09.04.2015 Views

Machtigingsaanvraag voor elektronische mededeling van ...

Machtigingsaanvraag voor elektronische mededeling van ...

Machtigingsaanvraag voor elektronische mededeling van ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

1/13<br />

Sectoraal comité <strong>voor</strong> de Federale Overheid<br />

Beraadslaging FO nr 07/2010 <strong>van</strong> 25 maart 2010<br />

Betreft: <strong>Machtigingsaanvraag</strong> <strong>voor</strong> <strong>elektronische</strong> <strong>mededeling</strong> <strong>van</strong> kadastrale gegevens aan het<br />

Beroepsinstituut <strong>van</strong> Vastgoedmakelaars(BIV) (AF/MA/08/003).<br />

Het Sectoraal comité <strong>voor</strong> de Federale Overheid;<br />

Gelet op de wet <strong>van</strong> 8 december 1992 tot bescherming <strong>van</strong> de persoonlijke levenssfeer ten opzichte<br />

<strong>van</strong> de verwerking <strong>van</strong> persoonsgegevens (hierna WVP), inzonderheid de artikelen 31bis en 36bis;<br />

Gelet op het koninklijk besluit <strong>van</strong> 17 december 2003 tot vaststelling <strong>van</strong> de nadere regels met<br />

betrekking tot de samenstelling en de werking <strong>van</strong> bepaalde sectorale comités opgericht binnen de<br />

Commissie <strong>voor</strong> de bescherming <strong>van</strong> de persoonlijke levenssfeer, inzonderheid artikel 18;<br />

Gelet op de aanvraag <strong>van</strong> het Beroepsinstituut <strong>van</strong> Vastgoedmakelaars (BIV) ont<strong>van</strong>gen op<br />

26/11/2009;<br />

Gelet op de aanvraag <strong>van</strong> het technisch en juridisch advies gericht aan de Federale Overheidsdienst<br />

Fedict op 08/03/2010;<br />

Gelet op het technisch en juridisch advies ont<strong>van</strong>gen op 25/03/2010;<br />

Gelet op het verslag <strong>van</strong> de Voorzitter;<br />

Beslist op 25 maart 2010, na beraadslaging, als volgt:<br />

.


Beraadslaging FO 07 /2010 - 2/13<br />

I. ONDERWERP VAN DE AANVRAAG<br />

1. Het Beroepsinstituut <strong>van</strong> Vastgoedmakelaars (BIV) wenst een machtiging te verkrijgen om<br />

elektronisch toegang te krijgen tot sommige kadastrale gegevens die verwerkt worden door<br />

de Federale Overheidsdienst Financiën (Algemene Administratie <strong>van</strong> de<br />

Patrimoniumdocumentatie).<br />

2. De aanvraag wil aan de vastgoedmakelaars die lid zijn <strong>van</strong> de BIV de mogelijkheid bieden<br />

om via een web interface toegang te hebben tot sommige gegevens die afkomstig zijn uit de<br />

kadastrale leggers:<br />

a. Voor het luik eigenaar - natuurlijke of rechtspersoon: het gaat om toegang tot de<br />

naam, <strong>voor</strong>naam, burgerlijke staat en adres <strong>van</strong> de eigenaar en zijn echtgenoot.<br />

Voor de rechtspersonen gaat het om toegang tot het ondernemingsnummer,<br />

sleutelwoorden <strong>voor</strong> de opzoeking, de benaming, straat en huisnummer, het<br />

postnummer en de plaats (maatschappelijke zetel);<br />

b. Voor het luik detail <strong>van</strong> het artikel: het gaat om toegang tot de afdeling, het artikel,<br />

het nummer dat werd toegekend aan de eigenaar/totaal aantal eigenaars, aard <strong>van</strong><br />

de inschrijving (bvb. eigen bezit), de rechten (quotiteit en soort rechten), uitdoving<br />

<strong>van</strong> de rechten (datum);<br />

c. Voor het luik detail <strong>van</strong> de percelen: het gaat louter om een toegang tot het nr.<br />

(ordernr.) tot de wijziging (wijziging <strong>van</strong> de kadastrale situatie <strong>van</strong> een perceel en<br />

jaar), de situatie (adres), de aard (vb. tuin, woning), het bedrag <strong>van</strong> het kadastraal<br />

inkomen, het bouwjaar, de details (bijkomende identificatie-elementen <strong>van</strong> de<br />

percelen), de sectie, het perceel (perceelnummer ) en de inhoud.<br />

3. De aanvraag beoogt eveneens een toegang tot het kadastraal percelenplan en tot de<br />

visualisatie <strong>van</strong> de andere eigenaars <strong>van</strong> het betrokken goed.<br />

II.<br />

CONTEXT VAN DE AANVRAAG<br />

4. De Algemene Administratie <strong>van</strong> de Patrimoniumdocumentatie (AAPD) en het<br />

Beroepsinstituut <strong>van</strong> Vastgoedmakelaars hebben, in het raam <strong>van</strong> de modernisering en<br />

administratieve vereenvoudiging <strong>van</strong> beide partijen, op 10 mei 2007 een<br />

samenwerkingsprotocol afgesloten inzake ICT, wetgeving en reglementering.<br />

5. Een <strong>van</strong> de doelstellingen is de vastgoedmakelaars toe te laten om online toegang te krijgen<br />

tot sommige kadastrale gegevens. Het akkoord <strong>voor</strong>ziet ook dat de vastgoedmakelaars op


