Normconform ombudswerk: een zoektocht naar ombudsnormen

Normconform ombudswerk: een zoektocht naar ombudsnormen Normconform ombudswerk: een zoektocht naar ombudsnormen

vlaamseombudsdienst.be
from vlaamseombudsdienst.be More from this publisher
13.04.2015 Views

hoewel de wetgeving dat oplegt. De Belastingdienst legt daarom een boete op. De Belastingdienst houdt (op 1 “vergissing” na) geen rekening met het gegeven dat de verzoeker hoogbejaard is, zijn zaken niet meer voldoende zelf kan beheren en weinig financiële middelen heeft. De Vlaamse Ombudsdienst vindt dit onredelijk. - Het televisietoestel staat ingeschreven op naam van de partner van de verzoeker. De partner verhuist en laat het toestel achter bij de verzoeker. De inschrijving bij de Belastingdienst voor Vlaanderen voor het toestel volgt de domiciliewijziging van de partner, hoewel die op zijn nieuwe adres geen toestel heeft. De verzoeker heeft strikt genomen geen inschrijving voor het toestel, dus rekent de Belastingdienst een taksverdubbeling aan. Voor de betrokken periode is nochtans al betaald, zij het op naam van de partner. De Vlaamse Ombudsdienst vindt het onredelijk dat tweemaal voor een zelfde toestel moet betaald worden. De Belastingdienst vindt dat uiteindelijk ook en past haar werkwijze aan. - De gerechtsdeurwaarder wordt te snel ingeschakeld, met bijkomende kosten tot gevolg. Dat staat niet in een evenwichtige verhouding tot de tijd die de klager kreeg en het bedrag dat gevorderd wordt. - Gevallen die de Vlaamse Ombudsdienst als overmacht beschouwt, maar waarvoor de regelgeving niet uitdrukkelijk een afwijkingsmogelijkheid bevat: - De verzoeker heeft einde mei een auto-ongeval waardoor de auto en het autoradiotoestel tot schroot herleid worden. De verzoeker meldt dit op 2 juni aan de Belastingdienst voor Vlaanderen. De Belastingdienst voor Vlaanderen vindt de opzegging laattijdig: 31 mei is de uiterste datum. - De verzoeker dient enkele dagen te laat een bezwaarschrift in tegen de milieuheffing. De Vlaamse Milieumaatschappij wil er geen rekening mee houden. De verzoeker roept nochtans dwingende medische redenen in (hospitalisatie, …) om de laattijdigheid te verantwoorden. De Vlaamse Ombudsdienst stelt vast dat de overheidsdiensten de mogelijkheid van afwijking wegens overmacht niet principieel uitsluiten omdat de regelgeving die niet bevat, maar dat ze inhoudelijk proberen te motiveren dat in het concrete geval geen overmacht kan ingeroepen worden. Sommige andere onredelijk ervaren situaties heeft de Vlaamse Ombudsdienst als “ongegrond met een beleidsaanbeveling” beoordeeld, met als argument dat de onredelijkheid in de regelgeving zelf vervat is, en de overheidsdienst niet anders kon dan de regelgeving toe te passen. De klacht is met andere woorden 30

ongegrond ten aanzien van de overheidsdienst. Ten aanzien van de regelgever mag de Vlaamse Ombudsdienst geen uitspraak doen over de gegrondheid (zie Ombudsdecreet), maar uiteraard wel aanbevelingen formuleren. Voorbeeld: Om recht te hebben op een studietoelage, moeten de inkomsten onder een bepaalde grens zitten. Een tweede voorwaarde is dat het kadastraal inkomen (KI) niet hoger is dan 20 % van het inkomen. Personen met een groot vermogen maar weinig inkomsten maken geen deel uit van de doelgroep. Bij enkele verzoekers waren de inkomsten zo laag (bestaansminimum, werkloosheidsuitkering) dat het KI toch meer dan 20 % bedroeg. Daardoor kon hen geen studietoelage toegekend worden. Een ongewild neveneffect van die KIregel. De Vlaamse Ombudsdienst heeft de klacht gekwalificeerd als ongegrond ten aanzien van de betrokken overheidsdienst, maar een beleidsaanbeveling geformuleerd. De regel is inmiddels aangepast voor de studietoelagen voor hoger onderwijs, maar nog niet voor de studietoelagen voor secundair onderwijs. Twee soorten onredelijke/onbillijke situaties kunnen dus onderscheiden worden: - De overheidsdienst heeft een keuzemogelijkheid, maar heeft de afweging niet behoorlijk uitgevoerd: de klacht is gegrond wegens schending van de ombudsnorm redelijkheid/evenredigheid. - De overheidsdienst heeft geen keuzemogelijkheid: de klacht is ten aanzien van de overheidsdienst ongegrond, maar de Vlaamse Ombudsdienst formuleert een aanbeveling ten aanzien van de beleidsmakers. 3 Andere ombudsdiensten De kernvraag is of je van een overheidsdienst kan vragen de rechtsregel even opzij te schuiven omdat de toepassing ervan in het voorliggende geval tot een onredelijke/onbillijke situatie leidt. - De Europese ombudsman De Europese Code van Goed Administratief Gedrag heeft twee ombudsnormen die in de lijn liggen: - Artikel 6: Evenredigheid “Bij het nemen van besluiten ziet de ambtenaar erop toe dat de maatregelen in verhouding staan tot het nagestreefde doel. De ambtenaar vermijdt met name de rechten van de burgers te beperken of hun verplichtingen op te leggen indien deze beperkingen of verplichtingen niet in verhouding staan tot het nagestreefde doel van de maatregel. 31

