Jaarverslag 2011 - Aquafin

werken aan zuiver water
Jaarverslag 2011
Dichter bij onze klanten

Dichter bij onze klanten
Jaarverslag 2011

2
Jaarverslag 2011

Inhoud
12
Verslag van de raad
van bestuur over
het boekjaar 2011
4
Aquafin kort
8
Voorwoord
52
Maatschappelijk
verantwoord
ondernemen
70
Jaarrekening
3

4
Jaarverslag 2011
Aquafin kort
EEN STERKE PARTNER VOOR
HET VLAAMSE GEWEST
Aquafin is in 1990 opgericht door het Vlaamse Gewest
om de rioolwaterzuiveringsinfrastructuur in Vlaanderen
verder uit te bouwen, te exploiteren en te financieren.
Aquafin vangt het huishoudelijke afvalwater van de
gemeentelijke riolen op in verzamelriolen en voert het naar
zuiveringsinstallaties, waar het wordt behandeld volgens
de Europese en Vlaamse normen.
De kosten voor de uitgevoerde infrastructuurwerken en
de werkingskosten van Aquafin worden via de drinkwater -
maatschappijen gedeeltelijk doorgerekend aan de drinkwater -
verbruiker. Hiermee volgt het Vlaamse Gewest het ‘de
vervuiler betaalt’-principe, dat door Europa aangemoedigd
wordt. Het saldo wordt aan de drinkwatermaatschappijen
betaald via een werkingstoelage uit het Minafonds.
Aquafin staat voor een goed beheer van de zuiverings -
infrastructuur en een sterk vermogen tot innovatie. Zo liggen
methodologieën van Aquafin aan de basis van de gebieds -
dekkende uitvoeringsplannen, die duidelijk aangeven op het
gemeentelijke grondgebied welke infrastructuur er wanneer
door het gewest of door de gemeente moet worden voorzien.
Door zijn opgebouwde knowhow en jarenlange ervaring is
Aquafin ook een gegeerde partner in binnen- en buitenlandse
onderzoeksprojecten, gericht op de implementatie van de
Europese kaderrichtlijn Water. De kennis die Aquafin zo verwerft,
komt ten goede aan het Vlaamse Gewest en de gemeenten.

6
Jaarverslag 2011
n
Infrastructuur in beheer voor het Vlaamse Gewest
n
Voor de industrie in Vlaanderen en buitenlandse partners
Eind 2011 was Aquafin verantwoordelijk voor de exploitatie
van 256 rioolwaterzuiveringsinstallaties. Om het afvalwater
naar de zuiveringsinstallaties te transporteren, had Aquafin
4.914 km bovengemeentelijke collectoren voor huishoudelijk
afvalwater en 1.252 bovengemeentelijke pompstations in
beheer. In 2011 voldeden 98,8% van de rioolwater zuiverings -
installaties alle opgelegde emissiegrenswaarden. Dat is het
beste resultaat ooit bereikt.
PRODUCTEN EN DIENSTEN BUITEN DE
OVEREENKOMST MET HET VLAAMSE GEWEST
n
Voor de Vlaamse gemeenten
Aquaplus NV, het dochterbedrijf van Aquafin, richt zich in het
binnenland op de noden van de industrie om aan de Europese
richtlijnen te voldoen. Het bedrijf voert er vooral advies-, bouw -
kundige en ontwerp -en exploitatieopdrachten uit. Op de
internationale markt neemt Aquaplus als consultant deel
aan open internationale aanbestedingsprocedures. Meestal is
het bedrijf dan onderaannemer. De focus ligt op de nieuwe
lidstaten van de Europese Unie, met opdrachten voor de
Europese Commissie, voor nationale overheden, steden,
gemeenten en nutsbedrijven binnen alle stadia van de
afval waterzuiveringscyclus. Buiten Europa is Aquaplus vooral
actief in het Midden Oosten en in China. Via joint venture
ASEWater Technologies ontwikkelt het ook activiteiten in India.
Aquafin biedt zijn diensten ook aan voor de uitbouw en het
beheer van het gemeentelijke stelsel. Een stad of gemeente
kan kiezen voor een samenwerking op lange termijn via
een concessie, of ad hoc opdrachten toewijzen aan Aquafin.
Daarnaast bestaat de mogelijkheid om in te stappen in
samenwerkingsverbanden die Aquafin heeft met drinkwater -
maatschappijen AWW en TMVW (rio-link), VMW (RioAct en
Rio-P) en Vivaqua.

KERNCIJFERS
Bedragen in 000 euro 2007 2008 2009 2010 2011
Bedrijfsopbrengsten 324.730 326.340 352.047 362.540 426.391
Te bestemmen winst 10.339 6.289 6.531 7.084 9.585
Balanstotaal 2.398.467 2.280.359 2.429.354 2.671.015 3.021.359
Eigen vermogen 166.592 169.908 167.236 216.561 230.545
Financiering korte termijn 204.800 82.994 30.500 140.600 82.006
Financiering lange termijn 1.269.125 1.192.967 1.303.608 1.355.481 1.724.036
Medewerkers Aquafin 777 820 854 882 892
Medewerkers VMM 98 95 92 89 87
Medewerkers totaal (aantal) 875 915 946 971 979
PROJECTEN IN PORTEFEUILLE VOOR HET VLAAMSE GEWEST
31 december 2011 Aantal projecten Waarde (mio euro)
Opgeleverd 2.268 2.964,21
Gegund en aanbesteed 330 403,51
In ontwerp 986 934,03
Totaal 3.584 4.301,75
Aquafin kort
7

8
Jaarverslag 2011

Voorwoord
KWALITEIT OP MAAT VAN DE KLANT
Vóór de opstart van Aquafin, werd amper 28% van het
huishoudelijke afvalwater in Vlaanderen gezuiverd. Twintig jaar
later is de kloof in zuiveringsgraad met de buurlanden
duidelijk aan het dichtgroeien en bedraagt de zuiveringsgraad
80%.
In agglomeraties groter dan 10.000 inwonersequivalent
zijn alle zuiveringsinstallaties opgeleverd. Ook alle collectoren
zijn er in gebruik genomen. In agglomeraties tussen 2.000 en
10.000 inwonersequivalent is er nog één zuiveringsinstallatie
in aanbouw en 13 collectoren in uitvoering. Medio 2012 zal
het Vlaamse Gewest volledig voldoen aan de richtlijn Stedelijk
Afvalwater.
De actieve opdrachtenportefeuille met investerings -
projecten voor het Vlaamse Gewest bedroeg op 31 december
2011 ruim 1,3 miljard euro voor 1.316 projecten. Aquafin leverde
tot die datum 2.268 investerings- en renovatieprojecten
op voor bijna 3 miljard euro. Ook midden in de Europese
soevereine schuldcrisis, bleven de financiers vertrouwen
houden in Aquafin, dat de uit te voeren werken voor het gewest
prefinanciert. Er was wel een gedeeltelijke verschuiving
merkbaar van bancaire leningen naar institutionele
investeerders.
9

10
Jaarverslag 2011
Wat betreft de kwaliteit van het gezuiverde huishoudelijke
afvalwater, is Vlaanderen al een koploper in Europa. Voor 2011
kan Aquafin bovendien de beste zuiverings resultaten ooit
voorleggen. De goede weersomstandigheden hebben zeker
een rol gespeeld, maar onze nauwgezette procesopvolging
heeft de doorslag gegeven. Bij onze inspanningen voor beken
en rivieren houden we ook andere milieu-aspecten in het
achterhoofd. Waar we kunnen doen we aan energiebesparing
en hergebruik van grondstoffen, maar nooit ten koste van
de effluentresultaten.
De minister-president en de minister van Leefmilieu
stimuleren Aquafin om onze knowhow te valoriseren bij
de gemeenten en de industrie in Vlaanderen, maar ook in het
buitenland. Dankzij het maatwerk voor de klant dat in ons
aanbod vervat zit, zijn we de grootste speler op de gemeentelijke
markt. Dochtermaatschappij Aquaplus heeft het voorbije
jaar een nieuwe stap gezet met de oprichting van ASEWater
Technologies, een joint venture met een Indische partner.
Intern zijn we verder gegaan met de transformatie van
een aanbod- naar een vraaggericht bedrijf, om nog beter
op maat van onze klanten te kunnen werken. Dat houdt in dat
we het procesmatig werken verder hebben uitgerold over
de organisatie en tegelijk een grotere regelvrijheid hebben
ingesteld voor individuele medewerkers en teams.
Een passie voor techniek, technologie en het milieu, dat is
wat de medewerkers van Aquafin bindt. Samen hebben we
voor een kennisopbouw in de hele waterzuiveringscyclus
gezorgd, die Aquafin uniek maakt in Europa. We zijn ons
bewust van de waarde van de medewerkers voor dit bedrijf en
we zijn ervan overtuigd dat we op hen kunnen rekenen om
de toekomstambities van Aquafin waar te maken.
Luc Bossyns
gedelegeerd bestuurder
Marc van den Abeelen
voorzitter

Voorwoord
11

12
Jaarverslag 2011

Verslag van de raad
van bestuur over
het boekjaar 2011
overeenkomstig de toepasselijke bepalingen
van het wetboek van vennootschappen
Corporate governance verklaring 14
Verslag van de raad van bestuur 23
Belangrijkste evoluties tijdens het boekjaar 24
Uitbouw van de zuiveringsinfrastructuur voor het Vlaamse Gewest 28
Bouwactiviteit per bekken in 2011 32
Beheer van de zuiveringsinfrastructuur voor het Vlaamse Gewest 36
Diensten buiten de overeenkomst met het Vlaamse Gewest 41
Onderzoek en productontwikkeling 43
Belangrijkste risicofactoren 45
Belangrijkste evoluties na het boekjaar 47
Commentaar bij de balans 48
Commentaar bij de resultatenrekening 50
Voorstel aan de algemene vergadering 51
13

14
Jaarverslag 2011
Corporate
Governance
Verklaring
ALGEMEEN
Het eerste Aquafin corporate governance charter (Charter)
werd door de raad van bestuur op 26 januari 2006 goedgekeurd.
Dit charter werd opgesteld overeenkomstig de bepalingen van
de Belgische corporate governance code van 9 december 2004.
Ingevolge de bekendmaking van de nieuwe versie van de code
van maart 2009 en wegens de uitgifte van de obligatielening
diende het Charter te worden aangepast. De raad van bestuur
heeft op 14 januari 2010 dit Charter goedgekeurd. De meest
recente versie kan geraadpleegd worden via de website
(www.aquafin.be).

RAAD VAN BESTUUR
n
Samenstelling
Sinds 3 augustus 2010 is de raad van bestuur samengesteld zoals weergegeven in onderstaande tabel.
Naam Aard mandaat/onafhankelijk/(niet-)uitvoerend Einde mandaat
VOF Thedes, vertegenwoordigd door Marc van den Abeelen Voorzitter, onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
Luc Bossyns Gedelegeerd bestuurder, uitvoerend 2014
Alain Bernard Niet-uitvoerend 2014
Pol Cools Niet-uitvoerend 2014
Marijke Mahieu Onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
VOF Materie, vertegenwoordigd door Erik Matthijs Onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
Francine Swiggers Niet-uitvoerend 2014
Jhony Van Steen Onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
Ivo Van Vaerenbergh Niet-uitvoerend 2014
Vlaamse Milieuholding NV, vertegenwoordigd door Matrix NV, Niet-uitvoerend 2014
vertegenwoordigd door Roland Van Dierdonck
De raad van bestuur wordt bijgestaan door de secretaris, Alain Vanden Bon.
Verslag van de raad van bestuur
15

16
Jaarverslag 2011
n
Voorstelling van de bestuurders
Marc van den Abeelen
Marc van den Abeelen is doctor in de
rechten van de Vrije Universiteit Brussel.
Hij werd hoogleraar Fiscaal Recht en was
directeur-generaal van de Hoge Raad voor
Diamant. Vanaf 1976 was hij gemeente -
raadslid van Aartselaar, van 1988 tot 1993
schepen en vanaf 1993 burgemeester.
Tussen 1995 en 2009 was hij volksvertegenwoordiger. Van 1999
tot 2004 was hij voorzitter van de Commissie Financiën en
vanaf 2004 tot 2009 voorzitter van de Commissie voor
Openbare Werken, Mobiliteit en Energie van het Vlaams
Parlement. Sinds 2004 is hij bestuurder bij het Pensioenfonds
van het Vlaams Parlement en sinds 2008 is hij bestuurder bij
CEGEKA NV. Daarnaast is hij voorzitter van het World Trade
Center Antwerpen. In 2009 werd hij voorzitter van Aquafin.
Luc Bossyns
Luc Bossyns is burgerlijk ingenieur
scheeps bouwkunde van de Rijksuniversiteit
Gent. Hij behaalde een extra postuniversitair
diploma Bedrijfsbeheer aan de UFSIA
(Antwerpen). Hij begon zijn professionele
loopbaan bij Cockerill Yards Hoboken in 1977.
Daarna werkte hij voor CMB (hoofd nieuw -
bouwafdeling) en Boelwerf (technisch directeur). Van 1993 tot
1995 was hij directeur-generaal en bestuurder van Boelwerf
Vlaanderen. Daarna maakte hij de overstap naar Stork MEC,
waar hij afgevaardigd bestuurder was. Van 1995 tot 2011 was
hij ook vereffenaar van alle middelgrote scheepswerven in
Vlaanderen. Daarnaast is hij sinds 1995 ook zaakvoerder van
Bamboss BVBA en vanaf 2003 bestuurder bij de firma Etap NV.
In mei 2000 is hij aangesteld als gedelegeerd bestuurder bij
Aquafin NV.
Alain Bernard
Alain Bernard is burgerlijk ingenieur
bouw kunde en burgerlijk ingenieur
industrieel beleid, afgestudeerd aan de
Katholieke Universiteit Leuven. Hij startte
zijn loopbaan bij T.V. Zeezand voor de
uitbouw van de buitenhaven van Zeebrugge.
Tussen 1982 en 1985 werkte hij als project -
manager bij NV Dredging International. Daarna werd hij
directeur-generaal bij NV Hydro Soil Services. Vanaf 1990
werkte hij opnieuw voor de NV Dredging International, eerst
als directeur van de Benelux-divisie en van 1995 tot 2006 als
directeur-generaal. Van 1997 tot 2006 was hij eveneens actief
als chief operating officer van D.E.M.E.-Group (Dredging
Environmental & Marine Engineering). Sinds 2006 is hij
chief executive officer van D.E.M.E.-Group en bestuurder bij
verschillende dochterbedrijven uit de D.E.M.E.-Group: DEC,
C-POWER, Scaldis, GEOSEA…
Sinds 2004 is hij eveneens voorzitter van de Belgische
Baggerfederatie. In 2007 werd hij benoemd tot bestuurder van
Aquafin NV.
Pol Cools
Pol Cools studeerde aan de Rijks -
universiteit Gent af als burgerlijk ingenieurarchitect
en ingenieur in de milieusanering.
Hij startte zijn loopbaan in 1972 bij het
Wegenfonds en was in 1976 attaché bij
het kabinet van minister van Openbare
Werken Defraigne. In 1977 vestigde hij zich
als zelfstandig architect, eerst met het bureau ir Pol Cools,
vanaf 1990 met de studievennootschap Arch & Teco NV,
waarvan hij bestuurder was. Hij bouwde het oorspronkelijke
architectuuratelier uit tot Arch & Teco Group. Deze multi -
disciplinaire studie- en consultinggroep bestaat uit acht
autonome business units, opgericht door Pol Cools tussen
1977 en 2005. Tot de activiteiten behoren: architectuur,
restauratie en ruimtelijke planning; stabiliteit, burgerlijke
bouwkunde en waterbouwkunde; infrastructuur; wegenisen
rioleringsontwerp; uitrustingstechnieken; EPB en EPC;
veiligheids coördinatie, expertise; milieutechnieken; telecom -
netwerken en GIS-projecten; change management; facility
management; consulting; projectmanagement en - coördinatie.
In 2005 breidde Pol Cools zijn activiteiten op internationaal
vlak uit met de oprichting van de joint venture Ase Structure
Design Pvt Ltd in Chennai (India), waarvan hij bestuurder is.
Sinds 2006 is hij eveneens lid van het College van Vereffenaars
bij Berlaymont NV 2000. In 2007 werd hij benoemd tot
bestuurder van NV Aquafin.
Marijke Mahieu
Marijke Mahieu is licentiate in de
rechten, afgestudeerd aan de Universiteit
Gent. Van 1975 tot 1981 werkte ze als
advocaat in Gent. Sinds 1981 is ze
ambtenaar bij de stad Gent. Tot 1995
werkte ze op de Juridische dienst in
verschillende functies. Daarna promoveerde
ze tot directeur-manager van de dienst Administratie
Technische Diensten. In 1999 werd ze directeur-manager
van de dienst Leefmilieu en Natuurontwikkeling en in 2001
waarnemend directeur-generaal van het departement
Economie, Milieu en Volksgezondheid. Sinds 2003 is ze
departementshoofd Werk en Economie en lid van het
managementteam van de stad Gent. Vanuit haar functie is
ze ook lid van het directiecomité van het Innovatie- en
incubatiecentrum NV van de Universiteit Gent, lid van het
directiecomité en bestuurder van de NV De Punt Gent, lid van
de raad van bestuur van VZW Startpunt Gent, voorzitter van
de raad van bestuur van VZW Labeur Gent en lid van de raad
van bestuur van Max Mobiel Gent. In 2007 werd ze benoemd
tot bestuurder van Aquafin NV.

Erik Matthijs
Erik Matthijs is doctor in de vee artsenij -
kunde, afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit
Gent. Hij was praktiserend dierenarts tot
oktober 1992. In 1986 werd hij schepen
van financiën van de stad Eeklo. In oktober
1992 werd hij aangeduid als nationaal
gecoöpteerd senator. Hij zetelde in de Belgische Senaat tot
juni 1995. Op 1 januari 1995 werd hij burgemeester van de Stad
Eeklo, een ambt dat hij bekleedde tot eind december 2006.
Hij was in die periode ook lid van de raad van beheer van de
Katholieke Hogeschool voor gezondheidszorg te Gent. In 1995
en 1999 werd hij rechtstreeks verkozen als lid van het Vlaams
Parlement voor het arrondissement Gent-Eeklo. In juni 2004
werd hij opnieuw verkozen tot Vlaams volksvertegenwoordiger,
maar dan voor de provincie Oost-Vlaanderen. In de Senaat
was hij lid van de Commissie Onderwijs en Wetenschap en het
Adviescomité voor Europese Aangelegenheden. In het Vlaams
Parlement was hij gedurende meer dan tien jaar vast lid van
de Commissie Leefmilieu, Natuur en Ruimtelijke Ordening.
Van 2004 tot 2009 was hij eveneens ondervoorzitter van
de Commissie Algemeen Beleid, Financiën en Begroting van
het Vlaams Parlement. Hij is medeauteur van het vernieuwde
Bodemsaneringsdecreet en werkte eind 2004 ook mee aan de
reorganisatie van de watersector in Vlaanderen. In mei 2009
werd hij aangeduid als bestuurder van Aquafin NV en
voorzitter van het auditcomité.
Francine Swiggers
Francine Swiggers is licentiate toegepaste
economische wetenschappen en master in
business administration van de Katholieke
Universiteit Leuven. Zij begon haar
professionele loopbaan bij het Nationaal
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek.
In 1977 maakte zij de overstap naar Bacob
bank. Sinds 1997 is zij actief bij Groep ARCO en verantwoordelijk
voor de opvolging van de financiële participaties. In 2007
werd ze tot voorzitter benoemd van het directiecomité.
Naast bestuurders mandaten in de maatschappijen van Groep
ARCO is zij ook lid van de raad van bestuur bij Dexia SA,
Dexia Crédit Local (France), VDK, Censor bij de Nationale Bank
van België en voorzitter van Procura vzw. In 1998 werd zij
bij Aquafin benoemd tot bestuurder.
Roland Van Dierdonck
Prof. Dr. Roland Van Dierdonck is
burgerlijk werktuigkundig-elektrotechnisch
ingenieur van de Universiteit Gent en
doctor of business administration van de
Harvard University. Van 1978 tot 1980
doceerde hij aan IMD in Lausanne. In 1980
keerde hij naar België terug om les te geven aan de
Universiteit Gent. Van 1987 tot 1990 en vanaf 1996 tot
1998 was hij voorzitter van de School voor Management van
de Universiteit Gent. In de periode 1985 tot 1992 was hij gast -
professor bij Insead, École National des Ponts et Chaussées
in Parijs en de University of North Carolina in Chapel Hill.
Van 1995 tot 2001 was hij gastdocent aan de Rotterdam School
of Management van de Erasmus Universiteit. Van 1998 tot
2007 was hij decaan van de onafhankelijke Vlerick Leuven Gent
Management School. Op 1 oktober 2007 werd hij professor
emeritus van de Universiteit Gent. Hij was lid van de raad
van bestuur van diverse profit en non-profit organisaties.
Sinds september 2010 is hij associate director van de European
Foundation for Management Development. Op dit ogenblik
is hij voorzitter van de raad van bestuur van de Vlaamse
Milieuholding NV en lid van de raad van bestuur van Indaver
NV en Aquafin NV.
Jhony Van Steen
Na het beëindigen in 1970 van zijn
studies economische wetenschappen aan
de Vrije Universiteit Brussel, was Jhony
Van Steen tot 1978 verbonden aan de
universiteit als wetenschappelijk mede -
werker. In 1978 stapte hij over naar de
ASLK, waar hij verantwoordelijk was voor
de jongerenpolitiek en homebanking introduceerde in 1985.
Van 1989 tot 1992 was hij achtereenvolgens adviseur,
kabinetschef en adjunct-kabinetschef op het kabinet PTT en
het kabinet Overheidsbedrijven. Tussen 1992 en 1993 vervulde
hij de functie van bestuurder-directeur bij ASLK Verzekeringen.
Van januari 1994 was hij actief als directeur Publieke en
Social Profit Sector voor Fortis. Hij bekleedde verschillende
bestuursmandaten in verzekeringsmaatschappijen in België
en Luxemburg, bij ES-finance, Belgacom, GIMV, PMV/ VPM,
VIOM en de scholengroep Dender. Ook vandaag is hij nog
actief in diverse raden van bestuur in de publieke en de social
profit sector. Sinds 2001 is hij bestuurder bij Aquafin NV en
voorzitter van het Benoemings- en remuneratiecomité.
Verslag van de raad van bestuur
17

18
Jaarverslag 2011
Ivo Van Vaerenbergh
Ivo Van Vaerenbergh is burgerlijk
werktuigkundig ingenieur en ingenieur in
de milieusanering van de Vrije Universiteit
Gent. Hij behaalde een postgraduaat
bedrijfs kunde en een master in business
administration aan de Katholieke Universiteit
Leuven. Hij startte zijn loopbaan bij de
diensten Eerste Minister-Programmatie van het Wetenschaps -
beleid. Als operationeel directeur stond hij in voor de nationale
R&D programma’s Energie, Leefmilieu en Secundaire Grond -
stoffen. Vanaf 1979 tot in 1994 was hij afgevaardigd bestuurder
van Metallo Chimique NV. Hij was voorzitter van de raad
van bestuur van het Studiecentrum voor Kernenergie in Mol
(1986-1989) en van de Vlaamse Milieuholding (1994-2002).
Als ondernemer is hij sinds 1986 voorzitter-afgevaardigd
bestuurder van de REM.B/Morssinkhof Hydraulics Group
(Beerse, Roosdaal) en bestuurder bij Renewable Ventures
Fund cvba, ENERGIUS NV, Thenergo NV en W-Kracht NV.
Verder is bij bestuurder bij Reynaers Aluminium NV,
Ziekenhuis Netwerk Antwerpen vzw, Lanbokas en Edan
Business Systems NV. Gedurende twintig jaar was hij in de
Kempen voorzitter van Voka - Kamer van Koophandel Kempen
en tot op heden zit hij de Regionale Nucleaire Coördinatiecel
(RNC) voor. Sinds 1995 is hij bestuurder bij Aquafin NV.
Tussen 1999 en mei 2009 was hij voorzitter.
n
Activiteitenverslag en aanwezigheden
Naast de uitoefening van de bevoegdheden zoals omschreven
in het charter, heeft de raad van bestuur in het afgelopen
boekjaar eveneens aandacht besteed aan het verder opzetten
en uitbouwen van samenwerkingsverbanden, de financiering
en het budgetbeheer voor investeringsprojecten.
Tijdens 2011 vergaderde de raad van bestuur acht keer.
Tijdens twee vergaderingen waren alle bestuurders aanwezig.
Op drie vergaderingen waren negen bestuurders aanwezig
en op de overige drie bijeenkomsten waren acht bestuurders
aanwezig. Drie bestuurders waren elk op één vergadering
verontschuldigd. Drie andere bestuurders waren verontschuldigd
voor twee vergaderingen.

