Read the article - Marielle van Uitert

Hét vakblad voor
SAP-gebruikend
Nederland •
magazine
augustus 2010 • jaargang 14 • nummer 3
www.vnsg.nl
Unibail-Rodamco
beheert ‘nieuwe
werkelijkheid’ met
solution manager
Pagina 24
sAP Leasing bij Amstel Lease
pagina 22
Tonnie van der horst in 10 vragen • Testen bij Louwman & Parqui • Tips & Tricks
Outsourcing als alternatief • Een kijkje in de keuken van Compass group
VNSG Magazine aug/10 1

Naar aanleiding van het VNSG Congres,
staat de telefoon roodgloeiend.
Het SAP expertisecentrum staat voor u klaar.
Voor vragen bel naar 030 - 2193980
of kijk op www.xtensional.nl/sapexpertisecentrum
Herculesplein 80, 3584 AA Utrecht 030-2193 980 info@xtensional.nl
2 VNSG MAGAZINE 06/07

COLOFON.
VNSG Magazine is het magazine van
de Vereniging Nederlandstalige SAP-
Gebruikers. Het blad biedt een platform
voor meningen en ervaringen van SAPgebruikers.
• Hoofdredactie
Rob van der Marck
• Eindredactie
Sharon Tijssen
• Redactieraad
Martin Putters, Capgemini
Willy Koppens, CTAC
Dirk-Jan Schenk, HES
Maurice de Feijter, hmb
Claire Monen, NorthgateArinso
Monique van Haeren, Perfect for People
Djoekie Klein, SAP Nederland
Ton Siebelink, SAP Nederland
Frank van Heel, SAP Nederland
Ron Apeldoorn, Sogeti
Bas van der Poel, Uphantis
Hans de Labije, VNSG
Vragen over adverteren?
Kijk op www.vnsg.nl of neem
contact op met het VNSG Bureau.
Tel: (073) 641 02 00
Fax: (073) 644 45 32
sharon.tijssen@vnsg.nl
• Vormgeving
HSP Reclame & Communicatie,
Rosmalen
• Planning en coördinatie
Sharon Tijssen
• Druk
Drukkerij Delabie, Moeskroen
• Oplage
5.000 exemplaren
• Coverfoto
Frank van Dam
Artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de
mening van het bestuur weer. De redactie
behoudt zich het recht voor ingezonden
stukken niet te plaatsen of in te korten.
Artikelen, of gedeelten daarvan, mogen alleen
worden overgenomen na toestemming van
de redactie en met bronvermelding.
Alles buiten de deur
Een omschrijving die gekoppeld kan worden aan begrippen zoals outsourcing,
offshoring, nearshoring, hosting en uitwijk, maar ook BPO, on demand en SaaS.
“Googlen” op deze begrippen levert zoveel informatie op dat het u vele uren achter
uw beeldscherm vasthoudt. Alles buiten de deur is een breed thema met veel facetten.
Behandeling van alle begrippen is niet mogelijk en zou een veelvoud opleveren van de
pagina’s die nu zijn opgenomen in deze editie van het VNSG Magazine.
In deze editie staan twee artikelen die u inzicht geven in het buiten de organisatie
plaatsen van IT. Hoogleraar Erik Beulen geeft u in zijn artikel inzicht in de criteria die van
belang zijn voor het wel of niet uitbesteden van IT. In het artikel van het ministerie van
Verkeer & Waterstaat staat de rol van de opdrachtgever bij het uitbesteden centraal.
De insteek van het artikel is dat een succesvolle uitbesteding start bij een goed
opdrachtgeverschap.
Buiten de deur van uw eigen organisatie heeft u op 8 en 9 april tijdens het VNSG
Congres kunnen deelnemen aan diverse presentaties. De kennis en ervaring die u tijdens
het congres heeft vergaard kunnen naar interne mogelijkheden in uw SAP-omgeving
worden vertaald en uw organisatie verder professionaliseren. Dit laatste kan niet altijd
worden gebaseerd op kennis die buiten de deur is verkregen. De informatie van en over
eigen bedrijfsprocessen door medewerkers is de kurk waarop de organisatie drijft. In het
artikel over Louwman & Parqui kunt u lezen dat je veel kunt uitbesteden maar het testen
niet.
Dit jaar is Tonnie van der Horst naast voorzitter van de VNSG ook voorzitter van SUGEN
(SAP User Group Executive Network). In een interview vertelt hij over zijn ervaringen met
het wereldwijde netwerk van gebruikersverenigingen en het nut van SUGEN voor leden
van de VNSG.
Het volgende nummer van het VNSG Magazine verschijnt half oktober en heeft als
aandachtsgebied de ervaringen met Business Suite 7. Deze stelt organisaties in
staat om bedrijven samen te laten werken ongeacht de bedrijfsactiviteiten of de
netwerkomgeving. De inrichting van het business platform speelt in op de flexibiliteit
die in de huidige IT-omgeving noodzakelijk is om bedrijfsprocessen te koppelen.
Aan de hand van diverse artikelen wordt vastgesteld wat de huidige stand van zaken is.
Herman Slaghuis
Penningmeester VNSG
VNSG Magazine aug/10 3

Outsourcing van
sAP als alternatief
Al decennia lang groeit outsourcing.
outsourcing betekent samenwerking
met leveranciers. Nieuwe business
modellen doen hun intrede en maken
de outsourcing van SAP aantrekkelijker,
maar niet het enige alternatief. Welke
criteria hanteren organisaties bij het
nemen van outsourcingsbeslissingen?
Dare, share, Care en No
hot Air
Maatschappelijk Verantwoord
ondernemen (MVo) zit in de lift. dat is
mede te danken aan de niet afl atende
inzet van MVo Nederland. VNSG
Magazine sprak met directeur Willem
Lageweg. Zijn motto: dare, share, care
en no hot air.
6
18
Rubrieken
column Paul ostendorf 11
10 vragen aan… 14
Tonnie van der Horst
tips & tricks 17
Zoom 27
NUON
reportage bij compass Group 30
Compass Group gaat voor ‘Puur’
Voor u Gelezen 34
Wat zou Google doen?
4 VNSG Magazine aug/10

Louwman & Parqui ‘IN
CONTROL’ door testen
Het goed functioneren van SAP is van
groot belang voor de continuïteit van
de business bij Louwman & Parqui.
Hierdoor verdient het testproces extra
aandacht. Ondersteund door PTWEE,
specialist in het testen van SAP, is
Louwman & Parqui in 2009 gestart
met het professionaliseren van haar
testproces.
Unibail-Rodamco en de
‘nieuwe werkelijkheid’
SAP geeft al een aantal jaren hoog
op van zijn beheersuite Solution
Manager. Voor Unibail-Rodamco blijkt
Solution Manager vooral een middel
om testen, change management en
gebruikersautorisaties slim te integreren
en de zo nodige transparantie te
waarborgen, in een pan-Europese
omgeving.
20
24
En verder
Ministerie van 12
Verkeer en Waterstaat
Succesvol uitbesteden vraagt
om goed opdrachtgeverschap
Amstel Lease 22
Bevriezen tijdens implementatie
Volgende keer in het 35
VNSG Magazine
Oktober 2010
INHOUD.
VNSG Magazine aug/10 5

Outsourcing
als alternatief:
de stand van zaken voor SAP
Tekst Erik Beulen
fotografie Robin Utrecht
Al decennia lang groeit
outsourcing. Steeds
vaker nemen
leveranciers de plaats in
van de interne
automatiseringsafdeling.
Outsourcing
betekent samenwerking
met leveranciers. Nieuwe
business modellen doen
hun intrede en maken de
outsourcing van SAP
aantrekkelijker, maar
niet het enige
alternatief. Welke
criteria hanteren
organisaties bij het
nemen van outsourcingsbeslissingen?
Karakteristieken van
organisaties en de
markten waarop zij
opereren, zijn bepalend
in sourcing keuzes.
In dit artikel de stand
van zaken voor SAP.
6 VNSG Magazine aug/10

Organisaties die kiezen voor SAP, zullen
SAP moeten implementeren op basis van
een projectovereenkomst. Een meerjarige
dienstverleningsovereenkomst is vervolgens
de basis voor het beheer van SAP. Voor
zowel het implementeren als voor het
beheer kunnen organisaties kiezen voor
een samenwerking met een leverancier. Het
inrichten van een dergelijke samenwerking
is geen sinecure. Hierbij is zorgvuldigheid en
draagvlak in de eigen organisatie cruciaal.
Bij outsourcing kunnen vier verschillende
hoofdprocessen worden onderscheiden 1 : het
contracteringsproces, het transitieproces,
het IT-dienstverleningsproces en het
contractevaluatieproces. Met het
contracteringsproces wordt de basis
gelegd voor de samenwerking met de
leverancier. Hierbij is het essentieel dat een
organisatie een duidelijk beeld heeft van de
vereisten. Welke functionaliteit moet SAP
ondersteunen? Bevatten de standaard
SAP modules deze functionaliteit of moet
er maatwerk worden toegevoegd? Op
welke wijze kan SAP worden ingepast in
de bestaande applicatie architectuur, dan
wel worden gekoppeld aan andere, niet
SAP bedrijfsapplicaties? Dit zijn belangrijke
vereisten voor een implementatie van
SAP. Organisaties die overwegen om het
beheer van SAP te outsourcen, moeten
keuzes maken over service levels en service
windows. Tevens moeten zij nadenken
over de vraag hoe gebruikers incidenten
en changes moeten aanmelden. Op basis
hiervan kunnen organisaties een vraag aan
de markt stellen en leveranciers uitnodigen
om een voorstel te maken. Belangrijk in
het contracteringsproces daarbij, is te
zorgen voor een grote vergelijkbaarheid van
aanbiedingen van de verschillende potentiële
leveranciers. Het goed begrijpen van de
verschillen tussen deze aanbiedingen maakt
het selecteren van de juiste leverancier
eenvoudiger. Organisaties doen er dus ook
verstandig aan om de dialoog aan te gaan
met leveranciers en om in gezamenlijke
workshops de robuustheid van de
aangeboden oplossingen te testen.
Het transitieproces staat tussen de
implementatie en het beheer in. Hierbij
vindt de kennisoverdracht plaatsen tussen
de projectorganisatie die verantwoordelijk
is voor de implementatie en de
beheerorganisatie die verantwoordelijk is
voor het oplossen van incidenten en het
implementeren van veranderingen. In de
meeste gevallen eindigt het transitieproces
na de garantieperiode. Daarmee
begint het IT-dienstverleningsproces
waarbij de beheerorganisatie conform
de overeengekomen service levels
de dienstverlening uitvoert. Na het
verstrijken van de dienstverlening en
het verlopen van het contract start het
contractevaluatieproces. Op basis daarvan
besluiten uitbestedende organisaties of
zij het contract met de leverancier willen
verlengen of dat de uitvoering van de
dienstverlening weer opnieuw op de markt
gezet wordt. Uiteraard kan er ook besloten
worden om de uitvoering weer te beleggen
bij de interne automatiseringsafdeling.
SAP outsourcingsmarkt
In Nederland is er een groot aantal
leveranciers dat SAP-dienstverlening
aanbiedt. Variërend van de grote
internationale leveranciers tot kleine lokale
spelers. Organisaties die outsourcing
overwegen, doen er verstandig aan een
leverancier te selecteren die ongeveer
dezelfde marktpositie heeft. Samenwerking
tussen een groot internationaal opererend
bedrijf en een kleine lokale leverancier is niet
gedoemd te mislukken, maar verhoogd wel
het risicoprofiel van de outsourcingsrelatie.
In de markt zijn er nog twee
ontwikkelingen die toegelicht moeten
worden: on demand infrastructuur en
Software as a Service. Een on demand
infrastructuur biedt flexibiliteit aan
uitbestedende organisaties. Hierbij moet
worden opgemerkt dat Linux nog een
veel minder volwassen platform is dan het
Unix platform. Belangrijk bij on demand
infrastructuur is om afspraken te maken
over beschikbaarheid, back-up en disaster
recovery. Hierbij moeten uitbestedende
organisaties zich de vraag stellen of
de aangeboden menu opties van een
leverancier aansluiten bij hun vereisten. De
volwassenheid van Software as a Service
beperkt zich tot Business Objects’ Crystal
Reports en CRM. Verder verwacht SAP veel
van Business ByDesign, dat zich vooral richt
op het midden- en kleinbedrijf.
Criteria bij outsourcingsbeslissingen
Outsourcingsbeslissingen moeten
weloverwogen door organisaties
worden genomen. Hierbij moet een
groot aantal criteria worden afgelopen
om de wenselijkheid van outsourcing
te kunnen vast stellen. Hierbij zijn
niet alleen de vereisten maar ook de
bedrijfskarakteristieken van belang. Het
nemen van outsourcingsbeslissingen is geen
hogere wiskunde, het is een subjectieve
beoordeling van criteria. Deze beoordeling
is de basis voor een managementbeslissing.
Belangrijk bij het nemen van de beslissing
is de discussie die door de belangrijkste
stakeholders wordt gevoerd.
Figuur 1: Outsourcingsprocessen 1
1
Deze fasen zijn gebaseerd op het IToutsourcingsproces
van Beulen, 2002 -Ten
Hagen&Stam, Den Haag- en de outsourcing building
block lifecycle van Cullen en Willcocks, 2003 - Elsevier
Butterwirth Heinemann, Oxford-.
VNSG Magazine aug/10 7

