Jaarverslag 2011 - Aquafin

12
Jaarverslag 2011

Verslag van de raad
van bestuur over
het boekjaar 2011
overeenkomstig de toepasselijke bepalingen
van het wetboek van vennootschappen
Corporate governance verklaring 14
Verslag van de raad van bestuur 23
Belangrijkste evoluties tijdens het boekjaar 24
Uitbouw van de zuiveringsinfrastructuur voor het Vlaamse Gewest 28
Bouwactiviteit per bekken in 2011 32
Beheer van de zuiveringsinfrastructuur voor het Vlaamse Gewest 36
Diensten buiten de overeenkomst met het Vlaamse Gewest 41
Onderzoek en productontwikkeling 43
Belangrijkste risicofactoren 45
Belangrijkste evoluties na het boekjaar 47
Commentaar bij de balans 48
Commentaar bij de resultatenrekening 50
Voorstel aan de algemene vergadering 51
13

14
Jaarverslag 2011
Corporate
Governance
Verklaring
ALGEMEEN
Het eerste Aquafin corporate governance charter (Charter)
werd door de raad van bestuur op 26 januari 2006 goedgekeurd.
Dit charter werd opgesteld overeenkomstig de bepalingen van
de Belgische corporate governance code van 9 december 2004.
Ingevolge de bekendmaking van de nieuwe versie van de code
van maart 2009 en wegens de uitgifte van de obligatielening
diende het Charter te worden aangepast. De raad van bestuur
heeft op 14 januari 2010 dit Charter goedgekeurd. De meest
recente versie kan geraadpleegd worden via de website
(www.aquafin.be).

RAAD VAN BESTUUR
n
Samenstelling
Sinds 3 augustus 2010 is de raad van bestuur samengesteld zoals weergegeven in onderstaande tabel.
Naam Aard mandaat/onafhankelijk/(niet-)uitvoerend Einde mandaat
VOF Thedes, vertegenwoordigd door Marc van den Abeelen Voorzitter, onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
Luc Bossyns Gedelegeerd bestuurder, uitvoerend 2014
Alain Bernard Niet-uitvoerend 2014
Pol Cools Niet-uitvoerend 2014
Marijke Mahieu Onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
VOF Materie, vertegenwoordigd door Erik Matthijs Onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
Francine Swiggers Niet-uitvoerend 2014
Jhony Van Steen Onafhankelijk, niet-uitvoerend 2014
Ivo Van Vaerenbergh Niet-uitvoerend 2014
Vlaamse Milieuholding NV, vertegenwoordigd door Matrix NV, Niet-uitvoerend 2014
vertegenwoordigd door Roland Van Dierdonck
De raad van bestuur wordt bijgestaan door de secretaris, Alain Vanden Bon.
Verslag van de raad van bestuur
15

16
Jaarverslag 2011
n
Voorstelling van de bestuurders
Marc van den Abeelen
Marc van den Abeelen is doctor in de
rechten van de Vrije Universiteit Brussel.
Hij werd hoogleraar Fiscaal Recht en was
directeur-generaal van de Hoge Raad voor
Diamant. Vanaf 1976 was hij gemeente -
raadslid van Aartselaar, van 1988 tot 1993
schepen en vanaf 1993 burgemeester.
Tussen 1995 en 2009 was hij volksvertegenwoordiger. Van 1999
tot 2004 was hij voorzitter van de Commissie Financiën en
vanaf 2004 tot 2009 voorzitter van de Commissie voor
Openbare Werken, Mobiliteit en Energie van het Vlaams
Parlement. Sinds 2004 is hij bestuurder bij het Pensioenfonds
van het Vlaams Parlement en sinds 2008 is hij bestuurder bij
CEGEKA NV. Daarnaast is hij voorzitter van het World Trade
Center Antwerpen. In 2009 werd hij voorzitter van Aquafin.
Luc Bossyns
Luc Bossyns is burgerlijk ingenieur
scheeps bouwkunde van de Rijksuniversiteit
Gent. Hij behaalde een extra postuniversitair
diploma Bedrijfsbeheer aan de UFSIA
(Antwerpen). Hij begon zijn professionele
loopbaan bij Cockerill Yards Hoboken in 1977.
Daarna werkte hij voor CMB (hoofd nieuw -
bouwafdeling) en Boelwerf (technisch directeur). Van 1993 tot
1995 was hij directeur-generaal en bestuurder van Boelwerf
Vlaanderen. Daarna maakte hij de overstap naar Stork MEC,
waar hij afgevaardigd bestuurder was. Van 1995 tot 2011 was
hij ook vereffenaar van alle middelgrote scheepswerven in
Vlaanderen. Daarnaast is hij sinds 1995 ook zaakvoerder van
Bamboss BVBA en vanaf 2003 bestuurder bij de firma Etap NV.
In mei 2000 is hij aangesteld als gedelegeerd bestuurder bij
Aquafin NV.
Alain Bernard
Alain Bernard is burgerlijk ingenieur
bouw kunde en burgerlijk ingenieur
industrieel beleid, afgestudeerd aan de
Katholieke Universiteit Leuven. Hij startte
zijn loopbaan bij T.V. Zeezand voor de
uitbouw van de buitenhaven van Zeebrugge.
Tussen 1982 en 1985 werkte hij als project -
manager bij NV Dredging International. Daarna werd hij
directeur-generaal bij NV Hydro Soil Services. Vanaf 1990
werkte hij opnieuw voor de NV Dredging International, eerst
als directeur van de Benelux-divisie en van 1995 tot 2006 als
directeur-generaal. Van 1997 tot 2006 was hij eveneens actief
als chief operating officer van D.E.M.E.-Group (Dredging
Environmental & Marine Engineering). Sinds 2006 is hij
chief executive officer van D.E.M.E.-Group en bestuurder bij
verschillende dochterbedrijven uit de D.E.M.E.-Group: DEC,
C-POWER, Scaldis, GEOSEA…
Sinds 2004 is hij eveneens voorzitter van de Belgische
Baggerfederatie. In 2007 werd hij benoemd tot bestuurder van
Aquafin NV.
Pol Cools
Pol Cools studeerde aan de Rijks -
universiteit Gent af als burgerlijk ingenieurarchitect
en ingenieur in de milieusanering.
Hij startte zijn loopbaan in 1972 bij het
Wegenfonds en was in 1976 attaché bij
het kabinet van minister van Openbare
Werken Defraigne. In 1977 vestigde hij zich
als zelfstandig architect, eerst met het bureau ir Pol Cools,
vanaf 1990 met de studievennootschap Arch & Teco NV,
waarvan hij bestuurder was. Hij bouwde het oorspronkelijke
architectuuratelier uit tot Arch & Teco Group. Deze multi -
disciplinaire studie- en consultinggroep bestaat uit acht
autonome business units, opgericht door Pol Cools tussen
1977 en 2005. Tot de activiteiten behoren: architectuur,
restauratie en ruimtelijke planning; stabiliteit, burgerlijke
bouwkunde en waterbouwkunde; infrastructuur; wegenisen
rioleringsontwerp; uitrustingstechnieken; EPB en EPC;
veiligheids coördinatie, expertise; milieutechnieken; telecom -
netwerken en GIS-projecten; change management; facility
management; consulting; projectmanagement en - coördinatie.
In 2005 breidde Pol Cools zijn activiteiten op internationaal
vlak uit met de oprichting van de joint venture Ase Structure
Design Pvt Ltd in Chennai (India), waarvan hij bestuurder is.
Sinds 2006 is hij eveneens lid van het College van Vereffenaars
bij Berlaymont NV 2000. In 2007 werd hij benoemd tot
bestuurder van NV Aquafin.
Marijke Mahieu
Marijke Mahieu is licentiate in de
rechten, afgestudeerd aan de Universiteit
Gent. Van 1975 tot 1981 werkte ze als
advocaat in Gent. Sinds 1981 is ze
ambtenaar bij de stad Gent. Tot 1995
werkte ze op de Juridische dienst in
verschillende functies. Daarna promoveerde
ze tot directeur-manager van de dienst Administratie
Technische Diensten. In 1999 werd ze directeur-manager
van de dienst Leefmilieu en Natuurontwikkeling en in 2001
waarnemend directeur-generaal van het departement
Economie, Milieu en Volksgezondheid. Sinds 2003 is ze
departementshoofd Werk en Economie en lid van het
managementteam van de stad Gent. Vanuit haar functie is
ze ook lid van het directiecomité van het Innovatie- en
incubatiecentrum NV van de Universiteit Gent, lid van het
directiecomité en bestuurder van de NV De Punt Gent, lid van
de raad van bestuur van VZW Startpunt Gent, voorzitter van
de raad van bestuur van VZW Labeur Gent en lid van de raad
van bestuur van Max Mobiel Gent. In 2007 werd ze benoemd
tot bestuurder van Aquafin NV.

Erik Matthijs
Erik Matthijs is doctor in de vee artsenij -
kunde, afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit
Gent. Hij was praktiserend dierenarts tot
oktober 1992. In 1986 werd hij schepen
van financiën van de stad Eeklo. In oktober
1992 werd hij aangeduid als nationaal
gecoöpteerd senator. Hij zetelde in de Belgische Senaat tot
juni 1995. Op 1 januari 1995 werd hij burgemeester van de Stad
Eeklo, een ambt dat hij bekleedde tot eind december 2006.
Hij was in die periode ook lid van de raad van beheer van de
Katholieke Hogeschool voor gezondheidszorg te Gent. In 1995
en 1999 werd hij rechtstreeks verkozen als lid van het Vlaams
Parlement voor het arrondissement Gent-Eeklo. In juni 2004
werd hij opnieuw verkozen tot Vlaams volksvertegenwoordiger,
maar dan voor de provincie Oost-Vlaanderen. In de Senaat
was hij lid van de Commissie Onderwijs en Wetenschap en het
Adviescomité voor Europese Aangelegenheden. In het Vlaams
Parlement was hij gedurende meer dan tien jaar vast lid van
de Commissie Leefmilieu, Natuur en Ruimtelijke Ordening.
Van 2004 tot 2009 was hij eveneens ondervoorzitter van
de Commissie Algemeen Beleid, Financiën en Begroting van
het Vlaams Parlement. Hij is medeauteur van het vernieuwde
Bodemsaneringsdecreet en werkte eind 2004 ook mee aan de
reorganisatie van de watersector in Vlaanderen. In mei 2009
werd hij aangeduid als bestuurder van Aquafin NV en
voorzitter van het auditcomité.
Francine Swiggers
Francine Swiggers is licentiate toegepaste
economische wetenschappen en master in
business administration van de Katholieke
Universiteit Leuven. Zij begon haar
professionele loopbaan bij het Nationaal
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek.
In 1977 maakte zij de overstap naar Bacob
bank. Sinds 1997 is zij actief bij Groep ARCO en verantwoordelijk
voor de opvolging van de financiële participaties. In 2007
werd ze tot voorzitter benoemd van het directiecomité.
Naast bestuurders mandaten in de maatschappijen van Groep
ARCO is zij ook lid van de raad van bestuur bij Dexia SA,
Dexia Crédit Local (France), VDK, Censor bij de Nationale Bank
van België en voorzitter van Procura vzw. In 1998 werd zij
bij Aquafin benoemd tot bestuurder.
Roland Van Dierdonck
Prof. Dr. Roland Van Dierdonck is
burgerlijk werktuigkundig-elektrotechnisch
ingenieur van de Universiteit Gent en
doctor of business administration van de
Harvard University. Van 1978 tot 1980
doceerde hij aan IMD in Lausanne. In 1980
keerde hij naar België terug om les te geven aan de
Universiteit Gent. Van 1987 tot 1990 en vanaf 1996 tot
1998 was hij voorzitter van de School voor Management van
de Universiteit Gent. In de periode 1985 tot 1992 was hij gast -
professor bij Insead, École National des Ponts et Chaussées
in Parijs en de University of North Carolina in Chapel Hill.
Van 1995 tot 2001 was hij gastdocent aan de Rotterdam School
of Management van de Erasmus Universiteit. Van 1998 tot
2007 was hij decaan van de onafhankelijke Vlerick Leuven Gent
Management School. Op 1 oktober 2007 werd hij professor
emeritus van de Universiteit Gent. Hij was lid van de raad
van bestuur van diverse profit en non-profit organisaties.
Sinds september 2010 is hij associate director van de European
Foundation for Management Development. Op dit ogenblik
is hij voorzitter van de raad van bestuur van de Vlaamse
Milieuholding NV en lid van de raad van bestuur van Indaver
NV en Aquafin NV.
Jhony Van Steen
Na het beëindigen in 1970 van zijn
studies economische wetenschappen aan
de Vrije Universiteit Brussel, was Jhony
Van Steen tot 1978 verbonden aan de
universiteit als wetenschappelijk mede -
werker. In 1978 stapte hij over naar de
ASLK, waar hij verantwoordelijk was voor
de jongerenpolitiek en homebanking introduceerde in 1985.
Van 1989 tot 1992 was hij achtereenvolgens adviseur,
kabinetschef en adjunct-kabinetschef op het kabinet PTT en
het kabinet Overheidsbedrijven. Tussen 1992 en 1993 vervulde
hij de functie van bestuurder-directeur bij ASLK Verzekeringen.
Van januari 1994 was hij actief als directeur Publieke en
Social Profit Sector voor Fortis. Hij bekleedde verschillende
bestuursmandaten in verzekeringsmaatschappijen in België
en Luxemburg, bij ES-finance, Belgacom, GIMV, PMV/ VPM,
VIOM en de scholengroep Dender. Ook vandaag is hij nog
actief in diverse raden van bestuur in de publieke en de social
profit sector. Sinds 2001 is hij bestuurder bij Aquafin NV en
voorzitter van het Benoemings- en remuneratiecomité.
Verslag van de raad van bestuur
17

