Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Redactieadres<br />
E. Molnár<br />
Oosteinde 66<br />
1531 KE Wormer<br />
DRUKWERK<br />
JAARGANG 43 • NR.<strong>146</strong> • JUNI 2013
van DE VOORZITTER JUNI 2013<br />
Eerder berichtte ik u dat wij drie nieuwe fondsen hebben aangeschreven<br />
voor een financiële tegemoetkoming in de aanschaf<br />
van een zaag en een slijppan.<br />
Er is wederom goed nieuws want<br />
het Honig-Laan Fonds uit Zaandijk<br />
heeft onze aanvraag goedgekeurd!<br />
Dit stelt ons in staat<br />
om op korte termijn een slijppan<br />
aan te kunnen schaffen. De slijppan<br />
zal worden ingezet bij activiteiten<br />
van de vereniging. Bij<br />
deze wil het bestuur het fonds<br />
dan ook hartelijk bedanken.<br />
Verder wens ik u alvast een<br />
mooie zomer toe. Hopelijk tot<br />
ziens in het nieuwe seizoen!<br />
De slijppan die het bestuur zal<br />
aanschaffen.<br />
K. Kees<br />
LEDENSERVICE<br />
Wilt u op de hoogte blijven van<br />
actuele ontwikkelingen binnen<br />
de vereniging?<br />
DAT KAN VANAF NU!<br />
Meldt u aan voor de Ledenservice.<br />
Stuur een mailtje naar het<br />
e-mailadres van de secretaris<br />
klaask@hotmail.com met de<br />
tekst "Ledenservice" en u ontvangt<br />
een paar dagen voor een<br />
bijeenkomst of lezing een herinnering<br />
met korte informatie over<br />
tijdstip, locatie en onderwerp.<br />
Zo vergeet u deze in ieder geval<br />
niet meer.<br />
Ook van eventuele wijzigingen<br />
wordt u dan tijdig op de hoogte<br />
gesteld.<br />
1
estuur, commissies en belangrijke adressen<br />
Voorzitter: K. Kees, tel.: 06 - 242 166 03,<br />
E-mail: voorzitter@amathysta.nl<br />
Vice-voorzitter: E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24,<br />
E-mail: erwin.kaspers@planet.nl<br />
Penningmeester, K. Kikke, tel.: 0299 - 37 31 05,<br />
ledenadministratie: E-mail: klaask@hotmail.com<br />
Secretaris:<br />
FUNCTIE VACANT<br />
K. Kikke neemt de functie van secretaris<br />
tijdelijk waar. Tel.: 0299 - 37 31 05<br />
E-mail: klaask@hotmail.com<br />
Algemeen commissaris: C. Bakker, tel.: 075 - 684 36 35,<br />
E-mail: ceesb@hetnet.nl<br />
AGENDA SEIZOEN 2013-2014<br />
BIJEENKOMSTEN<br />
Donderdagavond: Partycentrum Concordia, Koemarkt 45, Purmerend<br />
Vrijdagavond: Natuurmuseum E. Heimans, Thijssestraat 1, Zaandam<br />
Vrijdag 11 oktober 2013<br />
De grote breuken van Europa<br />
Op de openingsavond van seizoen<br />
2013-2014 geeft de heer<br />
Piet Vierbergen een lezing over<br />
de grote breuken van Europa, zoals<br />
bijvoorbeeld de Hercynischeen<br />
de Caledonische breukzone.<br />
Het thema van de expositie die<br />
door de werkgroep geologie samengesteld<br />
wordt gaat over<br />
"Noordzeefossielen".<br />
Ook zullen er weer prachtige<br />
mineralen, fossielen en gesteenten<br />
te zien en vooral ook te koop<br />
zijn. De beurs is rolstoelvriendelijk<br />
en geopend van 10.00 tot<br />
16.00 uur.<br />
Werkgroep Geologie: E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24,<br />
E-mail: erwin.kaspers@planet.nl<br />
Werkgroep Lapidarie: G. Kramer, tel.: 0299 - 69 03 73,<br />
E-mail: gerard@gbsb.nl<br />
Beursorganisatie: G. de Beurs, tel.: 0299 - 77 20 35,<br />
E-mail: gijsdebeurs@hotmail.com<br />
Exposities: E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24,<br />
E-mail: erwin.kaspers@planet.nl<br />
Redactie clubblad: E. Molnár, tel.: 075 - 642 42 95,<br />
E-mail: erzsimolnar@online.nl<br />
Websitebeheer:<br />
Bijeenkomsten<br />
werkgroep geologie:<br />
Verenigingsavonden:<br />
Website:<br />
R. Poortman,<br />
E-mail: amathysta@plurks.com<br />
Natuurmuseum E. Heimans,<br />
Thijssestraat 1, Zaandam<br />
Op donderdagavond:<br />
Concordia, Koemarkt 45, Purmerend<br />
Op vrijdagavond:<br />
Natuurmuseum E. Heimans,<br />
Thijssestraat 1, Zaandam<br />
www.amathysta.nl<br />
https://twitter.com/<strong>Amathysta</strong>_nl<br />
Zaterdag 2 november 2013<br />
De AMATHYSTA mineralenen<br />
fossielenbeurs<br />
Op deze dag houden wij weer<br />
