Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland

OBSESSIEF-COMPULSIEVE STOORNIS
6.1.3.2 Dosering
Wetenschappelijke onderbouwing
Er zijn gecontroleerde dosis-effect studies verricht bij de SSRI’s citalopram (1),
fluoxetine (2), paroxetine (3) en sertraline (4). Uit deze studies blijkt dat zowel lage
als hogere doseringen significant effectiever zijn dan placebo. Tussen de groepen met
lage en hoge doseringen worden geen significante verschillen gevonden. Er bestaat
wel een niet significante tendens dat hogere doseringen leiden tot een hoger percentage
reponders. De bijwerkingen nemen toe met de hoogte van de dagdosis.
Conclusie
Niveau 1
Effectieve doseringen voor de SSRI’s zijn als volgt: citalopram,
fluoxetine en paroxetine: 20, 40 of 60 mg per dag
en sertraline: 50, 100 of 200 mg per dag. Bij fluvoxamine is
geen dosis-effect studie verricht.
A2 Montgomery et al; A2 Tollefsen et al; A2 Data on file
Glaxo SmithKline; A2 Greist et al
Overige overwegingen
Eerder onderzoek, dat uitging van hoge doseringen clomipramine bij OCS, heeft in
eerste instantie geleid tot onderzoek met hoge doseringen van de SSRI’s. Fluvoxamine,
waarbij geen dosis-effect onderzoek is verricht, blijkt steeds onderzocht te zijn in
doseringen tot 300 mg per dag. Uit klinische ervaring was al gebleken dat patiënten
soms baat kunnen hebben bij lagere doseringen. Deze observatie wordt gesteund
door de genoemde dosis-respons studies. Hieruit kan worden afgeleid dat gestart
moet worden met de laagste dosering. Deze dosering wordt 5 weken gegeven (2).
Wanneer geen effect bemerkt wordt, en het middel goed verdragen, wordt de dosering
stapsgewijs opgehoogd tot uiteindelijk de maximale dosis is bereikt. De effectiviteit
wordt 12 weken nadat de patiënt met de SSRI is gestart geëvalueerd. Aangezien
er een trend wordt gevonden dat non-responders die behandeld werden met lage doseringen
bij dosisverhoging alsnog kunnen reageren op de medicatie (1,2), heeft het
dus zin om bij non-respons de dagdosering te verhogen.
De start-, en maximale doseringen per dag voor de SSRI’s zijn bij OCS:
Citalopram 20 mg 60 mg
Fluoxetine 20 mg 60 - 80 mg
Fluvoxamine 50 mg 300 mg
Paroxetine 20 mg 60 mg
Sertraline 50 mg 200 mg
Aanbeveling
De SSRI’s worden gedurende 5 weken laag gedoseerd. Bij non-respons
en goede tolerantie wordt de dosering daarna stapsgewijs verhoogd tot
de maximale dosering. Het effect wordt 12 weken na starten met de medicatie
geëvalueerd.
Literatuur
Data on file, GlaxoSmithKline.
Greist J, Chouinard G, Duboff E, Halaris A, Won Kim S, Koran L, Liebowitz M, Lydiard B, Rasmussen S,
White K, Sikes C. Double-blind parallel comparison of three dosages sertraline and placebo in outpatiënts
with obsessive-compulsive disorder. Arch Gen Psychiatry 1995; 52: 289-295.
Montgomery SA. Kasper S, Stein DJ, Bang Hedegaard K, Lemming OM. Citalopram 20 mg, 40 mg, and
60 mg are all effective and well tolerated compared with placebo in obessive-compulsive disorder. Int
Clin Psychopharmacol 2001; 16: 75-86.
95