18
Jaarverslag 2011
Ivo Van Vaerenbergh
Ivo Van Vaerenbergh is burgerlijk
werktuigkundig ingenieur en ingenieur in
de milieusanering van de Vrije Universiteit
Gent. Hij behaalde een postgraduaat
bedrijfs kunde en een master in business
administration aan de Katholieke Universiteit
Leuven. Hij startte zijn loopbaan bij de
diensten Eerste Minister-Programmatie van het Wetenschaps -
beleid. Als operationeel directeur stond hij in voor de nationale
R&D programma’s Energie, Leefmilieu en Secundaire Grond -
stoffen. Vanaf 1979 tot in 1994 was hij afgevaardigd bestuurder
van Metallo Chimique NV. Hij was voorzitter van de raad
van bestuur van het Studiecentrum voor Kernenergie in Mol
(1986-1989) en van de Vlaamse Milieuholding (1994-2002).
Als ondernemer is hij sinds 1986 voorzitter-afgevaardigd
bestuurder van de REM.B/Morssinkhof Hydraulics Group
(Beerse, Roosdaal) en bestuurder bij Renewable Ventures
Fund cvba, ENERGIUS NV, Thenergo NV en W-Kracht NV.
Verder is bij bestuurder bij Reynaers Aluminium NV,
Ziekenhuis Netwerk Antwerpen vzw, Lanbokas en Edan
Business Systems NV. Gedurende twintig jaar was hij in de
Kempen voorzitter van Voka - Kamer van Koophandel Kempen
en tot op heden zit hij de Regionale Nucleaire Coördinatiecel
(RNC) voor. Sinds 1995 is hij bestuurder bij Aquafin NV.
Tussen 1999 en mei 2009 was hij voorzitter.
n
Activiteitenverslag en aanwezigheden
Naast de uitoefening van de bevoegdheden zoals omschreven
in het charter, heeft de raad van bestuur in het afgelopen
boekjaar eveneens aandacht besteed aan het verder opzetten
en uitbouwen van samenwerkingsverbanden, de financiering
en het budgetbeheer voor investeringsprojecten.
Tijdens 2011 vergaderde de raad van bestuur acht keer.
Tijdens twee vergaderingen waren alle bestuurders aanwezig.
Op drie vergaderingen waren negen bestuurders aanwezig
en op de overige drie bijeenkomsten waren acht bestuurders
aanwezig. Drie bestuurders waren elk op één vergadering
verontschuldigd. Drie andere bestuurders waren verontschuldigd
voor twee vergaderingen.

AUDITCOMITÉ
n
Activiteitenverslag en aanwezigheden
n
n
Samenstelling
Voorzitter
VOF Materie, vertegenwoordigd door
Erik Matthijs
Pol Cools
Marijke Mahieu
Francine Swiggers
Vlaamse Milieuholding, vertegenwoordigd
door Matrix NV, vertegenwoordigd door
Roland Van Dierdonck
Activiteitenverslag en aanwezigheden
Naast de uitvoering van de activiteitsdomeinen die specifiek
toevertrouwd werden aan het auditcomité, werd onder
meer de onafhankelijkheid van de commissaris geëvalueerd,
op basis van de verklaring in de management letter per
31/12/2010. Na toelichting van het aanbestedingsverslag
ter benoeming van de commissaris adviseerde het comité
om de opdracht te gunnen aan Ernst & Young. Inzake het
rentemanagement gaf het comité advies voor een aantal
hedgingvoorstellen. Ook de impact die de IFRS conversie heeft
op een aantal rubrieken uit de balans en/of resultaten -
rekening werd uitvoerig besproken, net zoals de toelichtingen
onder IFRS. Het comité gaf eveneens advies over een aantal
punten, die betrekking hebben op de relatie met de economisch
toezichthouder.
In 2011 kwam het auditcomité viermaal samen. Tijdens één
bijeenkomst was het comité voltallig, tijdens de overige verga -
deringen was telkens één bestuurder afwezig. Twee bestuurders
woonden alle vergaderingen van het comité bij, de drie overige
bestuurders waren elk op één vergadering verontschuldigd.
BENOEMINGS- EN REMUNERATIECOMITÉ
n
Samenstelling
Voorzitter
Jhony Van Steen
Alain Bernard
Ivo Van Vaerenbergh
Naast de opname van de gebruikelijke domeinen inzake
loonpolitiek, extra legale voordelen, CAO- onderhandelingen,
de opstelling van de doelstellingen voor het directiecomité
en de evaluatie van de realisatie van deze doelstellingen,
adviseerde het comité de raad van bestuur over de door het
management voorgestelde aanpassing van de organisatie,
volgend uit het strategisch plan van Aquafin. Ook de
implicaties van de regeringsverklaring op de arbeidskosten
werden in een eerste lezing bekeken.
Tijdens het voorbije boekjaar kwam het benoemings- en
remuneratiecomité drie keer samen. Twee vergaderingen
vonden plaats in aanwezigheid van alle leden, op één
vergadering was één bestuurder verontschuldigd.
DIRECTIECOMITÉ
n
Samenstelling
Gedelegeerd bestuurder
Directeur Operaties
Directeur Infrastructuur
Commercieel directeur
Directeur Procesinnovatie
en Informatiesystemen
Luc Bossyns
Erik Poppe
Dirk De Waele
Boudewijn Van De Steene
Danny Baeten
VOORNAAMSTE ELEMENTEN VAN
HET EVALUATIEPROCES VAN DE RAAD
VAN BESTUUR, DE COMITÉS EN
DE INDIVIDUELE BESTUURDERS
De leden van de raad van bestuur evalueren op regelmatige
basis de omvang, samenstelling en werking van dit orgaan.
Ook wordt de relatie en interactie met het directiecomité
bekeken. De bestuurders ontvangen hierover een analyse van
het benoemings- en remuneratiecomité. Om deze interactie
te beoordelen, komen de niet-uitvoerende bestuurders ten
minste éénmaal per jaar samen zonder de gedelegeerd
bestuurder.
Binnen het evaluatieproces van het auditcomité worden
de volgende elementen behandeld: het interne reglement,
de samenstelling en benoeming, de vergaderingen, de opleiding
van de leden en de middelen hiervoor, de klokkenluiders -
procedure en de relatie met de raad van bestuur. Er wordt ook
een evaluatie gemaakt van de verantwoordelijkheden inzake
de financiële rapportering van de vennootschap, de interne
controle en risicobeheerssystemen en tenslotte de interne en
externe audit.
Verslag van de raad van bestuur
19

20
Jaarverslag 2011
Het benoemings- en remuneratiecomité maakt om de
twee jaar een evaluatie van haar eigen efficiëntie en
doeltreffendheid. Voor deze zelfevaluatie wordt een
individuele vragenlijst voorgelegd aan de leden van het
comité. De resultaten worden besproken tijdens een
vergadering van dit comité en voorgelegd aan de raad van
bestuur. Verder wordt een analyse gemaakt van de interactie
tussen het directiecomité en de raad van bestuur. Het comité
geeft tenslotte advies over de prestaties van de individuele
bestuurders met het oog op hun eventuele herbenoeming,
en heeft bijzondere aandacht voor de evaluaties van de
verschillende voorzitters.
REMUNERATIEVERSLAG
n
Niet-uitvoerende bestuurders
De algemene vergadering besliste in 2005 om een vaste
vergoeding per jaar uit te betalen, aangevuld met een
vergoeding per bijgewoonde vergadering van de raad van
bestuur of één van haar comités. Deze bedragen worden
verhoogd met 20% voor de voorzitter van de raad van bestuur
en de voorzitters van de comités. Indien de bestuurders een
taak uitoefenen die losstaat van hun normale taken als
bestuurder, wordt hun overeenkomstig de beslissing in 2009
een onkostenvergoeding toegekend. Het betreft enkel
opdrachten die door de raad van bestuur of het directiecomité
af en toe aan individuele bestuurders worden toevertrouwd.
De vergoedingen worden ten laste genomen van de algemene
kosten.
n
Uitvoerend bestuurder
De totale bruto-vergoeding die over 2011 door de
vennootschap BVBA Bamboss, waarvan de zaakvoerder de
uitvoerend (gedelegeerd) bestuurder is, aan Aquafin werd
gefactureerd is als volgt samengesteld:
Basisvergoeding: € 384.415,30
Variabel deel: € 139.620,01
Pensioenrechten:
nvt
Andere vergoedingsbestanddelen: € 1.895,95
Hij ontvangt geen vergoeding als bestuurder (binnen de
raad van bestuur).
n
Directiecomité
De totale bruto-verloning die over 2011 aan de leden van
het directiecomité – met uitzondering van de uitvoerend
(gedelegeerd) bestuurder – werd toegekend, bedraagt:
Basissalaris: € 622.501
Variabel deel 1 : € 65.986,25
Pensioenrechten: € 120.471,06
Andere vergoedingsbestanddelen: € 127.220,35
Naam
Ontvangen bedrag totaal
VOF Thedes, vertegenwoordigd door Marc van den Abeelen (V) € 38.231,44
Alain Bernard € 12.838,94
Pol Cools € 13.155,95
Marijke Mahieu € 12.786.10
Francine Swiggers € 12.469,09
Jhony Van Steen (V) € 15.301,06
Ivo Van Vaerenbergh € 13.842,81
VMH NV, vertegenwoordigd door Matrix NV, vertegenwoordigd door Roland Van Dierdonck € 12.469,09
VOF Materie, vertegenwoordigd door Erik Matthijs (V) € 15.681,47
((V) = voorzitter)
1 Het totale bedrag van dit inkomstenbestanddeel wordt verdeeld in een bedrag dat als brutopremie wordt uitgekeerd en ook onder deze rubriek
is opgenomen en een bedrag dat deel uitmaakt van de pensioenrechten en opgenomen werd in de rubriek met die naam.

