Angststoornissen - Vereniging EMDR Nederland

OBSESSIEF-COMPULSIEVE STOORNIS
symtomen te geven. De complicaties van de ingreep, zoals postoperatieve infecties,
neurologische uitval, postoperatieve epilepsie en persoonlijkheidsveranderingen, blijken
bij een zorgvuldige uitvoering van de procedure zeldzaam. Bij follow-up blijkt
ongeveer eenderde deel van deze ernstige patiënten door de ingreep duidelijk te verbeteren
(Jenike e.o. 1991, Baer e.o. 1995).
In Nederland is deze behandeling gereserveerd voor zeer ernstige en therapieresistente
patiënten met OCS. De beoordeling of een patiënt voor deze behandeling in
aanmerking komt vindt plaats door de Werkgroep Psychochirurgie en de ingreep
wordt in een gespecialiseerd centrum uitgevoerd.
Andere niet-farmacologische biologische behandelopties bij OCS, zoals rTMS (Transcraniele
Magnetische Stimulatie) en Deep Brain Stimulation, bevinden zich momenteel
nog in een experimentele fase en zijn nog onvoldoende onderzocht om in deze richtlijn
te worden opgenomen.
Wat betreft ECT (elektroconvulsie therapie) geldt dat een positief effect hiervan bij
OCS onvoldoende is aangetoond.
Aanbeveling
Het is de mening van de werkgroep dat bij zeer ernstige therapieresistente
OCS verwijzing naar de Werkgroep Psychocirurgie overwogen moet
worden.
Literatuur
Baer L, Rauch SL, Ballantine HT, Martuza R, e.o. (1995). Cingulotomy for intractable obsessivecompulsive
disorder. Arch of Gen Psychiatry; 52: 384-392.
Jenike MA, Baer L, Ballantine HT, e.o. (1991). Cingulotomy for refractory obsessive-compulsive disorder:
a long-term follow-up of 33 ptns. Arch Gen Psychiatry; 48: 548-553.
Mindus P, Rasmussen SA, Lindquist C (1994). Neurosurgical treatment for refractory obsessivecompulsive
disorder: implications for understanding frontal lobe function. J of Neuropsychiatry; 6:
467-477.
6.5 Beslisboom obsessief-compulsieve stoornis (OCS)
Algemene opmerkingen
• Bij een ernstige comorbide depressie is er een voorkeur om primair met medicatie
te behandelen.
• Bij een milde of matige comorbide depressie bestaat er enige voorkeur om psychologisch
te behandelen. Vanuit die voorkeur wordt er een keuze gemaakt op basis
van overleg met de patiënt.
• Bij een psychologische behandeling wordt uitgegaan van wekelijkse zittingen. Wat
betreft de uitvoering van de behandeling: deze kan in principe conform de wet BIG
gedaan worden door een ieder die daartoe bekwaam is en zich daartoe in staat
acht.
• Bij twijfel over de diagnose, eventuele comorbiditeit of bij therapieresistentie,
d.w.z. wanneer twee of meer behandelstappen niet tot het gewenste behandelresultaat
geleid hebben, wordt geadviseerd een specialist (psychiater of psycholoog)
te consulteren.
• Bij (dreigend) stagneren van de behandeling dient te worden overwogen om de
patiënt te verwijzen naar een in OCS gespecialiseerde behandelsetting. In het algemeen
zal behandeling van OCS in de tweede lijn plaatsvinden. Afhankelijk van
de samenstelling van het multidisciplinaire behandelteam worden in meer of mindere
mate ondersteunende interventies aangeboden, die los van de stappen in de
beslisboom kunnen worden toegepast.
Algemeen: stap 1
• Indien geen sprake is van een ernstige comorbide depressie wordt in overleg met
de patiënt een keuze gemaakt tussen psychologische behandeling en farmacologische
behandeling, afhankelijk van de voorkeur van patiënt, behandelmogelijkhe-
113