Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland

AANBEVELINGEN VANUIT HET CLIËNTENPERSPECTIEF
13.2.1 Farmacotherapeutische behandeling van een angststoornis
Hulpverleners behoren zich bewust te zijn van de mate waarin zij medicijnen voor
cliënten met een angststoornis voorschrijven en hoelang cliënten deze vervolgens
gebruiken. Bij het verlengen van recepten stellen zij zich op de hoogte van de voortgang
van de behandeling en besluiten zij in gezamenlijk overleg met de cliënt hoe de
behandeling verder moet verlopen en of er andere vormen van hulp wenselijk zijn.
Het is erg belangrijk dat hulpverleners voldoende kennis hebben over medicatie, juiste
doseringen en bijwerkingen die bij de medicatie kunnen optreden, vooral omdat
cliënten met een angststoornis vaak angstiger/gevoeliger reageren in de inwerkfase
van de middelen dan niet-angstige mensen. Een goede en uitgebreide uitleg over een
behandeling met medicatie (inwerktijd, mogelijke werking, bijwerkingen) en de keuze
voor een specifieke medicijn kan bepalend zijn voor het slagen van de behandeling.
Hulpverleners stellen cliënten op de hoogte dat het voorspellen van de (bij)werkingen
in individuele gevallen erg moeilijk is.
Hulpverleners verwijzen hun cliënten ook door naar patiënt/cliëntenorganisaties, lotgenotencontacten
en andere informatiebronnen waar cliënten informatie kunnen krijgen
over de ervaringen van anderen.
De hulpverlener dient bij cliënten na te vragen in hoeverre ze in staat zijn deze informatie
verwerken. Voor cliënten met bepaalde stoornissen (bijvoorbeeld een dwangstoornis)
kan bestuderen van schriftelijke informatie lastig zijn.
Tijdens de inwerktijd van de behandeling met medicijnen krijgt de cliënt extra ondersteuning
aangeboden omdat de klachten en angsten vaak toenemen. De hulpverlener
geeft deze extra ondersteuning door het voorschrijven van medicatie die de ergste
bijwerkingen in deze fase verminderen of door een noodplan op te stellen voor als de
situatie onhandelbaar wordt voor de cliënt. Ook zorgt hij ervoor om op korte termijn
vervolgafspraken te maken met de cliënt.
Ook tijdens de onderhoudsdosering en bij het afbouwen van de medicatie blijft de
behandelaar betrokken. De cliënt moet bij de hulpverlener terecht kunnen voor actuele
informatie betreffende nieuwe medicijnen, maar ook als er behoefte bestaat voor
controle in het kader van de behandeling met medicijnen.
Bij het afbouwen van medicatie is aandacht en uitleg over eventueel optredende lichamelijke
klachten noodzakelijk. Deze worden benoemd als behorend bij het afbouwen
en niet als een toename van psychische klachten.
Tijdens het voorschrijven van medicatie geven hulpverleners cliënten uitvoerig informatie
over de risico’s die op kunnen treden als ze zonder overleg stoppen met de medicatie.
Cliënten ervaren vaak nadelige effecten bij het gebruik van kalmeringsmiddelen.
Hulpverleners wordt aanbevolen voorzichtig om te gaan met het voorschrijven van
dergelijke medicijnen, bij voorkeur alleen op zonodig basis samen met een goede uitleg
over de effecten en het gebruik.
Tijdens de behandeling wordt ook aandacht besteed aan zelfzorg (voedingspatroon,
dagindeling).
13.2.2 Psychologische/psychotherapeutische interventies
Cliënten hebben behoefte aan informatie over de werkwijze en effecten van interventies
als ontspanningsoefeningen, registratie, assertiviteitstraining en hypnotherapie.
Tijdens de behandeling wordt voor werkende cliënten ook aandacht besteed aan de
werkrelatie. Juist op het werk is gedragsverandering moeilijk en valt men snel terug in
oude patronen om conflicten te vermijden. Het oordeel van de ander is belangrijker
dan het eigen oordeel van zichzelf. Ook schaamte voor de stoornis speelt een belangrijke
rol.
De behandeling dient specifiek aandacht te schenken aan de communicatie van de
cliënt met zichzelf en zijn/haar omgeving. Te denken valt aan het geven van een dubbele
boodschap, het gewend zijn sociaal wenselijk gedrag te vertonen in plaats van
open en eerlijk te zijn (hetgeen gezien wordt als falen), vermijding van conflicten en
het zichzelf niet serieus nemen.
212