Dimmen van verlichting Classificatie van lampen, dimsystemen en ...

Dimmen van verlichting Uitgave 1: maart 2013
Een constante spanningsbron (een batterij) is echter meer verspreid en typisch goedkoper,
vandaar dat men er ook voor kan kiezen de ledstrips te voorzien van een component die de
stroom beperkt. Een eenvoudig en goedkoop (maar minder energie efficiënt) voorbeeld
hiervan is een weerstand die in serie met de diodes wordt geschakeld, maar er zijn ook
meer geavanceerde oplossingen. Regelen is met dit type sturing typisch moeilijker: een
kleine variatie van de spanning heeft een grote variatie van de elektrische stroom en van de
lichtstroom tot gevolg. Spanningsgestuurde leds worden altijd parallel geschakeld.
2.1.3.1. Ledlampen met externe driver
Voor leds met externe driver gaan gelijkaardige zaken op als voor CFLni. Compatibiliteit
tussen drivers en leds is een aandachtspunt (spannings- of stroomsturing, bijvoorbeeld), dit
staat in principe los van de dimmingproblematiek. Met betrekking tot dimmingcompatibiliteit
moet echter enkel naar de driver worden gekeken.
Net als voor de ballasten van CFLni bestaan er dimbare drivers die in staat zijn om
bijvoorbeeld een 1-10V signaal of digitale signalen volgens het DALI- of een ander protocol
te verwerken (en dus stroom of spanning navenant aanpassen). Daarnaast bestaan er
drivers zonder bijkomende ingang. Die kunnen niet-dimbaar zijn, maar er bestaan ook
drivers die het signaal van een pulsschakelaar op netspanning verwerken volgens een
merkeigen protocol en dimbare drivers die kunnen werken in combinatie met klassieke
dimmers. Voor die laatste groep stellen zich dezelfde vragen als voor dimbare CLFi (zie
2.1.2.2) of vervangingsleds (zie 2.1.3.2).
2.1.3.2. Ledlampen met interne LED-driver (vervangingsleds)
In vervangingsledlampen (met klassieke lampvoet) zitten driver en led-module in dezelfde
behuizing. Een extra ingang voor een stuursignaal is er niet, dus dimmen kan enkel
gebeuren door in te spelen op de netspanning. Er zijn niet-dimbare versies van
vervangingsledlampen, waarbij een klassieke dimmer kan leiden tot ongewenste effecten
en/of verminderde levensduur.
Voor de dimbare versies is dimmen mogelijk door inspelen op de netspanning, maar dit kan
niet voor om het even welke combinatie van dimmer en lamp (zie 3). Typisch zou men
verwachten dat ledlampen in meer of mindere mate een capacitieve last (zie Figuur 13 en
Figuur 14 voor twee verschillende fabrikanten en ook 3.1.1 voor meer uitleg) vormen en
dus het best werken met faseafsnijdingsdimmers, maar dat blijkt vaak niet het geval.
Waarschijnlijk zijn de gebruikte componenten in de driver zo gekozen dat ze optimaal
werken met faseaansnijdingsdimmers, omdat die het meest worden toegepast in de markt.
16