Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen

More documents

Recommendations

Info

stoornis, een obsessieve compulsieve stoornis, een gegeneraliseerde angststoornis of hypochondrie (10). In het Nemesis onderzoek had 46% van de mannen en 57% van de vrouwen met een stemmingsstoornis in hun leven een geschiedenis van angststoornissen. De meerderheid van de respondenten met zowel angst- als stemmingsstoornissen, kreeg de stemmingsstoornis volgend op de angststoornis. De stemmingsstoornis was in dat geval het gevolg van de angststoornis (59). Persoonlijkheidsstoornissen Voor zover onderzocht, geldt dat een aanzienlijk percentage van cliënten met angststoornissen tevens voldoet aan de DSM criteria van een persoonlijkheidsstoornis van het C-cluster. Tot dit cluster, ook wel het ‘angstige cluster’ genoemd, horen de mensen met een ontwijkende, afhankelijke of obsessieve compulsieve persoonlijkheidsstoornis. Er is echter geen duidelijk (statistisch) verband gevonden tussen een specifieke vorm van persoonlijkheidsstoornis en een specifieke angststoornis.(61) Middelen afhankelijkheid Angststoornissen treden frequent op samen met ernstig misbruik en/of afhankelijkheid van verslavende en/of verdovende middelen. Uit het NEMESIS onderzoek bleken 2,6% tot 5,5% van de mensen met een angststoornis ook te voldoen aan de criteria voor drugsafhankelijkheid, en 4,5% tot 18,8% aan alcoholafhankelijkheid. Ook komt afhankelijkheid van benzodiazepinen vaak voor. Middelenafhankelijkheid komt veel voor in combinatie met PTSS. Daarvoor worden in de literatuur (39) twee verklaringen gegeven. Enerzijds kan het zijn dat mensen zichzelf door hun verslaving in gevaarlijke situaties brengen, anderzijds wordt middelengebruik door patiënten vaak ervaren als klachtenreducerend. Onthoudingsverschijnselen veroorzaken arousel, wat de PTSS-symptomen versterkt. Hierdoor is het vaak erg moeilijk om het middelenafhankelijkheid te doorbreken. Seksespecifieke aspecten Angststoornissen komen ruim twee keer zoveel voor bij vrouwen als bij mannen. Dit geldt voor de paniekstoornis, agorafobie, enkelvoudige fobie en de gegeneraliseerde angststoornis (5). Sociale fobieën komt anderhalf keer zoveel voor bij vrouwen dan bij mannen (51). De obsessieve-compulsieve stoornis komt ongeveer evenveel voor bij vrouwen als bij mannen. Hoewel vrouwen relatief gezien een lagere levensprevalentie hebben voor traumata, hebben vrouwen na het meemaken van een dergelijke schokkende gebeurtenis, twee en een half keer zoveel kans op een PTSS dan mannen (5). Tabel 3 maandprevalentie (1.000 personen) van angststoornissen NEMESIS. Man Vrouw Obsessieve-compulsieve stoornis 3 2 Gegeneraliseerde angststoornis 6 10 Paniekstoornis 8 22 Enkelvoudige fobie 31 80 Sociale fobie 28 47 Agorafobie 6 14 BRON: BIJL ET AL 1997 In de diagnostiek en de behandeling van angststoornissen dient aandacht besteedt te worden aan seksespecifieke aspecten. Hieronder worden een aantal hiervan genoemd. (63) Vrouwen ■ de late gevolgen van vroege traumatische gebeurtenissen (incest, mishandeling) ■ generationele aspecten (moeder-dochter relatie) ■ maatschappelijke positie (opleiding, werk, combinatie werk en gezin) Landelijk Basisprogramma Angststoornissen 21
