Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen
Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen
Paniekstoornis Sociale fobie Obsessieve- Gegeneraliseerde Post Traumatische Specifieke Hypochondrie compulsieve Angststoornis Stress Stoornis fobie stoornis 16 Applied relaxation/ Behavioural stress management X X 17 Farmacotherapie X X X X X X X 18 Combinatietherapie X X X - X - - 19 Terugvalpreventie - - X - - - - 20* Psychiatrisch intensieve X X X X X X X thuiszorg Additionele interventies 2 Vaktherapieën X X X X X X X 21 Psychomotore therapie X X X X X X X 22 Creatieve/beeldende therapie X X X X X X X 23 Muziek therapie X X X X X X X 24 Dramatherapie X X X X X X X 25 Dans- en bewegingstherapie X X X X X X X 26 Netwerkondersteuning X X X X X X X 27 Systeemtherapie X X X X X X X 28 Socio-therapie X X X X X X X 29 Psycho-chirugie - - X - - - - Rehabilitatie 30 Supportgroepen/lotgenoten X X X X X X X 31 Arbeidsrehabilitatie X X X X X X X 32 Nazorg X X X X X X X Deze interventies zijn nadrukkelijk aanvullend en worden dus niet als op zichzelf staande evidence based behandeling door de Multidisciplinaire Richtlijn aanbevolen. 2 Landelijk Basisprogramma Angststoornissen 55
C Module- en activiteitenoverzicht In beknopte beschrijvingen van de interventies is, waar mogelijk, aangesloten bij de beschrijving zoals die in de Multidisciplinaire Richtlijn Angststoornissen staat. Hier is voor gekozen om de eenheid in definities en terminologie te bevorderen. In de blokken onder de beschrijving staat per stoornis of en zo ja, welke conclusies er in de richtlijn over die interventie te vinden zijn. 1 Crisis interventie Een acute situatie, de crisis, komt vooral voor bij de paniekstoornis. Een paniekaanval ontstaat de eerste keer totaal onverwacht en leidt dan tot grote onrust, heftige reacties en inschakelen van veel hulp. Dit vindt vaak op de eerste hulp plaats omdat mensen denken dat ze een hartaanval hebben. De eventueel volgende paniekaanvallen kunnen iedere keer opnieuw als een crisis beleefd worden. De behandeling zal er primair op gericht zijn om op de volgende aanvallen op adequate wijze te anticiperen en de inadequate, korte termijn oplossingen te vervangen door minder schadelijke langere termijn oplossingen (63). Richtlijn Genoemd bij verpleegkundige interventies. 2 Psycho-educatie In de vroege behandelfase is het voor cliënten (en hun omgeving) noodzakelijk dat er direct concrete informatie gegeven over de volgende onderwerpen: wat is een angststoornis, waar is een angststoornis aan te herkennen, bij welke hulpverlener kunnen mensen met een angststoornis terecht, wat zijn de behandelmogelijkheden, wat zijn de medicamenteuze mogelijkheden, wat kunnen cliënten zelf doen en welke verdere informatiebronnen zijn er (boekenlijsten, patiëntenverenigingen, lotgenotencontact). Richtlijn Psycho-educatie is niet als aparte interventie beoordeeld. 3 Zelfhulp Voor de ondersteunende interventies wordt de meeste empirische ondersteuning gevonden voor de toepassing van zelfhulp. Zelfhulppakketten kunnen worden aangeboden aan patiënten met een paniekstoornis (al of niet met agorafobie) en een gegeneraliseerde angststoornis, waarbij het aan te raden is dit te ondersteunen met laag frequente ondersteunende contacten. Richtlijn Conclusie niveau 2 Zelfhulp is effectiever dan geen specifieke behandeling bij gegeneraliseerde angststoornis en paniekstoornis met of zonder agorafobie. Zelfhulp is het meest effectief bij afwezigheid van persoonlijkheidsstoornissen. 4 Steunende en structurerende begeleiding Steunend en structurerende begeleiding gesprekken zijn gericht op structurering en op praktische problemen. In de begeleidingsgesprekken wordt gebruik gemaakt van psychotherapeutische technieken uit de cognitieve (gedrags)therapie, de interpersoonlijke therapie en de directieve therapie. Doelen zijn het verminderen en/of dragelijk maken van de klachten en symptomen van de angststoornis en daarmee de patiënt in staat te stellen op een voor hem meer adequate wijze in zijn leven te functioneren. Richtlijn Niet als aparte interventie beschreven. 56 Landelijk Basisprogramma Angststoornissen
- Page 5 and 6: 4 Landelijk Basisprogramma Angststo
- Page 7 and 8: Op niveau 2 gaat het om specifieke
- Page 9 and 10: Onderstaand een korte introductie v
- Page 11 and 12: Randvoorwaarden (H8) Het werken met
- Page 13 and 14: In dit basisprogramma is getracht d
- Page 15 and 16: Er is sprake van een sociale fobie
- Page 17 and 18: Gegeneraliseerde angststoornis Pati
- Page 19 and 20: Een specificatie naar gering inzich
- Page 21 and 22: C Regionaal bepaalde aspecten De do
- Page 23 and 24: ■ ■ ■ specifieke rol in het g
- Page 25 and 26: Vaak generen mensen zich om met hun
- Page 27 and 28: Verheldering en beïnvloeding van d
- Page 29 and 30: 28 Landelijk Basisprogramma Angstst
- Page 31 and 32: De belangrijkste doelen voor angstp
- Page 33 and 34: 32 Landelijk Basisprogramma Angstst
- Page 35 and 36: iologische en psychische factoren.
