Read the article - Marielle van Uitert

Read the article - Marielle van Uitert Read the article - Marielle van Uitert

paralleluniversum.nl
from paralleluniversum.nl More from this publisher
05.06.2015 Views

Hét vakblad voor SAP-gebruikend Nederland • magazine maart 2010 • jaargang 14 • nummer 1 www.vnsg.nl Paneldiscussie over GRC Nog genoeg kansen voor SAP pagina 28 Zelfde pakket, nieuwe leverancier SAP BPC voor ARCADIS pagina 10 Geld verdienen met e-factureren Een gesprek met de ambassadeur e-factureren van het Ministerie van EZ pagina 6 Jacques Bloos (foto), Rabobank: “State-of-the-art apparatuur die er voor zorgt dat uw bankpas niet bij de buren wordt bezorgd” pagina 22 Meer controle op de factuurstroom bij Provimi • 10 vragen over SAPBO financieel • De FI periode afsluiting • VNSG Congres 8 & 9 april 2010 • Zoom bij Stedin VNSG Magazine mrt/10 1

Hét vakblad voor<br />

SAP-gebruikend<br />

Nederland •<br />

magazine<br />

maart 2010 • jaargang 14 • nummer 1<br />

www.vnsg.nl<br />

Paneldiscussie<br />

over GRC<br />

Nog genoeg<br />

kansen voor SAP<br />

pagina 28<br />

Zelfde pakket,<br />

nieuwe leverancier<br />

SAP BPC voor<br />

ARCADIS<br />

pagina 10<br />

Geld verdienen<br />

met e-factureren<br />

Een gesprek met<br />

de ambassadeur<br />

e-factureren <strong>van</strong> het<br />

Ministerie <strong>van</strong> EZ<br />

pagina 6<br />

Jacques Bloos (foto), Rabobank:<br />

“State-of-<strong>the</strong>-art apparatuur<br />

die er voor zorgt dat uw bankpas<br />

niet bij de buren wordt bezorgd”<br />

pagina 22<br />

Meer controle op de factuurstroom bij Provimi • 10 vragen over SAPBO financieel<br />

• De FI periode afsluiting • VNSG Congres 8 & 9 april 2010 • Zoom bij Stedin<br />

VNSG Magazine mrt/10 1


BI I PI I Portal<br />

Duidelijk<br />

in<br />

SAP<br />

In control door visie<br />

Bezoek ook eens onze website www.intenzz.nl<br />

2 VNSG MAGAZINE 06/07


COLOFON.<br />

VNSG Magazine is het magazine <strong>van</strong><br />

de Vereniging Nederlandstalige SAP-<br />

Gebruikers. Het blad biedt een platform<br />

voor meningen en ervaringen <strong>van</strong> SAPgebruikers.<br />

• Hoofdredactie<br />

Rob <strong>van</strong> der Marck<br />

• Eindredactie<br />

Sharon Tijssen<br />

• Redactieraad<br />

Martin Putters, Capgemini<br />

Willy Koppens, CTAC<br />

Dirk-Jan Schenk, HES<br />

Maurice de Feijter, hmb<br />

Monique <strong>van</strong> Haeren, Perfect for People<br />

Djoekie Klein, SAP Nederland<br />

Ton Siebelink, SAP Nederland<br />

Frank <strong>van</strong> Heel, SAP Nederland<br />

Ron Apeldoorn, Sogeti<br />

Bas <strong>van</strong> der Poel, Uphantis<br />

Hans de Labije, VNSG<br />

Vragen over adverteren?<br />

Kijk op www.vnsg.nl of neem<br />

contact op met het VNSG Bureau.<br />

Tel: (073) 641 02 00<br />

Fax: (073) 644 45 32<br />

sharon.tijssen@vnsg.nl<br />

• Vormgeving<br />

HSP Reclame & Communicatie,<br />

Rosmalen<br />

• Planning en coördinatie<br />

Sharon Tijssen<br />

• Druk<br />

Drukkerij Delabie, Moeskroen<br />

• Oplage<br />

5.000 exemplaren<br />

• Coverfoto<br />

<strong>Marielle</strong> <strong>van</strong> <strong>Uitert</strong><br />

Artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de<br />

mening <strong>van</strong> het bestuur weer. De redactie<br />

behoudt zich het recht voor ingezonden<br />

stukken niet te plaatsen of in te korten.<br />

Artikelen, of gedeelten daar<strong>van</strong>, mogen alleen<br />

worden overgenomen na toestemming <strong>van</strong><br />

de redactie en met bronvermelding.<br />

Finest hour<br />

Zo zouden onze westerburen dit moment voor mij typeren. Ik schrijf dit voorwoord aan<br />

de vooravond <strong>van</strong> de annoncering door SAP dat zij haar klanten weer een keuze gaat<br />

geven voor Standard Support.<br />

Vele uren <strong>van</strong> conference calls en internationale afstemmingen, stevige gesprekken met<br />

Leo Apo<strong>the</strong>ker en vele andere SAP-vertegenwoordigers en anderhalf jaar doorlooptijd<br />

was er nodig om SAP te overtuigen dat zij zichzelf een dienst bewijst door haar klanten<br />

te laten kiezen welk support model bij hen past. SUGEN, de nog jonge internationaal<br />

georganiseerde vertegenwoordiging <strong>van</strong> klanten waarin de VNSG participeert, geeft<br />

hiermee haar visitekaartje af.<br />

Wat de beste keuze voor een individuele klant is, is zeer afhankelijk <strong>van</strong> de eigen<br />

situatie. Stel je goed op de hoogte, zo is het feitelijke prijsverschil tussen Standard<br />

Support en Enterprise Support voor licenties <strong>van</strong> vóór 4 juli 2008 erg klein. Met een<br />

keuze voor Standard Support bespaar je dan niet erg veel en je sluit wel support<br />

mogelijkheden uit.<br />

Ik ben blij, de inspanningen hebben tot resultaat geleid. Bijna belangrijker is dat we de<br />

aandacht weer kunnen richten op de essentie: waarde creëren voor onze leden door het<br />

beter, sneller, slimmer inzetten <strong>van</strong> standaard SAP-oplossingen en ervoor zorgen dat die<br />

oplossingen meegroeien met jullie behoeften.<br />

In dit nummer <strong>van</strong> het magazine staan financiën centraal. Je vindt artikelen over<br />

e-factureren bij onder andere het Ministerie <strong>van</strong> Economische Zaken. Arcadis vertelt<br />

hoe zij voor haar financiële consolidatie en verslaglegging de overstap naar BPC<br />

7.0 heeft gemaakt en ook mag in dit nummer het onderwerp Governance, Risk en<br />

Compliance (GRC) niet ontbreken. Met een discussie over GRC vertellen kenners hoe de<br />

betrouwbaarheid en integriteit <strong>van</strong> de gegevens in SAP te waarborgen is.<br />

Dit soort procesverbeteringen is nodig om in deze barre tijden géén marge te verliezen<br />

door inefficiënte bedrijfsvoering of een tekortschietende financiële administratie. Hopelijk<br />

brengen deze voorbeelden je nieuwe inzichten: ‘zo zou het bij ons ook kunnen’.<br />

En als je het magazine uit hebt, oormerk een paar artikelen en geef het eens door<br />

aan een collega (je kunt ook een hyperlink naar de elektronische versie op de VNSG<br />

portal gebruiken). We willen deze kennis tenslotte met elkaar delen. Wanneer je ons de<br />

volgende keer in de bus vindt, gaat het over SAP + …, oplossingen rondom de SAPkern.<br />

Veel leesplezier en tot ziens op 8 en 9 april tijdens het VNSG Congres in Maastricht.<br />

Tonnie <strong>van</strong> der Horst<br />

Voorzitter<br />

VNSG Magazine mrt/10 3


Zelfde pakket,<br />

nieuwe leverancier<br />

ARCADIS heeft voor de wereldwijde<br />

consolidatie <strong>van</strong> haar financiële en<br />

management-informatie een efficiënte<br />

oplossing nodig. Het bedrijf migreert<br />

momenteel naar een nieuwere versie<br />

<strong>van</strong> zijn Outlooksoft-pakket. Alleen<br />

wordt dat nu door SAP geleverd (als<br />

SAP BPC) en die overgang vergt aandacht.<br />

Universiteit Maastricht<br />

De Universiteit Maastricht (UM) draagt<br />

innvoatie hoog in het vaandel en<br />

betreedt ook nieuwe paden als het<br />

gaat om de manier waarop SAP<br />

geïmplementeerd wordt. De Universiteit<br />

Maastricht gebruikt voor het<br />

programma PerFinO een nieuwe,<br />

iteratieve implementatie-methodiek:<br />

Agile. Een gesprek hierover met Manon<br />

Gorissen.<br />

10<br />

12<br />

Rubrieken<br />

Column Paul Ostendorf 9<br />

Tips & Tricks 15<br />

10 vragen over… 18<br />

Ervaringen met SAPBO financieel<br />

in de Nederlandse markt<br />

VNSG.nl 21<br />

Precisie <strong>van</strong> een Zwitsers 22<br />

uurwerk bij de Rabobank<br />

Zoom 27<br />

Stedin<br />

Voor u Gelezen 34<br />

Nederland in de uitverkoop: De Prooi<br />

4 VNSG Magazine mrt/10


De FI periode afsluiting<br />

Hoofdpijnscenario’s en vele avonden en<br />

weekenden die in het teken staan <strong>van</strong><br />

spreadsheets aan elkaar knopen: de<br />

periode- en jaareinde werkzaamheden.<br />

Altijd weer terugkomende activiteiten<br />

die velen het liefst zo snel mogelijk<br />

achter zich willen laten, maar wel<br />

pas na aanlevering <strong>van</strong> kwalitatief<br />

hoogwaardige transparante<br />

verslaggeving conform alle vereiste<br />

richtlijnen!<br />

Inspraak als<br />

SAP-gebruikers<br />

Het was altijd nogal lastig om bij SAP<br />

in Walldorf een verzoek in te dienen<br />

om een bepaalde functionaliteit te<br />

ontwikkelen. Ook voor de VNSG als<br />

gebruikersvereniging was het niet<br />

eenvoudig. Maar daar is de laatste tijd<br />

wat aan veranderd. Dankzij inzet <strong>van</strong>uit<br />

de focusgroep Procesintegratie.<br />

26<br />

32<br />

En verder<br />

Geld verdienen met e-factureren 6<br />

Gesprek met Marco Pastors,<br />

ambassadeur e-factureren <strong>van</strong> het<br />

Ministerie <strong>van</strong> EZ.<br />

Meer controle op de 16<br />

factuurstroom bij Provimi<br />

Paneldiscussie over control 28<br />

Volgende keer in het 35<br />

VNSG Magazine<br />

Mei 2010<br />

INHOUD.<br />

VNSG Magazine mrt/10 5


Geld verdienen<br />

met e-factureren<br />

Interview en tekst Martin Putters<br />

Mobiel internet vinden we doodgewoon, we laten ons <strong>van</strong><br />

deur tot deur loodsen door een navigatiesysteem en<br />

sturen mensen de ruimte in om daar een permanent<br />

ruimtestation te bemannen. En hoe gaan we tegenwoordig<br />

om met de inkoopfactuur, het belangrijkste document in<br />

het handelsverkeer? Op dezelfde wijze als onze<br />

voorouders dat twee eeuwen geleden deden: we versturen<br />

hem per post en verwerken hem met de hand. En dat<br />

terwijl de business case voor elektronisch factureren op<br />

de achterkant <strong>van</strong> een postzegel kan worden berekend.<br />

Hoe dat kan? We vragen het Marco Pastors, ambassadeur<br />

e-factureren <strong>van</strong> het Ministerie <strong>van</strong> Economische Zaken.<br />

“De inkoopfactuur is een blinde vlek, op<br />

de een of andere manier wordt hij als een<br />

vast, onveranderlijk gegeven beschouwd. Dat<br />

is vreemd, want het is een gestandaardiseerd<br />

document, meestal niet meer dan één A4tje,<br />

waar<strong>van</strong> het meeste dan ook nog wit is. Dus<br />

hij leent zich uitstekend voor digitalisering.”<br />

Aan het woord is Marco Pastors, in het<br />

voorjaar <strong>van</strong> 2008 door Staatssecretaris<br />

Van Heemskerk <strong>van</strong> Economische Zaken<br />

benoemd tot ‘ambassadeur e-factureren’.<br />

In deze rol is hij het boegbeeld <strong>van</strong> het<br />

project e-factureren <strong>van</strong> het Ministerie <strong>van</strong><br />

