Normconform ombudswerk: een zoektocht naar ombudsnormen

in acht wordt genomen. Leden van het publiek die zich in dezelfde situatie bevinden,
moeten op dezelfde wijze behandeld worden.
2. Als de wijze van behandeling verschilt, ziet de ambtenaar erop toe dat dit
op grond van de relevante objectieve kenmerken van het betrokken geval gerechtvaardigd
is.
3. De ambtenaar vermijdt in het bijzonder ongerechtvaardigde discriminatie
tussen burgers op grond van nationaliteit, geslacht, ras, huidskleur, etnische of
sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of geloofsovertuiging,
politieke of andere mening, lidmaatschap van een nationale minderheid, bezit,
geboorte, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid.”
- Het College van federale ombudsmannen
Bij het College van federale ombudsmannen wordt de ombudsnorm als volgt
omschreven: “dit houdt in dat de overheid burgers die zich in gelijke gevallen
bevinden, gelijk moet behandelen. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet zijn
het uitgangspunt. De overheid moet tevens onpartijdig zijn”. De ombudsmannen
zien er ook op toe “dat die beginselen nageleefd worden bij feitelijk handelen”.
Bij het College van federale ombudsmannen is de ombudsnorm in 2000 driemaal
geschonden. Omdat het gelijkheids- en niet-discriminatiebeginsel ook een
grondrechtelijke verankering kent, onder meer in de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet, kan een schending van de gelijkheid ook worden gevat onder de
ombudsnorm overeenstemming met het recht. Een voorbeeld vinden wij in het
jaarverslag 1998 van het College van federale ombudsmannen inzake brugpensioen:
ze gaan met name na of de reglementering, die voorschrijft dat de betrokkenen
in België verblijven, wel strookt met de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet en een Europese richtlijn.
- De Nederlandse nationale ombudsman
Het “vereiste van gelijke behandeling van gelijke gevallen” houdt een fundamentele
rechtsstatelijke eis in, die met artikel 1 van de Nederlandse Grondwet
als uitgangspunt, ook buiten het domein van de algemeen geldende voorschriften
moet worden gerespecteerd.
De Nederlandse nationale ombudsman tekende in 1990 12 schendingen van
het gelijkheidsbeginsel op. In 1992 ging het om 4 schendingen van het gelijkheidsbeginsel,
wat neerkomt op 0 % (op 1.637 beoordelingen). In 1998 gaat het
22