Figuur 2: Criteria voor outsourcingsbeslissingen
Prof. Dr. Erik Beulen
Prof. dr. Erik Beulen, houder van
de Accenture Global Sourcing chair aan
de Universiteit van Tilburg en tevens
werkzaam voor Accenture.
Contact: erik.beulen@uvt.nl
of www.erikbeulen.com
Organisatie en markten
De wijze waarop een organisatie
geleid wordt heeft een grote invloed
op outsourcingsbeslissingen. In een
decentrale organisatie is het verkrijgen
van draagvlak voor outsourcing lastiger
en zijn de capaciteiten om sturing te
geven aan een outsourcingsrelatie vaak
beperkt. Ook is door de kleinere omvang
het voor organisaties minder eenvoudig
om goed gekwalificeerd personeel te
vinden. In centraal geleide organisaties zijn
die beperkingen er in veel mindere mate.
Outsourcing biedt voor zowel centraal als
decentraal georganiseerde organisaties
het voordeel dat de kosten van de
dienstverlening variabel gemaakt kunnen
worden.
Daarnaast is de dynamiek van de
markten waarin een organisatie opereert
van invloed op de outsourcingsbeslissing.
Dynamische markten vragen om een korte
time-to-market en veel flexibiliteit. In stabiele
markten is het criterium van een verlaging
8 VNSG Magazine aug/10

Figuur 3: Organisatie en markten versus (out)sourcing
Design, Build and Run
Organisaties zullen zich in het begin
van het contracteringsproces bij het
opstellen van de vereisten de vraag
moeten stellen of zij de implementatie
en het beheer willen outsourcen aan
één leverancier of aan verschillende
leveranciers. De outsourcing aan één
leverancier zorgt voor een naadloze
overgang van implementatie naar
beheer. Ook de kosten van het
transitieproces, de kennisoverdracht aan
de beheerorganisatie van de leverancier,
zijn fors lager. De processen, procedures
en werkwijzen sluiten optimaal op
elkaar aan. Daar staat tegenover dat er
een grote afhankelijkheid ontstaat van
deze leverancier. Bedrijven doen er dus
verstandig aan om alle mogelijkheden
open te houden door in eerste instantie
alleen de implementatie te contracteren
met een intentieverklaring voor het
beheer. Hierbij is het belangrijk om de
intentieverklaring het karakter te geven
van een conceptcontract. Indien de
leverancier de implementatie volgens
de afspraken heeft uitgevoerd, wordt
geen tijd en energie verloren om
overeenstemming te krijgen over het
beheercontract.
Offshore? Natuurlijk!
Zowel voor de implementatie
als voor het beheer van SAP is het
raadzaam dat uitbestedende bedrijven
offshore outsourcing overwegen.
De kostenvoordelen zijn significant,
besparingen van 35%-45% kunnen
worden gerealiseerd. Deze netto
kostenbesparingen houden rekening
met de extra coördinatiekosten die
noodzakelijk zijn voor de aansturing en
de coördinatie van de IT-professionals in
lagelonenlanden. Het percentage van de
werkzaamheden dat wordt uitgevoerd
in lagelonenlanden neemt ook sterk
toe. Waar een paar jaar geleden 70%
van alle werkzaamheden voor beheer
werden uitgevoerd, zijn percentages
van 90% of meer tegenwoordig niet
meer ongewoon. Voor de uitvoering van
projectimplementaties ligt dit percentage
lager omdat het bij het opstellen en
afstemmen van de vereisten handig is om
face-to-face met medewerkers van het
uitbestedende bedrijf te communiceren.
De enige onoverkomelijke hobbel voor
offshore outsourcing is een onvoldoende
kennisniveau van de Engelse taal bij
het uitbestedende bedrijf. Leveranciers
zijn gewend om tijdsverschillen en
cultuurverschillen te overbruggen.
van de kosten dominanter. Outsourcing
biedt zowel voor organisaties die opereren
in dynamische als in stabiele markten meer
mogelijkheden om te innoveren. De wens
dan wel noodzaak om te innoveren is minder
afhankelijk van het soort markt waarin een
organisatie opereert. Dit is gekoppeld aan de
strategie die een organisatie heeft om zich
op de markten te positioneren.
De koppeling tussen de organisatie en de
markten en (out)sourcing is geschematiseerd
in figuur drie. Outsourcing rukt op binnen
decentraal geleide organisaties die opereren
in stabiele markten. Daarnaast wordt
SaaS door steeds meer centraal geleide
organisatie omarmd. Net als de criteria
voor (out)sourcing in figuur twee helpt deze
figuur om de (out)sourcing discussie en het
beslissingsproces te faciliteren.
Conclusies
Bij outsourcing is het belangrijk om niet
over één nacht ijs te gaan. Het is belangrijk
om een weloverwogen beslissing te
nemen. Gebruik hierbij objectieve criteria.
Outsourcing van SAP is aantrekkelijk,
maar niet het enige alternatief. De
karakteristieken van organisaties en de
markten waarin zij opereren zijn bepalend in
het outsourcingsdilemma.
VNSG Magazine aug/10 9

Bezoek onze themadagen in 2010!
Business Intelligence
Dinsdag 21 september
Lunteren
Personeel
Dinsdag 9 november
Ede
Business Process Management
Donderdag 9 december
Hoevelaken
Ga voor meer informatie naar:
www.vnsg.nl -> SAP Business Suite -> Evenementen

Paul ostendorf
Alles de deur uit, ook de deur!
Veel mensen hebben onbewust een
verzamelwoede. Niet dat ze iets sparen
maar gewoon omdat ze het zonde vinden
om dingen weg te gooien. Een zolder is dan
gauw gevuld. Daarna moet de garage eraan
geloven. De auto moet maar naar buiten. Als
alle beschikbare ruimte is gevuld, blijft alleen
aanbouwen of verhuizen over. Natuurlijk
is het logischer om alle niet noodzakelijke
spullen direct van de hand te doen. Maar
niet alles in het leven is logisch en daarom
hamsteren we vrolijk verder. We stammen af
van jager-verzamelaars. En diep in ons hart
zijn we dat nog steeds!
Met de opkomst van de digitalisering
lijkt er niets veranderd. Oude computers
en randapparatuur verzamelen stof tussen
de andere overbodige spullen. Atomen en
moleculen vreten ruimte maar door de snelle
technologische ontwikkelingen passen er
steeds meer bits en bytes op de digitale
zolder. Helaas leidt dat tot een binaire
verzamelwoede met een exponentiële groei.
De grootte van de harde schijf lijkt daardoor
eerder een maat voor de snelheid waarmee
deze vol raakt.
Voor bedrijven ligt de digitale kant van
de zaak anders. Daar is meestal weinig
verzamelwoede te bespeuren. Waarom is
dat eigenlijk? Al heel lang geleden werd
duidelijk dat ICT moeilijk was en alleen
maar moeilijker zou worden. Als bedrijven
konden, zouden ze er vanaf zien. Maar
dat was onmogelijk. Automatisering was
vrijwel direct na de opkomst een primaire
businessbehoefte. Dus wat nu? Het
antwoord ligt voor de hand: dan ga je
bedenken wat er wel de deur uit kan. Als
eerste verdween het maatwerk. Het had
geen zin dat ieder bedrijf zijn eigen wiel
uitvond. Iedereen heeft een wiel nodig en
dus voldoet een wiel waarmee je alle kanten
op kan prima. ERP was een feit en software
development werd gedecimeerd. Als
maatwerk onvermijdelijk was, koos je voor
offshoring of outsourcing. Maar daar bleef
het niet bij. In de loop van de jaren hebben
bedrijven getracht van alles en nog wat de
deur uit te doen. Dat heeft begrippen als
BPO, SaaS en ASP opgeleverd. En recent
is daar nog het begrip cloud computing
bijgekomen. Alles kan door het internet
geleverd worden. Gegevens, opslag,
rekencapaciteit en software. Internet ís de
computer! En dus verplaatsten we alles
naar internet. Zo, daar zijn we mooi vanaf.
Wat blijft er nu nog over? De computer
zelf! Maar wacht eens even. Wat moet ik
met een computer waar niets in zit en die
geen zware taken hoeft te vervullen. Die
is nu gedegradeerd tot een poort om alles
op internet te bereiken of te bedienen. Kan
die computer ook niet de deur uit? Ja, dat
kan en dat staat ook te gebeuren. De pc
en laptop zijn dood en de toekomst is aan
de iPad en zijn toekomstige concurrenten.
De iPad is een handig tabletje dat voor
het merendeel van de werknemers meer
dan voldoende mogelijkheden biedt.
Het is supereenvoudig te bedienen en
erg makkelijk mee te nemen. Met een
ingebouwde mobiele verbinding kan er
bovendien overal gewerkt worden. Een
nieuw tijdperk breekt aan!
Nu is de consument aan de beurt.
Daar moet het besef doordringen dat
digitaal verzamelen niet meer van deze
tijd is. Waarom al die muzieknummers,
speelfilms en televisieseries downloaden?
Dat kost vreselijk veel tijd en nog meer
dure opslagruimte. Ze kopen steeds meer
en grotere harde schijven, dvd- en blu-ray
spelers en schijfjes. En dat vraagt weer
om extra bureaus, tafeltjes en kasten om
die dingen een plaatsje te geven. En dat
leidt weer tot ruimtegebrek. Een verhuizing
ligt op de loer. Nu ik erover nadenk, durf
ik wel te stellen dat onze verzamelwoede
een belangrijk deel van de economie in
stand houdt. Een deel waar we door de
technologische vooruitgang makkelijk vanaf
kunnen. Dat is nog goed voor het milieu
ook! Bits en bytes transporteren is stukken
groener dan hard disks produceren of
nieuwe huizen bouwen. De consument moet
duidelijk gemaakt worden dat het streamen
van gegevens veel makkelijker en voordeliger
is dan downloaden. Waarom moet een
liedje, speelfilm of boek miljoenen malen
gedownload worden? Eén keer opslaan en
het via internet voor iedereen toegankelijk
maken is toch voldoende? De werkelijke
Paul Ostendorf heeft meer dan 25 jaar
ervaring in topfuncties in ICT bij grote
ondernemingen en daarbij alle functies
van programmeur tot directeur doorlopen.
Hij heeft diverse bedrijven opgezet met
betrekking tot software, research en
financiële systemen en is oprichter van
de stichting Electronic highway Platform
Nederland (EPN).
waarde van bits en bytes ligt in het gebruik
en niet in het bezit ervan. Bedrijven kunnen
hierbij een handje helpen
en tegelijkertijd een centje
bijverdienen. Zorg voor
goede verdienmodellen
met digitale producten.
Maak muziek, speelfilms,
boeken, kranten en
tijdschriften direct na
verschijnen mondiaal
online beschikbaar. Als
stream welteverstaan,
niet om te downloaden!
Het doet mij pijn als
een uitgeverij de iPad
ontdekt en vervolgens
de klant de mogelijkheid
biedt om hun kranten,
tijdschriften en boeken
te downloaden voor
de iPad. Dan heb je
er dus echt niets van
begrepen! Stel alles als
digitale gegevensstroom
beschikbaar voor je
klanten. Dan is het
‘illegale’ downloaden ook
meteen de deur uit.
COLUMN.
VNSG Magazine aug/10 11