onze jaarlijkse mineralen- en<br />
fossielenbeurs in Partycentrum<br />
Concordia aan de Koemarkt 45<br />
te Purmerend.<br />
Een mammoetkies gevonden op<br />
de zandopspuiting bij Kijkduin.<br />
(Foto: www.nufoto.nl)<br />
Laguna de los Tres, El Chaltén,<br />
Argentinië<br />
Donderdag 14 november 2013<br />
Reisverhaal over Argentinië<br />
Onze voorzitter, mevr. K. Kees is<br />
in april j.l. op vakantie geweest<br />
naar Argentinië. Zij heeft hier<br />
prachtige dingen gedaan; van<br />
bergwandelingen in Zuid-Patagonië<br />
en de zevenmeren-route<br />
in Noord-Patagonië tot een dinosaurus-excursie<br />
in de provincie<br />
Néuquen. Zij kwam razend<br />
enthousiast terug in Nederland<br />
en gaat ons op deze avond alles<br />
vertellen over haar reis.<br />
2<br />
3
AGENDA SEIZOEN 2013-2014<br />
AGENDA SEIZOEN 2013-2014<br />
Vrijdag 13 december 2013<br />
Eerst fluoriet... en dan Bingo!<br />
Voor de pauze zal Erwin Kaspers<br />
een lezing geven over het<br />
mineraal fluoriet. Dit is een calciumfluoride<br />
met de chemische<br />
formule CaF2. In zuivere vorm is<br />
het kleurloos, maar afhankelijk<br />
van de sporenelementen die het<br />
bevat kan het verschillende kleuren<br />
hebben, zoals groen, geel of<br />
blauw en soms zelfs rood.<br />
Na de pauze gaan we weer met<br />
z'n allen BINGO spelen. Kom<br />
allemaal om ook een paar leuke<br />
prijzen in de wacht te slepen!!<br />
Fluoriet uit de Hilton Mijn in Scordale,<br />
Westmoreland, Cumberland, Cumbria in<br />
Engeland. Formaat 4,1 x 3,8 x 2,7 cm.<br />
Zondag 5 januari 2014<br />
Nieuwjaarsreceptie<br />
Het bestuur biedt u deze jaarlijkse<br />
gezellige middag aan. Van<br />
14.00 tot 16.00 uur bent u van<br />
harte welkom in het Natuurmuseum<br />
E. Heimans te Zaandam.<br />
Onder het genot van een hapje<br />
en een drankje zullen wij het<br />
nieuwe jaar inluiden.<br />
Vrijdag 10 januari 2014<br />
Yellowstonepark<br />
Mevr. I. Plooyer geeft een lezing<br />
over Yellowstone National Park.<br />
Dit is het oudste nationale park in<br />
de wereld. In het park leven vele<br />
diersoorten, waaronder bizons,<br />
herten, verschillende beersoorten,<br />
coyotes en wolven. Onder<br />
Yellowstone bevindt zich een vulkanische<br />
hotspot, wat zich uit in<br />
vulkanisme. De grootste vulkanische<br />
structuur in de omgeving<br />
is de Yellowstone-caldera, een<br />
caldera van 65 km die vrijwel<br />
het gehele park beslaat. Deze<br />
supervulkaan maakt gemiddeld<br />
elke 600.000 jaar een grote uitbarsting<br />
mee. De laatste grote<br />
uitbarsting dateert meer dan<br />
640.000 jaar geleden dus het<br />
kan elk moment weer gebeuren.<br />
Een spectaculaire stoom-eruptie van de<br />
Castle Geyser in Yellowstone Park.<br />
Vrijdag 14 februari 2014<br />
het Appalachengebergte<br />
Mevr. H. Bekker verzorgt een<br />
lezing over de Appalachen in de<br />
staat New York aan de oostkust<br />
van Amerika. De Appalachen<br />
strekken zich uit van het noorden<br />
van Georgia tot in Pennsylvania.<br />
Het gebergte is hercynisch (300<br />
miljoen jaar oud) van oorsprong<br />
en bevat vele steenkoolvelden.<br />
Een blik over het prachtige landschap<br />
van de Appalachen.<br />
Donderdag 13 maart 2014<br />
Algemene Ledenvergadering<br />
In Concordia te Purmerend houden<br />
we onze jaarlijkse Algemene<br />
Ledenvergadering. Na de vergadering<br />
zal Erwin Kaspers een lezing<br />
geven over meteorieten en<br />
inslagkraters. Een inslagkrater<br />
is een krater die in de bodem<br />
achterblijft na het inslagproces<br />
van een hemellichaam. Dit inslaande<br />
lichaam is meestal een<br />
meteoriet, die van een komeet<br />
of van een planetoïde afkomstig<br />
kan zijn.<br />
De Arizonakrater is de bekendste inslagkrater<br />
ter wereld.<br />
Donderdag 10 april 2014<br />
De mijnbouw en de geologie<br />
van de Harz<br />
Dhr. E. Kaspers neemt ons mee<br />
naar de Harz. Dit gebied is het<br />
noordelijkste middelgebergte<br />
van Duitsland. De hoogste berg<br />