Beraadslaging FO 07 /2010 - 3/13<br />

termijn aan de AAPD de gegevens zouden doorgeven die noodzakelijk zijn <strong>voor</strong> het<br />

bijwerken <strong>van</strong> de bouw<strong>voor</strong>schriften met vermelding <strong>van</strong> de vastgestelde onjuistheden in de<br />

kadastrale beschrijvingen <strong>van</strong> de goederen. Op dit ogenblik beoogt de aanvraag om toegang<br />

geen enkel fiscaal doeleinde.<br />

III.<br />

ONDERZOEK VAN DE AANVRAAG TEN GRONDE<br />

a. Toepassing <strong>van</strong> de WVP op openbare en semiopenbare registers<br />

6. Zoals reeds werd onderstreept in het advies uit eigen beweging <strong>van</strong> 10 september 2001 <strong>van</strong><br />

de Commissie betreffende de organisatie <strong>van</strong> de openbaarheid <strong>van</strong> het kadaster 1 , “moet de<br />

WVP niet alleen worden toegepast op de semiopenbare registers, maar sedert de omzetting<br />

<strong>van</strong> richtlijn nr. 95/46/EG betreffende de bescherming <strong>van</strong> natuurlijke personen in verband<br />

met de verwerking <strong>van</strong> persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer <strong>van</strong> die<br />

gegevens, ook op de wettelijk openbare registers”. De WVP is dus <strong>van</strong> toepassing op het<br />

kadaster.<br />

b. Legaliteitsbeginsel<br />

7. De in onderhavige aanvraag beoogde <strong>mededeling</strong> <strong>van</strong> kadastrale gegevens aan de door de<br />

BIV erkende vastgoedmakelaars vindt haar juridische grondslag in het Koninklijk besluit <strong>van</strong><br />

20 september 2002 tot vaststelling <strong>van</strong> de vergeldingen en de nadere regels <strong>voor</strong> de afgifte<br />

<strong>van</strong> kadastrale uittreksels en inlichtingen.<br />

8. Het Comité is <strong>van</strong> oordeel dat deze <strong>mededeling</strong> haar juridische grondslag zou kunnen vinden<br />

in de artikelen 13 en 21 <strong>van</strong> dit koninklijk besluit.<br />

9. Artikel 13 stelt: “Het verstrekken <strong>van</strong> kadastrale uittreksels of inlichtingen die niet behoren<br />

bij die uitdrukkelijk bedoeld door dit besluit, kan slechts geschieden met het akkoord <strong>van</strong> de<br />

directeur-generaal <strong>van</strong> de administratie <strong>van</strong> het kadaster, de registratie en de domeinen. Hij<br />

kan daartoe delegatie verlenen aan de auditeur-generaal, dienstchef, belast met het toezicht<br />

op de afgifte <strong>van</strong> kadastrale uittreksels en inlichtingen. De vergelding <strong>voor</strong> dergelijke<br />

uittreksels of inlichtingen wordt op een forfaitaire wijze vastgesteld volgens, onder meer, de<br />

belangrijkheid <strong>van</strong> de <strong>voor</strong> de uitvoering <strong>van</strong> het gevraagd werk te leveren prestaties. Het<br />

bedrag <strong>van</strong> hun vergelding alsook de eventuele <strong>voor</strong>waarden waaraan hun afgifte is<br />

1 Advies <strong>van</strong> de Commissie uit eigen beweging <strong>van</strong> 10 september 2001 betreffende de organisatie <strong>van</strong> de openbaarheid <strong>van</strong><br />

het kadaster, beschikbaar op www.privacycommission.be


Beraadslaging FO 07 /2010 - 4/13<br />

onderworpen, worden medegedeeld aan de aanvrager die ermee moet instemmen alvorens<br />

het werk wordt aangevat”.<br />

10. Artikel 21, dat verwijst naar bijzondere overeenkomsten stelt dat “de overname en de<br />

verwerking, geheel of gedeeltelijk, <strong>van</strong> het kadastraal perceelplan op digitale<br />

informatiedrager mag slechts krachtens een uitdrukkelijke overeenkomst geschieden”.<br />

11. Krachtens deze twee bepalingen beschikt de Directeur-generaal <strong>van</strong> de administratie <strong>van</strong> het<br />

kadaster over de mogelijkheid om een bijzondere overeenkomst af te sluiten met het BIV<br />