Economische Zaken.<br />

De doelstelling <strong>van</strong> dit project is het<br />

invoeren <strong>van</strong> elektronisch factureren in<br />

Nederland met in een hoofdrol de overheid<br />

als launching customer. De directe<br />

aanleiding voor dit initiatief is de voorziene<br />

kostenbesparing voor zowel overheid als<br />

bedrijfsleven, die kan oplopen tot honderden<br />

miljoenen op jaarbasis.<br />

De overheid neemt het voortouw<br />

De leden <strong>van</strong> het projectteam spelen<br />

een initiërende, stimulerende rol, maar<br />

hebben ook een stok bij de hand. Ze<br />

geven voorlichting aan overheidsinstanties<br />

en bedrijven en brengen deze partijen<br />

waar mogelijk bij elkaar. Ze worden hierbij<br />

geholpen door het kabinet, dat heeft<br />

afgesproken om eind 2010 minimaal<br />

tien procent <strong>van</strong> alle inkomende facturen<br />

elektronisch te ont<strong>van</strong>gen en verwerken.<br />

Eind 2014 moet dit zijn opgelopen tot tachtig<br />

procent.<br />

Daarnaast heeft de overheid een<br />

standaardformaat gekozen voor het<br />

elektronisch bericht waarmee facturen<br />

kunnen worden gestuurd, UBL 2.0 (en hr-xml<br />

voor facturen die betrekking hebben op<br />

inhuur <strong>van</strong> personeel) en zijn de wettelijke<br />

eisen die aan facturen worden gesteld<br />

versoepeld. Een laatste aspect dat meehelpt<br />

om dit project tot een succes te maken is<br />

geld. Wanneer er wordt overgeschakeld<br />

naar elektronisch facturen scheelt dit de<br />

6 VNSG Magazine mrt/10


factuurverzender vijf tot vijftien euro per<br />

factuur, voor de ont<strong>van</strong>gende partij kan dit<br />

oplopen tot tussen de vijfentwintig en zestig<br />

euro. Dit betekent dat in vrijwel alle gevallen<br />

de kosten <strong>van</strong> invoering in een korte tijd<br />

terugverdiend kunnen worden.<br />

Sneeuwbaleffect<br />

In april 2009 tekende de overheid een<br />

convenant met een aantal koepelorganisaties<br />

(VNO-NCW, MKB Nederland, ICT-Office,<br />

de Manifestgroep, en de Vereniging <strong>van</strong><br />

Nederlandse Gemeenten) waarin de beoogde<br />

doelstellingen werden bevestigd. Wat is de<br />

status begin 2010, hoeveel procent <strong>van</strong><br />

de beoogde tien procent is gerealiseerd?<br />

Pastors: “Logischerwijs hebben we onze<br />

inspanningen in eerste instantie op de grotere<br />

overheidsinstanties gericht, omdat we daar<br />

de grootste slagen konden maken. Het gaat<br />

dan bijvoorbeeld om de Belastingdienst,<br />

Ministerie <strong>van</strong> Defensie, Rijksdienst voor<br />

het Wegverkeer en het UWV. Deze aanpak<br />

heeft geleid tot gegarandeerde toezeggingen<br />

waarmee we al meer dan vijf procent<br />

bereiken.”<br />

De verwachting is dat wanneer<br />

overheidsinstanties eenmaal de benodigde<br />

proces- en systeeminrichting gerealiseerd<br />

hebben, dit snel zal leiden tot een groter<br />

aandeel elektronische facturen. “Daarnaast<br />

hebben we de grotere opdrachtnemers<br />

als uitzendbureaus, utiliteitsbedrijven en<br />

leveranciers <strong>van</strong> kantoorartikelen benaderd.<br />

Zij verzenden traditioneel grote hoeveelheden<br />

facturen, dus kunnen een belangrijke bijdrage<br />

leveren om de gestelde doelstelling te halen”,<br />

aldus Pastors. Tenslotte verwacht hij nog<br />

een positief effect <strong>van</strong> de ingebruikname<br />

<strong>van</strong> Digipoort, het digitale loket waarmee<br />

leveranciers in één keer toegang hebben<br />

tot alle overheidsorganisaties. Uiteindelijk<br />

zullen al deze activiteiten leiden tot een<br />

sneeuwbaleffect. Hoe meer partijen er mee<br />

doen hoe lager de drempel wordt voor<br />

andere organisaties.<br />

Wie neemt de verantwoordelijkheid<br />

Ondanks deze eerste successen blijft<br />

er werk aan de winkel. Marco Pastors<br />

ziet nog een aantal barrières die geslecht<br />

moeten worden voordat de tachtig procent<br />

elektronische facturen eind 2014 een feit<br />

zijn. Organisaties willen wel overschakelen,<br />

maar weten niet goed hoe ze dit moeten<br />

aanpakken.<br />

Het begint al met de kloof tussen beleid<br />

en uitvoering. Inkoop is druk doende met<br />

het onderhandelen <strong>van</strong> contracten en voelt<br />

zich niet geroepen de factuurverwerking te<br />

verbeteren, en de crediteurenadministratie<br />

mist ook vaak de kennis of mankracht om<br />

het voortouw te kunnen nemen.<br />

Externe adviseurs ontberen veelal de<br />

benodigde ervaring en zo blijft het initiatief<br />

liggen. “In zulke gevallen helpt het als je steun<br />

in de top hebt”, zegt Pastors, “het is goed<br />

als mensen in de top <strong>van</strong> een organisatie<br />

belangstelling hebben voor zoiets basaals<br />

als facturen. Zeker als daarmee veel kosten<br />

kunnen worden bespaard. Als zij zich inzetten<br />

voor e-factureren dan krijgt het onderwerp<br />

momentum.”<br />

Techniek is geen issue<br />

Wanneer eenmaal de beslissing is<br />

genomen om elektronisch te gaan factureren,<br />

dan ziet men vaak de techniek als een<br />

obstakel. Er wordt gedacht dat er grote<br />

investeringen nodig zijn in hard- en software.<br />

In werkelijkheid hebben veel financiële<br />

systemen al standaardvoorzieningen om<br />

elektronische facturen te maken of te<br />

ont<strong>van</strong>gen. Wanneer dit niet zo is dan<br />

kunnen dergelijke voorzieningen in de meeste<br />

gevallen snel en tegen beperkte kosten<br />

gerealiseerd worden. In ieder geval kunnen<br />

deze kosten snel terugverdiend worden.<br />

Op dat punt kent Pastors geen twijfel: “We<br />

hebben nog geen negatieve business case<br />

gezien. Hoe eerder je begint, hoe eerder je<br />

de financiële vruchten <strong>van</strong> de besparingen<br />

plukt.”<br />

Marco Pastors, ambassadeur<br />

e-factureren <strong>van</strong> het Ministerie <strong>van</strong><br />

Economische Zaken: “Organisatie<br />

willen wel overschakelen, maar<br />

weten niet goed hoe ze dit moeten<br />

aanpakken”<br />

SAP biedt uitstekende mogelijkheden<br />

om de verwerking <strong>van</strong> inkomende<br />

facturen te ondersteunen. Dit kan<br />

zowel gaan om facturen waar een<br />

inkooporder aan ten grondslag ligt<br />

als zogenaamde kostenfacturen. Ook<br />

gaan deze oplossingen verder dan<br />

alleen de ont<strong>van</strong>gst en verwerking <strong>van</strong><br />

elektronische facturen. Op www.vnsg.<br />

nl -> VNSG.nl worden kort een aantal<br />

mogelijkheden besproken.<br />

Daarnaast kunt op pagina 16 en 17<br />

<strong>van</strong> dit VNSG Magazine in het artikel<br />

‘Meer controle op de factuurstroom’,<br />

lezen hoe SAP Invoice Management<br />

helpt om het factuurverwerkingsproces te<br />

stroomlijnen en de controle te vergroten<br />

bij Provimi, een Nederlandse multinational<br />

in diervoeding met vestigingen over de<br />

gehele wereld.<br />

VNSG Magazine mrt/10 7


8 VNSG Magazine mrt/10


Paul ostendorf<br />

Als het kalf verdronken is...<br />

In het najaar <strong>van</strong> 2008 was ik aanwezig<br />

op een bijeenkomst <strong>van</strong> een financiële<br />

instelling. Daar gaf de directie een toelichting<br />

op de financiële toestand <strong>van</strong> die organisatie<br />

en <strong>van</strong>zelfsprekend kwam ook de<br />

kredietcrisis ter sprake. De Colijn-methode<br />

(‘Ga nu maar rustig slapen’) werd nauwgezet<br />

gevolgd. Ik kon het niet nalaten te reageren<br />

en merkte op dat de snelheid en diepgang<br />

waarmee deze crisis zich had ontwikkeld,<br />

ongekend waren. Zowel regeringen als<br />

financiële instellingen, toezichthouders en<br />

burgers werden verrast door de om<strong>van</strong>g en<br />

gevolgen. Ik stelde dat er of tekortkomingen<br />

zitten in het Global Risk Management<br />

systeem <strong>van</strong> banken of in het financiële<br />

systeem zelf, of bij de toezichthouders.<br />

Maar dat een combinatie <strong>van</strong> deze drie<br />

waarschijnlijker was. Dat werd mij niet in<br />

dank afgenomen en mijn oproep voor een<br />

kritische beschouwing <strong>van</strong> deze zaken werd<br />

dan ook snel weggewuifd.<br />

Inmiddels zijn we anderhalf jaar verder en<br />

heb ik mijn mening nog altijd niet bijgesteld.<br />

Anderen gelukkig wel! Wat is er gebeurd?<br />

Het begint er op te lijken dat de rol <strong>van</strong> de<br />

toezichthouders zal worden herzien. Ook is<br />

het aannemelijk dat er een Basel III akkoord<br />

gaat komen met een aangescherpte<br />

regulering voor het bankwezen. En sommige<br />

banken zijn iets voorzichtiger geworden met<br />

het inschatten <strong>van</strong> risico’s met financiële<br />

producten. Banken werken, op advies<br />

<strong>van</strong> de toezichthouder, aan een verhoging<br />

<strong>van</strong> hun kernkapitaal. Dat stelt misschien<br />

de toezichthouder gerust maar al had het<br />

Tier 1 kapitaal <strong>van</strong> de banken vóór de<br />

crisis op 10% gelegen, dan nog waren er<br />

banken omgevallen. O ja, wat later heeft de<br />

bestuursvoorzitter <strong>van</strong> diezelfde financiële<br />

instelling nog zijn excuses aangeboden voor<br />

de rol <strong>van</strong> de banken. Je moet maar durven.<br />

De crisis heeft veel aan het licht gebracht.<br />

Niet alleen bij banken zitten er een aantal<br />

zaken fout. Ook bij bedrijven is er regelmatig<br />

wat goed mis. Ze goochelen maar met<br />

cijfers en wij moeten heel wat googelen om<br />

de werkelijke cijfers boven tafel te krijgen.<br />

Natuurlijk zijn er regels voor boekhouden<br />

en financiële jaarverslagen (GAAP en IFRS<br />

standaarden). Natuurlijk zijn er externe<br />

accountants die controles uitvoeren. En<br />

natuurlijk zijn er toezichthouders die een<br />

oogje in het zeil houden. Maar leidt dat<br />

alles tot een waterdicht systeem? Helaas,<br />

er blijven zaken door de mazen <strong>van</strong><br />

het web glippen. Al dan niet opzettelijk!<br />

We hebben moeten vaststellen dat het<br />

vertrouwen in toezichthouders groter is dan<br />

gerechtvaardigd. Daar kunnen ze niet altijd<br />

wat aan doen. Ook zij zijn weer aan regels<br />

gebonden en die staan niet altijd toe dat er<br />

wordt ingegrepen waar dat wel zou moeten.<br />

Soms zijn de verlokkingen <strong>van</strong> een<br />

bonus te groot en denken ondernemers<br />

te veel aan korte termijn belangen. Hoe<br />

vaak gebeurt het niet dat beursgenoteerde<br />

bedrijven verzuimen zaken in het financiële<br />

jaarverslag op te nemen of toe te lichten<br />

terwijl dat volgens de regels wel zou moeten.<br />

Maar ja, waakhond AFM kan en mag niet<br />

altijd ingrijpen. Ook handelen op de beurs<br />

met voorkennis komt regelmatig voor. Of<br />

neem nou de Balkenende-norm. Die is voor<br />

sommigen geen barrière maar gewoon een<br />

hindernis die je in een onbewaakt ogenblik<br />

even moet nemen.<br />

Kortom, er is veel mis op financieel<br />

gebied. Zorg dat u uw financiële zaken op<br />

orde heeft want het is onvermijdelijk dat<br />

de regels zullen worden aangescherpt.<br />

Bovendien komen zaken die het daglicht<br />

niet kunnen verdragen uiteindelijk toch<br />

boven water in dit digitale tijdperk waar<br />

steeds meer ogen meekijken. Ook al<br />

ben ik voorstander <strong>van</strong> een strakkere<br />

regulering, ik ben er ook <strong>van</strong> overtuigd dat<br />

alle nog te nemen maatregelen financiële<br />

wantoestanden niet uit de wereld helpen.<br />

Het lijkt me zelfs onmogelijk.<br />

Voor mij dus niet de vraag of nieuwe<br />

maatregelen ons zullen behoeden voor een<br />

volgende crisis want die komt er toch wel.<br />

Financiële instellingen innoveren nu eenmaal<br />

en brengen dus met enige regelmaat nieuwe<br />

financiële producten. Steeds meer <strong>van</strong> die<br />

producten zullen zo ingewikkeld zijn dat ze<br />

zelfs boven de pet <strong>van</strong> andere financiële<br />

Paul Ostendorf heeft meer dan 25 jaar<br />

ervaring in topfuncties in ICT bij grote<br />

ondernemingen en daarbij alle functies<br />

<strong>van</strong> programmeur tot directeur doorlopen.<br />

Hij heeft diverse bedrijven opgezet met<br />

betrekking tot software, research en<br />

financiële systemen en is oprichter <strong>van</strong><br />

de stichting Electronic highway Platform<br />

Nederland (EPN).<br />

instellingen gaan en voor<br />

kortere of langere tijd aan<br />

het toeziend oog kunnen<br />

ontsnappen. En voor je<br />

het weet heb je dan een<br />

nieuwe crisis te pakken.<br />

Voor de financials geldt<br />

een nieuwe kreet: “Als<br />

het kalf verdronken is<br />

graven we een nieuwe<br />

put.” Die put ligt dan iets<br />

verderop en lijkt minder<br />

diep maar dat is alleen<br />

maar schijn. De volgende<br />

crisis zal sneller en<br />

misschien ook dieper zijn.<br />

Het goede nieuws is dat<br />

herstel ook weer sneller<br />

zal gaan. Kijk, per saldo<br />

gaan we er dan toch op<br />

vooruit! Echt leren doen<br />

we het natuurlijk nooit.<br />

Misschien moeten we<br />

dat ook niet willen want<br />

zonder hemelbestormers<br />

wordt het maar een saaie<br />

bedoening.<br />

COLUMN.<br />

VNSG Magazine mrt/10 9


ARCADIS heeft voor<br />

de wereldwijde<br />

consolidatie <strong>van</strong><br />

haar financiële en<br />

managementinformatie<br />

een<br />

efficiënte oplossing<br />

nodig. Het bedrijf<br />

migreert momenteel<br />

naar een nieuwere<br />

versie <strong>van</strong> zijn<br />

Outlooksoft-pakket.<br />

Alleen wordt dat nu<br />

door SAP geleverd<br />

(als SAP BPC) en die<br />

overgang vergt<br />

aandacht.<br />

IntervieW Ton Siebelink en Monique<br />

<strong>van</strong> Haeren • Tekst Freek Blankena •<br />

fotografie Ton Siebelink<br />

ARCADIS, een wereldspeler op het gebied<br />

<strong>van</strong> advies-, ontwerp en ingenieursdiensten,<br />

expandeert gestaag verder door zelfstandige<br />

groei en meerdere overnames per jaar. In<br />

een groot deel <strong>van</strong> de wereld is ARCADIS<br />

inmiddels vertegenwoordigd. De circa<br />

200 ‘entiteiten’, gegroepeerd in elf<br />

werkmaatschappijen, werken op meerdere<br />

vlakken nauw samen, met name op het<br />

gebied <strong>van</strong> kennisdeling en het werken voor<br />

multinationals. Maar deze bedrijven zijn<br />

ook zelfstandig sterk op hun lokale markt<br />

gericht. De control-functie binnen ARCADIS<br />

is daarom ook niet sterk gecentraliseerd.<br />

De belangrijkste verantwoordelijkheden <strong>van</strong><br />

het relatief kleine hoofdkantoor in Arnhem<br />

zijn de strategische lijn, global policies en<br />

uiteraard de interne en externe (financiële)<br />

rapportage. In de kern gaat het bij de<br />

rapportage om de financiële consolidatie en<br />

managementrapportages, op basis waar<strong>van</strong><br />

de raad <strong>van</strong> bestuur zijn beslissingen<br />

neemt en de externe rapportages worden<br />

opgesteld.<br />

Financiële consolidatie hoeft geen ‘rocket<br />

science’ te zijn; het kan gewoon met een<br />

mooie zelfgebouwde Excel-applicatie. Dat<br />

is ook precies wat ARCADIS tot 2005 deed.<br />

De consolidatiestructuur <strong>van</strong> ARCADIS<br />

is op holdingniveau te overzien, met veel<br />

100-procents dochters en een twintigtal<br />

rechtstreekse deelnemingen. “Maar het werd<br />

wel bewerkelijk, omdat we aan steeds meer<br />

financiële regelgeving moesten voldoen,<br />

zoals IFRS en Sarbanes-Oxley”, zegt Jeroen<br />

Bruggeman, group controller <strong>van</strong> ARCADIS.<br />

Daarnaast nam intern de vraag<br />

naar geïntegreerde en geconsolideerde<br />

managementinformatie toe. De keuze viel<br />

vervolgens in 2005 op een standaardpakket:<br />

Outlooksoft. “We hadden het gevoel<br />

dat andere pakketten zoals SAP’s eigen<br />

oplossing SEM-BCS redelijk star waren.<br />

Wij kwamen <strong>van</strong>uit een Excel-omgeving<br />

en hadden door de overgang naar IFRS en<br />

SOX in dat jaar extreem weinig tijd voor de<br />

overstap. We zochten laagdrempeligheid<br />

en flexibiliteit. Belangrijk was ook dat het<br />

consolidatiepakket optisch gezien <strong>van</strong> Excel<br />

zo was om te zetten in Outlooksoft voor een<br />

snelle leercurve en gebruikersacceptatie<br />

wereldwijd.”<br />

SAP Business Planning & Consolidation,<br />

zoals het Outlooksoft-pakket tegenwoordig<br />

heet, wordt sinds de overname <strong>van</strong><br />

Outlooksoft in 2007 als aparte productlijn<br />

gehandhaafd door SAP (binnen ‘SAPBO’).<br />

“Dat moet ook wel”, stelt Bruggeman.<br />

“Vijfenzeventig procent <strong>van</strong> de ARCADISbedrijven,<br />

gemeten in omzet, heeft nog geen<br />

SAP ERP en als we een bedrijf overnemen is<br />

dat vaak ook niet het geval. Dus je zult altijd<br />

een consolidatiesysteem nodig hebben dat<br />

over de bedrijfssystemen heen gaat.” Dat is<br />

ook de reden dat ARCADIS nu bij de migratie<br />

<strong>van</strong> Outlooksoft 4.2 naar SAP BPC 7 kiest<br />

voor de standalone-versie <strong>van</strong> de software<br />

en niet voor de ‘NetWeaver-versie’ die meer<br />

gericht is op integratie met de rest <strong>van</strong> de<br />

SAP-software.<br />

Aan modernisering <strong>van</strong> de software<br />

valt niet te ontkomen. “De support <strong>van</strong><br />

OutlookSoft 4.2 vervalt per maart 2010,<br />

daarnaast is de hardware nu vier jaar oud”,<br />

zegt Suzanne Hermans, corporate business<br />

10 VNSG Magazine mrt/10


analyst bij ARCADIS en inmiddels erg<br />

ingevoerd in Outlooksoft. “Maar we hebben<br />

in het verleden ook last gehad <strong>van</strong> de<br />

instabiliteit <strong>van</strong> het huidige pakket, wat niet<br />

echt prettig is, gezien onze strakke deadlines.<br />

Het was niet altijd even duidelijk waar het<br />

aan lag als er problemen waren; is het de<br />

Outlooksoft- of de Microsoft-software?<br />

Uiteindelijk komt er een oplossing, maar we<br />

zijn de issues liever voor. De snelheid is ook<br />

niet optimaal; deels doordat we gewoon het<br />

Excel-pakket rechtstreeks hebben vertaald<br />

en daarna veel hebben doorontwikkeld. ”<br />

Terugkijkend concludeert Hermans dat<br />

grondiger nadenken over de inrichting <strong>van</strong><br />

de software in 2005 prettig zou zijn geweest,<br />

maar er was geen keuze. “Natuurlijk<br />

verandert de regelgeving voortdurend, dus<br />

je blijft aanpassen, maar vooral als je uit een<br />

Excel-omgeving komt, moet je nadenken<br />

over hoe je het inricht.” Bij de migratie krijgt<br />

het weghalen <strong>van</strong> onnodige complexiteit nu<br />

dus veel aandacht.<br />

Bruggeman waarschuwt <strong>van</strong>uit zijn<br />

eigen ervaringen binnen ARCADIS ook<br />

voor het al te makkelijk gebruiken <strong>van</strong> alle<br />

mogelijkheden <strong>van</strong> de software. “Probeer<br />

het niet te ingewikkeld te maken. Je<br />

kunt het perfectioneren, maar dat kost<br />

veel onderhoudsinspanningen.” Ook in<br />

inhoudelijke zin zet hij het graag zo eenvoudig<br />

en eenduidig mogelijk neer.<br />

SAP BPC is voor ARCADIS NV <strong>van</strong><br />

levensbelang. “Als bij ons het pakket een<br />

dag stil ligt in de consolidatieperiode, heeft<br />

de raad <strong>van</strong> bestuur daar direct last <strong>van</strong>. Bij<br />