is de Brocken met 1142 meter,<br />
die tot het Nationalpark Harz<br />
behoort. Dit nationale park<br />
beslaat ongeveer tien procent<br />
van het gebergte. De Harz is<br />
vanouds een belangrijk mijnbouwgebied.<br />
De gebergtevorming<br />
aan het eind van het Paleozoïcum,<br />
de Hercynische orogenese,<br />
is naar de Harz genoemd.<br />
De Brocken is de hoogste berg van de<br />
Noord Harz, op de top staat een weerstation.<br />
4<br />
5
Ecuador en de GALAPaGOS EILANDEN<br />
Lezing van mevr. I. Plooyer 11 januari 2013<br />
Ecuador is genoemd naar haar positie op de evenaar 'equator'<br />
en is na Uruguay, de Guyanas en Suriname het kleinste land<br />
van Zuid-Amerika. De Galápagos Eilanden, zo'n 1000 kilometer<br />
westwaarts gelegen in de Stille Oceaan, werden in 1832<br />
geannexeerd.<br />
Blank, 9% Afrikaans, en 1% overig.<br />
De officiële taal van Ecuador<br />
is Spaans, maar de verschillende<br />
indianengroepen spreken echter<br />
nog vaak het Quichua, de moedertaal<br />
van de Inca's.<br />
Ecuador.<br />
Ecuador is het kleinste land van<br />
Zuid-Amerika en grenst aan<br />
Peru en Colombia. Ecuador heeft<br />
vier verschillende regionen: het<br />
Amazone gebied en regenwoud;<br />
westelijke laaglanden en kust;<br />
het hoogland of de Andes en de<br />
Galápagos Archipel. Er zijn drie<br />
grote rivieren, die van noord<br />
naar zuid stromen, waardoor de<br />
kuststrook veel vruchtbare grond<br />
heeft voor bananen, cacao, rijst<br />
en grasland.<br />
Bevolking<br />
Ecuador heeft een etnische mix<br />
aan bewonersgroepen: 55%<br />
Mesties (gemengd Spaans en<br />
Inheems), 25% Inheems, 10%<br />
In Quito, de hoofdstad van Ecuador, zijn<br />
prachtige kerken te bezichtigen.<br />
Hoofdstad op 2850 meter<br />
Quito, op een hoogte van 2.850<br />
meter, is de hoofdstad van Ecuador<br />
en wordt de stad van de<br />
eeuwige lente genoemd. Quito<br />
is omgeven door het Andesgebergte<br />
en ligt op 2800 meter.<br />
De Cotopaxi is een stratovulkaan,<br />
en een van de hoogste<br />
actieve vulkanen ter wereld. Het<br />
is tevens de op één na hoogste<br />
berg van Ecuador. De vulkaan<br />
6 7
Ecuador en de GALAPaGOS EILANDEN<br />
Lezing van mevr. I. Plooyer 11 januari 2013<br />
Ecuador en de GALAPaGOS EILANDEN<br />
Lezing van mevr. I. Plooyer 11 januari 2013<br />
De Cotopaxi is een van de hoogste<br />
actieve vulkanen ter wereld.<br />
ligt ongeveer zestig kilometer<br />
ten zuiden van Quito, de hoofdstad<br />
van Ecuador, in de provincie<br />
die eveneens de naam Cotopaxi<br />
draagt.<br />
De markt van Otovala.<br />
Beroemde markt<br />
In Ingapirca bevinden zich de<br />
grootste overblijfselen van de<br />
Inca’s in Ecuador. De markt van<br />
Otavalo is wereldberoemd. Indianen<br />
uit de wijde omgeving stromen<br />
toe om 's morgens al vroeg<br />
hun kleurige geweven doeken,<br />
kleden en poncho's te koop aan<br />
te bieden. Baños is een klein en<br />
vriendelijk provinciestadje, dat<br />
bekend is om de zwavelhoudende<br />
warmwaterbronnen.<br />
Bij Papallacta zijn ook warmwaterbronnen.<br />
Cuenca is qua aantal inwoners<br />
de derde stad van Ecuador, maar<br />
heeft een provinciaal karakter.<br />
Guayaquil (officieel Santiago de<br />
Guayaquil) is de grootste stad<br />
van Ecuador. Aan de kust zijn, tot<br />
Guayaquil, veel mangrovebossen<br />
te vinden, maar ten zuiden hiervan<br />
is het veel droger.<br />
Vulkanen<br />
De Andes in Ecuador bestaat<br />
uit twee vulkanische rijen, met<br />
een vallei in het midden, die elk<br />
zo'n 400 kilometer lang zijn. De<br />
meeste actieve vulkanen liggen<br />
in het noorden, maar het hele<br />
gebied is seismologisch actief,<br />
heeft veel hotsprings en last van<br />
aardbevingen.<br />
Jungle<br />
Door de hoogteverschillen zijn er<br />
behoorlijke klimaatverschillen.<br />
Het Amazonebekken, de Ecuadoriaanse<br />
jungle, beslaat een groot<br />
deel van het land en wordt ook<br />
wel de Oriënte genoemd. Primair<br />
en secundair oerwoud vormt de<br />
