Normconform ombudswerk: een zoektocht naar ombudsnormen

“de overeenstemming met de rechtsregels”. Deze ombudsnorm vertegenwoordigt
er in het jaarverslag 2000 8,8 % van het totale aantal normschendingen.
Door het College van federale ombudsmannen wordt een eerder theoretisch
onderscheid gemaakt tussen enerzijds de beoordeling van het geschreven recht
op zich en anderzijds van de machtsoverschrijding door de overheid, dit is de
overtreding van de algemene rechtsbeginselen en beginselen van behoorlijk
bestuur.
- Andere
De lokale ombudsmannen hanteren meestal een drieledige opdeling van hun
beoordelingscriteria en maken daarbij een onderscheid tussen:
- De overeenstemming met de rechtsregels (in ruime zin).
- De beginselen van behoorlijk bestuur (zie ook andere “behoorlijkheidsnormen”
die de Vlaamse Ombudsdienst hanteert).
- De ombudsnormen (of ombudsnormen die eigen zijn aan het ombudsgegeven,
zie ook de zorvuldigheidsnormen die de Vlaamse Ombudsdienst hanteert).
De ombudsvrouw van de stad Gent hanteert dezelfde ombudsnorm en omschrijving
als de Vlaamse Ombudsdienst. Uit haar jaarverslag 2000 blijkt dat
van de ongeveer 650 beoordeelde klachten in dat jaar, er 105 te maken hadden
met de overeenstemming met het recht. In vergelijking met de andere beoordelingscriteria
is het één van de meest gebruikte beoordelingscriteria.
De ombudsman van de stad Brugge kent ook een afzonderlijke plaats toe aan
de ombudsnorm overeenstemming met het recht. Hij onderscheidt deze ombudsnorm
van de beginselen van behoorlijk bestuur. Voor hem is het “evident
dat slechts over behoorlijk bestuur kan gesproken worden als het ook juridisch
correct is.”
4 Conclusie
De ombudsnorm overeenstemming met het recht wordt gebruikt telkens
wanneer door de overheid een rechtsregel (met inbegrip van de algemene rechtsbeginselen
en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur) niet is nageleefd,
of de interpretatie ervan volgens de Vlaamse Ombudsdienst onjuist is.
Een pure en exhaustieve wettigheidstoetsing is geen kernopdracht van een
ombudsinstelling.
11