Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen

C Module- en activiteitenoverzicht
In beknopte beschrijvingen van de interventies is, waar mogelijk, aangesloten bij de beschrijving zoals die in
de Multidisciplinaire Richtlijn Angststoornissen staat. Hier is voor gekozen om de eenheid in definities en
terminologie te bevorderen. In de blokken onder de beschrijving staat per stoornis of en zo ja, welke
conclusies er in de richtlijn over die interventie te vinden zijn.
1 Crisis interventie
Een acute situatie, de crisis, komt vooral voor bij de paniekstoornis. Een paniekaanval ontstaat de eerste
keer totaal onverwacht en leidt dan tot grote onrust, heftige reacties en inschakelen van veel hulp. Dit vindt
vaak op de eerste hulp plaats omdat mensen denken dat ze een hartaanval hebben. De eventueel volgende
paniekaanvallen kunnen iedere keer opnieuw als een crisis beleefd worden. De behandeling zal er primair op
gericht zijn om op de volgende aanvallen op adequate wijze te anticiperen en de inadequate, korte termijn
oplossingen te vervangen door minder schadelijke langere termijn oplossingen (63).
Richtlijn
Genoemd bij verpleegkundige interventies.
2 Psycho-educatie
In de vroege behandelfase is het voor cliënten (en hun omgeving) noodzakelijk dat er direct concrete
informatie gegeven over de volgende onderwerpen: wat is een angststoornis, waar is een angststoornis aan te
herkennen, bij welke hulpverlener kunnen mensen met een angststoornis terecht, wat zijn de behandelmogelijkheden,
wat zijn de medicamenteuze mogelijkheden, wat kunnen cliënten zelf doen en welke verdere
informatiebronnen zijn er (boekenlijsten, patiëntenverenigingen, lotgenotencontact).
Richtlijn
Psycho-educatie is niet als aparte interventie beoordeeld.
3 Zelfhulp
Voor de ondersteunende interventies wordt de meeste empirische ondersteuning gevonden voor de toepassing
van zelfhulp. Zelfhulppakketten kunnen worden aangeboden aan patiënten met een paniekstoornis (al of
niet met agorafobie) en een gegeneraliseerde angststoornis, waarbij het aan te raden is dit te ondersteunen
met laag frequente ondersteunende contacten.
Richtlijn Conclusie niveau 2
Zelfhulp is effectiever dan geen specifieke behandeling bij
gegeneraliseerde angststoornis en paniekstoornis met of zonder
agorafobie. Zelfhulp is het meest effectief bij afwezigheid van
persoonlijkheidsstoornissen.
4 Steunende en structurerende begeleiding
Steunend en structurerende begeleiding gesprekken zijn gericht op structurering en op praktische problemen.
In de begeleidingsgesprekken wordt gebruik gemaakt van psychotherapeutische technieken uit de cognitieve
(gedrags)therapie, de interpersoonlijke therapie en de directieve therapie. Doelen zijn het verminderen en/of
dragelijk maken van de klachten en symptomen van de angststoornis en daarmee de patiënt in staat te stellen
op een voor hem meer adequate wijze in zijn leven te functioneren.
Richtlijn
Niet als aparte interventie beschreven.
56 Landelijk Basisprogramma Angststoornissen