het SAP ERP-pakket dat ARCADIS inmiddels<br />

Europees alsnog aan het uitrollen is, is dat<br />

minder snel het geval. Het raakt hun directe<br />

informatievoorziening niet. SAP BPC is voor<br />

ons op holdingniveau het primaire proces,<br />

en dat had het voormalige Outlooksoft altijd<br />

feilloos in de gaten en ze stonden altijd<br />

met raad en daad klaar. Het is voor ons<br />

gedurende een korte rapporteringsperiode<br />

ook zo’n primaire tool, dat je zelf in staat<br />

moet zijn het te begrijpen en aanpassingen<br />

te maken. Maar daarnaast heb je goede<br />

consultants nodig. Wij werken zelf met<br />

CPMview en Genpact.”<br />

Wat dat laatste betreft vond Hermans<br />

de overstap <strong>van</strong> Outlooksoft naar SAP<br />

wel een spannende. “Gebruikers moeten<br />

er rekening mee houden dat het een hele<br />

andere organisatie is. We waren gewend<br />

met betrokken Outlooksoft-consultants<br />

te werken, maar dat is niet de werkwijze<br />

<strong>van</strong> SAP. We hebben wel de steun <strong>van</strong><br />

ARCADIS Nederland, omdat dat al een SAPgebruikende<br />

organisatie is.”<br />

Dat laatste feit speelde ook een rol bij de<br />

onderhandelingen over de licentieprijs <strong>van</strong> de<br />

upgrade, die niet meteen vlotjes verliepen. De<br />

eerste prijs die SAP noemde bleek fors hoger<br />

te zijn dan die <strong>van</strong> het eerste Outlooksoftpakket,<br />

maar uiteindelijk zijn ARCADIS en<br />

SAP eruit gekomen.<br />

De migratie – die bijna een<br />

herimplementatie is te noemen – is in<br />

mei 2009 begonnen en moet in maart<br />

2010 klaar zijn. “Het werk zit vooral in het<br />

opschonen en aan de hardwarekant is er<br />

ook wat veranderd”, aldus Hermans. “Alles<br />

moet handmatig overgezet worden. Qua<br />

technische migratie is het ook een enorme<br />

stap.”<br />

De aanleveraars bij de 200 entiteiten<br />

hebben maar een beperkt tijdsvenster om via<br />

een upload en met een handmatige invoer<br />

alle kwartaalgegevens – goed voor 60 A4-tjes<br />

– aan te leveren. Bruggeman: “We proberen<br />

het voor al die gebruikers laagdrempelig te<br />

houden door zo min mogelijk te veranderen,<br />

dan is de acceptatiegraad het hoogst.”<br />

Suzanne Hermans: “ De regelgeving<br />

verandert voortdurend, dus je blijft<br />

aanpassen, maar vooral als je uit een<br />

Excel-omgeving komt, moet je nadenken<br />

over hoe je het inricht. Bij de migratie<br />

krijgt het weghalen <strong>van</strong> onnodige<br />

complexiteit nu dus veel aandacht”<br />

Jeroen Bruggeman: Pas op met<br />

het al temakkelijk gebruiken <strong>van</strong> alle<br />

mogelijkheden <strong>van</strong> de software. Probeer<br />

het niet te ingewikkeld te maken. Je kunt<br />

het perfectioneren, maar dat kost veel<br />

onderhoudsinspanningen.”<br />

Als u meer wilt weten over SAP BPC,<br />

kom dan naar de presentatie <strong>van</strong><br />

Sanoma Uitgevers, sessie C8 op<br />

donderdag 8 april 2010 om 15.30 uur<br />

VNSG Magazine mrt/10 11


Universiteit Maastricht<br />

implementeert iteratief met Agile<br />

De Universiteit Maastricht<br />

(UM) draagt innovatie<br />

hoog in het vaandel. Dat<br />

uit zich niet alleen in het<br />

Maastrichtse onderwijs en<br />

onderzoek. De Universiteit<br />

Maastricht betreedt ook<br />

nieuwe paden als het gaat<br />

om de manier waarop SAP<br />

geïmplementeerd wordt.<br />

De Universiteit Maastricht<br />

gebruikt voor het<br />

programma PerFinO een<br />

nieuwe, iteratieve<br />

implementatiemethodiek:<br />

Agile. Manon Gorissen, It<br />

Strategist en Enterprise<br />

Architect <strong>van</strong> de UM: “Als<br />

het aan mij ligt, wordt dit<br />

onze nieuwe standaard.”<br />

INterVIew Rob <strong>van</strong> der Marck • tekSt Gertjan Harberink • fOtOGrafIe Rob <strong>van</strong> der Marck en Universiteit Maastricht<br />

De Universiteit Maastricht is de jongste<br />

universiteit <strong>van</strong> Nederland en telt inmiddels<br />

14.000 studenten, ruim 3.500 medewerkers<br />

en zes faculteiten. Het ICt Servicecentrum<br />

(ICtS) is de centrale It-afdeling <strong>van</strong> de<br />

Universiteit Maastricht. ICtS verzorgt alle It<br />

voor de hele universiteit, met uitzondering<br />

<strong>van</strong> specifi eke software die nodig is voor<br />

onderzoek. Als It Strategist en Enterprise<br />

Architect <strong>van</strong> het Corporate Information<br />

offi ce zorgt Manon Gorissen er onder meer<br />

voor dat alle ICt-projecten die binnen de<br />

Universiteit Maastricht uitgerold worden,<br />

aan bepaalde architectuurvereisten voldoen.<br />

“Vroeger was It binnen de UM in zuilen<br />

georganiseerd”, vertelt ze. “Dat begon te<br />

kantelen in het midden <strong>van</strong> de jaren negentig<br />

toen we ons eerste SAP HR-product kregen<br />

en daarmee impliciet voor ERP kozen.”<br />

Inmiddels is de Universiteit Maastricht in de<br />

woorden <strong>van</strong> Gorissen de meest verSAPte<br />

universiteit <strong>van</strong> Nederland. “We hebben<br />

veel processen geautomatiseerd. Maar<br />

we hebben nooit echt werk gemaakt <strong>van</strong><br />

procesoptimalisatie”, vertelt ze. Perfino<br />

brengt daar verandering in. Perfino staat<br />

voor de optimalisatie <strong>van</strong> processen op het<br />

gebied <strong>van</strong> personeel (Per), fi nancieel (fin)<br />

en organisatie (o), waarbij de o vooral staat<br />

voor het genereren <strong>van</strong> stuurinformatie. “Het<br />

uitgangspunt? Zo min mogelijk maatwerk, zo<br />

veel mogelijk standaardprocessen in SAP.”<br />

De Universiteit Maastricht hanteert een<br />

standaard projectmanagementmethodiek<br />

<strong>van</strong> twijnstra & Gudde - ProjectMatig<br />

Werken (PMW) - die in veel opzichten op<br />

andere gangbare implementatiemethodieken<br />

lijkt. toch was de universiteit niet helemaal<br />

gelukkig met PMW. Gorissen: “Je begint<br />

zo’n project met een uitgebreid functioneel<br />

ontwerp (fo). Bij om<strong>van</strong>grijke projecten<br />

moeten bestuurders akkoord geven op een<br />

fo dat eigenlijk te groot is om helemaal te<br />

kunnen bevatten. Je zet je handtekening<br />

zonder écht te weten wat de consequenties<br />

zijn. Dat kon beter, dachten wij.” De<br />

Universiteit Maastricht vond het antwoord in<br />

Agile en Scrum. “SAP opperde om Perfino<br />

met behulp <strong>van</strong> Agile te implementeren.<br />

tijdens een ander project hadden we<br />

toevallig al kennisgemaakt met Agile. Het<br />

beviel ons wel. Bovendien zocht het bestuur<br />

naar manieren om meer grip op It-projecten<br />

te krijgen. Met Agile hopen we die controle te<br />

12 VNSG Magazine mrt/10


kunnen bieden. Tot nu toe is het ons gelukt<br />

het aantal geplande dagen en het aantal<br />

realisatiedagen steeds heel dicht bij elkaar te<br />

hebben.”<br />

Agile en Scrum<br />

Agile is een conceptueel raamwerk voor<br />

software-ontwikkeling. De bedenkers <strong>van</strong><br />

Agile zochten naar manieren om software<br />

te ontwikkelen op een meer mensgerichte,<br />

flexibele manier. Aan Agile ligt het<br />

zogenaamde Agile Manifesto ten grondslag<br />

waarin twaalf basisprincipes vastgelegd zijn.<br />

Het belangrijkste principe: klanttevredenheid<br />

door snel en op continue basis bruikbare<br />

software op te leveren. Verder stelt het<br />

manifest dat Agile verandering omarmt.<br />

Ook laat in het proces moet er nog ruimte<br />

zijn voor veranderingen. Verder propageert<br />

Agile direct contact als de beste vorm<br />

<strong>van</strong> communicatie. Andere kernbegrippen<br />

zijn eenvoud, goed ontwerp, kwaliteit en<br />

zelforganiserende teams.<br />

Scrum is een hands-on methodiek<br />

om al dit moois op een iteratieve manier<br />

voor elkaar te krijgen. Het idee is dat de<br />

software niet in één keer, aan het eind <strong>van</strong><br />

het traject opgeleverd wordt, maar dat er<br />

juist voortdurend kleine brokjes live gaan. De<br />

stresspieken liggen dus niet langer aan het<br />

begin (blueprint) en einde (go-live) <strong>van</strong> het<br />

project, maar de druk wordt verspreid over<br />

de hele looptijd <strong>van</strong> de implementatie.<br />

Sprints<br />

Het hele traject wordt opgedeeld in een<br />

aantal cycli, zogenaamde sprints. Aan het<br />

begin <strong>van</strong> zo’n sprint wordt zo snel mogelijk<br />

een deel <strong>van</strong> de software ingericht. Deze<br />

eerste opzet - feitelijk een werkend prototype<br />

- wordt gebruikt om te bepalen wat er nog<br />

beter kan en anders moet. Al deze wensen<br />

worden verzameld in een zogenaamd<br />

Product Backlog. Het team stelt samen vast<br />

in welke volgorde de wensen afgewerkt<br />

worden. Na het nodige programmeerwerk<br />

wordt de nieuw ontwikkelde software<br />

meteen bekeken, beoordeeld en verder<br />

geoptimaliseerd.<br />

Teamleden ontmoeten elkaar bij voorkeur<br />

dagelijks tijdens een ‘daily scrum meeting’<br />

waarbij ze kort aangeven wat ze gedaan<br />

hebben sinds de laatste meeting, wat ze<br />

gaan doen voor de volgende meeting en<br />

tegen welke obstakels ze aanlopen. De<br />

Scrum Master - feitelijk de projectmanager<br />

- zorgt voor de nodige sturing.<br />

Tegen het eind <strong>van</strong> de sprint is het nieuwe<br />

brokje software ‘af’, getest, gedocumenteerd<br />

en klaar om live te gaan. Door op deze wijze<br />

een aantal sprints te doorlopen, wordt het<br />

systeem of de software steeds completer.<br />

Het eindresultaat is een oplossing die<br />

optimaal voldoet aan alle wensen <strong>van</strong> de<br />

organisatie. Een oplossing die, als het goed<br />

is, bovendien helemaal voldoet aan de<br />

wensen <strong>van</strong> de business waardoor de kans<br />

op prijzige wijzigingsverzoeken drastisch<br />

afneemt.<br />

Scrum in de praktijk<br />

Tot zover de <strong>the</strong>orie. Hoe brengt de<br />

Universiteit Maastricht deze aanpak in<br />

praktijk? “We werken niet helemaal volgens<br />

Agile en Scrum, maar hebben er wel veel<br />

elementen <strong>van</strong> overgenomen. Deze aanpak<br />

past goed bij het probleemgestuurd leren,<br />

onze onderwijsaanpak waarbij studenten zich<br />

in kleine groepjes zes weken buigen over een<br />

probleem. Je zou kunnen zeggen dat deze<br />

manier <strong>van</strong> werken al in ons DNA zit.”<br />

Samen met SAP zocht de Universiteit<br />

Maastricht naar een goede combinatie<br />

<strong>van</strong> Scrum en de PMW-methodiek die<br />

ze zelf voor al hun projecten gebruiken.<br />

“We hebben PerFinO in kleine, helder<br />

afgebakende stukjes opgesplitst. Voor elk<br />

deel is een apart kernteam verantwoordelijk.<br />

Dit zijn multidisciplinaire teams <strong>van</strong> mensen<br />

die rondom één onderwerp gegroepeerd<br />

zijn. In het kernteam Contractregistratie zit<br />

bijvoorbeeld iemand <strong>van</strong> de administratie,<br />

iemand <strong>van</strong> IT, iemand die goed thuis is in het<br />

onderzoeksdomein en een SAP-consultant.<br />

Zij zorgen samen dat het project <strong>van</strong> begin<br />

tot eind wordt gerealiseerd. Eigenlijk zijn<br />

het mini-projectjes die gerealiseerd worden<br />

binnen afgebakende tijdseenheden. Elke<br />

projectje begint met een mini-functioneel<br />

ontwerp. Vervolgens ontwikkelt SAP zo<br />

snel mogelijk een eerste prototype binnen<br />

onze zandbak-omgeving op basis <strong>van</strong><br />

standaard SAP en best practices. Dat<br />

prototype voorzien we <strong>van</strong> commentaar.<br />

Onze opmerkingen worden vervolgens<br />

snel verwerkt. Ook schrijven we tijdens de<br />

sprints al een deel <strong>van</strong> de documentatie.”<br />

Het grote voordeel is de flexibiliteit. “Het<br />

project rondom de invoering <strong>van</strong> SEPA<br />

bewaren we bijvoorbeeld tot het laatst omdat<br />

nog niet alles rondom SEPA helemaal is<br />

uitgekristalliseerd. We hoeven nu dus niet een<br />

blauwdruk te maken met allerlei aannames.<br />

Als het zover is, gaan we aan de slag met de<br />

meest recente gegevens.”<br />

Voordelen<br />

Volgens Gorissen heeft deze aanpak heel<br />

wat voordelen ten opzichte <strong>van</strong> de meer<br />

traditionele methodes. Het bestuur en het<br />

management hebben veel meer grip op de<br />

materie. Ze geven nu immers akkoord op<br />

heldere, hapklare brokken. Bovendien is het<br />

nu veel eenvoudiger om grip te houden op<br />

de kosten.” Daarnaast hoeft de Universiteit<br />

Maastricht niet te wachten tot 2011 om<br />

al <strong>van</strong> de nieuwe software te profiteren.<br />

“We hebben nu regelmatig wat te vieren,<br />

dat werkt heel motiverend. Op dit moment<br />

hebben we al drie producten in de lucht<br />

kunnen brengen.” Dat tempo zal de komende<br />

tijd wat afnemen. “We zijn begonnen met<br />

release management voor de Universiteit<br />

Maastricht. Updates voeren we in één keer<br />

voor alle systemen tegelijk door. Dat betekent<br />

dat nieuwe stukken software niet meteen<br />

live gezet kunnen worden. Soms zal een<br />

nieuw deel <strong>van</strong> het systeem nog even op de<br />

plank moeten blijven liggen. Maar het is dan<br />

tenminste al wel klaar.” Gaat de Universiteit<br />

Maastricht Agile vaker gebruiken voor<br />

implementaties? “We kunnen Agile pas goed<br />

beoordelen als PerFinO afgerond is. Maar<br />

als het aan mij ligt, wordt dit onze nieuwe<br />

standaard.”<br />

Manon Gorissen<br />

Meer weten over Agile?<br />

Begin op www.agileManifesto.org.<br />

VNSG Magazine mrt/10 13


Dit is Willem, onze<br />

nieuwe financieel analist<br />

Hij is drs. in de economie én<br />

statistiek…<br />

en hij heeft 10 jaar ervaring als<br />

Meteo consultant<br />

Ons antwoord op het huidige<br />

economische klimaat!<br />

14 VNSG Magazine mrt/10


tIPS&trICkS<br />

Gebruikers hebben vaak behoefte aan ondersteuning bij het optimaal benutten <strong>van</strong> de mogelijkheden in hun SAP-oplossing.<br />

Daarom verzorgen vijf bedrijven, speciaal voor u, handige tips & tricks. In deze rubriek publiceren we de korte introductie<br />

<strong>van</strong> iedere tip. De uitgebreide versies plaatsen we als PDF-document op onze website. heeft u vragen, opmerkingen en/of<br />

suggesties n.a.v. deze rubriek? Stuur dan uw e-mail naar info@vnsg.nl o.v.v. tips & tricks.<br />