AUDITCOMITÉ
n
Activiteitenverslag en aanwezigheden
n
n
Samenstelling
Voorzitter
VOF Materie, vertegenwoordigd door
Erik Matthijs
Pol Cools
Marijke Mahieu
Francine Swiggers
Vlaamse Milieuholding, vertegenwoordigd
door Matrix NV, vertegenwoordigd door
Roland Van Dierdonck
Activiteitenverslag en aanwezigheden
Naast de uitvoering van de activiteitsdomeinen die specifiek
toevertrouwd werden aan het auditcomité, werd onder
meer de onafhankelijkheid van de commissaris geëvalueerd,
op basis van de verklaring in de management letter per
31/12/2010. Na toelichting van het aanbestedingsverslag
ter benoeming van de commissaris adviseerde het comité
om de opdracht te gunnen aan Ernst & Young. Inzake het
rentemanagement gaf het comité advies voor een aantal
hedgingvoorstellen. Ook de impact die de IFRS conversie heeft
op een aantal rubrieken uit de balans en/of resultaten -
rekening werd uitvoerig besproken, net zoals de toelichtingen
onder IFRS. Het comité gaf eveneens advies over een aantal
punten, die betrekking hebben op de relatie met de economisch
toezichthouder.
In 2011 kwam het auditcomité viermaal samen. Tijdens één
bijeenkomst was het comité voltallig, tijdens de overige verga -
deringen was telkens één bestuurder afwezig. Twee bestuurders
woonden alle vergaderingen van het comité bij, de drie overige
bestuurders waren elk op één vergadering verontschuldigd.
BENOEMINGS- EN REMUNERATIECOMITÉ
n
Samenstelling
Voorzitter
Jhony Van Steen
Alain Bernard
Ivo Van Vaerenbergh
Naast de opname van de gebruikelijke domeinen inzake
loonpolitiek, extra legale voordelen, CAO- onderhandelingen,
de opstelling van de doelstellingen voor het directiecomité
en de evaluatie van de realisatie van deze doelstellingen,
adviseerde het comité de raad van bestuur over de door het
management voorgestelde aanpassing van de organisatie,
volgend uit het strategisch plan van Aquafin. Ook de
implicaties van de regeringsverklaring op de arbeidskosten
werden in een eerste lezing bekeken.
Tijdens het voorbije boekjaar kwam het benoemings- en
remuneratiecomité drie keer samen. Twee vergaderingen
vonden plaats in aanwezigheid van alle leden, op één
vergadering was één bestuurder verontschuldigd.
DIRECTIECOMITÉ
n
Samenstelling
Gedelegeerd bestuurder
Directeur Operaties
Directeur Infrastructuur
Commercieel directeur
Directeur Procesinnovatie
en Informatiesystemen
Luc Bossyns
Erik Poppe
Dirk De Waele
Boudewijn Van De Steene
Danny Baeten
VOORNAAMSTE ELEMENTEN VAN
HET EVALUATIEPROCES VAN DE RAAD
VAN BESTUUR, DE COMITÉS EN
DE INDIVIDUELE BESTUURDERS
De leden van de raad van bestuur evalueren op regelmatige
basis de omvang, samenstelling en werking van dit orgaan.
Ook wordt de relatie en interactie met het directiecomité
bekeken. De bestuurders ontvangen hierover een analyse van
het benoemings- en remuneratiecomité. Om deze interactie
te beoordelen, komen de niet-uitvoerende bestuurders ten
minste éénmaal per jaar samen zonder de gedelegeerd
bestuurder.
Binnen het evaluatieproces van het auditcomité worden
de volgende elementen behandeld: het interne reglement,
de samenstelling en benoeming, de vergaderingen, de opleiding
van de leden en de middelen hiervoor, de klokkenluiders -
procedure en de relatie met de raad van bestuur. Er wordt ook
een evaluatie gemaakt van de verantwoordelijkheden inzake
de financiële rapportering van de vennootschap, de interne
controle en risicobeheerssystemen en tenslotte de interne en
externe audit.
Verslag van de raad van bestuur
19

20
Jaarverslag 2011
Het benoemings- en remuneratiecomité maakt om de
twee jaar een evaluatie van haar eigen efficiëntie en
doeltreffendheid. Voor deze zelfevaluatie wordt een
individuele vragenlijst voorgelegd aan de leden van het
comité. De resultaten worden besproken tijdens een
vergadering van dit comité en voorgelegd aan de raad van
bestuur. Verder wordt een analyse gemaakt van de interactie
tussen het directiecomité en de raad van bestuur. Het comité
geeft tenslotte advies over de prestaties van de individuele
bestuurders met het oog op hun eventuele herbenoeming,
en heeft bijzondere aandacht voor de evaluaties van de
verschillende voorzitters.
REMUNERATIEVERSLAG
n
Niet-uitvoerende bestuurders
De algemene vergadering besliste in 2005 om een vaste
vergoeding per jaar uit te betalen, aangevuld met een
vergoeding per bijgewoonde vergadering van de raad van
bestuur of één van haar comités. Deze bedragen worden
verhoogd met 20% voor de voorzitter van de raad van bestuur
en de voorzitters van de comités. Indien de bestuurders een
taak uitoefenen die losstaat van hun normale taken als
bestuurder, wordt hun overeenkomstig de beslissing in 2009
een onkostenvergoeding toegekend. Het betreft enkel
opdrachten die door de raad van bestuur of het directiecomité
af en toe aan individuele bestuurders worden toevertrouwd.
De vergoedingen worden ten laste genomen van de algemene
kosten.
n
Uitvoerend bestuurder
De totale bruto-vergoeding die over 2011 door de
vennootschap BVBA Bamboss, waarvan de zaakvoerder de
uitvoerend (gedelegeerd) bestuurder is, aan Aquafin werd
gefactureerd is als volgt samengesteld:
Basisvergoeding: € 384.415,30
Variabel deel: € 139.620,01
Pensioenrechten:
nvt
Andere vergoedingsbestanddelen: € 1.895,95
Hij ontvangt geen vergoeding als bestuurder (binnen de
raad van bestuur).
n
Directiecomité
De totale bruto-verloning die over 2011 aan de leden van
het directiecomité – met uitzondering van de uitvoerend
(gedelegeerd) bestuurder – werd toegekend, bedraagt:
Basissalaris: € 622.501
Variabel deel 1 : € 65.986,25
Pensioenrechten: € 120.471,06
Andere vergoedingsbestanddelen: € 127.220,35
Naam
Ontvangen bedrag totaal
VOF Thedes, vertegenwoordigd door Marc van den Abeelen (V) € 38.231,44
Alain Bernard € 12.838,94
Pol Cools € 13.155,95
Marijke Mahieu € 12.786.10
Francine Swiggers € 12.469,09
Jhony Van Steen (V) € 15.301,06
Ivo Van Vaerenbergh € 13.842,81
VMH NV, vertegenwoordigd door Matrix NV, vertegenwoordigd door Roland Van Dierdonck € 12.469,09
VOF Materie, vertegenwoordigd door Erik Matthijs (V) € 15.681,47
((V) = voorzitter)
1 Het totale bedrag van dit inkomstenbestanddeel wordt verdeeld in een bedrag dat als brutopremie wordt uitgekeerd en ook onder deze rubriek
is opgenomen en een bedrag dat deel uitmaakt van de pensioenrechten en opgenomen werd in de rubriek met die naam.

VOORNAAMSTE KENMERKEN
VAN DE INTERNE CONTROLE- EN
RISICOBEHEERSSYSTEMEN VAN
DE VENNOOTSCHAP
De raad van bestuur is zich bewust van haar
verantwoordelijkheden en houdt rekening met de risico’s bij
het bepalen van de strategische richting die het bedrijf
uitgaat. Op haar vergaderingen komen de risicogerelateerde
onderwerpen aan bod. Ook het directiecomité is zich bewust
van het belang van een goede interne controle en een goed
risicobeheer. Risicogerelateerde onderwerpen worden besproken
op de wekelijkse vergaderingen.
n
Algemeen
Na advies van het benoemings- en remuneratiecomité
wordt door de raad van bestuur het verloningsbeleid zowel
voor het uitvoerend management als voor de gedelegeerd
bestuurder vastgelegd. Dit beleid beoogt het aantrekken,
behouden en motiveren van bekwame en deskundige
personen. De omvang van de vergoeding houdt rekening met
de individuele taken en verantwoordelijkheden van de leden
van het directiecomité.
De prestaties van het directiecomité worden eenmaal per
jaar in aanwezigheid van de gedelegeerd bestuurder
beoordeeld. Uiteraard is de gedelegeerd bestuurder afwezig
bij zijn eigen beoordeling. Het benoemings- en remuneratie -
comité volgt de procedure nauwgezet, die door de raad van
bestuur wordt goedgekeurd. Elk jaar worden op basis van het
reglement bedrijfs-, persoonlijke en commerciële doelstellingen
geformuleerd. Aan elk van deze doelstellingen wordt vooraf
een bepaald gewicht in de evaluatie toegekend. Voor 2011
hadden de elementen van evaluatie betrekking op onder meer
organisatorische, budgettaire, economische en ecologische
aspecten en/of resultaten.
Naast de evaluatie op basis van de geformuleerde
doelstellingen wordt ook het totale functioneren van het
directielid beoordeeld. De periode waarbinnen deze prestaties
beoordeeld werden, loopt van 1 januari 2011 tot en met
31 december 2011.
Er werden geen aandelen(opties) en/of rechten om aandelen
te verwerven toegekend aan de leden van het uitvoerend
management (inclusief de gedelegeerd bestuurder).
Er werden geen arbeidsovereenkomsten gesloten met
de gedelegeerd bestuurder of een ander lid van het directie -
comité op of na 1 juli 2009.
Binnen alle afdelingen wordt een risicobeheerbeleid
gevoerd, waarbij de beleidslijnen zijn bepaald, procedures
werden uitgeschreven, handtekeningbevoegdheden bepaald
werden, knipperlichten werden ingebouwd en gebruik
gemaakt wordt van checklists. Ook de wijzigingen in de
wetgeving worden opgevolgd. Er werden ook de nodige
maatregelen getroffen voor de beveiliging van informatie.
Een aantal specifieke afdelingen focussen zich sterk op risico’s:
Preventie en Bescherming, Milieu, Compliance Management,
de verantwoordelijke Minder Hinder, de ombudsman en de
interne auditor. Daarnaast maakt de vennootschap ook werk
van de opvolging en rapportering van risico’s. Hierbij wordt
gebruik gemaakt van een betrouwbaar informatiesysteem en
de Balanced Scorecard, als meetinstrument en als rapporterings -
systeem. Op de geïnstalleerde procedures worden intern
kwaliteitsaudits uitgevoerd. Zowel de interne auditor,
de externe auditor als de economisch toezichthouder van het
Vlaamse Gewest houden toezicht op de vennootschap.
CONTROLE VAN DE VENNOOTSCHAP
Op 8 juni 2011 werd Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCVBA,
J. Englishstraat 52 te Borgerhout, vertegenwoordigd door
Ronald Van den Ecker door een algemene vergadering
benoemd als commissaris van de vennootschap. Het mandaat
van de commissaris eindigt bij het sluiten van de algemene
vergadering die zich uitspreekt over de jaarrekening in 2014.
De jaarlijkse vergoeding van de commissaris voor de
statutaire controle over de jaarrekening van de vennootschap
bedraagt 45.000 euro (exclusief BTW).
In het kader van de begeleiding van de omschakeling naar
IFRS werd aan de commissaris voor bijzondere opdrachten en
aan personen met wie hij beroepshalve in samenwerkings -
verband staat een bedrag van 25.000 euro (exclusief BTW)
betaald. Verdere informatie is terug te vinden in de toelichting
bij de jaarrekening.
Verslag van de raad van bestuur
21

22
Jaarverslag 2011
AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR
EN KRUISPARTICIPATIES
De Vlaamse Milieuholding bezit alle aandelen van Aquafin
NV. Er bestaan geen kruisparticipaties.
TOELICHTING BIJ DE AFWIJKING TEN
OPZICHTE VAN DE CODE
Aquafin past de bepalingen zoals vastgesteld in de
Belgische corporate governance code voor genoteerde
bedrijven toe. In bepaalde gevallen wordt afgeweken van de
code, wegens het eigen karakter van het aandeelhouderschap
van de onderneming.
De bepalingen van de code die niet nageleefd worden,
worden hierna verder toegelicht.
• Bepaling 5.2/4: meerderheid van onafhankelijke bestuurders
in het auditcomité.
Het comité heeft een samenstelling die beantwoordt aan
de vereisten van de wetgeving (art. 526bis W. Venn.)
TRANSACTIES MET VOORWETENSCHAP
EN MARKTMISBRUIK
Vermits de richtlijn 2003/6/EC betreffende de handel
met voorwetenschap en marktmanipulatie sinds de uitgifte
van de obligatielening van toepassing is op de vennootschap,
werden in het vernieuwde charter (goedgekeurd door de raad
van bestuur op 14 januari 2010) maatregelen opgenomen om
in overeenstemming te zijn met de bepalingen van deze richtlijn.
De rol van de compliance officer voor de naleving van de
toepasselijke bepalingen en de nodige informatieverstrekking
werd omschreven. Een verhandelingsreglement zal indien
nodig worden opgesteld door de raad van bestuur.
De heer A. Vanden Bon, secretaris van de raad van bestuur,
is aangesteld als compliance officer.
In 2011 werden er geen meldingen gedaan waarop deze
bepalingen van toepassing zijn.
• Bepaling 5.4/1: meerderheid van onafhankelijke bestuurders
in het benoemings- en remuneratiecomité.
Om de continuïteit binnen dit comité te waarborgen,
werd geopteerd om de heer Van Vaerenbergh, die geen
onafhankelijk bestuurder is, maar die het bedrijf en de
specifieke context waarbinnen het moet werken door en door
kent, aan te stellen als lid van dit comité.
• Bepaling 8.9: samenroepen van algemene vergaderingen.
In de statuten van de vennootschap is de wettelijke
drempel van 20% voor de bijeenroeping van een algemene
vergadering opgenomen. Gelet op de eigenheid van het
aandeelhouderschap van de vennootschap heeft een verlaging
van deze drempel vandaag geen nut.

Verslag
van de raad
van bestuur
Getrouw aan ons strategisch plan, is Aquafin verder gegaan
met de uitbreiding en uitdieping van onze kernactiviteiten
volgens het gekozen model van ‘customer intimacy’. Het volume
aan studies en aanbestede projecten voor het Vlaamse
Gewest en de gemeentelijke klanten samen, lag bijzonder
hoog in 2011. Operationeel scoorden we zeer goed, met een
kwaliteit van het gezuiverde water die beter was dan ooit
tevoren. Met die resultaten konden we onze reputatie als
kenniscentrum in de hele afvalwatercyclus verder versterken
in binnen- en buitenland.
Verslag van de raad van bestuur
23

24
Jaarverslag 2011
Belangrijkste
evoluties
tijdens het
boekjaar
VAN AANBOD- NAAR VRAAGGERICHT BEDRIJF
Wat Aquafin uniek maakt, is onze volledige kennis van de afval -
watercyclus. We spelen op Europees niveau mee aan de top binnen
elk aspect van waterzuivering: van gebiedskennis, technische en
technologische kennis tot operationele ervaring, asset management
en financiële expertise. Daardoor kunnen we onze klanten een
totaalpakket aan diensten aanbieden, binnen een bedrijfsmodel
van ‘customer intimacy’. Voor onze klanten betekent dat maatwerk
binnen een transparant budget en een duidelijke timing.
We streven echter niet alleen naar tevreden klanten die terugkeren.
Voor al onze stakeholders moet contact met Aquafin een
aangename ervaring zijn.

n
Opstart procesgerichte teams
Om te werken op maat van de klant, moest Aquafin
transformeren van een aanbod- naar een vraaggericht bedrijf.
In 2011 zijn we verder gegaan met de implementatie van
procesgericht werken doorheen de hele organisatie. In dat
kader werd ook de volledige ICT-architectuur hertekend.
In 2012 vinden al de eerste migraties plaats.
Vraaggericht gaan werken, houdt echter veel meer in dan
het kantelen van de structuur van het bedrijf. Om succesvol
te zijn, moet het lerend vermogen van de organisatie worden
aangescherpt en moet de autonomie van de medewerkers
worden vergroot. Binnen het bedrijf maken we werk van
multidisciplinaire teams die gezamenlijk verantwoordelijk zijn
voor een volledig proces en stappen we meer en meer af van
gespecialiseerde afdelingen. De grootste stap op dit gebied
was de installatie van de business units eind vorig jaar,
die de interactie moeten bevorderen tussen de kernprocessen
Visievorming op het netwerk en Versnelde uitvoering en het
sturend proces Accountmanagement.
n
Duidelijke engagementen naar stakeholders
Hoe groter de autonomie van teams en individuele
medewerkers, hoe duidelijker het voor iedereen moet zijn
waar het bedrijf voor staat en welke richting het uit wil.
Aquafin had al een duidelijke missie, een uitgeschreven visie
en expliciete bedrijfswaarden. Deze waarden hebben we het
voorbije jaar verder vertaald in concrete engagementen naar
al onze stakeholders. Het gaat niet om wetten, maar om een
kader dat duidelijk maakt hoe elke medewerker in contacten
met klanten en andere stakeholders volgens de bedrijfs -
filosofie moet handelen, zonder dat telkens te moeten
afchecken met de hiërarchische lijn. Daardoor komt er meer
ruimte vrij voor eigen initiatief.
FINANCIERING VAN AQUAFIN
IN EEN GEWIJZIGDE MARKT
n
Verschuiving naar institutionele investeerders
In 2011 was de financieringsbehoefte voor Aquafin veel
groter dan voorgaande jaren. Dat kwam vooral door de aankoop
van de VMM-gronden en installaties die het gewest opgedragen
had. In de huidige financiële situatie is het aan te raden om
financieringen vast te leggen nog voordat ze nodig zijn, ook al
heeft Aquafin nooit problemen op dat gebied gehad.
Na de banken- en financiële crisis is het financierings -
landschap drastisch gewijzigd. De ‘cost of fund’ van de banken
is sterk gestegen en er is een grote diversificatie tussen de
banken ontstaan.
Daardoor waren de banken beperkt in hun mogelijkheden
om bijkomende leningen te verstrekken, maar de mogelijkheden
via commercial paper bij andere investeerders was voldoende
ruim. Aquafin kwam daar met zijn sterke rating zeker voor in
aanmerking. Die alternatieve financiering is gevonden bij
Belgische institutionele investeerders, op basis van onze
eigen leningdocumentatie, en gezocht via BNP Paribas Fortis
en Dexia Bank België (Belfius).
n
CONTINU VERBETEREN
Continu Verbeteren zien we zozeer als noodzaak,
dat de manier waarop we die organisatiegroei willen
realiseren gedefinieerd werd als een proces binnen Aquafin.
Het wordt vorm gegeven door verbeter voorstellen samen
te brengen over de afdelingen heen en ze te prioriteren
aan de hand van business cases, door de realisaties op te
volgen en het bereikte resultaat te controleren. Binnen de
afdeling Business Excellence, die in 2011 werd opgericht,
zijn specifieke disciplines van Continue Verbetering
samengebracht die voorheen verspreid over de organisatie
werden uitgevoerd: Process Management, Kenniscreatie,
Kostenmanagement en Energiemanagement.
Nieuwe lening bij de Europese Investeringsbank
Ook met de Europese Investeringsbank is Aquafin in
onderhandeling voor een nieuw krediet. De EIB en Aquafin
werken al sinds 1994 samen. Aquafin is deze instelling zeer
dankbaar voor het advies en de ondersteuning gedurende al
die tijd. Met de achtste lening die in aantocht is meegerekend,
heeft de Europese Investeringsbank de waterzuiveringssector
in Vlaanderen al voor 1,4 miljard euro gesteund.
Verslag van de raad van bestuur
25

26
Jaarverslag 2011
n
Nieuwe financieringsuitdagingen
De evolutie op de financiële markten heeft een impact op
de structuur waaronder Aquafin haar financiële behoeften
invult. Tot 2010 was er een match tussen de betalingen van
de aflossingen van de leningen op lange termijn en de
ontvangsten uit de facturatie aan het Vlaamse Gewest /
de drinkwatermaatschappijen. Door de gewijzigde markt -
omstandigheden kan Aquafin de financieringsbehoefte niet
steeds invullen met kredieten die de gewenste kenmerken
hebben (leningen met kortere looptijden dan 30 jaar en
‘bullet’ leningen waarbij enkel interest betaald wordt en geen
kapitaal, in plaats van leningen met een aflossend karakter).
Het wordt dus mogelijk dat op jaarbasis de betalingen door
de drinkwatermaatschappijen de terugbetalingen van de
leningen niet volledig dekken, waardoor het risico ontstaat
dat er geen financiering tegen redelijke condities beschikbaar
is in de geld- of kapitaalmarkt op het moment dat bestaande
financieringsarrangementen komen te vervallen. Aquafin zal wel
altijd voldoende aanspraken op de drinkwater maatschappijen /
het Vlaamse Gewest hebben om alle leningen terug te betalen.
Dat laatste is uitdrukkelijk opgenomen voor de kredieten op
lange termijn, die onder de affectatieovereenkomst vallen
(de affectatieratio).
n
Uitvoering fase 2 aankoop VMM-activa
Naast de financiering van het optimalisatieprogramma,
is financiering op lange termijn aangetrokken om installaties
en de bijhorende gronden van de Vlaamse Milieumaatschappij
aan te kopen. De eerste fase van de aankoop vond plaats in
2010, voor een waarde van ruim 150 miljoen euro. In 2011 werd
de tweede fase van deze operatie uitgevoerd en heeft Aquafin
voor bijna 154 miljoen euro gronden en installaties van het
VMM-patrimonium aangekocht.
In het kader van de beheersovereenkomst tussen het
Vlaamse Gewest en Aquafin kreeg het bedrijf in 1994 het
gebruiksrecht van de installaties die al opgericht waren
voordat het bedrijf actief was. Deze installaties staan niet op
de balans van Aquafin. De investeringen voor renovaties en
uitbreidingen van deze installaties, die Aquafin de voorbije
jaren heeft uitgevoerd, staan wel op onze balans. Omdat het
beheer van dit patrimonium door twee partijen niet efficiënt
bleek, had de Vlaamse Regering beslist om de installaties en
de bijhorende gronden die in handen zijn van de Vlaamse
Milieumaatschappij (VMM) door Aquafin te laten aankopen,
exploiteren en financieren. Om de financiering van de
uitgaven voor deze aankoop van VMM-installaties mogelijk
te maken, zijn de beheersovereenkomst en de affectatie -
overeenkomst aangepast.
Een gedeelte van de aankoop is niet met vreemde middelen
maar met eigen middelen gefinancierd, en wordt niet
doorgerekend in de drinkwaterfactuur. Wel zal bij een eventueel
einde van de beheersovereenkomst het overeenkomstige
bedrag in één keer doorgerekend kunnen worden. Het gedeelte
gefinancierd met vreemde middelen wordt doorgerekend over
een periode van 20 jaar. Voor de financiering van de aankoop
heeft Aquafin beroep gedaan op niet-financiële instellingen
waaronder verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen,
die door hun eigen verplichtingen (cf. Solvency II) te vinden
waren voor deze kredietformule. Deze toonden over het
algemeen interesse voor een amortizerend karakter van de
schuldaflossing op 20 jaar, wat overeenkomt met de
facturatiestromen richting de drinkwatermaatschappijen.
n
Rating Aquafin volgt beoordeling van het Vlaamse Gewest
Kredietbeoordelaar Moody’s verlaagde eind 2011 de rating
van België. Kort daarop volgde ook een ratingverlaging voor
het Vlaamse Gewest, de Franse Gemeenschap en het Waalse
Gewest. Het Vlaamse Gewest is met twee niveaus omlaag
gebracht naar Aa2, met een negatieve outlook. Deze rating
blijft hoger dan die van België, die op Aa3 staat.
De beoordeling van de kredietwaardigheid van Aquafin is
op hetzelfde niveau als het Vlaamse Gewest gebracht.
Deze aanpassing is alleen geïnspireerd door de nauwe band
die Aquafin heeft met het Vlaamse Gewest. Ze is niet
beïnvloed door de financiële structuur van Aquafin, die
ongewijzigd is gebleven. De P-1 rating op korte termijn bleef
onveranderd. Ook met deze aangepaste rating blijft Aquafin
tot de top van kredietwaardige bedrijven behoren. Het bedrijf
bleef het vertrouwen genieten van diverse kredietverstrekkers.
n
Actief rentemanagement
Door het renterisico actief te beheren, wil Aquafin de
financieringskost optimaliseren. In mei 2006 heeft de raad van
bestuur de krijtlijnen van een dynamisch beheer van het
renterisico goedgekeurd. In 2008 werd het rentebeleid
aangepast. In 2009 werden voornamelijk de omschrijvingen en
definities aangepast. Aan de principes zelf werd niets gewijzigd.
Het actief rentemanagement mag toegepast worden op
maximum 35% van de onderliggende schuld van Aquafin’s
totale schuld op lange termijn en heeft als doel om
rentebesparingen te realiseren. De portefeuille mag als
volgt opgebouwd zijn: minimum 65% vastrentend karakter en
35% vlottend karakter, waarvan 25% met ultiem plafond en
10% volledig vlottend.

