres<br />
presenteren de drie fi nalisten hun<br />
scriptie aan het grote publiek, dat<br />
uiteindelijk de defi nitieve winnaar <strong>van</strong><br />
de ‘Beste ERP Scriptie <strong>van</strong> het jaar’<br />
bepaalt.<br />
VNSG Congres is ook online<br />
Ook het VNSG Congres gaat met het<br />
digitale tijdperk mee en is inmiddels te<br />
volgen op LinkdIn, Twitter, YouTube en<br />
Flickr. Wie weet heeft het congres straks<br />
een eigen iPhone applicatie, download u<br />
het programmaboek op uw e-reader en<br />
bekijkt u na het congres de presentaties<br />
nog eens terug binnen een virtuele VNSG<br />
Congreswereld. De toekomst zal het<br />
uitwijzen.<br />
Registreer u nu op<br />
www.vnsgcongres.nl<br />
VNSG Magazine mrt/10 21
Jacques Bloos (foto) is binnen de<br />
afdeling Output Management Groep ICT<br />
<strong>van</strong> Rabobank mede verantwoordelijk voor<br />
de inrichting <strong>van</strong> de logistieke processen,<br />
en is de verbindingsman tussen de<br />
logistieke afdelingen en het functionele<br />
applicatiebeheer <strong>van</strong> onder meer de<br />
SAP-systemen <strong>van</strong> de Rabobank. Dat zijn<br />
vaak geen eenvoudige processen, omdat<br />
klanten, toezichthouders maar zeker ook de<br />
Rabobank zelf niet tolereren dat er ook maar<br />
iets fout gaat in de processen. Dat betekent<br />
bijvoorbeeld veel controlemaatregelen.<br />
‘Vanaf 1973 is het oude spaarbankboekje<br />
ver<strong>van</strong>gen door geautomatiseerde<br />
systemen. Ondertussen kunnen onze<br />
klanten zelf kiezen of ze een papieren of een<br />
digitaal bankafschrift willen.<br />
Interview en tekst Maurice de Feijter • Fotografie <strong>Marielle</strong> <strong>van</strong> <strong>Uitert</strong><br />
Precisie<br />
<strong>van</strong> een<br />
Zwitsers uurwerk<br />
bij de Rabobank<br />
Wie denkt dat bij een bank<br />
geen logistieke processen<br />
plaatsvinden heeft het mis.<br />
Hoe denkt u anders dat het<br />
komt dat uw bankafschrift in de<br />
brievenbus terecht komt, dat u<br />
regelmatig een nieuwe bankpas<br />
krijgt of dat er een mailing op<br />
de deurmat ligt. De Rabobank<br />
gunt ons een kijkje in de<br />
keuken. Verwacht geen rokende<br />
schoorstenen en zwetende<br />
mannen in overalls, maar wel<br />
state-of-<strong>the</strong>-art apparatuur die<br />
ervoor zorgt dat uw bankpas niet<br />
bij de buren wordt bezorgd, en<br />
dat uw bankafschrift tijdig wordt<br />
bezorgd. Door het grote aantal<br />
klanten <strong>van</strong> de Rabobank zijn<br />
dat indrukwekkende processen.<br />
Nadat we de beveiliging, die<br />
ons overigens wel sterkt in<br />
de wetenschap dat er erg<br />
zorgvuldig met onze financiële<br />
gegevens wordt omgegaan,<br />
gepasseerd waren, kregen we<br />
inzicht in twee belangrijke<br />
logistieke processen: het<br />
afdrukken <strong>van</strong> bankafschriften,<br />
verzekeringspolissen en alle<br />
andere soorten correspondentie<br />
die u <strong>van</strong> de bank kent, en het<br />
personaliseren <strong>van</strong> passen.<br />
22 VNSG Magazine mrt/10
1<br />
Printstraat<br />
De ‘grondstof’ voor de bankafschriften<br />
is papier. Dat papier wordt voorbedrukt<br />
aangevoerd op enorme rollen. De andere<br />
‘grondstof’ zijn de gegevens die afgedrukt moeten worden. Die<br />
komen uit de zogenaamde productsystemen. Dat zijn de grote<br />
transactieverwerkende Rabobank systemen die door de jaren heen<br />
hun betrouwbaarheid en stabiliteit hebben bewezen.<br />
2<br />
Printstraat<br />
Het printproces start met het plaatsen <strong>van</strong> de<br />
rollen op de printsystemen. Dat zijn systemen die<br />
met grote snelheid de dagelijkse bankafschriften<br />
afhandelen. Al die systemen zijn volledig state-of-<strong>the</strong>-art en worden<br />
regelmatig ver<strong>van</strong>gen door nieuwere versies.<br />
3<br />
Printstraat<br />
Uiteraard mag in dit proces niets misgaan.<br />
Om fouten te voorkomen wordt het hele proces<br />
doorlopend bewaakt. Gaan er individuele prints<br />
mis, dan wordt dat geregistreerd en gecorrigeerd. Gaat er een groot<br />
percentage mis, dan wordt het proces volledig herstart met een<br />
nieuwe rol. Dat komt maar heel zelden voor.<br />
4<br />
Printstraat<br />
Nadat de rollen bedrukt zijn, worden de individuele<br />
bankafschriften gesneden, gevouwen en in de<br />
enveloppen geschoven. Ook dit proces gaat volledig<br />
automatisch, hoewel ook hier doorlopend iemand controleert of er geen<br />
fouten optreden. De apparatuur komt uit Zwitserland, en hebben dus de<br />
spreekwoordelijke precisie <strong>van</strong> een Zwitsers uurwerk.<br />
VNSG Magazine mrt/10 23
Printstraat<br />
5<br />
De printstraten <strong>van</strong> de Rabobank verwerken<br />
niet alleen bankafschriften, maar ook bijvoorbeeld<br />
brochures voor aanbiedingen, of bijsluiters<br />
met informatie en verzekeringspolissen. Zo’n polis kan per<br />
verzekerde afwijken, met verschillende onderdelen en bedragen.<br />
Een maatwerkproces dus. Toch verloopt ook dit proces volledig<br />
automatisch en met grote precisie op net vernieuwde apparatuur.<br />
Printstraat<br />
6<br />
Het hele proces wordt administratief gevolgd in<br />
het SAP systeem <strong>van</strong> de Rabobank. Van iedere te<br />
verwerken rol wordt een productie-order gecreëerd.<br />
Hierbij wordt exact vastgelegd wat de productie is, wat er is<br />
misgegaan en worden ook de correcties vastgelegd. Tot enkele<br />
jaren geleden gebeurde dat met een lappendeken <strong>van</strong> systemen,<br />
soms zelfs meerdere per processtap. Met de invoering <strong>van</strong> SAP is<br />
het proces een stuk eenduidiger en makkelijker te volgen. Met de<br />
recente invoering <strong>van</strong> SRM voor inkoop is ook de inkoop <strong>van</strong> de<br />
voor het printproces benodigde materialen geïntegreerd in SAP.<br />
Printstraat<br />
7<br />
Tot slot worden na de laatste controles de te<br />
verzenden poststukken klaargezet voor transport.<br />
De verzending naar de klanten <strong>van</strong> dit grote aantal<br />