hoewel de wetgeving dat oplegt. De Belastingdienst legt daarom <strong>een</strong> boete op.<br />

De Belastingdienst houdt (op 1 “vergissing” na) g<strong>een</strong> rekening met het gegeven<br />

dat de verzoeker hoogbejaard is, zijn zaken niet meer voldoende zelf kan beheren<br />

en weinig financiële middelen heeft. De Vlaamse Ombudsdienst vindt dit<br />

onredelijk.<br />

- Het televisietoestel staat ingeschreven op naam van de partner van de verzoeker.<br />

De partner verhuist en laat het toestel achter bij de verzoeker. De inschrijving<br />

bij de Belastingdienst voor Vlaanderen voor het toestel volgt de domiciliewijziging<br />

van de partner, hoewel die op zijn nieuwe adres g<strong>een</strong> toestel<br />

heeft. De verzoeker heeft strikt genomen g<strong>een</strong> inschrijving voor het toestel, dus<br />

rekent de Belastingdienst <strong>een</strong> taksverdubbeling aan. Voor de betrokken periode<br />

is nochtans al betaald, zij het op naam van de partner. De Vlaamse Ombudsdienst<br />

vindt het onredelijk dat tweemaal voor <strong>een</strong> zelfde toestel moet betaald<br />

worden. De Belastingdienst vindt dat uiteindelijk ook en past haar werkwijze<br />

aan.<br />

- De gerechtsdeurwaarder wordt te snel ingeschakeld, met bijkomende kosten<br />

tot gevolg. Dat staat niet in <strong>een</strong> evenwichtige verhouding tot de tijd die de<br />

klager kreeg en het bedrag dat gevorderd wordt.<br />

- Gevallen die de Vlaamse Ombudsdienst als overmacht beschouwt, maar<br />

waarvoor de regelgeving niet uitdrukkelijk <strong>een</strong> afwijkingsmogelijkheid bevat:<br />

- De verzoeker heeft einde mei <strong>een</strong> auto-ongeval waardoor de auto en het<br />

autoradiotoestel tot schroot herleid worden. De verzoeker meldt dit op 2 juni<br />

aan de Belastingdienst voor Vlaanderen. De Belastingdienst voor Vlaanderen<br />

vindt de opzegging laattijdig: 31 mei is de uiterste datum.<br />

- De verzoeker dient enkele dagen te laat <strong>een</strong> bezwaarschrift in tegen de milieuheffing.<br />

De Vlaamse Milieumaatschappij wil er g<strong>een</strong> rekening mee houden.<br />

De verzoeker roept nochtans dwingende medische redenen in (hospitalisatie,<br />

…) om de laattijdigheid te verantwoorden.<br />

De Vlaamse Ombudsdienst stelt vast dat de overheidsdiensten de mogelijkheid<br />

van afwijking wegens overmacht niet principieel uitsluiten omdat de regelgeving<br />

die niet bevat, maar dat ze inhoudelijk proberen te motiveren dat in<br />

het concrete geval g<strong>een</strong> overmacht kan ingeroepen worden.<br />

Sommige andere onredelijk ervaren situaties heeft de Vlaamse Ombudsdienst<br />

als “ongegrond met <strong>een</strong> beleidsaanbeveling” beoordeeld, met als argument dat<br />

de onredelijkheid in de regelgeving zelf vervat is, en de overheidsdienst niet<br />

anders kon dan de regelgeving toe te passen. De klacht is met andere woorden<br />

30

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!