bebossing.<br />
De reuzenschildpad, de naamgever van<br />
de Galapagos eilanden.<br />
Ecuador kent een breed scala<br />
aan vogels. Veel voorkomende<br />
soorten zijn de kolibrie, masked<br />
trogons, tanagers, haviken,<br />
caracaras, Andean teal, Andean<br />
Coot en de condor.<br />
Galapagoseilanden<br />
De Galapagoseilanden zijn sinds<br />
1959 een nationaal park en<br />
zijn genoemd naar de reuzenschildpadden<br />
die in het Spaans<br />
'Galapágos' genoemd worden.<br />
De archipel bestaat uit een aantal<br />
grotere en kleinere eilanden,<br />
die nooit met het vasteland in<br />
verbinding hebben gestaan. De<br />
Galapagoseilanden zijn onderdeel<br />
van een onder water liggend<br />
gebergte van vulkanische<br />
oorsprong. De kusten zijn grillig<br />
gevormd uit donker gesteente en<br />
de ondergrond is stenig en dor.<br />
De eilanden en het zeereservaat<br />
staan op de werelderfgoedlijst<br />
van UNESCO.<br />
K. Kees<br />
8<br />
9
het mineraal Beryl<br />
Lezing van dhr. E. Kaspers 8 februari 2013<br />
Eigenlijk zou op deze avond de heer P. de Jong een lezing<br />
geven over Nieuw Zeeland. Helaas was de heer de Jong verhinderd.<br />
Gelukkig wilde Erwin Kaspers de honneurs waarnemen.<br />
Hij gaf een interessante lezing over het mineraal beryl.<br />
Berylium silicaat<br />
Beryl is een beryllium silicaat<br />
met de formule Be 3- Al 2- Si<br />
6- O 8. De hardheid op de schaal<br />
van Mohs is 7,7 - 8.<br />
De kristalvorm is hexagonaal.<br />
Het mineraal wordt soms in zeer<br />
grote kristallen gevonden.<br />
Beryl komt in vele kleuren voor<br />
en ontstaat in hydrothermale -<br />
en metamorfe gesteenten.<br />
Oorsprong<br />
De oorsprong van de pegmatiet<br />
is meestal ontstaan vanuit een<br />
subductie zone waar het magma<br />
plutonen vormt in de aardkorst,<br />
de z.g. batholieten.<br />
Door afkoeling van het plutoon<br />
komt er veel water vrij en ontstaan<br />
er gangen van pegmatiet.<br />
Mineralen uit het gesteenten in<br />
de nabijheid van de aders worden<br />
opgelost en verrijken de<br />
aders met nieuwe mineralen. In<br />
de hydrothermale aders vormen<br />
zich soms zeldzame mineralen.<br />
Er zijn vele soorten pegmatieten<br />
te onderscheiden, met de bijbehorende<br />
mineralen. Erwin heeft<br />
in zijn diashow veel voorbeelden<br />
laten zien.<br />
Beryl met Emerald en Calciet uit de<br />
Coscuez mijn in Columbia. Formaat van<br />
het stuk is 5,5 x 4,6 x 4,1 cm.<br />
We vinden de beryl vaak in de<br />
zogenaamde edelsteenpegmatiet<br />
met onder andere topaas, toermalijn<br />
en spodumeen.<br />
Variëteiten<br />
Na het overzicht van de pegmatiet<br />
werden de variëteiten van de<br />
beryl besproken.<br />
Omdat beryl zo'n grote verscheidenheid<br />
aan kleur en mooi kris-<br />
het mineraal Beryl<br />
Lezing van dhr. E. Kaspers 8 februari 2013<br />
tallen heeft, wordt dit mineraal<br />
graag verzameld en geslepen als<br />
edelsteen.<br />
De variëteiten van beryl zijn:<br />
Aquamarijn: lichtblauw tot donkerblauw<br />
– blauwgroen.<br />
Morganiet: licht tot donker roze.<br />
Bixbiet: rood.<br />
Heliodoor: lichtgeel tot geelgroen.<br />
Gesheniet: wit tot kleurloos<br />
Smaragd: lichtgroen tot donkergroen.<br />
Smaragd komt voor in<br />
metamorfe gesteenten en is de<br />
kostbaarste beryl.<br />
Vindplaatsen<br />
Mooie beryl komt uit Pakistan,<br />
Afganistan, de Oeral in Rusland,<br />
Utha-USA, Brazilië, Colombia,<br />
Namibië, Madagascar en Noorwegen.<br />
De beryl is zeer gewaardeerd<br />
door verzamelaars en musea.De<br />
mooie kristallen hebben dan ook<br />
een hoge waarde. De heldere<br />
beryl wordt als edelsteen geslepen<br />
voor bijzondere sierraden.<br />
W. Brouwer<br />
Beryl op Schorl. Vindplaats Erongo Mountain, Usakos en Omaruru Districts, Erongo<br />
Region, Namibië. Formaat van het stuk is 12,3 x 9,1 x 6,4 cm.<br />
10<br />
11
INSCHRIJFFORMULIER voor de excursie<br />
OP ZATERDAG 12 OKTOBER 2013<br />
Naar het oertijdmuseum in boxtel<br />