<strong>voor</strong> de <strong>elektronische</strong> <strong>mededeling</strong> <strong>van</strong> kadastrale gegevens. Indien het<br />

samenwerkingsprotocol waar<strong>van</strong> sprake in punt 4 <strong>van</strong> deze beraadslaging een dergelijke<br />

overeenkomst vormt, meent het Comité dat deze wettelijke basissen in onderhavig geval<br />

toepasselijk zijn.<br />

12. Het Comité wenst evenwel te onderlijnen dat de bepalingen <strong>van</strong> het Koninklijk besluit <strong>van</strong> 20<br />

september 2002 te onduidelijk zijn en de burger (noch het Comité) toelaten voldoende<br />

informatie te verkrijgen over de werking <strong>van</strong> het kadaster, dat toch een openbare databank<br />

is met daarin hun persoonsgegevens. In de huidige context, waar de eerbiediging <strong>van</strong> de<br />

gegevensbescherming toch al sinds meer dan 15 jaar een fundamenteel bekrachtigd en<br />

geregeld recht is, is het essentieel dat de werkingsregels <strong>van</strong> oude databanken zoals het<br />

kadaster bijgewerkt en duidelijk vastgelegd worden. Het Comité bepleit dat een dergelijke<br />

reglementaire tekst duidelijk de doeleinden <strong>van</strong> het kadaster en de kadastrale openbaarheid<br />

zou bepalen, de gegevens die er worden verwerkt en de geoorloofde <strong>mededeling</strong>en aan<br />

derden (beschrijving <strong>van</strong> de doeleinden, meegedeelde gegevens, categorieën<br />

bestemmelingen, <strong>voor</strong>waarden en modaliteiten <strong>voor</strong> <strong>mededeling</strong>…).<br />

13. Wat het gebruik <strong>van</strong> de kadastrale gegevens door de vastgoedmakelaar betreft, vormt het<br />

schriftelijk mandaat dat deze laatste aan zijn cliënt bindt de wettelijke basis <strong>voor</strong> zijn<br />

verwerkingen.<br />

c. Finaliteitsbeginsel<br />

14. Artikel 4 <strong>van</strong> de WVP stelt dat persoonsgegevens eerlijk en rechtmatig dienen te worden<br />

verwerkt maar ook dat zij <strong>voor</strong> welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde<br />

doeleinden dienen te worden verkregen en niet verder te worden verwerkt op een wijze die,<br />

rekening houdend met alle rele<strong>van</strong>te factoren, met name met de redelijke verwachtingen<br />

<strong>van</strong> de betrokkene en met de toepasselijke wettelijke en reglementaire bepalingen,<br />

onverenigbaar is met die doeleinden.


Beraadslaging FO 07 /2010 - 5/13<br />

15. De <strong>mededeling</strong> aan derden <strong>van</strong> gegevens die zich bevinden in openbare of semiopenbare<br />

repertoria moet een vorm <strong>van</strong> extern gebruik zijn die de verwezenlijking <strong>van</strong> een wettig en<br />

gerechtvaardigd doeleinde beoogt dat de grondslag vormt <strong>van</strong> de verwerking waar<strong>voor</strong> het<br />

openbaar of semiopenbaar register werd opgericht 2 .<br />

16. Het behoort toe aan de wetgevende, of uitvoerende macht om optredend krachtens een<br />

wet, de doeleinden <strong>van</strong> dergelijke bestanden te bepalen.<br />

17. Artikel 504 <strong>van</strong> het Wetboek <strong>van</strong> de Inkomstenbelastingen vormt de wettelijke basis <strong>van</strong> het<br />

kadaster. Het wordt aangevuld door het Koninklijk besluit <strong>van</strong> 20 september 2002 tot<br />

vaststelling <strong>van</strong> de vergeldingen en de nadere regels <strong>voor</strong> de afgifte <strong>van</strong> kadastrale<br />

uittreksels en inlichtingen.<br />

18. Het Comité merkt op dat de wettelijke en reglementaire bepalingen tot regeling <strong>van</strong> het<br />

kadaster in gebreke blijven wat de bepaling <strong>van</strong> de doeleinden betreft <strong>van</strong> de kadastrale<br />

informatie bedoeld in artikel 504 <strong>van</strong> het Wetboek <strong>van</strong> de Inkomstenbelastingen.<br />

19. De rechtsleer heeft aangetoond dat de openbaarheid <strong>van</strong> de kadastrale registers een dubbel<br />

doeleinde heeft:<br />

a. De burgers toelaten inlichtingen in te winnen die zij zouden kunnen nodig hebben<br />

met betrekking tot onroerende goederen, hetzij <strong>voor</strong> administratief of persoonlijk<br />

gebruik, hetzij om te voldoen aan verplichtingen die opgelegd zijn door wetten of<br />

reglementen 3 .<br />

b. Het kadaster vertoont ook een zeker nut inzake bekwaamheid en bevoegdheid bij<br />

betwistingen inzake eigendom of bezit <strong>van</strong> gebouwen, alsook bij de onteigeningen<br />

om reden <strong>van</strong> openbaar nut en gedwongen onteigeningen 4 . Wat dit punt betreft<br />

dient te worden onderstreept dat het Belgisch kadaster geen juridisch karakter heeft<br />

en dus geen bewijskracht, maar een vermoeden vormt <strong>van</strong> eigendom bij wijze <strong>van</strong><br />

inlichting 5 .<br />

2 Zie advies 32/2001 <strong>van</strong> de Commissie, op. cit. Blz. 3<br />

3 R.P.D.B., verbo « Cadastre », Tome II, L. 4, cl. 2*.<br />

4 Ibidem.<br />

5 Cass., 15 mei 1902, Pas., 1902, I, blz. 247


Beraadslaging FO 07 /2010 - 6/13<br />

20. Bij een verkoop zijn de vastgoedmakelaars er door de rechtspraak toe gehouden de<br />

uitvoerbaarheid <strong>van</strong> de zaak na te gaan (bij<strong>voor</strong>beeld, de hoedanigheid <strong>van</strong> eigenaar <strong>van</strong> de<br />

