Rechtspraak - Ekelmans en Meijer Advocaten

Letsel & Schade 2011 nr. 4
Rechtspraak
I 230 I Rechtbank Zwolle-Lelystad
31 augustus 2011
(mr. T.R. Hidma; zaaknr: 184084/ HA ZA 11-444)
Art. 843a Rv, inzage in correspondentie met andere
aansprakelijk gestelde partij.
De ouders spreken de aa.nsprakelijkheidsverzek.emar van
een campinghouder aan voor gehoorschade bij him kind,
waarvan het vermoeden bestaat dat deze het gevolg is van
een bacteriele infectie, opgelopen in het zwembad. Zij
hebben eerder de artsen aansprakelijk gesteld die de
infectie behandeld hebben. De campinghouder en zijn
verzekeraar vorderen in incident ex art. 843a Rv inzage in
de bescheiden met betrekking tot de zaak tegen de behandelend
artsen. De rechter concludeert dat aan de drie vereisten
van art. 843a Rv is voldaan, te weten: 1. rechtmatig
belong, 2. voldoende specificatie van de in tezien bescheiden
en 3. dat de vorderende parti] ook parti) is in de
rechtsbetrekking, in casu onrechtmatige daad. De rechter
kent de incidentele vordering toe. (Zie noot onder het vonnis,
red.)
El en E2, in de hoedanigheid van wettelijke vertegenwoordigers
van E3,
wonende te Zoetermeer, eisers in de hoofdzaak, verweerders
in het incident.
advocaat mr. J.F. Roth te Amersfoort.
tegen
1. Delta Lloyd Schadeverzekering NV, gevestigd te Amsterdam.
2. VOF Sprookjescamping De Vechtstreek, gevestigd te Rheeze.
3. G3, wonende te Coevorden.
4. G4, wonende te Coevorden, gedaagden in de hoofdzaak, eisers
in het incident, advocaat mr. F.A.M. Kniippe te Arnhem.
Partijen zullen hierna E c.s. en Delta Lloyd c.s. genoemd
worden,
1. Deprocedure
1.1 Het verloop van de procedure blijkt uil:
- de dagvaarding
- de conclusie van antwoord tevens houdende de incidentele
vordering tot het verkrijgen van afschriften
van bescheiden ex artikel 843 a Rv
- de incidentele conclusie van antwoord.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald in het incident.
2. Het geschil
2.1. In de hoofdzaak vordert E c.s. - kort gezegd - een
verklaring voor recht dat Delta Lloyd c.s. aansprakelijk is
voor de gehoorschade die bij E3 is ontstaan in juni 2003
en de veroordeling van Delta Lloyd c.s. tot vergoeding
van de door hem geleden en nog te lijden schade, kosten
en interesten, nader op te maken bij staat, en in de proceskosten
(waaronder de taxe betaald in het kader van
het voorlopig getuigenverhoor).
2.2. Delta Lloyd c.s. vordert in het incident E c.s. te veroordelen
tot verstrekking van afschriften van bescheiden
ex artikel 843a Rv, te weten: medische informatie, aansprakelijkstellingen,
naar aanleiding daarvan gevoerde
correspondentie met de betrokken medici, diens belangenbehartiger(s)
en/of verzekeraar (s) en de gegevens uit
de klachtenprocedure(s].
2.3. E c.s. voert gemotiveerd verweer.
2.4. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor
zover van belang, nader ingegaan.
3. De beoordeling in het incident
3.1. De incidentele vordering is gebaseerd op de bijzondere
exhibitieplicht van artikel 843a Rv. Dit artikel stelt
drie cumulatieve voorwaarden voor toewijzing van een
dergelijke vordering tot inzage, afschrift of uittreksel van
bescheiden, te weten:
1. eiser dient een rechtmatig belang bij inzage, afschrift
of uittreksel te hebben;
2. het moet gaan om bepaalde bescheiden;
3. die bescheiden moet en zien op een rechtsbetrekking
waarin eiser partij is.
3.2. De rechtbank overweegt dienaangaande als volgt.
Rechtmatig belang
3.3. Delta Lloyd c.s. heeft in haar incidentele conclusie
gesteld dat de gevraagde bescheiden relevant zijn voor
haar verweer in de hoofdzaak daar deze betrekking hebben
op de vraag of de (gehoor)schade zelf in causaal verband
staat tot enige gedraging van v.o.f. Sprookjescamping
De Vechtstreek. Uit de gevraagde bescheiden zal -
aldus Delta Lloyd c.s. - blijken dat de gehoorschade is te
wijten aan het inadequaat handelen van de betrokken
medici, althans dat de betrokken medici de gehoorschade
(gedeeltelijk) hadden kunnen voorkomen.