Voor de indekking van toekomstige financieringsbehoeften
voorziet het rentebeleid in een dynamisch rentemanagement -
programma tot maximum 50% van de toekomstige schuld
op lange termijn, met een horizon van 5 jaar. Hierbij dient
er steeds voor gezorgd te worden dat de risico’s ingedekt zijn
en er telkens een onderliggende lening overeenkomt met
een indekkingstructuur.
Het financiële resultaat van het rentemanagement wordt
berekend tegen individuele benchmarks (het resultaat van
een individuele strategie in vergelijking met de geldende swap
rente op het moment van het opzetten/uitvoeren van de
structuur). De rentekost van de onderliggende lening moet
worden samengenomen met het resultaat van de structuur
die hierop gebouwd is, om de uiteindelijke financieringslast
te kennen. Het financiële resultaat wordt verrekend met
de drinkwatermaatschappijen.
In 2011 zijn er nieuwe structuren opgezet voor onze
toekomstige financieringsbehoefte. Ook de bestaande
strategieën zijn geoptimaliseerd. Aquafin blijft hierbij binnen
de vooropgezette 35% en 50%. De helft van de opbrengst
van het rentemanagement wordt onmiddellijk in mindering
gebracht van de factuur aan de drinkwatermaatschappijen.
De andere helft wordt binnen het bedrijf gehouden als een
buffer voor eventuele optimalisaties. Op het einde van het jaar
wordt het globale resultaat bekeken van alle hedging
operaties samen, zodat voor elke euro die naar de buffer gaat,
er een in mindering van de factuur aan de drinkwater -
maatschappijen komt.
n
Boekhouding overgeschakeld op internationale standaard
Aquafin rapporteert vanaf de jaarafsluiting per 31 december
2011 volgens de IFRS-standaarden die van toepassing zijn.
Naast de rapportering volgens de algemeen aanvaarde
Belgische boekhoudnormen (Belgian GAAP) worden er ook
geconsolideerde IFRS-financiële staten opgemaakt. Ze omvatten
een balans, een overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde
resultaten, een mutatieoverzicht van het eigen vermogen,
een kas stroom overzicht en uitgebreide toelichtingen, inclusief
waarderingsregels.
EU-BOETE VOOR BELGIË - EEN LAATSTE STAND
VAN ZAKEN
Op het moment voldoet België nog niet aan de bepalingen
van de Europese richtlijn Stedelijk Afvalwater voor de
agglomeraties boven 10.000 inwoners. Europa legde in dit
dossier een verzoekschrift neer bij het Europese Hof met het
oog op een veroordeling van België.
Wat Vlaanderen betreft gaat het nog om één enkele
agglomeratie/zuiveringsinstallatie die niet volledig in orde is,
met name die van Beersel. Die installatie is operationeel,
maar er konden nog voor geen volledig jaar de verplichte
staalnames voorgelegd worden.
Verslag van de raad van bestuur
27

28
Jaarverslag 2011
Uitbouw van
de zuiverings -
infrastructuur
voor het Vlaamse
Gewest
In de loop van 2011 hebben we de mensen die werken aan de
processen Visie op het netwerk, Versnelde uitvoering van projecten
en Account management samengebracht in business units.
Zo hebben we onze kernprocessen klaargemaakt voor groei in
de toekomst. Ondanks die interne focus werden er bijzonder veel
projecten voor de uitbouw van de zuiveringsinfrastructuur in
Vlaanderen uitgevoerd. Als we de aanbestedingsbedragen voor
het gewest en voor klant-gemeenten optellen, blijkt 2011 zelfs één
van de beste jaren ooit. We verwachten dat het werken in business
units in 2012 echt gaat renderen, zodat we projecten volledig
ontwerpen, uitvoeren en afwerken volgens onze eigen hoge
kwaliteitstandaarden en we tegelijkertijd het resultaat leveren
dat de klant vraagt.

De opgestarte business units zullen ook de samenwerking
met de operationele teams verdiepen, om zo te komen tot
optimaal werkende zuiveringsgebieden. Vooral de gebieds -
ingenieurs binnen het proces Visie, zullen een belangrijke rol
spelen binnen ons asset management.
n
Verhoogd aanbestedingsvolume
De actieve opdrachtenportefeuille met investerings -
projecten voor het Vlaamse Gewest bedroeg op 31 december
2011 ruim 1,3 miljard euro voor 1.316 projecten. Aquafin leverde
tot die datum 2.268 investerings- en renovatieprojecten op
voor bijna 3 miljard euro.
WAARDE PROJECTENPORTEFEUILLE
n
n
n
In ontwerp:
934,03 mio euro
Gegund en
aanbesteed:
403,51 mio euro
Visie-ontwikkeling over de uitbouw en het beheer van
de zuiveringsinfrastructuur
In hydraulische studies worden de fysische parameters
van het stelsel geregistreerd en vastgelegd. In 2011 heeft
Aquafin 36 hydronautstudies opgeleverd, voor een totaal van
ruim 3 miljoen euro. Hiervan waren 25 studies nodig voor
de uitbouw van het rioolstelsel, de overige 11 studies hadden
tot doel de kennis over de zuiveringsgebieden te vergroten.
n
Opgeleverd
2.964,21 mio euro
Aquafin bracht in 2011 voor 154 miljoen euro aan projecten
op de markt voor het Vlaamse Gewest. Dat is 3 miljoen euro
meer dan in 2010. De target van 160 miljoen euro werd
bijgesteld naar 157 miljoen, op basis van de werkelijke prijzen
die de aannemers indienden bij de aanbestedingen van
projecten. Van dat bedrag is 98% gerealiseerd. Doordat de
richtlijn Stedelijk Afvalwater bijna volledig is uitgevoerd,
waren de projecten die moesten worden aanbesteed relatief
klein. Zulke projecten vragen veel technische en administratieve
opvolging, maar dragen elk apart weinig bij aan het globale
aanbestedingsvolume. Voor 2012 ligt de target op 183 miljoen
euro, vooropgesteld dat die doelstelling past binnen de
budgetten van het Vlaamse Gewest.
Door samenwerking met gemeentes en intercommunales
steeg het bedrag van 154 miljoen euro dat Aquafin voor het
gewest realiseerde tot 250 miljoen euro.
Voor de aanbesteding van commerciële projecten was 2011
een topjaar, met een totaalbedrag van ruim 45 miljoen euro.
Beide soorten projecten gecombineerd, geeft één van de hoogste
aanbestedingsvolumes ooit voor projecten voor de uitbouw en
optimalisatie van de zuiveringsinfrastructuur in Vlaanderen.
Voor alle agglomeraties was bepaald welke zuiverings -
infrastructuur prioritair is om aan de richtlijn Stedelijk
Afvalwater te voldoen. In agglomeraties groter dan
10.000 inwonersequivalent zijn alle zuiveringsinstallaties
opgeleverd. Alle collectoren zijn al in gebruik genomen,
maar drie projecten moeten nog wel nog worden
opgeleverd. In agglomeraties tussen 2.000 en 10.000
inwonersequivalent ontbreekt er begin 2012 nog slechts
één zuiveringsinstallatie in Melsbroek. Deze installatie zal
in de loop van 2012 operationeel worden. De resterende
13 prioritaire collectoren zijn allemaal in uitvoering.
Vorig jaar maakten we werk van een multilaterale
overeenkomst voor studieopdrachten. Zo willen we een relatie
op lange termijn uitbouwen met kwalitatief goede studie -
bureaus en kunnen we capaciteit reserveren op de markt zonder
die te verstoren. Deze werkwijze moet ook de doorlooptijd
verkorten bij toewijzing van opdrachten. De oproep voor
kandidatuurstelling is gelanceerd.
Verslag van de raad van bestuur
29

30
Jaarverslag 2011
AANBESTEDINGSRITME (in miljoen euro)
OPLEVERINGSRITME (in miljoen euro)
300
250
200
150
100
50
300
250
200
150
100
50
0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
0
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
n Aquafin n Aandeel andere instanties
n Budget n Totaal opgeleverd
n Evenveel projecten afgewerkt maar minder opgeleverd
In 2011 heeft Aquafin voor het Vlaamse Gewest projecten
opgeleverd voor een totaal van 146 miljoen euro. We hebben
voor 158 miljoen euro projecten uitgevoerd, volgens de
afgesproken target, maar door vormelijke tekortkomingen in
onze opleveringsdossiers, heeft de klant maar voor 146 miljoen
euro aan projecten als opgeleverd beschouwd. Alle gebouwde
zuiveringsinfrastructuur is wel in dienst genomen en de
vormelijke aspecten in de resterende dossiers werden begin
2012 recht gezet.
In 2011 werden 13 nieuwe zuiveringsinstallaties opgeleverd:
in Engsbergen, Sint-Joris-Winge, Kemmel, Vissenaken,
Wetteren-Westrem, Kruiseke, Bavegem, Heldergem, Oplinter,
Asse-Bekkerzeel, Duffel-Mijlstraat, Hoepertingen en Geetbets.
Vier zuiveringsinstallaties werden gerenoveerd. Het gaat om
de installaties in Sint-Amands, Heist, Bocholt en Itegem.
De target voor 2012 bedraagt ook voor de opleveringen
183 miljoen euro, ook hier mits de nodige budgetten en
middelen worden goedgekeurd. Deze doelstelling is de laatste
10 jaar niet meer zo hoog geweest. Ook de targets voor de
commerciële projecten in opdracht van de gemeenten liggen
elk jaar hoger.
Om het afvalwater naar de zuiveringsinstallaties te
transporteren heeft Aquafin 171 km bijkomende leidingen
en 55 nieuwe pompstations in exploitatie genomen.
Eind 2011 had Aquafin in totaal 256 zuiveringsinstallaties,
1.252 pomp stations en 4.914 km leidingen in beheer.
Van die leidingen is 3.734 kilometer door Aquafin zelf
aangelegd. De overige 1.180 kilometer is overgenomen
infrastructuur.

WATERZUIVERING IN VLAANDEREN BIJNA
OP HET NIVEAU VAN DE BUURLANDEN
Voor de opstart van Aquafin, werd amper 28% van het huis -
houdelijke afvalwater in Vlaanderen gezuiverd. Twintig jaar
later is de kloof in zuiveringsgraad tussen de verschillende
bekkens duidelijk aan het dichtgroeien en is de totale
hoeveelheid gezuiverd water meer dan verdubbeld tot 80%.
Daarmee nadert het gewest het zuiveringsniveau van de
buurlanden.
Onze buurlanden begonnen in 1991 aan de uitvoering
van de richtlijn Stedelijk Afvalwater met een veel hogere
zuiveringsgraad dan Vlaanderen: 94% in Nederland, 69% in
Frankrijk, 83% in Engeland en 86% in Duitsland. Vandaag ligt
de zuiveringsgraad er 5% tot 14% hoger, terwijl Vlaanderen in
die periode een vooruitgang maakte van 52%. In absolute
cijfers werden er in de buurlanden natuurlijk méér inwoners
aangesloten de voorbije twintig jaar, maar toch mogen we
trots zijn op de bereikte resultaten.
De vooruitgang die geboekt werd is vooral opmerkelijk
omdat het in Vlaanderen complexer is om de nodige zuiverings -
infrastructuur uit te bouwen dan in de buurlanden. Dat komt
door onze grote hoeveelheid lintbebouwing. Duitsland en
Nederland bijvoorbeeld, hebben zeer geconcentreerde woon -
kernen, waardoor het mogelijk is om honderdduizenden
inwoners op één zuiveringsstation aan te sluiten met een
beperkter aantal leidingen. In Vlaanderen zijn er om datzelfde
aantal inwoners aan te sluiten, veel meer collectoren en meer
kleine stations nodig. Procestechnologisch zijn die kleine
installaties ook nog eens complexer.
Op gebied van de kwaliteit van het gezuiverde huis -
houdelijke afvalwater, is Vlaanderen al een koploper in Europa.
Onze zuiveringsinstallaties zitten bij de top voor de verwijdering
van de aangevoerde vuilvracht. Engeland en Wales bijvoorbeeld,
kunnen wel een zuiveringsgraad van 97% voorleggen, maar
slechts de helft (47%) van de zuiveringsstations verwijdert
de nutriënten stikstof en fosfor. Een aantal jaren geleden
gebeurde dat in Frankrijk ook slecht op 42% van de stations.*
In Vlaanderen daarentegen worden nutriënten verwijderd uit
98% van het rioolwater dat op de zuiveringsinfrastructuur
aangesloten is.
* Bron: Eurostat.
Verslag van de raad van bestuur 31

32
Jaarverslag 2011
Bouwactiviteit per bekken in 2011
IJZER - BRUGSE POLDERS - GENTSE KANALEN - LEIE
KNOKKE
●
●
HEIST
WATERVLIET
●
BOEKHOUTE
●
BRUGGE ●
●
MALDEGEM
SINT-JAN-IN-EREMO
●
MOERBEKE -
OOSTENDE
●
KRUISSTRAAT
●
ZELZATE ●
●
● BRUGSE POLDERS
EEKLO
● STEKENE
JABBEKE
ERTVELDE ●
MOERBEKE ●
●
● SINT-NIKLAAS
IJZER
BEERNEM
SINAAI SINT-NIKLAAS -
GENTSE KANALEN
●
●
ZOMERGEM
HEIMOLEN
WULPEN
KOEKELARE
AALTER
●
●
RUDDERVOORDE ●
●
● EVERGEM
●
● PERVIJZE
BALIEBRUGGE ●
● SINT-PIETERSVELD
ADINKERKE
●
KORTEMARK
WINGENE
NEVELE
●
● GENT
●
WOUMEN
●
● LATEM
●
●
STADEN
HOOGLEDE -
TIELT
● DEURLE
LO ●
HAZELSTRAAT
●
●
DEINZE
PITTEM
● VLETEREN
ROESELARE
ROESBRUGGE ●
●
● OLSENE
● INGELMUNSTER
WATOU
●
IEPER
●
●
ZONNEBEKE
MOORSLEDE
WAREGEM
LEIE
●
●
● BEVEREN-LEIE
POPERINGE ● VLAMERTINGE
●
●
● HARELBEKE
WESTOUTER
IEPER - HOLLEBEKE
LEDEGEM
HEULE
●
KRUISEKE ●
●
KEMMEL
MENEN
LOKER
●
●
●
●
●
●
l in exploitatie genomen in 2011
IJZER
Zuiveringsgraad: 76,5% (75,6% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 19 RWZI’s
l 90 pompstations
l 385 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 16 13.809.864 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 3.982.998 €
GENTSE KANALEN
Zuiveringsgraad: 80,6% (80,2% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 15 RWZI’s
l 89 pompstations
l 385 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 12 18.020.557 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 11 14.244.233 €
BRUGSE POLDERS
Zuiveringsgraad: 84,9% (84,4% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 12 RWZI’s
l 101 pompstations
l 342 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 8 4.645.629 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 8.678.909 €
LEIE
Zuiveringsgraad: 72,8% (69,4% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 17 RWZI’s
l 69 pompstations
l 350 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 12 7.790.739 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 5.994.334 €

BENEDEN-SCHELDE - BOVEN-SCHELDE - DENDER
ANTWERPEN - NOORD
BERENDRECHT
BENEDEN-SCHELDE
● BRASSCHAAT
KIELDRECHT ●
KALLO
SCHOTEN
DE KLINGE ●
MERKSEM ● ●
●
●
●
SCHILDE
BEVEREN
DEURNE
BURCHT ●
●
WOMMELGEM
ANTWERPEN - ZUID ●
● BOECHOUT
●
●
●
AALBEKE -
TOLPENHOEK
● ●
ROLLEGEM
●
●
●
●
TEMSE
●
● ●
HAMME BORNEM
●
● ● EDEGEM
AARTSELAAR
● BOOM
●
LOKEREN
DESTELBERGEN
● ●
SINT-AMANDS
BLAASVELD
ZELE
●
●
●
RUISBROEK
BERLARE
OVERSCHELDE
●
●
DENDERMONDE
MERELBEKE
●
●
●
● ●
WICHELEN
LONDERZEEL
MELLE ●
WETTEREN
DE PINTE - ZEVERGEM ●
●
LEDE ●
LEBBEKE - ROOIEN
●
EKE ●
OOSTERZELE
AALST
BAMBRUGGE
●
MERCHTEM
●
GAVERE ●
BAVEGEM ●
●
●
● ASSE - BOLLEBEEK
KRUISHOUTEM
DIKKELVENNE
LIEDEKERKE
HELDERGEM
●
ASSE - BEKKERZEEL
BOVEN-SCHELDE
● ZWALM
●
SINT-ANTELINKS DENDER
OUDENAARDE
SINT-MARIA-LIERDE
● NINOVE
● ELSEGEM BRAKEL ● ●
● ZANDBERGEN
SCHORISSE ●
● KLUISBERGEN
PARIKE
● GERAARDSBERGEN
●
AVELGEM
●
●
RONSE
● GALMAARDEN
HELKIJN
l in exploitatie genomen in 2011
BENEDEN-SCHELDE
Zuiveringsgraad: 88,3% (87,6% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 41 RWZI’s
l 166 pompstations
l 767 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 15 17.114.997 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 10.347.616 €
DENDER
Zuiveringsgraad: 79,4% (78,6% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 12 RWZI’s
l 101 pompstations
l 439 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 14 11.184.237 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 13 10.087.725 €
BOVEN-SCHELDE
Zuiveringsgraad: 68,1% (65,1% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 16 RWZI’s
l 34 pompstations
l 182 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 14 8.252.966 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 10 11.343.568 €
Verslag van de raad van bestuur
33

34
Jaarverslag 2011
DIJLE - NETE
RAVELS
●
OUD-TURNHOUT
BEERSE ●
●
● TURNHOUT
● ARENDONK
●
MALLE ●
●
VOSSELAAR
MOL-POSTEL
● ZOERSEL
● RETIE
● LICHTAART
● DESSEL
PULDERBOS
●
GROBBENDONK ● GEEL - MOSSELGOREN
VIERSEL ● ● ●
●
●
HERENTALS
MOL
NIJLEN
NETE
HOVE ●
● ●
MORKHOVEN
LIER
● GEEL
BERLAAR
●
DUFFEL - MIJLSTRAAT
● ITEGEM
DUFFEL ●
HEIST-OP-DEN-BERG ●
●
● WESTERLO
MECHELEN - NOORD ●
HULSHOUT
BONHEIDEN
●
WOLFSDONK
●
ZEMST - KESTERBEEK ZEMST - HOFSTADE
●
ZEMST - LAREBEEK ● ●
●
● BOORTMEERBEEK
HUMBEEK
●
● KAMPENHOUT
GRIMBERGEN ●
STEENOKKERZEEL - NOORD
●
KORTENBERG ● LEUVEN
●
LENNIK - VARENBERGBEEK
●
NEGENMANNEKE
●
SINT-PIETERS-LEEUW
●
BEERSEL
DIJLE
TERVUREN
●
●
BIERBEEK
● OUD-HEVERLEE
●
HULDENBERG
l in exploitatie genomen in 2011
DIJLE
Zuiveringsgraad: 72,0% (71,2% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 19 RWZI’s
l 133 pompstations
l 488 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 8 8.341.831 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 21 29.751.301 €
NETE
Zuiveringsgraad: 75,7% (75,1% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 32 RWZI’s
l 126 pompstations
l 528 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 11 12.040.044 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 8 7.543.414 €

DEMER - MAAS
ESSEN ●
KALMTHOUT ●
HOOGSTRATEN
● POPPEL
●
●
● ZONDEREIGEN
MAAS
LOENHOUT
●
MERKSPLAS
●
BRECHT
ACHEL
●
● HAMONT
LOMMEL ● ●
OVERPELT
●
LOZEN
●
BOCHOLT
EKSEL ●
KINROOI
●
● ● KESSENICH
●
BREE
PEER
● NEEROETEREN
BEVERLO
MAAS
●
TESSENDERLO
● KOERSEL
● DILSEN
●
ENGSBERGEN
HEUSDEN
HOUTHALEN - CENTRUM
●
ZICHEM
●
●
MESSELBROEK
●
● LUMMEN - GENEIKEN
HOUTHALEN - OOST
ZONHOVEN
● ●
●
AARSCHOT ● ●
DIEST ZOLDER ● HASSELT - KIEWIT
● EISDEN
RILLAAR
●
●
●
● ●
●
HALEN
KERMT
BOORSEM ●
●
HASSELT BOKRIJK GENK
ROTSELAAR
● LANAKEN
SINT-JORIS-WINGE DEMER
● BILZEN
ALKEN ●
●
VISSENAKEN SINT-TRUIDEN WIMMERTINGEN
ROOSBEEK
●
● HOESELT
●
RIEMST
NEERVELP
ZOUTLEEUW ●
BORGLOON - TIVOLI
BIERBEEK - KLEINBEEK ●
●
HOEPERTINGEN ●
TIENEN ●
●
●
HASSELT - KIEWIT
BORGLOON - NEREM ●
ZICHEN
●
●
●
●
HOEGAARDEN
GELMEN
TONGEREN
LANDEN -
RUMSDORP
MOELINGEN
●
VOEREN - VEURS
●
●
●
●
●
OPLINTER ●
●
l in exploitatie genomen in 2011
DEMER
Zuiveringsgraad: 70,7% (69,8% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 42 RWZI’s
l 129 pompstations
l 601 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 17 22.750.843 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 17 23.775.986 €
MAAS
Zuiveringsgraad: 84,4% (84,0% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 30 RWZI’s
l 98 pompstations
l 452 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 20 29.830.070 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 11 20.036.682 €
Verslag van de raad van bestuur
35

36
Jaarverslag 2011
Beheer van
de zuiverings -
infrastructuur
voor het Vlaamse
Gewest
In 2011 behaalde Aquafin de beste zuiveringsresultaten voor
het aangevoerde huishoudelijke afvalwater ooit. Voor een stuk zijn
de goede resultaten te danken aan de weersomstandigheden,
maar onze goede procesopvolging heeft wel de doorslag gegeven.
De effluentresultaten van 2011 werden geëvalueerd voor 249
rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s). Dat zijn de zuiverings -
installaties waarvan het Vlaamse Gewest in 1994 de exploitatie aan
Aquafin toevertrouwde en de installaties die Aquafin zelf bouwde
en opleverde aan de aannemer vóór juli 2011 én waarvoor de Vlaamse
Milieumaatschappij een controleprogramma lopende heeft.