Ja, ik wil graag mee met de excursie op zaterdag 12 oktober<br />
2013 naar het Oertijdmuseum in Boxtel en de wandeling langs<br />
de Peelrandbreuk.<br />
wilt u Naar het oertijdmuseum?<br />
Dat kan op zaterdag 12 oktober 2013<br />
Op zaterdag 12 oktober organiseert de vereniging een mooie<br />
excursie naar het Oertijdmuseum in Boxtel in combinatie met<br />
een geologische wandeling langs de Peelrandbreuk. Deze<br />
excursie is toegankelijk voor alle leden van <strong>Amathysta</strong>.<br />
Naam:<br />
Adres:<br />
Postcode:<br />
Plaats:<br />
Telefoonnummer:<br />
E-mail:<br />
Aantal personen:<br />
Ik heb wel geen eigen vervoer.<br />
Dit inschrijfformulier kunt u in een voldoende gefrankeerde envelop<br />
sturen t.a.v. <strong>Amathysta</strong>, Doddendaal 128, 1082 XZ Amsterdam of u<br />
kunt het formulier mailen naar voorzitter@amathysta.nl<br />
Na inschrijving ontvangt u verdere informatie over de kosten, de vertrektijd<br />
en vertreklocatie.<br />
Het Oertijdmuseum De Groene Poort in<br />
Boxtel.<br />
De Peelrandbreuk bij Uden.<br />
Het Oertijdmuseum is het grootste<br />
geologische museum van<br />
Nederland. Op meer dan 1000 m 2<br />
is een mooie collectie bijzondere<br />
fossielen (o.a. dinosauriërs) en<br />
mineralen te zien. Het Oertijdmuseum<br />
staat internationaal<br />
bekend als onderzoekscentrum<br />
en collectiebeheerder van fossiele<br />
kreeftachtigen.<br />
We worden om 10:00 uur verwacht<br />
in het museum, waarna<br />
we starten met een rondleiding<br />
van 45 minuten. Na deze rondleiding<br />
is er voldoende ruimte<br />
om op eigen gelegenheid het<br />
museum te bekijken.<br />
Na de lunch vertrekken we naar<br />
Gemeente Uden waar we gaan<br />
wandelen langs de Peelrandbreuk.<br />
Deze breuk loopt van de<br />
Gitstappermolen bij de grens via<br />
Roermond verder in noordwestelijke<br />
richting naar Oss. De breuk<br />
vormt de noordelijke begrenzing<br />
van de Roerdalslenk.<br />
De kosten voor deze excursie zijn<br />
afhankelijk van het aantal personen<br />
dat meegaat, maar zullen<br />
tussen 10 en 15 euro per persoon<br />
zijn. Dit is exclusief vervoer naar<br />
Boxtel. We rijden zoveel mogelijk<br />
met elkaar mee om de kosten zo<br />
laag mogelijk te houden.<br />
Geïnteresseerden kunnen zich<br />
vóór 1 september opgeven<br />
via het hiernaast geplaatste<br />
inschrijfformulier.<br />
12<br />
13
SCHRIJF U NU IN VOOR de BEURS<br />
op zaterdag 2 november 2013!<br />
<strong>Amathysta</strong> organiseert op zaterdag 2 november 2013 weer<br />
haar jaarlijkse mineralen- en fossielenbeurs. Voor leden van<br />
<strong>Amathysta</strong> is er uiteraard ook de mogelijkheid om hier een<br />
tafel te huren.<br />
Heeft u ruimtegebrek thuis of<br />
wilt u eens wat dubbele mineralen,<br />
stenen of fossielen verkopen,<br />
dan is dit uw kans.<br />
U kunt één of meer meters tafel<br />
huren, waarop u uw koopwaar<br />
prachtig kunt uitstallen. Iedereen<br />
die de beurs bezoekt kan uw<br />
spullen bekijken en, wie weet,<br />
kopen.<br />
Het huren van een tafel van één<br />
meter kost € 12,50.<br />
• BEURS • BEURS • BEURS •<br />
Naam en voorletters:<br />
Adres:<br />
Heeft u interesse, neem dan<br />
contact op met dhr. G.P. de<br />
Beurs, tel. 0299-772035, mobiel<br />
06-10202210 of stuur onderstaande<br />
bon in<br />
een voldoende<br />
gefrankeerde<br />
envelop naar:<br />
G.P. de Beurs,<br />
Heikeshof 20,<br />
1983 XE<br />
De Rijp.<br />
Postcode:<br />
Woonplaats:<br />
Telefoon: Lid Geen lid<br />
E-mail:<br />
Aantal meters:<br />
Handtekening<br />
Datum:<br />
STUUR DEZE BON OP NAAR: G.P. DE BEURS, HEIKESHOF 20, 1983 XE DE RIJP<br />
Soort dier : Zeeschorpioen<br />
Naam : Rhenopterus diensti<br />
Tijdvak : Onder Devoon<br />
Vindplaats : Waxweiler, Duitsland<br />
Collectie : K. Kees<br />
Foto: : M. Witteveldt<br />
14<br />
15
Noordereiland<br />
De reis van Peter de Jong begon<br />
op het Noordereiland, in Auckland.<br />
Dit is een schandalig dure<br />
stad. Er zijn heel veel banken<br />