3.4. De rechtbank begrijpt deze stelling van Delta Lloyd
c.s. aldus dat de bescheiden relevant zijn voor de betwisting
van het causale verband ter vestiging van de aansprakelijkheid
alsook de toerekening van de schade als
gevolg van het schadeveroorzakende feit aan de aansprakelijke
persoon. Hiermee is naar het oordeel van de
rechtbank het rechtmatig belang van Delta Lloyd c.s. bij
haar vordering gegeven.
16

Letsel & Schade 2011 nr. 4
Bepaalde bescheiden
3.5. Met E c.s. is de rechtbank echter van oordeel dat het
verzoek tot verstrekking van medische informatie onvoldoende
bepaald is en in zoverre dient de vordering van
Delta Lloyd c.s. dan ook te worden afgewezen. De overige
bescheiden zoals de aansprakelijkstellingen die E
c.s. heeft gericht tot de medici die E3 behandeld hebben
en de tussen E c.s. en de betrokken medici althans hun
verzekeraars naar aanleiding daarvan gevoerde correspondentie
alsook de gegevens uit de klachtenprocedure(s)
zijn voldoende bepaald.
Partij bij rechtsbetrekking
3.6. E c.s. heeft betoogd dat aan het derde vereiste van
artikel 843 a Rv niet is voldaan omdat de gevraagde stukken
toezien op een rechtsbetrekking tussen E c.s. en de
betrokken medici, een rechtsbetrekking waarin Delta
Lloyd c.s. geen partij is.
3.7. Ten aanzien van de vraag of de gevraagde stukken
kunnen worden aangemerkt als bescheiden aangaande
een rechtsbetrekking waarin Delta Lloyd c.s. partij is,
overweegt de rechtbank als volgt. De jurisprudentie op
dit punt geeft blijk van verschillende interpretaties, restrictief
dan wel ruim. De bewoordingen van artikel 843a
Rv geven onvoldoende houvast voor de ene of de andere
interpretatie. De rechtbank staat een ruime interpretatie
voor, in aanmerking nemend dat uit de memorie van toelichting
ter zake van de wijziging van artikel 843a Rv per
1 januari 2002 moet worden afgeleid dat is beoogd aan
te sluiten bij de verruiming van de processuele mededelingsplichten.
Voorts is in dezelfde memorie van toelichting
verwezen naar een arrest van de Hoge Raad van
30 januari 1998, NJ 1998/459, waarin de Hoge Raad een
partij niet gehouden achtte een met een derde gesloten
schriftelijke koopovereenkomst in het geding te brengen,
met de opmerking (in de memorie van toelichting) dat op
grond van het gewijzigde artikel 843a Rv kan worden
gevorderd dat de koopovereenkomst in het geding wordt
gebracht.
3.8. Dienovereenkomstig is de rechtbank van oordeel dat
de zinsnede 'aangaande een rechtsbetrekking waarin hij
partij is' zo moeten worden opgevat, dat deze zien op
alle stukken die voor het bepalen van de inhoud van een
rechtsbetrekking van betekenis zijn. Nu de vordering
van E c.s. is gebaseerd op een onrechtmatige daad en een
onrechtmatige daad een rechtsbetrekking is in de zin van
artikel 843a Rv, is sprake van een rechtsbetrekking
waarin Delta Lloyd c.s. partij is.
Dwangsom
3.9. Er bestaat geen aanleiding voor het opleggen van
een dwangsom, nu de rechter die de hoofdzaak zal
beoordelen de vrijheid heeft de door hem passend
geachte gevolgen te verbinden aan het eventueel niet
voldoen door E c.s.
3.10. Ten aanzien van de onder 3.5. gemelde bescheiden
zal op de voet van artikel 843a Rv worden toegewezen
dat deze in het geding worden gebracht.
3.11. De rechtbank zal de beslissing omtrent de kosten
van het incident aanhouden, totdat in de hoofdzaak zal
worden beslist.