RECORD AANTAL ZUIVERINGSINSTALLATIES
VOLDEED AAN ALLE NORMEN
In 2011 voldeden 246 installaties of 98,8% aan alle
opgelegde emissiegrenswaarden (oranje balken in de figuur).
De grafiek toont de evolutie slechts over de jongste tien jaren,
maar het leidt geen twijfel dat dit de beste effluentresultaten
zijn sinds de oprichting van Aquafin.
Eén waterzuiveringsinstallatie (paars balkje in de grafiek)
voldeed niet aan de effluentnormen van de Europese richtlijn
Stedelijk Afvalwater. Dezelfde normen waren tot april 2004
ook de sectorale normen van het Vlaamse Gewest. RWZI Jabbeke
voldeed niet ten gevolge van een teveel aan lichte norm -
overschrijdingen voor BZV en CZV. De installatie behaalde
ook niet het verplichte verwijderingspercentage voor deze
parameters en voor zwevende stoffen.
GROOTSTE HOEVEELHEID NUTRIËNTEN OOIT
AANGEVOERD ÉN VERWIJDERD
Het gemiddelde verwijderingspercentage blijft al sinds
een paar jaren stabiel voor BZV (98%), CZV (90%) en zwevende
stoffen (96%). Voor stikstof en fosfor heeft de Vlaamse
regering in 1995 een norm van 75% vastgelegd voor de
totaliteit van de openbare waterzuiveringsinstallaties.
Deze targets werden ook in 2011 ruim gehaald, met 82%
voor stikstof en bijna 86% voor fosfor. 2011 was een topjaar
met nieuwe record- verwijderingspercentages voor alle
parameters. Bovendien werden er nog nooit zo’n grote
vuilvrachten fosfor en stikstof aangevoerd én verwijderd.
Twee andere zuiveringsinstallaties voldeden enkel en
alleen niet door de strengere normen van de VLAREM-Kleine
trein-wijziging. Ze worden in de figuur aangegeven met een
blauw balkje. RWZI Lede strandde op een tekort van 4 procent
voor het verplichte verwijderingspercentage voor stikstof.
Het jaargemiddelde voor fosfor van RWZI Eksel lag 0,1 mg/l
te hoog.
EVALUATIE VAN DE WERKING VAN DE RIOOLWATERZUIVERINGSINSTALLATIES
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
n Voldaan t.o.v. alle normen
n Niet voldaan (t.o.v. de strengere normen Vlarem Kleine Trein)
n Niet voldaan (t.o.v. de normen van 2003)
Verslag van de raad van bestuur
37

38
Jaarverslag 2011
VERWIJDERDE VUILVRACHT EN ZUIVERINGSRENDEMENT
VAN ALLE RIOOLWATERZUIVERINGSINSTALLATIES
n
Biologisch zuurstofverbruik
n Zwevende stoffen
75
100
120
100
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
70
65
60
95
90
85
Verwijderingspercentage
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
110
100
90
95
90
85
Verwijderingspercentage
55
80
80
80
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
n
Chemisch zuurstofverbruik
n
Stikstof
200
100
20
85
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
190
180
170
160
95
90
85
Verwijderingspercentage
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
18
16
14
12
80
75
70
65
Verwijderingspercentage
150
80
10
60
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
8
55
n
Fosfor
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
3,2
2,8
2,4
90
85
80
75
Verwijderingspercentage
In de grafieken wordt de verwijderde vuilvracht van de
totaliteit van de rioolwaterzuiveringsinstallaties voorgesteld
evenals het verwijderingspercentage. Per gemeten parameter
(BZV, CZV, zwevende stoffen, stikstof en fosfor) wordt het
verschil bepaald tussen de biologisch behandelde vuilvracht en
de restvuilvracht die geloosd wordt na biologische zuivering.
Het verschil is de verwijderde vuilvracht, aangegeven in
1.000 ton/jaar. Het verwijderingspercentage is gelijk aan de
tijdens de biologische behandeling verwijderde vuilvracht,
gedeeld door de totale biologisch behandelde vuilvracht.
2,0
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
70
n
l
Verwijderde vuilvracht
Verwijderingspercentage

OPNIEUW MEER VUILVRACHT AANGEVOERD
EN BIOLOGISCH VERWERKT
De gemeten vuilvrachten die op de rioolwaterzuiverings -
installaties aangevoerd worden, kunnen worden omgezet in
het aantal inwoners die al op de zuiveringsinfrastructuur
aangesloten zijn. Het Vlaamse Gewest telt ruim 6,25 miljoen
inwoners. Aangezien in 2011 de zuiveringsgraad ongeveer 78%
bedroeg, zijn er in theorie 4,9 miljoen inwoners aangesloten
op de collectieve waterzuivering. Trekt men hiervan de
Vlaamse huishoudens af waarvan het afvalwater in de twee
Brusselse zuiveringsinstallaties behandeld wordt, dan komt
men op 4,8 miljoen inwoners waarvan de vuilvracht zou
moeten aangesloten zijn op zuiveringsinstallaties van
Aquafin. De vuilvracht van de bedrijven die aangesloten zijn op
de collectieve zuivering, is niet meegeteld.
Voor het ontwerp van rioolwaterzuiveringsinstallaties
wordt rekening gehouden met de theoretische dagelijkse vuil -
vracht van elke Vlaming: 54 g BZV, 135 g CZV, 90 g zwevende
stoffen, 10 g stikstof en 2 g fosfor. Als we de vuil vrachten die in
2011 aangevoerd werden herrekenen naar deze hoeveelheden,
zou er momenteel een vuilvracht van 4,7 miljoen inwoners
aangevoerd worden (gemiddelde van de schattingen op basis
van de 5 parameters). De gegevens over nutriënten geven een
overschatting, de gegevens over BZV en zwevende stoffen
een onderschatting. Deze cijfers kloppen qua grootorde met
de vuilvracht die theoretisch zou moeten toekomen op
de rioolwaterzuiveringsinstallaties.
Voor de onderschatting op basis van de BZV-gegevens zijn
er twee verklaringen. Metingen uitgevoerd op het rioolstelsel
van Tielt hebben een daling van de BZV-concentratie van 18%
aangetoond ten gevolge van biodegradatie: micro-organismen
breken het BZV in de riool af. Bovendien blijkt de theoretische
dagelijkse vuilvracht waar men vanuit gaat, niet te kloppen.
Een inwoner zou volgens een EPAS-studie in opdracht van
VMM geen 54 g BZV per dag lozen, maar slechts 44 g.
Latere studies van EPAS gaven een gemiddelde BZV-vracht van
maar 38 g per inwoner. Als het aantal aangesloten inwoners -
equivalenten op basis van 44 g/IE/dag bepaald wordt,
dan is het resultaat voor BZV ook 4,7 miljoen IE. Tijdens het
afvalwatertransport gebeurt er geen nutriëntverwijdering.
Organische stikstof wordt weliswaar bacterieel omgezet in
ammonium, maar dit vermindert de totale stikstofvracht niet.
De overschatting voor nutriënten kan verklaard worden
door nutriëntenrijk insijpelend of geloosd grondwater en water
van aangesloten grachten.
BENCHMARKS BEVESTIGEN GOEDE
OPERATIONELE AANPAK
In 2011 heeft Aquafin opnieuw aan twee inter nationale
benchmarks deelgenomen, waarbij de resultaten in de
lijn van de verwachtingen lagen. Deelname aan zulke
oefeningen is ook interessant, omdat het mogelijkheden
tot kennisuitwisseling biedt met de andere deelnemers.
Het eerste onderzoek werd uitgevoerd door de European
Benchmarking Cooperation, een non-profit organisatie die
de prestaties van (afval)waterbedrijven onderling vergelijkt.
Aan hun jongste project namen 28 voornamelijk Europese
afvalwateroperatoren deel. De oefening wees uit dat
Aquafin een heel hoog investeringsritme aanhoudt,
vergeleken met de andere bedrijven. Onze personeelskost
per gezuiverde kubieke meter afvalwater is bij de laagste
bedragen. Dat betekent dat we efficiënt werken, zeker
gezien de hoge loonkosten in België.
Het tweede onderzoek werd opgezet door het Duitse
Aquabench, een organisatie vergelijkbaar met EBC,
maar dan specifiek voor Duitse (afval)waterbedrijven.
Acht operatoren in afvalwaterzuivering van verschillende
grootte deden mee. Bij deze oefening scoorde Aquafin
(als enige buitenlandse participant) opnieuw goed op
operationeel gebied, in onze kost per gezuiverd inwoners -
equivalent. Die ligt bij Aquafin zo’n 20% lager dan bij de
andere deelnemers, al komt dat deels door andere lokale
omstandigheden. Uit de cijfers blijkt zeer duidelijk dat
onze installaties ten opzichte van hun ontwerpcapaciteit
hoog belast worden. Qua verbruik van elektrische
energie zitten we gemiddeld. De Duitse bedrijven scoren
wel opvallend hoger op de productie van groene energie,
maar ook dat komt grotendeels door een andere influent -
samen stelling en meer mogelijkheden op het gebied
van covergisting.
Verslag van de raad van bestuur
39

40
Jaarverslag 2011
NORMEN VOOR GEZUIVERD HUISHOUDELIJK AFVALWATER
Het gezuiverde afvalwater (effluent) moet aan bepaalde
normen voldoen, die afhankelijk zijn van de agglomeratie -
grootte waarvoor de installatie gebouwd is. Tot 2004 waren
deze normen een kopie van de Europese normen, opgelegd via
de richtlijn Stedelijk Afvalwater (ERSA). Op Vlaams niveau
werden ze door een Vlarem-wijziging tussen 2004 en 2006
verstrengd. Aquafin volgt vijf parameters op: biologisch
zuurstofverbruik (BZV), chemisch zuurstofverbruik (CZV),
totaal stikstof, totaal fosfor en zwevende stoffen. Het biologische
zuurstofverbruik geeft aan hoeveel zuurstof bacteriën nodig
hebben om op 5 dagen tijd bij 20° C de organische vuilvracht
in 1 liter gezuiverd afvalwater af te breken.
Bij hoge BZV-waarden ontwikkelen de bacteriën zich zo
snel dat het risico bestaat dat ze door hun ademhaling
alle zuurstof uit het water opnemen. Het chemische zuurstof -
verbruik geeft aan hoeveel zuurstof er nodig is om de
aanwezige vuilvracht volledig te oxideren. De parameter
zwevende stoffen geeft een maat voor de zwevende (niet
oplosbare) stoffen die in het gezuiverde afvalwater mogen
achterblijven. Te veel stikstof en fosfor in het water, brengt
een explosieve algenbloei op gang. ’s Nachts onttrekken deze
algen zuurstof aan het water, waardoor vissen, waterplanten
en andere organismen het moeilijk krijgen.

Diensten buiten
de overeenkomst
met het Vlaamse
Gewest
De minister van Leefmilieu stimuleert Aquafin om onze knowhow
te valoriseren bij de gemeenten en de industrie in Vlaanderen,
maar ook in het buitenland. Dankzij het maatwerk voor de klant
dat in ons aanbod vervat zit, zijn we de grootste speler op de
gemeentelijke markt. Steeds meer steden en gemeenten kiezen
voor een overeenkomst met Aquafin, al dan niet in samenwerking
met een drinkwatermaatschappij. Dochtermaatschappij Aquaplus
is het voorbije jaar in het binnenland een naam geworden voor de
exploitatie van industriële zuiveringen. In het buitenland hebben
we onze blik verruimd met de oprichting van ASEWater Technologies,
een joint venture met een Indische partner.
BETROUWBARE PARTNER VOOR DE UITBOUW
EN BEHEER VAN DE GEMEENTELIJKE ZUIVERINGS -
INFRASTRUCTUUR
Om in orde te zijn met de kaderrichtlijn Water, wacht de
gemeenten nog een investering van bijna 7 miljard euro. Een deel
daarvan (0,7 miljard) heeft het gewest overgenomen via het Lokaal
Pact met de gemeenten. Maar het gaat nog steeds om enorme
investeringen, waarvoor de meeste gemeenten zelf niet de nodige
technische kennis in huis hebben.
Verslag van de raad van bestuur
41

42
Jaarverslag 2011
Sinds 2004 mag Aquafin mee concurreren met de andere
riooloperatoren op de gemeentelijke markt. Gemeenten kunnen
kiezen voor een rechtstreekse concessieovereenkomst met
Aquafin, of aansluiten bij één van de samenwerkings -
verbanden die Aquafin is aangegaan met Vivaqua, VMW
(RioAct en Rio-P) en TWVW en AWW (rio-link).
Aquafin trad in maart toe tot rio-link door de verwerving
van een derde van de aandelen. De overige aandelen zijn in
handen van de cvba water-link. Op die manier kan de eerdere
samenwerking tussen AWW en Aquafin (onder de naam
RI-ANT) verder gevaloriseerd worden binnen rio-link.
Operationeel werkt rio-link in twee business units,
waarbij de unit in Antwerpen instaat voor het rioolbeheer van
de saneringsvennoten van AWW en het team in Gent voor
de saneringsvennoten van TMVW.
In 2011 ging er één nieuwe concessie van start en kozen er
drie gemeenten voor uitgebreide Rio-Totaalcontracten met
verschillende modules. Drie gemeenten sloten aan bij RioAct
en twee gemeenten bij Rio-P. Eén gemeente heeft de
samenwerking met Aquafin verbroken. Begin 2012 hebben er
al 87 steden of gemeenten een contract met Aquafin afgesloten,
hetzij rechtstreeks met Aquafin hetzij in combinatie met
een andere partij.
We realiseerden zowel binnen onze concessies als binnen
onze samenwerkingsverbanden een sterke groei in het aantal
aanbestedingen en opleveringen. Steeds meer projecten in
uitvoering vloeien ook voort uit eigen voorstellen voor
renovatie, optimalisatie of aansluiting van resterende
lozingspunten. We verwachten dat de omzet op de
gemeentelijke markt de volgende jaren verder zal toenemen,
al blijft dat volume niet substantieel ten opzichte van de
omzet binnen onze gewestelijke opdracht.
Door de bundeling binnen Aquafin van de processen
Visievorming, Versnelde uitvoering van projecten en Account
management in business units, zullen we ongetwijfeld
nog beter tegemoet kunnen komen aan de wensen van onze
klanten.
ONDERSTEUNING VAN DE INDUSTRIE EN
BUITENLANDSE PROJECTEN VIA AQUAPLUS
Aquaplus NV, het commerciële dochterbedrijf van Aquafin,
richt zich in het binnenland op de noden van de industrie.
In het buitenland biedt Aquaplus ondersteuning aan
overheden, administraties en bedrijven bij het behalen van
hun milieunormen. Aquaplus biedt oplossingen op maat aan
voor alle stadia binnen de afvalwatercyclus.
In Vlaanderen heeft Aquaplus mooie opdrachten lopen,
die aansluiten bij de kernactiviteiten van Aquafin. De jongste
jaren was er vooral een duidelijke toename in grote
exploitatiecontracten voor bedrijven. Het Vlaamse Gewest
heeft echter duidelijk de vraag gesteld om de kennis en
ervaring van Aquafin ook in het buitenland te verzilveren.
Aquaplus heeft zelf niet genoeg naamsbekendheid of
financiële middelen om grote projecten te kunnen aantrekken
en uitvoeren. Meestal is onze dochteronderneming dus als
onderaannemer verantwoordelijk voor de aanbreng van
specifieke kennis in buitenlandse projecten. Maar nu bewandelt
Aquaplus een tweede piste. In november 2011 werd ASEWater
Technologies boven de doopvont gehouden, een joint venture
tussen Aquaplus en het Indo-belgische ASE Structure Design.
Door deze samenwerking met een buitenlandse partner,
die goed verankerd is in de lokale markt, verwacht Aquaplus
om deze obstakels te kunnen vermijden en een grote
afzetmarkt te penetreren. De opgerichte vennootschap wil
zich immers profileren als een Indisch bedrijf, maar met
Europese knowhow.
PROTOCOL VOOR COMMERCIËLE
OPDRACHTEN
In 2011 heeft Aquafin een protocol getekend met het
Vlaamse Gewest, waarin wordt bepaald onder welke
voorwaarden Aquafin mensen en middelen ter beschikking
mag stellen van Aquaplus en voor gemeentelijke opdrachten.
Dit protocol brengt duidelijkheid voor beide partijen.

Onderzoek
en product -
ontwikkeling
De onderzoeksactiviteiten van Aquafin maken het mee mogelijk
om op maat gesneden duurzame technologische oplossingen
aan te bieden aan onze klanten. In Vlaanderen worden we
beschouwd als dé technisch expert voor de werking van de hele
afvalwater cyclus. Ons direct toepasbaar onderzoek is gericht
op kostenbeheersing, de garantie van de effluentnormen en de
introductie van best beschikbare technologieën. Het strategisch
onderzoek is gegroepeerd rond de pijlers klimaatverandering,
integraal waterbeheer en asset management van de (riool) -
infrastructuur.
DIRECT TOEPASBAAR ONDERZOEK
Met Aqua3M, onze eigen ontwikkelde dynamische RWZImodellering,
werden in 2011 voorstellen gedaan om de bedrijfs -
voering van zes zuiveringsinstallaties een stuk duurzamer te
maken. Dezelfde oefening werd gedaan voor een buitenlandse
klant van dochterbedrijf Aquaplus. Het Vlaamse gewest (CIW) deed
beroep op de kennis en ervaring met integrale detail modellering
van onze hydraulische experts in het kader van de herziening van
de Code van Goede Praktijk voor het ontwerp van een rioolstelsel.
We hebben ook belangrijke stappen gezet voor de concrete
realisatie van real time control van het rioolstelsel in het studie -
gebied Kessel-lo. In de loop van het jaar werd een nieuwe
methodiek voor corrosiebescherming op punt gesteld en gevalideerd
aan een aantal testcases.
Verslag van de raad van bestuur
43

44
Jaarverslag 2011
Het platform Aqua3S voor dynamische modellering van
de vorming van sulfiden in rioolstelsels is klaar om gevalideerd
te worden aan de hand van meetresultaten. Een nieuw,
geautomatiseerd ruimingsprogramma voor riolen is vorig jaar
eveneens op punt gesteld.
STRATEGISCH ONDERZOEK
In 2011 was Aquafin actief in vijf onderzoeksprojecten met
externe partners. Sewage+ is een Vlaams onderzoeksproject
gefinancierd in het kader van MIP2 en gecoördineerd door Vito.
Het doel is het ontwikkelen van nieuwe concepten in water -
zuivering voor een maximale energierecuperatie, bijvoorbeeld
door huishoudelijk afvalwater te mengen met geconcentreerde
afvalstromen. Vier projecten worden gefinancierd door Europa
en zijn vorig jaar nieuw gestart. In een stedelijke omgeving kan
de warmte die nog aanwezig is in de riolen nuttig worden
hergebruikt. Aquafin onderzoekt binnen het project INNERS
mee de mogelijke voordelen voor het milieu van een
toepassing op grote schaal. Minotaurus test nieuwe
technologieën uit om organische vervuilende stoffen uit
afvalwater, grondwater en de bodem te verwijderen. In de
toekomst zullen de normen waaraan het gezuiverde afval -
water moet voldoen, immers alleen maar strenger worden.
Sanitas wil de impact van het stedelijk watersysteem op
klimaatverandering minimaliseren en omgaan met toekomstige
variaties in waterkwantiteit en -kwaliteit. Binnen Raingain
wordt gewerkt aan de beschikbaarheid van gedetailleerde
neerslag- en wateroverlastgegevens. Die moeten operationele
waterbeheerders in de stad in staat stellen adequaat te
reageren op hevige neerslag en de schade door wateroverlast
te voorkomen.
MEMBRAANEXPERT
Aquafin voerde van bij de opkomst van membraan -
technologie intensief pilootonderzoek uit, dat al snel
gevolgd werd door de eerste operationele membraan -
bioreactor in de Benelux. Ondertussen wordt het
afvalwater op verschillende grote en kleinschalige
installaties gezuiverd met behulp van deze technologie.
Op basis van onze ervaring ontwikkelden we een eigen
hybride zuiveringsproces, met een demo-installatie op
RWZI Aartselaar. Het concept van Aquafin onderscheidt
zich van andere concepten doordat het gebruik maakt
van slechts één gemeenschappelijke bioreactor én doordat
de processturing gebeurt in functie van droogweer- of
regenweeromstandigheden. Daardoor is het uitermate
geschikt voor capaciteitsuitbreiding van klassieke actief -
slibsystemen, waar weinig extra ruimte voorhanden is.

Belangrijkste
risicofactoren
Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de ontwikkelingen in
dossiers die enig risico inhouden.
JURIDISCHE GESCHILLEN
n
Wateroverlast in een woonwijk
Dit dossier behandelt schade als gevolg van wateroverlast
bij ongeveer vierhonderd bewoners van een woonwijk in 1998.
Eind 2010 deed de rechter een voor Aquafin gunstige uitspraak,
waarbij het overgrote deel van de eisen als verjaard, niet
toelaatbaar of ongegrond werden beoordeeld. Tegen deze
uitspraak is door de tegenpartijen in april 2011 beroep ingesteld.
Bovenstaande ontwikkelingen geven geen aanleiding om de
vroegere beslissing geen provisie aan te leggen, te wijzigen.
VERZEKERINGSDOSSIERS
n
Onvoldoende betonwapening op RWZI Deurne
In 2007 werd ontdekt dat de wanden van bepaalde
beluchtingsbekkens van de zuiveringsinstallatie van Deurne
onvoldoende gewapend waren als gevolg van een ontwerpfout.
Volgens Aquafin is dit schadegeval deels gedekt door onze
Alle Bouwplaats Risicoverzekering (ABR) en deels door de beroeps -
aansprakelijkheidsverzekering van het betrokken studiebureau.
Verslag van de raad van bestuur
45

46
Jaarverslag 2011
In 2008 werd gezocht naar een geschikte herstelmethode,
de meest voor de hand liggende herstelperiode en een
geschikte aannemer. In 2009 werd effectief gestart met het
herstel. Op vandaag zijn de werkzaamheden beëindigd.
De vragen tot terugbetaling voor de herstelwerken die tot nu
toe werden ingediend, heeft de ABR-verzekeraar effectief
vergoed. Het niet door de ABR-verzekeraar betaalde bedrag
werd in 2011 deels teruggevorderd van het studiebureau dat
de ontwerpfout maakte en deels van het controleorganisme
dat op de werf actief was. Deze recuperatieprocedures lopen.
Voor het niet door de ABR-verzekeraar betaalde gedeelte werd
voorzichtigheidshalve een provisie aangelegd.
n
Betonproblematiek op RWZI Brugge
Bij de voorlopige oplevering van de renovatie van de
zuiveringsinstallatie van Brugge werd in een beluchtings -
bekken een aftekening van de wapening in het beton
vastgesteld. Later kwam vast te staan dat de schade zich
verder zet, en niet alleen in dit bekken. Een analyse die Aquafin
bestelde, duidde twee oorzaken aan: een onvoldoende
betondekking en verhoogde chloridewaarden. In samenspraak
met de aannemer werd een herstelmethode uitgewerkt.
Waar nodig moet de beton worden hersteld en aangevuld.
Bijkomend moet er ook een zogenaamde kathodische
bescherming worden aangebracht.
De eigenlijke herstelling werd uitgevoerd in de afgelopen
jaren en wordt in 2012 voortgezet. De kosten van het eerst
vermelde deel van het herstel worden door de aannemer
gedragen, de kosten van het laatste gedeelte door Aquafin.
Er is een dading afgesloten tussen de verzekeringsmaatschappij
en de verzekerden en tussen de verzekerden onderling.
De ABR-verzekeraar ACI is voor een aanzienlijk bedrag
tussen gekomen. Dit bedrag dekte enerzijds de al uitgevoerde
herstel- en beschermings maatregelen en zal anderzijds
dienen om de kost van de nog uit te voeren werken te dekken.
In dit dossier wijzen de feiten niet op een noodzaak van het
aanleggen van een provisie.
FINANCIËLE VERSLAGEN
Aangezien de systematiek van de beheersovereenkomst
voorziet in een a posteriori goedkeuring van het jaarlijks
financieel verslag van Aquafin, is het niet uit te sluiten dat
bepaalde vergoedingen uiteindelijk niet worden goedgekeurd
door het Vlaamse Gewest.