verkoper-opdrachtgever), zo niet begaan zij een beroepsfout 6 .<br />

21. Zonder verplicht te zijn tot het uitvoeren <strong>van</strong> nauwgezette controles zoals deze die ten laste<br />

zijn <strong>van</strong> een notaris die belast wordt met het verlijden <strong>van</strong> een authentieke verkoopsakte,<br />

dienen zij toch bepaalde <strong>voor</strong>zorgen te nemen en zich niet louter te baseren op de<br />

verklaringen <strong>van</strong> hun opdrachtgevers 7 .<br />

22. De rechtspraak verplicht hen om ten minste de eigendomstitels te controleren 8 .<br />

23. De vastgoedmakelaars hebben eveneens een deontologische verplichting tot het controleren<br />

<strong>van</strong> de identiteit, de hoedanigheid en de exacte personalia <strong>van</strong> hun opdrachtgever of zijn<br />

vertegenwoordigers, alsook <strong>van</strong> de overeenstemming <strong>van</strong> de volmachten <strong>van</strong> deze personen<br />

met het onderwerp <strong>van</strong> de opdracht 9 .<br />

24. Er dient te worden onderstreept dat het Belgisch kadaster als eenvoudige bron <strong>van</strong><br />

inlichtingen <strong>voor</strong> wat de eigenaarsrechten betreft, slechts een element vormt <strong>van</strong><br />

vermoeden <strong>van</strong> eigendom.<br />

25. Hoewel de informatie uit het kadaster nuttig kan zijn <strong>voor</strong> de vastgoedmakelaar, kan men<br />

betwijfelen of deze genoegen kan nemen met deze informatie om zich te verzekeren <strong>van</strong> de<br />

haalbaarheid <strong>van</strong> de zaak waarmee hij werd belast. Het akkoord dat gesloten werd tussen<br />

de AAPD en het BIV (zie punt 4 <strong>van</strong> deze beraadslaging) <strong>voor</strong>ziet overigens dat de<br />

vastgoedmakelaars op basis <strong>van</strong> de meegedeelde kadastrale informatie, een vereenvoudigde<br />

aanvraag zullen kunnen indien <strong>voor</strong> het verkrijgen <strong>van</strong> een hypothecair getuigschrift dat hen<br />

schriftelijk zal worden meegedeeld.<br />

26. Volgens de rechtspraak bestaat de enige verplichting <strong>van</strong> de vastgoedmakelaars erin de<br />

eigendomstitels te controleren. Hoewel de kadastrale en hypothecaire informatie nuttig kan<br />

zijn <strong>voor</strong> hen, lijkt momenteel niets hen ertoe te verplichten deze ook effectief te<br />

raadplegen.<br />

6 Civ. Brux., 30 sept. 1994, J.L.M.B., 1997, p. 803; Civ. Nivelles, 10 juin 1981, Res. Jur. Imm., 1982, p. 59;<br />

7 Brux., 28 janv. 1999, J.T., 1999, p. 625; Civ. Brux., 30 sept. 1994, J.L.M.B., 1997, p. 803.<br />

8 Brux., 28 janv. 1999, J.T., 1999, p. 625; Civ. Nivelles, 10 juin 1981, Res. Jur. Imm., 1982, p. 59;<br />

9 Artikel 13 <strong>van</strong> het Reglement <strong>van</strong> Plichtenleer <strong>van</strong> het BIV, verplicht gesteld door het Koninklijk besluit <strong>van</strong> 27 september<br />

2006.


Beraadslaging FO 07 /2010 - 7/13<br />

27. De authentieke bron die toelaat de eigendom <strong>van</strong> goederen te controleren is het<br />

hypotheekregister. De notarissen zullen steeds dit register moeten raadplegen op het<br />

ogenblik <strong>van</strong> de transactie aangezien deze raadpleging dient te gebeuren op een datum die<br />

zo nauw mogelijk aansluit bij de akte. De raadpleging zie eventueel zou uitgevoerd worden<br />

door een vastgoedmakelaar zal normaalgezien de notaris niet vrijstellen <strong>van</strong> dezelfde<br />

raadpleging. Bijgevolg bestaat het gevaar dat de kosten <strong>voor</strong> de raadpleging tweemaal<br />

worden aangerekend aan de burgers.<br />

28. De vastgoedmakelaar treedt overigens op in situaties waarin de notaris niet tussenbeide<br />

komt (bij<strong>voor</strong>beeld de verhuur).<br />

29. Het ontwerp <strong>voor</strong>ziet dat de vastgoedmakelaar de instemming verkrijgt <strong>van</strong> zijn cliënteigenaar.<br />