4. De beslissing
De rechtbank
in het incident
4.1. veroordeelt E c.s. tot verstrekking van navolgende
afschriften van bescheiden ex artikel 843a Rv, te weten:
de aansprakelijkstellingen gericht tot de medici die E3
behandeld hebben, de naar aanleiding daarvan gevoerde
correspondentie met de betrokken medici, diens belangenbehartiger
(s) en/of verzekeraar (s) alsook de klachtenprocedure(s),
4.2. houdt de beslissing omtrent de kosten van het incident
aan,
in de hoofdzaak
4.3. bepaalt dat de zaak weer op de rol zal komen van
14 september 2011 voor beraad rolrechter omtrent het
bepalen van een comparitie.
I 231 I Noot
Het inzagerecht inzichtelijk: art. 843a Rv (exhibitieplicht)
en inzage in medische informatie
Inleiding
1. Waarover gaat het in deze zaak? Over de vraag of het
slachtoffer dat schadevergoeding vordert wegens - in
dit geval - gehoorschade bescheiden met medische
informatie moet verstrekken aan de aansprakelijk gestelde
partij. De vraag welke medische informatie een
slachtoffer moet verstrekken, is op zich niet bijzonder.
Integendeel: het is een thema, waarmee onder
meer tijdschriften die zich in het bijzonder richten op
de personenschadepraktijk bestendig hun kolommen
vullen.
2. Als er al zo veel over geschreven is, loont het dan wel
om hierna verder te lezen? Of te wel: waarom verdient
juist deze uitspraak dan toch een annotatie? De
uitspraak is interessant, omdat de vraag wordt beoordeeld
aan de hand van art. 843a Rv, het wetsartikel
over de exhibitieplicht of - meer modern - het inzagerecht.
Dat artikel is een nieuwe blikvanger, waarover
sinds vooral 2005/2006 een omvangrijk aantal
uitspraken is gewezen, vorig jaar twee dissertaties
zijn gepubliceerd 1 en dit jaar, vlak voordat deze an-
1
J. Ekelmans, De Exhibitieplicht, diss. Groningen, Deventer, Kluwer, 2010 (hierna: Ekelmans 2010); J.R. Sijmonsma, Het inzagerecht: artikel
843a van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, diss, Maastricht, Deventer, Kluwer, 2010 (hierna: Sijmonsma: 2010).
17

Letsel & Schade 2011 nr. 4
notatie op de mat valt, een wetsontwerp is ingediend.
2
3. De uitspraak brengt tot uitdrukking dat het slachtoffer
dat de hand op de knip houdt bij mogelijk relevante
verzoeken om medische informatie de wind tegen
heeft. Ik denk dat de wijze van beoordeling door
de rechter Hidma - ook auteur van het deel bewijsrecht
in de Pitlo-serie - aan de hand van art. 843a Rv
ook in andere uitspraken gevolgd kan worden. Toen
art. 843a Rv tot wasdom begon te komen, heb ik bepleit
dat verzoeken om medische bescheiden aan de
hand van art. 834a Rv beoordeeld zouden moeten
worden. 3 Ook daarom voldoe ik graag aan de uitnodiging
van de redactie om deze uitspraak te annoteren.
Het wettelijk kader
4. In deze zaak vorderde de aansprakelijke partij verstrekking
van bescheiden op grond van art. 843a Rv.
Voor een succesvol verzoek tot verstrekking van bescheiden
vergt dit artikel kort gezegd het volgende:
a. eiser heeft een rechtmatig belang bij verstrekking
van de bescheiden
b. de bescheiden zijn voldoende concreet ("bepaald"
) omschreven
c. de bescheiden hebben betrekking op een rechtsbetrekking
waarbij de eiser partij is.
De beoordeling van het geschil
5. De aansprakelijk gestelde partij met de mooie naam
Sprookjescamping de Vechtstreek maakte aanspraak
op een dik pak papier: medische informatie, aansprakelijkstellingen
door het slachtoffer van zijn behandelend
artsen, de daarover gevoerde correspondentie
met die artsen of hun belangenbehartigers en/of verzekeraars
en de gegevens uit tegen de betrokken artsen
gevoerde klachtprocedures. Volgens de Sprookjescamping
was de gehoorschade van het slachtoffer
immers niet veroorzaakt door een bacterie in haar
zwembad, althans niet aan haar toe te rekenen, maar
was de schade te wijten aan onbekwame geneeskundige
behandeling van zijn gehoorklachten. Kortom,
een klassieke discussie over causaal verband en toerekening.