Succesvol uitbesteden vraagt
Hans van der Stelt
Uitbesteden is niet
alleen een thema in het
bedrijfsleven. Ook bij de
overheid is dit inmiddels
normaal gebruik en is er
zelfs een aantal grote,
in het oog springende
initiatieven zoals
P-Direkt en EBF. Wij
vroegen ons af hoe deze
initiatieven tot stand
komen. Ligt hier een
breed gedragen
overheidsbeleid aan ten
grondslag? Of ontstaan
ze op andere wijze? Hans
van der Stelt, CIO bij het
Ministerie van Verkeer
en Waterstaat, doet uit
de doeken hoe zijn
ministerie hier mee
omgaat en welke trends
hij ziet bij de
rijksoverheid.
Interview Dirk-Jan Schenk en Martin Putters • Tekst en fotografie Martin Putters
Hans van der Stelt is directeur
bedrijfsvoering, organisatie en
informatiebeleid bij het ministerie van
Verkeer en Waterstaat en vervult in die
hoedanigheid ook de rol van CIO. Deze rol
is bij ieder departement ingericht op basis
van een kabinetsbesluit om de sturing
op informatievoorziening en ICT binnen
de rijksoverheid te verstevigen. Om tot
meer afstemming te komen tussen de
verschillende ministeries is het overlegorgaan
ICCIO (Interdepartementale Commissie van
CIO’s) onder leiding van CIO Rijk Maarten
Hillenaar ingesteld.
Gemeenschappelijke visie
Van der Stelt schept snel duidelijkheid
over de vraag of er sprake is van een
centraal beleid om meer samen te werken
en gezamenlijk uit te besteden op het
gebied van de informatievoorziening. “In
de praktijk is dat wel het geval, ook al
zijn er geen vaste richtlijnen voor. In het
verleden was autonomie van departementen
vaak het uitgangspunt en werd er snel
geschermd met de individuele ministeriële
verantwoordelijkheid als argument
om niet te hoeven samenwerken. Dit
samenwerken wordt nu juist veel meer
aangejaagd, door het DG Organisatie en
Bedrijfsvoering Rijk van BZK, maar ook
door de departementen zelf.” Dit gebeurt
op verschillende plaatsen. Bijvoorbeeld op
het niveau van plaatsvervangend secretarisgeneraal
(pSG), maar ook het ICCIO speelt
hier een belangrijke rol in. Van der Stelt:
“Op onze agenda staan zaken als: hoe
gaan we om met ERP, hoe kunnen we
het leveranciersmanagement inrichten
en hoe gaan we om met de ‘SAPpen’,
‘Oracles’ en ‘Microsofts’ van deze wereld?
Juist door deze discussies ontstaat er iets
als een gemeenschappelijke visie op de
12 VNSG Magazine aug/10

om goed opdrachtgeverschap
informatievoorziening van het rijk en worden
ideeën geboren over gebieden waarop we
kunnen samenwerken. En ja, soms kan dat
gaan over een gezamenlijke systeemkeuze
voor verschillende onderdelen van de
rijksoverheid.”
Wel of niet uitbesteden?
Momenteel zijn er verschillende grote
voorbeelden van samenwerking tussen
meerdere departementen waarbij gebruik
wordt gemaakt van een gezamenlijk
platform. Eén ervan is P-Direkt, een shared
service centre HRM voor twaalf ministeries.
Een ander voorbeeld is EBF (Elektronisch
Bestellen en Factureren), waarbij ministeries
een gezamenlijk inkoopportaal gebruiken
als toegangspoort voor leveranciers en
om de operationele inkoopprocessen te
ondersteunen. Hans van der Stelt hierover:
“We maken onderscheid tussen in- en
uitbesteden. Inbesteden betreft het elders
binnen de overheid beleggen van bepaalde
activiteiten. Bij uitbesteden wordt de markt
gevraagd om werkzaamheden over te
nemen.
Besparen op kosten is het voornaamste
criterium om te besluiten tot uitbesteden
over te gaan. Er is een trend zichtbaar om
commodities, zaken waarmee ieder ministerie
te maken heeft, zoveel mogelijk op dezelfde
manier op te pakken en niet op dertien
verschillende plaatsen het wiel uit te vinden.
Overigens kun je er vanuit oogpunt van
kostengedrevenheid ook voor kiezen om op
een bepaald gebied juist niet mee te doen.
Bijvoorbeeld omdat er recent al investeringen
in zijn gedaan, omdat het niet past bij
keuzes die gemaakt zijn op andere gebieden
of omdat implementaties een te zware
hypotheek leggen op het verandervermogen
van de organisatie.
Andere factoren die worden meegewogen
bij uitbestedingsbeslissingen zijn risico’s,
beschikbare functionaliteit en of er sprake is
van proven technology. Het uitgangspunt is:
als de markt het beter en goedkoper kan,
dan moet je het niet zelf gaan doen.
Koppelvlakken
Een belangrijke vraag bij samenwerking,
of het nu gaat om in- of uitbesteden, betreft
de systeemkeuze. Van der Stelt: “In zijn
algemeenheid moet je uitkijken om alles
in één systeem te willen persen. Ik geloof
meer in de interoperabiliteit van systemen,
vooral ook omdat het vaak om complexe
materie gaat. Wil je alles in één systeem of
wil je meerdere systemen die op een goede
manier met elkaar kunnen praten op basis
van standaardisatie van de koppelvlakken?
Dat laatste is vaak een verstandiger strategie
dan je ziel en zaligheid te verkopen aan
één systeem of aan één leverancier.” Vanuit
het oogpunt van ERP is dit een interessant
thema. Het voordeel van één systeem is
dat alles geïntegreerd is. Als je verschillende
processen in verschillende systemen
onderbrengt heb je meer koppelvlakken
nodig, wat kostenverhogend werkt bij
ontwikkeling en beheer. Van der Stelt
hierover: “Dat is één van de afwegingen die
je moet maken. Ben je er altijd mee geholpen
als je alles in één systeem onderbrengt?
Het is wellicht prima voor je operationele
bedrijfsvoering, maar als je het ook wilt
gebruiken voor je primaire proces is dat nog
maar de vraag. Het hangt er ook vanaf in
welke bestuurlijke setting je opereert. Als
je met een aantal partijen samenwerkt die
zeggen dat ze prima met SAP voor P-Direkt
uit de voeten kunnen dan is er niets aan de
hand. Als je werkt met processen waarbij
de verschillende partijen gebruik maken van
verschillende systemen dan is het de vraag
waar je voor gaat. Dan is de standaardisatie
op de koppelvlakken een betere strategie
dan te streven naar één systeem.”
Goed opdrachtgeverschap
Hier brengt Hans van der Stelt het gesprek
terug op de rol van de Interdepartementale
Commissie van CIO’s: “Eigenlijk willen we
zoveel mogelijk voorkomen dat we praten
over systeemkeuzes. Het debat moet op
een strategischer niveau plaatsvinden:
aanbestedingen moeten meer gericht
zijn op behoeften dan op producten.
Daar zijn we nog niet, maar dat is in
ieder geval de bedoeling. Vooral scherp
maken op welke wijze we onze processen
ondersteund willen hebben en naar welke
type diensten we op zoek zijn. En op die
manier het bedrijfsleven uitdagen om met
oplossingen te komen. Dit staat nog in
de kinderschoenen. Het veronderstelt dat
je heel goed weet wat je wilt en wat er in
technische zin wel of niet kan. Door er op
die manier naar te kijken, maak je jezelf in
ieder geval een betere opdrachtgever.” En
goed opdrachtgeverschap is de basis voor
succesvol uitbesteden.
Ministerie van Verkeer
en Waterstaat
Het ministerie van Verkeer en
Waterstaat is één van de dertien
ministeries die samen de rijksoverheid
vormen. Het ministerie bestaat uit de
beleidsdirecties en stafdiensten en de
agentschappen Rijkswaterstaat, Inspectie
Verkeer en Waterstaat en KNMI.
Verkeer en Waterstaat zorgt dat
de fysieke basis, het fundament van
Nederland, solide is en dat wij ons vlot
kunnen verplaatsen, zodat wij hier veilig
kunnen leven en werken. Verkeer en
Waterstaat draagt daarmee bij aan een
dynamische en duurzame samenleving.
Het motto van het departement luidt:
Vlot bewegen. Veilig leven. Verkeer en
Waterstaat.
VNSG Magazine aug/10 13

10
vragen
aan...
VNSG-voorzitter Tonnie van der Horst is
in februari van dit jaar ook voorzitter
geworden van SUGEN, het internationale
samenwerkingsverband van SAPgebruikersverenigingen.
Tonnie speelde
bij SUGEN (SAP User Group Executive
Network) een belangrijke rol in de
onderhandelingen over de Enterprise
Support-kwestie. Hij heeft als voorzitter
heldere ideeën over de wisselwerking
tussen lokale en internationale
belangenvertegenwoordiging.
Tonnie van der Horst
Voorzitter VNSG en SUGEN
Interview Dirk-Jan Schenk • Tekst Freek Blankena
1
Wie zijn eigenlijk de
leden van SUGEN?
Het zijn inmiddels 13
gebruikersverenigingen
van een regio of een land,
zoals DSAG voor Duitsland, Zwitserland en
Oostenrijk, ASUG voor de VS en Canada
en VNSG voor Nederland en een deel van
België. Het zijn alle significante verenigingen
die een bepaalde volwassenheid hebben om
zinvol in internationaal verband te kunnen
acteren. In SUGEN zijn alleen bestuursleden
van een gebruikersvereniging afgevaardigd
die bij eindgebruikers werken, dus geen
consultants of system integrators. Voor
individuele multinationals is het niet zinvol
in SUGEN te participeren. Wat we op
overkoepelend niveau doen raakt immers
niet de individuele bedrijven. De mensen die
in de organisatie actief zijn werken wel bij
grote SAP-klanten, dus ze oefenen op die
manier toch invloed uit.
2
Hoe bepaalt SUGEN
waar het zich mee
bezig houdt?
De onderwerpen zijn
door het collectief van
de verenigingen op het prioriteitenlijstje
gezet. Aan het begin is ervoor gekozen
om maximaal drie onderwerpen – charters
– te hebben, om daarin een verschil te
kunnen maken: user adoption, enterprise
support en de technology roadmap,
dus de voorwaartse visie op de SAPoplossingen.
Nu we het bestuur hebben
uitgebreid van drie naar vijf leden, hebben
we er een charter aan toegevoegd: het
gebruik van BusinessObjects. Je ziet veel
cultuurverschillen, maar met elkaar moet je
zorgen dat je het meeste vermogen op de
weg zet.
3
Heeft uw
voorzitterschap
te maken met de
Enterprise Supportkwestie?
Dat was inderdaad wel een beetje de
opstap. Het werd door bijvoorbeeld de
Amerikanen wel handig gevonden dat er
een diplomaat was die gewoon bleef zitten
als Leo Apotheker boos werd, iemand
die zei ‘vanuit gebruikersperspectief kan
ik dat verhaal niet uitleggen’. Dat moet
je wel redelijk rustig kunnen doen en ik
denk dat ik zo iemand ben. Ik heb me
wel eens verbaasd over de hardheid van
14 VNSG Magazine aug/10

de confrontatie tussen DSAG en SAP. Ik
denk ook dat SAP zichzelf met Apothekers
aftreden heeft gered. Het is een heilloze
weg te proberen zo’n ruzie met je klanten
te winnen, zeker als ze ondanks de vendor
lock-in dreigen weg te lopen.
4
Wat merken VNSGleden
van wat SUGEN
doet?
De laatste jaren
hebben we steevast een
bestuurslid of een (co-)CEO als spreker
gehad op ons eigen event. We kunnen
meer spraakmakende sprekers van SAP
contracteren. Dat is dankzij het feit dat we
gemakkelijker toegang hebben, dankzij
het functioneren van het netwerk. En de
Nederlandse klanten hebben wel gezien dat
ze hun VNSG-contributie voor de komende
40 jaar hebben terugverdiend middels
een betere deal met SAP over Enterprise
Support.
5
Zijn de bestaande
‘industry councils’
relevant voor SUGEN?
De gedachte van een
industry council is dat
ze met name architectonisch-bestuurlijke
feedback over een bepaalde bedrijfstak
geven aan SAP. Ik kan me voorstellen dat we
verbindingen met die councils krijgen, maar
nu nog niet. SAP zit in zo’n 25 branches.
Het zou een ongelooflijke verbreding van
de organisatorische scope van SUGEN
zijn als je die erbij pakt. Goed is wel dat de
lokale focusgroepen vaak onderling contact
hebben met collega’s in andere landen. Bij
de focusgroep Process Integration hebben
we dat bijvoorbeeld gedaan. SAP was erg
blij dat ze gebundelde feedback kregen van
een aantal gebruikersgroepen.
7
Is er een spanning
tussen de centrale
aanpak van SAP en de
lokale insteek van
gebruikersgroepen?
Voor de lokale kantoren van SAP is
hun verkoopfunctie hun bestaansreden.
Dat betekent dat dingen als support en
licenties niet hun primaire aandacht hebben.
Maar op globaal niveau speelt dat wel
degelijk en SAP is er natuurlijk bij gebaat
dat de adoptiegraad wordt vergroot. Dus
er is een onderscheid tussen waar men
lokaal aandacht aan geeft en wat globaal
belangrijk wordt gevonden. Ik denk dat wij
als VNSG veel baat kunnen hebben bij die
combinatie. SAP vindt het wel prettig om
op enig moment met een aantal mensen
te praten die de gebruikers internationaal
vertegenwoordigen en die ook een overzicht
vanuit het gebruikersperspectief houden.
8
SUGEN neemt dus niet
tezijnertijd de plek
van de VNSG in?
Nee. Ik trek wel
eens de parallel met
mijn werkgever, de Rabobank. Die bestaat
ook als coöperatie. We zijn een centrale
organisatie die lokale banken faciliteert
en uiteindelijk zijn die lokale banken onze
aandeelhouders en onze stakeholders.
We hebben niet de ambitie als Rabobank
Nederland om die lokale banken te gaan
vervangen. Zij zijn de connectie met onze
klantenbasis. Een internationaal netwerk als
SUGEN kan alleen functioneren als de lokale
inbedding in orde is en dat is juist wat de
VNSG doet.
9
Zoekt SUGEN
als belangenvertegenwoordiger
het conflict op?
Je kunt wel een
periode hebben waarin je lijnrecht tegenover
elkaar staat, maar in zijn ultieme vorm
is dat geen status die je langere tijd wilt
handhaven. Wanneer wij opkomen voor het
belang van de gebruikersverenigingen op
een duidelijke en afgewogen manier, kunnen
we SAP bewegen in de richting die voor die
gebruikers goed is en daardoor is het ook
goed voor SAP. De stevige wisselwerking
staat uiteindelijk in dienst van de kracht
van het netwerk en het vergroten van de
toegevoegde waarde die bedrijven kunnen
genereren met de SAP-software.
10
Wat voorziet u
als toekomstige
ontwikkelingen bij
SUGEN?
We gaan een discussie
starten over SAP’s licentiemodel. Een aantal
bedrijven binnen VNSG en ook internationaal
vindt het licentiemodel onwerkbaar
geworden. Co-CEO Bill McDermott wilde
daarover wel in gesprek. In eerste instantie
kwam er iemand van SAP om uit te leggen
hoe het in elkaar zit, maar het gaat ons er
juist om dat het onwerkbaar is. We kunnen
de business cases er niet meer mee rond
krijgen. Ik denk dat het bestaande model
qua toeters en bellen wel is uitgerekt tot het
uiterste.
6
Kunnen VNSG en
SUGEN conflicterende
belangen hebben?
Die kans is niet zo
groot, maar het kan in
principe wel. Het zou kunnen dat er op
enig moment in het internationale speelveld
iets heel erg belangrijk is wat in Nederland
helemaal niet speelt. Stel bijvoorbeeld dat
we om de internationale activiteiten op
een hoger plan te tillen, besluiten om de
verenigingen naar rato van hun ledental
SUGEN te laten financieren. Dan kan het
bijvoorbeeld zijn dat de VNSG ‘nee’ zegt en
een stuk of acht andere groepen ‘ja’.
VNSG Magazine aug/10 15

