Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland

POSTTRAUMATISCHE STRESSSTOORNIS
• Bij twijfel over de diagnose, eventuele comorbiditeit of bij therapieresistentie,
d.w.z. wanneer twee of meer behandelstappen niet tot het gewenste behandelresultaat
geleid hebben, wordt geadviseerd een specialist (psychiater of psycholoog)
te consulteren.
• Bij dreigend stagneren van de behandeling dient te worden overwogen om de patient
te verwijzen naar een in PTSS gespecialiseerde behandelsetting.
• Afhankelijk van de samenstelling van het multidisciplinaire behandelteam worden
in meer of mindere mate ondersteunende interventies aangeboden, die los van de
stappen in de beslisboom kunnen worden toegepast.
• Een serotonerg tricyclisch antidepressivum (TCA) en een selectieve serotonineheropnameremmer
(SSRI) blijken even effectief. Op grond van tolerantie en veiligheid
spreekt de werkgroep een voorkeur uit voor SSRI's als eerste keuze preparaat, gevolgd
door TCA's, voor zover er thans inzicht bestaat. Aangezien de keuze voor een
van beide groepen farmaca mede gebaseerd is op basis van bijwerkingen, comorbiditeit
en comedicatie kan naar de mening van de werkgroep in sommige situaties
echter gemotiveerd worden afgeweken van deze voorkeur voor SSRI's en kan de
behandeling gestart worden met TCA's gevolgd door SSRI's.
Algemeen: stap 1
• Indien geen sprake is van een ernstige comorbide depressie wordt in overleg met
de patiënt een keuze gemaakt tussen psychologische behandeling en farmacologische
behandeling, afhankelijk van de voorkeur van patiënt, behandelmogelijkheden,
wachttijden, kosten etc., waarbij er echter een lichte voorkeur bestaat voor
een psychologische behandeling.
Psychologische behandeling: stap 1
• In overleg met patiënt wordt er een keuze gemaakt tussen EMDR en Imaginaire
Exposure zo nodig in combinatie met Cognitieve Therapie.
Psychologische behandeling: stap 2
• Bij een keuze voor EMDR: behandel 8 weken.
• Bij een keuze voor imaginaire exposure: behandel minimaal 8 weken. Stap bij onvoldoende
resultaat geheel of gedeeltelijk over op cognitieve interventies.
Psychologische behandeling: stap 3
• Indien onvoldoende resultaat na 8 weken EMDR of maximaal 16 weken Imaginaire
Exposure, eventueel in combinatie met Cognitieve Therapie: switch van EMDR naar
Imaginaire Exposure of andersom.
Farmacotherapie: stap 1
• Een SSRI. Er is geen duidelijke voorkeur voor een van de SSRI’s. Het middel dient
in adequate dosering ingesteld te worden. Het resultaat kan na twaalf weken behandeling
beoordeeld worden
Farmacotherapie: stap 2
• Een andere SSRI, in adequate dosering en duur (twaalf weken).
Farmacotherapie: stap 3
• Een TCA in adequate duur en dosering. Voor instellen op een TCA dient gezien de
mogelijke bijwerkingen altijd ook psychologische behandeling gegeven te zijn als
dat nog niet eerder gedaan is.
Geen reactie op farmacotherapie en psychologische interventies
• Er is sprake van duidelijke therapieresistentie waarna verwijzing naar een gespecialiseerde
tweede- of derdelijns setting zinvol is. Er kan sprake zijn van complicerende
comorbiditeit. Overwogen dient te worden of dagklinische of klinische behandeling
noodzakelijk is.
Ook kan worden overwogen:
Farmacotherapie: stap 4
• Een MAOI
160