- Page 37 and 38: Specifieke fobie (50, 51) Geslacht
- Page 39 and 40: Lettend op die voornoemde risico- e
- Page 41 and 42: 40 Landelijk Basisprogramma Angstst
- Page 43 and 44: Niet iedere cliënt doorloopt al de
- Page 45 and 46: Vragenlijsten voor specifieke stoor
- Page 47 and 48: de ernst van de angststoornis in de
- Page 49 and 50: lijk en/of aanvullend onderzoek kan
- Page 51 and 52: 50 Landelijk Basisprogramma Angstst
- Page 53 and 54: In 2003 is de Multidisciplinaire Ri
- Page 55: Sleutelschema In het schema hierond
- Page 59 and 60: Conclusie niveau 1 Het is aangetoon
- Page 61 and 62: Richtlijn Conclusie niveau 2 Social
- Page 63 and 64: Richtlijn Conclusie niveau 1 Social
- Page 65 and 66: Hypochondrie Conclusie niveau 3 Beh
- Page 67 and 68: Conclusie niveau 1 De benzodiazepin
- Page 69 and 70: Conclusie niveau 3 Buspiron blijft
- Page 71 and 72: 19 Terugvalpreventie Om de kansen o
- Page 73 and 74: Richtlijn Conclusie niveau 4 Algeme
- Page 75 and 76: 74 Landelijk Basisprogramma Angstst
- Page 77 and 78: Kwaliteit van de hulpverleners Onde
- Page 79 and 80: ■ afstemming van de planning en c
- Page 81 and 82: ledenorganisaties bij de formulerin
- Page 83 and 84: 82 Landelijk Basisprogramma Angstst
- Page 85 and 86: Hieronder staan een voorbeeld van h
- Page 87 and 88: Stap 1 Het ontwikkelen van een voor
- Page 89 and 90: Het is van belang om te weten of de
- Page 91 and 92: Betrekken van cliënten en andere h
- Page 93 and 94: Literatuur (1) GGZ voor volwassenen
- Page 95 and 96: (49) Salari MAT, Plaisir AJ. Zorgpr
- Page 97 and 98: Beslisboom paniekstoornis II: met e
- Page 99 and 100: Beslisboom sociale fobie II: gegene
- Page 101 and 102: Beslisboom gegeneraliseerde angstst
- Page 103 and 104: Beslisboom specifieke fobie Specifi
Paniekstoornis Sociale fobie Obsessieve- Gegeneraliseerde Post Traumatische Specifieke Hypochondrie<br />
compulsieve Angststoornis Stress Stoornis fobie<br />
stoornis<br />
16 Applied relaxation/<br />
Behavioural stress management X X<br />
17 Farmacotherapie X X X X X X X<br />
18 Combinatietherapie X X X - X - -<br />
19 Terugvalpreventie - - X - - - -<br />
20* Psychiatrisch intensieve X X X X X X X<br />
thuiszorg<br />
Additionele interventies 2<br />
Vaktherapieën X X X X X X X<br />
21 Psychomotore therapie X X X X X X X<br />
22 Creatieve/beeldende therapie X X X X X X X<br />
23 Muziek therapie X X X X X X X<br />
24 Dramatherapie X X X X X X X<br />
25 Dans- en bewegingstherapie X X X X X X X<br />
26 Netwerkondersteuning X X X X X X X<br />
27 Systeemtherapie X X X X X X X<br />
28 Socio-therapie X X X X X X X<br />
29 Psycho-chirugie - - X - - - -<br />
Rehabilitatie<br />
30 Supportgroepen/lotgenoten X X X X X X X<br />
31 Arbeidsrehabilitatie X X X X X X X<br />
32 Nazorg X X X X X X X<br />
Deze interventies zijn nadrukkelijk aanvullend en worden dus niet als op zichzelf staande evidence based behandeling door de Multidisciplinaire Richtlijn aanbevolen.<br />
2<br />
<strong>Landelijk</strong> <strong>Basisprogramma</strong> <strong>Angststoornissen</strong> 55
Change language