poststukken wordt dagelijks door voornamelijk TNT afgehandeld.<br />
Om het proces te optimaliseren sorteert de Rabobank de post zelf<br />
al naar de diverse distributiecentra <strong>van</strong> TNT.<br />
Passenfabriek<br />
1<br />
Het proces <strong>van</strong> de passenfabriek <strong>van</strong> de<br />
Rabobank, het personaliseren <strong>van</strong> bankpassen,<br />
begint met lege plastic kaartjes. Voordat u<br />
daarmee uw geld uit een geldautomaat kunt halen of kunt internet<br />
bankieren moet er nog een aantal bewerkingsstappen gebeuren.<br />
Passenfabriek<br />
2<br />
Het proces start met het tellen <strong>van</strong> de passen<br />
voordat de bewerking begint. Die telling wordt<br />
na elke bewerkingsstap herhaald, soms zelfs<br />
meerdere malen, om absoluut zeker te zijn dat er geen enkele pas<br />
verloren gaat. Raakt er toch een pas kwijt, dan gaat de deur op<br />
slot en wordt er net zolang gezocht totdat die pas weer terecht is.<br />
Doordat de zwaar beveiligde ruimte hermetisch wordt afgesloten<br />
kan er dus niemand in of uit totdat een pas weer terecht is. Dat<br />
komt heel weinig voor.<br />
24 VNSG Magazine mrt/10
3<br />
Passenfabriek<br />
De belangrijkste stap is het personaliseren<br />
<strong>van</strong> de passen. In een gea<strong>van</strong>ceerd apparaat<br />
worden eerst de benodigde (klant)gegevens<br />
op de magneetstrip geschreven, dan worden de persoonlijke<br />
gegevens ook op de chip geschreven waarna de persoonlijke<br />
gegevens in de pas worden gelaserd of geembosseerd. Uiteraard<br />
is ook hier grote precisie en betrouwbaarheid noodzakelijk.<br />
4<br />
Passenfabriek<br />
Nadat de passen op naam gesteld zijn,<br />
worden ze eerst weer geteld. Dat gebeurt<br />
niet handmatig maar met gea<strong>van</strong>ceerde<br />
optische hulpmiddelen. Als dat akkoord is bevonden worden<br />
de passen samen met een begeleidende brief in een enveloppe<br />
geschoven. Het is belangrijk dat de juiste pas en de juiste brief bij<br />
elkaar worden gevoegd. Ook dit proces wordt geautomatiseerd<br />
nauwkeurig gecontroleerd, zo wordt ieder mailpack gewogen om<br />
de volledigheid te controleren, en steeksproefsgewijs nog eens<br />
door de operators nagekeken.<br />
5<br />
Passenfabriek<br />
Als de passen volledig bewerkt en verzendklaar<br />
zijn worden ze verzameld en worden de dozen met<br />
enveloppen ook weer gecontroleerd en geteld.<br />
Nog steeds geldt dat als er een enveloppe ontbreekt de ruimte wordt<br />
afgesloten.<br />
6<br />
Passenfabriek<br />
Elke processtap begint en eindigt met een<br />
telling. Elke telling en elke processtap wordt in<br />
SAP geregistreerd. De doorgifte aan de volgende<br />
processtap wordt als goederenbeweging vastgelegd, zodat altijd<br />
traceerbaar is op welk moment er hoeveel passen zijn bewerkt. In<br />
het proces personaliseren <strong>van</strong> passen wordt de eerste logistieke<br />
toepassing <strong>van</strong> SAP bij de Rabobank gebruikt. Voorheen werd SAP<br />
wel gebruikt voor HR, financiële administratie en enkele bancaire<br />
toepassingen, maar daar is logistiek bijgekomen.<br />
7<br />
Passenfabriek<br />
Tot slot worden de enveloppen met passen<br />
gesorteerd per Rabobank. In tegenstelling<br />
tot de bankafschriften, die centraal verstuurd<br />
worden, worden de passen met beveiligde transporten naar de<br />
banken gebracht en door de diverse Rabobanken zelf bij hun<br />
klanten afgeleverd. Per dag worden alle typen Rabobank passen<br />
verwerkt. Dat zijn niet alleen passen voor nieuwe klanten, maar ook<br />
ver<strong>van</strong>gingspassen, zoals passen die bijvoorbeeld kapot zijn gegaan<br />
of kwijt zijn geraakt.<br />
VNSG Magazine mrt/10 25
De FI periode<br />
afsluiting<br />
Hoofdpijnscenario’s<br />
en vele avonden en<br />
weekenden die in<br />
het teken staan <strong>van</strong><br />
spreadsheets aan<br />
elkaar knopen: de<br />
periode- en jaareinde<br />
werkzaamheden. Altijd<br />
weer terugkomende<br />
activiteiten die velen<br />
het liefst zo snel<br />
mogelijk achter zich<br />
willen laten, maar wel<br />
pas na aanlevering<br />
<strong>van</strong> kwalitatief<br />
hoogwaardige<br />
transparante<br />
verslaggeving conform<br />
alle vereiste richtlijnen!<br />
Tekst Ton Siebelink<br />
Maar wat komt er allemaal kijken bij een<br />
financiële afsluiting? Hoe ziet het proces<br />
eruit? Wat zijn de voorbereidende en wat zijn<br />
de definitieve afsluitingswerkzaamheden?<br />
Periode Einde<br />
Een goede afsluiting begint met een<br />
goede voorbereiding. Allereerst kunnen<br />
we gebruik maken <strong>van</strong> de mogelijkheid op<br />
bedrijfsniveau een systeemoverkoepelende<br />
concernafstemming (Intercompany<br />
Reconciliation) te doen waarbij intercompany<br />
documenten binnen het concern op elkaar<br />
worden afgestemd. Succesvolle afstemming<br />
vergemakkelijkt uiteraard het latere<br />
consolidatieproces op concernniveau!<br />
Volgende stap in de voorbereidende<br />
werkzaamheden is het binnen FI openen <strong>van</strong><br />
een nieuwe boekingsperiode. Vervolgens<br />
moeten we een hele serie boekingen doen.<br />
Binnen het domein <strong>van</strong> FI de transistorische<br />
posten, doorlopende documenten, dubieuze<br />
vorderingen op debiteuren en afschrijvingen<br />
plus rente in de vaste activa administratie.<br />
Maar ook andere modules moeten<br />
hun bijdrage leveren. Binnen MM worden<br />
de tussenrekeningen voor goederen en<br />
factuuront<strong>van</strong>gst onderhouden en vindt<br />
de productwaardering plaats, HR doet<br />
de salarisverwerking en SD boekt het<br />
goederenafgifteboek. Vervolgens sluiten<br />
we in MM de oude maand, in FI de<br />
subgrootboeken en doen we een voorlopige<br />
periode afsluiting in FI.<br />
De volgende stappen betreffen de interne<br />
verslaggeving oftewel de CO module waar<br />
o.a. de allocaties en repostings worden<br />
gedaan. Hierna sluiten we de oude periode<br />
voor CO af (NB: een aparte handeling binnen<br />
CO). Hierna zetten we de periode in FI weer<br />
open voor eventuele correctieboekingen.<br />