Compass Group kiest voor kracht,
flexibiliteit en balans
Kracht, flexibiliteit en balans, daar gaat het om. Compass Group Nederland is een
toonaangevende speler op het gebied van food- en supportservices. Compass koos als
eerste facilitair dienstverlener ter wereld voor de brede retailfunctionaliteit van SAP om haar
bedrijfsprocessen te optimaliseren. De organisatie zette al eerder SAP Financials in voor
de financieel-administratieve processen. Nu kan Compass ook op operationele processen
als inkoop, voorraadbeheer en margebepaling sturen, waardoor de efficiency én de
winstgevendheid van de organisatie ingrijpend verbeteren. Hierdoor verdient Compass de
investering in SAP for Retail binnen afzienbare termijn terug. Bekijk de fotoreportage in dit
VNSG magazine. Bent u ook op zoek naar balans, kracht en flexibiliteit en een oplossing die uw
concurrerend vermogen vergroot? Ga dan naar www.ctac.nl of mail Willy.Koppens@ctac.nl.
www.ctac.nl
GOUDSBLOEMVALLEI 30 5237 MJ ’S-HERTOGENBOSCH POSTBUS 773 5201 AT ’S-HERTOGENBOSCH
T. +31 (0)73 692 06 92 F. +31 (0)73 692 06 88 E. INFO@CTAC.NL
16 VNSG Magazine aug/10

TIPS&TRICKS
Heeft u een vraag uit de praktijk waarop u graag een antwoord wilt krijgen in
deze rubriek? Stuur uw vraag naar info@vnsg.nl o.v.v. “Vraag Tips & Tricks”
Rob Veenstra
CRM/SRM
Exporteer rapporten naar een
ZIP-bestand • Superp
U kent dat wel. Een gebruiker heeft een
batch programma laten draaien en wil de
uitvoer op zijn computer hebben. En stel
dat die gebruiker meerdere rapporten heeft.
Het zou dan handig zijn om de rapporten bij
de gebruiker af te leveren in een compact
bestand. Het SAP-systeem heeft hiervoor een
handig object, waarmee u in staat bent om
bestanden in een ZIP-bestand af te leveren. De
programmeerdetails voor het gebruik van de
SAP ZIP-mogelijkheid vindt u in de uitgebreide
beschrijving van deze tip.
Toegang to SM37 • CSI
In veel gevallen hebben SAP-gebruikers
toegang tot SM37 om een overzicht te krijgen
van uitgevoerde jobs. Indien deze toegang
wordt gecombineerd met rechten om eigen jobs
te kunnen vrijgeven, kan de gebruiker tevens de
gemaakte jobs aanpassen en hierin een groot
aantal programma’s uitvoeren. Bij toekenning
Johan Amsing Sander van de Wijngaart
Workflow
ABAP Web aanlogscherm •
NL for Business
Bij het starten van een WebDynpro ABAP
of een BSP wordt vaak een aanlogscherm
getoond. Dit scherm lijkt statisch maar is
volledig configureerbaar in mogelijkheden en
layout. Deze tip beschrijft de mogelijkheden en
hoe deze configuraties gedaan kunnen worden.
PLM
van ruime rechten op de objecten S_BTCH_
JOB en S_BTCH_NAM kan dit zelfs leiden tot
toegangsrechten vergelijkbaar met SAP_ALL.
De beste wijze om dit risico af te dekken, wordt
nader uitgelegd op de website. Ga naar
www.vnsg.nl > Magazine > Tips & Tricks
voor meer details.
Workflow extended notifications
• Avelon
Binnen SAP workflow vormen wachttijden
van taken in de workflow inbox meestal een
groot deel van de totale doorlooptijd van een
proces. Deze wachttijden kunnen drastisch
gereduceerd worden via het versturen van
notificatie e-mails. Deze e-mail kan naast een
Uiteraard moet het scherm een aantal velden
bevatten, te veel weglaten heeft soms ongewenste
bijwerkingen. Als het aanlogscherm
alleen vraagt om gebruikersnaam en wachtwoord,
is het de gebruiker niet duidelijk op welk
systeem hij/zij aanlogt. Verder wordt stilgestaan
bij de centrale configuratie van de layout en hoe
je deze per applicatie specifiek kan maken.
GOS maakt het leven aangenamer
• Magnus
GOS staat voor Generieke Object Services.
Het GOS bestaat uit services die in bijna elke
transactie in SAP beschikbaar zijn. SAP heeft
een aantal generieke services gedefinieerd
Werner van Haelst
Security & Control/GRC
link naar de (web) workflow inbox ook een
werkinstructie bevatten. Het nieuwste SAPmechanisme
voor het versturen van notificaties
heet extended notifications.
Meer informatie over SAP extended
notifications is terug te vinden via www.vnsg.nl
-> Magazine -> Tips & Tricks -> Workflow.
Technologie & Integratie
Leon Boeijen
die u standaard kunt gebruiken. Maar u kunt
ook zelf services toevoegen, waardoor u het
gebruik en het beheer van SAP aanzienlijk kunt
vereenvoudigen. Een aantal voorbeelden zal in
deze tip nader worden toegelicht.
VNSG Magazine aug/10 17

Dare, Share, Care
en No Hot Air
Interview Rob van der Marck • Tekst Gertjan Harberink • Fotografie MVO Nederland
Maatschappelijk
Verantwoord Ondernemen
(MVO) zit in de lift. Dat is
mede te danken aan de niet
aflatende inzet van MVO
Nederland, de belangrijkste
aanjager van verantwoord
ondernemen in Nederland.
VNSG Magazine sprak met
Willem Lageweg, directeur
van deze organisatie. Zijn
motto: dare, share, care en
no hot air.
In het hart van Utrecht, op
een steenworp afstand van
Utrecht CS, bevindt zich de
MVO-motor van het land.
MVO Nederland is de
nationale kennis- en
netwerkorganisatie
voor maatschappelijk
verantwoord
ondernemen.
De organisatie is
opgericht om bewust
ondernemen tussen
de oren te krijgen bij het
Nederlandse bedrijfsleven.
Kartrekker, overtuigd MVOambassadeur
en directeur
van MVO Nederland is Willem
Lageweg (1951). “MVO
Nederland is een
Willem Lageweg, directeur MVO Nederland
netwerkorganisatie. We zijn uitstekend
gekwalificeerd om bedrijven die concreet aan
de slag willen met MVO op weg te helpen
door ze te koppelen aan de juiste partijen.”
Directeur Lageweg is de juiste man op de
juiste plaats. Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen in al zijn verschijningsvormen
loopt als een rode draad door zijn leven. Als
directeur communicatie bij de Rabobank
introduceerde hij het MVO-denken bij deze
bank. Lageweg zit ook in het bestuur van
het multiculturele instituut Forum. “Je moet
dingen doen die bij je passen. Het Triple
P-denken zit in mij”, zegt hij zelf. “Ik ben een
boerenzoon, dat heeft er absoluut mee te
maken. Respect voor de omgeving is me met
de paplepel ingegoten.”
Integrale visie
MVO staat voor een integrale visie op
alle aspecten van het ondernemerschap.
MVO wordt gedefinieerd door de drie P’s
People, Planet en Profit in combinatie met
transparantie en dialoog. De eerste P staat
voor People. Onder die P vallen niet alleen de
mensen die in de eigen organisatie werken,
maar ook mensen in de toeleveringsketen
en mensen die beïnvloed worden door
de organisatie. Een MVO-geörienteerd
bedrijf gaat bewust om met al
deze aspecten. “Als bedrijf zou
je bijvoorbeeld een rol kunnen
spelen in de manier waarop je
omgaat met mensen die een
afstand tot de arbeidsmarkt
hebben”, stelt Lageweg.
“Ik ken voorbeelden van
bedrijven die repeterend
en nauwkeurig testwerk
graag laten doen
door mensen met
een autistische
afwijking. Zo
snijdt het mes
aan twee
kanten. Dit
18 VNSG Magazine aug/10