Belangrijkste
evoluties na
het boekjaar
GOEDKEURING OPTIMALISATIEPROGRAMMA 2013
Op 16 december 2011 heeft de Vlaamse Regering het budget voor
de uitbouw van de bovengemeentelijke zuiverings infrastructuur
voor het programmajaar 2013 opnieuw vastgelegd op 250 miljoen
euro. Op 31 januari 2012 werd de opdracht tot uitvoering van dit
programma door Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege
overgemaakt aan Aquafin.
Het optimalisatieprogramma 2013 voorziet budget voor 134
nieuwe projecten en 21 projecten die werden doorgeschoven naar
dit programma. Verder wordt er voor 10 projecten alleen het
studiewerk (opmaak technisch plan) opgedragen. De initiële
raming van deze projecten bedraagt 112 miljoen euro, waarvan
74 miljoen euro is toegewezen voor investeringen in het kader van
het lokaal pact met de gemeenten. Om de toekomstige prijs -
stijgingen voor deze projecten op te vangen, werd er 88 miljoen
euro voorzien. De resterende 50 miljoen euro is in dit programma
expliciet ter beschikking gesteld voor de afbouw van de
gecumuleerde overschrijding van het investerings- en het
renovatieprogramma van vroegere programmajaren.
De optimalisatieprogramma’s worden opgemaakt door de
Vlaamse Milieumaatschappij, in overleg met Aquafin, de provincies
en de bekkenbesturen. Ze omvatten projecten gericht op de
bijkomende sanering van lozingspunten, de bouw van kleinschalige
zuiveringsinstallaties en de aanleg van strategische regenwater -
leidingen om de bestaande infrastructuur te verbeteren. Bij de
keuze van de projecten wordt gelet op hun ecologisch en
economisch rendement.
Verslag van de raad van bestuur
47

48
Jaarverslag 2011
Commentaar
bij de balans
Op het einde van het boekjaar bedraagt het balanstotaal
3.021 miljoen euro, 350 miljoen euro hoger dan vorig boekjaar.
Deze toename is enerzijds een gevolg van de netto-aangroei van
de investeringen in de waterzuiveringsinfrastructuur, uitgevoerd in
opdracht van het Vlaamse Gewest. Zo werden in 2011 investeringsen
optimalisatieprojecten opgeleverd voor een totale aannemings -
waarde van bijna 146 miljoen euro. Anderzijds kocht Aquafin in 2011
installaties van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) aan
voor bijna 154 miljoen euro in het kader van de uitvoering van
addendum N° 7 aan de beheersovereenkomst. Alle installaties
blijven eigendom van Aquafin tot het einde van de beheers -
overeenkomst met het Vlaamse Gewest.
In 2011 bleef de bouwactiviteit stabiel ten opzichte van het
voorgaande jaar. Doordat de investeringen in nieuwe activa in
aanbouw de opleveringen in waarde overstegen, kenden de activa
in aanbouw een stijging met 8% tot 271 miljoen euro.
Onder de financiële vaste activa is onder andere de
meerderheidsparticipatie opgenomen van Aquafin in Aquaplus,
ten bedrage van 0,694 miljoen euro. Per 31 december 2011 werd
deze participatie bij Aquafin gewaardeerd op basis van de meest
recente financiële informatie.
De prestaties buiten het kader van de beheersovereenkomst die
nog niet voltooid zijn, worden opgenomen onder de rubriek
‘bestellingen in uitvoering’. De enige uitzondering hierop vormen
de projecten voor de uitvoering van transportdiensten. Die worden
opgenomen onder de materiële vaste activa, aangezien deze activa
eigendom blijven van Aquafin. Door de toegenomen bouwactiviteit
buiten het kader van de beheersovereenkomst
groeiden de voorraden en bestellingen in
uitvoering met 88% tot 83 miljoen euro.

In 2011 werd Aquafin geconfronteerd met een grotere
financieringsbehoefte dan voorgaande jaren, omwille van de
aankoop van gronden en installaties van de VMM in het kader
van addendum N° 7 aan de beheersovereenkomst. De banken
waren beperkt in hun mogelijkheden om bijkomende leningen
te verstrekken, doordat ze zelf geconfronteerd werden met
gestegen kosten en nieuwe regulering. Belgische institutionele
investeerders hadden wel veel interesse om Aquafin te
financieren. Deze opportuniteit werd dan ook ten volle benut:
er werd voor 285 miljoen euro aan financiering opgehaald
via dit kanaal. Doordat dit volledige bedrag niet onmiddellijk
kon aangewend worden voor de financiering van projecten,
ontstond een tijdelijk kasoverschot en werd voor bijna 53
miljoen euro belegd. In 2012 worden deze fondsen aangewend
voor de financiering van projecten.
In het kader van de financiering van de hoger vermelde
aankoop van installaties van VMM werd op 13 december 2011
het kapitaal verhoogd met 50 miljoen euro. Hiervan werd
12,5 miljoen euro volstort.
Indien de algemene vergadering de voorgestelde
winstverdeling aanvaardt, wordt de wettelijke reserve met
0,480 miljoen euro verhoogd. De beschikbare reserve wordt
verhoogd met 1 miljoen euro, om de nodige fondsen te
voorzien voor eventuele participaties in structurele samen -
werkingsverbanden en de activiteiten van Aquaplus N.V.
De voorziening voor risico’s en lasten heeft betrekking
op juridische geschillen, verzekeringsdossiers, geschillen in
het kader van de uitvoering van de beheersovereenkomst,
verwerking van het slib gebufferd in de installaties en
brugpensioenen.
De financiering op lange termijn is gebaseerd op
de affectatieovereenkomst. Die bepaalt dat het saldo van de
kredieten op lange termijn kleiner moet zijn dan de toekomstige
aanspraken die Aquafin heeft op de drinkwater maatschappijen,
respectievelijk het Vlaamse Gewest. Deze aanspraken bestaan
uit het nog niet betaalde gedeelte van de investerings -
projecten die al opgeleverd zijn. Per einde 2011 was dit bedrag
1.495 miljoen euro. In 2011 heeft Aquafin 510 miljoen euro
kredieten op lange termijn opgenomen, waarvan 75 miljoen
euro bij de Europese Investeringsbank, 150 miljoen euro bij
commerciële banken en 285 miljoen euro bij institutionele
investeerders. Rekening houdend met de terugbetalingen van
al eerder opgenomen leningen bedraagt het saldo van de
bankleningen op lange termijn onder affectatie 1.459 miljoen
euro, waarvan bijna 157 miljoen euro binnen het jaar moet
worden terugbetaald.
In uitvoering van de beheersovereenkomst met het Vlaamse
Gewest werden de investeringen initieel terug betaald over
15 jaar. Doordat dit terugbetalingsritme sneller verliep dan
de afschrijvingen, ontstond een positief saldo voor de verdere
financiering van de afschrijvingen na de terugbetalings -
periode. Dit positief saldo werd met goedkeuring van de
Commissie Boekhoudkundige Normen op een speciale passief -
rekening geregistreerd, namelijk ‘Vergoeding Vlaamse Gewest’.
Eind 2008 werd de termijn van de jaarlijkse vergoeding
voor aannemingen bouwkunde van 15 jaar op 30 jaar gebracht
voor de opleveringen vanaf 1 januari 2009. Dat gebeurde via
een addendum aan de beheersovereenkomst tussen het
Vlaamse Gewest en Aquafin. Deze nieuwe termijn sluit beter
aan bij de economische levensduur van de infrastructuur.
In 2009 werd ook de resterende terugbetalingstermijn
van bouwkundige projecten opgeleverd vóór 1 januari 2009
verdubbeld. Deze aanpassing ging in op 1 januari 2010.
In 2011 daalde hierdoor de ‘vergoeding Vlaams Gewest’ van
808 miljoen euro tot 800 miljoen euro.
De voorziening voor risico’s en lasten neemt af ten opzichte
van 2010. Op basis van de meest recente gegevens werden
de nodige aanpassingen gedaan. Op te merken valt dat het
aantal lopende juridische geschillen verder blijft dalen.
Per einde 2011 werd de financiering op korte termijn sterk
afgebouwd in functie van de financiering op lange termijn van
de aangekochte VMM-activa. In het afgelopen boekjaar was
er een afname van de financiering op korte termijn via
commercial paper van 140,6 miljoen euro per einde 2010 naar
73,0 miljoen euro per einde 2011.
Aquafin beschikt over een kredietlijn van 180 miljoen euro,
inclusief de gesyndiceerde lening voor de financiering op
korte termijn van activiteiten binnen het kader van de
beheersovereenkomst. Binnen deze kredietlijn werden geen
opnames verricht per einde 2011. Voor de financiering op
korte termijn van gemeentelijke projecten heeft Aquafin
een kredietlijn van 17 miljoen euro beschikbaar. Hiervan werd
9 miljoen opgenomen per einde 2011.
Verslag van de raad van bestuur
49

50
Jaarverslag 2011
Commentaar bij
de resultatenrekening
In de beheersovereenkomst met het Vlaamse Gewest is
bepaald dat de vergoeding van Aquafin gebeurt op basis van
de doorrekening van alle redelijke kosten, verhoogd met een
vergoeding voor de aandeelhouders die gebaseerd is op hun
inbreng in het eigen vermogen. Hieruit volgt dat de kosten en
opbrengsten in grote mate een spiegelbeeld zijn van elkaar.
De verhoging van de kosten en in het bijzonder die van
de diensten en diverse goederen, bezoldigingen, sociale lasten
en pensioenen, ligt in de lijn van de groei van de infrastructuur
die door Aquafin geëxploiteerd en uitgebouwd wordt, zowel
binnen als buiten het kader van de beheersovereenkomst.
Het steeds groeiende patrimonium verklaart ook de continue
groei van de afschrijvingen.
Sinds 2007 participeert Aquafin in de exploitatiekosten
van de zuiveringsinfrastructuur van het Brusselse Gewest.
Einde 2007 werd het contract tussen beide gewesten deels
overgenomen door de respectieve bedrijven belast met de
zuiveringsopdracht. Doel van deze overdracht was de betalings -
stromen op een meer efficiënte wijze te regelen.
De beweging op de waardeverminderingen en provisies
heeft betrekking op waardeverminderingen en provisies voor
bedragen die het Vlaamse Gewest tijdens het afgesloten
boekjaar heeft betwist. Voor nieuwe juridische geschillen werd
beslist een provisie aan te leggen ter waarde van de redelijke
inschatting van de claim, rekening houdend met de slaagkans.
De sterke toename van de financiering met vreemd
vermogen resulteert in een stijging van de kosten van schulden
met 5,7 miljoen euro ten opzichte van
boekjaar 2010.
Met een actief beheer van het renterisico wil Aquafin
de financieringskost optimaliseren. Sinds 2006 heeft de raad
van bestuur de implementatie van een dynamisch beheer
van het renterisico goedgekeurd, waarbij de krijtlijnen voor
het rentemanagement zijn uitgetekend.
Na verrekening van de provisies, de waardeverminderingen
en de niet aan het Vlaamse Gewest doorgerekende kosten
en opbrengsten, inclusief het resultaat van de commerciële
activiteiten, wordt de winst voor belastingen 11,56 miljoen euro.
Vanaf aanslagjaar 2007 werd het begrip notionele interest -
aftrek ingevoerd in de vennootschapsbelasting, waardoor de
kost van de waterzuivering voor de burger beperkt blijft.
Ook de toepassing van de verhoogde investeringsaftrek
voor energiebesparende investeringen en milieuvriendelijke
investeringen voor Onderzoek en Ontwikkeling heeft een
gunstige invloed op de vennootschapsbelasting.

Voorstel aan
de algemene
vergadering
Rekening houdend met de winst na belastingen van het
boekjaar van 9.580.265,23 euro en een overgedragen winst van
5.231,19 euro, bedraagt de te bestemmen winst 9.585.496,42 euro.
l toevoeging aan de wettelijke reserve: 480.000,00 euro
l toevoeging aan de beschikbare reserve: 1.000.000,00 euro
l vergoeding van het kapitaal: 8.096.193,56 euro
l overgedragen winst: 9.302,86 euro
Indien de algemene vergadering de voorgestelde winstverdeling
goedkeurt, zal op 23 april een bruto dividend uitbetaald worden van:
l
l
10,09 euro voor de aandelen die volledig volstort zijn
0,12 euro voor de aandelen die niet volledig volstort zijn.
Verslag van de raad van bestuur
51

52
Jaarverslag 2011

Maatschappelijk
verantwoord ondernemen
Concrete engagementen naar stakeholders 54
Proactief financieel beleid voor onze aandeelhouder 56
Bouwen aan een duurzame relatie met onze klanten 57
Respect voor het milieu 58
Oog voor onze omgeving 63
Zorg voor medewerkers 66
53

54 Jaarverslag 2011
Concrete
engagementen
naar stakeholders
Waterzuivering evolueert steeds meer van een eindoplossing naar
een deel van een grondstoffenkringloop. Ook het bedrijf zelf richt zich
steeds meer op integratie in de maatschappij.
In 2011 hebben we onze bedrijfswaarden vertaald in duidelijke
engagementen naar onze aandeelhouder, onze klanten, onze omgeving,
het milieu en onze medewerkers. Zo willen we onze activiteiten aan
die van onze stakeholders verbinden en het draagvlak voor onze
activiteiten vergroten.

WAARDEN
n
Klantgericht
n
Gedreven
We onderhouden een duurzame en persoonlijke relatie
met onze klanten. We gaan actief op zoek naar de behoeften
van onze klanten en helpen ze te definiëren. We houden
ons aan gemaakte afspraken en communiceren duidelijk
welke behoeften Aquafin kan invullen en welke niet.
Klanttevredenheid is het doel, zowel intern als extern.
n
Resultaatgericht
We leveren kwalitatief hoogstaand werk binnen de
gestelde timing en het afgesproken budget. We voelen ons
persoonlijk verantwoordelijk voor het bereiken van het
gewenste eind resultaat.
Wij zijn trots op de aard en de kwaliteit van de
dienstverlening die we bieden aan onze klanten en aan
de maatschappij. Daardoor hebben we plezier in ons werk en
willen we steeds het beste resultaat leveren voor onze klanten,
het milieu en de maatschappij.
n
Open
We staan open voor mensen en ideeën. We zijn niet bang
voor invloeden van buitenaf of voor verandering. In al onze
samenwerkingsverbanden streven we transparantie na.
Intern is openheid en vertrouwen tussen collega’s een
voorwaarde om tot optimale resultaten te komen.
n
Vooruitstrevend
n
Respectvol
We leren voortdurend uit gesprekken met onze klanten en
partners, uit maatschappelijke en technologische evoluties.
De inspiratie en kennis die we daardoor opdoen, ontwikkelen
we verder binnen de organisatie en implementeren we in
efficiëntieverbeteringen of in nieuwe producten en diensten.
We zijn flexibel en durven onszelf en onze werkwijzen continu
in vraag te stellen. Feedback is positief en constructief.
We hebben respect voor de mensen met wie we
werken, het milieu en de behoeften van de maatschappij.
Intern houden we ons aan mondelinge en schriftelijke afspraken.
Collega’s waarderen elkaars expertise en verantwoordelijkheid,
waardoor werken bij Aquafin een aangename ervaring is.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
55

56 Jaarverslag 2011
Proactief
financieel beleid
voor onze
aandeelhouder
Aquafin engageert zich om steeds de belangen van de
aandeelhouder voor ogen te houden, weliswaar in evenwicht met
de andere gedefinieerde domeinen.
Aquafin gaat zeer omzichtig om met de financiële middelen
die worden geïnvesteerd in de zuiveringsinfrastructuur van het
gewest. We zorgen voor deze infrastructuur alsof die eigendom van
het bedrijf is. Zo doen we aan rentemanagement voor een deel van
onze leningen op lange termijn, ook al heeft het bedrijf zelf daar
geen directe baten bij. Aquafin gaat ook steeds vroeg mee met
interessante evoluties op de financiële markt. Het bedrijf was bij
de eerste in de sector om een commercial paper-programma
op te zetten, of om een obligatielening uit te geven waar ook
particulieren op konden intekenen. Door onze hoge rating, maar
ook door het feit dat we onze beloftes in de financiële wereld altijd
nakomen, geniet Aquafin het volle vertrouwen van de bankwereld.
Daardoor kunnen we de zware investeringen in de zuiverings -
infrastructuur voor het gewest optimaal financieren.
Bij elk projectvoorstel wordt zorgvuldig afgewogen of het
beoogde resultaat een meerwaarde biedt voor de aandeelhouder,
die opweegt tegen de interne kost. Activity based costing (ABC) is
hierbij een ondersteunend instrument, dat een duidelijk zicht geeft
op de kostprijs van de activiteiten van het bedrijf. De modellen
werden in 2011 verder verfijnd en er werd gestart met de
implementatie ervan in een specifieke ABC-software. Deze software
zou moeten toelaten om de kostprijsmodellen
flexibel aan te passen aan wijzigingen in de
organisatie en moet tevens goede rapportering
mogelijk maken.

Bouwen aan
een duurzame
relatie met
onze klanten
We bieden onze klanten een producten- en dienstenaanbod
dat gestoeld is op onze missie en onze kernactiviteiten. We streven
in overleg naar oplossingen die gebaseerd zijn op het principe
van duurzaamheid op lange termijn. We bieden hen een
doeltreffende totaaloplossing voor een correcte prijs, waarbij de
klant tevredenheid primeert.
We engageren ons om de beloofde timings, kwaliteitsnormen
en het vooropgestelde budget te behalen, dit zowel voor de targets
die impliciet als expliciet gesteld werden. Een afspraak is immers
een afspraak. Om die belofte waar te maken, hebben we ons in 2011
intern meer procesmatig georganiseerd.
De account managers leiden vanaf 2012 variabel samengestelde
klantenteams. De leden streven er elk vanuit hun eigen achtergrond
naar om de relatie met de gemeentelijke klanten en boven -
gemeentelijke bekkenvertegenwoordiging optimaal te houden.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
57

58 Jaarverslag 2011
Respect voor
het milieu
Aquafin engageert zich om respectvol om te gaan met het
milieu en ecosystemen niet te verstoren. Maar we willen als bedrijf
méér doen. Het uiteindelijke doel is om het aangeleverde
rioolwater zo goed mogelijk te zuiveren met een zo laag mogelijke
voetafdruk op het milieu. We streven naar een duurzaam gebruik
van materialen, grondstoffen, energie en ruimte.
ENERGIEVERBRUIK VERLAGEN OP
DE ZUIVERINGSINSTALLATIES
Uit audits blijkt dat onze zuiveringsinstallaties qua energie -
verbruik efficiënt ontworpen zijn. Toch blijft het zuiveringsproces
behoorlijk energie-intensief. De energiekost voor de zuivering
van afvalwater, bedraagt immers zo’n 25 miljoen euro per jaar,
een kwart van de totale operationele kost van Aquafin.
Op het gebied van on-line sturing van het zuiveringsproces,
zijn we al bij de voorlopers in Europa. Sensoren voor zuurstof-,
nitraat-, ammonium-, fosfaat- en turbiditeitsmetingen, helpen om
het zuiveringsproces op de installaties zo precies mogelijk te
sturen, zodat er geen kostbare energie verspild wordt.
Aquafin wil werk maken van een nog meer doorgedreven
energiebeheer. Het bedrijf wil de volgende jaren telkens minstens 2%
besparen op zijn energiefactuur. Aquafin wil ook elk jaar minstens
500.000 euro aan energieprojecten besteden. Wanneer alle in 2011
gedefinieerde projecten uitgevoerd zijn, zullen ze een besparing
opleveren van 755.000 euro per jaar.

ENERGIEBELEIDSVERKLARING
De energiebeleidsverklaring van Aquafin is gestoeld op
de Europese Klimaatdoelstelling. Tegen 2020 willen we 20%
primaire energie sparen, 20% op transport sparen en 13%
groene stroom opwekken, wat ook de doelstelling voor lidstaat
België is.
Om het energieverbruik terug te dringen volgt Aquafin
de filosofie van de Trias Energetica. Het model maakt gebruik
van drie stappen, die achtereenvolgens doorlopen moeten
worden. De eerste en de belangrijkste stap is energieverbruik
vermijden. Elke kWh die we niet verbruiken, hoeft namelijk
ook niet opgewekt te worden. We willen dat elke medewerker
het energieverbruik in het achterhoofd houdt bij het op punt
stellen van processen, de aankoop van materialen en de
exploitatie van onze infrastructuur. De volgende stap is de
benodigde energie zoveel mogelijk duurzaam opwekken.
We willen een maximaal rendement uit onze slibgistingen
halen, op een ethisch verantwoorde manier. De groene
energie die we niet zelf kunnen opwekken, zullen we
aanvullen met de aankoop van groene stroom tot minstens
de besparing van 20% op primaire energie en 13% groene
stroomproductie.
Stap drie is de ‘eindige’ fossiele energiebronnen zo efficiënt
mogelijk gebruiken. Daartoe zoeken we continu naar
verbeteringen, zowel in de processen als in de apparatuur
die we inzetten.
Het Trias Energetica model:
Minimaliseer
energieverbruik
1
Gebruik duurzame
energieopwekking
2
3
Efficiënt gebruik
fossiele brandstof
ENERGIE BESPAREN ZONDER
KWALITEITSVERLIES
Met Aqua3M, ons eigen platform voor dynamische RWZImodellering,
hebben we in 2011 de bedrijfsvoering doorgelicht
van zes zuiveringsinstallaties (in Aartselaar, Antwerpen-Noord,
Deurne, Harelbeke, Oostende en Sint-Truiden). Daaruit volgden
voorstellen voor de meest optimale bedrijfsvoering wat
betreft energieverbruik, slibproductie en chemicaliënverbruik.
Zo realiseren we een daling in de kost per IE, zonder de
kwaliteit van het gezuiverde water in gevaar te brengen.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
59

60 Jaarverslag 2011
ENERGIERECUPERATIE EN -PRODUCTIE
UIT SLIB
Tijdens het waterzuiveringsproces worden grote hoeveel -
heden zuiveringsslib geproduceerd. In die actief-slibmassa
leven miljoenen bacteriën en andere micro-organismen.
Ze verbruiken de vervuiling in het rioolwater als voedsel.
Door de gunstige leefomstandigheden in het afvalwater,
groeit de massa snel aan. Het slib dat overtollig is, wordt in
aanzienlijke mate beperkt door indikking, vergisting,
ontwatering en droging.
De verwerking en afzet van resterend zuiveringsslib is niet
alleen een zware kost voor Aquafin, maar ook een belasting
voor het milieu, door de vele duizenden transporten aan
vloeibaar slib en gedroogd slib per jaar. Een berekeningsmodel
optimaliseert de logistieke keten van de slibverwerking.
Het model maakt het eenvoudiger om strategische beslissingen
te nemen, maar biedt ook de mogelijkheid om wekelijkse
fluctuaties in de slibtransporten te minimaliseren.
In 2011 werd 94.624 ton drogestof slib verbrand, co-verbrand
of gebruikt in de afdeklagen van een stortplaats. Daarnaast werd
nog een kleine fractie hiervan gerecycleerd als entslib om water -
zuiveringsinstallaties van Aquafin of derden op te starten.
n
Elektriciteit en warmte door biogasproductie
Bij het vergisten van waterzuiveringsslib wordt organisch
materiaal bacterieel afgebroken en omgezet in biogas.
Hierdoor vermindert het volume slib dat nog verder moet
behandeld worden. Dit biogas is bovendien een energiedrager.
Het bevat ongeveer 65% methaan, dat zowel in warmte als in
elektriciteit kan omgezet worden. De opwekking van elektriciteit
gebeurt met gasmotoren, die een elektrisch vermogen hebben
van 200 tot 500 kW elektrisch . De koelingswarmte van de
gasmotoren wordt bovendien gebruikt voor de verwarming
van de slibgisting en in een aantal gevallen ook voor de
verwarming van de dienstgebouwen. De geproduceerde
groene elektriciteit wordt steeds op de zuiveringsinstallatie
zelf gebruikt. Daardoor moet Aquafin minder elektriciteit
aankopen en krijgt het bedrijf al sinds 2002 groenestroom -
certificaten. Een groenestroomcertificaat toont aan dat
1.000 kWh elektriciteit werd opgewekt uit een hernieuwbare
energiebron. Op de site van RWZI Deurne wordt het biogas
niet omgezet in elektriciteit, maar verbrand in een stookketel
om zuiveringsslib te drogen. Het geproduceerde biogas
vervangt dus aardgas in verbrandingsprocessen.
EINDAFZET VAN HET ONTWATERDE ZUIVERINGSSLIB
100%
80%
60%
40%
n Bodemverbeteraar/landbouw
n Storten (eventueel na
solidificatie)
n Afdichting stortplaats
n Verbranding
n Co-verbranding na droging
20%
0%
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011