VOORNAAMSTE KENMERKEN
VAN DE INTERNE CONTROLE- EN
RISICOBEHEERSSYSTEMEN VAN
DE VENNOOTSCHAP
De raad van bestuur is zich bewust van haar
verantwoordelijkheden en houdt rekening met de risico’s bij
het bepalen van de strategische richting die het bedrijf
uitgaat. Op haar vergaderingen komen de risicogerelateerde
onderwerpen aan bod. Ook het directiecomité is zich bewust
van het belang van een goede interne controle en een goed
risicobeheer. Risicogerelateerde onderwerpen worden besproken
op de wekelijkse vergaderingen.
n
Algemeen
Na advies van het benoemings- en remuneratiecomité
wordt door de raad van bestuur het verloningsbeleid zowel
voor het uitvoerend management als voor de gedelegeerd
bestuurder vastgelegd. Dit beleid beoogt het aantrekken,
behouden en motiveren van bekwame en deskundige
personen. De omvang van de vergoeding houdt rekening met
de individuele taken en verantwoordelijkheden van de leden
van het directiecomité.
De prestaties van het directiecomité worden eenmaal per
jaar in aanwezigheid van de gedelegeerd bestuurder
beoordeeld. Uiteraard is de gedelegeerd bestuurder afwezig
bij zijn eigen beoordeling. Het benoemings- en remuneratie -
comité volgt de procedure nauwgezet, die door de raad van
bestuur wordt goedgekeurd. Elk jaar worden op basis van het
reglement bedrijfs-, persoonlijke en commerciële doelstellingen
geformuleerd. Aan elk van deze doelstellingen wordt vooraf
een bepaald gewicht in de evaluatie toegekend. Voor 2011
hadden de elementen van evaluatie betrekking op onder meer
organisatorische, budgettaire, economische en ecologische
aspecten en/of resultaten.
Naast de evaluatie op basis van de geformuleerde
doelstellingen wordt ook het totale functioneren van het
directielid beoordeeld. De periode waarbinnen deze prestaties
beoordeeld werden, loopt van 1 januari 2011 tot en met
31 december 2011.
Er werden geen aandelen(opties) en/of rechten om aandelen
te verwerven toegekend aan de leden van het uitvoerend
management (inclusief de gedelegeerd bestuurder).
Er werden geen arbeidsovereenkomsten gesloten met
de gedelegeerd bestuurder of een ander lid van het directie -
comité op of na 1 juli 2009.
Binnen alle afdelingen wordt een risicobeheerbeleid
gevoerd, waarbij de beleidslijnen zijn bepaald, procedures
werden uitgeschreven, handtekeningbevoegdheden bepaald
werden, knipperlichten werden ingebouwd en gebruik
gemaakt wordt van checklists. Ook de wijzigingen in de
wetgeving worden opgevolgd. Er werden ook de nodige
maatregelen getroffen voor de beveiliging van informatie.
Een aantal specifieke afdelingen focussen zich sterk op risico’s:
Preventie en Bescherming, Milieu, Compliance Management,
de verantwoordelijke Minder Hinder, de ombudsman en de
interne auditor. Daarnaast maakt de vennootschap ook werk
van de opvolging en rapportering van risico’s. Hierbij wordt
gebruik gemaakt van een betrouwbaar informatiesysteem en
de Balanced Scorecard, als meetinstrument en als rapporterings -
systeem. Op de geïnstalleerde procedures worden intern
kwaliteitsaudits uitgevoerd. Zowel de interne auditor,
de externe auditor als de economisch toezichthouder van het
Vlaamse Gewest houden toezicht op de vennootschap.
CONTROLE VAN DE VENNOOTSCHAP
Op 8 juni 2011 werd Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCVBA,
J. Englishstraat 52 te Borgerhout, vertegenwoordigd door
Ronald Van den Ecker door een algemene vergadering
benoemd als commissaris van de vennootschap. Het mandaat
van de commissaris eindigt bij het sluiten van de algemene
vergadering die zich uitspreekt over de jaarrekening in 2014.
De jaarlijkse vergoeding van de commissaris voor de
statutaire controle over de jaarrekening van de vennootschap
bedraagt 45.000 euro (exclusief BTW).
In het kader van de begeleiding van de omschakeling naar
IFRS werd aan de commissaris voor bijzondere opdrachten en
aan personen met wie hij beroepshalve in samenwerkings -
verband staat een bedrag van 25.000 euro (exclusief BTW)
betaald. Verdere informatie is terug te vinden in de toelichting
bij de jaarrekening.
Verslag van de raad van bestuur
21

22
Jaarverslag 2011
AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR
EN KRUISPARTICIPATIES
De Vlaamse Milieuholding bezit alle aandelen van Aquafin
NV. Er bestaan geen kruisparticipaties.
TOELICHTING BIJ DE AFWIJKING TEN
OPZICHTE VAN DE CODE
Aquafin past de bepalingen zoals vastgesteld in de
Belgische corporate governance code voor genoteerde
bedrijven toe. In bepaalde gevallen wordt afgeweken van de
code, wegens het eigen karakter van het aandeelhouderschap
van de onderneming.
De bepalingen van de code die niet nageleefd worden,
worden hierna verder toegelicht.
• Bepaling 5.2/4: meerderheid van onafhankelijke bestuurders
in het auditcomité.
Het comité heeft een samenstelling die beantwoordt aan
de vereisten van de wetgeving (art. 526bis W. Venn.)
TRANSACTIES MET VOORWETENSCHAP
EN MARKTMISBRUIK
Vermits de richtlijn 2003/6/EC betreffende de handel
met voorwetenschap en marktmanipulatie sinds de uitgifte
van de obligatielening van toepassing is op de vennootschap,
werden in het vernieuwde charter (goedgekeurd door de raad
van bestuur op 14 januari 2010) maatregelen opgenomen om
in overeenstemming te zijn met de bepalingen van deze richtlijn.
De rol van de compliance officer voor de naleving van de
toepasselijke bepalingen en de nodige informatieverstrekking
werd omschreven. Een verhandelingsreglement zal indien
nodig worden opgesteld door de raad van bestuur.
De heer A. Vanden Bon, secretaris van de raad van bestuur,
is aangesteld als compliance officer.
In 2011 werden er geen meldingen gedaan waarop deze
bepalingen van toepassing zijn.
• Bepaling 5.4/1: meerderheid van onafhankelijke bestuurders
in het benoemings- en remuneratiecomité.
Om de continuïteit binnen dit comité te waarborgen,
werd geopteerd om de heer Van Vaerenbergh, die geen
onafhankelijk bestuurder is, maar die het bedrijf en de
specifieke context waarbinnen het moet werken door en door
kent, aan te stellen als lid van dit comité.
• Bepaling 8.9: samenroepen van algemene vergaderingen.
In de statuten van de vennootschap is de wettelijke
drempel van 20% voor de bijeenroeping van een algemene
vergadering opgenomen. Gelet op de eigenheid van het
aandeelhouderschap van de vennootschap heeft een verlaging
van deze drempel vandaag geen nut.

Verslag
van de raad
van bestuur
Getrouw aan ons strategisch plan, is Aquafin verder gegaan
met de uitbreiding en uitdieping van onze kernactiviteiten
volgens het gekozen model van ‘customer intimacy’. Het volume
aan studies en aanbestede projecten voor het Vlaamse
Gewest en de gemeentelijke klanten samen, lag bijzonder
hoog in 2011. Operationeel scoorden we zeer goed, met een
kwaliteit van het gezuiverde water die beter was dan ooit
tevoren. Met die resultaten konden we onze reputatie als
kenniscentrum in de hele afvalwatercyclus verder versterken
in binnen- en buitenland.
Verslag van de raad van bestuur
23

24
Jaarverslag 2011
Belangrijkste
evoluties
tijdens het
boekjaar
VAN AANBOD- NAAR VRAAGGERICHT BEDRIJF
Wat Aquafin uniek maakt, is onze volledige kennis van de afval -
watercyclus. We spelen op Europees niveau mee aan de top binnen
elk aspect van waterzuivering: van gebiedskennis, technische en
technologische kennis tot operationele ervaring, asset management
en financiële expertise. Daardoor kunnen we onze klanten een
totaalpakket aan diensten aanbieden, binnen een bedrijfsmodel
van ‘customer intimacy’. Voor onze klanten betekent dat maatwerk
binnen een transparant budget en een duidelijke timing.
We streven echter niet alleen naar tevreden klanten die terugkeren.
Voor al onze stakeholders moet contact met Aquafin een
aangename ervaring zijn.

n
Opstart procesgerichte teams
Om te werken op maat van de klant, moest Aquafin
transformeren van een aanbod- naar een vraaggericht bedrijf.
In 2011 zijn we verder gegaan met de implementatie van
procesgericht werken doorheen de hele organisatie. In dat
kader werd ook de volledige ICT-architectuur hertekend.
In 2012 vinden al de eerste migraties plaats.
Vraaggericht gaan werken, houdt echter veel meer in dan
het kantelen van de structuur van het bedrijf. Om succesvol
te zijn, moet het lerend vermogen van de organisatie worden
aangescherpt en moet de autonomie van de medewerkers
worden vergroot. Binnen het bedrijf maken we werk van
multidisciplinaire teams die gezamenlijk verantwoordelijk zijn
voor een volledig proces en stappen we meer en meer af van
gespecialiseerde afdelingen. De grootste stap op dit gebied
was de installatie van de business units eind vorig jaar,
die de interactie moeten bevorderen tussen de kernprocessen
Visievorming op het netwerk en Versnelde uitvoering en het
sturend proces Accountmanagement.
n
Duidelijke engagementen naar stakeholders
Hoe groter de autonomie van teams en individuele
medewerkers, hoe duidelijker het voor iedereen moet zijn
waar het bedrijf voor staat en welke richting het uit wil.
Aquafin had al een duidelijke missie, een uitgeschreven visie
en expliciete bedrijfswaarden. Deze waarden hebben we het
voorbije jaar verder vertaald in concrete engagementen naar
al onze stakeholders. Het gaat niet om wetten, maar om een
kader dat duidelijk maakt hoe elke medewerker in contacten
met klanten en andere stakeholders volgens de bedrijfs -
filosofie moet handelen, zonder dat telkens te moeten
afchecken met de hiërarchische lijn. Daardoor komt er meer
ruimte vrij voor eigen initiatief.
FINANCIERING VAN AQUAFIN
IN EEN GEWIJZIGDE MARKT
n
Verschuiving naar institutionele investeerders
In 2011 was de financieringsbehoefte voor Aquafin veel
groter dan voorgaande jaren. Dat kwam vooral door de aankoop
van de VMM-gronden en installaties die het gewest opgedragen
had. In de huidige financiële situatie is het aan te raden om
financieringen vast te leggen nog voordat ze nodig zijn, ook al
heeft Aquafin nooit problemen op dat gebied gehad.
Na de banken- en financiële crisis is het financierings -
landschap drastisch gewijzigd. De ‘cost of fund’ van de banken
is sterk gestegen en er is een grote diversificatie tussen de
banken ontstaan.
Daardoor waren de banken beperkt in hun mogelijkheden
om bijkomende leningen te verstrekken, maar de mogelijkheden
via commercial paper bij andere investeerders was voldoende
ruim. Aquafin kwam daar met zijn sterke rating zeker voor in
aanmerking. Die alternatieve financiering is gevonden bij
Belgische institutionele investeerders, op basis van onze
eigen leningdocumentatie, en gezocht via BNP Paribas Fortis
en Dexia Bank België (Belfius).
n
CONTINU VERBETEREN
Continu Verbeteren zien we zozeer als noodzaak,
dat de manier waarop we die organisatiegroei willen
realiseren gedefinieerd werd als een proces binnen Aquafin.
Het wordt vorm gegeven door verbeter voorstellen samen
te brengen over de afdelingen heen en ze te prioriteren
aan de hand van business cases, door de realisaties op te
volgen en het bereikte resultaat te controleren. Binnen de
afdeling Business Excellence, die in 2011 werd opgericht,
zijn specifieke disciplines van Continue Verbetering
samengebracht die voorheen verspreid over de organisatie
werden uitgevoerd: Process Management, Kenniscreatie,
Kostenmanagement en Energiemanagement.
Nieuwe lening bij de Europese Investeringsbank
Ook met de Europese Investeringsbank is Aquafin in
onderhandeling voor een nieuw krediet. De EIB en Aquafin
werken al sinds 1994 samen. Aquafin is deze instelling zeer
dankbaar voor het advies en de ondersteuning gedurende al
die tijd. Met de achtste lening die in aantocht is meegerekend,
heeft de Europese Investeringsbank de waterzuiveringssector
in Vlaanderen al voor 1,4 miljard euro gesteund.
Verslag van de raad van bestuur
25