denken past in de nieuwe tendens waarin
we kijken naar wat mensen ‘wel’ kunnen in
plaats van wat ze ‘niet’ kunnen. Je kunt MVO
introduceren binnen alle belangrijke gebieden
in een organisatie, van HR tot marketing. We
vinden dat elke ondernemer op de een of
andere manier met MVO bezig moet zijn.”
Terugverdienen
De tweede P staat voor Planet en
gaat onder meer over de grondstoffen die
organisaties voor hun productieproces
gebruiken. En natuurlijk over zaken
als vervuiling en energie. De derde P
tenslotte staat voor Profit. Die P is niet te
onderschatten als het over maatschappelijk
verantwoord ondernemen gaat. Sterker nog,
geld verdienen is cruciaal om MVO aan te
laten slaan bij ondernemers. “Uiteindelijk
moet je er wel iets aan overhouden”, aldus
Lageweg. En te verdienen valt er genoeg,
gelukkig. Want een goed MVO-beleid
verdient zichzelf terug, maar biedt ook
interessante kansen voor nieuwe omzet.
Lageweg: “MVO kan je onderneming
een boost geven. Uit onderzoek blijkt dat
bedrijven die MVO omarmen significant
beter presteren. Daardoor gaan bedrijven
anders denken. Grote maatschappelijke
vraagstukken geven je de kans om nieuwe
producten of diensten te ontwikkelen of je
op een positieve manier te onderscheiden.”
Dat vereist echter wel een MVO-beleid dat
écht gedragen wordt door de organisatie
en meer is dan een marketingtrucje
(greenwashing). Daarom bestaat
maatschappelijk verantwoord ondernemen
voor MVO Nederland naast de drie P’s ook
uit de peilers transparantie en dialoog. “Je
moet MVO meetbaar en inzichtelijk maken”,
vindt Lageweg. “Laat zien wat je doet. Dat
betekent ook dat je je kwetsbaar op moet
stellen. MVO-georiënteerde bedrijven laten
ook zien wat ze nog niet op orde hebben en
waar ze nog stappen kunnen maken. En ze
durven hierover de dialoog aan te gaan met
hun stakeholders.” Lageweg sluit niet uit
dat organisaties in de toekomst afgerekend
worden op hun Maatschappelijk Resultaat,
het verschil tussen het nettoresultaat en de
‘Cost of Planet’ van hun carbon footprint.
“Dat is helemaal niet ondenkbaar. Grote
beleggers vragen zich bijvoorbeeld steeds
vaker af wat de CO 2
-kosten zijn van de
bedrijven waarin ze beleggen. De financiële
wereld is zich al aan het voorbereiden op dit
soort waarderingsmethoden.”
Koplopers
Een goed MVO-beleid kan de financiële
situatie versterken. “Wij signaleren dat
bedrijven die structureel met People en
Planet bezig zijn, koploper zijn in hun
branche”, aldus Lageweg. Het MVOdenken
stimuleert de ontwikkeling van
nieuwe diensten, biedt een nieuwe USP
op marketinggebied en opent de deur
naar nieuwe klanten. Voorbeelden van
de groeiende impact die MVO heeft, zijn
er te over. Groene conferentiecentra, om
maar een willekeurig voorbeeld te noemen,
krijgen een Green Key label. Steeds meer
bedrijven baseren hun keuze voor een
conferentiecentrum niet meer alleen op
prijs, locatie en faciliteiten maar nemen
ook dat Green Key keurmerk mee in hun
overwegingen. Bierproducent Gulpener wint
marktaandeel met klimaatneutraal bier in een
overvolle markt sinds ze hun productieproces
meer volgens MVO-principes zijn gaan
inrichten. Lageweg schudt de voorbeelden
uit z’n mouw. Gepassioneerd rijgt hij namen
en initiatieven aan elkaar. Van cradle-tocradle
bij tapijtfabriek Desso, het succes van
Triodos, de opkomst van milieuvriendelijke
drukinkten en het belang van kweekvis.
De rol van IT
De rol die IT in dit geheel speelt, is
niet te onderschatten. De in de hardware
gebruikte materialen hebben behoorlijk
wat impact op het milieu, net als het
energieverbruik van de apparatuur. De ITbedrijven
onderkennen dit en ondernemen
actie. Kijk maar naar het miljard dat IBM
(Big Blue) investeert om te zorgen dat haar
producten energie-efficiënter worden (Big
Green). Ook SAP heeft als belangrijke speler
in de softwaremarkt een voorbeeldrol en
draagt groen steeds hoger in het vaandel.
Dat blijkt onder meer uit het aanstellen van
Peter Graf als Chief Sustainability Officer. Als
groen geweten van de organisatie bewaakt
hij de sustainability van de organisatie. Daar
stopt zijn rol niet, want als Executive Vice
President of Sustainability Solutions is hij
ook verantwoordelijk voor de ontwikkeling
van oplossingen waarmee SAP-klanten hun
voordeel kunnen doen op verschillende MVOaspecten.
“IT speelt een enorm belangrijke
rol”, bevestigt Lageweg. “Denk bijvoorbeeld
aan het milieuvoordeel van E-facturatie.
Daarnaast hebben organisaties tools nodig
om MVO meetbaar te maken en betere
inzichten te krijgen in MVO-vraagstukken. Op
termijn moet je in staat zijn om een product in
al zijn onderdelen te ontleden en te bepalen
wat de carbon footprint hiervan is.”
No Hot Air
Wat moet een organisatie doen om een
succes van MVO te maken? Het advies van
Lageweg is helder: “Dare, Share, Care en No
Hot Air. Dare staat voor doen. Je kunt op elk
moment beginnen. Begin bijvoorbeeld met
de manier waarop je inkoopt. Er is steeds
meer mogelijk.” Share staat voor het delen
van kennis. “Leer van anderen en deel je
resultaten”, doceert Lageweg. “Care”, gaat
hij verder, “staat voor de zorg die je moet
dragen voor mens en milieu. En No Hot Air
betekent dat je geen gebakken lucht moet
verkopen. Authenticiteit telt. Kijk naar de
cirkel van invloed die je hebt. Wie ben ik?
Wat kan ik doen? Begin gerust klein, je hoeft
de wereldproblemen niet op te lossen. Maar
je hebt altijd de keuze.”
Kijk voor allerlei praktische informatie over
MVO op www.mvonederland.nl.
MVO binnen de VNSG
Wat is de stand van zaken op het gebied
van MVO bij de VNSG zelf? We moeten
eerlijk toegeven dat we geen koploper
zijn. Maar er zijn genoeg mogelijkheden
die we concreet kunnen oppakken:
• focusgroepbijeenkomsten via
websessies
• minder papier produceren
• een duurzaam VNSG Congres
En de VNSG draagt ook Werk Eens Voor
Een Ander (WEVEA) een warm hart toe.
Consultants die een vrije dag opnemen,
maar toch gewoon gaan werken bij de
klant. De omzet van die dag gaat dan
naar een goed doel en dat tikt aan. Kijk
op www.werkeensvooreenander.nl voor
meer informatie.
VNSG Magazine aug/10 19

Louwman & Parqui
professionaliseert
haar testproces om
te blijven
Het goed functioneren
van SAP is van groot
belang voor de
continuïteit van de
business bij Louwman
& Parqui. Door deze
directe afhankelijkheid
en door steeds verder
toenemende complexiteit
van het SAP-landschap,
verdient het testproces
extra aandacht.
Ondersteund door PTWEE,
specialist in testen van
SAP, is Louwman & Parqui
in 2009 gestart met het
professionaliseren van
haar testproces.
V.l.n.r. Jannis de Koeijer, Frank Paymans
en Ad Vermeulen
INTERVIEW, TEKST EN FOTOGRAFIE
Bas van der Poel
“Natuurlijk testen we wijzigingen in SAP
uitvoerig voordat we ze doorzetten naar onze
productieomgeving”, zegt Ad Vermeulen,
IT Manager bij Louwman & Parqui. “We
zagen echter dat onze testmethodiek steeds
verder onder druk kwam te staan. Zaken als
goede testscripts en testdata zijn immers
niet altijd even eenvoudig te verkrijgen.
Maar ook de groeiende complexiteit van de
SAP-omgeving stemde ons tot nadenken.
Als importeur van Toyota en Lexus wilden
we hoe dan ook voorkomen dat we onze
hoge kwaliteitsstandaard in de toekomst los
zouden moeten laten. Een professioneel,
gestructureerd testproces is voor Louwman
& Parqui immers van groot belang om
’in control’ te blijven.
Vorig jaar zijn we gestart met
het stapsgewijs vergroten van onze
testvolwassenheid. We hebben een groot
aantal verbeteringen doorgevoerd en dat leidt
tot goede resultaten. Een mooi voorbeeld is
de nieuwe SAP CRM release waarmee we in
het Pinksterweekend live zijn gegaan. Er zijn
geen noemenswaardige problemen geweest
na het live gaan. Dit was voor een groot deel
te danken aan een goede teststrategie, een
gestructureerd testproces en een goede set
van testscripts en testscenario’s.”
Hoe te beginnen?
In het verleden werden bij Louwman
& Parqui vaker initiatieven genomen om
het testproces te verbeteren. Dat leverde
doorgaans niet voldoende op waardoor
medewerkers uiteindelijk toch weer in oude
“Ons Testproces is aanzienlijk
verbeterd en dat levert direct
voordelen op.”
Ad Vermeulen, IT Manager
Louwman & Parqui
“Het Borgen van onze nieuwe
werkwijze binnen de organisatie
verloopt succesvol.”
Jannis de Koeijer, Business-IT Consultant
Louwman & Parqui
“Een testmethodiek wordt niet op de
letter gevolgd maar pragmatisch
toegepast.”
Frank Paymans, Adviseur (SAP) testen
PTWEE B.V.
20 VNSG Magazine aug/10

gewoontes vervielen. “Testen is nu eenmaal
niet het meest aantrekkelijke onderdeel van
je werkzaamheden”, aldus Jannis de Koeijer,
Business-IT Consultant en verantwoordelijk
voor testen en QA bij Louwman & Parqui.
“De vraag was hoe we dit konden
doorbreken én waar we het best mee
konden beginnen op weg naar een beter
testproces. We hebben ervoor gekozen om
te starten met de cursus ‘Gestructureerd
SAP testen’ van PTWEE. In twee dagen
tijd hebben onze IT-medewerkers kennis
opgedaan van het vakgebied testen. Doordat
deze cursus sterk is gericht op het testen
van SAP-functionaliteit was iedereen na de
cursus direct in staat om beter te testen.
Bovendien kregen we door de training een
goed referentiekader van waaruit we met
elkaar konden nadenken over het verbeteren
van ons testproces.”
roadmap
Na de cursus is een werkgroep
samengesteld die een roadmap voor
testprocesverbetering heeft opgesteld.
De horizon is twee jaar. Voor verschillende
aspecten, zoals testorganisatie, teststrategie,
testproces en testomgevingen, zijn de
huidige en gewenste situatie beschreven.
Daar is vervolgens een groot aantal
verbeteractiviteiten uit voortgekomen.
“Daarnaast zijn er quick-wins bepaald omdat
we het belangrijk vinden dat alle betrokkenen
zo snel mogelijk de eerste verbeteringen
zouden ervaren in de dagelijkse praktijk”,
aldus Frank Paymans, testadviseur vanuit
PTWEE. “Je moet voorkomen dat het te lang
gaat duren voordat de eerste veranderingen
worden doorgevoerd. Voorbeelden van
quick-wins bij Louwman & Parqui waren
goede templates voor testscripts en een
centrale procedure voor het beheren en
hergebruiken van testscripts.”
Jannis: “We zijn nu stukje bij beetje onze
testscripts aan het opbouwen maar in de
praktijk blijkt dat mensen er moeite mee
hebben om, uitgaande van productrisico’s,
de juiste diepgang te kiezen. Te gedetailleerd
beschrijven kost te veel tijd en maakt
onderhoud en hergebruik van testscripts
onmogelijk. Te globaal opstellen betekent
echter dat je geen goede testdekking
bereikt. Ondersteund door een ervaren SAPtestconsultant
hebben we in workshops een
aantal processen van Louwman & Parqui
uitgewerkt in testscripts en testscenario’s.
Daardoor zijn we nu veel beter in staat om
het juiste detailniveau te kiezen. Daarnaast
bespreken we voor sommige processen
plenair de opbouw van de testscripts. Zo
leren we van elkaar en ontstaat een uniforme
manier van werken. Bijkomend voordeel
is dat dergelijke sessies helpen om het
onderwerp testen levend te houden.”
Goede testdata
Een belangrijke activiteit voor de roadmap
is het verbeteren van testdata. Goed kunnen
testen is in grote mate afhankelijk van
de beschikbaarheid van representatieve
testgegevens. Dat wordt veelal ingevuld
door een kopie van de productieomgeving
beschikbaar te stellen. Die werkwijze
kent echter nogal wat haken en ogen.
Oplossingen als SAP TDMS omzeilen die
struikelblokken, maar bieden veel meer
dan noodzakelijk is. “Wij spelen op die
beperkte behoefte in door nauwgezet te
analyseren welke testdata daadwerkelijk
nodig zijn om effectief te kunnen testen. Daar
realiseren we een passende oplossing voor”,
zegt Frank. “We maken zoveel mogelijk
gebruik van reeds aanwezige (maatwerk)
programmatuur bij de klant. Waarom zou je
het wiel volledig opnieuw uitvinden als er veel
voorhanden is dat je kan hergebruiken? Deze
benaderingswijze zorgt voor een positieve
business case. Bij Louwman & Parqui leidt
dat tot een passende, flexibele en betaalbare
oplossing.”
Testen leeft
Het voorbeeld van Louwman & Parqui
toont aan dat het goed mogelijk is om met
een beperkte investering grote verbeteringen
door te voeren in het testproces. De vraag
is echter of het dit keer wel lukt om vol te
houden.
Jannis geeft overtuigend antwoord op die
vraag: “Ja, nu gaat dat zeker lukken. Er is
een aantal redenen waarom het nu beter gaat
dan eerdere pogingen. De belangrijkste is
dat het onderwerp testen bij alle betrokkenen
leeft. Daar zorg ik, als verantwoordelijke
voor het testproces, wel voor. Bovendien
worden de medewerkers gefaciliteerd met
tools, templates en training. Verder is er groot
commitment vanuit het management; dat is
erg belangrijk. Tot slot hebben we in PTWEE
een goede partner gevonden om ons in dit
traject te ondersteunen. Hun ervaring met
testen in SAP-omgevingen in combinatie met
een pragmatische instelling is erg belangrijk
voor ons. We zorgen er samen voor dat
we binnen Louwman & Parqui nu en in de
toekomst goed kunnen testen.”
Louwman & Parqui B.V. is de
marketing en sales organisatie van
Toyota en Lexus in Nederland. Ter
ondersteuning van de belangrijkste
primaire en secondaire bedrijfsprocessen
maakt Louwman & Parqui sinds 1999
gebruik van SAP. Het functioneel en
technisch applicatiebeheer wordt in
eigen huis uitgevoerd. Er is bewust voor
gekozen om zaken onder eigen regie
te houden en waar nodig capaciteit en
expertise in te huren.
VNSG Magazine aug/10 21