Martin Gerritsen<br />

tEChNOLOGIE EN INtEGRAtIE<br />

Gratis performance verbetering<br />

binnen SAP Netweaver Process<br />

Integration (PI 7.0) • NL for<br />

Business<br />

Binnen SAP NetWeaver PI moet ieder<br />

bericht door de zogenaamde ‘pipeline’ heen.<br />

Van oudsher wordt ieder bericht in een aparte<br />

LUW (transactionele eenheid) verwerkt. Sinds<br />

NW PI 7.0 SP13 is er een feature beschikbaar,<br />

‘Message Packaging’ geheten, die het mogelijk<br />

maakt om meerdere berichten in één LUW te<br />

verwerken. Dit is een puur technische bundeling.<br />

In deze tip laten we u zien wat u moet doen om<br />

hier<strong>van</strong> gebruik te maken.<br />

SAP DMS ondersteunt al uw<br />

processen • Inter Access<br />

Waar zijn toch alle documenten gerelateerd<br />

aan mijn RfI of RfQ gebleven? Welke informatie<br />

heeft het project team ook alweer aangeleverd<br />

voor deze bestelling? Vaak zijn veel personen en<br />

afdelingen betrokken bij zulke processen.<br />

Via SAP DMS kunt u ervoor zorgen dat deze<br />

documentatie een geïntegreerd onderdeel<br />

uitmaakt <strong>van</strong> het werkproces binnen SAP. Voor<br />

meer informatie over dit onderwerp, raadpleeg<br />

www.vnsg.nl -> Magazine -> tips & tricks.<br />

johan Amsing<br />

PLM<br />

Rob Veenstra<br />

CRM/SRM<br />

werken met een Customer<br />

Namespace (klanten naamruimte)<br />

• Superp<br />

Deze tip is bedoeld voor ontwikkelaars, die<br />

in SAP ontwikkelen in een klantnaam-ruimte<br />

ofwel de “Customer Namespace”. Hiermee<br />

kan men geheel eigen ontwikkelingen maken<br />

en daarbij een eigen set <strong>van</strong> regels vastleggen<br />

over de naamgeving <strong>van</strong> objecten. Details over<br />

hoe een Customer Namespace kan worden<br />

aangevraagd en hoe u deze kunt voorzien <strong>van</strong><br />

uw eigen regelgeving vindt u in de uitgebreide<br />

beschrijving <strong>van</strong> deze tip.<br />

SAP Invoice Management (SIM)<br />

• Avelon<br />

Digitale factuurverwerking is een proces dat<br />

zich bij uitstek laat optimaliseren met behulp <strong>van</strong><br />

SAP Workfl ow. Het vergt echter klantontwikkeling<br />

om de verschillende benodigde componenten<br />

samen te voegen tot een volledige<br />

oplossing. SAP heeft tegenwoordig een product<br />

dat zowel functionele applicatie- als technologie<br />

componenten omtrent digitale factuurverwerking<br />

samenvoegt: SAP Invoice management.<br />

Meer informatie over SIM is terug te vinden via<br />

www.vnsg.nl -> Magazine -> tips & tricks -><br />

Workfl ow.<br />

Sander <strong>van</strong> de wijngaard<br />

wORkFLOw<br />

werner <strong>van</strong> haelst<br />

SECURIty & CONtROL/GRC<br />

Ongeldige rollen opschonen • CSI<br />

Ne<strong>the</strong>rlands<br />

Rollen kunnen aan gebruikers worden<br />

toegewezen met een beperkte geldigheidsduur.<br />

Rollen waar<strong>van</strong> de geldigheidstermijn verlopen<br />

is, worden echter niet verwijderd. Met de optie<br />

‘optimize user assignment’ in de transactie<br />

PfCG worden standaard records <strong>van</strong> eenzelfde<br />

rol met een overlappende geldigheidstermijn<br />

gecomprimeerd en kunnen ook de niet meer<br />

geldige rollen verwijderd worden. op de website<br />

wordt nader uitgelegd hoe dit werkt. Ga naar<br />

www.vnsg.nl > Magazine > tips & tricks voor<br />

meer details.<br />

VNSG Magazine mrt/10 15


INterVIew, tekSt eN fOtOGrafIe Martin Putters<br />

Meer controle op de<br />

factuurstroom<br />

Geen organisatie ontkomt eraan: de ont<strong>van</strong>gst en<br />

verwerking <strong>van</strong> inkomende facturen. Dit geldt dus<br />

ook voor Provimi, een Nederlandse multinational in<br />

diervoeding met vestigingen over de gehele wereld.<br />

tot voor kort verliep het factuurverwerkingsproces<br />

grotendeels handmatig. Een complicerende factor<br />

daarbij is dat managers die inkoopfacturen dienen goed<br />

te keuren vaak op reis zijn. Anne Aberson, manager<br />

corporate accounting bij Provimi holding, legt uit hoe SAP<br />

Invoice Management by Open text helpt om het proces te<br />

stroomlijnen en de controle te vergroten.<br />

Provimi ont<strong>van</strong>gt duizenden facturen per<br />

week. Voor het merendeel nog papieren<br />

facturen. De handmatige verwerking hier<strong>van</strong><br />

is een arbeidsintensief proces. Iedere factuur<br />

wordt gecontroleerd en goedgekeurd,<br />

voordat ze in de fi nanciële administratie<br />

kan worden verwerkt. tot dit jaar was dit<br />

een arbeidsintensief, handmatig proces.<br />

facturen zwierven vaak lang door de<br />

organisatie voordat de vereiste goedkeuring<br />

gegeven was. Het was onduidelijk wat de<br />

status was <strong>van</strong> openstaande facturen en<br />

of bepaalde facturen al ont<strong>van</strong>gen waren.<br />

Dit leidde weer tot het opvragen <strong>van</strong><br />

16 VNSG Magazine mrt/10


kopiefacturen bij leveranciers waardoor<br />

er regelmatig duplicaatfacturen in de<br />

administratie voorkwamen. “Provimi heeft<br />

de implementatie <strong>van</strong> SAP ECC 6.0<br />

aangegrepen om de factuurverwerking te<br />

digitaliseren en automatiseren. Dit begon<br />

met de in Rotterdam gevestigde holding”,<br />

vertelt Anne Aberson, “maar zal in de nabije<br />

toekomst naar andere vestigingen <strong>van</strong><br />

Provimi wereldwijd worden uitgebreid.”<br />

SAP stroomlijnt het proces<br />

“SAP Invoice Management verbetert het<br />

gehele proces <strong>van</strong> factuurverwerking”, laat<br />

Sjoerd Hageraats weten. Hij is consultant<br />

bij Capgemini en heeft Provimi ondersteund<br />

bij de implementatie <strong>van</strong> de oplossing.<br />

“Papieren facturen worden gescand, het<br />

image dat op deze manier ontstaat wordt<br />

op een documentserver opgeslagen.<br />

Speciale OCR-software (Optical Character<br />

Recognition) is in staat het gescande<br />

document te ‘lezen’ en er alle informatie<br />

<strong>van</strong>af te plukken die nodig is om een factuur<br />

automatisch in SAP te kunnen boeken.<br />

Op basis <strong>van</strong> voorgedefinieerde business<br />

rules wordt bepaald of goedkeuring <strong>van</strong><br />

een factuur noodzakelijk is en wie dat moet<br />

doen. Vervolgens start een workflow om de<br />

factuur met een vast SAP documentnummer<br />

te versturen aan de persoon of personen<br />

die goedkeuring moeten verlenen. Zodra<br />

de laatste persoon de factuur heeft<br />

geaccordeerd kan deze automatisch<br />

geboekt worden.” “Het proces is meer<br />

gestroomlijnd”, zegt Aberson. “Voorheen<br />

moest de crediteurenadministratie vaak<br />

bepalen wat er diende te gebeuren met een<br />

bepaalde factuur. Nu zijn er vaste regels die<br />

gevolgd worden. Dit biedt meer duidelijkheid.<br />

Maar het grootste voordeel is controle. Er is<br />

veel meer inzicht in de factuurstroom. Het is<br />

duidelijk waar facturen uithangen en wie er<br />

nog goedkeuring moet verlenen.”<br />

Meerdere modellen mogelijk<br />

Provimi heeft een decentraal<br />

organisatiemodel, ieder bedrijf verwerkt zijn<br />

eigen facturen. In de praktijk komt dit erop<br />

neer dat dit per land gebeurt. In sommige<br />

landen heeft Provimi meerdere vestigingen,<br />

in die gevallen worden alle facturen voor dat<br />

land wel op één locatie verwerkt. Of Provimi<br />

ook in de toekomst de facturen decentraal<br />

blijft verwerken is nog niet bekend. Aberson:<br />

“De oplossing leent zich in principe<br />

uitstekend voor toepassing in een Shared<br />

Service model. De OCR-software is in staat<br />

te herkennen aan welk bedrijf een factuur<br />

gericht is en je kunt per bedrijf aangeven wat<br />

de logica is voor de goedkeuring en welke<br />

drempelbedragen er worden gehanteerd.”<br />

SAP Invoice Management biedt vooral<br />

voordelen voor managers. Deze krijgen<br />

de facturen niet meer op hun bureau,<br />

maar ont<strong>van</strong>gen via hun e-mailapplicatie<br />

een bericht dat er facturen vragen om<br />

goedkeuring. Vervolgens kan men deze<br />

facturen bekijken door aan te loggen op<br />

het SAP-systeem. Hiervoor is het niet meer<br />

nodig fysiek op kantoor aanwezig te zijn, dit<br />

kan op iedere willekeurige plek gebeuren<br />

via de laptop. Voor de nabije toekomst<br />

staat een upgrade naar de nieuwste versie<br />

gepland waardoor het ook mogelijk wordt om<br />

facturen goed te keuren met behulp <strong>van</strong> een<br />

Blackberry of andere smart phone.<br />

Goed testen is essentieel<br />

Aberson is tevreden met de oplossing.<br />

Er zijn wel een paar punten die aandacht<br />

vragen om een goed resultaat te krijgen.<br />

“Voor een soepel verloop <strong>van</strong> het proces<br />

is het belangrijk dat de OCR-software de<br />

facturen juist kan interpreteren. Op die<br />

manier kunnen ze worden verwerkt zonder<br />

dat er handmatige interventie noodzakelijk<br />

is.” Dat dit niet in alle gevallen lukt blijkt uit<br />

de voorbeelden die hij geeft: “Op sommige<br />

facturen blijkt geen valuta te staan, het<br />

systeem kan daar natuurlijk niet mee<br />

omgaan. Ook is soms de printkwaliteit <strong>van</strong> de<br />

factuur onder de maat waardoor de software<br />

de informatie simpelweg niet kan lezen.<br />

Wellicht kan dit verholpen worden door met<br />

een hogere resolutie te scannen, maar dit<br />

heeft weer een grotere bestandsgrootte tot<br />

gevolg en vraagt dus meer opslagcapaciteit<br />

<strong>van</strong> de document server.<br />

Deze voorbeelden maken gelijk duidelijk<br />

dat het uitgebreid testen <strong>van</strong> de oplossing<br />

belangrijk is om een soepele ingebruikname<br />

<strong>van</strong> het systeem te krijgen. Aberson: “Hoe<br />

meer facturen je verwerkt, hoe zekerder je<br />

er<strong>van</strong> bent dat je alle mogelijke varianten<br />

getest hebt.” Hageraats voegt hier aan<br />

toe: “Je moet ook consequent het gehele<br />

proces testen: het scannen, de OCR en de<br />

workflow en dat dan voor de verschillende<br />

soorten facturen zoals kostenfacturen,<br />

inkooporder-gerelateerde facturen, credit<br />

nota’s enzovoort. Op die manier overzie je<br />

het gehele traject en kun je onaangename<br />

issues na go-live vermijden.<br />

Tot slot vertelt Aberson iets over de<br />

toekomstplannen. “Om nieuwe functionaliteit<br />

toe te voegen, zoals de eerder genoemde<br />

integratie met de Blackberry, willen we<br />

upgraden naar de nieuwste release. We<br />

willen het OCR-deel wat nauwkeuriger<br />

afstellen, zodat de meeste facturen<br />

zonder menselijke tussenkomst kunnen<br />

worden geboekt in SAP. Verder willen de<br />

gebruiksvriendelijkheid voor de managers<br />

verder verbeteren door wat aanpassingen in<br />

de lay-out en het verminderen <strong>van</strong> het aantal<br />

benodigde handelingen om een factuur<br />

goed te keuren. Tevens zal de oplossing als<br />

onderdeel <strong>van</strong> de wereldwijde uitrol <strong>van</strong> SAP<br />

ECC worden meegenomen, zodat Provimi<br />

uiteindelijk alle papieren facturen op dezelfde<br />

gestandaardiseerde wijze kan verwerken.”<br />

Sjoerd Hageraats (l)<br />

en Anne Aberson (r)<br />

Provimi<br />

De Provimi groep is wereldwijd<br />

producent <strong>van</strong> alle soorten diervoeding<br />

(Provimi staat voor proteïnen,<br />

vitaminen en mineralen). Het bedrijf<br />

is een toonaangevende speler in alle<br />

markten waarin zij actief is. Provimi<br />

heeft ongeveer 8,000 werknemers in<br />

dienst en realiseerde in 2008 een omzet<br />

<strong>van</strong> EUR 2,2 miljard. Provimi heeft<br />

87 productiecentra in 30 landen en<br />

exporteert naar meer dan 100 landen.<br />

De groep is doorlopend op zoek naar<br />

acquisitiemogelijkheden om groei te<br />

realiseren in sleutelmarkten als Noord-<br />

Amerika, Latijns-Amerika, Oost-Europa<br />

en Azië. Provimi produceert producten<br />

en levert technische ondersteuning voor<br />

alle diersoorten, waaronder herkauwers,<br />

pluimvee, varkens en huisdieren.<br />

Over de toepassing <strong>van</strong> SAP Invoice<br />

Management wordt op het VNSG<br />

Congres gepresenteerd door<br />

AkzoNobel tijdens sessie A8 op<br />

donderdag 8 april 2010 om 11.30 uur<br />

VNSG Magazine mrt/10 17


10<br />

vragen<br />

over...<br />

De afgelopen tien jaar heeft SAP flink<br />

aan de weg getimmerd met diverse<br />

BI-producten. Het is dan ook erg<br />

interessant te onderzoeken hoe men<br />

op de Nederlandse SAP-markt tegen de<br />

introductie <strong>van</strong> SAP BusinessObjects<br />

(SAPBO) aankijkt. Daarom een<br />

vraaggesprek met Jim Langerhuizen <strong>van</strong><br />

Genpact. Hij houdt zich bezig met SAP<br />

“Financial Performance Management”.<br />

Ervaringen met SAPBO financieel<br />

in de Nederlandse markt<br />

Interview en Tekst Ton Siebelink<br />

Na de acquisities <strong>van</strong> SAP in het recente<br />

verleden, hebben SAP-klanten te maken<br />

gekregen met een scala aan nieuwe<br />

oplossingen onder de naam SAPBO. Een<br />

<strong>van</strong> deze nieuwe producten is SAP-BPC<br />

(Business Planning & Consolidation,<br />

voorheen OutlookSoft). In dit artikel wordt<br />

aan de hand <strong>van</strong> tien vragen gekeken naar<br />

de reactie <strong>van</strong> SAP-klanten op dit nieuwe<br />

SAP-product.<br />

1<br />

Wat is de positionering<br />

<strong>van</strong> SAP-BPC?<br />

Alvorens in te gaan<br />

op de vraag hoe de<br />

klanten SAP-BPC<br />

ervaren, plaatsen we SAP-BPC in de<br />

context <strong>van</strong> het SAP-producten scala. Het<br />

allesomvattende concept dat SAP hanteert<br />

voor de bestuurlijke informatievoorziening<br />

heet “Enterprise Performance Management”<br />

(EPM).<br />

Kort gezegd bestaat EPM uit:<br />

• Operational Performance<br />

Management (OPM) Denk aan ERP<br />

(ECC of R/3), CRM, SCM, etc.<br />

• Financial Performance Management<br />

(FPM) Denk aan Planning, Consolidatie,<br />

Profitability & Cost Management en<br />

Strategy Management.<br />

• Governance, Risk & Compliance<br />

(GRC) Denk aan Access control, Process<br />

control, Environmental Compliance en<br />

Risk Management.<br />

• Business Intelligence (BI) BI is<br />

het verbindende element tussen alle<br />

componenten en ligt eigenlijk over alles<br />

heen.<br />

SAP-BPC valt onder FPM.<br />

BPC-functionaliteit ver<strong>van</strong>gt qua<br />

planningstoepassingen SEM-BPS en<br />

qua consolidatietoepassingen SEM-BCS<br />

(Strategic Enterprise Management – Business<br />

ConSolidation). Een groot verschil is dat BPC<br />

voor de eindgebruiker volledig <strong>van</strong>uit Excel<br />

werkt. Een ander belangrijk verschil tussen<br />

SEM-BCS en BPC consolidatie is dat BPC<br />

“rule based” is en BCS is “engine based”.<br />

Dit betekent dat in BCS allerlei accounting<br />

logica is ingebed die je als klant alleen kunt<br />

parametriseren, terwijl je in BPC zelf de<br />

logica bouwt. Natuurlijk levert SAP al een set<br />

basisregels mee, zodat je niet helemaal <strong>van</strong>af<br />

nul hoeft te beginnen.<br />

2<br />

Is het de Nederlandse<br />

SAP-klant duidelijk<br />

wat de BI Roadmap <strong>van</strong><br />

SAP is?<br />

Nee, eigenlijk niet.<br />

Hoe kan het ook anders, want er zijn zoveel<br />

producten bijgekomen. Naast SAP zelf,<br />

is hierin een belangrijke rol voor de SAPpartners<br />

weggelegd om klanten goed te<br />

informeren.<br />

3<br />

Wat is een overweging<br />

voor bestaande SAPklanten<br />

om nu voor<br />

BPC te kiezen?<br />

De belangrijkste reden<br />

is dat BPC een eenvoudige, flexibele en<br />

laagdrempelige tool is voor een consolidatieen<br />

planningsapplicatie.<br />

4<br />

Welke aanbiedingen<br />

heeft SAP momenteel<br />

voor consolidatie en<br />

planning?<br />

SAP biedt momenteel<br />

3 consolidatietools aan: BPC, BO-Financial<br />

Consolidation 1 (BO-FC) en SEM-BCS. Ook<br />

biedt SAP 3 planningstools aan: BPC,<br />

SEM-BPS, BW-IP (Integrated Planning) en<br />

planningsfunctionaliteit in ECC (voorheen<br />

R/3).<br />

5<br />

Hoe kan de klant een<br />

keuze maken uit de<br />

oplossingen die SAP<br />

momenteel heeft?<br />

Als uitgangspunt in<br />

het selectietraject geeft SAP de volgende<br />

vuistregel mee aan klanten: Als men een<br />

uniforme tool zoekt voor zowel planning 2 als<br />

consolidatie kijk dan het eerst naar BPC.<br />

Qua proces komen planning en consolidatie<br />

op een bepaald moment samen. Immers<br />

de plancijfers moeten uiteindelijk ook<br />

geconsolideerd worden. Daarom zien wij<br />

18 VNSG Magazine mrt/10


dat in consolidatieprojecten vaak ook een<br />

planningscomponent aanwezig is. Als men<br />

een zeer gea<strong>van</strong>ceerde consolidatietool zoekt<br />

(waarin planning geen belangrijke rol speelt)<br />

dan adviseert SAP om eerst naar BO-FC te<br />

kijken. Natuurlijk is de afweging niet zwartwit.<br />

6<br />

En wat is dan de<br />

plaats <strong>van</strong> een eerdere<br />

SAP-oplossing,<br />

Strategic Enterprise<br />

Management?<br />

SEM-BCS en SEM-BPS komen in<br />

het verhaal niet meer voor, al gebiedt<br />

de eerlijkheid te zeggen dat deze tools<br />

niet ineens slechter zijn geworden na de<br />

uitbreiding <strong>van</strong> het SAP-productenscala.<br />

7<br />

Wat maakt BPC<br />

laagdrempelig?<br />

De laagdrempeligheid<br />

<strong>van</strong> BPC komt onder<br />

andere doordat de<br />

eindgebruiker een Excel interface gebruikt<br />

en dat financiële mensen (waarschijnlijk<br />

zonder uitzondering) goed bekend zijn met<br />

Excel. Voeg daarbij dat veel consolidatie- en<br />

planningsprojecten een ver<strong>van</strong>ging zijn <strong>van</strong><br />