In 2011 werd ongeveer 53% van al het geproduceerde
slib vergist. Alle gasmotoren samen produceerden 8,3 miljoen
kWh elektrisch . Dat is 1.300.000 kWh of 19% meer dan in 2010,
terwijl er geen bijkomende slibgistingen in gebruik genomen
werden. Onze verhoogde aandacht voor de productie van
groene energie heeft ertoe geleid dat er op twee jaar tijd 66%
meer groene elektriciteit is geproduceerd. In 2010 was RWZI
Antwerpen-Zuid de eerste installatie die een jaarproductie
van meer dan 1 miljoen kWh heeft gehaald. In 2011 heeft ook
de zuivering van Hasselt deze kaap overschreden. In 2012
verwachten we dat nog minstens 1 bijkomende installatie
deze productie haalt.
Alle energieprojecten samen met ook de productie van
biogas meegeteld, leidden in 2011 tot een besparing van
minstens 14.500.000 kWh/j. Dat is 15% beter dan in 2010 en
kan worden vergeleken met het elektriciteitsverbruik van
een stad als Veurne of Herk-de-Stad.
n
Slibpellets als bron van thermische energie
Om het niet-vergiste slib en het overblijvende slib na
de slibgisting te drogen, heeft Aquafin vier drooginstallaties
in gebruik. Ze vormen een milieutechnische eenheid met de
RWZI’s van Deurne, Houthalen, Leuven en Brugge. Sinds de
opstart van de slibdrooginstallatie van Leuven in 2003 is de
voorziene slibdrogingsinfrastructuur van Aquafin volledig
uitgebouwd. De drogers van Brugge en Houthalen dateren
van 2001, die van Deurne van 1998. Waar 10 jaar geleden
het drogen nog voor 100% gebeurde in installaties van derden,
wordt het slib momenteel voor 99,96% gedroogd in droog -
installaties van Aquafin.
De slibdroging, in 1997 nog maar goed voor 5% van de afzet
werd belangrijker waarbij het aandeel slib dat gedroogd werd
in 2011 een 34% bedroeg. Hierin is het slib dat in Brugge
gedroogd wordt alvorens ter plaatse verbrand te worden niet
meegerekend; het is vervat in de categorie ‘verbranding’.
Drogen van ontwaterd slib levert een drogestofgehalte op
van ca. 90%. Het zuiveringsslib wordt gedroogd tot korrels
met een calorische waarde gelijk aan deze van bruinkool.
Hierdoor kan het gedroogde slib gebruikt worden om andere
brandstoffen te vervangen in steenkool- of bruinkoolgestookte
elektriciteitscentrales en in cementovens; in 2011 ging het
over 32.721 ton droge stof. Men spreekt in dit geval van
co-verbranding. Ook ontwaterd niet-gedroogd slib kan
co-verbrand worden.
n
Verbranden van slib
In 2011 werd in het totaal 56.657 ton slib omgerekend naar
droge stof verbrand. 55,8 % daarvan werd verbrand in de SLECO
verbrandingsoven te Beveren en 44,2 % in de slibverbrandings -
installatie van Brugge die Aquafin in dienst heeft.
ONDERZOEK MOET BIOGASPRODUCTIE
VERHOGEN
Op RWZI Hoogstraten bestudeerden we de haal baar heid
van een co-vergisting van slib met glycerol, een commercieel
verkrijgbaar product. De gemeten biogasproductie was
nog hoger dan theoretisch verwacht en er waren geen
operationele problemen. In alle onderzochte scenario’s
bleek de terugverdientijd voor het implementeren van
een co-vergisting minder dan vijf jaar.
HERGEBRUIK VAN AFVALWARMTE
VAN DERDEN
In de slibdrogingsinstallatie van Houthalen wordt geen
biogas of aardgas ingezet. Aquafin gebruikt er de warmte
van de naastliggende huisvuilverbrandingsinstallatie van
Bionerga. De warmte die ontstaat bij de verbranding van
het restafval wordt in stoom omgezet, die aan Aquafin
wordt verkocht. Bionerga leverde in 2011 bijna 24 miljoen
kWh thermisch .
PRODUCENT VAN GRIJS WATER
Niet alleen in het zuiden, maar ook in het noorden van
Europa is de druk op de natuurlijke waterbronnen hoog.
Gezuiverd huishoudelijk afvalwater kan een aanvullende bron
van water zijn voor bedrijven uit verschillende sectoren in
de buurt van een zuiveringsinstallatie.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
61

62 Jaarverslag 2011
Om onze natuurlijke watervoorraden te beschermen, heeft
de overheid de voorwaarden voor het oppompen van
grondwater en het gebruik van oppervlaktewater verstrengd.
Bedrijven die in hun productieproces veel water gebruiken,
moeten daardoor op zoek gaan naar alternatieve bronnen van
waterbevoorrading. Een optie is de toepassing van gezuiverd
huishoudelijk afvalwater, geleverd door de zuiverings installaties
van Aquafin.
Aquafin heeft verspreid over Vlaanderen 256 installaties
in dienst voor de zuivering van rioolwater, die samen jaarlijks
800 miljoen m³ behandeld water produceren. In principe kan
dat water opgewaardeerd worden tot elke gevraagde water -
kwaliteit, als de juiste technologieën ingeschakeld worden.
Gezuiverd afvalwater kan met een kleine voorbehandeling
worden gebruikt voor laagwaardige industriële toepassingen
die geen drinkwaterkwaliteit vereisen, zoals reinigingswater of
koelwater. Tot nu toe maken 6 bedrijven en intercommunales
gebruik van het gezuiverde water van Aquafin. Daarnaast hebben
we contracten met 15 ruimfirma’s, die op de zuiveringsinstallatie
zelf water komen afhalen voor reinigingsdoeleinden.
Met meer voorafgaande behandelingen, kan het gezuiverde
rioolwater worden opgewaardeerd tot drinkwater, zoals drink -
watermaatschappij IWVA met het effluent van RWZI Wulpen
doet. In principe kan effluentwater zelfs verder worden
gezuiverd tot ultrapuur water, dat de kwaliteit van drinkwater
overschrijdt, zoals nodig voor de productie van elektronica.
Hergebruik van gezuiverd afvalwater is dus een milieu -
vriendelijke manier om de druk op de natuurlijke watervoorraden
te verlichten. Aquafin wil deze optie in de toekomst blijven
benadrukken, zowel bij bedrijven als bij de overheid.
PRODUCENT VAN GRONDSTOFFEN
Een zuiveringsinstallatie levert meer op voor de maatschappij
dan gezuiverd water en energie, ze is ook een producent
van grondstoffen.
Ontwaterd slib kan nuttig gebruikt worden in de afdicht -
lagen van stortplaatsen. Zo’n laag moet voorkomen dat water
het stort zou binnendringen. Hydrostab® is een alternatief voor
klassiek gebruikte afdichtingsmaterialen als zand-bentoniet -
mengsels. In het Hydrostabprocedé worden afval stoffen
gebruikt in plaats van natuurlijke bodemmaterialen. In 2011
werd 5.118 ton slib omgerekend naar droge stof afgezet
voor gebruik als afdichtlaag op de gesaneerde stortplaats
Hooge Maey in Antwerpen. Ook de vliegassen van de
slibverbrandingsoven van Brugge krijgen hierbij een nuttige
toepassing.
De zuivering van huishoudelijk afvalwater kan ook
bijdragen aan de instandhouding van de fosforkringloop.
Hoewel de nadruk nu nog ligt op een teveel aan fosfaat in
de bodem en in het water, is het grootste probleem eigenlijk
een tekort aan fosfaat om de wereldbevolking te kunnen
blijven voeden. Op 33 van onze grootste zuiveringsinstallaties
(goed voor 2.480.000 IE) gebeurt de defosfatatie van het
afvalwater niet chemisch maar biologisch. Bij de bouw werden
ze voorzien van een anaerobe tank om met behulp van een
specifieke bacteriesoort voldoende fosfor uit het afvalwater
te verwijderen. Doordat bij deze techniek fosfor niet chemisch
gebonden wordt, vormt de mogelijkheid tot fosforrecuperatie
een bijkomend ecologisch voordeel.

Oog voor onze
omgeving
Bij onze focus op het milieu verliezen we ook de mens niet uit
het oog. We zijn ons bewust van de impact van onze werken op
onze omgeving en doen er via ons Minder Hinder-programma alles
aan om die te minimaliseren. Daarnaast willen we het draagvlak
voor onze activiteiten bij het brede publiek verhogen. Hoe groter
het wederzijds begrip, hoe vlotter we kunnen werken en hoe
sneller we het gewenste milieuresultaat bereiken.
OMGEVINGSVRIENDELIJK WERKEN
Infrastructuurwerken in woongebieden of langs drukke verkeers -
aders brengen onvermijdelijk hinder met zich mee. Door een goede
planning van de werken en voldoende communicatie met de
handelaars en buurtbewoners, kan die hinder wel aanzienlijk
beperkt worden. Aquafin wordt erkend als voortrekker op het
gebied van hinderbeperking door verschillende overkoepelende
instanties, gemeenten, nutsmaatschappijen en technische
partners. Zowel voor de aanleg van riolering als voor de bouw
of renovatie van zuiveringsinstallaties volgen we een Minder
Hinderdraaiboek, dat regelmatig wordt bijgewerkt op basis van
onze ervaringen en die van onze partners.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
63

64 Jaarverslag 2011
Aquafin heeft in 2011 de gezamenlijke aanvulling van
de rioolbeheerders op het Standaardbestek 250 voor de
Wegenbouw mee vorm gegeven. Dat was een initiatief van
Vlario om de eenvormigheid van bestekken te bevorderen.
Naast meer technische zaken, werden ook een groot aantal
Minder Hindermaatregelen van Aquafin toegevoegd aan de
nieuwe versie. Intern werkten we aan een standaardisatie van
de haalbaarheidstudies, die worden uitgevoerd door studie -
bureaus om het meest geschikte tracé te kiezen. Een zorgvuldige
uitvoering van die studie is zeer belangrijk om de doorlooptijd
van een project zo kort mogelijk te houden en extra kosten te
vermijden. Ook onze eigen medewerkers worden voordurend
gemotiveerd om handelaars en buurtbewoners zoveel
mogelijk bij de projecten te betrekken.
Aquafin wil samen met andere partners in de sector
van omgevingsvriendelijk werken een noodzaak maken voor
aannemers om een attest van goede uitvoering te krijgen.
Daartoe werden in 2011 de eerste stappen gezet.
Tegelijkertijd wordt onderzocht hoe een beoordeling op
omgevings vriendelijkheid een rol kan krijgen in de toewijzing
van opdrachten.
INTERNE METING VAN ONZE INSPANNINGEN
In de balanced scorecards van de directie Infrastructuur
wordt opgevolgd of de vereiste informatievergaderingen voor
de buurt wel degelijk worden georganiseerd. In 2011 hebben er
195 plaats gevonden. We volgen ook op of de projectinformatie
op de website voldoende vaak vernieuwd wordt. Voor de
projectmanagers, gebiedsingenieurs en account managers
organiseerden we opleidingen ‘Klantvriendelijke communicatie
en agressiemanagement’ en ‘Communicatie- en spreek -
technieken voor gevorderden’, met een focus op infoavond 1
en infoavond 2.
AWARD VOOR AANNEMERS
EN STUDIEBUREAUS
In oktober 2011 reikten we de jaarlijkse awards uit
waarmee we kwaliteitsvol en omgevingsvriendelijk
werken waarderen. De Minder Hinder award werd voor
de vijfde keer uitgereikt aan de aannemer van riolerings -
werken die het meest rekening hield met de omgeving
waarin gewerkt moest worden. De jury rangschikt de
aannemers die meer dan één project voor het bedrijf
hebben uitgevoerd volgens 5 criteria: de Minder Hinderinspanningen
van de aannemer, gecombineerd met de
veiligheidsstatistieken, schadegevallen, noodoproepen en
het aantal klachten. Dit jaar viel Wegenwerken De Moor
in de prijzen, een bedrijf dat al verschillende jaren
genomineerd was.
Een vlotte projectuitvoering start natuurlijk al bij het
ontwerp. Aquafin reikte daarom voor de tweede keer een
award uit aan het studiebureau dat het afgelopen jaar
het meest kwalitatief, kostenbewust en klantgericht te
werk ging. Bureau Cnockaert, dat vorig jaar ook al
genomineerd was, kaapte nu de award weg.
Na de uitvoering van een rioleringsproject houden we
een enquête bij de leidend ingenieur van het studiebureau,
de projectmanager, de werftoezichter, de verantwoordelijke
van de Technische dienst van de gemeente/stad en
verantwoordelijken van andere betrokken besturen die de
werken mee hebben opgevolgd. Zo gaan we na in welke mate
onze waarden en besteksvoorschriften worden gerespecteerd
op de werf.

Anderzijds voert Aquafin na werken in dichtbewoonde
gebieden ook een tevredenheidsonderzoek uit bij de buurt -
bewoners. Zo gaan we na of we tijdens de werken voldoende
gecommuniceerd hebben en of de genomen maatregelen de
hinder daadwerkelijk beperkt hebben. De resultaten van beide
onderzoeken worden aan de projectmanager bezorgd, die ze
voorlegt op één van de laatste werfvergaderingen. Zo krijgen
zowel medewerkers van Aquafin als de aannemer en de
gemeente de kans om eruit te leren en te bespreken of de
werkwijze al dan niet bij volgende projecten moet worden
aangepast.
Telkens ging er een ruime groep mensen op ons aanbod in.
Tijdens zo’n bezoek leggen we uit hoe de installatie
functioneert en hoe ze maximaal werd aangepast om zo goed
mogelijk in de buurt geïntegreerd te worden. Scholen en
verenigingen kunnen op weekdagen op 24 installaties terecht
voor een geleid bezoek. We registreerden in totaal 750 groeps -
bezoeken. Daarnaast stelt Aquafin educatief materiaal ter
beschikking van scholen, verenigingen en gemeenten.
RWZI Adinkerke is specifiek uitgerust om jonge bezoekers te
ontvangen, naar aanleiding van een akkoord tussen Plopsaland
en Aquafin voor de bouw van de installaties op een grond
die eigendom was van het pretpark.
ENQUÊTES UITGEVOERD IN 2011
73 technische enquêtes, waarvoor 317 formulieren werden
uitgestuurd. De responsgraad was 71%.
56 tevredenheidsonderzoeken, waarvoor 8.925 formulieren
werden verstuurd. De responsgraad was 12%.
OMBUDSMAN ALS BEMIDDELAAR TUSSEN
BURGER EN BEDRIJF
In 2011 registreerde de ombudsman 370 ontvankelijke
klachten. 71% had te maken met werken in uitvoering en 29%
ging over de bestaande infrastructuur. Twee soorten klachten
springen eruit: lawaai-, trillings- en geurhinder, gevolgd door
een onvoldoende goed herstel in oorspronkelijke staat van
privaat terrein of openbaar domein. Een kleine groep betreft
de moeilijke toegankelijkheid van straten en woningen.
Ondanks onze inspanningen gaat een klein percentage
van de klachten nog steeds over ontoereikende of nietgeactualiseerde
communicatie over aanvang, duurtijd en
verdere planning van de werken.
DRAAGVLAK VERGROTEN BIJ HET BREDE
PUBLIEK
Om onze activiteiten bekender te maken bij het grote publiek,
hebben we in 2011 drie reportages gemaakt die werden
uitgezonden op alle regionale TV-zenders. Daarmee hebben
we meer dan één miljoen kijkers bereikt.
We adverteerden in elke editie van het ledenblad van
Natuurpunt en leverden ook redactionele bijdragen voor
Lokaal (VVSG) en een aantal gemeentelijke informatiebladen.
Om onze naambekendheid bij het grote publiek te vergroten,
stapten we opnieuw mee in de Big Jump. Naast sponsoring
van het evenement, waren ook medewerkers van Aquafin zelf
aanwezig op alle officiële springplaatsen.
We verstuurden 67 persberichten, de meeste in het kader
van lopende of aangekondigde projecten. De precieze
activiteiten van Aquafin zijn de jongste jaren beter bekend bij
de lokale pers. Door de nationale pers worden we steeds meer
beschouwd als kenniscentrum voor vragen rond rioolbeheer,
waterzuivering en alle andere aspecten van de water -
zuiverings cyclus.
Vorig jaar werd een klachtenmatrix opgesteld, waarbij
ontvangen klachten worden getoetst aan het risicomodel van
het bedrijf, in functie van de frequentie en de ernstgraad van
de klachten.
BEZOEKEN AAN ZUIVERINGSINSTALLATIES
We tonen onze installaties en onze realisaties omdat we
trots zijn op ons werk. In 2011 organiseerde Aquafin voor de
inwoners van zeven wijken waarin een nieuwe zuiverings -
installatie gebouwd werd, de mogelijkheid tot een bezoek aan
de afgewerkte installatie.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
65

66 Jaarverslag 2011
Zorg voor
medewerkers
De sterkte van Aquafin ligt in onze kennis en ervaring met
de hele afvalwatercyclus. Vermits kennis wordt opgebouwd door
mensen, vormen onze medewerkers het hart van het bedrijf.
We willen garant staan voor een stimulerende werkomgeving en
veilige werkomstandigheden, zodat we geëngageerde mensen
kunnen blijven aantrekken en behouden.
In 2011 hebben we samen met de sociale partners werk
gemaakt van een transparant loonbeleid waarin zowel waarden en
competenties als prestaties worden beloond. Daardoor hebben de
medewerkers zelf de groei van hun loon meer in de hand. Ook de
functiebeschrijvingen worden in de loop van 2012 vereenvoudigd,
eveneens om de transparantie te vergroten.
VERANTWOORDELIJKHEID TERUG
NAAR DE WERKVLOER
Een correct loon is een basisvoorwaarde, maar niet voldoende
om competente medewerkers aan te trekken en te behouden.
Echte jobtevredenheid wordt bepaald door de mogelijkheid tot
persoonlijke groei, voldoende autonomie, ruimte en vrijheid om je
werk zelf te organiseren, en een goede balans tussen werktijd en
privé-tijd. Aquafin wil ook aan deze behoeften tegemoet komen
door de overgang naar procesgericht werken binnen de organisatie.

INVESTEREN IN MENSEN
Aquafin spant zich in om een omgeving te bieden waarin
elke medewerker optimaal kan werken en zich kan ontwikkelen.
Bij de selectie wordt niet alleen gekeken naar de geschiktheid
van de kandidaat voor de functie, maar ook naar zijn of haar
inpasbaarheid binnen het team en de waarden van het bedrijf.
We hebben in 2011 verder werk gemaakt van de opleiding van
peters en meters voor de nieuwkomers, zodat die zich snel
kunnen thuis voelen in het bedrijf.
Om de bedrijfsdoelstellingen te realiseren en medewerkers
te motiveren, is een constante aandacht voor opleiding en
ontwikkeling een noodzaak. Het opleidingsgemiddelde bedraagt
ruim drie dagen per persoon en per jaar. Aquafin investeert
ook sterk in een gerichte en uitgebalanceerde opleiding voor
de leidinggevenden, die als coach een cruciale rol vervullen in
de ontwikkeling van hun medewerkers. In 2011 werden ook
sociale media in het bedrijf geïntroduceerd om kennisdeling
te stimuleren.
BALANS WERK-PRIVÉ
Een goede balans tussen werk en privé-leven staat bij
de meeste mensen hoog op het verlanglijstje bij de zoektocht
naar een job. Bij Aquafin zijn er flexibele werkuren van
toepassing. Om het fileleed van zijn medewerkers te
verminderen, opende Aquafin in 2009 twee satellietkantoren.
Zowel in Herentals als in Gent heeft het bedrijf kantoorruimte
ter beschikking voor mensen die in die regio wonen, of aan
projecten in de buurt werken. Ook naar rekrutering van
nieuwe medewerkers zijn de satellietkantoren een sterke troef
voor Aquafin. In 2012 voeren we een experiment uit met
‘hotspots’ in verschillende teamcentra in het Dijlebekken,
zodat medewerkers die al op de baan zijn, zich minder ver
moeten verplaatsen om bureauwerk uit te voeren. We zullen
ook uittesten of een derde satellietkanoor in Leuven
voldoende rendabel is.
DIALOOG TUSSEN MEDEWERKERS
EN MANAGEMENT
Resultaten van werkgroepen worden bekend gemaakt
via posters, nieuwsbrieven en middagvergaderingen, die ook
opgenomen worden en later via het intranet verspreid
worden. Op aanvraag worden thema’s ook mondeling
toegelicht buiten het hoofdkantoor. Elke week wordt intern
de agenda verspreid met de punten die aan bod kwamen op
de vergadering van het directiecomité.
ENGAGEMENT NAAR ALLE MEDEWERKERS
In 2011 heeft een bedrijf een duidelijk engagement
naar de medewerkers uitgeschreven. Aquafin wil jobs
bieden die iedereen de mogelijkheid geven om
technische kennis met menselijke warmte te combineren.
We stimuleren ieders unieke talenten en moedigen
creatief denken aan om tot de meest geschikte oplossing
voor onze klanten te komen. We garanderen expliciet een
veilige werkomgeving en creëren voldoende ruimte om
privé-tijd en werktijd met elkaar in balans te brengen.
De leidinggevenden krijgen een mondeling verslag van de
afgehandelde punten, voor de andere medewerkers wordt er
een samenvatting op het intranet geplaatst. Zo krijgt iedereen
de kans om op de hoogte te blijven van organisatienieuws en
organisatieveranderingen.
Tegelijkertijd stimuleert Aquafin bottum-up participatie
in denkoefeningen. Bij de uitwerking van het procesgericht
werken en de vorming van de business units, hebben
verschillende teams van medewerkers suggesties gedaan.
De engagementen naar onze stakeholders werden afgetoetst
tijdens een World Café, waaraan maar liefst 30% van de
medewerkers heeft deelgenomen.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
67

68 Jaarverslag 2011
VEILIGE WERKOMSTANDIGHEDEN
Het preventiebeleid wordt vooral beheerd op de werkvloer.
Veiligheidsinstructies- en regels worden niet alleen via de
hiërarchische lijn doorgegeven, maar ook op persoonlijke wijze
door de afdeling Preventie en Veiligheid overgebracht aan
elk niveau binnen het bedrijf. De preventiedienst verzorgde
halfjaarlijks de uitwisseling van veiligheidsinformatie in
interactieve sessies met de operationele basis in 101 info -
sessies van 2 uur. Bijkomend werden verschillende veiligheids -
opleidingen georganiseerd, voor in totaal 396 personen.
Nieuwe medewerkers kregen 8 uur veiligheids opleiding en
een begeleidende meter of peter in hun directe werkomgeving.
In 2012 zullen we in ons preventiebeleid extra wijzen
op de gevaren van afleidende factoren bij de uitvoering
van risicovolle taken, omdat dat een nevenoorzaak was van
de meeste arbeidsongevallen in 2011. De ernstgraad van
de ongevallen lag te hoog voor onze interne doelstelling.
Positief is wel dat we in het laatste kwartaal voor het bedrijf
een recordtermijn bereikten van 104 dagen zonder arbeids -
ongeval. De ernst-maal-frequentiegraad van ongevallen ligt
nog steeds drie keer lager dan het gemiddelde voor de
chemiesector in 2010. In onze eigen sector haalde Aquafin
de beste score, al blijft elk ongeval er natuurlijk één te veel.
In 2011 zijn we gestart met de veiligheidscoördinatie bij
ontwerp op 71 transportprojecten en 7 zuiveringsprojecten.
De veiligheidscoördinatie bij uitvoering vond plaats voor
92 projecten. We hebben indienststellingsonderzoeken
uitgevoerd op zuiveringsinstallaties, pompstations en berg -
bezinkingsbekkens, 2DWA-leidingprojecten en naar aanleiding
van installatieaanpassingen. Bijkomend werden ook audits
uitgevoerd op bestaande installaties. De BSC-rapportering van
de directie Operaties volgt op of onze infrastructuur volledig
veiligheidstechnisch in orde is, om ongevallen te voorkomen.
In 2011 scoorden we tot nu toe het best voor deze indicator.
Om de veiligheid van onze medewerkers te garanderen bij
het beheer van infrastructuur van derden, hebben we ook op
41 pompstations die onder een commercieel contract vallen
audits en indienststellingen uitgevoerd.
NAAMSBEKENDHEID OP DE ARBEIDSMARKT
VERDER GESTEGEN
Een studie van een onderzoeksbureau onder 300
ingenieurs in 2011, wees uit dat de naamsbekendheid
van Aquafin verder toegenomen is. Het bedrijf heeft
de toppositie ten opzichte van onze concurrenten op de
arbeidsmarkt waarmee de vergelijking gemaakt werd.
Maar liefst 50% van de bevraagde ingenieurs vindt
Aquafin een aantrekkelijke organisatie om voor te
werken. Aquafin wordt gezien als een bedrijf met visie
dat interessant werk aanbiedt en veel opleidings -
mogelijkheden geeft. Net zoals vorige jaren blijven
de maatschappelijke relevantie van onze opdracht en
de relatieve werkzekerheid grote troeven.
Schadevrij en veilig werken moeten een evidentie zijn voor
onze eigen medewerkers, maar ook voor het personeel van
aannemers en onderaannemers. De evolutie van het aantal
openstaande veiligheidsopmerkingen 10 weken na de
voorlopige oplevering van een project wordt opgevolgd in
de BSC-rapportering van de directie Infrastructuur. In 2011
waren er beduidend minder openstaande veiligheids inbreuken,
wat betekent dat er korter op de bal wordt gespeeld bij
bestaande overtredingen, en dat er aan de basis minder
overtredingen gebeuren doordat het duidelijk is dat Aquafin
een nultolerantie aanhoudt. De beste veiligheidsprestaties
van de technische partners worden jaarlijks ook onder
de belangstelling gebracht bij de toekenning van een Minder
Hinder Award.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen 69