6. Het slachtoffer spartelde tegen, maar grotendeels vergeefs,
aldus de rechtbank. De rechtbank meende:
a. dat de gevraagde bescheiden relevant zijn voor
het juridische debat, zodat er sprake is van rechtmatig
belang;
b. dat de aansprakelijkstellingen, correspondentie
daarover en stukken uit klachtprocedures voldoende
concreet omschreven waren en derhalve
verstrekt moesten worden; dat dit niet gold voor
de (overige) medische bescheiden die onvoldoende
bepaald waren omschreven;
c. dat de bescheiden relevant waren voor de beoordeling
van het geschil en derhalve bescheiden
waren aangaande de rechtsbetrekking waarbij de
eiser partij was.
7. Die oordelen zijn geen van drieën opmerkelijk: zij
sluiten immers aan op de ruime uitleg die in de rechtspraak
en de literatuur wordt gegeven aan de in
art. 843a Rv gehanteerde begrippen. Zo wordt rechtmatig
belang doorgaans aangenomen, wanneer bescheiden
worden gevraagd ter onderbouwing van
een niet op voorhand kansloze stelling of verweer. 4
Evenzeer wordt in beginsel aangenomen dat een vordering
voldoende bepaald is omschreven, wanneer
voldoende duidelijk is om welke bescheiden het de
aanvrager te doen is. 5 Tenslotte pleegt de aanspraak
op bescheiden niet beperkt te worden tot bescheiden
die tussen houder en verzoeker zijn gewisseld 6 en
kan - bijvoorbeeld - ook aanspraak gemaakt worden
op een rapport dat op verzoek van een partij door een
derde is opgemaakt zoals - bijvoorbeeld - een opleveringsrapport
van een graafmachine 7 of een due diligencerapport
bij een overname. 8
8. Die - ruimhartige - keuzes zijn begrijpelijk, nu zij
aansluiten op de verruiming van processuele mededelingsplichten
en passen bij de beperkte mogelijkheden
om met succes verweer te voeren tegen een verzoek
tot gelasten van een voorlopig getuigenverhoor
of voorlopig deskundigenbericht. Over die ruime uitleg
valt meer te lezen in de beide vorig jaar verschenen
proefschriften over de exhibitieplicht, waarnaar
de voetnoten verwijzen en - puntiger - in recente artikelen
over het in oktober 2010 gepubliceerde voorontwerp
tot wijziging van art 843a Rv. 9
9. De rechtbank beveelt derhalve dat de bescheiden verstrekt
moeten worden. De rechtbank verbindt geen
dwangsom aan die veroordeling: indien de bescheiden
niet verstrekt worden, kan de rechter daaraan
Kamerstukken II 2011/12nr. 33 079.
J. Ekelmans, Dient de verplichting om medische bescheiden te verstrekken gebaseerd te worden op art. 843a Rv? TVP 2007, p. 29-37.
Zie voor rechtspraak: Ekelmans 2010, § 6.2.4, vgl. ook Sijmonsma 2010, p. 163, waarin Sijmonsma aangeeft dat hij van oordeel is dat
rechtmatig belang slechts ontbreekt als dat voor ieder weldenkend mens duidelijk is.
Zie voor rechtspraak: Ekelmans 2010, § 6.3.3; vgl. ook Sijmonsma 2010, p. 166, waarin Sijmonsma aangeeft dat hij van oordeel is dat
inzage in karrenvrachten bescheiden mogelijk is, als maar duidelijk is waar het om gaat.
Zie voor rechtspraak: Ekelmans 2010, § 5.4; vlg. ook Sijmonsma 2010, p. 169.
Zie - bijvoorbeeld - Rechtbank Den Bosch 16 april 2008 LJN BC9695 (Allianz c.s. / De Langstraat Verhuur).
Zie - bijvoorbeeld - Rechtbank Utrecht 12 september 2007 LJN BB3722 (OPG / Quigley c.s.)
J.R. Sijmonsma: Het inzagerecht vernieuwd, TVPP 2010, p. 179-185; J. Ekelmans: Het wetsvoorstel over het recht op inzage, afschrift of
uittreksel van bescheiden Ars Aequi 2011, p.346-354.