consolidatie en/of planning in Excel, dan is<br />

de stap naar SAP-BPC niet zo groot meer en<br />

daarom dan ook heel logisch.<br />

8<br />

Is er een verschil<br />

tussen de business<br />

user en IT in de<br />

vergelijking tussen<br />

‘traditionele’ SAPproducten<br />

en SAP-BPC?<br />

Ja. In het algemeen zie je dat IT-mensen<br />

een voorkeur hebben voor de ‘traditionele’<br />

SAP-producten, terwijl business users meer<br />

een voorkeur neigen te hebben voor de<br />

nieuwe SAP-producten zoals BPC. Eigenlijk<br />

is dit heel verklaarbaar. Als je puur naar de<br />

kwaliteit <strong>van</strong> de onderliggende techniek kijkt<br />

dan scoren de traditionele SAP-producten<br />

erg goed. De welbekende “Deutsche<br />

Gründlichkeit” is zeker <strong>van</strong> toepassing hierop.<br />

Als je kijkt naar de<br />

gebruikersvriendelijkheid (met name<br />

flexibiliteit en ‘look and feel’) dan scoren de<br />

nieuwe producten doorgaans beter. Het idee<br />

<strong>van</strong> BPC is dat de verantwoordelijkheid voor<br />

de applicatie zoveel mogelijk bij de business<br />

komt te liggen. Met SAP-BPC voelt de<br />

gebruikersorganisatie zich minder afhankelijk<br />

<strong>van</strong> IT en ervaren zij meer controle over de<br />

applicatie.<br />

9<br />

Hebben klanten een<br />

voorkeur voor BPC<br />

op het Microsoft<br />

platform of BPC op het<br />

NetWeaver platform?<br />

Ja, onze klanten kiezen (helaas)<br />

overwegend voor BPC op het Microsoft<br />

platform. Dit terwijl bij Genpact veel SAP<br />

NetWeaver specialisten werken.<br />

Het meest gehoorde argument is dat men<br />

BPC op Microsoft als “proven technology”<br />

beschouwt en BPC op NetWeaver niet. Wel<br />

geven de klanten allemaal aan dat ze op<br />

termijn wel naar BPC op NetWeaver willen<br />

migreren, want men ziet wel de voordelen<br />

<strong>van</strong> een integratie met BW. Ook onderkent<br />

men dat deze aanpak op de lange termijn<br />

meer kosten met zich meebrengt, maar in de<br />

huidige crisistijd wil men voor de korte termijn<br />

zoveel mogelijk risico’s uitsluiten. Huiverig<br />

voor mogelijke kinderziektes in de NetWeaver<br />

versie <strong>van</strong> BPC kiest men dus nu vooralsnog<br />

vaak voor het Microsoft platform en voor<br />

een snel traject waarbij men binnen een half<br />

jaar operationeel kan zijn met de nieuwe<br />

applicatie.<br />

10<br />

Zijn er verschillen met<br />

andere SAP-projecten?<br />

In grote lijnen is het<br />

allemaal erg vergelijkbaar,<br />

maar wij zien wel degelijk<br />

verschillen.<br />

• Het belangrijkste verschil is dat de keuze<br />

voor BPC vaak veel meer <strong>van</strong>uit de<br />

gebruikersorganisatie komt. Daardoor is<br />

betrokkenheid <strong>van</strong> de business tijdens het<br />

project eigenlijk een <strong>van</strong>zelfsprekendheid.<br />

In ‘traditionele’ SAP-projecten zien<br />

wij vaak dat de keuze <strong>van</strong>uit IT wordt<br />

gemaakt en dat de business er slechts<br />

schoorvoetend aan mee wil werken.<br />

• Kennismakingsworkshops met de tool zijn<br />

eenvoudiger en korter. Doordat finance<br />

mensen Excel goed kennen is voor hen<br />

het BPC-concept relatief eenvoudig<br />

eigen te maken. Je merkt echt dat<br />

projectmedewerkers minder schroom<br />

hebben om zelf met de tool aan de slag te<br />

gaan.<br />

• BPC op Microsoft kent geen OTAP<br />

straat. Natuurlijk brengt dit ook risico’s<br />

met zich mee, maar het bespaart tijd om<br />

instellingen te transporteren <strong>van</strong> de ene<br />

omgeving naar de andere. Key users<br />

maken tijdens het project vaak zelf een<br />

backup <strong>van</strong> de applicatie, zonder dat men<br />

dat aan IT vraagt. In de productieve fase<br />

valt het maken <strong>van</strong> een backup natuurlijk<br />

wel onder de verantwoordelijkheid <strong>van</strong> de<br />

IT-afdeling.<br />

• Doordat BPC een meer “business<br />

driven” tool is worden beperkingen in<br />

systeem-autorisaties (rechten) makkelijker<br />

geaccepteerd. Immers, de flexibiliteit die<br />

de tool biedt mag niet leiden tot wanorde<br />

en wildgroei. De afgesproken beperkingen<br />

worden niet gezien als domme keuzes <strong>van</strong><br />

IT, maar als een noodzakelijk onderdeel<br />

<strong>van</strong> goede procedures.<br />

• De totale doorlooptijd <strong>van</strong> een BPCproject<br />

is vergelijkbaar met SEM-BPS<br />

of SEM-BCS. Omdat de kennisdrempel<br />

relatief laag is voor klanten, zien wij dat<br />

klanten meer zelf proberen te doen.<br />

Daardoor komt er vaak meer druk op de<br />

eigen mensen. Een eventueel voorstel tot<br />

uitstel <strong>van</strong> deadlines komt vaak <strong>van</strong>uit de<br />

klant zelf. Omdat men meer betrokken<br />

is bij het project en beter begrijpt wat<br />

er in het project gebeurt, is men minder<br />

geneigd om de implementatiepartner de<br />

schuld te geven maar neemt men veel<br />

meer zelf de verantwoordelijkheid.<br />

Conclusie<br />

SAP-klanten die de ‘traditionele’ SAPproducten<br />

al kennen zijn gecharmeerd <strong>van</strong> de<br />

nieuwe SAPBO oplossingen waar SAP-BPC<br />

deel <strong>van</strong> uitmaakt. De gebruikersinterfaces<br />

staan veel dichterbij het werk <strong>van</strong> de<br />

Business User. Dit maakt de keuze voor<br />

bijvoorbeeld BPC laagdrempelig en logisch.<br />

Doordat een oplossing als SAP-BPC<br />

veel meer ‘business driven’ is kan IT zich<br />

beperken tot puur de technische installatie<br />

en het technische beheer. De functionele<br />

controle <strong>van</strong> de applicatie ligt volledig bij<br />

de business. De uitdaging voor SAP is om<br />

(samen met haar partners) klanten voldoende<br />

vertrouwen te geven in de NetWeaver<br />

versie <strong>van</strong> BPC zodat klanten met dezelfde<br />

inspanning ook een volledige integratie met<br />

hun BI-omgeving kan bewerkstelligen.<br />

1<br />

Voorheen Cartesis<br />

2<br />

Voor “plannen” gebruiken klanten uiteenlopende<br />

termen als: budgetteren, begroten, forecast,<br />

prognose, etc.<br />

VNSG Magazine mrt/10 19


OpenText is dé manier<br />

om informatie <strong>van</strong>uit SAP<br />

te versturen<br />

Connector voor SAP<br />

De Fax Server, RightFax Edition Connector<br />

voor SAP is ontworpen om inkomende en<br />

uitgaande faxfunctionaliteit aan te bieden aan<br />

SAP gebruikers.<br />

De toonaangevende applicaties voor<br />

documentbeheer, fax- en documentdistributie<br />

<strong>van</strong> OpenText helpen uw organisatie snel en<br />

veilig fax- en documentdistributie <strong>van</strong> elke<br />

formaat te beheren.<br />

Uw organisatie wordt in staat gesteld om op<br />

een eenvoudige wijze documenten te creëren,<br />

archiveren en beheren. Daarnaast kan er door<br />

middel <strong>van</strong> Record Management op de juiste<br />

manier Information Lifecycle Management op<br />

documenten toegepast worden.<br />

Voor meer informatie kunt u contact opnemen<br />

met SecureComm.<br />

Contactinformatie<br />

SecureComm B.V.<br />

T. 010 519 14 66<br />

E. sales@securecomm.nl<br />

Bezoek ook www.securecomm.nl voor meer informatie.<br />

20 VNSG Magazine mrt/10


nl<br />

VNSG.nl<br />

‘Voorsprong door It’, het<br />

<strong>the</strong>ma <strong>van</strong> het VNSG Congres<br />

2010. Maar hoe kunt u die<br />

voorsprong behalen? Dat<br />

hoort u op 8 en 9 april in het<br />

MECC in Maastricht.<br />

Neem een voorsprong<br />

en start in Maastricht<br />

INSPIRERENDE SPREkERS<br />

Het VNSG Congres heeft de afgelopen<br />

jaren bijzondere en inspirerende keynote<br />

sprekers gehad. Kunt u zich Kjell Nordström,<br />

Paul ostendorf, Rob Creemers en de student<br />

Kris Verburgh nog herinneren? Annemarie<br />

<strong>van</strong> Gaal en Willem Vermeend werden vorig<br />

jaar als beste beoordeeld. Kunnen Jeroen<br />

Smit, schrijver <strong>van</strong> de bestsellers ‘Het drama<br />

Ahold’ en ‘De Prooi, blinde trots breekt ABN<br />

AMRo’, en Vincent Everts, trendwatcher,<br />

columnist en recensent, in april alle records<br />

breken?<br />

SNEAk PREVIEw<br />

Wilt u weten wat u <strong>van</strong> het VNSG<br />

Congres 2010 kunt verwachten? op de<br />

website mijnvnsgcongres.nl, uw eigen online<br />

VNSG Congres platform, geven<br />

enkele sprekers en<br />

Wist u dat...<br />

... het VNSG Bureau 3.000 uur bezig is met alle voorbereidingen;<br />

... 80 man achter de schermen werken aan het congres;<br />

... tijdens het congres 12.500 broodjes worden gegeten;<br />

... alle hotels in Maastricht twee dagen zijn volgeboekt;<br />

... de applausmeter <strong>van</strong> de SAP Demo Jam in 2010 wel zal werken;<br />

... het VNSG Congres een samenwerking is tussen de VNSG en SAP;<br />

... Frans Bauer twee keer heeft opgetreden en graag weer terug wil<br />

komen;<br />

... Erick E inmiddels resident DJ is <strong>van</strong> de beruchte feestavond;<br />

... we alweer 13 jaar in het MECC zitten en het misschien tijd is<br />

voor een andere locatie?<br />

sponsoren u alvast een voorproefje. Met<br />

onder andere de Hema, NS, Essent en<br />

tomtom kunt u terugblikken op voorgaande<br />

edities <strong>van</strong> het congres.<br />

Uw MENING tELt!<br />

op de website mijnvnsgcongres.nl staat u<br />

natuurlijk centraal. Wij zijn namelijk benieuwd<br />

wat u <strong>van</strong> het komende VNSG Congres<br />

verwacht. Maar ook uw mening over eerdere<br />

edities waarderen wij zeer. U kunt uw mening<br />

achterlaten of uw reactie plaatsen.<br />

UItGELICht<br />

ook op hogescholen en universiteiten<br />

wordt steeds meer aandacht besteed aan<br />

It. om het onderwerp ERP nadrukkelijker<br />

op de agenda te krijgen <strong>van</strong> studenten en<br />

docenten, is de scriptieprijs SAPIENS in het<br />

leven geroepen. De drie fi nalisten worden<br />

gekozen door een jury bestaande uit twee<br />

bedrijfsvertegenwoordigers <strong>van</strong><br />

de VNSG (PVM en Achmea/<br />

Interpolis), een professor <strong>van</strong> de<br />

Vrije Universiteit <strong>van</strong> Amsterdam,<br />

een docent <strong>van</strong> de Hogeschool<br />

<strong>van</strong> Amsterdam, SAP en een SAP<br />

partner. tijdens het VNSG Congres<br />

presenteren de drie fi nalisten hun<br />

scriptie aan het grote publiek, dat<br />

uiteindelijk de defi nitieve winnaar <strong>van</strong><br />

de ‘Beste ERP Scriptie <strong>van</strong> het jaar’<br />

bepaalt.<br />

VNSG Congres is ook online<br />

Ook het VNSG Congres gaat met het<br />

digitale tijdperk mee en is inmiddels te<br />

volgen op LinkdIn, Twitter, YouTube en<br />

Flickr. Wie weet heeft het congres straks<br />

een eigen iPhone applicatie, download u<br />

het programmaboek op uw e-reader en<br />

bekijkt u na het congres de presentaties<br />

nog eens terug binnen een virtuele VNSG<br />

Congreswereld. De toekomst zal het<br />

uitwijzen.<br />

Registreer u nu op<br />

www.vnsgcongres.nl<br />

VNSG Magazine mrt/10 21


Jacques Bloos (foto) is binnen de<br />

afdeling Output Management Groep ICT<br />

<strong>van</strong> Rabobank mede verantwoordelijk voor<br />

de inrichting <strong>van</strong> de logistieke processen,<br />

en is de verbindingsman tussen de<br />

logistieke afdelingen en het functionele<br />

applicatiebeheer <strong>van</strong> onder meer de<br />

SAP-systemen <strong>van</strong> de Rabobank. Dat zijn<br />

vaak geen eenvoudige processen, omdat<br />

klanten, toezichthouders maar zeker ook de<br />

Rabobank zelf niet tolereren dat er ook maar<br />

iets fout gaat in de processen. Dat betekent<br />

bijvoorbeeld veel controlemaatregelen.<br />

‘Vanaf 1973 is het oude spaarbankboekje<br />

ver<strong>van</strong>gen door geautomatiseerde<br />

systemen. Ondertussen kunnen onze<br />

klanten zelf kiezen of ze een papieren of een<br />

digitaal bankafschrift willen.<br />

Interview en tekst Maurice de Feijter • Fotografie <strong>Marielle</strong> <strong>van</strong> <strong>Uitert</strong><br />

