Jaarverslag 2005 - Vlaamse Ombudsdienst

HOOFDSTUK 1 De Vlaamse Ombudsdienst in 2005
GEDACHTEWISSELING
De leden van de commissie voor Binnenlandse Aangelegenheden, Bestuurszaken, Institutionele
en Bestuurlijke Hervorming en Decreetsevaluatie hebben op enkele risico’s gewezen, onder
meer:
• De relatie die de Vlaamse Ombudsdienst heeft met de administratie kan vertroebeld geraken.
• Een bijkomende taak voor de Vlaamse Ombudsdienst zorgt voor bijkomende personeelsen
administratiekosten.
• Het risico bestaat dat de media zelf thema’s opwerpen waarvan zij vinden dat de Vlaamse
Ombudsdienst ze moet onderzoeken. Op die manier wordt de keuze van de Vlaamse
Ombudsdienst om iets te onderzoeken, beïnvloed.
• Er zouden vooral discussies kunnen ontstaan over wat niet onderzocht is. Als men wordt
afgerekend op wat niet onderzocht is, zou dat een slechte zaak voor een ombudsdienst zijn,
die een neutrale en aanspreekbare instelling zou moeten zijn.
De Vlaamse Ombudsdienst heeft op de volgende elementen gewezen:
• Men moet inderdaad opletten voor een vertroebeling van de relatie met de administraties.
Problemen kunnen slechts worden opgelost op basis van een goede verstandhouding met
de administraties. Als het initiatiefonderzoek echter in het verlengde ligt van de klachtenbehandeling,
dan zal de betrokken administratie allicht niet verbaasd zijn als er een onderzoeksvraag
komt.
• Het is niet de bedoeling een nieuwe pijler van de ombudswerking te ontplooien, maar
alleen de grijze zones in de reguliere klachtenbehandeling te vatten. Het aantal initiatiefonderzoeken
blijft erg beperkt, zoals in het buitenland gebleken is.
• De vrees dat de media de onderzoeksthema’s zouden dicteren, is onterecht. Een in de media
gesignaleerd probleem moet telkens op zijn merites en intrinsieke kenmerken worden
beoordeeld.
• De discussie over wat niet onderzocht is, moet sterk worden gerelativeerd. Het staat buiten
kijf dat de klachtenbehandeling de kerntaak blijft en het aantal initiatiefonderzoeken dus
sowieso erg beperkt blijft. Inhoudelijk is het ook niet de bedoeling om beleidskwesties te
onderzoeken, maar alleen aspecten die in het verlengde liggen van de klachtenbehandeling.
De commissie heeft uiteindelijk besloten de pro’s en contra’s van een eventueel initiatiefrecht
goed te zullen overwegen en na te gaan of er hieromtrent al dan niet een decretaal initiatief moet
worden genomen.
1.6.4 DE GEVOLGEN VAN RECENTE CASSATIERECHTSPRAAK
IN VERBAND MET HET BEGRIP " ADMINISTRATIEVE OVERHEID"
Een belangrijk gegeven is het gevolg van een arrest van de Verenigde Kamers van het Hof van
Cassatie van 10 juni 2005.
Op het symposium over het medebewind in april 2001 en in het vooronderzoek dat in dat
verband is uitgevoerd door Jim De Ridder, dat resulteerde in het boek "De Vlaamse ombudsman
en de bevoegdheden van lokale en andere besturen", is reeds gebleken dat de bevoegdheid van
de Vlaamse Ombudsdienst afhankelijk is van de invulling van het begrip "administratieve overheid"
door jurisprudentiële evoluties. Thans blijkt wat de gevolgen hiervan zijn.
34