Rob Arends en maurice Koot (v.l.n.r.)
tIJDeNS IMPleMeNtatIe
INterVIew rob van der Marck • tekSt teus Molenaar • fOtOGrafIe frank van dam
Tijdens de tweejarige
overgang naar sAP
Leasing zijn plannen
voor nieuwe producten in
de koelkast gezet.
Amstel Lease was er alles
aan gelegen een gedegen
backoffice te creëren en
een broedende kip moet
je niet storen.
Uiteindelijk is het bedrijf
als eerste in Europa met
deze sAP-oplossing live
gegaan.
Als je kijkt naar de marktverdeling bij
het leasen van bedrijfsmiddelen, dan loopt
het Nederlandse bedrijfsleven achter op
dat in het Verenigd Koninkrijk, België en
duitsland. daar wordt gemiddeld een kwart
van de balans gefi nancierd met lease, terwijl
Nederland rondom de 10% zit. “Wellicht
heeft het met de calvinistische inslag van de
Hollanders te maken: eerst sparen en dan
pas kopen”, vermoedt Maurice Koot, chief
financial offi cer bij Amstel Lease.
Hij weet zich in het gesprek – en in het
werk – gesteund door Ict-Manager a.i. rob
Arends. toen Koot vier jaar geleden aan de
slag ging bij Amstel Lease was Arends al
begonnen na te denken over de toekomst
van het computerplatform waarmee het
bedrijf werkte. “Wij werkten nog met een
AS/400 en de zelf ontwikkelde applicatie Up
front als frontoffi ce. Wij wilden ons asset
management verbeteren, internationaliseren
en ons richten op een nog betere
samenwerking met ons moederbedrijf ABN
Amro. Zonder steeds te gaan programmeren
als we iets wilden aanpassen. Het oude
systeem kon bijvoorbeeld niet overweg
met meerdere valuta. Bovendien was het
gebaseerd op oude technologie waardoor
webbased ontwikkelingen niet mogelijk
waren. dat bleek allemaal niet mogelijk met
de AS/400”, legt Arends de noodzaak uit om
te zien naar een ander systeem.
Na het gebruikelijke keuzeproces uit
diverse softwareleveranciers (long list / short
list) is gekozen voor SAP Leasing van SAP
Solutions and Services. “We hebben een
proof of concept gehouden met twintig
van onze mensen en toen bleek dat meer
22 VNSG Magazine aug/10

dan negentig procent standaard geschikt
was voor onze business. In de oplossing zit
namelijk standaard sales/client management,
contract management in crM en Leasing
Accounting in Ecc”, vertelt Koot.
ANDERE mARKETINgFOCUs
Koot heeft IBM Business consulting in
de arm genomen om de implementatie te
doen. “Het moet een partner zijn die snapt
wat een leasing bedrijf doet”, verklaart hij
de keus. Voorts is besloten gedurende
de implementatieperiode – die uiteindelijk
in zijn totaliteit op twee jaar kwam – alle
wijzigingen in de bedrijfsvoering te bevriezen.
Alleen als de wetgeving een aanpassing
noodzakelijk maakte (bijvoorbeeld een
ander btw-tarief) ontkwam Amstel Lease
niet aan aanpassingen in de software. Voor
het overige was het ijzig koud in de burelen
van het bedrijf. “Natuurlijk zijn er wel nieuwe
producten bedacht in die tijd – marketing
gaat gewoon door – maar we hebben ze
even op een ander spoor gezet om het
implementatieproces niet te verstoren.”
Koot legt uit dat die periode nadrukkelijk
is gebruikt om de naamsbekendheid te
vergroten en de campagne ‘Groter denken’
voor het voetlicht te brengen. “We hebben
gewoon de marketingfocus een tijd verlegd.
En niet onverdienstelijk, want in die periode
zijn wij toch vijf procent harder gegroeid dan
de markt”, klinkt het een beetje trots.
Arends vult aan: “Als mensen doorkrijgen
wat ze met die nieuwe software allemaal
kunnen doen, dan ontstaan de wildste
ideeën. dat is wel goed – en daarom is het
pijnlijk om er een tijdje niks mee te doen –
maar het fundament moet eerst goed staan.
dan komt de uitwerking van die ideeën later
wel.”
bETERE DATAKWALITEIT
Al pratend komen de voordelen van SAP
Leasing voorbij: “Wij hadden wel 77 manieren
om een factuur voor een klant samen te
stellen. SAP heeft ons geholpen hier het mes
in te zetten. Nu hebben we een palet van
vijf varianten. dat is meer dan genoeg”,
vertelt Koot.
“ook change management gaat nu veel
makkelijker. dat scheelt heel veel werk en is
dus een besparing”, aldus Arends.
“de datakwaliteit moest beter; wij moeten
tenslotte voldoen aan de eisen die de
fi nanciële wereld heeft afgesproken binnen
Basel II. Vroeger hadden we klantgegevens
op vier of vijf verschillende plekken staan.
dankzij SAP staan ze nu op één plek. Een
groot deel van de It-afdeling hebben we
kunnen inzetten op andere taken”, gaat
Koot verder. We zijn niet meer bezig met
het onderhouden van alle interfaces en het
koppelen/matchen van bestanden.
Het grootste voordeel van SAP Leasing –
ten opzichte van concurrerende producten
– is wel dat de applicatie zogezegd ‘alles
slikt’. Koot en Arends wilden vasthouden
aan hun eigen Up front. “daarin zitten
alle bedrijfsregels. daar kunnen we snel
zaken wijzigen, terwijl SAP Leasing – met
de belangrijke crM-module – zorgt voor
een solide backoffi ce. SAP is heel open en
importeert moeiteloos de gegevens uit Up
front.”
ALLE mEDEWERKINg
toen het tweetal zich nog oriënteerde
op het te kiezen pakket, bleken er geen
referenties voorhanden. In het buitenland
waren er wel organisaties mee bezig om
de software te gaan implementeren, maar
nergens was het pakket al live gegaan. In
de stuurgroep was dan ook iemand van
SAP opgenomen. “die dacht echt met
ons mee. Hij zei bijvoorbeeld dat we niet
alle upgrades en patches gedurende de
looptijd van het project moesten doorvoeren,
omdat dit verstorend werkt. We hebben
in workshops vastgesteld waaraan we
behoefte hebben. daarvoor hebben wij de
tijdelijke licenties gekregen. Van SAP hebben
we die medewerking gekregen”, legt Koot
waarderend uit.
Het project heeft langer geduurd en
meer gekost dan aanvankelijk gedacht. dat
lag niet alleen aan SAP, benadrukt Koot.
“Wij moesten bijvoorbeeld besluiten nemen
over veel verschillende defi nities, zowel
eenvoudige als hele complexe zaken. Zo
hebben we het over production revenues
gehad maar ook, wat en wanneer is iets een
verkoop? Is dat als je het contract aangaat of
pas als je de investering voor het betreffende
lease object hebt gedaan? dat soort zaken
hebben ook de nodige tijd gevergd. dat
zouden we anders doen als we het zouden
overdoen: van tevoren meer tijd uittrekken
voor dergelijke procesdefi nities en niet tijdens
het implementatieproces”, legt hij uit.
Amstel Lease is uiteindelijk Europees
als eerste met de software live
gegaan. In 2007 gebeurde
dat met het eenvoudigste
deel van de bedrijfsvoering.
toen dat eenmaal goed draaide
is alles overgegaan in 2008.
hUUR EEN bEDRIjFsmIDDEL
Amstel Lease is een internationale
leasemaatschappij van bedrijfsmiddelen.
de onderneming is een volle dochter van
ABN Amro. Zij verzorgt leasecontracten
binnen Nederland, België, duitsland en
het Verenigd Koninkrijk. de variatie aan
geleasde bedrijfsmiddelen is enorm, maar
elk bedrijfsmiddel kan geleasd worden,
mits het voldoet aan 3 criteria: uniek
identifi ceerbaar, zelfstandige eenheid en
voorspelbaar waardeverloop.
de naam Amstel Lease is destijds bij
de oprichting in 1968 geïnspireerd door
de vestiging in een kantoorpand aan de
Amstel, hartje Amsterdam. Inmiddels is
het hoofdkantoor gevestigd in Utrecht.
Bij Amstel Lease werken ongeveer 140
mensen. Kijk op www.amstellease.nl voor
meer informatie
VNSG Magazine aug/10 23

Unibail-Rodamco beheert
‘nieuwe werkelijkheid’
met solution manager
sAP geeft al een aantal jaren hoog op
van zijn beheersuite solution manager.
Langzaam raakt de beheersoftware
(deels) ingeburgerd bij sAP-gebruikers.
voor Unibail-Rodamco blijkt solution
manager vooral een middel om
testen, change management en
gebruikersautorisaties slim
te integreren en de zo nodige
transparantie te waarborgen,
in een pan-Europese omgeving.
jack van gestel
INterVIew eN fOtOGrafIe rob van der Marck • tekSt freek Blankena
Unibail-rodamco is een Europees
vastgoedbedrijf dat vooral investeert in grote
winkelcentra op A-locaties, kantoorpanden
en beurscentra (vooral in de Parijse regio,
inclusief de exploitatie). Het bedrijf is ontstaan
door de fusie van het Nederlandse rodamco
Europe en het puur franse Unibail in 2007.
Alle oorspronkelijke rodamco-vestigingen
zijn voor wat betreft hun primaire processen
intensieve SAP-gebruikers; naast fI/co
behoren bijvoorbeeld Workfl ow, real Estate
Management, Material Management,
SEM-BcS, Business Warehouse, corporate
finance Management, Investment
Management en fScM tot de gebruikte
oplossingen.
hARmONIsATIE EN CENTRALIsATIE
dat Unibail-rodamco er begin 2005
voor koos SAP Solution Manager in te
zetten, had een paar organisatorische
achtergronden: de wens tot centralisatie
van het Ict-beheer en de invoering van het
procesmodelleergereedschap ArIS.
Er was in verschillende landen een kleine
Ict-afdeling, maar op centraal niveau was
die er niet. dat ging wringen in de tijd van
Ahold- en Enron-schandalen; de gevraagde
transparantie en risicobeheersing bleken
lastig te realiseren omdat de rapportages
over de activiteiten van het bedrijf geen
eenduidig te interpreteren resultaat
opleverden, ook al was er een provisorisch
datawarehouse ingericht. Er was dus een
meer centrale grip op de It-systemen nodig.
Een andere factor was de komst van
ArIS, dat min of meer ‘meekwam’ met de
nieuwe consultancypartner IdS Scheer,
die over de juiste internationale expertise
op het gebied van ‘real estate’ beschikte.
Bij de uitrol van nieuwe modules in de
respectievelijke landenvestigingen kregen de
lokalisatiekwesties (belasting- en juridische
regels) expliciete aandacht en vervolgens
werden de processen vastgelegd in ArIS.
“dus ArIS werd de nieuwe werkelijkheid”,
zegt hoofd Ict-support Jack van Gestel
van Unibail-rodamco. Essentieel was
volgens hem dat net daarvoor ook alle
functiebenamingen geharmoniseerd waren.
“Een ‘shopping manager’ betekende
daarna in elk land ook hetzelfde. Zo werden
bijvoorbeeld ook de functies ‘leasing
manager’ en ‘property manager’ uit elkaar
getrokken, want dat waren in de grootste
winkelcentra gescheiden functies. Een
dergelijke harmonisatie maakt ArIS een stuk
makkelijker te implementeren”, stelt Van
Gestel.
INTEgRALE INzET sOLUTION mANAgER
de echte aanzet tot het gebruik van
SAP Solution Manager was vervolgens het
24 VNSG Magazine aug/10