gevestigd.<br />
Van Auckland ging de reis verder<br />
naar het Coromandel Schiernieuw<br />
zeeland<br />
Lezing van dhr. P. de Jong 14 maart 2013<br />
Na onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering hield dhr. Peter de<br />
Jong een lezing over zijn reis naar Nieuw-Zeeland. Hij heeft daar<br />
zowel op het Noorder- als het Zuidereiland gereisd in de maanden<br />
januari, februari en maart 2012. Nieuw Zeeland ligt in het zuidwesten<br />
van de Grote Oceaan.<br />
Abel Tasman, die in 1642 als een<br />
van de eerste Europeanen Nieuw-<br />
Zeeland aanschouwde, noemde<br />
het 'Stateland', in de veronderstelling<br />
dat het verbonden was<br />
met het Stateneiland van Zuid-<br />
Amerika. Nadat Hendrik Brouwer<br />
in 1643 bewees dat dit niet het<br />
geval was, werd de naam door<br />
Hollandse cartografen veranderd<br />
in 'Nova Zeelandia', naar de<br />
Nederlandse provincie Zeeland.<br />
De Britse luitenant James Cook<br />
vertaalde dit in 1769 op zijn<br />
beurt naar New Zealand.<br />
Het land heeft ook een naam in<br />
Maori, namelijk 'Aotearoa' wat<br />
zoveel betekent als 'land van<br />
de lange witte wolk'. Volgens de<br />
overlevering zagen de Maori's,<br />
toen ze het eiland ontdekten,<br />
enkele eeuwen voordat de Europeanen<br />
er kwamen, het land als<br />
een wolk aan de horizon liggen.<br />
Een traditionele Maori begroeting.<br />
Bevolking<br />
Van de 4.327.944 (2012) Nieuw-<br />
Zeelanders wonen er grofweg<br />
drie miljoen op het Noordereiland<br />
en één miljoen op het Zuidereiland.<br />
De dichtstbevolkte regio is<br />
Greater Auckland met ongeveer<br />
een miljoen inwoners.<br />
Ongeveer 68% van de bevolking<br />
is van Europese oorsprong;<br />
voornamelijk afkomstig uit het<br />
Verenigd Koninkrijk, Nederland,<br />
Duitsland en Ierland, maar ook<br />
onder andere uit Zuid-Afrika.<br />
Maori's maken voor 14,6% deel<br />
uit van de bevolking en zijn de<br />
oorspronkelijke bewoners van<br />
Nieuw-Zeeland. De overige circa<br />
17% bestaat hoofdzakelijk uit<br />
Aziaten en Oceaniërs (2006).<br />
Het aantal Aziatische immigranten<br />
groeit sinds ongeveer 1990<br />
sterk.<br />
16 17
nieuw zeeland<br />
Lezing van dhr. P. de Jong 14 maart 2013<br />
nieuw zeeland<br />
Lezing van dhr. P. de Jong 14 maart 2013<br />
Een geiser in het Rotorua-park.<br />
eiland. Hier bevindt zich het<br />
Rotorua-park met geisers, hete<br />
bronnen en poelen. De weg vervolgt<br />
zich langs Taupo Lake naar<br />
het Tongariro National Park. Hier<br />
vinden we veel vulkanen.<br />
Mount Tongariro op het Noordereiland.<br />
Napier, de Art Deco stad<br />
Aan de Oostkust doen we de<br />
stad Napier aan. Napier heeft<br />
een rijke Maori-geschiedenis.<br />
In oktober 1769 zeilde kapitein<br />
James Cook de oostkust van<br />
Nieuw-Zeeland af en zag al dat<br />
hier de ideale plek lag voor een<br />
haven. Later kwamen hier Europese<br />
kolonisten om te handelen,<br />
walvissen te jagen en missionariswerk<br />
te verrichten. Vanaf halverwege<br />
de 19e eeuw kwamen<br />
ook landbouwers en de eerste<br />
hoteleigenaren naar Napier. Door<br />
een aardbeving op 3 februari in<br />
het jaar 1931 werd een groot<br />
deel van de stad verwoest. Hierbij<br />
kwamen 258 mensen om het<br />
leven. De aardbeving had ook tot<br />
gevolg dat zo'n 40 km² land in<br />
het noordwesten van Napier dat<br />
onder water lag omhoog kwam.<br />
Het hele centrum werd direct<br />
weer opgebouwd en wel in de<br />
hoogtijdagen van de Art Deco. In<br />
2007 is Napier, als eerste locatie<br />
in Nieuw-Zeeland, genomineerd<br />
voor de UNESCO Werelderfgoedlijst<br />
vanwege zijn art deco-architectuur.<br />
Een van de prachtig Art Deco<br />
gebouwen in Napier.<br />
Golden Bay.<br />
Zuidereiland<br />
Bij Wellington zijn we via Cook<br />
Strait overgevaren naar de fjorden<br />
van het Zuidereiland.<br />
Via Picton hebben we de toeristische<br />
route genomen naar Golden<br />
Bay. Hier hebben we bij Farewell<br />