Het voordeel <strong>van</strong> het New General Ledger<br />
is de multidimensionale opzet waarbij.<br />
meerdere verslaggevingsrichtlijnen direct<br />
kunnen worden ondersteund door middel<br />
<strong>van</strong> een multi ledger update. Ook gebeurt de<br />
afstemming tussen CO en FI online.<br />
De definitieve afsluitende werkzaamheden<br />
omvatten waardering <strong>van</strong> de vreemde valuta<br />
in FI, de afsluiting <strong>van</strong> de oude periode en het<br />
genereren <strong>van</strong> de verslagen voor de externe<br />
en de interne verslaggeving.<br />
Jaareinde<br />
Bij het einde <strong>van</strong> het boekjaar moeten<br />
er nog activiteiten worden uitgevoerd<br />
additioneel aan de reguliere periode einde<br />
werkzaamheden.<br />
Welke activiteiten dit zijn, kunt u lezen<br />
op www.vnsg.nl -> VNSG.nl. Hier staat<br />
het gehele artikel ‘De FI periode afsluiting’<br />
gepubliceerd.<br />
Alles handmatig of automatisch?<br />
Het mag inmiddels duidelijk zijn dat<br />
tijdens de periode- en de jaarafsluiting<br />
een groot aantal handelingen in een<br />
kort tijdsbestek en in de juiste volgorde<br />
moeten worden uitgevoerd. Manueel uit<br />
te voeren maar de gebruiker kan ook<br />
worden ondersteund m.b.v. daarvoor<br />
bedoelde oplossingen. SAP levert<br />
hiervoor de Financial Closing Cockpit<br />
maar ook partneroplossingen kunnen<br />
helpen de afsluitende werkzaamheden<br />
snel tot een goed einde te brengen.<br />
Kom naar sessie A7 op donderdag<br />
8 april 2010 om 11.30 uur over “SAP<br />
Financial Close: Leuker kunnen we<br />
het niet maken, wel makkelijker!”<br />
26 VNSG Magazine mrt/10
ZOOM<br />
V.l.n.r. Peter de Bruin,<br />
Sander Ten Hagen en Ton Rijsdijk<br />
Stedin is in november 2009 lid geworden<br />
<strong>van</strong> de VNSG. Hoe komt het dat een<br />
gea<strong>van</strong>ceerde SAP-gebruiker nu pas lid<br />
wordt? Redactielid Dirk-Jan Schenk sprak<br />
met Peter de Bruin, Sander ten Hagen en<br />
Ton Rijsdijk.<br />
Interview en tekst Dirk-Jan Schenk<br />
Bedrijf<br />
Peter de Bruin is informatiemanager bij Stedin.<br />
Sander ten Hagen is Business Consultant bij<br />
Creetion en Ton Rijsdijk is functioneel beheerder SAP bij Stedin.<br />
Stedin is als netbeheerder verantwoordelijk voor een veilig en<br />
betrouwbaar transport <strong>van</strong> elektriciteit en gas. Stedin zorgt voor<br />
het transport <strong>van</strong> gas en elektriciteit in de Randstad naar bijna<br />
twee miljoen particuliere, zakelijke en overheidsklanten. Daarnaast<br />
is Stedin als netbeheerder verantwoordelijk voor de aanleg, de<br />
uitbreiding en het onderhoud <strong>van</strong> het transportnet. Stedin is sinds 1<br />
juli 2008 de nieuwe naam <strong>van</strong> Eneco NetBeheer. Stedin is een 100%<br />
dochteronderneming <strong>van</strong> Eneco Holding NV en heeft vestigingen<br />
in ondermeer Rotterdam, Utrecht en Delft. Het bedrijf groeit,<br />
omdat ze meer taken en verantwoordelijkheden hebben gekregen<br />
in het transport <strong>van</strong> energie. Zo werkt Stedin mee aan de nieuwe<br />
infrastructuur voor de Maasvlakte en het Utrechts Stationsgebied, is<br />
Stedin actief met nieuwe energietechnologieën en op het gebied <strong>van</strong><br />
energiebesparing maken ze duurzame energievoorziening mogelijk.<br />
Eneco is gesplitst in drie nieuwe bedrijven: Stedin, Joulz en Eneco<br />
energie, daarom is Stedin een nieuw VNSG-lid.<br />
SAP<br />
Het SAP Competence Center maakt momenteel<br />
onderdeel uit <strong>van</strong> het op holdingniveau gepositioneerde<br />
Eneco Information Services (EIS). Als gevolg <strong>van</strong> de spliting <strong>van</strong><br />
Eneco worden alle centraal georganiseerde activiteiten (dus ook SAP<br />
CC) dit jaar verdeeld over de drie kernbedrijven. Dit betekent dat ook<br />
het SAP-landschap technisch en functioneel zal worden ontvlochten.<br />
Financieel en logistiek is dat al gescheiden, maar enkele centrale<br />
diensten (zoals inkoop met SAP SRM) moeten nog worden gesplitst.<br />
Een company code uit een ERP-systeem halen lukt wel, maar BI,<br />
NetWeaver (o.a. interfaces) en SRM zijn lastiger om uit elkaar te<br />
halen. Een aantal zaken wordt simpeler, maar het blijft voor sommige<br />
toepassingen de vraag of er binnen het bedrijf voldoende kennis<br />
aanwezig is en of het systeem ook op kleinere schaal rendabel blijft.<br />
Stedin maakt gebruik <strong>van</strong> SAP ERP (MM, HR, FI/CO, PS, PM,<br />
workflow, Case & Record management, Content server), BI/SEM<br />
(Consolidatie), NetWeaver BPM en Portal. Stedin is een <strong>van</strong> de eerste<br />
gebruikers <strong>van</strong> BPM wereldwijd en neemt deel aan de rampup <strong>van</strong><br />
CE 7.2.<br />
Peter en Sander werken momenteel samen aan het realiseren<br />
<strong>van</strong> een nieuwe oplossing voor het storingsmanagementproces<br />
<strong>van</strong> Stedin. Deze oplossing wordt in april in productie genomen<br />
en maakt o.a. gebruik <strong>van</strong> de nieuwe BPM-functionaliteit <strong>van</strong> SAP<br />
in combinatie met Case&Recordsmanagement. Het totale endto-end<br />
storingsproces moet er als volgt uitzien: intake <strong>van</strong> de<br />
storingsmelding, het managen <strong>van</strong> het verhelpen <strong>van</strong> de storing,<br />
het verwerken <strong>van</strong> de storingsinformatie en het afrekenen met de<br />
aannemer. Stedin heeft geen eigen monteurs in dienst. Een groot<br />
voordeel <strong>van</strong> de nieuwe oplossing is dat bij de intake <strong>van</strong> nieuwe<br />
storingsmeldingen direct (<strong>van</strong>uit een GIS-systeem) de gas- en<br />
elektriciteitsleidingen getoond worden, evenals de openstaande<br />
storingsmeldingen in de omgeving. Hierdoor kan de mogelijke<br />
oorzaak <strong>van</strong> de storing beter worden ingeschat en de juiste<br />
maatregelen worden genomen.<br />
VNSG Congres<br />
Peter en Ton hebben al eerder het<br />
VNSG Congres bezocht. Zij vinden<br />
dit nuttig voor het uitwisselen <strong>van</strong> ervaringen, het netwerken en het<br />