70
Jaarverslag 2011

Jaarrekening
Verslag van de commissaris 72
Balans en resultatenrekening 74
Waarderingsregels 86
Bijkomende info 89
Belangrijkste risicofactoren 90
Affectatie-overeenkomst 91
71

72
Jaarverslag 2011
Verslag van de commissaris
VERSLAG VAN DE COMMISSARIS AAN
DE ALGEMENE VERGADERING DER
AANDEELHOUDERS VAN AQUAFIN NV OVER
DE JAARREKENING OVER HET BOEKJAAR
AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2011
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen,
brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat
van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de
jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermeldingen.
VERKLARING ZONDER VOORBEHOUD OVER
DE JAARREKENING
Wij hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening
over het boekjaar afgesloten op 31 december 2011, opgesteld
overeen komstig het in België van toepassing zijnde
boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van
€ 3.021.358.732,75 en waarvan de resultatenrekening afsluit
met een winst van het boekjaar van € 9.580.265,23.
n
Verantwoordelijkheid van de raad van bestuur voor het
opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening
Het opstellen van de jaarrekening valt onder de
verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verant -
woordelijkheid omvat: het opzetten, implementeren en in
stand houden van een interne controle met betrekking tot
het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening
die geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van
fraude of het maken van fouten bevat; het kiezen en
toepassen van geschikte waarderingsregels; en het maken
van boekhoudkundige schattingen die onder de gegeven
omstandigheden redelijk zijn.
Overeenkomstig deze controlenormen hebben wij controle -
werkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controleinformatie
over de in de jaarrekening opgenomen bedragen
en toelichtingen. De keuze van deze controlewerkzaamheden
hangt af van onze beoordeling alsook van onze inschatting
van het risico dat de jaarrekening afwijkingen van materieel
belang bevat als gevolg van fraude of het maken van fouten.
Bij het maken van onze risico-inschatting houden wij rekening
met de bestaande interne controle van de vennootschap met
betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van
de jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden
de gepaste werkzaamheden te bepalen, maar niet om een
oordeel te geven over de effectiviteit van de interne controle
van de vennootschap. Wij hebben tevens de gegrondheid van
de waarderingsregels, de redelijkheid van de betekenisvolle
boekhoudkundige schattingen gemaakt door de vennootschap,
alsook de voorstelling van de jaarrekening, als geheel
beoordeeld. Ten slotte hebben wij van de raad van bestuur
en van de verantwoordelijken van de vennootschap de voor
onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en
inlichtingen verkregen. Wij zijn van mening dat de door ons
verkregen controle-informatie een redelijke basis vormt voor
het uitbrengen van ons oordeel.
n
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening afgesloten op
31 december 2011 een getrouw beeld van het vermogen,
de financiële toestand en de resultaten van de vennootschap,
overeenkomstig het in België van toepassing zijnde
boekhoudkundig referentiestelsel.
n
Verantwoordelijkheid van de commissaris
Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze
jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze
controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig
de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende
controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut van
de Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze
controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke
mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen
afwijkingen van materieel belang bevat.

BIJKOMENDE VERMELDINGEN
Het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, alsook
het naleven door de vennootschap van het Wetboek van
vennootschappen en van de statuten, vallen onder de
verantwoordelijkheid van de raad van bestuur.
Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag
de volgende bijkomende vermeldingen op te nemen die niet
van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over
de jaarrekening te wijzigen:
• Het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste
inlichtingen en stemt overeen met de jaarrekening.
Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving
van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee
de vennootschap wordt geconfronteerd, alsook van haar
positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke
invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige
ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de
verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties
vertonen met de informatie waarover wij beschikken in
het kader van ons mandaat.
• Onverminderd formele aspecten van ondergeschikt
belang, werd de boekhouding gevoerd overeenkomstig
de in België van toepassing zijnde wettelijke en
bestuursrechtelijke voorschriften.
• Wij dienen u geen verrichtingen of beslissingen mede
te delen die in overtreding met de statuten of het
Wetboek van vennootschappen zijn gedaan of genomen.
De verwerking van het resultaat die aan de algemene
vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de
wettelijke en statutaire bepalingen.
Antwerpen, 8 maart 2012
Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCVBA
vertegenwoordigd door
Ronald Van den Ecker
Vennoot
Ref: 12RVE0086
Jaarrekening
73

74
Jaarverslag 2011
Balans en resultatenrekening
BALANS NA WINSTVERDELING
ACTIVA Codes Boekjaar Vorig boekjaar
VASTE VASTE ACTIVA 20/28 2.841.823.646 2.609.878.006
Materiële vaste activa 22/27 2.841.027.061 2.609.105.322
Terreinen en gebouwen 22 177.472.127 124.055.184
Installaties, machines en uitrusting 23 2.387.830.311 2.228.707.005
Meubilair en rollend materieel 24 2.412.177 2.434.681
Leasing en soortgelijke rechten 25 932.058 1.150.746
Overige materiële vaste activa 26 1.394.815 1.489.176
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen 27 270.985.574 251.268.529
Financiële vaste activa 28 796.585 772.684
Verbonden ondernemingen 280/1 693.753 691.974
Deelnemingen 280 693.753 691.974
Andere financiële vaste activa 284/8 102.832 80.710
Aandelen 284 100.062 78.375
Vorderingen en borgtochten in contanten 285/8 2.770 2.335
VLOTTENDE ACTIVA 29/58 179.535.087 61.137.337
Voorraden en bestellingen in uitvoering 3 83.067.381 44.253.419
Bestellingen in uitvoering 37 83.067.381 44.253.419
Vorderingen op ten hoogste één jaar 40/41 16.767.380 9.312.538
Handelsvorderingen 40 11.790.549 5.152.356
Overige vorderingen 41 4.976.831 4.160.182
Geldbeleggingen 50/53 52.976.316 2.600.000
Overige beleggingen 51/53 52.976.316 2.600.000
Liquide middelen 54/58 18.435.787 1.154.070
Overlopende rekeningen 490/1 8.288.223 3.817.310
TOTAAL DER ACTIVA 20/58 3.021.358.733 2.671.015.343

PASSIVA Codes Boekjaar Vorig boekjaar
EIGEN VERMOGEN 10/15 1.030.788.194 1.024.917.616
Kapitaal 10 210.900.006 198.400.000
Geplaatst kapitaal 100 248.400.024 198.400.000
Niet opgevraagd kapitaal 101 37.500.018
Reserves 13 19.635.855 18.155.855
Wettelijke reserve 130 11.036.336 10.556.336
Beschikbare reserve 133 8.599.519 7.599.519
Overgedragen winst 14 9.303 5.231
Kapitaalsubsidies 15 800.243.030 808.356.530
VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN 16 2.257.366 2.402.328
Voorzieningen voor risico's en kosten 160/5 2.257.366 2.402.328
Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 160 513.981 263.244
Overige risico's en kosten 163/5 1.743.386 2.139.084
SCHULDEN 17/49 1.988.313.172 1.643.695.399
Schulden op meer dan één jaar 17 1.568.387.524 1.217.527.696
Financiële schulden 170/4 1.568.254.056 1.217.408.148
Leasingschulden en soortgelijke schulden 172 1.757.658 2.122.018
Kredietinstellingen 173 1.566.496.398 1.215.286.130
Overige schulden 178/9 133.468 119.548
Schulden op ten hoogste één jaar 42/48 403.816.284 412.568.470
Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen 42 157.904.151 140.433.149
Financiële schulden 43 84.145.080 142.198.178
Kredietinstellingen 430/8 84.145.080 142.198.178
Handelsschulden 44 75.572.249 72.093.300
Leveranciers 440/4 75.572.249 72.093.300
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen 46 69.073.593 42.204.556
Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 45 9.010.457 8.901.957
Belastingen 450/3 1.760.669 1.690.515
Bezoldigingen en sociale lasten 454/9 7.249.789 7.211.442
Overige schulden 47/48 8.110.754 6.737.330
Overlopende rekeningen 492/3 16.109.365 13.599.233
TOTAAL DER PASSIVA 10/49 3.021.358.733 2.671.015.343
Jaarrekening
75

76
Jaarverslag 2011
RESULTATENREKENING
Codes Boekjaar Vorig boekjaar
Bedrijfsopbrengsten 70/74 426.391.389 362.540.101
Omzet 70 382.196.646 336.890.604
Toename in de voorraad goederen in bewerking en gereed product
en in de bestellingen in uitvoering 71 38.813.962 20.229.026
Geproduceerde vaste activa 72 11.674
Andere bedrijfsopbrengsten 74 5.380.782 5.408.797
Bedrijfskosten 60/64 350.261.834 295.899.275
Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 60 89.980.165 82.980.793
Aankopen 600/8 89.980.165 82.980.793
Diensten en diverse goederen 61 72.992.685 42.601.669
Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 62 59.187.009 55.981.587
Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten,
op immateriële en materiële vaste activa 630 123.917.384 111.261.036
Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering
en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugnemingen -) 631/4 255.269 -244.970
Voorzieningen voor risico's en kosten
(toevoegingen +, bestedingen en terugnemingen -) 635/7 -144.961 -75.272
Andere bedrijfskosten 640/8 4.074.283 3.394.431
Bedrijfswinst 9901 76.129.555 66.640.826
Financiële opbrengsten 75 2.232.214 844.956
Opbrengsten uit vlottende activa 751 2.184.562 729.709
Andere financiële opbrengsten 752/9 47.652 115.247
Financiële kosten 65 66.803.254 59.500.869
Kosten van schulden 650 63.827.754 58.087.176
Andere financiële kosten 652/9 2.975.500 1.413.693
Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting 9902 11.558.515 7.984.913
Uitzonderlijke opbrengsten 76 1.779 2.417
Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa 761 1.779 2.417
Winst van het boekjaar voor belasting 9903 11.560.294 7.987.330
Belastingen op het resultaat 67/77 1.980.028 909.703
Belastingen 670/3 1.980.028 1.149.462
Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen
voor belastingen 77 239.759
Winst van het boekjaar 9904 9.580.265 7.077.627
TE BESTEMMEN WINST VAN HET BOEKJAAR 9905 9.580.265 7.077.627

RESULTATENVERWERKING
Codes Boekjaar Vorig boekjaar
Te bestemmen winstsaldo 9906 9.585.496 7.083.965
Te bestemmen winst van het boekjaar 9905 9.580.265 7.077.627
Overgedragen winst van het vorige boekjaar 14P 5.231 6.338
Toevoeging aan het eigen vermogen 691/2 1.480.000 355.000
Aan de wettelijke reserves 6920 480.000 355.000
Aan de overige reserves 6921 1.000.000
Over te dragen winst 14 9.303 5.231
Uit te keren winst 694/6 8.096.194 6.723.734
Vergoeding van het kapitaal 694 8.096.194 6.723.734
Jaarrekening
77

78
Jaarverslag 2011
TOELICHTING
STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA Codes Boekjaar Vorig boekjaar
TERREINEN EN GEBOUWEN
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8191P 154.267.674
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa 8161 54.599.652
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8191 208.867.327
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8321P 30.212.490
Mutaties tijdens het boekjaar
Geboekt 8271 1.182.710
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8321 31.395.200
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 22 177.472.127
INSTALLATIES, MACHINES EN UITRUSTING
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8192P 3.470.722.363
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa 8162 94.117.201
Overboeking van een post naar een andere 8182 186.228.757
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8192 3.751.068.322
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8322P 1.242.015.358
Mutaties tijdens het boekjaar
Geboekt 8272 121.222.654
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8322 1.363.238.011
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 23 2.387.830.311
MEUBILAIR EN ROLLEND MATERIEEL
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8193P 13.986.492
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa 8163 1.043.318
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8193 15.029.810
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8323P 11.551.811
Mutaties tijdens het boekjaar
Geboekt 8273 1.065.821
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8323 12.617.633
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 24 2.412.177
LEASING EN SOORTGELIJKE RECHTEN
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8194P 4.373.770
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8194 4.373.770
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8324P 3.223.024
Mutaties tijdens het boekjaar
Geboekt 8274 218.689
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8324 3.441.713
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 25 932.058
Waarvan terreinen en gebouwen 250 932.058

TOELICHTING
STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA Codes Boekjaar Vorig boekjaar
OVERIGE MATERIELE VASTE ACTIVA
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8195P 5.352.758
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa 8165 133.149
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8195 5.485.907
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8325P 3.863.581
Mutaties tijdens het boekjaar
Geboekt 8275 227.511
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8325 4.091.092
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 26 1.394.815
ACTIVA IN AANBOUW EN VOORUITBETALINGEN
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8196P 251.268.529
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa 8166 205.945.803
Overboeking van een post naar een andere 8186 -186.228.757
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8196 270.985.574
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 27 270.985.574
STAAT VAN DE FINANCIELE VASTE ACTIVA Codes Boekjaar Vorig boekjaar
VERBONDEN ONDERNEMINGEN - DEELNEMINGEN EN AANDELEN
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8391P 1.938.284
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8391 1.938.284
Waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8521P 1.246.310
Mutaties tijdens het boekjaar
Teruggenomen want overtollig 8481 1.779
Waardeverminderingen per einde van het boekjaar 8521 1.244.531
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 280 693.753
ANDERE ONDERNEMINGEN - DEELNEMINGEN EN AANDELEN
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8393P 78.375
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen 8363 21.687
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar 8393 100.062
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 284 100.062
ANDERE ONDERNEMINGEN - VORDERINGEN
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 285/8P 2.335
Mutaties tijdens het boekjaar
Toevoegingen 8583 1.675
Terugbetalingen 8593 1.240
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 285/8 2.770
Jaarrekening
79

80
Jaarverslag 2011
TOELICHTING
INLICHTINGEN OMTRENT DE DEELNEMINGEN
DEELNEMINGEN EN MAATSCHAPPELIJKE RECHTEN AANGEHOUDEN IN ANDERE ONDERNEMINGEN
Aquaplus NV
Ingberthoeveweg 21
B-2630 Aartselaar
0462.755.821
Aangehouden maatschappelijke rechten - aandelen op naam
rechtstreeks aantal: 39.999
rechtstreeks %: 99,99
Gegevens geput uit de laatste beschikbare jaarrekening per 31 december 2011
eigen vermogen:
693.752 euro
Nettoresultaat:
1.779 euro
OVERIGE GELDBELEGGINGEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN Codes Boekjaar Vorig boekjaar
OVERIGE GELDBELEGGINGEN
Termijnrekeningen bij kredietinstellingen 53 52.976.316 2.600.000
Met een resterende looptijd of opzegtermijn van hoogstens één maand 8686 52.976.316 2.600.000
OVERLOPENDE REKENINGEN
Uitsplitsing van de post 490/1 van de activa
Voorafbetaalde kosten 1.072.129
Projecten buiten overeenkomst 1.878.721
Aankoop VMM deel eigen vermogen 2.500.574
Overlopende rente 2.836.799
STAAT VAN HET KAPITAAL EN DE AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR Codes Boekjaar Vorig boekjaar
STAAT VAN HET KAPITAAL
Maatschappelijk kapitaal
Geplaatst kapitaal per einde van het boekjaar 100P 198.400.000
Geplaatst kapitaal per einde van het boekjaar 100 248.400.024
Wijzigingen tijdens het boekjaar Codes Bedragen Aantal aandelen
Kapitaalsverhoging 50.000.024
Gewone aandelen 248.400.024 1.001.613
Op naam 8702 1.001.613
Niet-opgevraagd Opgevraagd,
Codes bedrag niet gestort bedrag
Niet-gestort kapitaal 101 37.500.018
Niet-opgevraagd kapitaal
Aandeelhouders die nog moeten volstorten: Vlaamse Milieuholding NV 37.500.018

TOELICHTING
VOORZIENINGEN VOOR OVERIGE RISICO’S EN KOSTEN
Uitsplitsing van de post 163/5 van de passiva
Boekjaar
Voorziene kosten voor laattijdigheid 22.745
Voorziene kosten voor juridische geschillen 1.128.600
Voorziene kosten voor geschillen mbt de beheersovereenkomst 266.633
Voorziene kosten geschillen diverse 162.000
Voorziene kosten afvoer slib 163.407
STAAT VAN DE SCHULDEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN Codes Boekjaar
UITSPLITSING VAN DE SCHULDEN MET EEN OORSPRONKELIJKE LOOPTIJD VAN MEER DAN EEN JAAR,
NAARGELANG HUN RESTERENDE LOOPTIJD
Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen
Financiële schulden 8801 157.904.151
Leasingschulden en soortgelijke schulden 8831 364.419
Kredietinstellingen 8841 157.539.731
TOTAAL DER SCHULDEN OP MEER DAN ÉÉN JAAR DIE BINNEN HET JAAR VERVALLEN 42 157.904.151
Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar maar hoogstens 5 jaar
Financiële schulden 8802 754.664.888
Leasingschulden en soortgelijke schulden 8832 1.689.060
Kredietinstellingen 8842 752.975.827
Overige schulden 8902 133.468
TOTAAL DER SCHULDEN MET EEN RESTERENDE LOOPTIJD VAN MEER DAN 1
MAAR HOOGSTENS 5 JAAR 8912 754.798.355
Schulden met een resterende looptijd van meer dan 5 jaar
Financiële schulden 8803 813.589.168
Leasingschulden en soortgelijke schulden 8833 68.598
Kredietinstellingen 8843 813.520.571
TOTAAL DER SCHULDEN MET EEN RESTERENDE LOOPTIJD VAN MEER DAN 5 JAAR 8913 813.589.168
SCHULDEN MET BETREKKING TOT BELASTINGEN, BEZOLDIGINGEN EN SOCIALE LASTEN
Belastingen
Niet-vervallen belastingschulden 9073 1.760.669
Bezoldigingen en sociale lasten
Andere schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 9077 7.249.789
OVERLOPENDE REKENINGEN
Uitsplitsing van de post 492/3 van de passiva
Te betalen interesten 14.669.305
Interest rentemanagement 1.145.256
Overige overlopende posten 294.804
Jaarrekening
81

82
Jaarverslag 2011
TOELICHTING
BEDRIJFSRESULTATEN Codes Boekjaar Vorig boekjaar
BEDRIJFSKOSTEN
Werknemers ingeschreven in het personeelsregister
Totaal aantal op de afsluitingsdatum 9086 892 882
Gemiddeld personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten 9087 846 827
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren 9088 1.384.725 1.374.124
Personeelskosten
Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen 620 42.552.326 39.840.095
Werkgeversbijdragen voor sociale verzekeringen 621 11.597.101 11.339.140
Werkgeverspremies voor bovenwettelijke verzekeringen 622 2.710.733 2.445.765
Andere personeelskosten 623 2.216.388 2.270.976
Pensioenen 624 110.462 85.611
Voorzieningen voor pensioenen
Toevoegingen (bestedingen en terugnemingen) 635 250.737 -41.822
Waardeverminderingen
Op handelsvorderingen
Geboekt 9112 653.077 539.351
Teruggenomen 9113 397.808 784.321
Voorzieningen voor risico's en kosten
Toevoegingen 9115 1.048.072 610.896
Bestedingen en terugnemingen 9116 1.193.034 686.168
Andere bedrijfskosten
Bedrijfsbelastingen en -taksen 640 3.666.860 2.778.164
Andere 641/8 407.424 616.267
Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen
Totaal aantal op de afsluitingsdatum 9096 12 7
Gemiddeld aantal berekend in voltijdse equivalenten 9097 8,9 4,4
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren 9098 17.338 8.593
Kosten voor de onderneming 617 463.557 252.505
FINANCIELE EN UITZONDERLIJKE RESULTATEN
Uitsplitsing van de overige financiële opbrengsten
Overige financiële opbrengsten 47.652 115.247
Uitsplitsing van de overige financiële kosten
Bankkosten 2.975.326 1.404.710
Overige financiële kosten 173 8.983
BELASTINGEN EN TAXEN Codes Boekjaar
BELASTINGEN OP HET RESULTAAT
Belastingen op het resultaat van het boekjaar 9134 1.980.028
Verschuldigde of betaalde belastingen en voorheffingen 9135 1.980.028

TOELICHTING
Codes Boekjaar Vorig boekjaar
BELASTINGEN OP DE TOEGEVOEGDE WAARDE EN BELASTINGEN TEN LASTE VAN DERDEN
In rekening gebrachte belasting op de toegevoegde waarde
Aan de onderneming (aftrekbaar) 9145 129.169.161 113.661.328
Door de onderneming 9146 78.389.947 68.864.540
Ingehouden bedragen ten laste van derden als
Bedrijfsvoorheffing 9147 12.168.810 11.398.789
NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN
Boekjaar
BELANGRIJKE VERPLICHTINGEN TOT AANKOOP VAN VASTE ACTIVA
Gegunde nog niet geactiveerde projecten 315.174.844
Aankoopverplichtingen 3.901.064
BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN Codes Boekjaar Vorig boekjaar
VERBONDEN ONDERNEMINGEN
Financiële vaste activa 280/1 693.753 691.974
Deelnemingen 280 693.753 691.974
Vorderingen 9291 183.990 96.907
Op hoogstens één jaar 9311 183.990 96.907
Codes
Boekjaar
FINANCIELE BETREKKINGEN MET DE COMMISSARIS EN DE PERSONEN MET WIE HIJ VERBONDEN IS
Bezoldiging van de commissaris 9505 47.755
Bezoldigingen voor uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten
uitgevoerd binnen de vennootschap door de commissaris
Andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten 95063 25.000
Boekjaar
AFGELEIDE FINANCIELE INSTRUMENTEN DIE NIET GEWAARDEERD ZIJN OP BASIS VAN DE REELE WAARDE
Schatting van de reële waarde
Hedging Strategies -135.278.690
De onderneming heeft geen geconsolideerde jaarrekening en geconsolideerd jaarverslag opgesteld, omdat zij daarvan vrijgesteld is om
de volgende reden: de onderneming is zelf dochteronderneming van een moederonderneming die een geconsolideerde jaarrekening,
waarin haar jaarrekening door consolidatie opgenomen is, opstelt en openbaar maakt. Op 18 april 2011 besliste de algemene vergadering
unaniem om gebruik te maken van de in artikel 113 W. Venn. voorziene vrijstelling tot consolidatie voor het boekjaar 2011.
Moederonderneming
Vlaamse Miliueuholding NV
Oude Graanmarkt 63
1000 Brussel 1
0440.019.813
Jaarrekening
83