26
Jaarverslag 2011
n
Nieuwe financieringsuitdagingen
De evolutie op de financiële markten heeft een impact op
de structuur waaronder Aquafin haar financiële behoeften
invult. Tot 2010 was er een match tussen de betalingen van
de aflossingen van de leningen op lange termijn en de
ontvangsten uit de facturatie aan het Vlaamse Gewest /
de drinkwatermaatschappijen. Door de gewijzigde markt -
omstandigheden kan Aquafin de financieringsbehoefte niet
steeds invullen met kredieten die de gewenste kenmerken
hebben (leningen met kortere looptijden dan 30 jaar en
‘bullet’ leningen waarbij enkel interest betaald wordt en geen
kapitaal, in plaats van leningen met een aflossend karakter).
Het wordt dus mogelijk dat op jaarbasis de betalingen door
de drinkwatermaatschappijen de terugbetalingen van de
leningen niet volledig dekken, waardoor het risico ontstaat
dat er geen financiering tegen redelijke condities beschikbaar
is in de geld- of kapitaalmarkt op het moment dat bestaande
financieringsarrangementen komen te vervallen. Aquafin zal wel
altijd voldoende aanspraken op de drinkwater maatschappijen /
het Vlaamse Gewest hebben om alle leningen terug te betalen.
Dat laatste is uitdrukkelijk opgenomen voor de kredieten op
lange termijn, die onder de affectatieovereenkomst vallen
(de affectatieratio).
n
Uitvoering fase 2 aankoop VMM-activa
Naast de financiering van het optimalisatieprogramma,
is financiering op lange termijn aangetrokken om installaties
en de bijhorende gronden van de Vlaamse Milieumaatschappij
aan te kopen. De eerste fase van de aankoop vond plaats in
2010, voor een waarde van ruim 150 miljoen euro. In 2011 werd
de tweede fase van deze operatie uitgevoerd en heeft Aquafin
voor bijna 154 miljoen euro gronden en installaties van het
VMM-patrimonium aangekocht.
In het kader van de beheersovereenkomst tussen het
Vlaamse Gewest en Aquafin kreeg het bedrijf in 1994 het
gebruiksrecht van de installaties die al opgericht waren
voordat het bedrijf actief was. Deze installaties staan niet op
de balans van Aquafin. De investeringen voor renovaties en
uitbreidingen van deze installaties, die Aquafin de voorbije
jaren heeft uitgevoerd, staan wel op onze balans. Omdat het
beheer van dit patrimonium door twee partijen niet efficiënt
bleek, had de Vlaamse Regering beslist om de installaties en
de bijhorende gronden die in handen zijn van de Vlaamse
Milieumaatschappij (VMM) door Aquafin te laten aankopen,
exploiteren en financieren. Om de financiering van de
uitgaven voor deze aankoop van VMM-installaties mogelijk
te maken, zijn de beheersovereenkomst en de affectatie -
overeenkomst aangepast.
Een gedeelte van de aankoop is niet met vreemde middelen
maar met eigen middelen gefinancierd, en wordt niet
doorgerekend in de drinkwaterfactuur. Wel zal bij een eventueel
einde van de beheersovereenkomst het overeenkomstige
bedrag in één keer doorgerekend kunnen worden. Het gedeelte
gefinancierd met vreemde middelen wordt doorgerekend over
een periode van 20 jaar. Voor de financiering van de aankoop
heeft Aquafin beroep gedaan op niet-financiële instellingen
waaronder verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen,
die door hun eigen verplichtingen (cf. Solvency II) te vinden
waren voor deze kredietformule. Deze toonden over het
algemeen interesse voor een amortizerend karakter van de
schuldaflossing op 20 jaar, wat overeenkomt met de
facturatiestromen richting de drinkwatermaatschappijen.
n
Rating Aquafin volgt beoordeling van het Vlaamse Gewest
Kredietbeoordelaar Moody’s verlaagde eind 2011 de rating
van België. Kort daarop volgde ook een ratingverlaging voor
het Vlaamse Gewest, de Franse Gemeenschap en het Waalse
Gewest. Het Vlaamse Gewest is met twee niveaus omlaag
gebracht naar Aa2, met een negatieve outlook. Deze rating
blijft hoger dan die van België, die op Aa3 staat.
De beoordeling van de kredietwaardigheid van Aquafin is
op hetzelfde niveau als het Vlaamse Gewest gebracht.
Deze aanpassing is alleen geïnspireerd door de nauwe band
die Aquafin heeft met het Vlaamse Gewest. Ze is niet
beïnvloed door de financiële structuur van Aquafin, die
ongewijzigd is gebleven. De P-1 rating op korte termijn bleef
onveranderd. Ook met deze aangepaste rating blijft Aquafin
tot de top van kredietwaardige bedrijven behoren. Het bedrijf
bleef het vertrouwen genieten van diverse kredietverstrekkers.
n
Actief rentemanagement
Door het renterisico actief te beheren, wil Aquafin de
financieringskost optimaliseren. In mei 2006 heeft de raad van
bestuur de krijtlijnen van een dynamisch beheer van het
renterisico goedgekeurd. In 2008 werd het rentebeleid
aangepast. In 2009 werden voornamelijk de omschrijvingen en
definities aangepast. Aan de principes zelf werd niets gewijzigd.
Het actief rentemanagement mag toegepast worden op
maximum 35% van de onderliggende schuld van Aquafin’s
totale schuld op lange termijn en heeft als doel om
rentebesparingen te realiseren. De portefeuille mag als
volgt opgebouwd zijn: minimum 65% vastrentend karakter en
35% vlottend karakter, waarvan 25% met ultiem plafond en
10% volledig vlottend.

Voor de indekking van toekomstige financieringsbehoeften
voorziet het rentebeleid in een dynamisch rentemanagement -
programma tot maximum 50% van de toekomstige schuld
op lange termijn, met een horizon van 5 jaar. Hierbij dient
er steeds voor gezorgd te worden dat de risico’s ingedekt zijn
en er telkens een onderliggende lening overeenkomt met
een indekkingstructuur.
Het financiële resultaat van het rentemanagement wordt
berekend tegen individuele benchmarks (het resultaat van
een individuele strategie in vergelijking met de geldende swap
rente op het moment van het opzetten/uitvoeren van de
structuur). De rentekost van de onderliggende lening moet
worden samengenomen met het resultaat van de structuur
die hierop gebouwd is, om de uiteindelijke financieringslast
te kennen. Het financiële resultaat wordt verrekend met
de drinkwatermaatschappijen.
In 2011 zijn er nieuwe structuren opgezet voor onze
toekomstige financieringsbehoefte. Ook de bestaande
strategieën zijn geoptimaliseerd. Aquafin blijft hierbij binnen
de vooropgezette 35% en 50%. De helft van de opbrengst
van het rentemanagement wordt onmiddellijk in mindering
gebracht van de factuur aan de drinkwatermaatschappijen.
De andere helft wordt binnen het bedrijf gehouden als een
buffer voor eventuele optimalisaties. Op het einde van het jaar
wordt het globale resultaat bekeken van alle hedging
operaties samen, zodat voor elke euro die naar de buffer gaat,
er een in mindering van de factuur aan de drinkwater -
maatschappijen komt.
n
Boekhouding overgeschakeld op internationale standaard
Aquafin rapporteert vanaf de jaarafsluiting per 31 december
2011 volgens de IFRS-standaarden die van toepassing zijn.
Naast de rapportering volgens de algemeen aanvaarde
Belgische boekhoudnormen (Belgian GAAP) worden er ook
geconsolideerde IFRS-financiële staten opgemaakt. Ze omvatten
een balans, een overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde
resultaten, een mutatieoverzicht van het eigen vermogen,
een kas stroom overzicht en uitgebreide toelichtingen, inclusief
waarderingsregels.
EU-BOETE VOOR BELGIË - EEN LAATSTE STAND
VAN ZAKEN
Op het moment voldoet België nog niet aan de bepalingen
van de Europese richtlijn Stedelijk Afvalwater voor de
agglomeraties boven 10.000 inwoners. Europa legde in dit
dossier een verzoekschrift neer bij het Europese Hof met het
oog op een veroordeling van België.
Wat Vlaanderen betreft gaat het nog om één enkele
agglomeratie/zuiveringsinstallatie die niet volledig in orde is,
met name die van Beersel. Die installatie is operationeel,
maar er konden nog voor geen volledig jaar de verplichte
staalnames voorgelegd worden.
Verslag van de raad van bestuur
27

28
Jaarverslag 2011
Uitbouw van
de zuiverings -
infrastructuur
voor het Vlaamse
Gewest
In de loop van 2011 hebben we de mensen die werken aan de
processen Visie op het netwerk, Versnelde uitvoering van projecten
en Account management samengebracht in business units.
Zo hebben we onze kernprocessen klaargemaakt voor groei in
de toekomst. Ondanks die interne focus werden er bijzonder veel
projecten voor de uitbouw van de zuiveringsinfrastructuur in
Vlaanderen uitgevoerd. Als we de aanbestedingsbedragen voor
het gewest en voor klant-gemeenten optellen, blijkt 2011 zelfs één
van de beste jaren ooit. We verwachten dat het werken in business
units in 2012 echt gaat renderen, zodat we projecten volledig
ontwerpen, uitvoeren en afwerken volgens onze eigen hoge
kwaliteitstandaarden en we tegelijkertijd het resultaat leveren
dat de klant vraagt.

De opgestarte business units zullen ook de samenwerking
met de operationele teams verdiepen, om zo te komen tot
optimaal werkende zuiveringsgebieden. Vooral de gebieds -
ingenieurs binnen het proces Visie, zullen een belangrijke rol
spelen binnen ons asset management.
n
Verhoogd aanbestedingsvolume
De actieve opdrachtenportefeuille met investerings -
projecten voor het Vlaamse Gewest bedroeg op 31 december
2011 ruim 1,3 miljard euro voor 1.316 projecten. Aquafin leverde
tot die datum 2.268 investerings- en renovatieprojecten op
voor bijna 3 miljard euro.
WAARDE PROJECTENPORTEFEUILLE
n
n
n
In ontwerp:
934,03 mio euro
Gegund en
aanbesteed:
403,51 mio euro
Visie-ontwikkeling over de uitbouw en het beheer van
de zuiveringsinfrastructuur
In hydraulische studies worden de fysische parameters
van het stelsel geregistreerd en vastgelegd. In 2011 heeft
Aquafin 36 hydronautstudies opgeleverd, voor een totaal van
ruim 3 miljoen euro. Hiervan waren 25 studies nodig voor
de uitbouw van het rioolstelsel, de overige 11 studies hadden
tot doel de kennis over de zuiveringsgebieden te vergroten.
n
Opgeleverd
2.964,21 mio euro
Aquafin bracht in 2011 voor 154 miljoen euro aan projecten
op de markt voor het Vlaamse Gewest. Dat is 3 miljoen euro
meer dan in 2010. De target van 160 miljoen euro werd
bijgesteld naar 157 miljoen, op basis van de werkelijke prijzen
die de aannemers indienden bij de aanbestedingen van
projecten. Van dat bedrag is 98% gerealiseerd. Doordat de
richtlijn Stedelijk Afvalwater bijna volledig is uitgevoerd,
waren de projecten die moesten worden aanbesteed relatief
klein. Zulke projecten vragen veel technische en administratieve
opvolging, maar dragen elk apart weinig bij aan het globale
aanbestedingsvolume. Voor 2012 ligt de target op 183 miljoen
euro, vooropgesteld dat die doelstelling past binnen de
budgetten van het Vlaamse Gewest.
Door samenwerking met gemeentes en intercommunales
steeg het bedrag van 154 miljoen euro dat Aquafin voor het
gewest realiseerde tot 250 miljoen euro.
Voor de aanbesteding van commerciële projecten was 2011
een topjaar, met een totaalbedrag van ruim 45 miljoen euro.
Beide soorten projecten gecombineerd, geeft één van de hoogste
aanbestedingsvolumes ooit voor projecten voor de uitbouw en
optimalisatie van de zuiveringsinfrastructuur in Vlaanderen.
Voor alle agglomeraties was bepaald welke zuiverings -
infrastructuur prioritair is om aan de richtlijn Stedelijk
Afvalwater te voldoen. In agglomeraties groter dan
10.000 inwonersequivalent zijn alle zuiveringsinstallaties
opgeleverd. Alle collectoren zijn al in gebruik genomen,
maar drie projecten moeten nog wel nog worden
opgeleverd. In agglomeraties tussen 2.000 en 10.000
inwonersequivalent ontbreekt er begin 2012 nog slechts
één zuiveringsinstallatie in Melsbroek. Deze installatie zal
in de loop van 2012 operationeel worden. De resterende
13 prioritaire collectoren zijn allemaal in uitvoering.
Vorig jaar maakten we werk van een multilaterale
overeenkomst voor studieopdrachten. Zo willen we een relatie
op lange termijn uitbouwen met kwalitatief goede studie -
bureaus en kunnen we capaciteit reserveren op de markt zonder
die te verstoren. Deze werkwijze moet ook de doorlooptijd
verkorten bij toewijzing van opdrachten. De oproep voor
kandidatuurstelling is gelanceerd.
Verslag van de raad van bestuur
29

30
Jaarverslag 2011
AANBESTEDINGSRITME (in miljoen euro)
OPLEVERINGSRITME (in miljoen euro)
300
250
200
150
100
50
300
250
200
150
100
50
0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
0
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
n Aquafin n Aandeel andere instanties
n Budget n Totaal opgeleverd
n Evenveel projecten afgewerkt maar minder opgeleverd
In 2011 heeft Aquafin voor het Vlaamse Gewest projecten
opgeleverd voor een totaal van 146 miljoen euro. We hebben
voor 158 miljoen euro projecten uitgevoerd, volgens de
afgesproken target, maar door vormelijke tekortkomingen in
onze opleveringsdossiers, heeft de klant maar voor 146 miljoen
euro aan projecten als opgeleverd beschouwd. Alle gebouwde
zuiveringsinfrastructuur is wel in dienst genomen en de
vormelijke aspecten in de resterende dossiers werden begin
2012 recht gezet.
In 2011 werden 13 nieuwe zuiveringsinstallaties opgeleverd:
in Engsbergen, Sint-Joris-Winge, Kemmel, Vissenaken,
Wetteren-Westrem, Kruiseke, Bavegem, Heldergem, Oplinter,
Asse-Bekkerzeel, Duffel-Mijlstraat, Hoepertingen en Geetbets.
Vier zuiveringsinstallaties werden gerenoveerd. Het gaat om
de installaties in Sint-Amands, Heist, Bocholt en Itegem.
De target voor 2012 bedraagt ook voor de opleveringen
183 miljoen euro, ook hier mits de nodige budgetten en
middelen worden goedgekeurd. Deze doelstelling is de laatste
10 jaar niet meer zo hoog geweest. Ook de targets voor de
commerciële projecten in opdracht van de gemeenten liggen
elk jaar hoger.
Om het afvalwater naar de zuiveringsinstallaties te
transporteren heeft Aquafin 171 km bijkomende leidingen
en 55 nieuwe pompstations in exploitatie genomen.
Eind 2011 had Aquafin in totaal 256 zuiveringsinstallaties,
1.252 pomp stations en 4.914 km leidingen in beheer.
Van die leidingen is 3.734 kilometer door Aquafin zelf
aangelegd. De overige 1.180 kilometer is overgenomen
infrastructuur.