■ ■ ■ specifieke rol in het gezin, opvoeding en huishouding kwaliteit van sociaal netwerk en steun binnen het gezin grotere kans op medicijnverslaving Mannen ■ arbeidsgerelateerde problematiek ■ positie als man (vader-zoon relatie, in werk en carrière) ■ gevolgen van uitval voor rol in gezin, huishouding en voor werk en status ■ grotere kans op alcoholverslaving Allochtonen / Asielzoekers (63) Het is onbekend hoe groot de prevalentie van angststoornissen is onder allochtonen. Ook is niet bekend of er verschillen tussen groepen uit diverse culturen bestaan. De indruk bestaat dat er relatief meer angststoornissen onder allochtone groepen voorkomen. Ook lijkt er relatief vaak sprake van co-morbiditeit met onverklaarde lichamelijke klachten. Bekend is wel dat onder asielzoekers en vluchtelingen een hoog percentage posttraumatische stressstoornissen voorkomen. Dit hangt uiteraard samen met de redenen en omstandigheden waaronder zij naar Nederland zijn gekomen. In onderzoek onder vluchtelingen zijn PTSS prevalentie percentages van 6 tot 11% gevonden (5). 22 Landelijk Basisprogramma Angststoornissen
Page 1 and 2: Leidraad voor regionale zorgprogram
Page 3 and 4: Colofon Opdrachtgever ZonMw Financi
Page 5 and 6: 4 Landelijk Basisprogramma Angststo
Page 7 and 8: Op niveau 2 gaat het om specifieke
Page 9 and 10: Onderstaand een korte introductie v
Page 11 and 12: Randvoorwaarden (H8) Het werken met
Page 13 and 14: In dit basisprogramma is getracht d
Page 15 and 16: Er is sprake van een sociale fobie
Page 17 and 18: Gegeneraliseerde angststoornis Pati
Page 19 and 20: Een specificatie naar gering inzich
Page 21: C Regionaal bepaalde aspecten De do
Page 25 and 26: Vaak generen mensen zich om met hun
Page 27 and 28: Verheldering en beïnvloeding van d
Page 29 and 30: 28 Landelijk Basisprogramma Angstst
Page 31 and 32: De belangrijkste doelen voor angstp
Page 35 and 36: iologische en psychische factoren.
Page 37 and 38: Specifieke fobie (50, 51) Geslacht
Page 39 and 40: Lettend op die voornoemde risico- e
Page 43 and 44: Niet iedere cliënt doorloopt al de
Page 45 and 46: Vragenlijsten voor specifieke stoor
Page 47 and 48: de ernst van de angststoornis in de
Page 49 and 50: lijk en/of aanvullend onderzoek kan
Page 53 and 54: In 2003 is de Multidisciplinaire Ri
Page 55 and 56: Sleutelschema In het schema hierond
Page 57 and 58: C Module- en activiteitenoverzicht
Page 59 and 60: Conclusie niveau 1 Het is aangetoon
Page 61 and 62: Richtlijn Conclusie niveau 2 Social
Page 63 and 64: Richtlijn Conclusie niveau 1 Social
Page 65 and 66: Hypochondrie Conclusie niveau 3 Beh
Page 67 and 68: Conclusie niveau 1 De benzodiazepin
Page 69 and 70: Conclusie niveau 3 Buspiron blijft
Page 71 and 72: 19 Terugvalpreventie Om de kansen o
Page 73 and 74:
Richtlijn Conclusie niveau 4 Algeme
Page 75 and 76:
74 Landelijk Basisprogramma Angstst
Page 77 and 78:
Kwaliteit van de hulpverleners Onde
Page 79 and 80:
■ afstemming van de planning en c
Page 81 and 82:
ledenorganisaties bij de formulerin
Page 83 and 84:
82 Landelijk Basisprogramma Angstst
Page 85 and 86:
Hieronder staan een voorbeeld van h
Page 87 and 88:
Stap 1 Het ontwikkelen van een voor
Page 89 and 90:
Het is van belang om te weten of de
Page 91 and 92:
Betrekken van cliënten en andere h
Page 93 and 94:
Literatuur (1) GGZ voor volwassenen
Page 95 and 96:
(49) Salari MAT, Plaisir AJ. Zorgpr
Page 97 and 98:
Beslisboom paniekstoornis II: met e
Page 99 and 100:
Beslisboom sociale fobie II: gegene
Page 101 and 102:
Beslisboom gegeneraliseerde angstst
Page 103 and 104:
Beslisboom specifieke fobie Specifi
Page 106:
Er is in het veld grote behoefte aa
show all

Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?