84
Jaarverslag 2011
SOCIALE BALANS
Totaal of totaal in
STAAT VAN DE TEWERKGESTELDE PERSONEN Codes Voltijds Deeltijds voltijdse equivalenten (VTE)
WERKNEMERS INGESCHREVEN IN HET PERSONEELSREGISTER
Tijdens het boekjaar en het vorige boekjaar
Boekjaar Boekjaar Boekjaar Vorig boekjaar
Gemiddeld aantal werknemers 100 715,4 172,2 845,8 (VTE) 827,3 (VTE)
Aantal gepresteerde uren 101 1.178.158 206.567 1.384.725 (T) 1.374.124 (T)
Personeelskosten 102 50.112.253 8.964.295 59.076.547,79 (T) 55.895.975,49 (T)
Voordelen bovenop het loon 103 488.692,85 (T) 522.229,49 (T)
Totaal in
Codes Voltijds Deeltijds voltijdse equivalenten
Op de afsluitingsdatum van het boekjaar
Aantal werknemers ingeschreven
in het personeelsregister 105 725 167 851,8
Volgens de aard van de overeenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd 110 720 167 846,8
Overeenkomst voor een bepaalde tijd 111 5 5,0
Volgens het geslacht en opleidingsniveau
Mannen 120 597 63 645,9
Secundair onderwijs 1201 350 47 387
Hoger niet-universitair onderwijs 1202 162 12 170,6
Universitair onderwijs 1203 85 4 88,3
Vrouwen 121 128 104 205,9
Secundair onderwijs 1211 35 31 58,6
Hoger niet-universitair onderwijs 1212 42 44 74,8
Universitair onderwijs 1213 51 29 72,5
Volgens beroepscategorie
Bedienden 134 725 167 851,8
UITZENDKRACHTEN Codes Uitzendkrachten
TIJDENS HET BOEKJAAR
Gemiddeld aantal tewerkgestelde personen 150 8,9
Aantal daadwerkelijke gepresteerde uren 151 17.338
Kosten voor de onderneming 152 463.557

SOCIALE BALANS
TABEL VAN HET PERSONEELSVERLOOP
Totaal in
TIJDENS HET BOEKJAAR Codes Voltijds Deeltijds voltijdse equivalenten
INGETREDEN
Aantal werknemers die tijdens het boekjaar
in het personeelsregister werden ingeschreven 205 47 2 48,7
Volgens de aard van de overeenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd 210 42 2 48,7
Overeenkomst voor een bepaalde tijd 211 5 5,0
UITGETREDEN
Aantal werknemers met een in het personeelsregister
opgetekende datum waarop hun overeenkomst tijdens
het boekjaar een einde nam 305 32 7 36,7
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd 310 29 5 32,6
Overeenkomst voor een bepaalde tijd 311 3 2 4,1
Volgens de reden van beëindiging van de overeenkomst
Pensioen 340 1 1,0
Brugpensioen 341 2 1,6
Afdanking 342 6 2 7,2
Andere reden 343 25 3 26,9
INLICHTINGEN OVER DE OPLEIDING VOOR
DE WERKNEMERS TIJDENS HET BOEKJAAR Codes Mannen Codes Vrouwen
Totaal van de opleidingsinitiatieven ten laste van de werkgever
Aantal betrokken werknemers 5801 686 5811 193
Aantal gevolgde opleidingsuren 5802 16.958 5812 4.292
Nettokosten voor de onderneming 5803 1.371.250 5813 347.049
waarvan brutokosten rechtstreeks verbonden met de opleiding 58032 1.432.889 58131 362.649
waarvan ontvangen tegemoetkomingen (in mindering) 58033 61.639 58133 15.600
Totaal van de minder formele en informele voortgezette
beroepsopleidingsinitiatieven ten laste van de werkgever
Aantal betrokken werknemers 5821 201 5831 119
Aantal gevolgde opleidingsuren 5822 1.925 5832 1.126
Nettokosten voor de onderneming 5823 91.844 5833 53.729
Totaal van de initiële beroepsopleidingsinitiatieven ten laste
van de werkgever
Aantal betrokken werknemers 5841 0 5.851 0
Aantal gevolgde opleidingsuren 5842 0 5.852 0
Nettokosten voor de onderneming 5843 0 5.853 0
Jaarrekening
85

86
Jaarverslag 2011
Waarderingsregels
1. OPRICHTINGSKOSTEN - KOSTEN
KAPITAALVERHOGING
Oprichtingskosten worden geboekt tegen aanschaffings -
waarde en worden ten laste gelegd van het boekjaar waarin
de kosten gemaakt of waarvoor verbintenissen aangegaan
worden.
Kosten van kapitaalverhogingen zijn ten laste van het
boekjaar waarin de kapitaalverhoging gebeurt.
2. MATERIËLE VASTE ACTIVA
Materiële vaste activa worden geboekt tegen aanschaffings -
waarde, d.i. de aankoopprijs en de bijkomende kosten.
Vanaf boekjaar 2003 werd krachtens artikel 196, $ 2 WIB 92
opgelegd dat de eerste afschrijvingsannuïteit ten aanzien van
tijdens het boekjaar verkregen of tot stand gebrachte vaste
activa slechts als beroepskosten aangemerkt wordt in
verhouding tot het gedeelte van het boekjaar waarin de vaste
activa zijn verkregen of tot stand gebracht.
Voor het boekjaar 2003, 2004 en 2005 werd hiervoor aan
Aquafin NV een afwijking toegestaan. Vanaf boekjaar 2006
wordt dit artikel integraal toegepast op basis van een
proratering op maandbasis.
n
Volgende afschrijvingspercentages worden toegepast:
voor vaste activa eigen aan het hoofdkantoor
- kantoormateriaal: lineair 20,00%
- meubilair: lineair 15,00%
- rollend materieel: lineair 25,00%
- telefooninstallatie: lineair 20,00%
- computer hard- en software: lineair 33,00%
- installatie- en inrichtingskosten
van gehuurde gebouwen: lineair 33,00%
- machines en uitrusting: lineair 20,00%
- inrichting labo: lineair 20,00%
- geleasde kantoorgebouwen: lineair 5,00%
- installatie- en inrichtingskosten
van geleasde gebouwen: lineair 33,00%
- hydronautprojecten na oplevering: lineair 6,667%.
n
voor vaste activa eigen aan de projecten
Deze activa worden overgeboekt van werken in uitvoering
naar materiële vaste activa op het ogenblik van de oplevering
van een project.
Vier klassen worden onderscheiden in functie van hun
economische levensduur. Hiervoor worden volgende afschrijvings -
percentages toegepast:
- klasse 1: lineair 25,00%
- klasse 2: lineair 14,25%
- klasse 3: lineair 6,66%
- klasse 4: lineair 3,03 %.
Volgende investeringen behoren tot klasse 1:
Computers, kantoormachines, software, telemetrische
apparatuur, draagbaar gereedschap en uitrusting, radiouitrusting,
telecommunicatie-apparatuur, monsternameapparatuur,
meetapparatuur, grasmaaiers, laboratorium -
uitrusting, personenwagens, lichte bedrijfsvoertuigen.
Eveneens tot klasse 1 behoren de sinds 1 januari 2010
geactiveerde uitgaven m.b.t. verbeteringen & aanpassingen,
gedeelte lichte uitrusting. Deze lijst is niet limitatief.
Volgende investeringen maken deel uit van klasse 2:
Draagbare pompen, beluchters, mixers en generatoren
van < 25 KW, landbouwuitrusting, renovatie van de gebouwen,
meubels, zwaar rollend materieel zoals wagens voor slib,
vrachtauto's, tractoren en frontladers. Eveneens tot klasse 2
behoren de sinds 1 januari 2010 geactiveerde uitgaven m.b.t.
verbeteringen & aanpassingen, gedeelte zware uitrusting.
Deze lijst is niet limitatief.
Volgende investeringen maken deel uit van klasse 3:
Omheiningen, monster- en meetstations, werkplaats -
machines, verplaatsbare kranen, of pompen en generatoren
> 25 KW, stalen opslagtanks, vaste elektrische en mechanische
uitrusting van nieuwgebouwde installaties. Eveneens tot
klasse drie behoren de tot 1 januari 2005 genaamde
éénmalige kosten, met uitzondering van verzekeringskosten,
schadeclaim kosten, kosten controlebureau en kosten bouw -
plaats beschrijving. Eveneens tot klasse 3 behoren de sinds
1 januari 2010 geactiveerde uitgaven m.b.t. vervangings -
investeringen en verbeteringen & aanpassingen (gedeelte
EM). Deze lijst is niet limitatief.

Volgende investeringen maken deel uit van klasse 4:
n
Voor aankoop van VMM-activa
Wegen, constructies voor rioolwaterzuiveringsinstallaties
en pompstations, gebouwen, lozingsconstructies, riolen:
collectoren, prioritaire riolen, persleidingen, inspectieputten,
rolbruggen, beplantingen. Eveneens tot klasse 4 behoren de
sinds 1 januari 2010 geactiveerde uitgaven m.b.t. verbeteringen
& aanpassingen, gedeelte bouwkunde. Deze lijst is niet limitatief.
Aanverwante kosten worden, gronden uitgezonderd, bij de
oplevering van een project in het resultaat van het boekjaar
opgenomen.
n
Voor vaste activa eigen aan de directie Operaties
Volgende afschrijvingspercentages worden toegepast :
- voor de investeringen m.b.t. de renovatie aan ter
beschikking gestelde gebouwen: lineair 14,25%
- voor de investeringen m.b.t. de oprichting van dienst- of
kantoorgebouwen: lineair 3,03%.
Verder worden er twee klassen onderscheiden in functie van
de economische levensduur, waarvoor volgende afschrijvings -
percentages worden gebruikt :
- klasse 1: lineair 25,00%
- klasse 2: lineair 14,25%.
Niet limitatieve opsomming van de inhoud van klassen 1
en 2 is terug te vinden onder het vorige punt.
n
Voor renovatie van VMM-installaties
De herstellingswerken waarvoor een technisch plan wordt
opgemaakt, worden geactiveerd. Volgens de overeenkomst
met het Vlaamse Gewest zijn dit de herstellingswerken met
een geschatte minimale levensduur van meer dan 7 jaar.
Deze activa worden overgeboekt van ‘Werken in uitvoering’
naar ‘Overige materiële vaste activa’ op het ogenblik van
de oplevering van een project.
De opdeling in klassen en de daarmee samenhangende
afschrijvingspercentages zijn analoog aan die voor de vaste
activa eigen aan de projecten.
In het kader van addendum 7 aan de beheersovereenkomst
worden een aantal VMM-activa aangekocht, gespreid over
2010, 2011 en 2012. Voor de aangekochte VMM-activa is een
aanpassing van de bestaande waarderingsregels noodzakelijk.
Vermits het gaat om reeds bestaande, operationele installaties,
wordt de economische levensduur geschat op 20 jaar.
In overeenstemming met het verslag van de raad van
bestuur 2010/101 zijn de waarderingsregels voor deze activa
als volgt vastgelegd: de activa, gronden uitgezonderd,
aangekocht van VMM, inclusief gerelateerde kosten, worden
lineair afgeschreven over een periode van 20 jaar.
Op materiële vaste activa in aanbouw worden geen
afschrijvingen geboekt.
Op materiële vaste activa kunnen aanvullende of
uitzonderlijke afschrijvingen genomen worden, wanneer door
verandering of wijziging van de economische en technologische
omstandigheden, de gebruikswaarde voor de onderneming
lager is dan de boekwaarde.
Materiële vaste activa die buiten gebruik zijn of niet meer
duurzaam bijdragen tot de activiteit, zullen bijkomend
worden afgeschreven zodat de waarde overeenstemt met
de geraamde realisatiewaarde.
Facturen van activa met een bedrag van minder dan
2.500 euro worden onmiddellijk ten laste van het resultaat
genomen met uitzondering van:
- activa opgericht in het kader van een goedgekeurd
technisch plan
- voorschotfacturen
- facturen die betrekking hebben op gedeelten of
uitbreidingen van activa.
Activa aangekocht in het kader van specifieke projecten
worden lineair afgeschreven over de looptijd van deze
projecten.
Jaarrekening
87

88
Jaarverslag 2011
3. FINANCIËLE VASTE ACTIVA
De deelnemingen, aandelen en vastrentende effecten
worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. De bijkomende
kosten worden onmiddellijk ten laste van het resultaat geboekt.
Waardeverminderingen op deelnemingen en aandelen
kunnen worden geboekt in geval van duurzame minder -
waarde of ontwaarding, verantwoord door de toestand,
de rendabiliteit of de vooruitzichten van de vennootschap
waarin de deelnemingen of aandelen worden aangehouden.
Waardeverminderingen worden geboekt wanneer de
realisatiewaarde bij het afsluiten van het boekjaar lager ligt
dan de boekwaarde.
7. LIQUIDE MIDDELEN
Liquide middelen worden geboekt tegen nominale waarde.
Waardeverminderingen worden geboekt wanneer de realisatie -
waarde bij het afsluiten van het boekjaar lager ligt dan
de boekwaarde.
4. VORDERINGEN OP MEER DAN ÉÉN JAAR
Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde
met uitzondering van de vorderingen onder de vorm van vast -
rentende effecten, die tegen de laagste van volgende waarden
worden geboekt, de aanschaffingsprijs of de terugbetalings -
prijs. De bijkomende kosten worden onmiddellijk ten laste van
het resultaat geboekt.
Een waardevermindering wordt toegepast indien de
betaling op de vervaldag onzeker is.
5. VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR
Vorderingen worden gewaardeerd aan nominale waarde.
Vastrentende effecten worden gewaardeerd aan het laagste
van volgende bedragen, aanschaffingswaarde of terug -
betalingsprijs. De bijkomende kosten worden onmiddellijk ten
laste van het resultaat geboekt.
Waardeverminderingen worden toegepast indien voor het
geheel of een gedeelte van de vordering onzekerheid bestaat
over de betaling ervan op de vervaldag.
6. GELDBELEGGINGEN
Tegoeden bij financiële instellingen worden gewaardeerd
aan nominale waarde. Effecten worden gewaardeerd aan de
laagste van volgende bedragen, aanschaffingsprijs of terug -
betalingsprijs. De bijkomende kosten worden onmiddellijk
ten laste van het resultaat geboekt.
8. SCHULDEN
Schulden worden geboekt tegen nominale waarde.
9. VREEMDE VALUTA
Schulden en vorderingen uitgedrukt in vreemde valuta
worden bij het afsluiten van het boekjaar gewaardeerd aan
de wisselkoers van de laatste werkdag van het boekjaar.
10. OVERLOPENDE REKENINGEN
De overlopende rekeningen worden geboekt en gewaardeerd
aan aanschaffingswaarde en in de balans opgenomen van
het gedeelte dat betrekking heeft op volgend boekja(a)r(en).
11. BESTELLINGEN IN UITVOERING -
WAARDERING VAN PROJECTEN BUITEN
DE UITVOERING VAN DE OVEREENKOMST
MET HET VLAAMSE GEWEST
Kosten opgelopen in het kader van projecten buiten
de overeenkomst met het Vlaamse Gewest worden in de
jaarrekening verwerkt als ‘Bestellingen in uitvoering’.
Bestellingen in uitvoering worden gewaardeerd tegen
de vervaardigingsprijs.

Bijkomende info
n Waarderingsmethode t.e.m. boekjaar 2010:
Het positief verschil tussen de verkoopprijs en de
vervaardigingsprijs (winst) wordt pas in de resultatenrekening
tot uitdrukking gebracht na volledige uitvoering van de
bestelling.
Ten aanzien van bestellingen in uitvoering worden op
afsluitdatum waardeverminderingen toegepast indien hun
vervaardigingsprijs, vermeerderd met het geraamd bedrag van
de nog te maken kosten, hoger is dan de netto verkoopprijs
of de contractueel bedongen prijs.
n Waarderingsmethode vanaf boekjaar 2011:
Op balansdatum wordt een inschatting gemaakt van het
resultaat van het project – verschil tussen de geraamde
verkoopprijs en de vervaardigingsprijs – evenals het stadium
van afwerking van de projectactiviteiten. Deze afwerkings -
graad wordt toegepast op de geraamde vervaardigingsprijs
en de verkoopprijs om het bedrag van kosten en opbrengsten
te bepalen dat in de resultatenrekening van de periode komt.
Indien op afsluitdatum een verlies verwacht wordt op het
commercieel project, wordt dit onmiddellijk ten laste van het
resultaat genomen.
Door de wijziging van de waarderingsregels m.b.t. de in
resultaat name van commerciële projecten wordt in 2011
een winst van 1.878.720 euro gerealiseerd.
EIGEN VERMOGEN: KAPITAALSUBSIDIES
VERVANGEN DOOR ONTVANGEN
VERGOEDINGEN DRINKWATER -
MAATSCHAPPIJEN/VLAAMSE GEWEST
De ontvangen vergoedingen van de drinkwater -
maatschappijen/Vlaamse Gewest zijn de vergoedingen
toegekend door het Vlaamse Gewest aan de vennootschap
uit hoofde van tijdens het afgelopen boekjaar door de
vennootschap aan het Vlaamse Gewest opgeleverde
installaties. Deze vergoeding wordt ten gunste van het
resultaat gebracht ten belope van hetzelfde bedrag van
de afschrijvingskost waarop de vergoeding betrekking heeft.
n
Niet in balans opgenomen rechten en verplichtingen
Tegoeden op de drinkwatermaatschappijen/Vlaamse
Gewest: 1.495.003.000 euro
Deze tegoeden betreffen de nog niet door het Vlaamse
Gewest terugbetaalde investeringskosten van projecten die
reeds aan het Vlaamse Gewest werden opgeleverd.
OVERDRACHT ACTIVA BIJ AFLOOP VAN DE
OVEREENKOMST MET HET VLAAMSE GEWEST
Aquafin NV houdt de volle eigendom van de installaties die
worden opgericht op terreinen die deel uitmaken van het
openbaar domein omdat het Vlaamse Gewest gedurende de
hele duur van de overeenkomst afziet van het recht tot
natrekking. Vanaf het ogenblik dat de overeenkomst afloopt,
wordt het eigendomsrecht op deze installaties en andere
bouwwerken aan het Vlaamse Gewest overgedragen zonder
dat deze tot betaling van enige vergoeding verplicht is.
Indien Aquafin NV op eigen terreinen allerlei installaties of
andere bouwwerken opricht die onontbeerlijk zijn voor de
uitvoering van een technisch plan, dan worden deze na afloop
van de overeenkomst overgedragen aan het Vlaamse Gewest
zonder dat dit tot betaling van de vergoeding verplicht is.
Jaarrekening
89

90
Jaarverslag 2011
Belangrijkste risicofactoren
JURIDISCHE GESCHILLEN
n
Betonproblematiek op RWZI Brugge
n
Wateroverlast in een woonwijk
Dit dossier behandelt schade als gevolg van wateroverlast bij
ongeveer vierhonderd bewoners van een woonwijk in 1998.
Eind 2010 deed de rechter een voor Aquafin gunstige uitspraak,
waarbij het overgrote deel van de eisen als verjaard, niet
toelaatbaar of ongegrond werden beoordeeld. Tegen deze
uitspraak is door de tegenpartijen in april 2011 beroep ingesteld.
Bovenstaande ontwikkelingen geven geen aanleiding om de
vroegere beslissing geen provisie aan te leggen, te wijzigen.
VERZEKERINGSDOSSIERS
n
Onvoldoende betonwapening op RWZI Deurne
In 2007 werd ontdekt dat de wanden van bepaalde
beluchtingsbekkens van de zuiveringsinstallatie van Deurne
onvoldoende gewapend waren als gevolg van een ontwerp -
fout. Volgens Aquafin is dit schadegeval deels gedekt door
onze Alle Bouwplaats Risicoverzekering (ABR) en deels door
de beroepsaansprakelijkheidsverzekering van het betrokken
studiebureau. In 2008 werd gezocht naar een geschikte herstel -
methode, de meest voor de hand liggende herstelperiode
en een geschikte aannemer. In 2009 werd effectief gestart
met het herstel. Op vandaag zijn de werkzaamheden beëindigd.
De vragen tot terugbetaling voor de herstelwerken die tot
nu toe werden ingediend, heeft de ABR-verzekeraar effectief
vergoed. Het niet door de ABR-verzekeraar betaalde bedrag
werd in 2011 deels teruggevorderd van het studiebureau dat
de ontwerpfout maakte en deels van controleorganisme
dat op de werf actief was. Deze recuperatieprocedures lopen.
Voor het niet door de ABR-verzekeraar betaalde gedeelte werd
voorzichtigheidshalve een provisie aangelegd.
Bij de voorlopige oplevering van de renovatie van
de zuiveringsinstallatie van Brugge werd in een beluchtings -
bekken een aftekening van de wapening in het beton
vastgesteld. Later kwam vast te staan dat de schade zich
verder zet, en niet alleen in dit bekken. Een analyse die Aquafin
bestelde, duidde twee oorzaken aan: een onvoldoende beton -
dekking en verhoogde chloridewaarden. In samenspraak met
de aannemer werd een herstelmethode uitgewerkt. Waar nodig
moet de beton worden hersteld en aangevuld. Bijkomend moet
er ook een zogenaamde kathodische bescherming worden
aangebracht. De eigenlijke herstelling werd uitgevoerd in
de afgelopen jaren en wordt in 2012 voortgezet. De kosten
van het eerst vermelde deel van het herstel worden door
de aannemer gedragen, de kosten van het laatste gedeelte
door Aquafin. Er is een dading afgesloten tussen de
verzekeringsmaatschappij en de verzekerden en tussen de
verzekerden onderling. De ABR-verzekeraar ACI is voor een
aanzienlijk bedrag tussen gekomen. Dit bedrag dekte enerzijds
de al uitgevoerde herstel- en beschermingsmaatregelen en zal
anderzijds dienen om de kost van de nog uit te voeren werken
te dekken. In dit dossier wijzen de feiten niet op een noodzaak
van het aanleggen van een provisie.
FINANCIËLE VERSLAGEN
Aangezien de systematiek van de beheersovereenkomst
voorziet in een a posteriori goedkeuring van het jaarlijks
financieel verslag van Aquafin, is het niet uit te sluiten dat
bepaalde vergoedingen uiteindelijk niet worden goedgekeurd
door het Vlaamse Gewest.

Affectatie-overeenkomst
Aquafin NV heeft tijdens het boekjaar 1994 een affectatieovereenkomst
ondertekend. Deze overeenkomst tussen
Aquafin NV, het Vlaamse Gewest, de Europese Investerings -
bank en Dexia (Belfius) bepaalt dat, in geval Aquafin NV in
gebreke blijft, de verplichtingen ten opzichte van zijn lange
termijn-financiers na te komen, de aanspraken op het
Vlaamse Gewest voor de investeringen en de interesten op
de leningen niet langer door het Vlaamse Gewest aan Aquafin
zullen betaald worden.
Deze vergoedingen zullen door het Vlaamse Gewest als
solvens van Aquafin aan Dexia (Belfius), dat als agent van
de lange termijn-kredietverleners van Aquafin optreedt, betaald
worden. Lange termijn-kredieten met een originele looptijd
langer dan of gelijk aan 5 jaar vallen onder deze overeenkomst.
Jaarrekening
91

AQUAFIN NV
Colofon
Verantwoordelijke uitgever: Luc Bossyns, gedelegeerd bestuurder Aquafin NV
Grafische vormgeving: Altera
Fotografie: fotovdb.com, Jan Locus, Misjel Decleer en medewerkers van Aquafin NV
Het jaarverslag 2011 is ook beschikbaar in het Engels en het Frans.
U kan de drie taalversies downloaden op www.aquafin.be,
of extra exemplaren aanvragen via info@aquafin.be

Aquafin ontwikkelt en implementeert
doeltreffende oplossingen die zorgen
voor zuivere waterlopen en duurzaam
water(her)gebruik. We spelen proactief
in op te verwachten evoluties in
de watersector. Hierdoor brengen wij
op maat en in nauwe relatie met onze
klanten de realisatie van de Europese
doelstellingen elke dag opnieuw
dichterbij.
Aquafin NV, Dijkstraat 8, B-2630 Aartselaar
Tel. 03 450 45 11 n fax 03 458 30 20 n e-mail: info@aquafin.be n www.aquafin.be
V.U.: Luc Bossyns
Also available in English n Aussi disponible en français