De instemming zou moeten opgenomen worden in het geschreven mandaat dat<br />

afgesloten wordt tussen de vastgoedmakelaar en zijn cliënt. Aangezien deze raadpleging<br />

niet verplicht is zou hij duidelijk geïnformeerd moeten worden over het nut er<strong>van</strong> (alsook<br />

over de prijs). Bovendien zal het mandaat een vertrouwelijkheidsverbintenis moeten<br />

bevatten in hoofde <strong>van</strong> de vastgoedmakelaar, waarin wordt bepaald dat hij deze gegevens<br />

uitsluitend zal mogen gebruiken in het raam <strong>van</strong> de opdrachten die hem worden<br />

toevertrouwd door zijn cliënt. Het Comité is <strong>van</strong> oordeel dat het beoogde doeleinde in dit<br />

raam gerechtvaardigd is.<br />

30. Het in artikel 4 <strong>van</strong> de WVP opgenomen finaliteitsbeginsel impliceert eveneens dat de<br />

gegevens niet gebruikt worden <strong>voor</strong> andere doeleinden dan deze waar<strong>voor</strong> zij oorspronkelijk<br />

werden meegedeeld.<br />

31. Het is in ieder geval essentieel dat de vastgoedmakelaars de kadastrale informatie enkel<br />

gebruiken in het raam <strong>van</strong> een duidelijk verkoops- of verhuurmandaat dat hen door hun<br />

cliënt werd verleend en dus nooit <strong>voor</strong> commercieel marktonderzoek of prospectie. Naast<br />

de naleving <strong>van</strong> artikel 4 <strong>van</strong> de WVP gaat het eveneens over de naleving <strong>van</strong> artikel 7 <strong>van</strong><br />

het Reglement <strong>van</strong> Plichtenleer <strong>van</strong> het BIV dat stelt “bij consultatie <strong>van</strong> de hem door<br />

tussenkomst <strong>van</strong> het Instituut toegankelijk gemaakte databanken en bij verwerking <strong>van</strong><br />

deze gegevens, mag de vastgoedmakelaar slechts informatie opvragen en verwerken die<br />

rechtstreeks in verband staat met het uitvoeren <strong>van</strong> de opdracht die ter gelegenheid <strong>van</strong> de<br />

consultatie is gevraagd”.<br />

32. Om zich te vergewissen <strong>van</strong> het feit dat de vastgoedmakelaar enkel optreedt in het raam<br />

<strong>van</strong> een bijzondere verkoops- of verhuuropdracht <strong>van</strong> een (of meerdere) opdrachtgever(s),<br />

<strong>voor</strong>ziet het ontwerp thans dat de vastgoedmakelaar een uitdrukkelijk geschreven akkoord


Beraadslaging FO 07 /2010 - 8/13<br />

moet verkrijgen <strong>van</strong> de betrokken cliënt en dat de <strong>elektronische</strong> aanvragen slechts mogelijk<br />

zijn op basis <strong>van</strong> het artikelnummer (nummer <strong>van</strong> de kadastrale legger) en de afdeling.<br />

33. Bovendien is <strong>voor</strong>zien dat de toegang zal plaatsvinden via het BIV. Dit beroepsinstituut dat<br />

belast is met de naleving <strong>van</strong> de plichtenleer en zich moet uitspreken in tuchtzaken ten<br />

opzichte <strong>van</strong> zijn leden, zal bijgevolg een controle moeten uitoefenen over de aanvragen die<br />

ingediend worden door de vastgoedmakelaars. Hiertoe is het noodzakelijk dat het BIV zou<br />

beschikken over een toegang tot het kadaster zodat zijn medewerkers hier<strong>van</strong> gebruik<br />

kunnen maken bij het controleren <strong>van</strong> de gegevensstromen en een logbestand (logging)<br />

bijhouden <strong>van</strong> de toegangen die werden aangevraagd door zijn leden.<br />

34. Een risico op afwijking <strong>van</strong> het doeleinde kan eveneens bestaan in hoofde <strong>van</strong> de AAPD.<br />

Inderdaad, het protocolakkoord dat op 10 mei 2007 werd afgesloten tussen de AAPD en het<br />

BIV <strong>voor</strong>ziet dat de vastgoedmakelaars op termijn aan de AAPD de informatie zullen<br />

bezorgen die noodzakelijk is <strong>voor</strong> het bijwerken <strong>van</strong> de bouw<strong>voor</strong>schriften met vermelding<br />

<strong>van</strong> de vastgestelde onjuistheden in de kadastrale beschrijvingen <strong>van</strong> de goederen.<br />

35. De bijwerking <strong>van</strong> de kadastrale documentatie gebeurt normaliter door de diensten <strong>van</strong> de<br />

administratie via jaarlijkse inspecties door de controleurs, door informatie die afkomstig is<br />

<strong>van</strong> kadastrale mutaties (informatie die onder meer afkomstig is <strong>van</strong> de notarissen), aan<br />

wijzigingen in de nummering <strong>van</strong> de percelen 10 .<br />

36. Het gebruiken <strong>van</strong> de kadastrale openbaarheid met het oog op het bijwerken <strong>van</strong> de<br />

kadastrale databanken door de vastgoedmakelaars is geen erkend doeleinde <strong>van</strong> het<br />

kadaster en valt dus niet onder de redelijke verwachtingen <strong>van</strong> de burgers.<br />

