Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland

SOCIALE ANGSTSTOORNIS
Literatuur
Connor KM, Davidson JRT, Potts NLS. Discontinuation of clonazepam in the treatment of social phobia.
J Clin Psycopharmacology 1998; 18: 373-378.
Davidson JRT, Ford SN, Smith RD. Long-term treatment of social phobia with clonazepam. J Clin Psychiatry
1991;11(suppl): 16-20.
Sutherland SM, Tupler LA, Colkaet JT. 2-Year follow-up of social phobia: status after a brief medication
trial. J Neur-ment Dis 1996; 1984: 731-738.
5.1.6 Bètablokkers
5.1.6.1 Effectiviteit en dosering
Wetenschappelijke onderbouwing
Bètablokkers zijn bewezen niet effectief in gegeneraliseerde SAS zoals aangetoond in
twee placebogecontroleerde studies met atenolol versus placebo (1,2). Bij mensen
met een specifieke SAS daarentegen blijken bètablokkers wel effectief. In een review
over 11 placebogecontroleerde studies naar de effectiviteit van bètablokkers bij performance
anxiety bleken acht studies een superieur effect van de bètablokker versus
placebo te vinden (3).
Het effect van de bètablokkers richt zich met name op onderdrukken van angstgerelateerde
lichamelijke verschijnselen zoals de hartkloppingen, het blozen en trillen. Ook
de sociale angst die hieraan gerelateerd is vermindert na inname van een bètablokker.
Er blijkt geen duidelijk verschil te bestaan in anxiolytisch effect tussen bètablokkers
die de bloed-hersen barrière wel passeren (lipofiele) en die dat niet doen (de
meer hydrofiele).
De geadviseerde doseringen zijn op basis van onderzoek en uit klinische ervaring:
• Propanolol 10-25 mg
• Atenolol 10-50 mg
Het effect treedt in het algemeen snel (binnen een half uur) op. Een eenmalig toediening
is in het algemeen voldoende.
Een nadeel van bètablokkers zijn de cardiovasculaire effecten, zoals verlaging van de
hartslag en de bloeddruk. Bij mensen die intensief sporten of veel lichamelijke inspanning
leveren dienen bètablokkers dan ook niet gebruikt te worden.
Conclusie
Niveau 1
De bètablokkers propanolol en atenolol zijn niet effectief bij
de behandeling van het gegeneraliseerde subtype SAS,
maar wel bij het specifieke subtype.
Aanbeveling
A2 Liebowitz, 1985; A2 Liebowitz, 1992; A2 Turner, 1994
Bètablokkers propanolol en atenolol zijn effectief gebleken bij de farmacotherapie
van het specifieke subtype SAS en niet bij het gegeneraliseerde
subtype. Een eenmalige dosis in te nemen een half uur tot een
uur voor de situatie, zoals propanolol 10-25 mg of atenolol 10-50 mg.
Gezien de bijwerkingen, verlaging van de hartslag en de bloeddruk, dient
het niet gebruikt te worden bij mensen die zware lichamelijke inspanning
leveren.
Literatuur
Liebowitz MR, Schneier F, Campeas R, Hollander E, Hattener J, Fyer A, Gorman J, Papp L, Daries S,
Gully R, Klein DF. Phenelzine vs atenolol in social phobia. Arch Gen Psychiatry 1992; 49: 290-300.
Liebowitz MR, Gorman JM, Fyer AJ. Social phobia: review of a neglected anxiety disorder. 1985; 42:
729-736.
Turner SM, Beidel DC, Jacob RG. Social phobia: a comparison of behavioural therapy and atenolol. J
Consulting & Clin Psychology 1994; 62: 350-358.
75