Jaarverslag 2005 - Vlaamse Ombudsdienst

HOOFDSTUK 5
Water, gas en elektriciteit
Pas na klacht en controle achteraf geven de VMM en de gerechtsdeurwaarder toe dat diens
uitvoerend beslag bij de verzoekster onterecht was omdat het niet voor haar maar voor de vorige
bewoner bestemd was. Die was echter voordien reeds verhuisd. Dit had de verzoekster aan
de gerechtsdeurwaarder gezegd, maar dat was door de gerechtsdeurwaarder weggewuifd.
De VMM erkent de fout en annuleert vervolgens de aangerekende invorderingskosten en
het uitvoerend beslag.
De Vlaamse Ombudsdienst gaf aan deze klacht de kwalificatie gegrond en voldoende hersteld
door de annulatie van de kosten, met miskenning van onder meer de ombudsnorm respect voor
de persoonlijke levenssfeer (ten onrechte inventaris en uitvoerend beslag bij de verzoekster) en de
goede uitvoeringspraktijk en administratieve nauwkeurigheid (ten onrechte geen afdoende controle
van de concrete gegevens voorafgaand aan de toch wel stigmatiserende tussenkomst van een
gerechtsdeurwaarder).
De meeste van deze klachten werden tot nu toe opgevangen in de bezwaarprocedure voor de
afvalwaterheffing. Sommige sijpelden toch door tot bij de Vlaamse Ombudsdienst. Als er een fout
is gemaakt, ging de VMM in de meeste gevallen over tot herstel.
D E WATERAFSLUITING ALS VERANTWOORD DWANGMIDDEL?
Waar de VMM doorgaans voor de invordering van de afvalwaterheffing een beroep moet doen
op een gerechtsdeurwaarder, hebben de drinkwatermaatschappijen een ander wapen ter beschikking
als ultiem drukkingsmiddel: de afsluiting van de watertoevoer. Een waterafsluiting bij gewone
burgers en gezinnen vereist wel de tussenkomst van de zogenoemde "lokale adviescommissie"
die daartoe bij elk OCMW is ingesteld. Die tussenstap moet een waarborg zijn om een onverantwoord
beroep op een afsluiting van de watertoevoer te verhinderen, maar wordt blijkbaar soms (al
dan niet bewust) vergeten.
De verzoekster in dossier 2005-0351 is een alleenstaande moeder uit het Antwerpse die
voor haar drinkwaterverbruik aangewezen is op de drinkwatermaatschappij AWW (Antwerpse
Waterwerken). Ze heeft het financieel moeilijk en heeft daardoor een betalingsachterstand bij
de drinkwatermaatschappij. Groot is haar verbazing als zij ’s avonds van haar werk thuis komt
en haar kinderen haar vertellen dat men via een kraan in de straat de watertoevoer bij haar (en
enkele andere gezinnen) heeft afgesloten omdat zij haar facturen niet betaalt.
Bij haar navraag bij de drinkwatermaatschappij wordt die reden voor de afsluiting
bevestigd: ze zou voor verschillende facturen achterstal hebben. De verzoekster kijkt na: blijkbaar
slaat de achterstal slechts op één factuur van om en bij de 100 euro. Ze vindt een waterafsluiting,
louter om die reden, wel erg drastisch.
Bij nader onderzoek blijkt dat de drinkwatermaatschappij bovendien nagelaten heeft vooraf
haar dossier voor te leggen aan de plaatselijke lokale adviescommissie die bij het OCMW is
ingesteld en die vooraf toestemming moet geven voor een waterafsluiting. Dat is nochtans een
verplichte procedure die is vastgelegd in een Vlaams decreet van 1996 en waarvan de drinkwatermaatschappij
op de hoogte moet zijn.
De drinkwatermaatschappij erkent dat zij de procedure via de lokale adviescommissie niet
heeft gevolgd maar repliceert dat de afsluiting een efficiënt middel is om onwillige klanten tot
betaling aan te zetten en dat vooraf aan de verzoekster een herinnering en een ingebrekestelling
werd gestuurd. Dat kan echter volgens de Vlaamse Ombudsdienst nog geen reden zijn om
een wettelijk vastgelegde beschermings- en controlemaatregel te negeren.
5Jaarverslag 2005
103