onderhouden <strong>van</strong> contacten met branchegenoten.“Op het VNSG<br />
Congres kan de klant nog meer centraal staan. Als een klant een<br />
presentatie heeft gehouden, zou hij daarna te vinden moeten zijn op<br />
de informatiemarkt zodat geïnteresseerden de gelegenheid krijgen<br />
nog wat dieper hierop in te gaan”, vindt Peter. Hij heeft ook twee keer<br />
de TechEd bezocht en merkt op, dat er meer technisch diepgang is<br />
en meer door SAP zelf wordt gepresenteerd, dan tijdens het VNSG<br />
Congres. De focusgroepen bieden deze diepgang ook.<br />
Focusgroepen<br />
Peter was eerder actief binnen<br />
de focusgroep SRM. Recentelijk<br />
is hij lid geworden <strong>van</strong> de focusgroep BPM. Er bestaat ook<br />
belangstelling voor Enterprise Asset Management (EAM). Zij vinden de<br />
focusgroepen nuttig en prettig dat deze nationaal zijn georganiseerd,<br />
internationaal is het lastiger met enige regelmaat samen te komen. De<br />
diepgang <strong>van</strong> de focusgroepen wordt gewaardeerd.<br />
“De klant kan nog meer centraal staan tijdens het VNSG Congres.”<br />
VNSG Magazine mrt/10 27
De leden <strong>van</strong> het panel (<strong>van</strong> links naar rechts):<br />
• Hans Hartman, finance director The Dow Chemical Company (USA), verantwoordelijk voor de migratie <strong>van</strong> SAP R/2 naar SAP Business<br />
Suite 7.0<br />
• Johan Coenen, senior manager Compliance and Control Sara Lee International, verantwoordelijk voor SOX Compliance wereldwijd<br />
(behalve Noord-Amerika) en de uitrol <strong>van</strong> SAP GRC Process Controls 2.5<br />
• Henk Donderwinkel, partner PricewaterhouseCoopers (PwC), gespecialiseerd in de implementatie en beoordeling <strong>van</strong> SAP systemen met<br />
een sterke focus op Risk Management<br />
• Werner <strong>van</strong> Haelst, managing partner CSI Ne<strong>the</strong>rlands B.V., dat diensten, training en softwareoplossingen levert voor ‘Audit, Security &<br />
Control’ aspecten <strong>van</strong> SAP-omgevingen<br />
• Dennis Hallemeesch, senior manager KPMG IT Advisory met als primair aandachtsgebied SAP GRC Access Controls en Process Contols<br />
Een paneldiscussie<br />
over control<br />
28 VNSG Magazine mrt/10
Nog genoeg<br />
kansen voor SAP<br />
op GRC-gebied<br />
Gespreksleider Frank <strong>van</strong> Heel • Tekst Jos Fluitsma • Fotografie Jos Fluitsma<br />
Bedrijven zijn graag ‘in control’. Om de juiste bedrijfsbeslissingen te kunnen<br />
nemen. Om transparant te zijn voor stakeholders en partners. En om te<br />
kunnen voldoen aan (locale) wetgeving, zoals SOX. Daarom richten bedrijven<br />
controlemaatregelen in om te zorgen voor betrouwbare interne en externe<br />
informatievoorziening en geautoriseerd gebruik <strong>van</strong> bedrijfsmiddelen. SAP GRC PC<br />
biedt daar oplossingen voor. Over controls en SAP GRC PC discussieerde een panel<br />
<strong>van</strong> deskundigen aan de hand <strong>van</strong> vijf stellingen.<br />
Stelling 1: manual controls zijn een<br />
noodzaak omdat niet alle risico’s<br />
kunnen worden afgedekt met<br />
geïntegreerde controlesystemen.<br />
“Inderdaad”, zegt Coenen. “Je kunt niet<br />
zonder manual controls. Het systeem kan<br />
rapporten draaien, maar manual controls zijn<br />
nodig om gegevens te controleren. Natuurlijk<br />
proberen organisaties zoveel mogelijk<br />
controls via het systeem te regelen.” “Soms<br />
biedt de applicatie geen automated controls”,<br />
vult Hallemeesch aan. “Standaard-SAP<br />
bijvoorbeeld biedt niet alle functionaliteiten<br />
om alle controles af te dekken met het<br />
systeem. Daarom zijn manual controls<br />
nodig.”<br />
Donderwinkel vindt ook dat je niet zonder<br />
manual controls kunt. “Maar je moet je altijd<br />
afvragen of je ze echt moet doen. Of kun<br />
je leunen op de automated controls op je<br />
autorisaties? Als je voortdurend changes<br />
en configuratie checkt, zijn manual controls<br />
niet nodig. Je kunt bijna alle manual<br />
controls ver<strong>van</strong>gen door andere controls<br />
die veel krachtiger zijn.” Van Haelst is het<br />
daarmee eens, maar waarschuwt: “Het<br />
wijzigingenbeheer is niet altijd goed geregeld.<br />
Dan is het draaien <strong>van</strong> lijstjes nodig als<br />
controle of het aan de voorkant <strong>van</strong> het<br />
proces goed heeft gewerkt. Alleen in een<br />
ideale wereld kun je zonder manual controls.”<br />
Menselijke intelligentie nodig<br />
“Door SOX nemen controlekosten toe”,<br />
vindt Hartman. “Dat dwingt bedrijven om het<br />
controleproces efficiënter te maken. Maar<br />
helemaal automatisch kan het niet. Er blijft<br />
altijd menselijke intelligentie nodig om data<br />
te interpreteren. En een voorraadopname<br />
kun je niet automatiseren, daarvoor moet<br />
iemand met een lijstje het magazijn in.”<br />
Donderwinkel: “We moeten naar een andere<br />
manier <strong>van</strong> controle, één die veel efficiënter<br />
is. Bijvoorbeeld alleen een controle als het<br />
systeem constateert dat dezelfde user de<br />
order plaatst, de service entry sheet maakt<br />
en de factuur inboekt. Daarmee kunnen we<br />
99 procent <strong>van</strong> de controls af<strong>van</strong>gen. De<br />
ontwikkeling <strong>van</strong> dat soort oplossingen staat<br />
nog in de kinderschoenen.”<br />
Stelling 2: automated controls horen<br />
thuis in de werkprocessen, niet in een<br />
aparte tool.<br />
“Klopt!”, vindt Hartman. Van Haelst:<br />
“Controls op de drie belangrijkste stappen<br />
in het proces <strong>van</strong> goederenaankoop kun je<br />
automatiseren, binnen bepaalde toleranties.<br />
Valt de factuur daarbuiten, dan blokkeert<br />
de betaling.” “Het toetsen <strong>van</strong> dat soort<br />
controls moet niet in een aparte tool, maar in<br />
het R/3-basissysteem zitten”, vindt Coenen.<br />
Ook Donderwinkel is voorstander <strong>van</strong><br />
automatische triggers, want “dan hoef je niet<br />
meer naar je change management te kijken.<br />
Het systeem bewaakt dat dan zelf.” “Je zou<br />
VNSG Magazine mrt/10 29
