Jaarverslag 2005 - Vlaamse Ombudsdienst

HOOFDSTUK 5
Water, gas en elektriciteit
5.4 Conclusies
De Vlaamse Ombudsdienst heeft in 2005, samen met de eerstelijnsklachtenbehandelaars,
onder het thema water, gas en elektriciteit opnieuw klachten behandeld waaruit enkele nieuwe
knelpunten naar voren kwamen.
De belangrijkste nieuwe soort klachten had te maken met de invoering vanaf 2005 van de
aanrekening van een "bovengemeentelijke" saneringsbijdrage via de drinkwaterfactuur. Die
saneringsbijdrage kwam in de plaats van de afvalwaterheffing die voordien afzonderlijk bij elke
afnemer van drinkwater geheven werd door de VMM. Door de VMM werd in 2005 voor de
afvalwaterheffing nog wel een restheffing geïnd bij de Vlaamse gezinnen op nog niet belast
waterverbruik in 2003. De inning voortaan van de saneringsbijdrage door de drinkwatermaatschappijen
- die op zeer korte tijd werd doorgevoerd - gaf aanleiding tot heel wat klachten over
het gebrek aan informatie, vooral dan over het niet vermelden van het aandeel van de saneringsbijdrage
in de globale, integrale drinkwaterfactuur. Dat kwam duidelijk naar voren in de
vele eerstelijnsklachten bij de VMW, maar ook in de klachten bij de Vlaamse Ombudsdienst die
bevoegd is dit aspect bij alle drinkwatermaatschappijen te onderzoeken.
Het probleem van de verborgen lekken was in 2005 opnieuw aan de orde, zonder dat hiervoor
een afdoende oplossing werd gevonden. Voor een eenvormige aanpak van het probleem
zouden we moeten kunnen rekenen op een Vlaamse reguleringsinstantie voor drinkwater. Die
is echter nog steeds niet gerealiseerd. Hoewel die optie te verkiezen blijft, is het inmiddels aangewezen
dat de drinkwatermaatschappijen en de VMW in het bijzonder nu reeds - gezamenlijk
of elk afzonderlijk - een soepelere regeling of gedragslijn uitwerken. Daarbij kan ook gedacht
worden aan een compensatiefonds bij de drinkwatermaatschappijen of bij de overheid.
Hoewel het probleem van de bijkomende, onverwacht hoge afvalwaterheffing na een verborgen
lek geleidelijk zal wegvallen, blijft er een probleem van dubbele aanrekening: naast de
kost voor het waterverbruik zelf, zal er - via de saneringsbijdrage - ook verder een kost voor de
vervuiling en waterzuivering aangerekend blijven, hoewel het gaat om niet-verbruikt en nietvervuild
water.
Het probleem van verkeerde invorderingen (onder meer door foutieve gegevenskoppelingen)
en betwistbare waterafsluitingen is een terugkerend fenomeen. Meestal zorgen de VMW en
de VMM, als er fouten vastgesteld worden, voor herstel.
Zowel uit de eerstelijnsklachten als uit de klachten bij de Vlaamse Ombudsdienst kwam ook
opnieuw het probleem van mislopen vrijstellingen voor de afvalwaterheffing tot uiting. De
VMM past de al erg korte aanvraagtermijn voor vrijstelling te strikt toe. Een automatische vrijstelling
is nog altijd geen recht.
Het probleem van de onweerlegbare band en van de vermijdbare minimumheffingen als
gevolg van de geautomatiseerde verwerking door de VMM, is zo goed als weggevallen.
Uit de klachten in verband met energie ten slotte blijkt vooral de bezorgdheid bij de burger
voor de financiële aspecten van de energievoorziening en de noodzaak van volgehouden inspanningen
van de VREG op het vlak van informatie en van controle op de openbaredienstverplichtingen
(gratis hoeveelheid elektriciteit). De vele problemen over facturen wijzen ook op de dringende
behoefte aan de reeds lang aangekondigde, maar nog niet gerealiseerde klachtinstantie
voor de energiesector. De recente initiatieven op dit vlak wettigen wel hoop voor de toekomst.
110