37. Krachtens artikel 4 <strong>van</strong> de WVP zou de uitvoering <strong>van</strong> een dergelijk project slechts mogelijk<br />

zijn indien nieuwe wettelijke bepalingen worden aangenomen die specifiek in deze<br />

mogelijkheid <strong>voor</strong>zien.<br />

d. Proportionaliteitsbeginsel<br />

38. Ingevolge het proportionaliteitsbeginsel moeten de aanwezige belangen tegen elkaar<br />

afgewogen worden en moeten de belangen <strong>van</strong> de vastgoedmakelaars afgewogen worden<br />

tegen het risico op aantasting <strong>van</strong> de privacy <strong>van</strong> de personen <strong>van</strong> wie de gegevens worden<br />

meegedeeld.<br />

10 Zie Cl. Hollanders de Ouderaen, “Le cadastre”, Rép. Not., Tome II, les biens, Livre 4, point 57 en v.


Beraadslaging FO 07 /2010 - 9/13<br />

39. Als maatregel ter bescherming <strong>van</strong> de privacy <strong>van</strong> de burgers is momenteel <strong>voor</strong>zien dat het<br />

niet mogelijk is om via een toegang tot de databank <strong>van</strong> de eigenaars een lijst te verkrijgen<br />

met alle eigendommen <strong>van</strong> een persoon.<br />

40. Het Comité is <strong>van</strong> mening dat het inderdaad niet gerechtvaardigd is dat vastgoedmakelaars<br />

een individuele lijst zouden verkrijgen met alle eigendommen <strong>van</strong> een persoon.<br />

41. Het geplande systeem zou inderdaad enkel aanvragen toelaten op basis <strong>van</strong> het<br />

artikelnummer (nummer <strong>van</strong> de kadastrale legger) en de afdeling.<br />

42. Overigens dienen enkel de noodzakelijke gegevens te worden meegedeeld.<br />

43. De vastgoedmakelaar kan een adviserende rol vervullen <strong>voor</strong> zijn cliënten en heeft een<br />

juridische verplichting om de uitvoerbaarheid <strong>van</strong> de zaak te controleren, wat een zekere<br />

rechtszekerheid biedt aan de geplande vastgoedtransactie.<br />

44. In dit raam is het <strong>voor</strong> hem nuttig dat hij toegang krijgt tot de kadastrale<br />

identificatiegegevens <strong>van</strong> titularissen die werkelijke rechten bezitten over een goed (<strong>voor</strong><br />

particulieren: naam, <strong>voor</strong>naam, burgerlijke staat, adres <strong>van</strong> de eigenaars en hun<br />

echtgenoten 11 /<strong>voor</strong> de rechtspersonen: ondernemingsnummer, benaming, adres <strong>van</strong> de<br />

maatschappelijke zetel 12 ).<br />

45. Het is eveneens nuttig dat hij toegang krijgt tot de kadastrale gegevens betreffende de reële<br />

rechten die het goed bezwaren (aard <strong>van</strong> het recht, quotiteiten, datum <strong>van</strong> uitdoving), tot<br />

de beschrijving <strong>van</strong> het onroerend goed (afdeling, artikel, volgnummer, wijziging, adres,<br />

aard, bouwjaar, sectie, perceel, inhoud) en tot het kadastraal inkomen (dat hem toelaat<br />

inlichtingen te verstrekken over het bedrag <strong>van</strong> de registratierechten).<br />

46. De toegang tot het kadastraal percelenplan zal toelaten het goed geografisch te situeren en<br />

een grafische <strong>voor</strong>stelling te krijgen <strong>van</strong> de kadastrale percelen, hun afbakening en de<br />

bouwwerken die er zich bevinden.<br />

11 Krachtens artikel 215 § 1 <strong>van</strong> het Burgerlijk wetboek, “De ene echtgenoot kan zonder de instemming <strong>van</strong> de andere niet<br />

onder bezwarende titel of om niet onder de levenden beschikken over de rechten die hij bezit op het onroerend goed dat het<br />

gezin tot <strong>voor</strong>naamste woning dient…”.<br />

12 Het Comité onderstreept het feit dat de wetgeving <strong>van</strong> 8 december 1992 tot bescherming <strong>van</strong> de persoonlijke levenssfeer<br />

ten opzichte <strong>van</strong> de verwerking <strong>van</strong> persoonsgegevens uitsluitend de gegevens beschermd betreffende natuurlijke personen<br />

(en niet deze betreffende rechtspersonen).


Beraadslaging FO 07 /2010 - 10/13<br />

47. Hoewel deze informatie nuttig is <strong>voor</strong> de uitoefening <strong>van</strong> hun beroep wordt momenteel<br />

echter niet vereist dat zij deze verkrijgen.<br />

48. Er moet evenwel worden onderstreept dat de rechtszekerheid <strong>van</strong> een vastgoedtransactie<br />

via een correcte informatie <strong>van</strong> de partijen eveneens een doelstelling is die in het belang is<br />

<strong>van</strong> de burgers. In de huidige stand <strong>van</strong> de rechtspraak verzekert het verkrijgen <strong>van</strong> de<br />

eigendomstitel echter reeds <strong>voor</strong> een groot deel de rechtszekerheid <strong>van</strong><br />

vastgoedtransacties.<br />

e. Frequentie <strong>van</strong> de <strong>mededeling</strong>en <strong>van</strong> het kadaster en duur <strong>van</strong> de huidige<br />

machtiging<br />

49. De frequentie <strong>van</strong> de <strong>mededeling</strong>en <strong>van</strong> gegevens kan niet <strong>voor</strong>af bepaald worden<br />

aangezien zij afhankelijk is <strong>van</strong> de opdrachten <strong>van</strong> de vastgoedmakelaars.<br />

