Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

More documents

Recommendations

Info

PTSS symptomen spelen mogelijk / waarschijnlijk een rol bij terugval in alcoholgebruik bij alcoholpatiënten met PTSS. Niveau 3 Behandeling van PTSS d.m.v. imaginary exposure een lijkt een positief effect te hebben op zowel traumasymptomen als alcoholcraving. C Schumacher e.a.2006, C. Coffey e.a. 2006 Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat medicamenteuze behandeling met refusal en/of naltrexone van alcoholverslaafde PTSS patiënten een positieve invloed heeft op zowel het alcoholgebruik als op PTSS symptomen. C Petrakis 2006 5 10 15 20 25 30 Overige overwegingen Hoewel de effectiviteit van SSRI's niet is aangetoond bij alcoholafhankelijke patiënten is effectiviteit van SSRI's en cognitieve gedragstherapie wat betreft het verminderen van angstsymptomen wel aangetoond bij niet alcoholafhankelijke patiënten (Multidisciplinaire Richtlijn Angststoornissen, 2003). Dit ook geldt voor benzodiazepinen maar deze zijn geen eerste keuze vanwege de bijwerkingen en het gevaar van afhankelijkheid. Ondanks het gegeven dat er geen bewijs voor is beveelt de werkgroep wel aan om bij ernstige angstklachten, die na twee weken abstinentie nog steeds aanhouden SSRI’s te overwegen. Ook de SIGN (2003) en richtlijn van de British Association for Psychopharmacology (2004) bevelen SSRI’s aan als eerste voorkeur bij het behandelen van angst- en alcoholproblematiek. Aanbeveling Het verdient aanbeveling de diagnose angststoornis bij alcoholpatiënten pas te stellen na 2-3 weken abstinentie, waarna volgens de gangbare richtlijnen kan worden behandeld. Wel dienen er tevens specifieke psychosociale en farmacotherapeutische interventies gericht op de stoornis in het gebruik van alcohol te worden aangeboden. Schizofrenie Bespreking literatuur Er zijn enkele onderzoeken gedaan die er op wijzen dat gangbare alcoholbehandelingen, zoals het voorschijven van naltrexone [Petrakis e.a.] of het toepassen van motiverende gespreksvoering [Graeber e.a.] eveneens werkzaam zijn bij patiënten met alcoholverslaving en schizofrenie. Het gaat echter steeds om kleine groepen. Er zijn gegevens beschikbaar over de combinatie schizofrenie en ‘’stoornissen in het gebruik van middelen” doch deze onderzoeken betreffen bij nadere bestudering grotendeels drugsgebruikers. Er zijn aanwijzingen dat het atypische neurolepticum Clozapine drugsgebruik vermindert bij verslaafde schizofreniepatiënten, terwijl klassieke neuroleptica het drugsgebruik lijken te versterken. Onbekend is of dit ook geldt voor alcoholverslaafden. 112 Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007
Conclusie Niveau 3 Het lijkt erop dat interventies gericht op alcoholproblematiek zoals naltrexone of motiverende gespreksvoering ook werkzaam zijn bij alcoholverslaafde schizofreniepatiënten C Graeber [2003] Petrakis [2004] 5 Overige overwegingen Vanwege het gebrek aan bewijs is het niet mogelijk om specifieke aanbevelingen te geven wat betreft de behandeling van personen met een stoornis in het gebruik van alcohol en schizofrenie. Antisociale persoonlijkheidsstoornis 10 15 Bespreking literatuur Er is weinig bekend over de behandelmogelijkheden van deze combinatie. Verheul [ 1997] toont in zijn proefschrift aan dat de aanwezigheid van een Antisociale Persoonlijkheidsstoornis niet leidt tot slechtere behandelresultaten, hoewel de ASP patiënten bij aanvang van de studie op een aantal leefgebieden slechter