18

Letsel & Schade 2011 nr. 4
immers de gevolgtrekking verbinden die zij geraden
acht. 10 De rechtbank geeft niet aan, wat die gevolgtrekking
dan zou moeten zijn. Logisch is, dat het niet
verstrekken van de bescheiden in beginsel leidt tot
afwijzing van de vordering. 11
10. Succesvol was het slachtoffer slechts in zijn verweer,
dat het verzoek om medische bescheiden te verstrekken
te onbepaald was. Dat de rechtbank dat verweer
honoreerde valt wel te begrijpen, nu het gevraagde
zo ruim was geformuleerd, dat het niet merkbaar toegesneden
was op het voorwerp van debat te weten,
of de gehoorschade aan ondeskundige medische behandeling
viel toe te rekenen. Van een verzoeker
mag immers verlangd worden dat hij zijn verzoek
voldoende concreet toespitst: daarmee wordt immers
voorkomen dat een procespartij wordt belast met nodeloze
informatie uitwisseling. Het afwijzen van het
te ruime verzoek was voor de rechtbank wellicht ook
eenvoudig, omdat de bescheiden die wel verstrekt
moeten worden de Sprookjescamping vermoedelijk
voldoende aanknopingspunten bieden om te bepalen
of het voor haar zinvol en kansrijk is bij haar verweer
te volharden of dat uit te bouwen.
Stellen en verweren
11. Is deze uitspraak dan de maat der dingen voor soortgelijke
geschillen? Neen, dat is niet het geval. Een
rechterlijk oordeel komt tot stand op basis van beoordeling
van de vordering en het daartegen gerichte
verweer. Bij een vordering op grond van art. 843a Rv
is dat niet anders. De rechter mag niet ambtshalve
een vordering op grond van art. 843a Rv afwijzen op
grond van een niet gevoerd verweer. u Interessant is
dus om onder ogen te zien, of bij een anders gevoerd
verweer een andere uitkomst verwacht had mogen
worden. Bood deze zaak de mogelijkheid om nog andere
dan de gevoerde verweren te berde te brengen?
Behoorlijke rechtspleging anderszins gewaarborgd
12. Kennelijk is niet het verweer gevoerd, dat het verzoek
om bescheiden beter op zijn plaats zou zijn bij
een eventueel deskundigenbericht naar causaal verband
en dan maar gedaan zou moeten worden door
de deskundige, niet door de partijen bij het geschil.
Zo'n verweer kan aansprekend zijn voor het slachtoffer
dat op goede of slechte gronden de vragen van
de aansprakelijk gestelde partij te opdringerig, te vrijpostig
of te onbekwaam vindt. Zo'n verweer zou aansluiten
bij de arresten van de Hoge Raad uit februari
2008 in de twee Fortis-zaken, waarin de Hoge Raad
uitsprak dat ter gelegenheid van een voorlopig deskundigenbericht
niet verzocht kon worden om verstrekking
van medische bescheiden. 13 Immers, aldus
de Hoge Raad, de wettelijke regeling bood daarvoor
geen wettelijke grondslag en de deskundige zou nodeloos
door partijen voor de voeten gelopen worden.
Op dit uitgangspunt sluit aan lagere rechtspraak
waarbij verzoeken tot verstrekking werden afgewezen
omdat voorrang gegeven moet worden aan een
reeds aanhangig verzoek tot houden van een voorlopig
deskundigenbericht. 14
13. In deze zaak werd het verzoek echter niet gedaan in
het kader van een deskundigenbericht en was evenmin
al een verzoek tot het houden van een voorlopig
deskundigenbericht aanhangig. Het verzoek was een
zelfstandig verzoek in het kader van een bodemprocedure.
Naar de letter van de wet bestaat ook voor
die situatie de mogelijkheid om de vordering tot verstrekking
van bescheiden af te wijzen. Art. 843a, lid
4 bepaalt immers dat verstrekking achterwege kan
blijven, wanneer behoorlijke rechtsbedeling anderszins
is gewaarborgd. Die bepaling is in de wet geïntroduceerd
met het argument dat een getuigenverhoor
de voorkeur kan verdienen boven het opvragen
van bescheiden. Met gebruikmaking van dit uitgangspunt
zou een rechter een verzoek tot verstrekking
kunnen afwijzen omdat eerst maar een comparitie
moet plaatsvinden, waarbij zo nodig bepaald
kan worden dat een deskundigenbericht moet plaatsvinden.
15
14. Is zo'n uitkomst logisch? Ik denk het niet. De gedachte
dat verstrekking van bescheiden geweigerd kan
worden, omdat informatie ook anderszins verkregen
kan worden, is niet veel verder gekomen dan de toelichting
in de parlementaire geschiedenis. De opmerking
was immers onlogisch, omdat uitwisseling van
bescheiden minder belastend zal zijn dan bijvoorbeeld
een voorlopig getuigenverhoor of een voorlopig
deskundigenbericht. De houder van bescheiden die
betoogt dat bijvoorbeeld een getuigenverhoor een beter
alternatief is, ziet zijn verweer dan ook in de regel
stranden. De wettelijke bepaling stuit dan ook op kritiek
16 en is in het wetsontwerp derhalve vervallen 17 :
er is immers geen reden om de exhibitieplicht zonder
Ekelmans 2010, § 11.4.
