Dimmen van verlichting Classificatie van lampen, dimsystemen en ...

Dimmen van verlichting Uitgave 1: maart 2013
3.2.3.2. Efficiëntie
De efficiëntie van een vervangingslamp dient beter te zijn dan die van de oude lamp. De
efficiëntie van een lichtbron wordt uitgedrukt in lichtstroom per eenheid van vermogen, of
lumen/watt (lm/W). De efficiëntie van gloeilampen (+/- 10lm/W) daalt als deze worden
gedimd (zie 2.1.1.1), dit is ook het geval bij CFL waar het rendement met zowat 50% daalt
(zie 2.1.2.2). Bij het dimmen van led-lampen blijft het rendement min of meer gelijk (zie
2.1.3.2).
3.2.3.3. Duurzaamheid
Eén van de sterke punten van zowel CFL als led in vergelijking met een gloeidraadlamp, is
de langere levensduur. Het is dan ook wenselijk dat deze levensduur niet negatief beïnvloed
wordt als men deze lampen gaat dimmen. In onderstaande tabel wordt de levensduur van
verschillende lampsoorten vermeld zowel in de situatie zonder dimming als in deze met
dimming.
Lichtbron
Levensduur indien
steeds 100%
lichtstroom wordt
gevraagd
Gloeilamp 750-1.500 1.500-6.000
Levensduur bij
gedimde toepassing
Halogeenlamp 3.000-5.000 3.000-20.000
CFL, niet dimbaar 6.000-8.000 NVT
CFL, dimbaar 8.000-10.000 Neemt af
Fluorescentielamp (TL) 15.000-40.000 Gelijk
Led, niet dimbaar 20.000-50.000 NVT
Led, dimbaar 20.000-50.000 Neemt toe
Tabel 2: Levensduur van lampen in normale en gedimde toestand (BRON: NEMA LSD 49-2010)
Uit bovenstaande tabel leiden we af dat de levensduur van gloei- en halogeenlampen
toeneemt in geval dat ze gedimd worden. Bij de halogeenlamp moeten we wel de bedenking
maken dat bij lage dimstand de halogeencyclus kan stilvallen waardoor de ballon zwart
wordt en de levensduur van de lamp wel degelijk daalt als je ze niet regelmatig op vol
vermogen laat branden. Dit werd niet in rekening gebracht in deze tabel. Los daarvan, en
meer binnen het kader van dit document, kan men stellen dat het dimmen van led-lampen
de levensduur positief beïnvloedt, maar dat het de levensduur van een dimbare CFL
vermindert.
Als besluit kunnen we stellen dat de levensduur van vervangingslampen hoger ligt dan deze
van de te vervangen lamp. Hoewel bij dimmen wel de levensduur van de CFL negatief wordt
beïnvloed blijft deze in principe altijd hoger dan de levensduur van een gloei- of
halogeenlamp.
Naast de lamp is het evenzeer van groot belang dat, na vervanging door een energiezuinige
lamp, de levensduur van de dimmer niet negatief beïnvloed wordt. Aspecten waar men
rekening moet mee houden, zijn het schakelvermogen van de aan/uit schakelaar, de
temperatuur van zowel halfgeleiderelement als PCB, piekstromen en overspanningen.
32