50. De <strong>mededeling</strong> <strong>van</strong> de gegevens wordt gevraagd <strong>voor</strong> onbepaalde duur.<br />

f. Bewaringstermijn <strong>van</strong> de gegevens<br />

51. Volgens de aanvraag zullen de vastgoedmakelaars niet over de mogelijkheid beschikken de<br />

gegevens elektronisch te bewaren.<br />

52. Artikel 16 <strong>van</strong> het Reglement <strong>van</strong> plichtenleer <strong>van</strong> het BIV stelt: “De vastgoedmakelaar zal<br />

alle documenten die zijn opdrachtgever hem heeft bezorgd of deze die hij na betaling heeft<br />

verkregen, in het kader <strong>van</strong> zijn opdracht, bewaren, en zal deze onverwijld teruggeven”.<br />

53. Hij zal, indien nodig, een papieren versie mogen bewaren <strong>van</strong> deze informatie <strong>voor</strong> het<br />

beheer <strong>van</strong> zijn burgerlijke beroeps- of deontologische aansprakelijkheid, en dit uitsluitend<br />

gedurende de termijn waarin rechtszaken tegen hem zouden kunnen ingesteld worden.<br />

g. transparantiebeginsel<br />

54. De gegevensverwerking dient eerlijk en dus op een transparante wijze te gebeuren. De<br />

verplichte kennisgeving in de zin <strong>van</strong> artikel 9 <strong>van</strong> de WVP vormt een <strong>van</strong> de hoekstenen<br />

<strong>van</strong> een transparante verwerking.<br />

55. Met het oog op het bijwerken <strong>van</strong> het kadaster verzamelt de AAPD rechtstreeks gegevens bij<br />

de burgers en onrechtstreeks via bij<strong>voor</strong>beeld de notarissen.


Beraadslaging FO 07 /2010 - 11/13<br />

56. De AAPD is wat de rechtstreekse inzameling <strong>van</strong> gegevens betreft in toepassing <strong>van</strong> artikel<br />

9, § 1 onderworpen aan de verplichte kennisgeving aan de burgers. De informatie<br />

betreffende de verantwoordelijke <strong>voor</strong> de verwerking, de doeleinden <strong>van</strong> de verwerking, de<br />

categorieën bestemmelingen (onder andere de vastgoedmakelaars) en het bestaan <strong>van</strong> een<br />

recht op toegang dient uiterlijk aan de burger verstrekt te worden op het ogenblik dat de<br />

gegevens bij hem worden verkregen.<br />

57. In toepassing <strong>van</strong> artikel 9, § 2, tweede lid, b) <strong>van</strong> de WVP, is een vrijstelling <strong>van</strong> de<br />

verplichte kennisgeving mogelijk <strong>voor</strong> onrechtstreekse gegevensinzamelingen indien de<br />

verwerking wordt uitgevoerd krachtens een wet. Deze vrijstelling belet evenwel niet dat het<br />

Comité zich kan vergewissen <strong>van</strong> het bestaan <strong>van</strong> passende waarborgen met betrekking tot<br />

de bescherming <strong>van</strong> de fundamentele rechten <strong>van</strong> de betrokkenen.<br />

58. In dit opzicht meent het Comité dat de informatie die verstrekt wordt in de huidige<br />

reglementering de burgers niet toelaat zich een duidelijk beeld te vormen <strong>van</strong> de<br />

verwerkingen die uitgevoerd worden met de registers <strong>van</strong> het kadaster. Opdat het Comité<br />

zou kunnen besluiten dat de door de AAPD uitgevoerde verwerking transparant is, is het<br />

onontbeerlijk dat de werkingsmodaliteiten <strong>van</strong> het kadaster bijgewerkt en duidelijk bepaald<br />

worden. Een heldere en transparante tekst zou de doeleinden en de openbaarheid <strong>van</strong> het<br />

kadaster moeten verduidelijken, de gegevens die er worden verwerkt en de <strong>mededeling</strong>en<br />

aan derden die geoorloofd zijn. Aangezien momenteel een dergelijk kader ontbreekt meent<br />

het Comité dat de AAPD in het raam <strong>van</strong> deze machtiging aan de burgers ten minste de<br />

nodige informatie zou moeten verstrekken die hen toelaat zich te informeren over deze<br />

<strong>elektronische</strong> toegang die verleend wordt aan het BIV en zijn leden (doeleinde,<br />

meegedeelde gegevens, toegangs<strong>voor</strong>waarden, bestemmelingen).<br />

