Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen

■
■
voor mensen met lichte tot matige paniekklachten, en mensen die recentelijk zijn hersteld van een
paniekstoornis. Uit recent onderzoek blijkt dat de cursus effectief is. Met name cursisten met meer en/of
ernstigere klachten blijken baat te hebben bij deze cursus. Bovendien worden er positieve effecten op
depressieve klachten gevonden. (38, 65)
Binnen Altrecht (Utrecht) wordt de cursus “Angst in de Hand”gegeven ter preventie van verdergaande
angstklachten. De cursus “Stress op het werk de baas” kan ingezet worden wanneer de angst vooral
werkgerelateerd is.
‘Angst de baas’ is een cursus die het eerst door de GGZ Delfland is gegeven, maar momenteel in meerdere
instellingen in Nederland toegepast wordt (o.a. Meregaard). De cursus is bedoeld voor mensen vanaf 55
met lichte angstklachten (3). Ook deze cursus is recentelijk voor het eerst op effectiviteit onderzocht.
De cursisten bleken (op korte termijn) een redelijk tot grote vermindering van angst te ervaren. (24)
Zorggerichte preventie interventies
Supportgroepen/Lotgenotencontact
Onder supportgroepen (in Nederland meestal lotgenotencontact genoemd) worden alle vormen van steun verstaan
die mensen met eenzelfde problematiek elkaar bieden. Dat kan enerzijds in groepen gebeuren (zelfhulpgroepen,
gespreksgroepen, ontmoetingsgroepen, internetgroepen) en anderzijds kan het gaan om eenop-een
contacten, bijvoorbeeld door middel van telefonische hulpdiensten (o.a. de Angst, Dwang en Fobie
stichting en Stichting Pandora). Centraal staan de onderlinge herkenning en steun en uitwisseling van ervaringskennis.
Terugvalpreventie
Om de kansen op een terugval en herhaling (na herstel) te verkleinen, verdient terugvalpreventie de aandacht.
Terugvalpreventie kan de vorm krijgen van terugkombijeenkomsten en cognitief-gedragstherapeutische
interventies in de laatste behandelfase. Deze zijn dan gericht om de aangeleerde vaardigheden op de
langere termijn te behouden. Ook periodieke contacten, in de vorm van telefoongesprekken en het verstrekken
van schriftelijk materiaal, kunnen daarbij behulpzaam zijn.
Activiteiten voor mantelzorgers
Het familieleden en anderen in het systeem rond een persoon met een angststoornis, bijvoorbeeld in het
geval van een obsessieve-compulsieve stoornis, kan sterk beïnvloed worden. Voor deze mensen worden
informatiebijeenkomsten georganiseerd door verschillende regionale GGZ-instellingen en zijn schriftelijke
voorlichtingsmaterialen beschikbaar.
Landelijk Basisprogramma Angststoornissen 39