Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland

DIAGNOSTIEK
De Fear Survey Schedule (FSS, Wolpe & Lang, 1964; Arrindell, 1980). Zie voor de
beschrijving bij de paniekstoornis.
De Liebowitz Social Anxiety Scale (LSAS; Liebowitz, 1987; Heimberg et al., 1999) is
een gestructureerd interview dat door een therapeut of onafhankelijk beoordelaar
afgenomen kan worden. In het interview worden 11 sociale interacties en 13 situaties
waarin gepresteerd moet worden, gescoord op angst en vermijding. De psychometrische
eigenschappen van de LSAS zijn goed voor de Engelstalige populatie (Heimberg
et al., 1999), maar moet nog worden onderzocht voor de Nederlandstalige populatie.
Internationaal is dit het meest gebruikte instrument voor het meten van sociale fobie.
• Specifieke fobie
De Fear Survey Schedule (FSS, Wolpe & Lang, 1964; Arrindell, 1980). Zie voor de
beschrijving bij de paniekstoornis.
De Fear Questionnaire (FQ; Marks & Mathews, 1979; Arrindell, 1984) Zie voor de beschrijving
bij de paniekstoornis.
• PTSS
De Schokverwerkingslijst (Impact of Events Scale, IES, Horowitz e.a., 1979; Brom &
Kleber, 1985). Deze vragenlijst beoogt de gevolgen van ingrijpende gebeurtenissen in
kaart te brengen en betreft de periode van de afgelopen week. De schaal bestaat uit
15 items, waarvan 7 betrekking hebben op intrusies en 8 op vermijding van gedachten
en gevoelens. De scores lopen van 0 (helemaal niet) tot 5 (vaak). Interne validiteit
en betrouwbaarheid zijn goed. Gevoeligheid voor verandering is aangetoond.
Symptomen van arousal ontbreken in de schaal.
De Zelfinventarisatielijst PTSD (ZIL, Hovens et al, 1994). Deze vragenlijst is speciaal
ontwikkeld om de DSM-III-R criteria van PTSD te meten. Ze omvat 52 items die gescoord
worden van 1 (geheel niet) tot 4 (in sterke mate). De vragen zijn geformuleerd
zonder verwijzing naar een trauma. Scores worden verkregen van intrusies (5 items),
vermijding (9 items) en hyperarousal (8 items) en een totaalscore. Een totaalscore
van 53 wordt voor volwassenen als cut off gebruikt. Betrouwbaarheid van de dimensies
en totaalscore is goed. De lijst kan gebruikt worden voor epidemiologische en
klinische doeleinden.
Literatuur
Arrindell, W.A. (1993) The fear of fear concept: evidence in favour of multidimensionality. Behaviour
Research and Therapy, 31, 507-518.
Arrindell, W.A. (1980) Dimensional structure and psychopathology correlates of the Fear Survey
Schedule (FSS-III)in a phobic population: A factorial definition of agoraphobis. Behaviour Research
and Therapy, 18, 229-242.
Arrindell, W.A., Emmelkamp, P.M.G., & Ende, J. van der (1984) Phobic dimensions: I. Reliability and
generalizability across samples, gender, nations. Advances in Behavioral Research and Therapy, 6,
207-254.
Arrindell, W.A., Groot, P.M. de, & Walburg, J.A. (1984) Schaal voor Interpersoonlijk Gedrag.
Handleiding Deel I. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Arrindell, W.A., & Ettema, J.H.M. (1986) SCL-90, Handleiding bij een multidimensionele
psychopathologie indicator. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Arts, W., Severijns, R., Hoogduin, C.A.L., Haan, E. de en Schaap, C. (1990) De Inventarisatielijst
Dagelijkse Bezigheden (IDB): een replicatie onderzoek naar betrouwbaarheid en validiteit. Gedragstherapie,
23, 17-27.
Bech, P., Kastrup, M, Rafaelsen O.J. (1986) Mini-compendium of rating scales for states of anxiety,
depression, mania, schizophrenia with corresponding DSM-III syndromes. Acta Psychiat Scand., 73, 1-
37.
Bouman, T.K. & De Ruiter, C. (1991) De validiteit van de Anxiety Disorders Interview Schedule Revised
(ADIS-R). Gedragstherapie, 2, 77-88.
Brom, D. & Kleber, R.J. (1985) De Schok Verwerkings Lijst. Nederlands Tijdschrift voor de Psychologie,
40, 164-168.
Chambless, D.L., Caputo, G.C., Bright, P., & Gallagher, R. (1984) Assessment of fear of fear in
agoraphobics: the Body Sensations Questionnaire and the Agoraphobic Cognitions Questionnaire.
Journal of Consulting and Clinical Psychology, 52, 1090-1097.
Dam-Baggen, C.M.J. van, & Kraaimaat, F. (1990) IOA. Herziene handleiding. Deel 2. Lisse: Swets &
Zeitlinger.
Derogatis, L.R. (1977) SCL-90 Administration, scoring and procedures manual 1 for the R(evised)
version and other instruments of the psychopathology rating scale series. Baltimore, MD.: Clinical
Psychometrics Research Unit, Johns Hopkins University School of Medicine.
34