Jaarverslag 2005 - Vlaamse Ombudsdienst

HOOFDSTUK 6
Ruimtelijke ordening
Onder het thema ruimtelijke ordening vallen voornamelijk klachten over stedenbouwkundige
vergunningen, verkavelingsvergunningen, stedenbouwkundige attesten, bouwovertredingen,
planningsinstrumenten en ruilverkavelingen. Ook klachten over beschermde of te beschermen
monumenten, stads- of dorpsgezichten en klachten over de heffing op leegstaande en verwaarloosde
bedrijfsruimten worden bij dit thema behandeld.
6.1 Regels en uitvoering
6.1.1 REGELS
De basisregels inzake ruimtelijke ordening staan in het decreet van 18 mei 1999 houdende
de organisatie van de ruimtelijke ordening, hierna Decreet Ruimtelijke Ordening genoemd. Wel
zijn nog steeds enkele aspecten van het vorige decreet betreffende de ruimtelijke ordening, gecoördineerd
op 22 oktober 1996, van toepassing, vooral inzake de behandeltermijnen van stedenbouwkundige
vergunningen.
Op 1 november 2005 zijn de eerste gemeenten ontvoogd: Vilvoorde en Avelgem. Ook Stabroek
en Zwevegem kunnen vanaf 1 januari 2006 zelfstandig vergunningsaanvragen afhandelen.
Voor hen gelden vanaf die datum de procedureregels en behandeltermijnen van het Decreet
Ruimtelijke Ordening. Dat decreet had eigenlijk 1 mei 2005 als uiterste datum voor alle gemeenten
vastgelegd, maar dat was niet realistisch. Met een decreetswijziging van 22 april 2005 is die
uiterste datum verschoven naar 1 mei 2007, wat voor een aantal gemeenten nog steeds moeilijk
haalbaar zal zijn. Het decreet van 22 april 2005 heeft ook nog enkele andere wijzigingen aangebracht.
Met haar besluit van 23 december 2005 heeft de Vlaamse Regering de dossiersamenstelling
voor een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning gewijzigd en het nieuwe model
voor de aanvraagformulieren vastgesteld. Daarbij is onder meer rekening gehouden met de inwerkingtreding
van de energieprestatieregelgeving op 1 januari 2006. Die materie is nu niet
meer gekoppeld aan de stedenbouwkundige vergunning, en de naleving ervan steunt ook niet
meer op de handhavingsregels van ruimtelijke ordening. Wij komen daarop later terug.
Eind 2005 is de Hoge Raad voor het Herstelbeleid operationeel geworden. De Vlaamse Regering
heeft op 22 juli 2005 de leden benoemd en op 16 december 2005 het huishoudelijk reglement
goedgekeurd. Het eensluidend advies van de Raad is nodig voor de indiening van een herstelvordering
bij de rechtbank en voor de ambtshalve uitvoering van een vonnis.
6.1.2 UITVOERING
De voor de hand liggende aanspreekpunten bij de behandeling van de klachten zijn de afdelingen
van de administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en
Landschappen (AROHM). Vooral de vijf buitenafdelingen staan veel in contact met de burger.
Zij hebben een advies- en controletaak in het kader van de vergunningsaanvragen en treden ook
op tegen bouwmisdrijven.
De heffing op leegstaande en verwaarloosde bedrijfsruimten is een zaak van de afdeling
Stedenbouwkundige Vergunningen, die met behulp van de gemeenten de inventaris maakt, en
van de afdeling Financieel Management, die de aanslagbiljetten verstuurt. Voor klachten over een
ruilverkaveling wendt de Vlaamse Ombudsdienst zich tot de Vlaamse Landmaatschappij (VLM).
114