Jaarverslag 2005 - Vlaamse Ombudsdienst

HOOFDSTUK 7
Wonen
De informatieplicht rust nu op de notaris, die als openbaar ambtenaar geacht wordt de regelgeving
te kennen en juist toe te passen. Als de notaris nalaat de koper te informeren, blijft de verkoper
heffingsplichtig. Wellicht kan die de notaris hiervoor aansprakelijk stellen.
In het Programmadecreet van 2005 werd de informatieplicht opnieuw licht gewijzigd. Naast de
inventarisbeheerders moeten nu ook de ambtenaren die gelast zijn met de inning en de invordering
van de heffing, op de hoogte gebracht worden van de overdracht van het pand.
WAT BIJ OVERMACHT?
In dossier 2005-0247 wordt de woning (eigenlijk een kasteeltje) van de verzoeker op 7
januari 2000 opgenomen op de lijst van leegstaande woningen. De moeder van de verzoeker
heeft tot haar overlijden begin 1997 in het gebouw gewoond. Sindsdien heeft de verzoeker
inspanningen geleverd om het gebouw opnieuw in gebruik te nemen. De grote hinderpaal was
de bestemming van de zone waarin het gebouw ligt: "woonpark bestemd voor bejaardenwoningen
gekoppeld aan het aldaar gecreëerd verzorgingscentrum". Hergebruik moest in overeenstemming
zijn met die bestemming. Het gebouw gewoon opnieuw bewonen lijkt niet echt
in overeenstemming te zijn met die specifieke bestemming. De verzoeker heeft eerst getracht
de specifieke bestemming te realiseren, maar dat bleek onmogelijk, onder meer omwille van de
actuele strenge normen voor verzorgingsinstellingen. Het BPA (bijzonder plan van aanleg)
moest dus worden gewijzigd.
Voor de heffingsjaren 2000 en 2001 werden de bezwaren respectievelijk op 16 september
2003 en op 17 februari 2005 afgewezen. De verzoeker kan niet aanvaarden dat er geen overmacht
wordt aanvaard. Hij heeft immers alles in het werk gesteld om een nieuwe bestemming
aan het pand te geven.
Voor de afdeling Financieel Management zijn de genomen beslissingen definitief. De BPAwijziging
was nodig om het gebouw te kunnen gebruiken. Voor het opmaken van een ontwerp
van BPA is geen termijn bepaald, en evenmin voor de ministeriële goedkeuring. Voor de tussenliggende
stappen gelden wel termijnen, maar die zijn niet overschreden. Het opmaken van
een BPA is nu eenmaal complex en dus tijdrovend.
De Vlaamse Ombudsdienst oordeelt dat de invulling van het begrip overmacht door Financieel
Management bij de behandeling van de bezwaren heel eng is. Het gewijzigd Heffingsdecreet is hieraan
tegemoetgekomen door een commissie in het leven te roepen die gevallen van overmacht bij
leegstand in concreto zal beoordelen.
Die "Commissie leegstand ter beoordeling van de vrijstellingen op basis van elementen van
overmacht" is inmiddels opgericht bij ministerieel besluit. De belastingplichtige kan zijn verzoek
aangetekend bij deze commissie indienen binnen een termijn van drie maanden, te rekenen vanaf
de datum waarop hem de beslissing werd meegedeeld dat zijn bezwaar geheel of gedeeltelijk werd
afgewezen. De commissie neemt een beslissing binnen zes maanden.
M ONUMENT WEL BESCHERMD, MAAR NIET TEGEN LEEGSTANDSHEFFING
De Vlaamse Ombudsdienst heeft enkele klachten over de heffing op beschermde monumenten
ontvangen. Tot grote frustratie van de verzoekers stelt het Heffingsdecreet enkel die monumenten
vrij waarvoor een ontvankelijk verklaard restauratiedossier is ingediend ofwel wanneer de overheid
attesteert dat het beschermde pand in de bestaande toestand mag blijven. Dit was in geen van de
dossiers het geval. Aangezien de ontwerpen, aanvragen en uitvoering van werken aan beschermde
monumenten aan zeer stringente regels onderworpen zijn en veel tijd vergen, vindt de Vlaamse
Ombudsdienst de vrijstellingsvoorwaarde voor beschermde monumenten erg zwaar. Enkele van
die verzoekers zijn een procedure gestart voor de rechtbank tegen de heffing.
141
7Jaarverslag 2005