Vgl. Rechtbank Arnhem 16 februari 2011, LJN BP6625 (X / RVS) bij een beroep op blokkeringsrecht bij deskundigenbericht.
HR 6 oktober 2006, NJ 2006, 547 (Meijer / Cornelis).
HR 22 februari 2008 LJN BB3676 (Fortis ASR Schadeverzekering / X)
Rechtbank Utrecht Arnhem (vzr) 26 juni 2009, LJN BJ4425 r.o. 4.5. (Allianz / X); Rechtbank Utrecht 21 oktober 2009, LJN BK 2302 r.o.
4.4. (X/Allianz)
Vgl. Rechtbank Utrecht 27 augustus 2008 LJN BE9204 r.o. 2.4. 4.v. (X / Fortis ASR)
Zie - o.a. - Ekelmans 2010, § 8.2.1 en Sijmonsma 2010 p. 27-28.
Kamerstukken II 33 079, nr 3, p. 2.
19

Letsel & Schade 2011 nr. 4
meer achter te stellen bij andere mogelijkheden tot
bewijslevering. Voor personenschadezaken is in
overeenstemming daarmee al eerder en ook recent
door Christiaans en Hengeveld 18 , Van Dijk 19 , Wilken
20 en Wilken, Akkermans en Legemaate 21 bepleit
dat medische informatie ook los van een voorlopig
deskundigenbericht verstrekt zou moeten worden.
Kortom, om partijen niet nodeloos te noodzaken om
de tocht naar een deskundige te maken.
15. Wat mij betreft is het toelaten van deze zelfstandige
vordering inmiddels eens te meer logisch, omdat dat
aansluit én bij hetgeen thans elders is geregeld én bij
hetgeen ons te wachten staat. Het sluit aan bij hetgeen
reeds is voorzien, nu volgens de memorie van
toelichting bij de deelgeschillenregeling - bijvoorbeeld
- medische gegevens van de huisarts of andere
behandelaars opgevraagd kunnen worden. 22 Het
sluit aan bij hetgeen ons te wachten staat, nu het
wetsontwerp inzagerecht dat de minister in november
dit jaar bij de Tweede Kamer heeft ingediend,
voorziet in de mogelijkheid om in een zelfstandige
verzoekschriftprocedure om verstrekking van bescheiden
te vragen, zoals thans in een zelfstandige
verzoekschriftprocedure een voorlopig getuigenverhoor
gevraagd kan worden. 23
Vertrouwelijkheid
16. Kennelijk is evenmin het verweer gevoerd, dat verstrekking
van de bescheiden achterwege zou moeten
blijven, omdat een gewichtige reden aan verstrekking
in de weg zou staan. Aan zo'n verweer valt te
denken al was het maar, omdat de memorie van toelichting
bij de wijziging in art. 843a Rv in 2002 de
medische status als typisch voorbeeld noemt van bescheiden
waarbij een beroep gedaan kan worden op
een gewichtige reden. 24
17. De lat voor een succesvol beroep op een gewichtige
reden ligt echter hoog. Honorering van dat verweer
vergt volgens de Hoge Raad dat het individuele belang
van geheimhouding zwaarder moet wegen dan
het maatschappelijke belang bij waarheidsvinding. 25
Die situatie zal niet gauw aan de orde zijn, zodat het
verweer niet snel met succes te voeren valt.
18. Het verweer dat een gewichtige reden aan verstrekking
in de weg staat, is - kennelijk - niet gevoerd.
Evenmin is - kennelijk - betoogd, dat het beroepsgeheim
voor medische gegevens niet omzeild zou mogen
worden door gegevens rechtstreeks van de patiënt
te vragen. 26 Aan de uitspraak valt niet te zien, of
dat verweer wellicht ook achterwege is gebleven vanuit
de gedachte dat de correspondentie uitgewisseld
in het kader van een aansprakelijkstelling en klachtprocedure
zich niet vanzelfsprekend op één lijn laat
stellen met de informatie uitgewisseld in de besloten
setting van de spreekkamer.