Precisie<br />

<strong>van</strong> een<br />

Zwitsers uurwerk<br />

bij de Rabobank<br />

Wie denkt dat bij een bank<br />

geen logistieke processen<br />

plaatsvinden heeft het mis.<br />

Hoe denkt u anders dat het<br />

komt dat uw bankafschrift in de<br />

brievenbus terecht komt, dat u<br />

regelmatig een nieuwe bankpas<br />

krijgt of dat er een mailing op<br />

de deurmat ligt. De Rabobank<br />

gunt ons een kijkje in de<br />

keuken. Verwacht geen rokende<br />

schoorstenen en zwetende<br />

mannen in overalls, maar wel<br />

state-of-<strong>the</strong>-art apparatuur die<br />

ervoor zorgt dat uw bankpas niet<br />

bij de buren wordt bezorgd, en<br />

dat uw bankafschrift tijdig wordt<br />

bezorgd. Door het grote aantal<br />

klanten <strong>van</strong> de Rabobank zijn<br />

dat indrukwekkende processen.<br />

Nadat we de beveiliging, die<br />

ons overigens wel sterkt in<br />

de wetenschap dat er erg<br />

zorgvuldig met onze financiële<br />

gegevens wordt omgegaan,<br />

gepasseerd waren, kregen we<br />

inzicht in twee belangrijke<br />

logistieke processen: het<br />

afdrukken <strong>van</strong> bankafschriften,<br />

verzekeringspolissen en alle<br />

andere soorten correspondentie<br />

die u <strong>van</strong> de bank kent, en het<br />

personaliseren <strong>van</strong> passen.<br />

22 VNSG Magazine mrt/10


1<br />

Printstraat<br />

De ‘grondstof’ voor de bankafschriften<br />

is papier. Dat papier wordt voorbedrukt<br />

aangevoerd op enorme rollen. De andere<br />

‘grondstof’ zijn de gegevens die afgedrukt moeten worden. Die<br />

komen uit de zogenaamde productsystemen. Dat zijn de grote<br />

transactieverwerkende Rabobank systemen die door de jaren heen<br />

hun betrouwbaarheid en stabiliteit hebben bewezen.<br />

2<br />

Printstraat<br />

Het printproces start met het plaatsen <strong>van</strong> de<br />

rollen op de printsystemen. Dat zijn systemen die<br />

met grote snelheid de dagelijkse bankafschriften<br />

afhandelen. Al die systemen zijn volledig state-of-<strong>the</strong>-art en worden<br />

regelmatig ver<strong>van</strong>gen door nieuwere versies.<br />

3<br />

Printstraat<br />

Uiteraard mag in dit proces niets misgaan.<br />

Om fouten te voorkomen wordt het hele proces<br />

doorlopend bewaakt. Gaan er individuele prints<br />

mis, dan wordt dat geregistreerd en gecorrigeerd. Gaat er een groot<br />

percentage mis, dan wordt het proces volledig herstart met een<br />

nieuwe rol. Dat komt maar heel zelden voor.<br />

4<br />

Printstraat<br />

Nadat de rollen bedrukt zijn, worden de individuele<br />

bankafschriften gesneden, gevouwen en in de<br />

enveloppen geschoven. Ook dit proces gaat volledig<br />

automatisch, hoewel ook hier doorlopend iemand controleert of er geen<br />

fouten optreden. De apparatuur komt uit Zwitserland, en hebben dus de<br />

spreekwoordelijke precisie <strong>van</strong> een Zwitsers uurwerk.<br />

VNSG Magazine mrt/10 23


Printstraat<br />

5<br />

De printstraten <strong>van</strong> de Rabobank verwerken<br />

niet alleen bankafschriften, maar ook bijvoorbeeld<br />

brochures voor aanbiedingen, of bijsluiters<br />

met informatie en verzekeringspolissen. Zo’n polis kan per<br />

verzekerde afwijken, met verschillende onderdelen en bedragen.<br />

Een maatwerkproces dus. Toch verloopt ook dit proces volledig<br />

automatisch en met grote precisie op net vernieuwde apparatuur.<br />

Printstraat<br />

6<br />

Het hele proces wordt administratief gevolgd in<br />

het SAP systeem <strong>van</strong> de Rabobank. Van iedere te<br />

verwerken rol wordt een productie-order gecreëerd.<br />

Hierbij wordt exact vastgelegd wat de productie is, wat er is<br />

misgegaan en worden ook de correcties vastgelegd. Tot enkele<br />

jaren geleden gebeurde dat met een lappendeken <strong>van</strong> systemen,<br />

soms zelfs meerdere per processtap. Met de invoering <strong>van</strong> SAP is<br />

het proces een stuk eenduidiger en makkelijker te volgen. Met de<br />

recente invoering <strong>van</strong> SRM voor inkoop is ook de inkoop <strong>van</strong> de<br />

voor het printproces benodigde materialen geïntegreerd in SAP.<br />

Printstraat<br />

7<br />

Tot slot worden na de laatste controles de te<br />

verzenden poststukken klaargezet voor transport.<br />

De verzending naar de klanten <strong>van</strong> dit grote aantal<br />

poststukken wordt dagelijks door voornamelijk TNT afgehandeld.<br />

Om het proces te optimaliseren sorteert de Rabobank de post zelf<br />

al naar de diverse distributiecentra <strong>van</strong> TNT.<br />

Passenfabriek<br />

1<br />

Het proces <strong>van</strong> de passenfabriek <strong>van</strong> de<br />

Rabobank, het personaliseren <strong>van</strong> bankpassen,<br />

begint met lege plastic kaartjes. Voordat u<br />

daarmee uw geld uit een geldautomaat kunt halen of kunt internet<br />

bankieren moet er nog een aantal bewerkingsstappen gebeuren.<br />

Passenfabriek<br />

2<br />

Het proces start met het tellen <strong>van</strong> de passen<br />

voordat de bewerking begint. Die telling wordt<br />

na elke bewerkingsstap herhaald, soms zelfs<br />

meerdere malen, om absoluut zeker te zijn dat er geen enkele pas<br />

verloren gaat. Raakt er toch een pas kwijt, dan gaat de deur op<br />

slot en wordt er net zolang gezocht totdat die pas weer terecht is.<br />

Doordat de zwaar beveiligde ruimte hermetisch wordt afgesloten<br />

kan er dus niemand in of uit totdat een pas weer terecht is. Dat<br />

komt heel weinig voor.<br />

24 VNSG Magazine mrt/10


3<br />

Passenfabriek<br />

De belangrijkste stap is het personaliseren<br />

<strong>van</strong> de passen. In een gea<strong>van</strong>ceerd apparaat<br />

worden eerst de benodigde (klant)gegevens<br />

op de magneetstrip geschreven, dan worden de persoonlijke<br />

gegevens ook op de chip geschreven waarna de persoonlijke<br />

gegevens in de pas worden gelaserd of geembosseerd. Uiteraard<br />

is ook hier grote precisie en betrouwbaarheid noodzakelijk.<br />

4<br />

Passenfabriek<br />

Nadat de passen op naam gesteld zijn,<br />

worden ze eerst weer geteld. Dat gebeurt<br />

niet handmatig maar met gea<strong>van</strong>ceerde<br />

optische hulpmiddelen. Als dat akkoord is bevonden worden<br />

de passen samen met een begeleidende brief in een enveloppe<br />

geschoven. Het is belangrijk dat de juiste pas en de juiste brief bij<br />

elkaar worden gevoegd. Ook dit proces wordt geautomatiseerd<br />

nauwkeurig gecontroleerd, zo wordt ieder mailpack gewogen om<br />

de volledigheid te controleren, en steeksproefsgewijs nog eens<br />

door de operators nagekeken.<br />

5<br />

Passenfabriek<br />

Als de passen volledig bewerkt en verzendklaar<br />

zijn worden ze verzameld en worden de dozen met<br />

enveloppen ook weer gecontroleerd en geteld.<br />

Nog steeds geldt dat als er een enveloppe ontbreekt de ruimte wordt<br />

afgesloten.<br />

6<br />

Passenfabriek<br />

Elke processtap begint en eindigt met een<br />

telling. Elke telling en elke processtap wordt in<br />

SAP geregistreerd. De doorgifte aan de volgende<br />

processtap wordt als goederenbeweging vastgelegd, zodat altijd<br />

traceerbaar is op welk moment er hoeveel passen zijn bewerkt. In<br />

het proces personaliseren <strong>van</strong> passen wordt de eerste logistieke<br />

toepassing <strong>van</strong> SAP bij de Rabobank gebruikt. Voorheen werd SAP<br />

wel gebruikt voor HR, financiële administratie en enkele bancaire<br />

toepassingen, maar daar is logistiek bijgekomen.<br />

7<br />

Passenfabriek<br />

Tot slot worden de enveloppen met passen<br />

gesorteerd per Rabobank. In tegenstelling<br />

tot de bankafschriften, die centraal verstuurd<br />

worden, worden de passen met beveiligde transporten naar de<br />

banken gebracht en door de diverse Rabobanken zelf bij hun<br />

klanten afgeleverd. Per dag worden alle typen Rabobank passen<br />

verwerkt. Dat zijn niet alleen passen voor nieuwe klanten, maar ook<br />

ver<strong>van</strong>gingspassen, zoals passen die bijvoorbeeld kapot zijn gegaan<br />

of kwijt zijn geraakt.<br />

VNSG Magazine mrt/10 25


De FI periode<br />

afsluiting<br />

Hoofdpijnscenario’s<br />

en vele avonden en<br />

weekenden die in<br />

het teken staan <strong>van</strong><br />

spreadsheets aan<br />

elkaar knopen: de<br />

periode- en jaareinde<br />

werkzaamheden. Altijd<br />

weer terugkomende<br />

activiteiten die velen<br />

het liefst zo snel<br />

mogelijk achter zich<br />

willen laten, maar wel<br />

pas na aanlevering<br />

<strong>van</strong> kwalitatief<br />

hoogwaardige<br />

transparante<br />

verslaggeving conform<br />

alle vereiste richtlijnen!<br />

Tekst Ton Siebelink<br />

Maar wat komt er allemaal kijken bij een<br />

financiële afsluiting? Hoe ziet het proces<br />

eruit? Wat zijn de voorbereidende en wat zijn<br />

de definitieve afsluitingswerkzaamheden?<br />

Periode Einde<br />

Een goede afsluiting begint met een<br />

goede voorbereiding. Allereerst kunnen<br />

we gebruik maken <strong>van</strong> de mogelijkheid op<br />

bedrijfsniveau een systeemoverkoepelende<br />

concernafstemming (Intercompany<br />

Reconciliation) te doen waarbij intercompany<br />

documenten binnen het concern op elkaar<br />

worden afgestemd. Succesvolle afstemming<br />

vergemakkelijkt uiteraard het latere<br />

consolidatieproces op concernniveau!<br />

Volgende stap in de voorbereidende<br />

werkzaamheden is het binnen FI openen <strong>van</strong><br />

een nieuwe boekingsperiode. Vervolgens<br />

moeten we een hele serie boekingen doen.<br />

Binnen het domein <strong>van</strong> FI de transistorische<br />

posten, doorlopende documenten, dubieuze<br />

vorderingen op debiteuren en afschrijvingen<br />

plus rente in de vaste activa administratie.<br />

Maar ook andere modules moeten<br />

hun bijdrage leveren. Binnen MM worden<br />

de tussenrekeningen voor goederen en<br />

factuuront<strong>van</strong>gst onderhouden en vindt<br />

de productwaardering plaats, HR doet<br />

de salarisverwerking en SD boekt het<br />

goederenafgifteboek. Vervolgens sluiten<br />

we in MM de oude maand, in FI de<br />

subgrootboeken en doen we een voorlopige<br />

periode afsluiting in FI.<br />

De volgende stappen betreffen de interne<br />

verslaggeving oftewel de CO module waar<br />

o.a. de allocaties en repostings worden<br />

gedaan. Hierna sluiten we de oude periode<br />

voor CO af (NB: een aparte handeling binnen<br />

CO). Hierna zetten we de periode in FI weer<br />

open voor eventuele correctieboekingen.<br />

Het voordeel <strong>van</strong> het New General Ledger<br />

is de multidimensionale opzet waarbij.<br />

meerdere verslaggevingsrichtlijnen direct<br />

kunnen worden ondersteund door middel<br />

<strong>van</strong> een multi ledger update. Ook gebeurt de<br />

afstemming tussen CO en FI online.<br />

De definitieve afsluitende werkzaamheden<br />

omvatten waardering <strong>van</strong> de vreemde valuta<br />

in FI, de afsluiting <strong>van</strong> de oude periode en het<br />

genereren <strong>van</strong> de verslagen voor de externe<br />

en de interne verslaggeving.<br />

Jaareinde<br />

Bij het einde <strong>van</strong> het boekjaar moeten<br />

er nog activiteiten worden uitgevoerd<br />

additioneel aan de reguliere periode einde<br />

werkzaamheden.<br />

Welke activiteiten dit zijn, kunt u lezen<br />

op www.vnsg.nl -> VNSG.nl. Hier staat<br />

het gehele artikel ‘De FI periode afsluiting’<br />

gepubliceerd.<br />

Alles handmatig of automatisch?<br />

Het mag inmiddels duidelijk zijn dat<br />

tijdens de periode- en de jaarafsluiting<br />

een groot aantal handelingen in een<br />

kort tijdsbestek en in de juiste volgorde<br />

moeten worden uitgevoerd. Manueel uit<br />

te voeren maar de gebruiker kan ook<br />

worden ondersteund m.b.v. daarvoor<br />

bedoelde oplossingen. SAP levert<br />

hiervoor de Financial Closing Cockpit<br />

maar ook partneroplossingen kunnen<br />

helpen de afsluitende werkzaamheden<br />

snel tot een goed einde te brengen.<br />

Kom naar sessie A7 op donderdag<br />

8 april 2010 om 11.30 uur over “SAP<br />

Financial Close: Leuker kunnen we<br />

het niet maken, wel makkelijker!”<br />

26 VNSG Magazine mrt/10


ZOOM<br />

V.l.n.r. Peter de Bruin,<br />

Sander Ten Hagen en Ton Rijsdijk<br />

Stedin is in november 2009 lid geworden<br />

<strong>van</strong> de VNSG. Hoe komt het dat een<br />

gea<strong>van</strong>ceerde SAP-gebruiker nu pas lid<br />

wordt? Redactielid Dirk-Jan Schenk sprak<br />

met Peter de Bruin, Sander ten Hagen en<br />

Ton Rijsdijk.<br />

Interview en tekst Dirk-Jan Schenk<br />

Bedrijf<br />

Peter de Bruin is informatiemanager bij Stedin.<br />

Sander ten Hagen is Business Consultant bij<br />

Creetion en Ton Rijsdijk is functioneel beheerder SAP bij Stedin.<br />

Stedin is als netbeheerder verantwoordelijk voor een veilig en<br />

betrouwbaar transport <strong>van</strong> elektriciteit en gas. Stedin zorgt voor<br />

het transport <strong>van</strong> gas en elektriciteit in de Randstad naar bijna<br />

twee miljoen particuliere, zakelijke en overheidsklanten. Daarnaast<br />

is Stedin als netbeheerder verantwoordelijk voor de aanleg, de<br />

uitbreiding en het onderhoud <strong>van</strong> het transportnet. Stedin is sinds 1<br />

juli 2008 de nieuwe naam <strong>van</strong> Eneco NetBeheer. Stedin is een 100%<br />

dochteronderneming <strong>van</strong> Eneco Holding NV en heeft vestigingen<br />

in ondermeer Rotterdam, Utrecht en Delft. Het bedrijf groeit,<br />

omdat ze meer taken en verantwoordelijkheden hebben gekregen<br />

in het transport <strong>van</strong> energie. Zo werkt Stedin mee aan de nieuwe<br />

infrastructuur voor de Maasvlakte en het Utrechts Stationsgebied, is<br />

Stedin actief met nieuwe energietechnologieën en op het gebied <strong>van</strong><br />

energiebesparing maken ze duurzame energievoorziening mogelijk.<br />

Eneco is gesplitst in drie nieuwe bedrijven: Stedin, Joulz en Eneco<br />

energie, daarom is Stedin een nieuw VNSG-lid.<br />

SAP<br />

Het SAP Competence Center maakt momenteel<br />

onderdeel uit <strong>van</strong> het op holdingniveau gepositioneerde<br />

Eneco Information Services (EIS). Als gevolg <strong>van</strong> de spliting <strong>van</strong><br />

Eneco worden alle centraal georganiseerde activiteiten (dus ook SAP<br />

CC) dit jaar verdeeld over de drie kernbedrijven. Dit betekent dat ook<br />

het SAP-landschap technisch en functioneel zal worden ontvlochten.<br />

Financieel en logistiek is dat al gescheiden, maar enkele centrale<br />

diensten (zoals inkoop met SAP SRM) moeten nog worden gesplitst.<br />

Een company code uit een ERP-systeem halen lukt wel, maar BI,<br />

NetWeaver (o.a. interfaces) en SRM zijn lastiger om uit elkaar te<br />

halen. Een aantal zaken wordt simpeler, maar het blijft voor sommige<br />

toepassingen de vraag of er binnen het bedrijf voldoende kennis<br />

aanwezig is en of het systeem ook op kleinere schaal rendabel blijft.<br />

Stedin maakt gebruik <strong>van</strong> SAP ERP (MM, HR, FI/CO, PS, PM,<br />

workflow, Case & Record management, Content server), BI/SEM<br />

(Consolidatie), NetWeaver BPM en Portal. Stedin is een <strong>van</strong> de eerste<br />

gebruikers <strong>van</strong> BPM wereldwijd en neemt deel aan de rampup <strong>van</strong><br />

CE 7.2.<br />

Peter en Sander werken momenteel samen aan het realiseren<br />

<strong>van</strong> een nieuwe oplossing voor het storingsmanagementproces<br />

<strong>van</strong> Stedin. Deze oplossing wordt in april in productie genomen<br />

en maakt o.a. gebruik <strong>van</strong> de nieuwe BPM-functionaliteit <strong>van</strong> SAP<br />

in combinatie met Case&Recordsmanagement. Het totale endto-end<br />

storingsproces moet er als volgt uitzien: intake <strong>van</strong> de<br />

storingsmelding, het managen <strong>van</strong> het verhelpen <strong>van</strong> de storing,<br />

het verwerken <strong>van</strong> de storingsinformatie en het afrekenen met de<br />

aannemer. Stedin heeft geen eigen monteurs in dienst. Een groot<br />

voordeel <strong>van</strong> de nieuwe oplossing is dat bij de intake <strong>van</strong> nieuwe<br />

storingsmeldingen direct (<strong>van</strong>uit een GIS-systeem) de gas- en<br />

elektriciteitsleidingen getoond worden, evenals de openstaande<br />

storingsmeldingen in de omgeving. Hierdoor kan de mogelijke<br />

oorzaak <strong>van</strong> de storing beter worden ingeschat en de juiste<br />

maatregelen worden genomen.<br />

VNSG Congres<br />

Peter en Ton hebben al eerder het<br />

VNSG Congres bezocht. Zij vinden<br />

dit nuttig voor het uitwisselen <strong>van</strong> ervaringen, het netwerken en het<br />

onderhouden <strong>van</strong> contacten met branchegenoten.“Op het VNSG<br />

Congres kan de klant nog meer centraal staan. Als een klant een<br />

presentatie heeft gehouden, zou hij daarna te vinden moeten zijn op<br />

de informatiemarkt zodat geïnteresseerden de gelegenheid krijgen<br />

nog wat dieper hierop in te gaan”, vindt Peter. Hij heeft ook twee keer<br />

de TechEd bezocht en merkt op, dat er meer technisch diepgang is<br />

en meer door SAP zelf wordt gepresenteerd, dan tijdens het VNSG<br />

Congres. De focusgroepen bieden deze diepgang ook.<br />

Focusgroepen<br />

Peter was eerder actief binnen<br />

de focusgroep SRM. Recentelijk<br />

is hij lid geworden <strong>van</strong> de focusgroep BPM. Er bestaat ook<br />

belangstelling voor Enterprise Asset Management (EAM). Zij vinden de<br />

focusgroepen nuttig en prettig dat deze nationaal zijn georganiseerd,<br />

internationaal is het lastiger met enige regelmaat samen te komen. De<br />

diepgang <strong>van</strong> de focusgroepen wordt gewaardeerd.<br />

“De klant kan nog meer centraal staan tijdens het VNSG Congres.”<br />

VNSG Magazine mrt/10 27


De leden <strong>van</strong> het panel (<strong>van</strong> links naar rechts):<br />