WATERZUIVERING IN VLAANDEREN BIJNA
OP HET NIVEAU VAN DE BUURLANDEN
Voor de opstart van Aquafin, werd amper 28% van het huis -
houdelijke afvalwater in Vlaanderen gezuiverd. Twintig jaar
later is de kloof in zuiveringsgraad tussen de verschillende
bekkens duidelijk aan het dichtgroeien en is de totale
hoeveelheid gezuiverd water meer dan verdubbeld tot 80%.
Daarmee nadert het gewest het zuiveringsniveau van de
buurlanden.
Onze buurlanden begonnen in 1991 aan de uitvoering
van de richtlijn Stedelijk Afvalwater met een veel hogere
zuiveringsgraad dan Vlaanderen: 94% in Nederland, 69% in
Frankrijk, 83% in Engeland en 86% in Duitsland. Vandaag ligt
de zuiveringsgraad er 5% tot 14% hoger, terwijl Vlaanderen in
die periode een vooruitgang maakte van 52%. In absolute
cijfers werden er in de buurlanden natuurlijk méér inwoners
aangesloten de voorbije twintig jaar, maar toch mogen we
trots zijn op de bereikte resultaten.
De vooruitgang die geboekt werd is vooral opmerkelijk
omdat het in Vlaanderen complexer is om de nodige zuiverings -
infrastructuur uit te bouwen dan in de buurlanden. Dat komt
door onze grote hoeveelheid lintbebouwing. Duitsland en
Nederland bijvoorbeeld, hebben zeer geconcentreerde woon -
kernen, waardoor het mogelijk is om honderdduizenden
inwoners op één zuiveringsstation aan te sluiten met een
beperkter aantal leidingen. In Vlaanderen zijn er om datzelfde
aantal inwoners aan te sluiten, veel meer collectoren en meer
kleine stations nodig. Procestechnologisch zijn die kleine
installaties ook nog eens complexer.
Op gebied van de kwaliteit van het gezuiverde huis -
houdelijke afvalwater, is Vlaanderen al een koploper in Europa.
Onze zuiveringsinstallaties zitten bij de top voor de verwijdering
van de aangevoerde vuilvracht. Engeland en Wales bijvoorbeeld,
kunnen wel een zuiveringsgraad van 97% voorleggen, maar
slechts de helft (47%) van de zuiveringsstations verwijdert
de nutriënten stikstof en fosfor. Een aantal jaren geleden
gebeurde dat in Frankrijk ook slecht op 42% van de stations.*
In Vlaanderen daarentegen worden nutriënten verwijderd uit
98% van het rioolwater dat op de zuiveringsinfrastructuur
aangesloten is.
* Bron: Eurostat.
Verslag van de raad van bestuur 31

32
Jaarverslag 2011
Bouwactiviteit per bekken in 2011
IJZER - BRUGSE POLDERS - GENTSE KANALEN - LEIE
KNOKKE
●
●
HEIST
WATERVLIET
●
BOEKHOUTE
●
BRUGGE ●
●
MALDEGEM
SINT-JAN-IN-EREMO
●
MOERBEKE -
OOSTENDE
●
KRUISSTRAAT
●
ZELZATE ●
●
● BRUGSE POLDERS
EEKLO
● STEKENE
JABBEKE
ERTVELDE ●
MOERBEKE ●
●
● SINT-NIKLAAS
IJZER
BEERNEM
SINAAI SINT-NIKLAAS -
GENTSE KANALEN
●
●
ZOMERGEM
HEIMOLEN
WULPEN
KOEKELARE
AALTER
●
●
RUDDERVOORDE ●
●
● EVERGEM
●
● PERVIJZE
BALIEBRUGGE ●
● SINT-PIETERSVELD
ADINKERKE
●
KORTEMARK
WINGENE
NEVELE
●
● GENT
●
WOUMEN
●
● LATEM
●
●
STADEN
HOOGLEDE -
TIELT
● DEURLE
LO ●
HAZELSTRAAT
●
●
DEINZE
PITTEM
● VLETEREN
ROESELARE
ROESBRUGGE ●
●
● OLSENE
● INGELMUNSTER
WATOU
●
IEPER
●
●
ZONNEBEKE
MOORSLEDE
WAREGEM
LEIE
●
●
● BEVEREN-LEIE
POPERINGE ● VLAMERTINGE
●
●
● HARELBEKE
WESTOUTER
IEPER - HOLLEBEKE
LEDEGEM
HEULE
●
KRUISEKE ●
●
KEMMEL
MENEN
LOKER
●
●
●
●
●
●
l in exploitatie genomen in 2011
IJZER
Zuiveringsgraad: 76,5% (75,6% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 19 RWZI’s
l 90 pompstations
l 385 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 16 13.809.864 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 3.982.998 €
GENTSE KANALEN
Zuiveringsgraad: 80,6% (80,2% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 15 RWZI’s
l 89 pompstations
l 385 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 12 18.020.557 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 11 14.244.233 €
BRUGSE POLDERS
Zuiveringsgraad: 84,9% (84,4% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 12 RWZI’s
l 101 pompstations
l 342 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 8 4.645.629 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 8.678.909 €
LEIE
Zuiveringsgraad: 72,8% (69,4% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 17 RWZI’s
l 69 pompstations
l 350 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 12 7.790.739 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 5.994.334 €

BENEDEN-SCHELDE - BOVEN-SCHELDE - DENDER
ANTWERPEN - NOORD
BERENDRECHT
BENEDEN-SCHELDE
● BRASSCHAAT
KIELDRECHT ●
KALLO
SCHOTEN
DE KLINGE ●
MERKSEM ● ●
●
●
●
SCHILDE
BEVEREN
DEURNE
BURCHT ●
●
WOMMELGEM
ANTWERPEN - ZUID ●
● BOECHOUT
●
●
●
AALBEKE -
TOLPENHOEK
● ●
ROLLEGEM
●
●
●
●
TEMSE
●
● ●
HAMME BORNEM
●
● ● EDEGEM
AARTSELAAR
● BOOM
●
LOKEREN
DESTELBERGEN
● ●
SINT-AMANDS
BLAASVELD
ZELE
●
●
●
RUISBROEK
BERLARE
OVERSCHELDE
●
●
DENDERMONDE
MERELBEKE
●
●
●
● ●
WICHELEN
LONDERZEEL
MELLE ●
WETTEREN
DE PINTE - ZEVERGEM ●
●
LEDE ●
LEBBEKE - ROOIEN
●
EKE ●
OOSTERZELE
AALST
BAMBRUGGE
●
MERCHTEM
●
GAVERE ●
BAVEGEM ●
●
●
● ASSE - BOLLEBEEK
KRUISHOUTEM
DIKKELVENNE
LIEDEKERKE
HELDERGEM
●
ASSE - BEKKERZEEL
BOVEN-SCHELDE
● ZWALM
●
SINT-ANTELINKS DENDER
OUDENAARDE
SINT-MARIA-LIERDE
● NINOVE
● ELSEGEM BRAKEL ● ●
● ZANDBERGEN
SCHORISSE ●
● KLUISBERGEN
PARIKE
● GERAARDSBERGEN
●
AVELGEM
●
●
RONSE
● GALMAARDEN
HELKIJN
l in exploitatie genomen in 2011
BENEDEN-SCHELDE
Zuiveringsgraad: 88,3% (87,6% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 41 RWZI’s
l 166 pompstations
l 767 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 15 17.114.997 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 6 10.347.616 €
DENDER
Zuiveringsgraad: 79,4% (78,6% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 12 RWZI’s
l 101 pompstations
l 439 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 14 11.184.237 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 13 10.087.725 €
BOVEN-SCHELDE
Zuiveringsgraad: 68,1% (65,1% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 16 RWZI’s
l 34 pompstations
l 182 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 14 8.252.966 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 10 11.343.568 €
Verslag van de raad van bestuur
33

34
Jaarverslag 2011
DIJLE - NETE
RAVELS
●
OUD-TURNHOUT
BEERSE ●
●
● TURNHOUT
● ARENDONK
●
MALLE ●
●
VOSSELAAR
MOL-POSTEL
● ZOERSEL
● RETIE
● LICHTAART
● DESSEL
PULDERBOS
●
GROBBENDONK ● GEEL - MOSSELGOREN
VIERSEL ● ● ●
●
●
HERENTALS
MOL
NIJLEN
NETE
HOVE ●
● ●
MORKHOVEN
LIER
● GEEL
BERLAAR
●
DUFFEL - MIJLSTRAAT
● ITEGEM
DUFFEL ●
HEIST-OP-DEN-BERG ●
●
● WESTERLO
MECHELEN - NOORD ●
HULSHOUT
BONHEIDEN
●
WOLFSDONK
●
ZEMST - KESTERBEEK ZEMST - HOFSTADE
●
ZEMST - LAREBEEK ● ●
●
● BOORTMEERBEEK
HUMBEEK
●
● KAMPENHOUT
GRIMBERGEN ●
STEENOKKERZEEL - NOORD
●
KORTENBERG ● LEUVEN
●
LENNIK - VARENBERGBEEK
●
NEGENMANNEKE
●
SINT-PIETERS-LEEUW
●
BEERSEL
DIJLE
TERVUREN
●
●
BIERBEEK
● OUD-HEVERLEE
●
HULDENBERG
l in exploitatie genomen in 2011
DIJLE
Zuiveringsgraad: 72,0% (71,2% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 19 RWZI’s
l 133 pompstations
l 488 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 8 8.341.831 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 21 29.751.301 €
NETE
Zuiveringsgraad: 75,7% (75,1% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 32 RWZI’s
l 126 pompstations
l 528 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 11 12.040.044 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 8 7.543.414 €

DEMER - MAAS
ESSEN ●
KALMTHOUT ●
HOOGSTRATEN
● POPPEL
●
●
● ZONDEREIGEN
MAAS
LOENHOUT
●
MERKSPLAS
●
BRECHT
ACHEL
●
● HAMONT
LOMMEL ● ●
OVERPELT
●
LOZEN
●
BOCHOLT
EKSEL ●
KINROOI
●
● ● KESSENICH
●
BREE
PEER
● NEEROETEREN
BEVERLO
MAAS
●
TESSENDERLO
● KOERSEL
● DILSEN
●
ENGSBERGEN
HEUSDEN
HOUTHALEN - CENTRUM
●
ZICHEM
●
●
MESSELBROEK
●
● LUMMEN - GENEIKEN
HOUTHALEN - OOST
ZONHOVEN
● ●
●
AARSCHOT ● ●
DIEST ZOLDER ● HASSELT - KIEWIT
● EISDEN
RILLAAR
●
●
●
● ●
●
HALEN
KERMT
BOORSEM ●
●
HASSELT BOKRIJK GENK
ROTSELAAR
● LANAKEN
SINT-JORIS-WINGE DEMER
● BILZEN
ALKEN ●
●
VISSENAKEN SINT-TRUIDEN WIMMERTINGEN
ROOSBEEK
●
● HOESELT
●
RIEMST
NEERVELP
ZOUTLEEUW ●
BORGLOON - TIVOLI
BIERBEEK - KLEINBEEK ●
●
HOEPERTINGEN ●
TIENEN ●
●
●
HASSELT - KIEWIT
BORGLOON - NEREM ●
ZICHEN
●
●
●
●
HOEGAARDEN
GELMEN
TONGEREN
LANDEN -
RUMSDORP
MOELINGEN
●
VOEREN - VEURS
●
●
●
●
●
OPLINTER ●
●
l in exploitatie genomen in 2011
DEMER
Zuiveringsgraad: 70,7% (69,8% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 42 RWZI’s
l 129 pompstations
l 601 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 17 22.750.843 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 17 23.775.986 €
MAAS
Zuiveringsgraad: 84,4% (84,0% in 2010)
Bovengemeentelijke infrastructuur in beheer:
l 30 RWZI’s
l 98 pompstations
l 452 km leidingen
AANTAL
GUNNINGSBEDRAG
Projecten in uitvoering 20 29.830.070 €
AANTAL OPLEVERINGSBEDRAG
Opgeleverde projecten 11 20.036.682 €
Verslag van de raad van bestuur
35

36
Jaarverslag 2011
Beheer van
de zuiverings -
infrastructuur
voor het Vlaamse
Gewest
In 2011 behaalde Aquafin de beste zuiveringsresultaten voor
het aangevoerde huishoudelijke afvalwater ooit. Voor een stuk zijn
de goede resultaten te danken aan de weersomstandigheden,
maar onze goede procesopvolging heeft wel de doorslag gegeven.
De effluentresultaten van 2011 werden geëvalueerd voor 249
rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s). Dat zijn de zuiverings -
installaties waarvan het Vlaamse Gewest in 1994 de exploitatie aan
Aquafin toevertrouwde en de installaties die Aquafin zelf bouwde
en opleverde aan de aannemer vóór juli 2011 én waarvoor de Vlaamse
Milieumaatschappij een controleprogramma lopende heeft.