19. Dat al deze verweren niet gevoerd zijn, is hoe dan
ook begrijpelijk. De bewijslast voor causaal verband
rust immers op het slachtoffer, zodat die, wanneer hij
tegenover een gemotiveerde betwisting onvoldoende
stelt, kan kiezen: óf hij komt met de informatie over
de brug óf hij laat verstrekking van informatie achterwege
en zijn vordering wordt óf wegens niet voldoen
aan de stelplicht óf wegens ontbreken van bewijs afgewezen.
27 De door de rechtbank gemaakte keuze
om een bevel te geven zonder dwangsom maar met
de opmerking dat aan niet verstrekking de gevolgen
verbonden kunnen worden die de rechter geraden
acht, sluit goed op dat dilemma aan. Voor de keuze
om wel of niet te verstrekken geldt dan: "make your
choice and pay the price". Wie relevante informatie
niet verstrekt, ziet met die weigering zijn vordering
of verweer verdampen.
Proportionaliteit blijft natuurlijk van belang
20. De uitspraak is dan ook een mooie bevestiging dat de
vraag of bescheiden verstrekt moeten worden ook in
de personenschadepraktijk beoordeeld kan worden
aan de hand van het bepaald in art. 843a Rv, kortom
dat de personenschadepraktijk geen vreemde eend in
de bijt is en beoefend en begrepen kan worden met
het gebruikmaking van het bewijsrechtelijk kader dat
ook voor andere zaken dan personenschadezaken
geldt. 28
21. Het volgen van het gebruikelijke bewijsrechtelijke
kader betekent ondertussen niet dat slachtoffers bij
vorderingen tot verstrekking van medische beschei-
S.M. Christiaan en W.J. Hengeveld: Februari-arresten. De patiëntenkaart: partijen, de deskundige beschikt; TvP 2008, p. 51-56.
Ch. Van Dijk: De beschikkingen van de Hoge Raad over de patiëntenkaart en de gevolgen daarvan, PlV-bulletin 2008-3, p. 4-9 en Ch. Van
Dijk in annotatie onder Rechtbank Arnhem (vzr] 26 juni 2009, JA 2009, 146 [Allianz/ X)
A. Wilken in annotatie onder Rechtbank Utrecht 27 augustus 2008, JA 2008, 169 [X / Fortis ASR)
A. Wilken, A.J. Akkerman en J. Legemaate: Medisch beoordelingstraject bij letselschade: inventarisatie bestaande normering, knelpunten
en mogelijke oplossingsrichtingen, de letselschaderaad, 2010, p. 28-29.
Kamerstukken II 2007/08, 31 518, nr 3, p 16.
Kamerstukken II 33079, nr. 2, art. 162b Rv.
Pari. Gesch. Burg. Procesrecht, Van Mierlo/Bart, p. 155.
HR 11 juli 2008, NJ 2009, 451 r.o. 3.4.6. ( De Telegraaf c.s. / Staat)
Waarover nader: Ekelmans 2010, § 7.4.5.
E.M. Deen: Letselschade en de patiëntenkaart, een bewijsrechtelijke beschouwing, TCR 2010, p. 98-103; vgl. Ekelmans 2010, § 7.9.
Vgl. aldus ook R. de Bock: Tussen waarheid en onzekerheid: over het vaststellen van feiten in de civiele procedure, diss. Tilburg, 2010,
Deventer, p. 162.
20

Letsel & Schade 2011 nr. 4
den steeds spontaan de kast wijd open moeten zetten
op straffe van afwijzing van hun aanspraken. 29 Ook
in dat opzicht is de personenschadepraktijk niet anders
dan de praktijk bij andere geschillen: een verzoek
om informatie moet betrekking hebben op gegevens
die relevant kunnen zijn voor het geschil of -
nog wat meer toegespitst - op feiten die van doorslaggevende
betekenis kunnen zijn en voldoende
concreet zijn onderbouwd en betwist. 30 Voor fishing
expeditions, het te zeer in het wilde weg vragen, is
geen ruimte, ook niet personenschadezaken.
22. Wat wel en niet gevraagd kan worden, is afhankelijk
van de kwaliteit van het gevoerde debat. De vraag
wat moet worden verstrekt kan dan ook mede beïnvloed
worden door - bijvoorbeeld - de looptijd en
omvang van de schade, de bekendheid met eerdere
ongevallen of uitval, een atypisch verloop van de
klachten, tekenen van aggravatie, simulatie of onjuiste
mededelingen. 31 Voor personenschadezaken geldt
evenzeer als voor andere zaken dat de discussie, wat
wel en niet verstrekt moet worden, in de regel dan
ook meer te maken heeft met de vraag, wat relevant
is of kan zijn dan met de vraag, of gegevens vertrouwelijk
zijn.