scoorden. Conclusie Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat alcoholpatiënten met een antisociale persoonlijkheidsstoornis goed binnen de reguliere alcoholhulpverlening behandeld kunnen worden. C Verheul, 2003 20 Overige overwegingen Vanwege het gebrek aan bewijs is het niet mogelijk om specifieke aanbevelingen te geven wat betreft de behandeling van personen met een stoornis in het gebruik van alcohol en een antisociale persoonlijkheidsstoornis. ADHD 25 30 Bespreking literatuur Patiënten met ADHD en een alcoholverslaving doen het in de behandeling van de verslaving slechter dan alcoholverslaafden zonder ADHD (Wilens, 1998). Uit deze review blijkt dat patienten met ADHD twee keer zolang over het herstellen van hun verslaving doen dan de patienten zonder ADHD. Er is behoefte aan psychosociale interventies die gericht zijn op zowel issues die betrekking hebben op de ADHD als op de alcoholverslaving (Smith et al.,2002) Er zijn geen gegevens beschikbaar over het effect van ADHD behandeling op het drinkgedrag van alcoholpatiënten met ADHD. Uit onderzoek bij druggebruikers is wel gebleken dat tijdige behandeling van ADHD verslaving kan voorkomen [Wilens 2003] Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007 113
Page 1 and 2:
5 Concept Multidisciplinaire richtl
Page 3:
De in het glossarium vermelde trefw
Page 6 and 7:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 4.2. Wat
Page 11 and 12:
SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEP 5 10
Page 13 and 14:
Concept multidiscipliniare richtlij
Page 15 and 16:
Welke instrumenten in de eerste en
Page 17 and 18:
5 10 Eenmalige en kortdurende inter
Page 19 and 20:
5 10 Aangezien het er op lijkt dat
Page 21 and 22:
5 Alcohol en de lever Patiënten me
Page 23 and 24:
5 10 Het verdient aanbeveling om bi
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
5 richtlijn is een document waarin
Page 29 and 30:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 Werkwijze
Page 31 and 32:
* Deze classificatie is alleen van
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 slaafde e
Page 37 and 38:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 - Gematig
Page 39 and 40:
Tabel 1: DSM-IV en ICD-10 diagnosti
Page 41 and 42:
Aanbeveling De DSM-IV classificatie
Page 43 and 44:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 3.5. Wat
Page 45 and 46:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 Rol van d
Page 47 and 48:
5 10 15 20 25 30 35 40 Aanbevelinge
Page 49 and 50:
5 10 • Finney JW, Hahn AC, Moos R
Page 51 and 52:
5 10 15 1998). Daarom zou het beter
Page 53 and 54:
Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat d
Page 55 and 56:
5 10 • Skipsey K, Burleson J, Kra
Page 57 and 58:
5 10 derlandse huisartsenduopraktij
Page 59 and 60:
5 10 15 20 25 30 35 - Bij mensen di
Page 61 and 62:
Tabel 1: Screeningskenmerken voor a
Page 63 and 64:
5 van benzodiazepines. Onder de 60
Page 65 and 66:
HOOFDSTUK 5: MEDICAMENTEUZE BEHANDE
Page 68 and 69:
Niveau 1 Niveau 2 Carbamazepine is
Page 70 and 71:
5 6.6 (betrouwbaarheidsinterval 1.2
Page 72 and 73: 5 10 15 20 25 30 35 40 • Duncan D
Page 75 and 76: Auteur Mate van bewijs Jaartal Ther
Page 77 and 78: Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat a
Page 79 and 80: Auteur Mate van bewijs Jaartal van
Page 81 and 82: Conclusies Naltrexone is een effect
Page 83 and 84: 5 10 peld aan de veronderstelde far
Page 85 and 86: 5 10 In een gerandomiseerde dubbelb
Page 87 and 88: 5 10 15 20 25 • Chick J, Gough K,