RECORD AANTAL ZUIVERINGSINSTALLATIES
VOLDEED AAN ALLE NORMEN
In 2011 voldeden 246 installaties of 98,8% aan alle
opgelegde emissiegrenswaarden (oranje balken in de figuur).
De grafiek toont de evolutie slechts over de jongste tien jaren,
maar het leidt geen twijfel dat dit de beste effluentresultaten
zijn sinds de oprichting van Aquafin.
Eén waterzuiveringsinstallatie (paars balkje in de grafiek)
voldeed niet aan de effluentnormen van de Europese richtlijn
Stedelijk Afvalwater. Dezelfde normen waren tot april 2004
ook de sectorale normen van het Vlaamse Gewest. RWZI Jabbeke
voldeed niet ten gevolge van een teveel aan lichte norm -
overschrijdingen voor BZV en CZV. De installatie behaalde
ook niet het verplichte verwijderingspercentage voor deze
parameters en voor zwevende stoffen.
GROOTSTE HOEVEELHEID NUTRIËNTEN OOIT
AANGEVOERD ÉN VERWIJDERD
Het gemiddelde verwijderingspercentage blijft al sinds
een paar jaren stabiel voor BZV (98%), CZV (90%) en zwevende
stoffen (96%). Voor stikstof en fosfor heeft de Vlaamse
regering in 1995 een norm van 75% vastgelegd voor de
totaliteit van de openbare waterzuiveringsinstallaties.
Deze targets werden ook in 2011 ruim gehaald, met 82%
voor stikstof en bijna 86% voor fosfor. 2011 was een topjaar
met nieuwe record- verwijderingspercentages voor alle
parameters. Bovendien werden er nog nooit zo’n grote
vuilvrachten fosfor en stikstof aangevoerd én verwijderd.
Twee andere zuiveringsinstallaties voldeden enkel en
alleen niet door de strengere normen van de VLAREM-Kleine
trein-wijziging. Ze worden in de figuur aangegeven met een
blauw balkje. RWZI Lede strandde op een tekort van 4 procent
voor het verplichte verwijderingspercentage voor stikstof.
Het jaargemiddelde voor fosfor van RWZI Eksel lag 0,1 mg/l
te hoog.
EVALUATIE VAN DE WERKING VAN DE RIOOLWATERZUIVERINGSINSTALLATIES
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
n Voldaan t.o.v. alle normen
n Niet voldaan (t.o.v. de strengere normen Vlarem Kleine Trein)
n Niet voldaan (t.o.v. de normen van 2003)
Verslag van de raad van bestuur
37

38
Jaarverslag 2011
VERWIJDERDE VUILVRACHT EN ZUIVERINGSRENDEMENT
VAN ALLE RIOOLWATERZUIVERINGSINSTALLATIES
n
Biologisch zuurstofverbruik
n Zwevende stoffen
75
100
120
100
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
70
65
60
95
90
85
Verwijderingspercentage
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
110
100
90
95
90
85
Verwijderingspercentage
55
80
80
80
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
n
Chemisch zuurstofverbruik
n
Stikstof
200
100
20
85
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
190
180
170
160
95
90
85
Verwijderingspercentage
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
18
16
14
12
80
75
70
65
Verwijderingspercentage
150
80
10
60
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
8
55
n
Fosfor
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
Verwijderde vuilvracht
(in 1.000 ton/jaar)
3,2
2,8
2,4
90
85
80
75
Verwijderingspercentage
In de grafieken wordt de verwijderde vuilvracht van de
totaliteit van de rioolwaterzuiveringsinstallaties voorgesteld
evenals het verwijderingspercentage. Per gemeten parameter
(BZV, CZV, zwevende stoffen, stikstof en fosfor) wordt het
verschil bepaald tussen de biologisch behandelde vuilvracht en
de restvuilvracht die geloosd wordt na biologische zuivering.
Het verschil is de verwijderde vuilvracht, aangegeven in
1.000 ton/jaar. Het verwijderingspercentage is gelijk aan de
tijdens de biologische behandeling verwijderde vuilvracht,
gedeeld door de totale biologisch behandelde vuilvracht.
2,0
‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11
70
n
l
Verwijderde vuilvracht
Verwijderingspercentage

OPNIEUW MEER VUILVRACHT AANGEVOERD
EN BIOLOGISCH VERWERKT
De gemeten vuilvrachten die op de rioolwaterzuiverings -
installaties aangevoerd worden, kunnen worden omgezet in
het aantal inwoners die al op de zuiveringsinfrastructuur
aangesloten zijn. Het Vlaamse Gewest telt ruim 6,25 miljoen
inwoners. Aangezien in 2011 de zuiveringsgraad ongeveer 78%
bedroeg, zijn er in theorie 4,9 miljoen inwoners aangesloten
op de collectieve waterzuivering. Trekt men hiervan de
Vlaamse huishoudens af waarvan het afvalwater in de twee
Brusselse zuiveringsinstallaties behandeld wordt, dan komt
men op 4,8 miljoen inwoners waarvan de vuilvracht zou
moeten aangesloten zijn op zuiveringsinstallaties van
Aquafin. De vuilvracht van de bedrijven die aangesloten zijn op
de collectieve zuivering, is niet meegeteld.
Voor het ontwerp van rioolwaterzuiveringsinstallaties
wordt rekening gehouden met de theoretische dagelijkse vuil -
vracht van elke Vlaming: 54 g BZV, 135 g CZV, 90 g zwevende
stoffen, 10 g stikstof en 2 g fosfor. Als we de vuil vrachten die in
2011 aangevoerd werden herrekenen naar deze hoeveelheden,
zou er momenteel een vuilvracht van 4,7 miljoen inwoners
aangevoerd worden (gemiddelde van de schattingen op basis
van de 5 parameters). De gegevens over nutriënten geven een
overschatting, de gegevens over BZV en zwevende stoffen
een onderschatting. Deze cijfers kloppen qua grootorde met
de vuilvracht die theoretisch zou moeten toekomen op
de rioolwaterzuiveringsinstallaties.
Voor de onderschatting op basis van de BZV-gegevens zijn
er twee verklaringen. Metingen uitgevoerd op het rioolstelsel
van Tielt hebben een daling van de BZV-concentratie van 18%
aangetoond ten gevolge van biodegradatie: micro-organismen
breken het BZV in de riool af. Bovendien blijkt de theoretische
dagelijkse vuilvracht waar men vanuit gaat, niet te kloppen.
Een inwoner zou volgens een EPAS-studie in opdracht van
VMM geen 54 g BZV per dag lozen, maar slechts 44 g.
Latere studies van EPAS gaven een gemiddelde BZV-vracht van
maar 38 g per inwoner. Als het aantal aangesloten inwoners -
equivalenten op basis van 44 g/IE/dag bepaald wordt,
dan is het resultaat voor BZV ook 4,7 miljoen IE. Tijdens het
afvalwatertransport gebeurt er geen nutriëntverwijdering.
Organische stikstof wordt weliswaar bacterieel omgezet in
ammonium, maar dit vermindert de totale stikstofvracht niet.
De overschatting voor nutriënten kan verklaard worden
door nutriëntenrijk insijpelend of geloosd grondwater en water
van aangesloten grachten.
BENCHMARKS BEVESTIGEN GOEDE
OPERATIONELE AANPAK
In 2011 heeft Aquafin opnieuw aan twee inter nationale
benchmarks deelgenomen, waarbij de resultaten in de
lijn van de verwachtingen lagen. Deelname aan zulke
oefeningen is ook interessant, omdat het mogelijkheden
tot kennisuitwisseling biedt met de andere deelnemers.
Het eerste onderzoek werd uitgevoerd door de European
Benchmarking Cooperation, een non-profit organisatie die
de prestaties van (afval)waterbedrijven onderling vergelijkt.
Aan hun jongste project namen 28 voornamelijk Europese
afvalwateroperatoren deel. De oefening wees uit dat
Aquafin een heel hoog investeringsritme aanhoudt,
vergeleken met de andere bedrijven. Onze personeelskost
per gezuiverde kubieke meter afvalwater is bij de laagste
bedragen. Dat betekent dat we efficiënt werken, zeker
gezien de hoge loonkosten in België.
Het tweede onderzoek werd opgezet door het Duitse
Aquabench, een organisatie vergelijkbaar met EBC,
maar dan specifiek voor Duitse (afval)waterbedrijven.
Acht operatoren in afvalwaterzuivering van verschillende
grootte deden mee. Bij deze oefening scoorde Aquafin
(als enige buitenlandse participant) opnieuw goed op
operationeel gebied, in onze kost per gezuiverd inwoners -
equivalent. Die ligt bij Aquafin zo’n 20% lager dan bij de
andere deelnemers, al komt dat deels door andere lokale
omstandigheden. Uit de cijfers blijkt zeer duidelijk dat
onze installaties ten opzichte van hun ontwerpcapaciteit
hoog belast worden. Qua verbruik van elektrische
energie zitten we gemiddeld. De Duitse bedrijven scoren
wel opvallend hoger op de productie van groene energie,
maar ook dat komt grotendeels door een andere influent -
samen stelling en meer mogelijkheden op het gebied
van covergisting.
Verslag van de raad van bestuur
39

40
Jaarverslag 2011
NORMEN VOOR GEZUIVERD HUISHOUDELIJK AFVALWATER
Het gezuiverde afvalwater (effluent) moet aan bepaalde
normen voldoen, die afhankelijk zijn van de agglomeratie -
grootte waarvoor de installatie gebouwd is. Tot 2004 waren
deze normen een kopie van de Europese normen, opgelegd via
de richtlijn Stedelijk Afvalwater (ERSA). Op Vlaams niveau
werden ze door een Vlarem-wijziging tussen 2004 en 2006
verstrengd. Aquafin volgt vijf parameters op: biologisch
zuurstofverbruik (BZV), chemisch zuurstofverbruik (CZV),
totaal stikstof, totaal fosfor en zwevende stoffen. Het biologische
zuurstofverbruik geeft aan hoeveel zuurstof bacteriën nodig
hebben om op 5 dagen tijd bij 20° C de organische vuilvracht
in 1 liter gezuiverd afvalwater af te breken.
Bij hoge BZV-waarden ontwikkelen de bacteriën zich zo
snel dat het risico bestaat dat ze door hun ademhaling
alle zuurstof uit het water opnemen. Het chemische zuurstof -
verbruik geeft aan hoeveel zuurstof er nodig is om de
aanwezige vuilvracht volledig te oxideren. De parameter
zwevende stoffen geeft een maat voor de zwevende (niet
oplosbare) stoffen die in het gezuiverde afvalwater mogen
achterblijven. Te veel stikstof en fosfor in het water, brengt
een explosieve algenbloei op gang. ’s Nachts onttrekken deze
algen zuurstof aan het water, waardoor vissen, waterplanten
en andere organismen het moeilijk krijgen.

