inhoud

N I E T V E R B O O D E N . 135
Sabbaths-wetten van Mofes onbekwaam, om tot
Krygsmans-dienden gebruikt te worden. Men kan
derhalven vtaagen : behoort de Oorlog mede tot
dien lichaamlyken arbeid , dien Mofes op den Sabbath
verbooden heeft? Was die waar, dan zoude
men niet kunnen begrypen , hoe de ftaat der Jooden
by zulk eene Wet zoude hebben kunnen beftaan.
Men zoude daar by niet eens voor Struikrooveren
veilig zyn , en de Overheid was dan ten
eenenmaale buiten ftaat , om op den Sabbath de
openbaare rust te bewaaren , wanneer het eenen
troep van Booswichten fkchts in de gedachten kwam
om dezelve te willen ftooren !
Ik ben volkomen verzekert , dat Mofes zulk
eene wonderlyke Wet niet gegeeven heeft. Hec
woord dienst-arbeid (nTD?; geeft ons ten minften
geene aanleiding, om aan Krygs-dienden te
denken. Indien iemand ons aanrande of floeg ,
zouden wy ons zekerlyk met eigene handen verweeren
, en dit niet aan onze Bedienden of Lyfeigenen
opdraagen : zelfsverdediging bygevolg en
regenweer , kan niet wel dienst - arbeid , of werk
van knechten genaamt worden. Ook was by oude
Volken het voeren van Ooi log zekerlyk geen werk ,,
dat men door zyne knechten liet doen ; zy zagen
het als ten uiterllen gevaarlyk aan , Slaaven wapenen
in de hand te geeven ; vrye Burgers moesten
vegten , en eerst in de allerwanhoopigfte omftandigheden
, en wanneer de ftaat door zwaare nederlaagen
uitgeput was , kwam men tot het uiterfte „
om de Slaaven te wapenen , die men dan noch wel
te vooren de vryheid gaf.
Ik bekenne gaerne , dat dit alleen noch niet beflhfend
is. Uit 'de afdamming van een woord ,
ï 4
kan