Gegeneraliseerde angststoornis - GGZ-richtlijnen

2
5
Er werden 9 systematische reviews gevonden over farmacotherapie bij de gegeneraliseerde
angststoornis (GAS). Vijf waren van onvoldoende kwaliteit om hier besproken te worden. In
de vier overige systematische reviews werd farmacotherapie met placebo vergeleken (drie
artikelen) of met een andere farmacotherapie (1 studie).
Omdat geen van deze reviews de wetenschappelijke literatuur aangaande het nieuwe
anxiolyticum pregabaline omvatte en omdat in deze reviews voornamelijk paroxetine
onderzocht werd, werden RCTs‘met pregabaline en andere SSRI‘s separaat geïncludeerd.
10
1.1.3 Antidepressiva
Effectiviteit, dosering en lange termijn
15
20
25
30
35
40
45
Wetenschappelijke onderbouwing
In een Cochrane review van Kapczinski e.a. (2003) (gebaseerd op literatuur tot en met mei
2002) werden drie verschillende soorten antidepressiva vergeleken met placebo, te weten
imipramine (TCA), venlafaxine (SNRI) en paroxetine (SSRI). In een meta-analyse werd
gekeken naar de effectiviteit (op basis van 4 RCT‘s, n=1.217) en naar de acceptatie van de
behandelingen (op basis van alle 8 RCT‘s die in de review waren opgenomen, n=2058). De
behandeling werd beschouwd als effectief wanneer er geen diagnose GAS meer was of bij
een score 1 of 2 (d.w.z. veel of erg veel verbetering) op de Clinical Global Impression Scale
(CGI) bij een behandelduur van 8 weken (drie RCT‘s) of 28 weken (één RCT).
Antidepressiva blijken op korte termijn effectiever dan placebo in het verkrijgen van een
behandelrespons. Het RR voor géén behandelrespons voor de patiënten die met
antidepressiva behandeld werden was 0.70 (95% BI 0.62-0.79). Er konden geen conclusies
getrokken worden of het ene antidepressivum effectiever is dan het andere. Er was geen
verschil in uitval (drop-out) gemeten tussen de patiënten die een antidepressivum kregen of
placebobehandeling (RR 0.95, 95% BI 0.84-1.09).
Met een behandeling met antidepressiva komt 35% van de patiënten in remissie en nog
eens 25% verbetert klinisch relevant.
Na 6 weken behandelen met een antidepressivum verbeteren piekeren en autonome
angstsymptomen zoals gespannenheid, slaapproblemen en spierspanningsklachten.
Ongeveer 10% van de patiënten stopt de medicatie vanwege bijwerkingen. Frequent (tot
30%) voorkomende voorbijgaande bijwerkingen in de eerste weken zijn: misselijkheid,
constipatie, hoofdpijn, slaperigheid. Deze bijwerkingen verbeteren over het algemeen. Ook
kunnen seksuele functiestoornissen optreden. Deze zijn dosisafhankelijk en volledig
reversibel na staken van het middel. Gewichtstoename is eveneens een bekende bijwerking
op termijn.
Bij GAS zijn de volgende antidepressiva vergeleken met placebo en effectiever bevonden:
de SSRI‘s escitalopram (Davidson e.a., 2004), paroxetine (Kapczinski e.a. ,2003)
en sertraline (Allgulander e.a., 2004, Dahl e.a., 2005), de SNRI venlafaxine (Kapczinski e.a.,
2003) en het TCA imipramine (Kapczinski e.a., 2003). In twee RCT‘s is paroxetine
vergeleken met escitalopram (Bielski e.a., 2005) resp. sertraline (Ball e.a., 2005). Er worden
geen verschillen gevonden in effectiviteit. Het kleine aantal doseringsstudies wijst er op dat
antidepressiva bij GAS werkzaam zijn in doseringen zoals bij de paniekstoornis (Ball e.a.