MrJ. Ekelmans
Advocaat bij Ekelmans & Meijer Advocaten in Den
Haag
I 232 1 Centrale Raad van Beroep
17 mei 2011
(C. van Viegen, J.F. Bandringa en C.G. Kasdorp; LJN BQ5236,
09/3410 WWB)
Smartengeld wordt voor 40% beschouwd als vermogen,
op grond waarvan de bijstandsgerechtigde wordt
gekort.
1. In artikel 52, eerste lid, onder e van de Abw is bepaald
dat een vergoeding voor immateriële schade niet als vermogen
in aanmerking wordt genomen voor zover dit,
gelet op de aard en de hoogte van de uitkering, uit een
oogpunt van bijstandsverlening verantwoord is. Het College
van B&W heeft derhalve terecht bezien of, en zo ja in
hoeverre, het uit een oogpunt van bijstandverlening verantwoord
is de onderhavige vergoeding niet als vermogen
in aanmerking te nemen. De ernst van de gevolgen van
het ongeval kan volgens vaste rechtspraak in vergelijkbare
gevallen (zie bijvoorbeeld CRvB 11 mei 2004, LJN
AO9283) er niet toe leiden - gelet op het karakter van de
Abw als laatste bestaansvoorziening bezien in samenhang
met de hoogte van de verkregen schadevergoeding -
dat het gehele bedrag aan uitgekeerd smartengeld bij de
vaststelling van de vermogenspositie van appellant buiten
beschouwing dient te blijven. De Raad vindt geen
grond om het standpunt van het College van B&W, dat
een bedrag ter hoogte van 40% van de ontvangen schadevergoeding
als vermogen in aanmerking diende te worden
genomen, voor onjuist te houden.
2. Het slachtoffer meent dat zijn smartengeld bedoeld is
voor een periode van minstens 30 jaar, en dus ook aan die
periode dient te worden toegerekend. De Raad is het daar
niet mee eens. Uit de vaststellingsovereenkomst blijkt dat
het smartengeld als een lumpsum is gekenschetst, in algemene
termen bedoeld voor geleden en nog te lijden
schade, waarbij een toerekening over een bepaalde
periode niet goed mogelijk is. Het College heeft dan ook
terecht de datum van aanvang van de te beoordelen
periode gesteld op de datum ongeval en vervolgens berekend
over welke periode, gelet op de naderhand verkregen
en alsnog in aanmerking te nemen middelen, aan appellant
vanaf die datum onverschuldigd bijstand is betaald,
hetgeen heeft geleid tot de vaststelling van een terugvorderingsperiode
van 23 juli 1999 tot en met 31 oktober
2001. (met als resultaat invordering van 40% van het
smartengeld, red.)
appellant
tegen
het College van burgemeester en wethouders van de gemeente
Rotterdam (hierna: College]
I. Procesverloop
Namens appellant heeft mr. CA. Pors, advocaat te Oud-
Beijerland, hoger beroep ingesteld.
Het College heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 5 april
2011. Voor appellant is verschenen mr. Pors. Het College
heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. E. van Lunteren,
werkzaam bij de gemeente Rotterdam.
E. Overwegingen
1. De Raad ontleent aan de aangevallen uitspraak de volgende
in dit geding van belang zijnde feiten en omstandigheden
(waarbij voor eiser moet worden gelezen
appellant en voor verweerder het College):
"Eiser ontving een bijstandsuitkering.
Eiser is op 23 juli 1999 betrokken geraakt bij een auto-ongeval.
Hij is ten gevolge hiervan blijvend invalide geworden. Bij
eiser is een blijvende invaliditeit vastgesteld van 72 %.
Eiser heeft in verband met het door hem opgelopen letsel als
gevolg van het ongeval van Amev Schadeverzekering N.V.
(Fortis), de verzekeraar van de veroorzaker van het ongeval,
Vgl. Sijmonsma 2010, p. 133.
Zie aldus bijvoorbeeld Rechtbank Den Haag 14 september 2011, LJN BU3S35 r.o. 4.5 (Milieudefensie / Shell)
A. Wilken, A.J. Akkerman en J. Legemaate: Medisch beoordelingstraject bij letselschade: inventarisatie bestaande normering, knelpunten
en mogelijke oplossingsrichtingen, de letselschaderaad, 2010, p. 53-54.
21