esef dat die nieuw uitgerolde software ook
beheerd moest worden. ‘Dicht bij huis blijven’
was het devies. “Waarom zouden we er nog
een beheerproduct van weer een andere
leverancier bij pakken?” Het grip houden op
(eventuele) softwareproblemen stond voorop,
dus voor Unibail-Rodamco waren vooral
twee tools uit Solution Manager belangrijk:
Change Request Management (CHARM)
en Service Desk. “We stonden immers voor
diverse rollouts, integratietests, et cetera. We
hadden al onze processen in ARIS. Er was
toen nog geen manier om ARIS te linken aan
Solution Manager, maar dat hebben we zelf
bidirectioneel geregeld. Dat betekent dat alle
processen vanuit ARIS in Solution Manager
kwamen en alle transacties vanuit SAP in
ARIS.”
Solution Manager ontpopte zich als
een handige manier om de testactiviteiten
te verdelen en de resultaten daarvan
transparant te maken en te volgen. De
consultants van IDS Scheer verrichtten tests,
maar een aantal key users ook. De integratie
die Solution Manager mogelijk maakte,
was volgens Van Gestel erg handig. “Op
die manier konden we de processen en het
testen verenigen. En als we de processen
aanpasten, werd dat met een synchronisatie
meteen in Solution Manager gezet. Je test
ook geen transacties, maar processen.” De
gedetecteerde problemen resulteerden in een
‘ticket’ in de Service Desk, wat als een groot
integratievoordeel wordt ervaren.
Ook de autorisatie is nu op een
geïntegreerde manier aangepakt, door
SAP’s Central User Administration (CUA)
te koppelen aan Solution Manager. “Wat
iemand mag, staat beschreven in ARIS en
dus ook in Solution Manager. Als iemand
dat wil veranderen, is dat een ‘change’ en
moet ik met een business process owner en/
of iemand van de riskmanagementafdeling
beoordelen of die autorisatie inderdaad
van toepassing is. Als dat zo is, dan is die
autorisatie meteen van toepassing op de
hele functiegroep waar zo iemand in valt;
autorisatie wordt niet op individuele basis
verstrekt. Dat soort indirecte voordelen is
natuurlijk moeilijk in geld uit te drukken, maar
is heel belangrijk voor het bedrijfsproces. Het
gaat om transparantie; iedereen kan in ARIS
zien hoe het zit.”
Aandachtspunten
Niet alles liep meteen goed. Zo bleek
bijvoorbeeld de invoer van ‘tickets’ (voor
de Service Desk) via SAP-schermen (notif_
create) en via Solution Manager (crmd_order)
niet synchroon te lopen. “Dus we doen dat
nu alleen nog via de Solution Managermethodiek,
tenzij de SAP-component waar
het probleem optreedt van eminent belang
is.” Ook voor rapportages over Change
Management was een kleine modificatie
nodig.
Het belangrijkste aandachtspunt bleek
echter de relatie tussen de gebruikte SAPversie
en de versie van Solution Manager.
“We draaien CUA op Solution Manager
en die laatste moet daarom minimaal op
hetzelfde upgrade-level staan als je SAPsoftware
zelf. Daarom hebben we ook
gekozen voor een ‘double instance’ Solution
Manager-systeem, zodat we wijzigingen
eerst in een testsysteem kunnen testen
voordat we het doortransporteren naar de
productieversie.”
Een andere relatie tussen de versies is
dat je voor het upgraden van SAP via de
‘enhancement packs’ (EhP) moet kiezen
of je dat standalone doet of via Solution
Manager. “Tot en met enhancement pack 3
kon je het zonder Solution Manager doen,
vanaf enhancement pack 4 ben je daartoe
verplicht.” Dat was een verrassing. “Wij
hebben gekozen voor EhP 3 en niet voor
4, omdat de implementatie van die laatste
bijna twee keer zo duur zou uitvallen. Als we
voor EhP 4 hadden gekozen, hadden we
de hardware van Solution Manager moeten
vervangen en een volledige upgrade moeten
doen van Solution Manager en de upgrade
zelf zou ook nog eens duurder uitvallen.”
Meer mogelijkheden
Afgezien van dergelijke verrassingen
is Van Gestel zeker tevreden over de
flexibiliteit en inzetbaarheid van Solution
Manager, waarvoor specialist NewColutions
is ingeschakeld. De integratie van testen,
service desk en rapportages helpen de
ICT-afdeling (inmiddels 18 mensen), maar
indirect ook ‘de business’. En dan gebruikt
Unibail-Rodamco nog maar een deel van
de mogelijkheden van Solution Manager,
waaronder ook ‘Landscape Monitoring’ en
‘E-Learning’. Op Van Gestels agenda staan
nog een betere rapportage door integratie
met de centrale SAP Business Warehouse
(BW) – Solution Manager maakt zelf gebruik
van een soort ‘BW-light’ – en het onderdeel
SLA Management. De optie Solution
Manager te gebruiken als ‘doorgeefluik’ voor
diverse services die onder SAP’s roemruchte
Enterprise Support vallen, is voor hem nog
niet aan de orde geweest.
Unibail-Rodamco is een
beursgenoteerde Europese
vastgoedinvesteerder, -beheerder en
-ontwikkelaar.
Met een eigendomsportfolio ter
waarde van 22,3 miljard euro (31
december 2009) is Unibail-Rodamco
actief op drie belangrijke gebieden:
winkelcentra, kantoorpanden en
conventie-/tentoonstellingscentra. Het
bedrijf richt zich op Europese objecten
die in hun eigen markten duidelijk
concurrerend zijn in termen van bereik,
omvang, specificaties, locatie en
reputatie. Unibail-Rodamco richt zich op
die segmenten van de vastgoedmarkt
waar de vraag groter is dan het aanbod.
Voor elke kernactiviteit richt Unibail-
Rodamco zich op het maximaliseren
van aandeelhouderswaarde en return
on investment middels een proactief
management, een dynamisch
acquisitie- en afstootbeleid, en een hoog
expertiseniveau in het beheer van grote
(her-)ontwikkelprojecten.
Unibail-Rodamco is een
van Europa’s meest liquide
vastgoedinvesteringsfondsen, maakt deel
uit van de Franse CAC 40, de Euronext
100 en de Nederlandse AEX Index en
geniet een ‘A’-rating van Standard &
Poor’s.
VNSG Magazine aug/10 25

Always delivering
on time
Sinds 2003 hebben we
SAP Solution Manager
bij meer dan 50
klanten succesvol
geïmplementeerd.
Zo ook bij
Unibail-Rodamco.
Lees meer daarover
op pagina 24.
with the SAP Solution Managers
www.newcolutions.nl
THE SAP SOLUTION MANAGERS
CSI-AdvA5-VSNGJuni2010.pdf 17-06-2010 12:29:48
26 VNSG Magazine aug/10

ZOOM
Jeroen Scheer
Na een ontvlechtingsproces bij Nuon van
bijna twee jaar is het VNSG-lidmaatschap
naar Alliander gegaan en werd Nuon Energy
een nieuw lid van de VNSG. Redactielid
Dirk-Jan Schenk sprak met Jeroen Scheer,
Manager IT Strategy & Architecture bij
Nuon Energy N.V.
Interview, tekst en fotografie Dirk-Jan Schenk
Bedrijf
Nuon is een energieonderneming die met ruim
6.000 medewerkers circa 3 miljoen consumenten,
bedrijven en organisaties bedient in Nederland en België. Nuon
produceert en levert gas, elektriciteit, warmte en koude en biedt haar
klanten energiebesparende producten en diensten aan. In juli 2008
is Nuon, vanwege de Nederlandse wetgeving, juridisch gesplitst
in een energieproducent en -leverancier (Nuon Energy) en een
netbeheerder (Alliander). In dezelfde maand een jaar later is Nuon
onderdeel geworden van de Vattenfall Groep en vormt de nieuwe
Business Group Benelux. Vattenfall is de vijfde elektriciteitsproducent
en de grootste warmteleverancier van Europa. De activiteiten
van Vattenfall strekken zich uit over de gehele waardeketen van
elektriciteitsopwekking, transport, distributie en verkoop.
De afgelopen twee jaar is hard gewerkt aan een totale ontvlechting
van de systemen van Nuon en Alliander. Het ging om een complete
afsplitsing van hardware, applicaties, locatie en personeel, een zeer
ingrijpend en groot programma.
Vattenfall formuleert nu een bedrijfsbrede IT-strategie. Jeroen
Scheer: “We bekijken welk stukje van de puzzel op welke plek binnen
Vattenfall past, waarbij we de integratie bij Nuon gebruiken als één
van de voorbeelden voor heel Vattenfall. De komende vijf jaar moet IT
als wezenlijk onderdeel over de landen heen gaan functioneren”.
SAP
Nuon gebruikt al jaren SAP IS-U (Industry Solution
Utilities). Naast FI/CO en MM, wordt ook Plant
Maintenance gebruikt voor alle fabrieken in Nederland. SAP
wordt gebruikt voor het plannen van het onderhoud. Nuon wil het
onderhoud dynamisch gaan plannen en ook de kennis over het
onderhoud verder gaan automatiseren. Dit laatste is noodzakelijk aan
het worden door het ouder worden van een aantal medewerkers met
veel kennis van de centrales.
Nederland loopt voorop in de liberalisering van de energiemarkt.
Bij Nuon hebben ze alle kinderziektes hiervan meegemaakt. Ook
SAP IS-U moest helemaal omschakelen van energie leveren op een
bepaald adres naar verkopen aan klanten. Marketing, customer
service en after sales betekent een enorme verandering voor bedrijf
en systemen. De periode van 2005-2007 is gebruikt voor stabilisatie,
de factuur kloppend maken. De jaren 2007 en 2008 is gewerkt aan
het uitbouwen van Nuon als merk, de IT moest dit ondersteunen.
Nederland is met Engeland ver met de liberalisering van de
energiemarkt. Nuon is één van de 19 innovatieve bedrijven, die deel
uitmaken van de Extended SAP ACCU Workgroup for AMI and Smart
Grids. ACCU staat voor Advisory Customer Council for Utilities.
Jeroen Scheer is voorzitter van deze AMI werkgroep. Zij stelt samen
met SAP een Roadmap op voor IS-U van groot geïntegreerd log
“Nuon heeft een bijzondere relatie met SAP.
Dat kost wel veel tijd, maar levert ook veel op. ”
VNSG Magazine aug/10 27

energiebedrijf naar bijvorobeeld een Lean retailer in Utilities. In het
verleden stroomde de energie van de centrale naar de klant en het
geld stroomde terug. Met de komst van zonnepanelen en andere
energiebronnen bij klanten is zowel de energie- als de geldstroom
heen en weer gaan lopen. de informatiestromen worden daardoor
veel complexer. Jeroen Scheer vindt het verstandig de It-architectuur
conform de energiewaardeketen in te richten, aparte systemen
voor generatie, handel, distributie, meten en leveren, om zo de
noodzakelijke fl exibiliteit te behouden in een snel veranderende
energiemarkt.
‘Smart metering and smart grid’ vormen de basis voor een
ecosysteem van de juiste energie voor de goede prijs uit de juiste
bron. de retailer en consument willen hierin graag zoveel mogelijk
vrijheid, terwijl de netwerkbeheerder haar net wil stabiliseren.
Standaardisatie wereldwijd lijkt hiervoor noodzakelijk. SAP ontwikkelt
op dit moment software voor smart grids. de werkgroep adviseert
tegelijkertijd ook de Europese Unie over een goede regelgeving.
Jeroen gaat altijd naar het SAP Utilities congres en verzorgt vaak
een keynote. Volgens hem is SAP koploper op het gebied van de
backoffi ce It voor smart metering en smart grid. Hij heeft het idee dat
de samenwerking met SAP opener is geworden. SAP is op bezoek
geweest bij het Nuon customer care center en is zeer geïnteresseerd
in de ontwikkelingen bij Nuon. Jeroen: “Nuon heeft een bijzondere
relatie met SAP. dat kost wel veel tijd, maar levert ook veel op.”
vNsg
Medewerkers van Nuon gaan jaarlijks naar het VNSG
congres. Het vormt een goede bron van kennis over
SAP. Het is ook een goede gelegenheid kennis uit te wisselen met de
concullega’s. “Je zoekt elkaar toch altijd weer op”, volgens Jeroen.
Focusgroepen
Utilities (UtL).
thomas van Veghel van Nuon
is de voorzitter van de focusgroep
Maandagochtend..,
tijd om een flinke slag te slaan in
Remote werken!
THINGS TO DO
Uitbesteden
schoonmaak
Outsourcen
schoonmaak
Outtasken boodschappen
28 VNSG Magazine aug/10
Joris
Computer en telefoon
de deur uit

Een verhuisbericht
van veertien seconden!
‘‘
Veertien seconden, dat is het verschil dat de lift nodig Zo blijf je op de hoogte van klantcases, evenementen,
heeft om in plaats van onze oude stek op de 14 e te klimmen vacatures en ontwikkelingen rondom TopForce en onze
naar de TopForce kantoren op de 24 e verdieping. Wijds uitzicht partners.
inspireert; het helpt om prettig te werken. Nu weten we als
geen ander dat gemakkelijke toegang tot alle informatie en
Geïnteresseerd?
processen minstens zo belangrijk is om goed te werken.
Bel 010 458 64 02. Website www.TopForce.com
Onze visie; prettig werken doordat eindgebruikers in een
vroeg stadium betrokken worden. Zodat we aan de hand van
schermen hun bevindingen in het project verwerken. Dat praat
voor veel klanten, medewerkers of leveranciers makkelijker
dan een functioneel ontwerp. Gekoppeld aan onze fl exibele
projectaanpak leidt dat tot aansprekende resultaten.
We behalen aansprekende resultaten voor onze klanten door
de eindgebruiker centraal te stellen. Sinds 1999 hebben
we meer dan 100 succesvolle projecten opgeleverd; voor
Achmea, Booking.com, Johnson & Johnson, Luminus, Miele,
NS, de Rijksoverheid en vele anderen.
Dus investeer die veertien extra seconden, kom eens langs
en bespreek je doelstellingen ten aanzien van effectiviteit en
betrokkenheid van leveranciers, klanten of medewerkers.
Even geen veertien seconden te besteden?
Op onze website kan je aangeven dat je de TopForce
nieuwsbrief wilt ontvangen.
TopForce BV
Hofplein 20 (24 e verdieping)
3032 AC Rotterdam
Tel. 010 458 64 02
Fax 010 436 80 28
www.TopForce.com
VNSG Magazine aug/10 29