Doe de TopForce<br />
Speeddate en win!<br />
Vertel ons jouw idee over High<br />
Performance Working en<br />
win een touchscreen e-reader!<br />
Beleef het 8 & 9 april<br />
TopForce stand nummer 73<br />
VNSG Congres, MECC<br />
Maastricht<br />
Sneak Preview<br />
Bekijk ons VNSG-filmpje op<br />
www.mijnvnsgcongres.nl<br />
trefwoord ‘TopForce’<br />
TopForce realiseert High Performance Workplaces; een persoonlijke<br />
met meer plezier werken, versterkt dat je organisatie. Met onze uitgebreide<br />
digitale werkplek, waar je alles vindt wat je nodig hebt om effectief te<br />
werken. Wij stellen de mens centraal. Want als zij gemotiveerd, snel en<br />
technische kennis en ervaring bieden we je de beste oplossingen.<br />
Toegespitst op de doelstellingen en behoeften <strong>van</strong> je organisatie.<br />
enable your people | empower your business<br />
Meer weten? Kijk op www.TopForce.com<br />
Nu al inplannen? Mail ‘speeddate’ aan HPW@TopForce.com<br />
30 VNSG Magazine mrt/10
meer automatic controls in SAP kunnen<br />
integreren”, vindt Hartman. “Bijvoorbeeld als<br />
service in e-SOA. Jammer dat SAP hier een<br />
kans mist.”<br />
Stelling 3: continuous control<br />
monitoring: een modewoord of<br />
een serieuze en realiseerbare<br />
mogelijkheid om het interne<br />
controleframework te versterken?<br />
“Het is absoluut geen modewoord”, vindt<br />
Coenen. “Sterker nog: continuous control<br />
monitoring is hét instrument om de kosten<br />
<strong>van</strong> compliance terug te dringen. Door<br />
minder manual controls verminder je het werk<br />
op de werkvloer en verhoog je de efficiency.”<br />
Hartman: “Je haalt de controles naar voren<br />
in je proces, <strong>van</strong> goedkeuring achteraf naar<br />
autorisatie vooraf. Veel bedrijven werken<br />
met servicecenters. Die kennen de risico’s<br />
niet. Dus hoe verder servicecenters <strong>van</strong> de<br />
corebusiness afstaan, hoe directer je controle<br />
moet uitvoeren. En liefst in het proces. Dan<br />
is het jammer dat de oplossing <strong>van</strong> SAP niet<br />
in het coreprocess zit, maar in een aparte<br />
tool. Als klant verwacht je dat GRC PC ín het<br />
werkproces is ingebouwd. Ook die stap mist<br />
SAP.” “Accountants kijken via continuous<br />
auditing naar de uitzonderingen in de loop<br />
<strong>van</strong> het jaar”, zegt Hallemeesch. “Gek<br />
dat bedrijven niet dezelfde tools hebben.”<br />
Hartman: “SAP heeft vooral geluisterd naar<br />
accountants. GRC PC is gemaakt voor de<br />
eindcontrole. En niet voor controles in de<br />
dagelijkse praktijk.” “Terwijl het management<br />
juist dagelijks in control wil zijn”, reageert<br />
Donderwinkel. “In SAP ontbreekt ook de<br />
automatische documentatie <strong>van</strong> het proces.<br />
Het is eenvoudig om het businessproces<br />
door te lichten en in flow charts af te<br />
beelden.”<br />
Stelling 4: SAP GRC PC is een<br />
complete tool die een nietgestructureerde<br />
set <strong>van</strong> bestaande<br />
interne controleprocessen kan<br />
automatiseren.<br />
Coenen: “Als met het controleproces het<br />
documenteren, testen en rapporteren wordt<br />
bedoeld, zeg ik ja. Als je automatiseren<br />
ziet als automatische controls, zeg ik nee.”<br />
“Voor het certificeringproces heeft SAP GRC<br />
toegevoegde waarde”, vindt Hartman. “Maar<br />
het biedt geen volledige automatisering<br />
<strong>van</strong> het interne controleproces.” Van<br />
Haelst: “Security en control zijn niet sexy.<br />
SOX dwingt SAP tot de ontwikkeling<br />
<strong>van</strong> deze tool, maar het kost tijd om bij<br />
ontwikkelaars door te laten dringen wat we<br />
echt willen.” “Door processcontrol ga je niet<br />
automatisch <strong>van</strong> niet-gestructureerde naar<br />
gestructureerde data”, merkt Coenen op. “Je<br />
masterdata zijn je fundament. Is je fundament<br />
fout, dan is het systeem fout.”<br />
Stelling 5: als je SOX-compliant<br />
bent, levert SAP GRC PC niet veel<br />
extra gereedschappen om het interne<br />
controlesysteem te automatiseren of<br />
te verbeteren.<br />
“Daar ben ik het niet mee eens”, zegt<br />
Hartman. Van Haelst ook niet: “Ook als je<br />
SOX-compliant bent, kan GRC nuttig zijn.”<br />
“Inderdaad”, vindt ook Hallemeesch. ”GRC is<br />
meer dan SOX.”<br />
Conclusie<br />
Hallemeesch vindt SAP GRC nog<br />
niet compleet. “Maar het is wel een hele<br />
verbetering. Het biedt tools en middelen die<br />
er nog niet waren.” Coenen: “De meeste<br />
tools zijn niet geïntegreerd, SAP GRC PC<br />
wel. Dat is echt een pluspunt. Maar de<br />
businesscase en de licentiekosten <strong>van</strong><br />
SAP GRC zijn niet in balans.” “Zelfs niet<br />
met minder accountantskosten”, reageert<br />
Donderwinkel. Coenen weer: “Tenzij we<br />
kunnen steunen op automatische continue<br />
monitoring. Dan gaan de controlekosten<br />
omlaag.” Met “Hier liggen kansen voor SAP”<br />
sluit Hartman de discussie.<br />
Vier vormen <strong>van</strong><br />
controlemaatregelen<br />
Bij risk management op procesniveau<br />
praat je over vier vormen <strong>van</strong> controle<br />
maatregelen:<br />
1. Functiescheiding<br />
2. IT General Controls: onder meer<br />
changemanagement en alle<br />
beveiligingsaspecten buiten SAP.<br />
Deze twee controles zijn<br />
randvoorwaarden voor het regelen <strong>van</strong>:<br />
3. manual controls: controles buiten het<br />
systeem om, zoals werkinstructies,<br />
procedures en rapportagecontrols;<br />
4. application controls: controles<br />
die in de applicatie zitten, zoals<br />
configuratiecontroles en autorisaties.<br />
Daarnaast gaat het op hoger niveau<br />
nog om company level controls:<br />
beleid, risk management structuur,<br />
verantwoordelijkheden, cultuur, instelling<br />
vertrouwenspersoon.<br />
SAP GRC – SAP Governance, Risk and<br />
Compliance<br />
SAP GRC automatiseert GRCprocessen<br />
<strong>van</strong> begin tot eind,<br />
inclusief risicomanagement, corporate<br />
governance en overzicht, compliance<br />
management en rapportage.<br />
SAP GRC bestaat uit een 6-tal<br />
