Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Conclusie<br />
Niveau 2<br />
Genetische factoren spelen mogelijk een rol bij het ontstaan van alcoholische<br />
levercirrose.<br />
B Reed 1996; Grove 2000; Grove 1997<br />
5<br />
10<br />
15<br />
Bestaat er m<strong>in</strong>der risicovol excessief alcoholgebruik?<br />
Er is veel epidemiologisch onderzoek gedaan naar omgev<strong>in</strong>gsfactoren. De relatie tussen het<br />
type alcohol en het risico op levercirrose is <strong>in</strong> verschillende studies onderzocht. In een<br />
Deense studie werden 30,000 personen gedurende 400,000 manjaren (13.6 jaar) gevolgd.<br />
Via questionnaires werd het alcoholgebruik en het type alcohol geïnventariseerd. Terwijl het<br />
risico op levercirrose bij gebruik van meer dan 5 alcoholische consumpties per dag (> 50<br />
gram alcohol/dag) 14-20 maal verhoogd was, was het risico bij mensen die wijn dronken 0,3-<br />
0,4 maal dat van de groep die geen wijn gebruikte (Becker 1996) (25). Kerr e.a. toonden aan<br />
dat patiënten met alcoholische levercirrose eerder overlijden als hun ziekte te wijten is aan<br />
overmatig gebruik van gedestilleerde dranken dan aan consumptie van bier en wijn (Kerr<br />
2000) (26).<br />
Conclusie<br />
Niveau 3<br />
Overmatig gebruik van gedestilleerde drank gaat mogelijk met een hoger<br />
risico op levercirrose gepaard dan overmatig gebruik van bier en wijn.<br />
B Kerr 2000<br />
20<br />
25<br />
30<br />
35<br />
Is het risico op levercirrose bij overmatig alcoholgebruik tijdens de maaltijden kle<strong>in</strong>er dat bij<br />
alcoholgebruik buiten maaltijden om?<br />
De eerder genoemde Dionysos studie laat zien dat alcohol genuttigd tijdens maaltijden m<strong>in</strong>der<br />
risico’s oplevert dan alcoholgebruik buiten de maaltijden om (Bellentani 1997) (14). Tevens<br />
lijkt de aard van het voedselpatroon een rol te spelen. Een case-control studie, uitgevoerd<br />
<strong>in</strong> midden Italië, toont aan dat het gebruik van vetrijke, koolhydraat- en eiwitarme voed<strong>in</strong>g,<br />
<strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie met overmatig alcoholgebruik, een extra risico oplevert (Corrao 1995)<br />
(27). Ook een hoge <strong>in</strong>name van vitam<strong>in</strong>e A of ijzer bij matig alcoholgebruik (< 50 gram alcohol/dag)<br />
was geassocieerd met een hoger risico voor levercirrose terwijl een hoge <strong>in</strong>name<br />
van vitam<strong>in</strong>e B2 of B12 bij patiënten met een hoog alcoholgebruik (>50 gram alcohol/dag)<br />
een matig beschermend effect had (Corrao 1998) (28). In een case-control studie bij 259<br />
patiënten en 416 controles, uitgevoerd bij 19 Italiaanse ziekenhuizen, konden deze auteurs<br />
aantonen dat het risico op levercirrose bij patiënten die meer dan 50 gram alcohol/dag gebruikten<br />
toenam als het voed<strong>in</strong>gspatroon relatief meer dierlijke producten dan fruit en groente<br />
bevatte (Corrao 2004) (29).<br />
Verschillende studies geven aan dat koffie mogelijk een beschermend effect heeft. Bij patienten<br />
die meer dan 100 gram alcohol/dag gebruikten was het risico op levercirrose bij koffiegebruikers<br />
de helft van het risico bij personen die geen koffie dronken (Corrao 1994) (30).<br />
Dit beschermend effect van koffie wordt bevestigd <strong>in</strong> een cohort studie waarbij aangetoond<br />
wordt dat het relatieve risico op overlijden bij patiënten met alcoholische levercirrose bij kof-<br />
160 <strong>Concept</strong> multidiscipl<strong>in</strong>iare <strong>richtlijn</strong> stoornissen <strong>in</strong> het gebruik van alcohol, 2007