Compass Group is een internationale
dienstverlener op het gebied van
food- en support services met
meer dan 380.000 medewerkers
in ruim 50 landen. In Nederland
opereert Compass Group
onder de merknamen:
Eurest, Eurest Services en
Medirest. De verschillende
bedrijfsonderdelen
leveren catering en
facilitaire diensten aan
bedrijven, ziekenhuizen,
horecagelegenheden,
scholen en (overheids)
instellingen.
INTERVIEW EN TEKST Willy Koppens en Dirk-Jan Schenk • Fotografie Marielle van Uitert
Compass Group gaat voor ‘Puur’
Compass Group Nederland maakt
al jaren gebruik van twee SAP/ERPsystemen.
Het eerste bevat de financiële
administratie, de contractadministratie en de
facturatie (FI/CO, MM en SD). Het tweede
systeem bevat de personeelsadministratie
en salarisverwerking (HR en Payroll). De
budgetten worden bijgehouden in SAP BW
(Integrated Planning) en SAP PI wordt ingezet
voor gegevensuitwisseling met leveranciers.
Compass Group heeft de afgelopen jaren
het applicatielandschap geconsolideerd.
Als laatste stap in dit programma voegt
Compass Group momenteel samen met
Ctac de beide SAP/ERP-systemen samen
tot één SAP/IS-Retailsysteem, waarbij het
bestaande maatwerk wordt gereduceerd.
Aanleiding voor het programma is de
marktontwikkeling. De door opdrachtgevers
gesubsidieerde bedrijfsrestaurants worden
steeds schaarser, waardoor aanbieders
steeds scherper moeten opereren. In
antwoord hierop heeft Compass Group
de formule ‘Puur’ ontwikkeld. Door een
verbeterd productaanbod, afgestemd op
de wensen van de gast, kan Compass
Group meer kassaomzet maken. De kosten
worden verminderd door de werkprocessen
aan de achterkant van de restaurants te
standaardiseren: er wordt bijvoorbeeld
gewerkt met een vast assortiment en vaste
recepturen. Er wordt ook kritisch gekeken
naar de personeelsinzet en er wordt
geprobeerd de derving tot een minimum
te beperken. Wij namen een kijkje in de
keuken...
Bart Wijnands
In het samen met Ctac ontwikkelde SAP/IS-Retailsysteem
stroomlijnt Compass Group de logistieke stroom van kassa tot
inkoop en heeft het betere instrumenten voor commerciële sturing
van het assortiment. “We willen zien wat er verkocht wordt en tegen
welke marge, zodat we ons productaanbod kunnen optimaliseren”,
vertelt Bart Wijnands, manager ICT. “Meer denken als een retailer
en meer integrale informatie.” De inkoop kan nauwkeuriger door
een logistiek verband te leggen tussen inkoop en verkoop en op
basis van historische verkoopgegevens.
30 VNSG Magazine aug/10

1
Calculatie / budgettering
Met de stevige concurrentie in de volwassen
markt van de cateraars is een zeer nauwkeurige
calculatie noodzakelijk. Het budget wordt
vastgelegd in SAP BW (Integrated Planning), zodat de werkelijke
prestaties kunnen worden bijgestuurd bij afwijkingen.
2
Inrichting
Compass Group verwacht meer rendement te
kunnen krijgen door de inrichting en routing in het
restaurant op een bepaalde manier vorm te geven.
In de contractonderhandelingen worden hier afspraken over gemaakt.
3
Goederenontvangst
Vanuit SAP wordt een bestelling verstuurd.
De hoeveelheden worden aan de hand van de
verwachte omzet en recepten berekend met SAP.
De pakbon en de factuur komen weer terug in het systeem.
4
Bereiding
Aan de hand van de receptuur, die via SAP
Portal is op te vragen, worden de lunches
bereid.
VNSG Magazine aug/10 31

Front cooking
Gerechten worden in het zicht van de gast,
met verse ingrediënten, bereid.
5
Puur van Eurest
6
Nederland krijgt steeds meer aandacht voor
lekker, gezond en verantwoord eten en de
positieve effecten daarvan op ons welzijn en onze
productiviteit. Puur van Eurest is een onderscheidende formule,
die inspeelt op deze trends. Met als hoofdingrediënten eerlijk eten,
een warm welkom en vooral een ruime selectie exclusief voor Puur
ontwikkelde specialiteiten, die ‘on the spot’ worden bereid.
Verkoop
Compass Group heeft zo’n 1.200 kassa’s door
het hele land staan. De juiste artikelgegevens en
prijzen worden vanuit SAP Retail naar deze kassa’s
gestuurd.
7
Kassa
Alle verkoopgegevens van de kassa’s, zowel
omzet als hoeveelheden, gaan in detail naar
SAP BW (POS-DM) en worden van daaruit
geconsolideerd naar SAP IS-Retail.
8
32 VNSG Magazine aug/10

9
Vergaderservice
Banquetingdiensten, zoals vergaderlunches
en recepties, worden geregistreerd op de kassa
en doorgestuurd naar SAP voor facturatie aan
de klant.
10
Derving
Ook het eten dat na de lunch overblijft en moet
worden weggegooid (derving) wordt geregistreerd
in SAP.
11
Urenregistratie
De ingezette uren worden vastgelegd in een
timesheet voor verdere verwerking in Payroll.
12
Analyse
Op basis van de verkopen worden nieuwe
producten ontwikkeld en oude producten
vervangen. Dit om de gast elke keer opnieuw
te verrassen en te verleiden.
VNSG Magazine aug/10 33

VOOr UGelezeN.
mAURICE DE FEIjTER
Wat zou google doen?
Alle indrukken van het vNsg Congres alweer
verwerkt? het is alweer een tijdje geleden maar bij
mij is toch twijfel blijven hangen. Over het algemeen
kan ik goed volgen waar onze Nederlandstalige mede
sAP-gebruikers zoal mee bezig zijn, maar
dit keer raakte ik een paar keer het spoor bijster.
Zo haakte ik af toen bleek dat ik een
levensbepalende keuze moest maken
tussen automated enforcements met rules
inside database enerzijds of rules as tacit
knowledge. Ik wist het niet. Wat doe ik
mijn medemensen aan? ook toen bleek
dat ik mijn human centric gebaseerde
perspectieven had moeten poorten bleef ik
het antwoord schuldig. Erger nog, ik wist
zelfs niet dat ik mijn correlatie condities had
moeten baseren op user-friendly rules. Er
restte mij na het congres nog maar één ding;
ik moest zien te achterhalen of de trein voor
mij vertrokken is, of ik onderdeel ben van
een lost generation, of ik moest in een crash
actie mijn onnozelheid zien op te heffen. dat
laatste kun je natuurlijk het beste doen met
behulp van Google, oftewel koekelen, al die
moeilijke woorden. de zin van het bestaan
achterhaal je door erover te lezen. Ik besloot
beide opties te combineren door een boek
over Google te lezen; WZGd, wat zou
Google doen, van de hand van Jeff Jarvis.
Jeff wie-vis zult u zich afvragen? Jeff Jarvis,
een zelfverklaard visionair die weliswaar naam
heeft gemaakt in de virtuele wereld, onder
meer door populaire blogs, maar daar vooral
zelf van onder de indruk is.
Jeff’s boek gaat over Google, het bedrijf
Google en haar strategie, maar ook over
de producten die Google op de markt zet.
tenminste, die indruk krijg je soms. tot Jeff
plotsklaps de ommezwaai maakt naar het
toelichten van de nieuwe economie of zelfs
een nieuwe wereldorde. daarbij heeft hij
het afwisselend over Google en internet,
die voor hem synoniem lijken te zijn. Jeff
start zijn betoog met een verhaal over dell,
dat niet goed naar zijn klachten luisterde
over een slecht apparaat, waarna hij als
een soort Lakeman via blogs ten strijde
trok tegen dell en beweert dat hij dell aan
de rand van de afgrond bracht tot ze zijn
apparaat repareerden en uiteraard vanaf dat
moment hun beleid volledig omgooiden. In
alle bescheidenheid noemt hij dat zijn eigen
‘dell-hell’. Wat hij daarmee wil aangeven is
dat de macht bij de consument ligt. die kan
bedrijven maken of breken met behulp van
internet.
We krijgen een lawine aan beelden over
hoe onze wereld er binnenkort uit zal zien.
de boodschap is dat als je ouderwets
bezig bent, met ‘spullen’, je beter kunt
stoppen met leven. So passé! Als je niet
op Google (of bedoelt hij op internet?) te
vinden bent, besta je eigenlijk gewoon niet.
daar kunnen we het mee doen. dat lost
mijn identiteitscrisis niet bepaald op. tussen
de uitbarstingen van eigenwaan en wat
bijzondere passages over ‘de nieuwe ethiek’
en ‘de nieuwe tien geboden’ door blijft er
gelukkig genoeg lezenswaardigs over. Jeff
vertaalt een aantal van zijn ideeën naar onze
eigen leefwereld en komt ook met een aantal
anekdotes en praktijkvoorbeelden die zeker
de moeite waard zijn. Boodschappen waar
wij nog wel wat aan kunnen hebben. Zo
benoemt en kwantifi ceert hij ook de ‘Gratis
economie’ die bij ons al eens de revue
passeerde; meer verdienen door gratis weg
te geven. dat is wat Google doet. En vooral
je klanten serieus nemen, bieden wat je
klanten vragen. toch maar doen en het kan
zelfs in het Nederlands. de vertaling is van
Bart Gravendaal, isbn 978 90 458 0069 1.
Wat zegt u, of ik er al uit ben, uit die tacit
knowledge dinges? Nou nee, maar het is een
mooie, lange en warme zomer. dan maakt
het niet zoveel meer uit dat niemand weet
waar je op Google woont en of ik die nieuwe
wereldorde begrijp!
34 VNSG Magazine aug/10

VOLGENDE KEER IN:
magazine
Thema: Alles buiten de deur
Reportage bij dakpannenfabriek
Monier
Monier is wereldmarktleider op het
gebied van bouwmaterialen met
betrekking tot daken. In Susteren staat
een fabriek waar dakpannen in allerlei
vormen en maten worden gefabriceerd.
Daarbij let Monier op kwaliteit en
veiligheid maar ook op duurzaamheid,
van zowel haar producten als
het productieproces zelf. In onze
fotoreportage ziet u hoe de productie
daar in zijn werk gaat.
Proactieve inkooporganisatie
bij CSM
Geoliede inkoopprocessen, centraal
inzicht in contracten en heldere
rapportages zorgen bij CSM
voor enkele miljoenen euro’s aan
besparingen. We kijken hoe in een
groot aantal landen de uitrol plaatsvond
van onder meer de oplossingen SAP
MDM & SAP SRM met als doel een
pro-actief contract- en inkoopbeheer.
Daarnaast staan we stil bij de selectie
van de software en die van de partner.
Natuurlijk besteden we aandacht aan
de ‘lessons learned’.
Business Suite 7 –
visie en ervaringen
In 2009 kwam Business Suite 7
algemeen beschikbaar. Met een
uniforme en geharmoniseerde
user interface en Enhancement
Packages als meest in het oog
springende vernieuwingen. Wat was
de oorspronkelijke visie van SAP bij
de introductie? En wat is er volgens
gebruikers terecht gekomen van die
ideeën? U leest het in de volgende
editie.
En verder:
Column Paul Ostendorf • Zoom • Tips & Tricks • Focus • Voor u gelezen • En nog veel meer…
Het volgende nummer kunt u vanaf 11 oktober verwachten
VNSG Magazine aug/10 35

Get in control
with Every Angle
Het ontsluiten van operationele stuurgegevens
uit SAP kan veel sneller en eenvoudiger met de
SAP gecertificeerde software: Every Angle.
U klikt dwars door uw SAP data rechtstreeks
naar de informatie die u nodig heeft. Ongeacht
de grootte van uw SAP systeem of complexiteit
van de achterliggende bedrijfsprocessen.
Every Angle is snel, zowel in implementatie als
in gebruik. Het systeem is in één dag live en in
één week operationeel. U maakt vervolgens zelf
de overzichten en analyses die u nodig heeft met
slechts een aantal muisklikken in enkele seconden.
Kijk voor demo’s eens op www.everyangle.com.
36 VNSG Magazine aug/10