Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
5<br />
10<br />
15<br />
20<br />
25<br />
30<br />
35<br />
40<br />
juist geassocieerd is met een verlaagd risico op een hersen<strong>in</strong>farct. Hierbij zouden dezelfde<br />
mechanismen een rol spelen, die het verlaagde risico op een hart<strong>in</strong>farct verklaren zoals ef-<br />
fecten op het HDL-cholesterol en remm<strong>in</strong>g van ontstek<strong>in</strong>gsreactie <strong>in</strong> de vaatwand.<br />
Reynolds (2003) heeft een meta-analyse verricht om de relatie tussen alcohol en een be-<br />
roerte bij verschillende niveaus van alcoholgebruik te onderzoeken. Om opgenomen te wor-<br />
den <strong>in</strong> deze meta-analyse dienden studies aan de volgende criteria te voldoen:<br />
• Het betrof een patiënt-controle of een cohort-onderzoek waar<strong>in</strong> “totale” beroerte, een<br />
hersenbloed<strong>in</strong>g of een hersen<strong>in</strong>farct een e<strong>in</strong>dpunt was.<br />
• Rapportage van een relatief risico of odds-ratio en de variantie ervan, of van de data<br />
waarmee deze zijn te berekenen.<br />
• Het alcoholgebruik diende te zijn gekwantificeerd.<br />
• Geheelonthouders fungeerden als referentiegroep.<br />
Van de 53 geïdentificeerde studies werden er 18 geëxcludeerd om bovengenoemde rede-<br />
nen. 19 van de geïncludeerde studies zijn cohort-onderzoeken, de andere 16 betreffen patient-controle<br />
onderzoeken.<br />
Het aantal onderzochte personen <strong>in</strong> de cohort-onderzoeken varieerde van 1.621 tot<br />
107.137; de follow-up periode varieerde van 4 tot 30 jaar; 11 studies telden alleen mannen,<br />
1 studie alleen vrouwen. In de patiënt-controle onderzoeken varieerde het aantal patiënten<br />
van 89 tot 677; het aantal controlepersonen van 153 tot 1.139. Van de patiënt-controle on-<br />
derzoeken telden er 14 van de 16 zowel mannen als vrouwen; de overige twee bestonden<br />
alleen uit mannen of alleen uit vrouwen. De meeste studies (23 van de 35) werden buiten de<br />
Verenigde Staten uitgevoerd.<br />
De e<strong>in</strong>dpunten waren <strong>in</strong> de twee onderzoekstypen de volgende:<br />
Tabel: Aantal onderzoeken naar studieontwerp en ziektebeeld<br />
“totale” beroerte Hersenbloed<strong>in</strong>g hersen<strong>in</strong>farct<br />
Cohort-onderzoek 15 7 7<br />
Patiënt-controle onderzoek 9 5<br />
8<br />
Deze studies verschilden veelal <strong>in</strong> de gebruikte eenheden voor alcoholgebruik: grammen,<br />
milliliters, consumpties per dag, week of maand. Voor de meta-analyse werden alle eenhe-<br />
den omgerekend naar gram per dag. In alle studies werd de alcoholconsumptie als een ca-<br />
tegorische variabele geclassificeerd. Voor de meta-analyse werd de middenwaarde tussen<br />
onder- en bovengrens van iedere categorie als de gemiddelde alcoholconsumptie <strong>in</strong> de be-<br />
treffende categorie aangehouden. In de meta-analyse worden vijf niveaus van alcoholge-<br />
bruik onderscheiden: 0, > 0 en < 12, 12 – 23, 24 – 60, > 60 gram per dag.<br />
In de meeste studies werd gecontroleerd voor (potentieel) verstorende variabelen, zoals<br />
leeftijd, hypertensie, body mass <strong>in</strong>dex, roken en serumcholestrolgehalte. Informatie over het<br />
soort alcohol werd <strong>in</strong> de meeste studies niet verschaft.<br />
De resultaten van de meta-analyse zijn kort samengevat:<br />
• Er is een niet-l<strong>in</strong>eaire relatie tussen de omvang van het alcoholgebruik en het risico<br />
op “totale” beroerte. Vergeleken met de referentiegroep van geheelonthouders heb-<br />
ben degenen die dagelijks < 12 gram alcohol nuttigen, een lager (relatief) risico,<br />
namelijk 0,83 (95% betrouwbaarheids<strong>in</strong>terval: 0,75 – 0,91). Eerst bij een consumptie<br />
van > 60 gram dagelijks is er sprake van een significant hoger risico: het relatief risi-<br />
co bedraagt 1,64 (95% betrouwbaarheids<strong>in</strong>terval: 1,39 – 1,93).<br />
<strong>Concept</strong> multidiscipl<strong>in</strong>iare <strong>richtlijn</strong> stoornissen <strong>in</strong> het gebruik van alcohol, 2007 195