Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland
Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland
Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
POSTTRAUMATISCHE STRESSSTOORNIS<br />
8 Posttraumatische stressstoornis<br />
In dit hoofdstuk worden achtereenvolgens besproken: (a) onderzoek naar de effectiviteit<br />
van farmacologische interventies, (b) onderzoek naar de effectiviteit van psychologische<br />
en psychotherapeutische interventies bij de gegeneraliseerde angststoornis<br />
en (c) vergelijkend onderzoek naar de relatieve effectiviteit van farmacologische en<br />
psychologische en psychotherapeutische interventies. Bij deze stoornis bestaat vooralsnog<br />
geen onderzoek naar de effectiviteit van de combinatie van beide interventies.<br />
Het hoofdstuk wordt afgesloten met adviezen over de farmacologische en/of psychologische<br />
en psychotherapeutische behandeling bij deze stoornis, waarbij deze adviezen<br />
eveneens beknopt in de vorm van een beslisboom zullen worden gepresenteerd.<br />
8.1 Farmacotherapie<br />
8.1.1 Keuze en verantwoording voor literatuur<br />
Voor de onderstaande tekst is gebruik gemaakt van literatuur die gevonden is door<br />
middel van een gecomputeriseerd literatuuronderzoek in Medline op combinaties met<br />
de volgende trefwoorden: post traumatic stress disorder, pharmacotherapy, metaanalysis,<br />
antidepressants, SSRI, TCA, MAOI, nefazodone, anticonvulsants, benzodiazepines.<br />
In verband met de hoeveelheid literatuur werd in eerste instantie gebruik gemaakt<br />
van meta-analyses. Wanneer deze niet beschikbaar waren, werd per psychofarmacon<br />
steeds één kwalitatief goede (beoordeeld op kwaliteit van opzet en uitvoering van een<br />
onderzoek, voldoende duur van behandeling, geen tegenstrijdige uitkomsten) en recente<br />
Randomized Controlled Trial (RCT) geselecteerd.<br />
8.1.2 Inleiding<br />
Voor vier geneesmiddelengroepen is in dubbelblind placebogecontroleerd onderzoek<br />
vastgesteld dat ze effectief zijn bij de behandeling van de symptomen van de posttraumatische<br />
stressstoornis (PTSS), te weten: 1. selectieve serotonine heropnameremmers<br />
(SSRI's), 2. tricyclische antidepressiva (TCA's), 3. monoamine-oxidaseremmers<br />
(MAOI’s) (fenelzine), 4. anticonvulsiva.<br />
Het antidepressivum nefazodone, een 5-HT-2 antagonist, is vooralsnog alleen in zes<br />
open-label onderzoeken effectief gebleken; de resultaten zijn veelbelovend, echter in<br />
Canada is dit middel uit de handel genomen i.v.m. irreversibele leverfuntiestoornissen.<br />
Het wordt daarom in deze richtlijn niet verder besproken.<br />
De benzodiazepinen zijn in onderzoek niet duidelijk effectief gebleken bij PTSS (1). In<br />
sommige studies is mogelijk zelfs sprake van een verslechtering van de patiënten<br />
wanneer zij met deze middelen behandeld worden. Bij de behandeling van acute<br />
slaapproblemen bij PTSS wordt dan ook geadviseerd een niet benzodiazepine-achtig<br />
hypnoticum voor te schrijven (zolpidem of zoplicon).<br />
Literatuur<br />
Bram P, Greenberg D, Dasberg H, Lezer B. Core symptoms of posttraumatic stress disorder unimproved<br />
by alprazolam treatment. J Clin Psychiatry 1990; 51: 236-238.<br />
8.1.3 SSRI's<br />
8.1.3.1 Effectiviteit<br />
Wetenschappelijke onderbouwing<br />
In diverse dubbelblinde placebogecontroleerde onderzoekingen en enkele open studies<br />
is de effectiviteit van de SSRI's fluoxetine, sertraline, paroxetine en fluvoxamine bij<br />
PTSS aangetoond. Deze middelen zijn effectief wat betreft een groot aantal van de<br />
143
Change language