Page 89 and 90: farmacotherapeutische) in combinati
Page 91 and 92: 5 10 15 20 25 30 35 De effectivitei
Page 93 and 94: Conclusie Niveau 3 Er zijn aanwijzi
Page 95 and 96: 5 10 re afname van 51 gr alcohol pe
Page 97 and 98: Conclusie Niveau 1 Cognitieve gedra
Page 99 and 100: Conclusies Niveau 1 Het aanleren va
Page 101 and 102: 5 Een vaker onderzochte variant (Ro
Page 103 and 104: 5 10 15 20 Aanbeveling Alleen in ge
Page 105 and 106: 5 10 15 20 In een later artikel tek
Page 107 and 108: 5 10 15 20 25 30 35 40 • Miller,
Page 109 and 110: 5 10 15 20 25 30 Overzicht van de e
Page 111 and 112: 5 Literatuur • Miller, William R.
Page 113 and 114: Concept multidiscipliniare richtlij
Page 115 and 116: 5 10 15 20 25 30 deze studie geen e
Page 117 and 118: het totale behandelpakket . Er zijn
Page 119 and 120: 5 10 15 20 25 depressie met antidep
Page 121: 5 10 placebo. De PTSS patiënten ve
Page 125 and 126: 5 204 dossiers van bipolaire patië
Page 127 and 128: 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 • Jo
Page 129 and 130: 5 10 15 20 25 30 35 40 45 reden was
Page 131 and 132: 5 10 15 20 het CBR bestuurders die
Page 133 and 134: Conclusie Niveau 3 Justitieel opgel
Page 135 and 136: Concept multidiscipliniare richtlij
Page 137 and 138: wordt ook in de studie van Richmond
Page 140 and 141: Evidence tabel: effectiviteit van i
Page 142 and 143: HOOFDSTUK 11: COMPLEMENTAIRE EN ALT
Page 144 and 145: 5 10 15 20 25 30 dies bestaan scoor
Page 146 and 147: HOOFDSTUK 12: OORZAKEN VAN EN RISIC
Page 148 and 149: 5 10 15 20 25 30 ingrepen. Hetgeen
Page 150 and 151: 1. Directe effecten van alcoholmisb
Page 152 and 153: 5 10 Het glutaminerge systeem draag
Page 154 and 155: 5 10 ducties. Bij gemiddeld 1-2% va
Page 156 and 157: 5 10 15 over de optimale dosering e
Page 158 and 159: 1980 ovpat clonidine methysergide p
Page 160 and 161: op vier grotere onderzoeken, uitgev
Page 162 and 163: 5 10 Bij alcoholverslaafden ontwikk
Page 164 and 165: 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 • No
Page 166 and 167: 5 10 15 20 vergrote milt en ascites
Page 168 and 169: 5 10 15 20 25 30 nen bij meer dan 8
Page 170 and 171: Conclusie Niveau 2 Genetische facto
Page 172 and 173:
5 10 15 Cochrane analyse van 15 ger
Page 174 and 175:
Tverdal 2003 Cohort studie, doodsoo
Page 176 and 177:
5 10 15 20 25 van >= 32 was de mort
Page 178 and 179:
Eiwitrijke, energierijke voeding wo
Page 180:
5 verzadiging waren in de groep die
Page 202 and 203:
(Functionele)Teratogeniciteit: Bloo
Page 204 and 205:
5 10 15 meisjes, in Nederland, waar
Page 206 and 207:
5 10 15 20 25 30 35 40 • Het verb
Page 208:
Door middel van een meta-analyse he
Page 211 and 212:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 • Rehm
Page 213:
5 10 15 20 (b.v. na vasten) een te
Page 216 and 217:
5 10 15 20 25 Friedländer-pneumoni
Page 218 and 219:
Tabel: Relatieve risico’s voor ve
Page 220 and 221:
5 10 15 20 25 optreden aspiratie pn
Page 222 and 223:
HOOFDSTUK 13: DE ROL VAN DE HUISART
Page 224 and 225:
Conclusies Korte interventies bij m
Page 226:
5 10 15 20 25 30 35 40 45 Aanbeveli
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
5 10 15 20 25 behandeling hiervan,
Page 233 and 234:
Conclusies Niveau 3 Een richtlijn w
Page 235 and 236:
5 10 15 20 25 15.2 Kernaanbevelinge
Page 237 and 238:
5 10 15 20 25 30 Kernaanbeveling 11
Page 240 and 241:
(overeenkomend met ca. 10 gram pure
Page 242 and 243:
5 10 15 20 25 30 biopsychosociale (
show all

Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?