Landelijk Basisprogramma Angststoornissen - GGZ-richtlijnen

Hoofdstuk 2
Doelgroep
Doelgroep en professionele analyse
“Een gespecificeerde groep hulpvragers met overeenkomstige problematiek en zorgbehoefte”.
A Doelgroep in zorgprogramma’s
B Wat is de doelgroep van het basisprogramma angststoornissen?
C Regionaal bepaalde aspecten
A Doelgroep in zorgprogramma’s
Een zorgprogramma heeft een duidelijk omschreven doelgroep. Deze doelgroep wordt omschreven als een
specificeerde groep hulpvragers met overeenkomstige problematiek en/of zorgbehoefte.
Er moet goed nagedacht worden op grond waarvan gezegd kan worden dat de problematiek en hulpvraag
‘overeenkomstig’ is. Wordt bijvoorbeeld gekozen voor een psychiatrische DSM-classificatie of wordt de overeenkomst
door de benodigde zorgintensiteit bepaald. Aangezien de basis van het zorgprogramma de geaggregeerde
hulpvraag van de doelgroep is, is het belangrijk hier van tevoren een zorgvuldige keuze in te maken.
De gekozen doelgroep kan meer of minder ruim omschreven worden. In het algemeen wordt aangeraden dat
het segmenteren van de doelgroep aan de orde is als de problematieken (en daarmee de hulpvragen) tamelijk
ver uiteen lopen. De doelgroep wordt níet omschreven in termen van het hulpaanbod of methodiek. Ook is
de doelgroep niet per se gerelateerd aan één diagnose.
Waar het om gaat is dat de problematiek en de zorgbehoefte van de doelgroep in zoverre overeen komen dat
het zorgprogramma voldoende op ieder van hen van toepassing is.
B Wat is de doelgroep van een basisprogramma angststoornissen?
In dit basisprogramma is gekozen voor een doelgroep volwassenen tussen de 18 en 65 jaar met één of meerdere
angststoornissen (conform de DSM-IV criteria voor angststoornissen) die aanleiding geven tot subjectief
lijden of tot een belemmering van het dagelijks functioneren (4).
De DSM-IV (vooral in de tweede lijn) en de ICD-10 (vooral in de eerste lijn) zijn de meest gebruikte classificatiesystemen
voor o.a. psychische stoornissen
De DSM is een classificatiesysteem voor psychische stoornissen, en werd ontwikkeld onder verantwoordelijkheid
van de American Psychiatric Association. In juni 1994 verscheen de vierde editie (DSM-IV), in
2001 verscheen een tekstrevisie (DSM-IV-TR). De DSM is ontwikkeld voor gebruik bij met name onderzoek.
Door internationaal dezelfde criteria af te spreken voor psychiatrische aandoeningen wordt onderzoek
en communicatie duidelijker en betrouwbaarder.
De DSM-IV bestaat uit vijf assen:
As 1 Klinische stoornis (bijv. depressie),
As 2 Persoonlijkheidsstoornissen (bijv. afhankelijke persoonlijkheidsstoornis),
As 3 Lichamelijke aandoeningen (relevant voor het begrijpen of behandelen van een psychische
stoornis) (bijv. migraine),
As 4 Psychosociale en omgevingsfactoren (bijv. scheiding, werkeloosheid),
As 5 Algehele beoordeling van het functioneren (Global Assement of Functioning Scale, GAF) uitgedrukt
op een schaal van 0 tot 100.
De tiende editie van de International Classification of Diseases (ICD-10) is de internationale standaard voor
het classificeren van ziekten, gebreken en andere gezondheidsproblemen, ontwikkeld door de World Health
Organization. Hoofdstuk V van de ICD-10 bevat een classificatie van meer dan 300 psychische stoornissen en
gedragsstoornissen. Het is bedoeld voor de algemene klinische praktijk, het onderwijs en de hulpverlening.
Landelijk Basisprogramma Angststoornissen 11