deelgebieden. Elk deelgebied heeft een<br />
specifieke controlespecialiteit. Dit kunnen<br />
controles zijn op interne processen<br />
binnen de organisatie zoals het tijdig<br />
signaleren <strong>van</strong> overtredingen <strong>van</strong><br />
functiescheidingen en bevoegdheden.<br />
Dit kunnen ook controles zijn welke<br />
betrekking hebben op processen welke<br />
zich afspelen deels buiten de organisatie<br />
zoals de controle op het naleven <strong>van</strong><br />
handelsbepalingen tijdens het exporteren<br />
<strong>van</strong> goederen.<br />
Onlangs is het deelgebied SAP<br />
Compliance & Emissions Management<br />
aan SAP GRC toegevoegd,<br />
waarmee ondersteunt wordt dat<br />
emissievoorschriften kunnen worden<br />
nageleefd.<br />
Focusgroep Financieel<br />
Deze focusgroep heeft 250 leden en<br />
kent twee doelstellingen:<br />
• haar leden up-to-date houden op het<br />
financiële vakgebied;<br />
• kennis en ervaring delen over diverse<br />
financiële onderwerpen.<br />
Ze organiseert bijeenkomsten over<br />
interne controleprocessen (zoals SAP<br />
GRC), het optimaliseren <strong>van</strong> de chart-ofaccounts<br />
met SAP en Interne Controle<br />
Frameworks. Voor 2010 staan efficiënte<br />
inrichting <strong>van</strong> afsluitingsprocessen, de<br />
nieuwe General Ledger en samenwerking<br />
met andere focusgroepen op het<br />
programma. Hans Hartman is voorzitter<br />
<strong>van</strong> de focusgroep, Erik <strong>van</strong> den Berg<br />
is secretaris en Greetje Gompelman-<br />
Kooima, Wouter Muijs en William<br />
Vandeweyer zijn kernleden.<br />
VNSG Magazine mrt/10 31
Occo Vreezen, Huub Montanus en Hans de Labije: “Met dit resultaat hebben<br />
we de toegevoegde waarde <strong>van</strong> de focusgroep PI aangetoond”<br />
Interview en tekst Jos Fluitsma • Fotografie Mientje Paais<br />
Het was altijd nogal lastig<br />
om een voet tussen de<br />
deur te krijgen bij SAP in<br />
Walldorf. Bijvoorbeeld<br />
om een verzoek in te<br />
dienen om een bepaalde<br />
functionaliteit te<br />
ontwikkelen. Grote<br />
klanten lukte dat soms<br />
wel, maar als individueel<br />
klein bedrijf waren er<br />
weinig mogelijkheden.<br />
En ook voor de VNSG als<br />
gebruikersvereniging<br />
was het niet eenvoudig.<br />
Maar daar is de<br />
laatste tijd wat aan<br />
veranderd. Dankzij inzet<br />
<strong>van</strong>uit de focusgroep<br />
Procesintegratie.<br />
“We hebben als<br />
SAP-gebruikers in<br />
Nederland nu inspraak<br />
bij SAP in Walldorf”<br />
“We zaten voor het eerst als Nederlandse vertelt Hans de Labije <strong>van</strong> de VNSG.<br />
gebruikers bij SAP Development aan tafel”, “Het was al snel duidelijk dat we wilden<br />
vertelt Huub Montanus, <strong>van</strong> Atos Origin, samenwerken. We kozen ervoor als eerste<br />
secretaris <strong>van</strong> de focusgroep. “Een belangrijk te werken aan drie ‘hot topics’: naming<br />
succes. We hebben bereikt dat we als SAPgebruikers<br />
in Nederland inspraak hebben in exception handling en disaster recovery/<br />
conventions/documentation, monitoring/<br />
ontwikkelingen bij SAP.”<br />
high availability.” Elke focusgroep kreeg<br />
onderwerpen toegewezen om verder uit te<br />
Drie hot topics<br />
werken. Voor de Nederlandse focusgroep<br />
Het begon met een bijeenkomst in PI was dat het opstellen <strong>van</strong> documenten<br />
2008 bij SAP in Walldorf, waarbij ook de voor naming conventions en monitoring/<br />
Amerikaanse en Duitse focusgroepen exception handling. “We stelden een<br />
Procesintegratie (PI) aanwezig waren. “We conceptversie op, die we na een review door<br />
spraken daar met vertegenwoordigers <strong>van</strong> de Amerikaanse en Duitse focusgroepen en<br />
SAP Development en SAP Global Office SAP Solution Management hebben verbeterd<br />
over mogelijkheden voor samenwerking”, en aangevuld”, vertelt Montanus. “Het zijn nu<br />
32 VNSG Magazine mrt/10
de internationale standaarden. We hebben<br />
resultaten behaald die we als individuele<br />
focusgroep nooit hadden bereikt.”<br />
Ontwikkelverzoeken in SAP NetWeaver<br />
De rol <strong>van</strong> procesintegratie neemt steeds<br />
meer toe. Daarom worden afspraken over<br />
naming conventions voor producten en<br />
afkortingen ook belangrijker. “SAP had daar<br />
zelf geen afdoende voorschriften voor”, zegt<br />
De Labije. “Daarom deed ieder dat voor zich.<br />
Nu hebben we een internationale standaard<br />
die gebruikers zelf hebben gedefinieerd.” De<br />
focusgroep bereikte nog meer: ze maakte<br />
een lijst <strong>van</strong> ontwikkelverzoeken. “We hebben<br />
daar structuur in aangebracht en ze in<br />
categorieën ingedeeld”, vertelt Montanus.<br />
“Daarmee maakten we het SAP makkelijker<br />
om ermee om te gaan. Met als resultaat dat<br />
SAP ruim 60 <strong>van</strong> onze 180 punten opneemt<br />
in SAP NetWeaver PI 7.4. SAP gaat ook een<br />
planning maken voor het aanleveren <strong>van</strong><br />
ontwikkelverzoeken voor volgende versies.<br />
Deze resultaten hebben we te danken aan<br />
de inzet en het commitment <strong>van</strong> enkele leden<br />
<strong>van</strong> onze focusgroep.”<br />
Democratisering <strong>van</strong> SAP<br />
Eén <strong>van</strong> die leden is Occo Vreezen,<br />
SAP-consultant bij T-Systems Nederland. Hij<br />
is zeer tevreden over het bereikte resultaat.<br />
“Het mooie <strong>van</strong> deze samenwerking is dat<br />
we nu <strong>van</strong>uit Nederland invloed hebben<br />
op de productontwikkeling bij SAP. Vooral<br />
ook op het proces <strong>van</strong> verbeteringen. Je<br />
kunt wel spreken <strong>van</strong> een democratisering<br />
<strong>van</strong> SAP. Dat past ook wel in deze tijd.<br />
Sinds haar start in 1972 ontwikkelt SAP<br />
haar producten vooral <strong>van</strong>uit technologisch<br />
oogpunt. Maar gebruikerswensen worden<br />
steeds belangrijker. Met deze internationale<br />
samenwerking worden gebruikers meer<br />
betrokken bij ontwikkelingen bij SAP. SAP<br />
staat steeds meer open voor samenwerking.<br />
Dat bleek uit haar bereidheid om ons<br />
