Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
zich hier mee bezig. McK<strong>in</strong>sey consultancy<br />
bijvoorbeeld praat over de ‘Interaction<br />
Age’ en gelooft dat de kwaliteit<br />
van het contact zal toenemen met de<br />
technische mogelijkheden en dat daardoor<br />
de productiviteit zal toenemen. Ze<br />
stellen onder meer: ‘the biggest productivity<br />
ga<strong>in</strong>s rema<strong>in</strong><strong>in</strong>g <strong>in</strong> the economy<br />
will come from remov<strong>in</strong>g transactional<br />
burdens from employees so they can<br />
engage <strong>in</strong> higher-value <strong>in</strong>teraction activities.’<br />
Dion H<strong>in</strong>chcliffe praat over hoe belangrijk<br />
en moeilijk vertrouwen en reputatie<br />
zijn bij ‘pull based <strong>in</strong>teraction’ Hij ziet<br />
wel een onderscheid tussen Web 2.0 en<br />
Social Comput<strong>in</strong>g. Web 2.0 is volgens<br />
zijn visie vergelijkbaar met het netwerk<br />
van autosnelwegen, social comput<strong>in</strong>g<br />
dan de ruimtelijke ontwikkel<strong>in</strong>g met <strong>in</strong>dustriegebieden,<br />
woonkernen, migratiepatronen<br />
en commerciële activiteiten die<br />
daar het gevolg van is. Maar of zijn <strong>in</strong>schatt<strong>in</strong>g,<br />
dat social comput<strong>in</strong>g daarmee<br />
weggroeit van de <strong>in</strong>stituties en formele<br />
organisaties, dan correct is, blijft de<br />
vraag. Is Wikipedia geen <strong>in</strong>stituut geworden,<br />
met kon<strong>in</strong>krijkjes en verstarr<strong>in</strong>g?<br />
Grote bedrijven als Microsoft en IBM<br />
hebben hele afdel<strong>in</strong>gen die zich met social<br />
comput<strong>in</strong>g bezighouden en op hun<br />
sites staan hele ritsen uiterst <strong>in</strong>teressante<br />
projecten, waarmee snel een overzicht te<br />
verkrijgen is over hoe breed dit onderwerp<br />
wel is. IBM heeft zeker pionierswerk<br />
gedaan <strong>in</strong> dit opzicht, met projecten<br />
als Babble en Loops. IBM gaat daarbij<br />
uit van een <strong>in</strong>teressante filosofie.<br />
Men wil digitale systemen ontwerpen<br />
die een sociale context bieden, niet door<br />
imitatie van bestaande processen of omgev<strong>in</strong>gen<br />
zoals bij virtual reality of video,<br />
maar door te werken met ‘social<br />
proxies’, een grafische representatie van<br />
wat er zich afspeelt <strong>in</strong> sociale processen<br />
zoals normer<strong>in</strong>g, groepsdruk<br />
(peer-pressure) en imitatie. Men beseft<br />
dat ‘digitally-mediated <strong>in</strong>teraction’<br />
enorm verschilt van F2F directe <strong>in</strong>teractie,<br />
we missen de subtile clues, zijn (te)<br />
sterk tekstgeoriënteerd en heel vaak is<br />
het een eenzame zaak, je zit alleen voor<br />
je schermpje, er is geen groepssteun, we<br />
kunnen zelfs bij groepssessies en videoconferenc<strong>in</strong>g<br />
moeilijk <strong>in</strong>schatten wat er<br />
allemaal gebeurt en zelfs heel normale<br />
zaken, zoals je beurt afwachten bij een<br />
discussie, kosten veel moeite en vragen<br />
misschien om heel nieuwe communicatieprotocollen<br />
of technieken.<br />
Zelf content leveren<br />
User generated content ofwel UGC is nu<br />
waar alle ogen op gericht zijn. We consumeren<br />
niet meer, maar genereren zelf<br />
content. Niet wat je van een commerciële<br />
site kunt downloaden, maar eigen<br />
materiaal, films, berichten, content <strong>in</strong><br />
alle vormen en dat uitwisselen, gebruiken<br />
als basis voor gesprekken, om contacten<br />
te leggen (dat<strong>in</strong>g) en voor cybersex.<br />
De technische middelen daarvoor,<br />
sneller <strong>in</strong>ternet maar ook webcams en<br />
software die al dat chatten, bloggen,<br />
