Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland
Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland
Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SOCIALE ANGSTSTOORNIS<br />
5.3 Combinatietherapie<br />
5.3.1 Keuze en verantwoording literatuur<br />
Voor de onderstaande tekst is gebruik gemaakt van literatuur die gevonden is door<br />
middel van een gecomputeriseerd literatuuronderzoek in Medline op combinaties met<br />
de volgende trefwoorden: social phobia, social anxiety disorder en treatment. Dit leverde<br />
één studie op waarin het antidepressivum moclobemide direct vergeleken werd<br />
met cognitieve gedragstherapie. Er werden drie combinatiestudies gevonden. Eenmaal<br />
werd in de eerste lijn het SSRI sertraline vergeleken met exposure in vivo. Eenmaal<br />
werd de MAO remmer phenelzine vergeleken met het benzodiazepine alprazolam, met<br />
placebo, en met groeps cognitieve gedragstherapie. Alle condities kregen selfgecontroleerde<br />
exposure in vivo instructies. Het probleem van deze studie is de onderzochte<br />
psychofarmaca (MAOI en benzodiazepine) die op dit moment in <strong>Nederland</strong><br />
geen middelen van eerste keuze meer zijn bij de sociale angststoornis (SAS). Deze<br />
studie is daarom niet geïncludeerd. De derde studie betreft de combinatie van een<br />
bètablokkerend sympaticolyticum met sociale vaardigheidstraining. Aangezien bètablokkerende<br />
sympaticolytica ineffectief zijn gebleken bij een gegeneraliseerde SAS,<br />
werd deze studie eveneens niet geïncludeerd.<br />
5.3.2 Effectiviteit antidepressiva versus cognitieve gedragstherapie<br />
In één studie is het antidepressivum moclobemide vergeleken met cognitieve therapie<br />
(1). Cognitieve therapie was significant beter dan moclobemide, dat ineffectief bleek<br />
te zijn bij de sociale angststoornis. Een directe vergelijking tussen effectieve antidepressiva<br />
en cognitieve gedragstherapie heeft nog niet plaatsgevonden, en ook zijn er<br />
geen meta-analyses verricht.<br />
Conclusie<br />
Niveau 3<br />
De relatieve effectiviteit van antidepressiva en cognitieve<br />
gedragstherapie is onvoldoende onderzocht.<br />
A2 Oosterbaan et al<br />
Overige overwegingen<br />
Het blijkt zinvol om bij een ongecompliceerde SAS eerst te starten met een behandeling<br />
met cognitieve gedragstherapie. Dit geldt vooral voor patiënten met kort bestaande<br />
klachten. Patiënten met een comorbide depressieve stoornis, een lange ziektegeschiedenis,<br />
en een cognitieve gedragstherapie die onvoldoende effectief is, zouden<br />
ingesteld moeten worden op een antidepressivum (zie ook onder combinatie).<br />
Literatuur<br />
Oosterbaan DB, van Balkom AJLM, Spinhoven Ph, van Oppen P, van Dyck R. Cognitive therapy versus<br />
moclobemide in social phobia: A controlled study. Clinical Psychology and Psychotherapy. 2001; 8:<br />
263-273.<br />
5.3.3 Combinatie van antidepressiva met cognitieve gedragstherapie<br />
5.3.3.1 Effectiviteit<br />
Wetenschappelijke onderbouwing<br />
In deze studie werd het onderzochte antidepressivum sertraline in doseringen gegeven<br />
zoals bij SAS gebruikelijk zijn (1). Gedragstherapie is onderzocht als exposure in<br />
vivo. In deze studie was sertraline effectiever dan placebo. Er werd geen significant<br />
verschil gevonden tussen exposure in vivo en ‘treatment as usual’. Tussen sertraline<br />
en exposure in vivo werd ook geen significant verschil gevonden. De combinatiebe-<br />
86