initiatief te ondersteunen. De mensen die<br />
aan de documenten werkten, konden online<br />
presentaties <strong>van</strong> SAP volgen om informatie te<br />
verzamelen. En SAP Global Office richtte het<br />
Collaboration Workspace in, een portal voor<br />
internationale informatie-uitwisseling.”<br />
Begrip voor elkaar<br />
Volgens De Labije heeft het Nederlandse<br />
poldermodel bij de samenwerking goed<br />
gewerkt. “Ons Nederlands pragmatisme<br />
bleek goed <strong>van</strong> pas te komen”, zegt hij. “We<br />
wilden resultaten bereiken. We hadden geen<br />
vast programma, geen keurslijf. Vooral begrip<br />
voor elkaars situatie. Als je constructief met<br />
elkaar praat, blijkt dat SAP best wel op onze<br />
verzoeken wil ingaan. Natuurlijk realiseerde<br />
SAP zich dat het ook wel handig is dat het<br />
met ons een groot deel <strong>van</strong> community<br />
aan tafel heeft.” Met dit resultaat is volgens<br />
De Labije de toegevoegde waarde <strong>van</strong><br />
de focusgroep PI aangetoond. “Aan de<br />
documenten werkten consultants mee.<br />
Hun waarde zit vooral in de kennis die ze<br />
hebben. Normaal geven consultants die niet<br />
zo snel weg. Maar bij dit project zagen ze de<br />
toegevoegde waarde <strong>van</strong> kennisdeling. Grote<br />
bedrijven, die zelf direct contact hebben met<br />
SAP AG, hebben nu meer interesse voor de<br />
focusgroep <strong>van</strong>wege de resultaten die we<br />
behaalden.” Vreezen ziet nog meer spin-off<br />
die de samenwerking heeft opgeleverd. “We<br />
deden samen met onze zusterfocusgroepen<br />
onderzoek onder de leden. Daardoor hebben<br />
we nu een goed beeld welke topics we<br />
belangrijk vinden voor onze focusgroepen.”<br />
We hebben nu<br />
<strong>van</strong>uit Nederland<br />
invloed op SAP in<br />
Duitsland<br />
Internationaal aangesloten<br />
Montanus ziet de goede voorbereiding als<br />
de sleutel <strong>van</strong> het succes. “Occo, Hans en ik<br />
hebben de tijd genomen om zaken goed voor<br />
te bereiden. Wat willen we bereiken? Hoe<br />
zorgen we ervoor dat we grip houden? Dat<br />
heeft zijn vruchten afgeworpen.” “En daarna<br />
gewoon aan het werk”, vult De Labije aan.<br />
“We hebben succes bereikt door ons geloof<br />
in een goed resultaat. Eerlijk gezegd zijn we<br />
zelf ook wel een beetje verbaasd over de<br />
snelheid waarmee wij deze resultaten hebben<br />
bereikt. Het belangrijkste is dat de VNSGcommunity<br />
nu internationaal is aangesloten.<br />
We krijgen nu meer informatie <strong>van</strong> SAP en<br />
andere gebruikersverenigingen, we hebben<br />
meer inspraak.” Andere focusgroepen<br />
kunnen profiteren <strong>van</strong> het resultaat dat de<br />
focusgroep Procesintegratie behaalde. “Op<br />
basis <strong>van</strong> best practices hebben we een<br />
model beschreven hoe je internationale<br />
samenwerking kunt aanpakken. Daarmee<br />
kunnen andere focusgroepen snel tot actie<br />
overgaan.”<br />
Andere landen haken aan<br />
Een taakgroep binnen de focusgroep<br />
Procesintegratie werkt de documenten<br />
constant bij. Er komt regelmatig een update<br />
<strong>van</strong> het document naming conventions. Het<br />
document over monitoring wordt uitgebreid<br />
zodra er nieuwe kennis beschikbaar is.<br />
“We stellen een jaarkalender op, zodat<br />
iedereen weet wat er <strong>van</strong> hem verwacht<br />
wordt”, vertelt Montanus. “Een keer per jaar<br />
komen we bij elkaar en tussentijds hebben<br />
we regelmatig telefonisch overleg.” Nu de<br />
basis staat kunnen andere landen aanhaken.<br />
Zwitserland en Oostenrijk doen dat via<br />
DSAG. De Zweedse focusgroep PI gaat<br />
ook meedraaien. De Labije: “We hebben er<br />
bewust voor gekozen dit eerst tot een succes<br />
te maken en dan internationaal de boer op te<br />
gaan. Nu kunnen we duidelijk maken wat we<br />
<strong>van</strong> andere landen verwachten, als ze zich<br />
aansluiten.”<br />
De jaarlijkse bijeenkomst <strong>van</strong> de<br />
Amerikaanse, Duitse en Nederlandse<br />
focusgroepen PI is dit keer tijdens het<br />
VNSG Congres. Hermann Steinrötter<br />
(voorzitter DSAG-focusgroep PI) en Peter<br />
Schults (VNSG-focusgroep PI) verzorgen<br />
dan samen de presentatie ‘How to<br />
monitor your processes’. Zij vertellen dan<br />
over de internationale samenwerking en<br />
geven een uitgebreide toelichting op de<br />
materie die in het monitoringdocument<br />
wordt beschreven. Deze presentatie<br />
is sessie C4 op donderdag 8<br />
april <strong>van</strong> 15.30 tot 16.15 uur. Het<br />
monitoringdocument kunt u downloaden<br />
<strong>van</strong> de website <strong>van</strong> de focusgroep PI:<br />
www.vnsg.nl/pi<br />
Een eerder artikel over deze<br />
internationale samenwerking staat in het<br />
VNSG Magazine <strong>van</strong> december 2008<br />
(nummer 5). Dit artikel kunt u ook nalezen<br />
op www.vnsg.nl -> VNSG Magazine -><br />
VNSG.nl<br />
De focusgroep Process Integration<br />
presenteert over dit onderwerp in<br />
sessie C4 op donderdag 8 april 2010<br />
om 15.30 uur<br />
VNSG Magazine mrt/10 33
voor ugelezen.<br />
Maurice de Feijter<br />
Nederland in de uitverkoop: De Prooi<br />
Het kan u niet ontgaan zijn. In de tsunami <strong>van</strong> overnames<br />
<strong>van</strong> de laatste jaren is ook Nederlands trots, de ABN AMRO<br />
bank, voor de leeuwen gegooid. Wie heeft er niet op dé<br />
bank bij de ingang <strong>van</strong> de Efteling gehangen? En toen<br />
ABN AMRO nog op de shirts <strong>van</strong> Ajax stond, was het soms<br />
nog leuk om Ajax te zien voetballen. In alle grote steden<br />
ter wereld kwam je het ABN AMRO logo wel tegen, en dan<br />
gaat je Nederlandstalige SAP-gebruikers hart toch sneller<br />
kloppen.<br />
Met pijn in ons hart hebben we de<br />
instorting <strong>van</strong> onze collega-Nederlandstalige<br />
SAP-gebruiker ABN AMRO aanschouwd.<br />
Wellicht heeft u zich ook verbaasd<br />
afgevraagd hoe het kan dat een <strong>van</strong><br />
de twintig grootste banken ter wereld<br />