Spit nog geholpen om walvissen<br />
te redden die aangespoeld waren<br />
op de kust.<br />
Goudkoorts<br />
Langs de westkust zijn we verder<br />
gereisd naar Westport en Hokitika.<br />
Hier is in 1864 goud ontdekt.<br />
Het werd het centrum van de<br />
goudkoorts aan de West Coast.<br />
Walvissen redden bij Farewell Spit.<br />
Verder afzakken naar het zuiden<br />
brengt ons bij de Franz Joseph<br />
Glacier, de Fox Glacier en Mount<br />
Cook. Deze twee gletsjers zijn<br />
de beroemdste van de 60 die er<br />
in het Westland National Park te<br />
vinden zijn.<br />
We reisden verder naar Wanaka<br />
Lake, waar erg veel wind stond.<br />
Hiervandaan vertrokken we naar<br />
Queenstown en via de zuidkust<br />
naar Invercargill.<br />
Fossiel bos<br />
Langs de kust trokken we naar<br />
Curio Bay, dit is een fossiel bos<br />
van 180 miljoen jaar oud.<br />
Via Dunedin naar de Moeraki<br />
boulders en verder naar het<br />
noordoosten, Christchurch.<br />
De Moeraki Boulders.<br />
We trokken door de wijngebieden<br />
van Blenheim en kwamen zo<br />
weer in Wellington.<br />
Via de oostkust trokken we weer<br />
naar het noorden, naar Auckland,<br />
waar onze reis begon en<br />
ook weer eindigt.<br />
18<br />
19
Binnenlandse beurzen juni t/m december 2013<br />
Zondag 14 juli 2013<br />
Denekamp,<br />
Mineralen- en Fossielenmarkt,<br />
Museum Natura Docet,<br />
Oldenzaalsestraat 39, inl.: 0546-568033<br />
Zondag 4 augustus 2013<br />
Borger,<br />
Oertijdmarkt,<br />
Hunebedcentrum,<br />
Bronnegerstraat 12, inl.: 0599-236374<br />
Zaterdag 14 en zondag 15 september 2013<br />
Giethoorn,<br />
Lapidari-Weekend,<br />
MTN-Giethoorn,<br />
Kanaaldijk 18, inl.: 0521-361544<br />
Zondag 22 september 2013<br />
De Bilt,<br />
Mineralenbeurs NLC (Midden Nederland),<br />
Cultureel Centrum Witte,<br />
Henri Dunantplein 4, inl.: 0172-432289<br />
Zaterdag 5 en zondag 6 oktober 2013<br />
Rijswijk,<br />
Internationale mineralen beurs<br />
Expo Rijswijk/Beurshal Haaglanden,<br />
Volmerlaan 12, inl.: 070-3075900<br />
Zondag 13 oktober 2013<br />
Den Bosch,<br />
Mineralen- en fossielenbeurs<br />
Cultureel Centrum De Helftheuvel,<br />
Helftheuvelpassage 115,<br />
inl.: 013-5113211<br />
Zondag 20 oktober 2013<br />
Amsterdam,<br />
Geologisch Evenement Amsterdam,<br />
Borchlandhal,<br />
Borchlandweg 6-12, inl.: 075-6167676<br />
Zaterdag 2 november 2013<br />
PURMEREND, AMATHYSTA BEURS,<br />
Mineralen- en fossielenbeurs,<br />
Partycentrum Concordia,<br />
Koemarkt 45, inl.: 0299-772035<br />
Zondag 3 november 2013<br />
Weert,<br />
Mineralen- en fossielenbeurs<br />
het Philips van Horne schoolgebouw<br />
Wertastraat 1, inl.: 0475-346346<br />
Zondag 10 november 2013<br />
Oss-Ruwaard,<br />
Mineralen- en fossielenbeurs<br />
D'n Iemhof,<br />
Sterrebos 35, inl.: 00412-631627<br />
Zaterdag 16 november 2013<br />
Zwijndrecht,<br />
86e Internationale mineralen- en<br />
fossielenbeurs<br />
Develsteincollege,<br />
Develsingel 5, inl.: 078-6156615<br />
Zaterdag 23 november 2013<br />
Hoevelaken,<br />
Mineralen- en paranormaalbeurs<br />
Intres BV,<br />
Koninginneweg 1, inl.: 0346-211038<br />
Zondag 1 december 2013<br />
Heerlen,<br />
Mineralen- en fossielenbeurs<br />
Cornelius Huis,<br />
Heulstraat 2, inl.: 045-5213794<br />
Zondag 15 december 2013<br />
Haarlem,<br />
NLC Internationale Mineralenbeurs,<br />
Kennemer Sportcenter<br />
IJsbaanlaan 4, inl.: 0172-432289<br />
Al deze beurzen zijn rolstoelvriendelijk en geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Het<br />
bestuur en de redactie dragen geen verantwoordelijkheid voor eventuele fouten in<br />
deze publicatie van de beurzen.<br />
20 21
Noordoost drenthe en omgeving<br />
Excursie werkgroep Geologie 19 t/m 21 april 2013<br />
Op vrijdag 19 april 2013 begon onze excursie in het gebied<br />
Noordoost Drenthe en de Hümmling net over de grens van<br />
Duitsland. We verbleven op camping de Bronzen Eik te Sellingen<br />
in Groningen in een prachtige bosrijke omgeving, hiervandaan<br />