59. De vastgoedmakelaars zijn wat de gegevensverwerkingen betreft die zij uitvoeren, eveneens<br />

onderworpen aan de verplichte kennisgeving. Zij zouden in het raam <strong>van</strong> hun schriftelijk<br />

mandaat hun cliënten moeten informeren aangaande deze mogelijkheid om het kadaster te<br />

raadplegen (niet-verplicht karakter) en de doeleinden waar<strong>voor</strong> zij de verkregen gegevens<br />

zullen verwerken.<br />

60. Zodra het BIV als tussenpersoon overigens zal verplicht worden een logging-systeem in te<br />

voeren betreffende de toegangen waar<strong>van</strong> gebruik gemaakt wordt door zijn leden, is het<br />

eveneens noodzakelijk dat deze laatsten volkomen geïnformeerd worden over de gegevens<br />

die in het raam <strong>van</strong> de controleopdracht door het BIV zullen verwerkt worden en onder


Beraadslaging FO 07 /2010 - 12/13<br />

andere over het bestaan <strong>van</strong> dit logbestand (logging), de doeleinden <strong>van</strong> deze verwerkingen<br />

en de controlemodaliteiten.<br />

h. Bestemmelingen en/of derden waaraan de gegevens worden meegedeeld<br />

61. De vastgoedmakelaars zullen de verkregen gegevens uitsluitend mogen meedelen aan de<br />

partijen die betrokken zijn bij de vastgoedtransactie. Terwijl de eigenaar natuurlijk alle<br />

verkregen gegevens zal kunnen ont<strong>van</strong>gen zal de andere partij slecht in kennis gesteld<br />

worden <strong>van</strong> de elementen die zij nodig heeft <strong>voor</strong> de lopende vastgoedtransactie.<br />

i. Veiligheidsbeginsel<br />

62. Uit de meegedeelde documenten blijkt dat de AAPD en het BIV beschikken over een<br />

veiligheidsconsulent en over een veiligheidsbeleid.<br />

63. Het Comité neemt hier<strong>van</strong> akte.<br />

64. Het BIV dient er overigens <strong>voor</strong> te zorgen dat zijn leden ook technische en organisatorische<br />

veiligheidsmaatregelen <strong>voor</strong>zien om iedere ongeoorloofde toegang of andere ongeoorloofde<br />

verwerking te <strong>voor</strong>komen.<br />

OM DEZE REDENEN,<br />

Het Comité neemt akte <strong>van</strong> de door de partijen aangegane verbintenissen, namelijk:<br />

<br />

<br />

dat de toegang slechts mogelijk is op basis <strong>van</strong> het artikel- en afdelingsnummer;<br />

dat de makelaars niet over de mogelijkheid beschikken de gegevens elektronisch te<br />

bewaren en dat een papieren versie slechts mag bewaard worden <strong>voor</strong> het beheer <strong>van</strong><br />

hun burgerlijke beroeps- of deontologische aansprakelijkheid, en dit uitsluitend<br />

gedurende de termijn waarin rechtszaken tegen hun zouden kunnen ingesteld worden;<br />

Voor het overige machtigt het Comité het BIV en de vastgoedmakelaars die lid zijn <strong>van</strong> het<br />

BIV om <strong>voor</strong> onbepaalde duur toegang te krijgen tot sommige kadastrale gegevens (beschreven<br />

onder de punten 44, 45 en 46 <strong>van</strong> deze machtiging), en dit onder de in huidige beraadslaging<br />

vastgestelde <strong>voor</strong>waarden, namelijk:<br />

<br />

dat de vastgoedmakelaars de kadastrale gegevens uitsluitend zullen gebruiken in het<br />

raam <strong>van</strong> een welbepaalde verkoops- of verhuuropdracht die hen werd opgedragen


Beraadslaging FO 07 /2010 - 13/13<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

door hun cliënt en nooit <strong>voor</strong> commercieel marktonderzoek of prospectie , noch <strong>voor</strong><br />

bijwerking <strong>van</strong> het kadaster;<br />

dat de toegang zal gebeuren via het BIV en dat dit laatste hierop controle uitoefent en<br />

hiertoe een logbestand (logging) bijhoudt;<br />

dat de AAPD de burgers informeert over deze <strong>elektronische</strong> toegang die verleend wordt<br />

aan het BIV en zijn leden (doeleinde, meegedeelde gegevens, toegangs<strong>voor</strong>waarden,<br />

bestemmelingen);<br />

dat de vastgoedmakelaars hun cliënten inlichten over het niet-verplicht karakter <strong>van</strong><br />

deze raadpleging en over de doeleinden waar<strong>voor</strong> zij de verkregen gegevens zullen<br />

verwerken (zodat zij hun op informatie berustende toestemming kunnen verlenen) en<br />

over de prijs;<br />

dat het BIV zijn leden duidelijk informeert over de verwerkingen die het zal uitvoeren in<br />

het raam <strong>van</strong> zijn controleopdracht <strong>van</strong> de gegevensstromen (verwerkte gegevens,<br />

bestaan <strong>van</strong> een logbestand, doeleinden, controlemodaliteiten);<br />

dat het BIV er<strong>voor</strong> zorgt dat zijn leden ook technische en organisatorische<br />

veiligheidsmaatregelen <strong>voor</strong>zien om iedere ongeoorloofde toegang of andere<br />

ongeoorloofde verwerking te <strong>voor</strong>komen.<br />

Voor de Administrateur m.v.,<br />

De Voorzitter,<br />

(get.) Patrick Van Wouwe<br />

(get.) Willem Debeuckelaere

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!