• Hans Hartman, finance director The Dow Chemical Company (USA), verantwoordelijk voor de migratie <strong>van</strong> SAP R/2 naar SAP Business<br />

Suite 7.0<br />

• Johan Coenen, senior manager Compliance and Control Sara Lee International, verantwoordelijk voor SOX Compliance wereldwijd<br />

(behalve Noord-Amerika) en de uitrol <strong>van</strong> SAP GRC Process Controls 2.5<br />

• Henk Donderwinkel, partner PricewaterhouseCoopers (PwC), gespecialiseerd in de implementatie en beoordeling <strong>van</strong> SAP systemen met<br />

een sterke focus op Risk Management<br />

• Werner <strong>van</strong> Haelst, managing partner CSI Ne<strong>the</strong>rlands B.V., dat diensten, training en softwareoplossingen levert voor ‘Audit, Security &<br />

Control’ aspecten <strong>van</strong> SAP-omgevingen<br />

• Dennis Hallemeesch, senior manager KPMG IT Advisory met als primair aandachtsgebied SAP GRC Access Controls en Process Contols<br />

Een paneldiscussie<br />

over control<br />

28 VNSG Magazine mrt/10


Nog genoeg<br />

kansen voor SAP<br />

op GRC-gebied<br />

Gespreksleider Frank <strong>van</strong> Heel • Tekst Jos Fluitsma • Fotografie Jos Fluitsma<br />

Bedrijven zijn graag ‘in control’. Om de juiste bedrijfsbeslissingen te kunnen<br />

nemen. Om transparant te zijn voor stakeholders en partners. En om te<br />

kunnen voldoen aan (locale) wetgeving, zoals SOX. Daarom richten bedrijven<br />

controlemaatregelen in om te zorgen voor betrouwbare interne en externe<br />

informatievoorziening en geautoriseerd gebruik <strong>van</strong> bedrijfsmiddelen. SAP GRC PC<br />

biedt daar oplossingen voor. Over controls en SAP GRC PC discussieerde een panel<br />

<strong>van</strong> deskundigen aan de hand <strong>van</strong> vijf stellingen.<br />

Stelling 1: manual controls zijn een<br />

noodzaak omdat niet alle risico’s<br />

kunnen worden afgedekt met<br />

geïntegreerde controlesystemen.<br />

“Inderdaad”, zegt Coenen. “Je kunt niet<br />

zonder manual controls. Het systeem kan<br />

rapporten draaien, maar manual controls zijn<br />

nodig om gegevens te controleren. Natuurlijk<br />

proberen organisaties zoveel mogelijk<br />

controls via het systeem te regelen.” “Soms<br />

biedt de applicatie geen automated controls”,<br />

vult Hallemeesch aan. “Standaard-SAP<br />

bijvoorbeeld biedt niet alle functionaliteiten<br />

om alle controles af te dekken met het<br />

systeem. Daarom zijn manual controls<br />

nodig.”<br />

Donderwinkel vindt ook dat je niet zonder<br />

manual controls kunt. “Maar je moet je altijd<br />

afvragen of je ze echt moet doen. Of kun<br />

je leunen op de automated controls op je<br />

autorisaties? Als je voortdurend changes<br />

en configuratie checkt, zijn manual controls<br />

niet nodig. Je kunt bijna alle manual<br />

controls ver<strong>van</strong>gen door andere controls<br />

die veel krachtiger zijn.” Van Haelst is het<br />

daarmee eens, maar waarschuwt: “Het<br />

wijzigingenbeheer is niet altijd goed geregeld.<br />

Dan is het draaien <strong>van</strong> lijstjes nodig als<br />

controle of het aan de voorkant <strong>van</strong> het<br />

proces goed heeft gewerkt. Alleen in een<br />

ideale wereld kun je zonder manual controls.”<br />

Menselijke intelligentie nodig<br />

“Door SOX nemen controlekosten toe”,<br />

vindt Hartman. “Dat dwingt bedrijven om het<br />

controleproces efficiënter te maken. Maar<br />

helemaal automatisch kan het niet. Er blijft<br />

altijd menselijke intelligentie nodig om data<br />

te interpreteren. En een voorraadopname<br />

kun je niet automatiseren, daarvoor moet<br />

iemand met een lijstje het magazijn in.”<br />

Donderwinkel: “We moeten naar een andere<br />

manier <strong>van</strong> controle, één die veel efficiënter<br />

is. Bijvoorbeeld alleen een controle als het<br />

systeem constateert dat dezelfde user de<br />

order plaatst, de service entry sheet maakt<br />

en de factuur inboekt. Daarmee kunnen we<br />

99 procent <strong>van</strong> de controls af<strong>van</strong>gen. De<br />

ontwikkeling <strong>van</strong> dat soort oplossingen staat<br />

nog in de kinderschoenen.”<br />

Stelling 2: automated controls horen<br />

thuis in de werkprocessen, niet in een<br />

aparte tool.<br />

“Klopt!”, vindt Hartman. Van Haelst:<br />

“Controls op de drie belangrijkste stappen<br />

in het proces <strong>van</strong> goederenaankoop kun je<br />

automatiseren, binnen bepaalde toleranties.<br />

Valt de factuur daarbuiten, dan blokkeert<br />

de betaling.” “Het toetsen <strong>van</strong> dat soort<br />

controls moet niet in een aparte tool, maar in<br />

het R/3-basissysteem zitten”, vindt Coenen.<br />

Ook Donderwinkel is voorstander <strong>van</strong><br />

automatische triggers, want “dan hoef je niet<br />

meer naar je change management te kijken.<br />

Het systeem bewaakt dat dan zelf.” “Je zou<br />

VNSG Magazine mrt/10 29


Doe de TopForce<br />

Speeddate en win!<br />

Vertel ons jouw idee over High<br />

Performance Working en<br />

win een touchscreen e-reader!<br />

Beleef het 8 & 9 april<br />

TopForce stand nummer 73<br />

VNSG Congres, MECC<br />

Maastricht<br />

Sneak Preview<br />

Bekijk ons VNSG-filmpje op<br />

www.mijnvnsgcongres.nl<br />

trefwoord ‘TopForce’<br />

TopForce realiseert High Performance Workplaces; een persoonlijke<br />

met meer plezier werken, versterkt dat je organisatie. Met onze uitgebreide<br />

digitale werkplek, waar je alles vindt wat je nodig hebt om effectief te<br />

werken. Wij stellen de mens centraal. Want als zij gemotiveerd, snel en<br />

technische kennis en ervaring bieden we je de beste oplossingen.<br />

Toegespitst op de doelstellingen en behoeften <strong>van</strong> je organisatie.<br />

enable your people | empower your business<br />

Meer weten? Kijk op www.TopForce.com<br />

Nu al inplannen? Mail ‘speeddate’ aan HPW@TopForce.com<br />

30 VNSG Magazine mrt/10


meer automatic controls in SAP kunnen<br />

integreren”, vindt Hartman. “Bijvoorbeeld als<br />

service in e-SOA. Jammer dat SAP hier een<br />

kans mist.”<br />

Stelling 3: continuous control<br />

monitoring: een modewoord of<br />

een serieuze en realiseerbare<br />

mogelijkheid om het interne<br />

controleframework te versterken?<br />

“Het is absoluut geen modewoord”, vindt<br />

Coenen. “Sterker nog: continuous control<br />

monitoring is hét instrument om de kosten<br />

<strong>van</strong> compliance terug te dringen. Door<br />

minder manual controls verminder je het werk<br />

op de werkvloer en verhoog je de efficiency.”<br />

Hartman: “Je haalt de controles naar voren<br />

in je proces, <strong>van</strong> goedkeuring achteraf naar<br />

autorisatie vooraf. Veel bedrijven werken<br />

met servicecenters. Die kennen de risico’s<br />

niet. Dus hoe verder servicecenters <strong>van</strong> de<br />

corebusiness afstaan, hoe directer je controle<br />

moet uitvoeren. En liefst in het proces. Dan<br />

is het jammer dat de oplossing <strong>van</strong> SAP niet<br />

in het coreprocess zit, maar in een aparte<br />

tool. Als klant verwacht je dat GRC PC ín het<br />

werkproces is ingebouwd. Ook die stap mist<br />

SAP.” “Accountants kijken via continuous<br />

auditing naar de uitzonderingen in de loop<br />

<strong>van</strong> het jaar”, zegt Hallemeesch. “Gek<br />

dat bedrijven niet dezelfde tools hebben.”<br />

Hartman: “SAP heeft vooral geluisterd naar<br />

accountants. GRC PC is gemaakt voor de<br />

eindcontrole. En niet voor controles in de<br />

dagelijkse praktijk.” “Terwijl het management<br />

juist dagelijks in control wil zijn”, reageert<br />

Donderwinkel. “In SAP ontbreekt ook de<br />

automatische documentatie <strong>van</strong> het proces.<br />

Het is eenvoudig om het businessproces<br />

door te lichten en in flow charts af te<br />

beelden.”<br />

Stelling 4: SAP GRC PC is een<br />

complete tool die een nietgestructureerde<br />

set <strong>van</strong> bestaande<br />

interne controleprocessen kan<br />

automatiseren.<br />

Coenen: “Als met het controleproces het<br />

documenteren, testen en rapporteren wordt<br />

bedoeld, zeg ik ja. Als je automatiseren<br />

ziet als automatische controls, zeg ik nee.”<br />

“Voor het certificeringproces heeft SAP GRC<br />

toegevoegde waarde”, vindt Hartman. “Maar<br />

het biedt geen volledige automatisering<br />

<strong>van</strong> het interne controleproces.” Van<br />

Haelst: “Security en control zijn niet sexy.<br />

SOX dwingt SAP tot de ontwikkeling<br />

<strong>van</strong> deze tool, maar het kost tijd om bij<br />

ontwikkelaars door te laten dringen wat we<br />

echt willen.” “Door processcontrol ga je niet<br />

automatisch <strong>van</strong> niet-gestructureerde naar<br />

gestructureerde data”, merkt Coenen op. “Je<br />

masterdata zijn je fundament. Is je fundament<br />

fout, dan is het systeem fout.”<br />

Stelling 5: als je SOX-compliant<br />

bent, levert SAP GRC PC niet veel<br />

extra gereedschappen om het interne<br />

controlesysteem te automatiseren of<br />

te verbeteren.<br />

“Daar ben ik het niet mee eens”, zegt<br />

Hartman. Van Haelst ook niet: “Ook als je<br />

SOX-compliant bent, kan GRC nuttig zijn.”<br />

“Inderdaad”, vindt ook Hallemeesch. ”GRC is<br />

meer dan SOX.”<br />

Conclusie<br />

Hallemeesch vindt SAP GRC nog<br />

niet compleet. “Maar het is wel een hele<br />

verbetering. Het biedt tools en middelen die<br />

er nog niet waren.” Coenen: “De meeste<br />

tools zijn niet geïntegreerd, SAP GRC PC<br />

wel. Dat is echt een pluspunt. Maar de<br />

businesscase en de licentiekosten <strong>van</strong><br />

SAP GRC zijn niet in balans.” “Zelfs niet<br />

met minder accountantskosten”, reageert<br />

Donderwinkel. Coenen weer: “Tenzij we<br />

kunnen steunen op automatische continue<br />

monitoring. Dan gaan de controlekosten<br />

omlaag.” Met “Hier liggen kansen voor SAP”<br />

sluit Hartman de discussie.<br />

Vier vormen <strong>van</strong><br />

controlemaatregelen<br />

Bij risk management op procesniveau<br />

praat je over vier vormen <strong>van</strong> controle<br />

maatregelen:<br />

1. Functiescheiding<br />

2. IT General Controls: onder meer<br />

changemanagement en alle<br />

beveiligingsaspecten buiten SAP.<br />

Deze twee controles zijn<br />

randvoorwaarden voor het regelen <strong>van</strong>:<br />

3. manual controls: controles buiten het<br />

systeem om, zoals werkinstructies,<br />

procedures en rapportagecontrols;<br />

4. application controls: controles<br />

die in de applicatie zitten, zoals<br />

configuratiecontroles en autorisaties.<br />

Daarnaast gaat het op hoger niveau<br />

nog om company level controls:<br />

beleid, risk management structuur,<br />

verantwoordelijkheden, cultuur, instelling<br />

vertrouwenspersoon.<br />

SAP GRC – SAP Governance, Risk and<br />

Compliance<br />

SAP GRC automatiseert GRCprocessen<br />

<strong>van</strong> begin tot eind,<br />

inclusief risicomanagement, corporate<br />

governance en overzicht, compliance<br />

management en rapportage.<br />

SAP GRC bestaat uit een 6-tal<br />

deelgebieden. Elk deelgebied heeft een<br />

specifieke controlespecialiteit. Dit kunnen<br />

controles zijn op interne processen<br />

binnen de organisatie zoals het tijdig<br />

signaleren <strong>van</strong> overtredingen <strong>van</strong><br />

functiescheidingen en bevoegdheden.<br />

Dit kunnen ook controles zijn welke<br />

betrekking hebben op processen welke<br />

zich afspelen deels buiten de organisatie<br />

zoals de controle op het naleven <strong>van</strong><br />

handelsbepalingen tijdens het exporteren<br />

<strong>van</strong> goederen.<br />

Onlangs is het deelgebied SAP<br />

Compliance & Emissions Management<br />

aan SAP GRC toegevoegd,<br />

waarmee ondersteunt wordt dat<br />

emissievoorschriften kunnen worden<br />

nageleefd.<br />

Focusgroep Financieel<br />

Deze focusgroep heeft 250 leden en<br />

kent twee doelstellingen:<br />

• haar leden up-to-date houden op het<br />

financiële vakgebied;<br />

• kennis en ervaring delen over diverse<br />

financiële onderwerpen.<br />

Ze organiseert bijeenkomsten over<br />

interne controleprocessen (zoals SAP<br />

GRC), het optimaliseren <strong>van</strong> de chart-ofaccounts<br />

met SAP en Interne Controle<br />

Frameworks. Voor 2010 staan efficiënte<br />

inrichting <strong>van</strong> afsluitingsprocessen, de<br />

nieuwe General Ledger en samenwerking<br />

met andere focusgroepen op het<br />

programma. Hans Hartman is voorzitter<br />

<strong>van</strong> de focusgroep, Erik <strong>van</strong> den Berg<br />

is secretaris en Greetje Gompelman-<br />

Kooima, Wouter Muijs en William<br />

Vandeweyer zijn kernleden.<br />

VNSG Magazine mrt/10 31


Occo Vreezen, Huub Montanus en Hans de Labije: “Met dit resultaat hebben<br />

we de toegevoegde waarde <strong>van</strong> de focusgroep PI aangetoond”<br />

Interview en tekst Jos Fluitsma • Fotografie Mientje Paais<br />

Het was altijd nogal lastig<br />

om een voet tussen de<br />

deur te krijgen bij SAP in<br />

Walldorf. Bijvoorbeeld<br />

om een verzoek in te<br />

dienen om een bepaalde<br />

functionaliteit te<br />

ontwikkelen. Grote<br />

klanten lukte dat soms<br />

wel, maar als individueel<br />

klein bedrijf waren er<br />

weinig mogelijkheden.<br />

En ook voor de VNSG als<br />

gebruikersvereniging<br />

was het niet eenvoudig.<br />

Maar daar is de<br />

laatste tijd wat aan<br />

veranderd. Dankzij inzet<br />

<strong>van</strong>uit de focusgroep<br />

Procesintegratie.<br />

“We hebben als<br />

SAP-gebruikers in<br />

Nederland nu inspraak<br />

bij SAP in Walldorf”<br />

“We zaten voor het eerst als Nederlandse vertelt Hans de Labije <strong>van</strong> de VNSG.<br />

gebruikers bij SAP Development aan tafel”, “Het was al snel duidelijk dat we wilden<br />

vertelt Huub Montanus, <strong>van</strong> Atos Origin, samenwerken. We kozen ervoor als eerste<br />

secretaris <strong>van</strong> de focusgroep. “Een belangrijk te werken aan drie ‘hot topics’: naming<br />

succes. We hebben bereikt dat we als SAPgebruikers<br />

in Nederland inspraak hebben in exception handling en disaster recovery/<br />

conventions/documentation, monitoring/<br />

ontwikkelingen bij SAP.”<br />

high availability.” Elke focusgroep kreeg<br />

onderwerpen toegewezen om verder uit te<br />

Drie hot topics<br />

werken. Voor de Nederlandse focusgroep<br />

Het begon met een bijeenkomst in PI was dat het opstellen <strong>van</strong> documenten<br />