vertrokken we naar onze excursiepunten voor dit<br />
weekeinde.<br />
Om 13.00 uur na de lunch vertrokken<br />
we over de Duitse grens<br />
om het gebied van de Hümmling<br />
te bezoeken.<br />
Een van onze deelnemers, Dirk,<br />
weet hier veel geologische vindplaatsen<br />
en we zijn hem dankbaar<br />
dat hij ons precies de goede<br />
locaties wist aan te geven. Dirk<br />
heeft in het gebied rond Sellingen<br />
in zijn jonge jaren gewoond<br />
en heeft er nu een caravan waar<br />
hij zijn weekenden doorbrengt.<br />
Zandzuigerij<br />
Het eerste punt waar we heengingen,<br />
was een zandzuigerij bij<br />
Walchum, hier hadden we toestemming<br />
om op de grindhopen<br />
te zoeken naar fossielen en gesteenten.<br />
Eerst bekeken we bij de zandput<br />
de mooie afgezette zandlagen,<br />
die na het afsmelten van het<br />
landijs in de laatste ijstijd zijn<br />
ontstaan.<br />
Hierna gingen we op de grindhopen<br />
op zoek naar fossiele zeeegels,<br />
koralen en sponzen. Ook<br />
zochten we naar vuursteen met<br />
gaten die kippenstenen worden<br />
genoemd door de plaatselijke<br />
bevolking, omdat ze waarschijnlijk<br />
de kippen beschermden<br />
tegen vossen e.d. Er werden ook<br />
mooie rode vuurstenen, agaten<br />
en mooi gekleurde gesteenten<br />
van noordelijke oorsprong<br />
gevonden.<br />
In de namiddag werd het regenachtig<br />
en vertrokken we weer<br />
naar de camping. Hier genoten wij<br />
van een grillavond met veel eten.<br />
Hoewel het koud was konden<br />
we ons goed verwarmen bij het<br />
open vuur met een glaasje wijn.<br />
Het merendeel van de zwerfstenen op<br />
de foto zijn kalkstenen. Ze bevatten een<br />
enorm scala aan fossielen, waaronder<br />
een groot assortiment koralen.<br />
22 23
Noordoost drenthe en omgeving<br />
Excursie werkgroep Geologie 19 t/m 21 april 2013<br />
Een mooi zandprofiel met stroompatronen<br />
die ontstaan zijn door smeltwaterzanden<br />
met grind en gesteentensnoeren.<br />
Zaterdag 20 april<br />
Na het ontdooien van het ijs op<br />
de tenten en auto’s vertrokken<br />
we weer naar Duitsland, naar de<br />
omgeving van Wippingen. Hier<br />
brachten we een bezoek aan<br />
een andere zandzuigerij. Er was<br />
een mooi zandprofiel te zien met<br />
stroompatronen die ontstaan<br />
zijn door smeltwaterzanden met<br />
grind en gesteentensnoeren.<br />
Op het terrein met het groffe<br />
grind vonden we mooie fossielen<br />
van sponzen, ammonieten,<br />
koralen en schelpen. Ook werden<br />
vele mooie granieten en porfieren<br />
meegenomen om eventueel<br />
aan te slijpen.<br />
Verder op het terrein waar het<br />
zand werd uitgespoeld vonden<br />
we stukjes barnsteen. Dit was<br />
een heel bijzondere ervaring.<br />
Na de lunch bij het meer, dat<br />
door het wegzuigen van het zand<br />
was ontstaan, vertrokken we<br />
naar Werpeloh. Hier bevinden<br />
zich meerdere zandgroeves.<br />
We vonden hier fossielen, mooie<br />
rode vuursteen en vele noordelijke<br />
en oostelijke zwerfstenen<br />
met bonte kleuren en losse klappersteen.<br />
In de zandgroeve waren mooie<br />
kris-kras gelaagde zanden te<br />
zien. Soms ook met snoeren<br />
zwerfstenen met dendrieten erop<br />
en klapperstenen in ijzeroerbanken.<br />
Er werden ook enkele windkanters<br />
gevonden.<br />
Zondag 21 april<br />
Na een koude nacht met nachtvorst<br />
gingen we ontbijten. Hierna<br />
werden de tenten afgebroken en<br />
vertrokken we naar Borger voor<br />
een bezoek aan de gesteententuin.<br />
Hier worden veel gesteenten<br />
aangeslepen zodat de structuur<br />
van het gesteente goed te<br />
zien is. Ook bezochten we het<br />
archeologisch museum met een<br />
speciale tentoonstelling over de<br />
ijstijd.<br />
Rond 14.00 uur namen we<br />
afscheid en vertrokken we weer<br />
huiswaarts.<br />
Het was een leuk weekend met<br />
mooie geologische locaties en<br />
met het zonnetje erbij was het<br />
goed vol te houden. Iedereen<br />
bedankt voor het slagen van<br />
deze excursie.<br />
Erwin Kaspers<br />
24 25
26 27