Diensten buiten
de overeenkomst
met het Vlaamse
Gewest
De minister van Leefmilieu stimuleert Aquafin om onze knowhow
te valoriseren bij de gemeenten en de industrie in Vlaanderen,
maar ook in het buitenland. Dankzij het maatwerk voor de klant
dat in ons aanbod vervat zit, zijn we de grootste speler op de
gemeentelijke markt. Steeds meer steden en gemeenten kiezen
voor een overeenkomst met Aquafin, al dan niet in samenwerking
met een drinkwatermaatschappij. Dochtermaatschappij Aquaplus
is het voorbije jaar in het binnenland een naam geworden voor de
exploitatie van industriële zuiveringen. In het buitenland hebben
we onze blik verruimd met de oprichting van ASEWater Technologies,
een joint venture met een Indische partner.
BETROUWBARE PARTNER VOOR DE UITBOUW
EN BEHEER VAN DE GEMEENTELIJKE ZUIVERINGS -
INFRASTRUCTUUR
Om in orde te zijn met de kaderrichtlijn Water, wacht de
gemeenten nog een investering van bijna 7 miljard euro. Een deel
daarvan (0,7 miljard) heeft het gewest overgenomen via het Lokaal
Pact met de gemeenten. Maar het gaat nog steeds om enorme
investeringen, waarvoor de meeste gemeenten zelf niet de nodige
technische kennis in huis hebben.
Verslag van de raad van bestuur
41

42
Jaarverslag 2011
Sinds 2004 mag Aquafin mee concurreren met de andere
riooloperatoren op de gemeentelijke markt. Gemeenten kunnen
kiezen voor een rechtstreekse concessieovereenkomst met
Aquafin, of aansluiten bij één van de samenwerkings -
verbanden die Aquafin is aangegaan met Vivaqua, VMW
(RioAct en Rio-P) en TWVW en AWW (rio-link).
Aquafin trad in maart toe tot rio-link door de verwerving
van een derde van de aandelen. De overige aandelen zijn in
handen van de cvba water-link. Op die manier kan de eerdere
samenwerking tussen AWW en Aquafin (onder de naam
RI-ANT) verder gevaloriseerd worden binnen rio-link.
Operationeel werkt rio-link in twee business units,
waarbij de unit in Antwerpen instaat voor het rioolbeheer van
de saneringsvennoten van AWW en het team in Gent voor
de saneringsvennoten van TMVW.
In 2011 ging er één nieuwe concessie van start en kozen er
drie gemeenten voor uitgebreide Rio-Totaalcontracten met
verschillende modules. Drie gemeenten sloten aan bij RioAct
en twee gemeenten bij Rio-P. Eén gemeente heeft de
samenwerking met Aquafin verbroken. Begin 2012 hebben er
al 87 steden of gemeenten een contract met Aquafin afgesloten,
hetzij rechtstreeks met Aquafin hetzij in combinatie met
een andere partij.
We realiseerden zowel binnen onze concessies als binnen
onze samenwerkingsverbanden een sterke groei in het aantal
aanbestedingen en opleveringen. Steeds meer projecten in
uitvoering vloeien ook voort uit eigen voorstellen voor
renovatie, optimalisatie of aansluiting van resterende
lozingspunten. We verwachten dat de omzet op de
gemeentelijke markt de volgende jaren verder zal toenemen,
al blijft dat volume niet substantieel ten opzichte van de
omzet binnen onze gewestelijke opdracht.
Door de bundeling binnen Aquafin van de processen
Visievorming, Versnelde uitvoering van projecten en Account
management in business units, zullen we ongetwijfeld
nog beter tegemoet kunnen komen aan de wensen van onze
klanten.
ONDERSTEUNING VAN DE INDUSTRIE EN
BUITENLANDSE PROJECTEN VIA AQUAPLUS
Aquaplus NV, het commerciële dochterbedrijf van Aquafin,
richt zich in het binnenland op de noden van de industrie.
In het buitenland biedt Aquaplus ondersteuning aan
overheden, administraties en bedrijven bij het behalen van
hun milieunormen. Aquaplus biedt oplossingen op maat aan
voor alle stadia binnen de afvalwatercyclus.
In Vlaanderen heeft Aquaplus mooie opdrachten lopen,
die aansluiten bij de kernactiviteiten van Aquafin. De jongste
jaren was er vooral een duidelijke toename in grote
exploitatiecontracten voor bedrijven. Het Vlaamse Gewest
heeft echter duidelijk de vraag gesteld om de kennis en
ervaring van Aquafin ook in het buitenland te verzilveren.
Aquaplus heeft zelf niet genoeg naamsbekendheid of
financiële middelen om grote projecten te kunnen aantrekken
en uitvoeren. Meestal is onze dochteronderneming dus als
onderaannemer verantwoordelijk voor de aanbreng van
specifieke kennis in buitenlandse projecten. Maar nu bewandelt
Aquaplus een tweede piste. In november 2011 werd ASEWater
Technologies boven de doopvont gehouden, een joint venture
tussen Aquaplus en het Indo-belgische ASE Structure Design.
Door deze samenwerking met een buitenlandse partner,
die goed verankerd is in de lokale markt, verwacht Aquaplus
om deze obstakels te kunnen vermijden en een grote
afzetmarkt te penetreren. De opgerichte vennootschap wil
zich immers profileren als een Indisch bedrijf, maar met
Europese knowhow.
PROTOCOL VOOR COMMERCIËLE
OPDRACHTEN
In 2011 heeft Aquafin een protocol getekend met het
Vlaamse Gewest, waarin wordt bepaald onder welke
voorwaarden Aquafin mensen en middelen ter beschikking
mag stellen van Aquaplus en voor gemeentelijke opdrachten.
Dit protocol brengt duidelijkheid voor beide partijen.

Onderzoek
en product -
ontwikkeling
De onderzoeksactiviteiten van Aquafin maken het mee mogelijk
om op maat gesneden duurzame technologische oplossingen
aan te bieden aan onze klanten. In Vlaanderen worden we
beschouwd als dé technisch expert voor de werking van de hele
afvalwater cyclus. Ons direct toepasbaar onderzoek is gericht
op kostenbeheersing, de garantie van de effluentnormen en de
introductie van best beschikbare technologieën. Het strategisch
onderzoek is gegroepeerd rond de pijlers klimaatverandering,
integraal waterbeheer en asset management van de (riool) -
infrastructuur.
DIRECT TOEPASBAAR ONDERZOEK
Met Aqua3M, onze eigen ontwikkelde dynamische RWZImodellering,
werden in 2011 voorstellen gedaan om de bedrijfs -
voering van zes zuiveringsinstallaties een stuk duurzamer te
maken. Dezelfde oefening werd gedaan voor een buitenlandse
klant van dochterbedrijf Aquaplus. Het Vlaamse gewest (CIW) deed
beroep op de kennis en ervaring met integrale detail modellering
van onze hydraulische experts in het kader van de herziening van
de Code van Goede Praktijk voor het ontwerp van een rioolstelsel.
We hebben ook belangrijke stappen gezet voor de concrete
realisatie van real time control van het rioolstelsel in het studie -
gebied Kessel-lo. In de loop van het jaar werd een nieuwe
methodiek voor corrosiebescherming op punt gesteld en gevalideerd
aan een aantal testcases.
Verslag van de raad van bestuur
43

44
Jaarverslag 2011
Het platform Aqua3S voor dynamische modellering van
de vorming van sulfiden in rioolstelsels is klaar om gevalideerd
te worden aan de hand van meetresultaten. Een nieuw,
geautomatiseerd ruimingsprogramma voor riolen is vorig jaar
eveneens op punt gesteld.
STRATEGISCH ONDERZOEK
In 2011 was Aquafin actief in vijf onderzoeksprojecten met
externe partners. Sewage+ is een Vlaams onderzoeksproject
gefinancierd in het kader van MIP2 en gecoördineerd door Vito.
Het doel is het ontwikkelen van nieuwe concepten in water -
zuivering voor een maximale energierecuperatie, bijvoorbeeld
door huishoudelijk afvalwater te mengen met geconcentreerde
afvalstromen. Vier projecten worden gefinancierd door Europa
en zijn vorig jaar nieuw gestart. In een stedelijke omgeving kan
de warmte die nog aanwezig is in de riolen nuttig worden
hergebruikt. Aquafin onderzoekt binnen het project INNERS
mee de mogelijke voordelen voor het milieu van een
toepassing op grote schaal. Minotaurus test nieuwe
technologieën uit om organische vervuilende stoffen uit
afvalwater, grondwater en de bodem te verwijderen. In de
toekomst zullen de normen waaraan het gezuiverde afval -
water moet voldoen, immers alleen maar strenger worden.
Sanitas wil de impact van het stedelijk watersysteem op
klimaatverandering minimaliseren en omgaan met toekomstige
variaties in waterkwantiteit en -kwaliteit. Binnen Raingain
wordt gewerkt aan de beschikbaarheid van gedetailleerde
neerslag- en wateroverlastgegevens. Die moeten operationele
waterbeheerders in de stad in staat stellen adequaat te
reageren op hevige neerslag en de schade door wateroverlast
te voorkomen.
MEMBRAANEXPERT
Aquafin voerde van bij de opkomst van membraan -
technologie intensief pilootonderzoek uit, dat al snel
gevolgd werd door de eerste operationele membraan -
bioreactor in de Benelux. Ondertussen wordt het
afvalwater op verschillende grote en kleinschalige
installaties gezuiverd met behulp van deze technologie.
Op basis van onze ervaring ontwikkelden we een eigen
hybride zuiveringsproces, met een demo-installatie op
RWZI Aartselaar. Het concept van Aquafin onderscheidt
zich van andere concepten doordat het gebruik maakt
van slechts één gemeenschappelijke bioreactor én doordat
de processturing gebeurt in functie van droogweer- of
regenweeromstandigheden. Daardoor is het uitermate
geschikt voor capaciteitsuitbreiding van klassieke actief -
slibsystemen, waar weinig extra ruimte voorhanden is.

Belangrijkste
risicofactoren
Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de ontwikkelingen in
dossiers die enig risico inhouden.
JURIDISCHE GESCHILLEN
n
Wateroverlast in een woonwijk
Dit dossier behandelt schade als gevolg van wateroverlast
bij ongeveer vierhonderd bewoners van een woonwijk in 1998.
Eind 2010 deed de rechter een voor Aquafin gunstige uitspraak,
waarbij het overgrote deel van de eisen als verjaard, niet
toelaatbaar of ongegrond werden beoordeeld. Tegen deze
uitspraak is door de tegenpartijen in april 2011 beroep ingesteld.
Bovenstaande ontwikkelingen geven geen aanleiding om de
vroegere beslissing geen provisie aan te leggen, te wijzigen.
VERZEKERINGSDOSSIERS
n
Onvoldoende betonwapening op RWZI Deurne
In 2007 werd ontdekt dat de wanden van bepaalde
beluchtingsbekkens van de zuiveringsinstallatie van Deurne
onvoldoende gewapend waren als gevolg van een ontwerpfout.
Volgens Aquafin is dit schadegeval deels gedekt door onze
Alle Bouwplaats Risicoverzekering (ABR) en deels door de beroeps -
aansprakelijkheidsverzekering van het betrokken studiebureau.
Verslag van de raad van bestuur
45

46
Jaarverslag 2011
In 2008 werd gezocht naar een geschikte herstelmethode,
de meest voor de hand liggende herstelperiode en een
geschikte aannemer. In 2009 werd effectief gestart met het
herstel. Op vandaag zijn de werkzaamheden beëindigd.
De vragen tot terugbetaling voor de herstelwerken die tot nu
toe werden ingediend, heeft de ABR-verzekeraar effectief
vergoed. Het niet door de ABR-verzekeraar betaalde bedrag
werd in 2011 deels teruggevorderd van het studiebureau dat
de ontwerpfout maakte en deels van het controleorganisme
dat op de werf actief was. Deze recuperatieprocedures lopen.
Voor het niet door de ABR-verzekeraar betaalde gedeelte werd
voorzichtigheidshalve een provisie aangelegd.
n
Betonproblematiek op RWZI Brugge
Bij de voorlopige oplevering van de renovatie van de
zuiveringsinstallatie van Brugge werd in een beluchtings -
bekken een aftekening van de wapening in het beton
vastgesteld. Later kwam vast te staan dat de schade zich
verder zet, en niet alleen in dit bekken. Een analyse die Aquafin
bestelde, duidde twee oorzaken aan: een onvoldoende
betondekking en verhoogde chloridewaarden. In samenspraak
met de aannemer werd een herstelmethode uitgewerkt.
Waar nodig moet de beton worden hersteld en aangevuld.
Bijkomend moet er ook een zogenaamde kathodische
bescherming worden aangebracht.
De eigenlijke herstelling werd uitgevoerd in de afgelopen
jaren en wordt in 2012 voortgezet. De kosten van het eerst
vermelde deel van het herstel worden door de aannemer
gedragen, de kosten van het laatste gedeelte door Aquafin.
Er is een dading afgesloten tussen de verzekeringsmaatschappij
en de verzekerden en tussen de verzekerden onderling.
De ABR-verzekeraar ACI is voor een aanzienlijk bedrag
tussen gekomen. Dit bedrag dekte enerzijds de al uitgevoerde
herstel- en beschermings maatregelen en zal anderzijds
dienen om de kost van de nog uit te voeren werken te dekken.
In dit dossier wijzen de feiten niet op een noodzaak van het
aanleggen van een provisie.
FINANCIËLE VERSLAGEN
Aangezien de systematiek van de beheersovereenkomst
voorziet in een a posteriori goedkeuring van het jaarlijks
financieel verslag van Aquafin, is het niet uit te sluiten dat
bepaalde vergoedingen uiteindelijk niet worden goedgekeurd
door het Vlaamse Gewest.