IM-en, sms-en, Skypen, VoIP-en en video-telefonie<br />
mogelijk maken zijn er gekomen<br />
en de bandbreedte is nu zo goedkoop<br />
dat het ook allemaal betaalbaar is.<br />
En we zien dan ook dat <strong>in</strong>ternet steeds<br />
meer gebruikt wordt voor het delen van<br />
content, YouTube is al een heel duidelijke<br />
koploper en de peer-to-peer aanpak<br />
die Kazaa gebruikte zien we nu ook bij<br />
Joost.com.<br />
De groei van social<br />
network<strong>in</strong>g sites is<br />
enorm en er zijn bepaalde<br />
patronen die<br />
duidelijk worden.<br />
Betalen voor zelf gemaakte<br />
content wil<br />
men niet, het bus<strong>in</strong>ess<br />
model van bijvoorbeeld<br />
YouTube en Joost.com is duidelijk<br />
gericht op advertenties. Ook zien<br />
we dat viral market<strong>in</strong>g een grote rol<br />
speelt, onderhuidse campagnes en<br />
word-of-mouth en e-mail campagnes<br />
werken beter dan traditionele reclame.<br />
Of op termijn al die leuke nieuwe <strong>in</strong>itiatieven<br />
ook geld gaan opleveren is maar<br />
de vraag. Joost.com bijvoorbeeld is,<br />
mede door de rechtenproblematiek, m<strong>in</strong><br />
of meer afgestapt van user-generated<br />
content en mikt nu op hergebruik van<br />
oude archieven en shows. Ook voor<br />
YouTube en de tientallen andere video-deelsites<br />
dreigt daar gevaar,<br />
user-generated content die geen <strong>in</strong>breuk<br />
maakt op muziek, beeld of portret rechten<br />
is zeldzaam. Dat is de grootste bedreig<strong>in</strong>g<br />
voor die shar<strong>in</strong>g-aanpak, de gebruiker<br />
let niet erg op al die rechten,<br />
maar de provider is aansprakelijk. Ook<br />
de beveilig<strong>in</strong>g en het gebruik van dergelijke<br />
sites voor onderl<strong>in</strong>ge communicatie<br />
van crim<strong>in</strong>ele organisaties is een probleem.<br />
Dat argument gebruikt de overheid<br />
weer om lekker te snuffelen, nu al<br />
gebruikt men Google en andere zoekmach<strong>in</strong>es<br />
om b.v. uitker<strong>in</strong>gsfraude en<br />
onderhuur op te sporen. Social Network<strong>in</strong>g<br />
sites zijn <strong>in</strong> die z<strong>in</strong> ware datamijnen<br />
(<strong>in</strong> 2 betekenissen), er staat veel<br />
persoonlijke <strong>in</strong>formatie op en privacy-aantatst<strong>in</strong>g<br />
is een reëel gevaar.<br />
Ook op een wat meer filosofisch niveau<br />
is dit weer een stap verder naar virtualisatie<br />
van onze persoonlijke levenssfeer,<br />
alles op de harde schijf, alles extern, de<br />
orale overlever<strong>in</strong>g en het onthouden van<br />
relevante verhalen, mythes en ervar<strong>in</strong>gen<br />
is niet meer nodig, dat<br />
staat op je eigen of andermans<br />
server. Terence<br />
McKenna en anderen<br />
wezen al op deze ontwikkel<strong>in</strong>g,<br />
die ook<br />
ernstige psychosociale<br />
gevolgen kan hebben,<br />
zoals toenemende alienation<br />
(vervreemd<strong>in</strong>g) en<br />
verlies van identiteit/<strong>in</strong>dividuation,<br />
we worden kuddedieren aan<br />
de elektronische leiband. Nu nog zelfgekozen,<br />
zoals een iPod, maar we zitten<br />
dicht tegen volledige volgbaarheid aan<br />
(door overheid of kwaadwillenden) met<br />
RFID en de plannen voor VeriChip implantaten.<br />
Misbruik<br />
Een ander probleem met social network<strong>in</strong>g<br />
is dat de werknemer lekker zit te<br />
IM-en, te chatten en te hyven <strong>in</strong> de tijd<br />
en op de computer van de baas. Productiviteitsverlies,<br />
illegale content op de zakelijke<br />
server, porno, cybersex, maar<br />
ook het lekken van gevoelige bedrijfs<strong>in</strong>formatie,<br />
er is nu een trend om dit soort<br />
Vervolg op pag<strong>in</strong>a 26<br />
ICT<br />
vakhandel<br />
24 31 augustus 2007