met een jaarlijkse miljardenwinst bij het<br />
grootvuil kan belanden en vervolgens<br />
wordt verdeeld tussen enkele aanzienlijk<br />
minder indrukwekkende partijen. Alsof drie<br />
eekhoorns een everzwijn verscheuren. Dat<br />
vroeg ook Jeroen Smit zich af.<br />
Jeroen Smit heeft een indrukwekkend<br />
verleden in de Nederlandse pers, en ook<br />
‘Het Drama Ahold’ op zijn naam staan.<br />
Jeroen heeft bijna twee jaar besteed aan het<br />
verzamelen <strong>van</strong> vergader- en jaarverslagen,<br />
dagboeken, publicaties en het interviewen<br />
<strong>van</strong> enkele honderden betrokkenen bij<br />
‘<strong>the</strong> rise and fall’ <strong>van</strong> de ABN AMRO. Daar<br />
zitten nogal wat onthullende citaten en<br />
documenten bij. Gezien het feit dat Jeroen<br />
Smit nog vrij rondloopt en niet wordt<br />
bedreigd en achtervolgd door advocaten of<br />
erger, is het aannemelijk dat alle bronnen die<br />
hij citeert op waarheid berusten. En dat is<br />
nogal wat.<br />
Smit heeft geprobeerd met een lawine<br />
aan gegevens een leesbare reconstructie<br />
te maken <strong>van</strong> de periode 1990, toen ABN<br />
met Amro fuseerde, tot aan 2007, de<br />
ineenstorting.<br />
Zo rond 1990 waren ABN en Amro elkaars<br />
tegenpolen. De ene bank een klassieke<br />
instelling, bestuurd door keurige heren in<br />
driedelig kostuum, met dikke sigaren, ronde<br />
brillen en de scheiding in het midden, die het<br />
goed voorhadden met Nederland. De andere<br />
een verzameling cowboys, die elkaar veelal<br />
al kenden uit hun lullo-tijd, brallend in hun<br />
studentencorpora, en die uit waren op snelle<br />
groei en grote winsten. Alle betrokkenen<br />
krijgen <strong>van</strong> Smit de kans <strong>van</strong> leer te trekken<br />
tegen hun vroegere collegae. Die kans<br />
grijpen ze met beide handen aan en dat is<br />
best amusant, al word je het wel een beetje<br />
zat om driehonderd bladzijden lang te lezen<br />
hoe de ene bons de andere hotemetoot een<br />
arrogante onkundige zak vindt.<br />
Maar toch: uiteindelijk is het een<br />
verbluffend relaas geworden waarin<br />
zelfingenomenheid, stommiteiten, foute<br />
inschattingen, zwalkend beleid, extreem<br />
machogedrag en onderlinge ruzies hebben<br />
geleid tot de teloorgang <strong>van</strong> een Nederlands<br />
icoon. Wist Smit veel toen hij aan zijn boek<br />
begon dat de hele economie op zijn gat<br />
zou gaan? Wist hij veel dat ruim een jaar<br />
later onze nationale boswachter het restant<br />
<strong>van</strong> het everzwijn alsnog wist te behouden,<br />
om er, met dank aan Fortis, toch weer een<br />
nieuwe, uit de as herrezen Nederlandse bank<br />
<strong>van</strong> te maken? Op de valreep heeft hij echter<br />
een epiloog toegevoegd waarin ook deze<br />
fase nog is beschreven.<br />
438 pagina’s telt ‘De Prooi’, en ‘never<br />
a dull moment’. ‘De Prooi’ hoort in de<br />
boekenkast <strong>van</strong> de Nederlandstalige SAPgebruiker.<br />
Wij zijn er ieder geval zo <strong>van</strong><br />
onder de indruk dat we Jeroen Smit hebben<br />
gevraagd op het komende VNSG Congres in<br />
april in zijn keynote verder uit te weiden over<br />
boardroom perikelen. Een uitnodiging die<br />
door Jeroen aanvaard is.<br />
34 VNSG Magazine mrt/10
VOLGENDE KEER IN:<br />
magazine<br />
Thema: ‘SAP+...’<br />
7.000 orders per dag<br />
met SAP All-in-one<br />
In 1969 werd groothandelsonderneming<br />
Van Riel Distripet<br />
opgericht. Deze groothandel in<br />
huisdieraccessoires is in de loop<br />
der jaren uitgegroeid tot één <strong>van</strong><br />
de marktleiders op het gebied <strong>van</strong><br />
huisdierbenodigdheden in de Benelux.<br />
In het volgende magazine leest u<br />
hoe deze MKB organisatie met SAP<br />
All-in-One in staat is om ca. 7000<br />
orderregels per dag te verwerken en zo<br />
haar klanten kan garanderen dat al hun<br />
orders binnen 48 uur worden geleverd.<br />
Vereenvoudigen,<br />
versnellen, verbeteren<br />
Novoferm, een groep productie- en<br />
handelsbedrijven opererend in de<br />
bouwsector, heeft gekozen voor Sofon<br />
Guided Selling in aanvulling op SAP<br />
voor productconfiguratie, pricing,<br />
offerte- en ordergeneratie. U kunt lezen<br />
over de achtergrond <strong>van</strong> de keuze,<br />
de implementatie en de voordelen<br />
die het Novoferm oplevert voor de<br />
verkoopprocessen.<br />
SAP Productivity Pack<br />
DSM NeoResins B.V is een<br />
werelwijde leider op het gebied <strong>van</strong><br />
speciale harsen. Onlangs hebben<br />
zij SAP Productivity Pack <strong>van</strong> RWD<br />
geïmplementeerd. SAP Productivity<br />
Pack is een tool om documentatie,<br />
contextgevoelige online help en<br />
interactieve transactiesimulaties<br />
te ontwikkelen. Met behulp <strong>van</strong><br />
deze oplossing kunnen bedrijven<br />
eindgebruikersopleidingen en<br />
documentatie op basis <strong>van</strong> hun<br />
eigen systeem ontwikkelen. In het<br />
volgende magazine kunt u lezen welke<br />
toegevoegde waarde deze oplossing<br />
DSM NeoResins biedt.<br />
En verder:<br />
Een terugblik op het VNSG Congres 2010 • Tips & Tricks • Column Paul Ostendorf • Zoom • Focus • En nog veel meer…<br />
Het volgende nummer kunt u <strong>van</strong>af 20 mei verwachten<br />
VNSG Magazine mrt/10 35
Get in control<br />
with Every Angle<br />
Het ontsluiten <strong>van</strong> operationele stuurgegevens<br />
uit SAP kan veel sneller en eenvoudiger met<br />
de SAP gecertificeerde software: Every Angle.<br />
U klikt dwars door uw SAP data rechtstreeks<br />
naar de informatie die u nodig heeft. Ongeacht<br />
de grootte <strong>van</strong> uw SAP systeem of complexiteit<br />
<strong>van</strong> de achterliggende bedrijfsprocessen.<br />
Het systeem is in één dag geïnstalleerd en in één<br />
week operationeel. U heeft vervolgens zelf in<br />
een aantal muisklikken de overzichten en analyses<br />
die u nodig heeft. Daarmee heeft u altijd de juiste<br />
informatie om in controle te zijn over uw processen.<br />
Kijk voor demo’s eens op www.everyangle.com.<br />
36 VNSG Magazine mrt/10