2008 bij SAP in Walldorf, waarbij ook de voor naming conventions en monitoring/<br />

Amerikaanse en Duitse focusgroepen exception handling. “We stelden een<br />

Procesintegratie (PI) aanwezig waren. “We conceptversie op, die we na een review door<br />

spraken daar met vertegenwoordigers <strong>van</strong> de Amerikaanse en Duitse focusgroepen en<br />

SAP Development en SAP Global Office SAP Solution Management hebben verbeterd<br />

over mogelijkheden voor samenwerking”, en aangevuld”, vertelt Montanus. “Het zijn nu<br />

32 VNSG Magazine mrt/10


de internationale standaarden. We hebben<br />

resultaten behaald die we als individuele<br />

focusgroep nooit hadden bereikt.”<br />

Ontwikkelverzoeken in SAP NetWeaver<br />

De rol <strong>van</strong> procesintegratie neemt steeds<br />

meer toe. Daarom worden afspraken over<br />

naming conventions voor producten en<br />

afkortingen ook belangrijker. “SAP had daar<br />

zelf geen afdoende voorschriften voor”, zegt<br />

De Labije. “Daarom deed ieder dat voor zich.<br />

Nu hebben we een internationale standaard<br />

die gebruikers zelf hebben gedefinieerd.” De<br />

focusgroep bereikte nog meer: ze maakte<br />

een lijst <strong>van</strong> ontwikkelverzoeken. “We hebben<br />

daar structuur in aangebracht en ze in<br />

categorieën ingedeeld”, vertelt Montanus.<br />

“Daarmee maakten we het SAP makkelijker<br />

om ermee om te gaan. Met als resultaat dat<br />

SAP ruim 60 <strong>van</strong> onze 180 punten opneemt<br />

in SAP NetWeaver PI 7.4. SAP gaat ook een<br />

planning maken voor het aanleveren <strong>van</strong><br />

ontwikkelverzoeken voor volgende versies.<br />

Deze resultaten hebben we te danken aan<br />

de inzet en het commitment <strong>van</strong> enkele leden<br />

<strong>van</strong> onze focusgroep.”<br />

Democratisering <strong>van</strong> SAP<br />

Eén <strong>van</strong> die leden is Occo Vreezen,<br />

SAP-consultant bij T-Systems Nederland. Hij<br />

is zeer tevreden over het bereikte resultaat.<br />

“Het mooie <strong>van</strong> deze samenwerking is dat<br />

we nu <strong>van</strong>uit Nederland invloed hebben<br />

op de productontwikkeling bij SAP. Vooral<br />

ook op het proces <strong>van</strong> verbeteringen. Je<br />

kunt wel spreken <strong>van</strong> een democratisering<br />

<strong>van</strong> SAP. Dat past ook wel in deze tijd.<br />

Sinds haar start in 1972 ontwikkelt SAP<br />

haar producten vooral <strong>van</strong>uit technologisch<br />

oogpunt. Maar gebruikerswensen worden<br />

steeds belangrijker. Met deze internationale<br />

samenwerking worden gebruikers meer<br />

betrokken bij ontwikkelingen bij SAP. SAP<br />

staat steeds meer open voor samenwerking.<br />

Dat bleek uit haar bereidheid om ons<br />

initiatief te ondersteunen. De mensen die<br />

aan de documenten werkten, konden online<br />

presentaties <strong>van</strong> SAP volgen om informatie te<br />

verzamelen. En SAP Global Office richtte het<br />

Collaboration Workspace in, een portal voor<br />

internationale informatie-uitwisseling.”<br />

Begrip voor elkaar<br />

Volgens De Labije heeft het Nederlandse<br />

poldermodel bij de samenwerking goed<br />

gewerkt. “Ons Nederlands pragmatisme<br />

bleek goed <strong>van</strong> pas te komen”, zegt hij. “We<br />

wilden resultaten bereiken. We hadden geen<br />

vast programma, geen keurslijf. Vooral begrip<br />

voor elkaars situatie. Als je constructief met<br />

elkaar praat, blijkt dat SAP best wel op onze<br />

verzoeken wil ingaan. Natuurlijk realiseerde<br />

SAP zich dat het ook wel handig is dat het<br />

met ons een groot deel <strong>van</strong> community<br />

aan tafel heeft.” Met dit resultaat is volgens<br />

De Labije de toegevoegde waarde <strong>van</strong><br />

de focusgroep PI aangetoond. “Aan de<br />

documenten werkten consultants mee.<br />

Hun waarde zit vooral in de kennis die ze<br />

hebben. Normaal geven consultants die niet<br />

zo snel weg. Maar bij dit project zagen ze de<br />

toegevoegde waarde <strong>van</strong> kennisdeling. Grote<br />

bedrijven, die zelf direct contact hebben met<br />

SAP AG, hebben nu meer interesse voor de<br />

focusgroep <strong>van</strong>wege de resultaten die we<br />

behaalden.” Vreezen ziet nog meer spin-off<br />

die de samenwerking heeft opgeleverd. “We<br />

deden samen met onze zusterfocusgroepen<br />

onderzoek onder de leden. Daardoor hebben<br />

we nu een goed beeld welke topics we<br />

belangrijk vinden voor onze focusgroepen.”<br />

We hebben nu<br />

<strong>van</strong>uit Nederland<br />

invloed op SAP in<br />

Duitsland<br />

Internationaal aangesloten<br />

Montanus ziet de goede voorbereiding als<br />

de sleutel <strong>van</strong> het succes. “Occo, Hans en ik<br />

hebben de tijd genomen om zaken goed voor<br />

te bereiden. Wat willen we bereiken? Hoe<br />

zorgen we ervoor dat we grip houden? Dat<br />

heeft zijn vruchten afgeworpen.” “En daarna<br />

gewoon aan het werk”, vult De Labije aan.<br />

“We hebben succes bereikt door ons geloof<br />

in een goed resultaat. Eerlijk gezegd zijn we<br />

zelf ook wel een beetje verbaasd over de<br />

snelheid waarmee wij deze resultaten hebben<br />

bereikt. Het belangrijkste is dat de VNSGcommunity<br />

nu internationaal is aangesloten.<br />

We krijgen nu meer informatie <strong>van</strong> SAP en<br />

andere gebruikersverenigingen, we hebben<br />

meer inspraak.” Andere focusgroepen<br />

kunnen profiteren <strong>van</strong> het resultaat dat de<br />

focusgroep Procesintegratie behaalde. “Op<br />

basis <strong>van</strong> best practices hebben we een<br />

model beschreven hoe je internationale<br />

samenwerking kunt aanpakken. Daarmee<br />

kunnen andere focusgroepen snel tot actie<br />

overgaan.”<br />

Andere landen haken aan<br />

Een taakgroep binnen de focusgroep<br />

Procesintegratie werkt de documenten<br />

constant bij. Er komt regelmatig een update<br />

<strong>van</strong> het document naming conventions. Het<br />

document over monitoring wordt uitgebreid<br />

zodra er nieuwe kennis beschikbaar is.<br />

“We stellen een jaarkalender op, zodat<br />

iedereen weet wat er <strong>van</strong> hem verwacht<br />

wordt”, vertelt Montanus. “Een keer per jaar<br />

komen we bij elkaar en tussentijds hebben<br />

we regelmatig telefonisch overleg.” Nu de<br />

basis staat kunnen andere landen aanhaken.<br />

Zwitserland en Oostenrijk doen dat via<br />

DSAG. De Zweedse focusgroep PI gaat<br />

ook meedraaien. De Labije: “We hebben er<br />

bewust voor gekozen dit eerst tot een succes<br />

te maken en dan internationaal de boer op te<br />

gaan. Nu kunnen we duidelijk maken wat we<br />

<strong>van</strong> andere landen verwachten, als ze zich<br />

aansluiten.”<br />

De jaarlijkse bijeenkomst <strong>van</strong> de<br />

Amerikaanse, Duitse en Nederlandse<br />

focusgroepen PI is dit keer tijdens het<br />

VNSG Congres. Hermann Steinrötter<br />

(voorzitter DSAG-focusgroep PI) en Peter<br />

Schults (VNSG-focusgroep PI) verzorgen<br />

dan samen de presentatie ‘How to<br />

monitor your processes’. Zij vertellen dan<br />

over de internationale samenwerking en<br />

geven een uitgebreide toelichting op de<br />

materie die in het monitoringdocument<br />

wordt beschreven. Deze presentatie<br />

is sessie C4 op donderdag 8<br />

april <strong>van</strong> 15.30 tot 16.15 uur. Het<br />

monitoringdocument kunt u downloaden<br />

<strong>van</strong> de website <strong>van</strong> de focusgroep PI:<br />

www.vnsg.nl/pi<br />

Een eerder artikel over deze<br />

internationale samenwerking staat in het<br />

VNSG Magazine <strong>van</strong> december 2008<br />

(nummer 5). Dit artikel kunt u ook nalezen<br />

op www.vnsg.nl -> VNSG Magazine -><br />

VNSG.nl<br />

De focusgroep Process Integration<br />

presenteert over dit onderwerp in<br />

sessie C4 op donderdag 8 april 2010<br />

om 15.30 uur<br />

VNSG Magazine mrt/10 33


voor ugelezen.<br />

Maurice de Feijter<br />

Nederland in de uitverkoop: De Prooi<br />

Het kan u niet ontgaan zijn. In de tsunami <strong>van</strong> overnames<br />

<strong>van</strong> de laatste jaren is ook Nederlands trots, de ABN AMRO<br />

bank, voor de leeuwen gegooid. Wie heeft er niet op dé<br />

bank bij de ingang <strong>van</strong> de Efteling gehangen? En toen<br />

ABN AMRO nog op de shirts <strong>van</strong> Ajax stond, was het soms<br />

nog leuk om Ajax te zien voetballen. In alle grote steden<br />

ter wereld kwam je het ABN AMRO logo wel tegen, en dan<br />

gaat je Nederlandstalige SAP-gebruikers hart toch sneller<br />

kloppen.<br />

Met pijn in ons hart hebben we de<br />

instorting <strong>van</strong> onze collega-Nederlandstalige<br />

SAP-gebruiker ABN AMRO aanschouwd.<br />

Wellicht heeft u zich ook verbaasd<br />

afgevraagd hoe het kan dat een <strong>van</strong><br />

de twintig grootste banken ter wereld<br />

met een jaarlijkse miljardenwinst bij het<br />

grootvuil kan belanden en vervolgens<br />

wordt verdeeld tussen enkele aanzienlijk<br />

minder indrukwekkende partijen. Alsof drie<br />

eekhoorns een everzwijn verscheuren. Dat<br />

vroeg ook Jeroen Smit zich af.<br />

Jeroen Smit heeft een indrukwekkend<br />

verleden in de Nederlandse pers, en ook<br />

‘Het Drama Ahold’ op zijn naam staan.<br />

Jeroen heeft bijna twee jaar besteed aan het<br />

verzamelen <strong>van</strong> vergader- en jaarverslagen,<br />

dagboeken, publicaties en het interviewen<br />

<strong>van</strong> enkele honderden betrokkenen bij<br />

‘<strong>the</strong> rise and fall’ <strong>van</strong> de ABN AMRO. Daar<br />

zitten nogal wat onthullende citaten en<br />

documenten bij. Gezien het feit dat Jeroen<br />

Smit nog vrij rondloopt en niet wordt<br />

bedreigd en achtervolgd door advocaten of<br />

erger, is het aannemelijk dat alle bronnen die<br />

hij citeert op waarheid berusten. En dat is<br />

nogal wat.<br />

Smit heeft geprobeerd met een lawine<br />

aan gegevens een leesbare reconstructie<br />

te maken <strong>van</strong> de periode 1990, toen ABN<br />

met Amro fuseerde, tot aan 2007, de<br />

ineenstorting.<br />

Zo rond 1990 waren ABN en Amro elkaars<br />

tegenpolen. De ene bank een klassieke<br />

instelling, bestuurd door keurige heren in<br />

driedelig kostuum, met dikke sigaren, ronde<br />

brillen en de scheiding in het midden, die het<br />

goed voorhadden met Nederland. De andere<br />

een verzameling cowboys, die elkaar veelal<br />

al kenden uit hun lullo-tijd, brallend in hun<br />

studentencorpora, en die uit waren op snelle<br />

groei en grote winsten. Alle betrokkenen<br />

krijgen <strong>van</strong> Smit de kans <strong>van</strong> leer te trekken<br />

tegen hun vroegere collegae. Die kans<br />

grijpen ze met beide handen aan en dat is<br />

best amusant, al word je het wel een beetje<br />

zat om driehonderd bladzijden lang te lezen<br />

hoe de ene bons de andere hotemetoot een<br />

arrogante onkundige zak vindt.<br />

Maar toch: uiteindelijk is het een<br />

verbluffend relaas geworden waarin<br />

zelfingenomenheid, stommiteiten, foute<br />

inschattingen, zwalkend beleid, extreem<br />

machogedrag en onderlinge ruzies hebben<br />

geleid tot de teloorgang <strong>van</strong> een Nederlands<br />

icoon. Wist Smit veel toen hij aan zijn boek<br />

begon dat de hele economie op zijn gat<br />

zou gaan? Wist hij veel dat ruim een jaar<br />

later onze nationale boswachter het restant<br />

<strong>van</strong> het everzwijn alsnog wist te behouden,<br />

om er, met dank aan Fortis, toch weer een<br />

nieuwe, uit de as herrezen Nederlandse bank<br />

<strong>van</strong> te maken? Op de valreep heeft hij echter<br />

een epiloog toegevoegd waarin ook deze<br />

fase nog is beschreven.<br />

438 pagina’s telt ‘De Prooi’, en ‘never<br />

a dull moment’. ‘De Prooi’ hoort in de<br />

boekenkast <strong>van</strong> de Nederlandstalige SAPgebruiker.<br />

Wij zijn er ieder geval zo <strong>van</strong><br />

onder de indruk dat we Jeroen Smit hebben<br />

gevraagd op het komende VNSG Congres in<br />

april in zijn keynote verder uit te weiden over<br />

boardroom perikelen. Een uitnodiging die<br />

door Jeroen aanvaard is.<br />

34 VNSG Magazine mrt/10


VOLGENDE KEER IN:<br />

magazine<br />

Thema: ‘SAP+...’<br />

7.000 orders per dag<br />

met SAP All-in-one<br />

In 1969 werd groothandelsonderneming<br />

Van Riel Distripet<br />

opgericht. Deze groothandel in<br />

huisdieraccessoires is in de loop<br />

der jaren uitgegroeid tot één <strong>van</strong><br />

de marktleiders op het gebied <strong>van</strong><br />

huisdierbenodigdheden in de Benelux.<br />

In het volgende magazine leest u<br />

hoe deze MKB organisatie met SAP<br />

All-in-One in staat is om ca. 7000<br />

orderregels per dag te verwerken en zo<br />

haar klanten kan garanderen dat al hun<br />

orders binnen 48 uur worden geleverd.<br />

Vereenvoudigen,<br />

versnellen, verbeteren<br />

Novoferm, een groep productie- en<br />

handelsbedrijven opererend in de<br />

bouwsector, heeft gekozen voor Sofon<br />

Guided Selling in aanvulling op SAP<br />

voor productconfiguratie, pricing,<br />

offerte- en ordergeneratie. U kunt lezen<br />

over de achtergrond <strong>van</strong> de keuze,<br />

de implementatie en de voordelen<br />

die het Novoferm oplevert voor de<br />

verkoopprocessen.<br />

SAP Productivity Pack<br />

DSM NeoResins B.V is een<br />

werelwijde leider op het gebied <strong>van</strong><br />

speciale harsen. Onlangs hebben<br />

zij SAP Productivity Pack <strong>van</strong> RWD<br />

geïmplementeerd. SAP Productivity<br />

Pack is een tool om documentatie,<br />

contextgevoelige online help en<br />

interactieve transactiesimulaties<br />

te ontwikkelen. Met behulp <strong>van</strong><br />

deze oplossing kunnen bedrijven<br />

eindgebruikersopleidingen en<br />

documentatie op basis <strong>van</strong> hun<br />

eigen systeem ontwikkelen. In het<br />

volgende magazine kunt u lezen welke<br />

toegevoegde waarde deze oplossing<br />

DSM NeoResins biedt.<br />

En verder:<br />

Een terugblik op het VNSG Congres 2010 • Tips & Tricks • Column Paul Ostendorf • Zoom • Focus • En nog veel meer…<br />

Het volgende nummer kunt u <strong>van</strong>af 20 mei verwachten<br />

VNSG Magazine mrt/10 35


Get in control<br />

with Every Angle<br />

Het ontsluiten <strong>van</strong> operationele stuurgegevens<br />

uit SAP kan veel sneller en eenvoudiger met<br />

de SAP gecertificeerde software: Every Angle.<br />

U klikt dwars door uw SAP data rechtstreeks<br />

naar de informatie die u nodig heeft. Ongeacht<br />

de grootte <strong>van</strong> uw SAP systeem of complexiteit<br />

<strong>van</strong> de achterliggende bedrijfsprocessen.<br />

Het systeem is in één dag geïnstalleerd en in één<br />

week operationeel. U heeft vervolgens zelf in<br />

een aantal muisklikken de overzichten en analyses<br />

die u nodig heeft. Daarmee heeft u altijd de juiste<br />

informatie om in controle te zijn over uw processen.<br />

Kijk voor demo’s eens op www.everyangle.com.<br />

36 VNSG Magazine mrt/10

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!