Belangrijkste
evoluties na
het boekjaar
GOEDKEURING OPTIMALISATIEPROGRAMMA 2013
Op 16 december 2011 heeft de Vlaamse Regering het budget voor
de uitbouw van de bovengemeentelijke zuiverings infrastructuur
voor het programmajaar 2013 opnieuw vastgelegd op 250 miljoen
euro. Op 31 januari 2012 werd de opdracht tot uitvoering van dit
programma door Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege
overgemaakt aan Aquafin.
Het optimalisatieprogramma 2013 voorziet budget voor 134
nieuwe projecten en 21 projecten die werden doorgeschoven naar
dit programma. Verder wordt er voor 10 projecten alleen het
studiewerk (opmaak technisch plan) opgedragen. De initiële
raming van deze projecten bedraagt 112 miljoen euro, waarvan
74 miljoen euro is toegewezen voor investeringen in het kader van
het lokaal pact met de gemeenten. Om de toekomstige prijs -
stijgingen voor deze projecten op te vangen, werd er 88 miljoen
euro voorzien. De resterende 50 miljoen euro is in dit programma
expliciet ter beschikking gesteld voor de afbouw van de
gecumuleerde overschrijding van het investerings- en het
renovatieprogramma van vroegere programmajaren.
De optimalisatieprogramma’s worden opgemaakt door de
Vlaamse Milieumaatschappij, in overleg met Aquafin, de provincies
en de bekkenbesturen. Ze omvatten projecten gericht op de
bijkomende sanering van lozingspunten, de bouw van kleinschalige
zuiveringsinstallaties en de aanleg van strategische regenwater -
leidingen om de bestaande infrastructuur te verbeteren. Bij de
keuze van de projecten wordt gelet op hun ecologisch en
economisch rendement.
Verslag van de raad van bestuur
47

48
Jaarverslag 2011
Commentaar
bij de balans
Op het einde van het boekjaar bedraagt het balanstotaal
3.021 miljoen euro, 350 miljoen euro hoger dan vorig boekjaar.
Deze toename is enerzijds een gevolg van de netto-aangroei van
de investeringen in de waterzuiveringsinfrastructuur, uitgevoerd in
opdracht van het Vlaamse Gewest. Zo werden in 2011 investeringsen
optimalisatieprojecten opgeleverd voor een totale aannemings -
waarde van bijna 146 miljoen euro. Anderzijds kocht Aquafin in 2011
installaties van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) aan
voor bijna 154 miljoen euro in het kader van de uitvoering van
addendum N° 7 aan de beheersovereenkomst. Alle installaties
blijven eigendom van Aquafin tot het einde van de beheers -
overeenkomst met het Vlaamse Gewest.
In 2011 bleef de bouwactiviteit stabiel ten opzichte van het
voorgaande jaar. Doordat de investeringen in nieuwe activa in
aanbouw de opleveringen in waarde overstegen, kenden de activa
in aanbouw een stijging met 8% tot 271 miljoen euro.
Onder de financiële vaste activa is onder andere de
meerderheidsparticipatie opgenomen van Aquafin in Aquaplus,
ten bedrage van 0,694 miljoen euro. Per 31 december 2011 werd
deze participatie bij Aquafin gewaardeerd op basis van de meest
recente financiële informatie.
De prestaties buiten het kader van de beheersovereenkomst die
nog niet voltooid zijn, worden opgenomen onder de rubriek
‘bestellingen in uitvoering’. De enige uitzondering hierop vormen
de projecten voor de uitvoering van transportdiensten. Die worden
opgenomen onder de materiële vaste activa, aangezien deze activa
eigendom blijven van Aquafin. Door de toegenomen bouwactiviteit
buiten het kader van de beheersovereenkomst
groeiden de voorraden en bestellingen in
uitvoering met 88% tot 83 miljoen euro.

In 2011 werd Aquafin geconfronteerd met een grotere
financieringsbehoefte dan voorgaande jaren, omwille van de
aankoop van gronden en installaties van de VMM in het kader
van addendum N° 7 aan de beheersovereenkomst. De banken
waren beperkt in hun mogelijkheden om bijkomende leningen
te verstrekken, doordat ze zelf geconfronteerd werden met
gestegen kosten en nieuwe regulering. Belgische institutionele
investeerders hadden wel veel interesse om Aquafin te
financieren. Deze opportuniteit werd dan ook ten volle benut:
er werd voor 285 miljoen euro aan financiering opgehaald
via dit kanaal. Doordat dit volledige bedrag niet onmiddellijk
kon aangewend worden voor de financiering van projecten,
ontstond een tijdelijk kasoverschot en werd voor bijna 53
miljoen euro belegd. In 2012 worden deze fondsen aangewend
voor de financiering van projecten.
In het kader van de financiering van de hoger vermelde
aankoop van installaties van VMM werd op 13 december 2011
het kapitaal verhoogd met 50 miljoen euro. Hiervan werd
12,5 miljoen euro volstort.
Indien de algemene vergadering de voorgestelde
winstverdeling aanvaardt, wordt de wettelijke reserve met
0,480 miljoen euro verhoogd. De beschikbare reserve wordt
verhoogd met 1 miljoen euro, om de nodige fondsen te
voorzien voor eventuele participaties in structurele samen -
werkingsverbanden en de activiteiten van Aquaplus N.V.
De voorziening voor risico’s en lasten heeft betrekking
op juridische geschillen, verzekeringsdossiers, geschillen in
het kader van de uitvoering van de beheersovereenkomst,
verwerking van het slib gebufferd in de installaties en
brugpensioenen.
De financiering op lange termijn is gebaseerd op
de affectatieovereenkomst. Die bepaalt dat het saldo van de
kredieten op lange termijn kleiner moet zijn dan de toekomstige
aanspraken die Aquafin heeft op de drinkwater maatschappijen,
respectievelijk het Vlaamse Gewest. Deze aanspraken bestaan
uit het nog niet betaalde gedeelte van de investerings -
projecten die al opgeleverd zijn. Per einde 2011 was dit bedrag
1.495 miljoen euro. In 2011 heeft Aquafin 510 miljoen euro
kredieten op lange termijn opgenomen, waarvan 75 miljoen
euro bij de Europese Investeringsbank, 150 miljoen euro bij
commerciële banken en 285 miljoen euro bij institutionele
investeerders. Rekening houdend met de terugbetalingen van
al eerder opgenomen leningen bedraagt het saldo van de
bankleningen op lange termijn onder affectatie 1.459 miljoen
euro, waarvan bijna 157 miljoen euro binnen het jaar moet
worden terugbetaald.
In uitvoering van de beheersovereenkomst met het Vlaamse
Gewest werden de investeringen initieel terug betaald over
15 jaar. Doordat dit terugbetalingsritme sneller verliep dan
de afschrijvingen, ontstond een positief saldo voor de verdere
financiering van de afschrijvingen na de terugbetalings -
periode. Dit positief saldo werd met goedkeuring van de
Commissie Boekhoudkundige Normen op een speciale passief -
rekening geregistreerd, namelijk ‘Vergoeding Vlaamse Gewest’.
Eind 2008 werd de termijn van de jaarlijkse vergoeding
voor aannemingen bouwkunde van 15 jaar op 30 jaar gebracht
voor de opleveringen vanaf 1 januari 2009. Dat gebeurde via
een addendum aan de beheersovereenkomst tussen het
Vlaamse Gewest en Aquafin. Deze nieuwe termijn sluit beter
aan bij de economische levensduur van de infrastructuur.
In 2009 werd ook de resterende terugbetalingstermijn
van bouwkundige projecten opgeleverd vóór 1 januari 2009
verdubbeld. Deze aanpassing ging in op 1 januari 2010.
In 2011 daalde hierdoor de ‘vergoeding Vlaams Gewest’ van
808 miljoen euro tot 800 miljoen euro.
De voorziening voor risico’s en lasten neemt af ten opzichte
van 2010. Op basis van de meest recente gegevens werden
de nodige aanpassingen gedaan. Op te merken valt dat het
aantal lopende juridische geschillen verder blijft dalen.
Per einde 2011 werd de financiering op korte termijn sterk
afgebouwd in functie van de financiering op lange termijn van
de aangekochte VMM-activa. In het afgelopen boekjaar was
er een afname van de financiering op korte termijn via
commercial paper van 140,6 miljoen euro per einde 2010 naar
73,0 miljoen euro per einde 2011.
Aquafin beschikt over een kredietlijn van 180 miljoen euro,
inclusief de gesyndiceerde lening voor de financiering op
korte termijn van activiteiten binnen het kader van de
beheersovereenkomst. Binnen deze kredietlijn werden geen
opnames verricht per einde 2011. Voor de financiering op
korte termijn van gemeentelijke projecten heeft Aquafin
een kredietlijn van 17 miljoen euro beschikbaar. Hiervan werd
9 miljoen opgenomen per einde 2011.
Verslag van de raad van bestuur
49

50
Jaarverslag 2011
Commentaar bij
de resultatenrekening
In de beheersovereenkomst met het Vlaamse Gewest is
bepaald dat de vergoeding van Aquafin gebeurt op basis van
de doorrekening van alle redelijke kosten, verhoogd met een
vergoeding voor de aandeelhouders die gebaseerd is op hun
inbreng in het eigen vermogen. Hieruit volgt dat de kosten en
opbrengsten in grote mate een spiegelbeeld zijn van elkaar.
De verhoging van de kosten en in het bijzonder die van
de diensten en diverse goederen, bezoldigingen, sociale lasten
en pensioenen, ligt in de lijn van de groei van de infrastructuur
die door Aquafin geëxploiteerd en uitgebouwd wordt, zowel
binnen als buiten het kader van de beheersovereenkomst.
Het steeds groeiende patrimonium verklaart ook de continue
groei van de afschrijvingen.
Sinds 2007 participeert Aquafin in de exploitatiekosten
van de zuiveringsinfrastructuur van het Brusselse Gewest.
Einde 2007 werd het contract tussen beide gewesten deels
overgenomen door de respectieve bedrijven belast met de
zuiveringsopdracht. Doel van deze overdracht was de betalings -
stromen op een meer efficiënte wijze te regelen.
De beweging op de waardeverminderingen en provisies
heeft betrekking op waardeverminderingen en provisies voor
bedragen die het Vlaamse Gewest tijdens het afgesloten
boekjaar heeft betwist. Voor nieuwe juridische geschillen werd
beslist een provisie aan te leggen ter waarde van de redelijke
inschatting van de claim, rekening houdend met de slaagkans.
De sterke toename van de financiering met vreemd
vermogen resulteert in een stijging van de kosten van schulden
met 5,7 miljoen euro ten opzichte van
boekjaar 2010.
Met een actief beheer van het renterisico wil Aquafin
de financieringskost optimaliseren. Sinds 2006 heeft de raad
van bestuur de implementatie van een dynamisch beheer
van het renterisico goedgekeurd, waarbij de krijtlijnen voor
het rentemanagement zijn uitgetekend.
Na verrekening van de provisies, de waardeverminderingen
en de niet aan het Vlaamse Gewest doorgerekende kosten
en opbrengsten, inclusief het resultaat van de commerciële
activiteiten, wordt de winst voor belastingen 11,56 miljoen euro.
Vanaf aanslagjaar 2007 werd het begrip notionele interest -
aftrek ingevoerd in de vennootschapsbelasting, waardoor de
kost van de waterzuivering voor de burger beperkt blijft.
Ook de toepassing van de verhoogde investeringsaftrek
voor energiebesparende investeringen en milieuvriendelijke
investeringen voor Onderzoek en Ontwikkeling heeft een
gunstige invloed op de vennootschapsbelasting.

Voorstel aan
de algemene
vergadering
Rekening houdend met de winst na belastingen van het
boekjaar van 9.580.265,23 euro en een overgedragen winst van
5.231,19 euro, bedraagt de te bestemmen winst 9.585.496,42 euro.
l toevoeging aan de wettelijke reserve: 480.000,00 euro
l toevoeging aan de beschikbare reserve: 1.000.000,00 euro
l vergoeding van het kapitaal: 8.096.193,56 euro
l overgedragen winst: 9.302,86 euro
Indien de algemene vergadering de voorgestelde winstverdeling
goedkeurt, zal op 23 april een bruto dividend uitbetaald worden van:
l
l
10,09 euro voor de aandelen die volledig volstort zijn
0,12 euro voor de aandelen die niet volledig volstort zijn.
Verslag van de raad van bestuur
51