Deelrapport trendanalyse domein Wonen - Nationaal Archief

Concept Rapport Domein (Zorg voor) Wonen – februari 2011
"
�� Individualisering
Toenemende woningbehoefte als gevolg van bevolkingsgroei en huishoudensverdunning
�� Trend: Toenemende differentiatie van het soort woningen en woonvormen als gevolg
van veranderende woonbehoeften
�� Trend: Veranderingen in de woonlocatiekeuze
�� Trend: Inhoudelijke en bestuurlijke veranderingen van de inzet en sturing door
rijksoverheid, provincies en gemeenten op de ruimtelijke ordening m.b.t.
woningbouw
�� Trend: Opkomst en neergang van de kraakbeweging
�� Trend: Intensivering en afschaffing van het woonwagenbeleid
�� Hotspot: Kroningsrellen (1980)
Na 1945 – na 2005
& '
Tussen 1975 en 2005 groeide de Nederlandse bevolking van 13,6 tot 16,3 miljoen
personen, een toename van bijna 20 procent. [SCP 1998: 73A77, 504; CBS 2010] Het
aantal huishoudens groeide echter nog sterker: van ruim 4,5 miljoen tot bijna 7,1
miljoen, een stijging van ruim 54 procent. Deze veel grotere groei werd veroorzaakt
doordat de huishoudens uit steeds minder personen gingen bestaan: de gemiddelde
huishoudensomvang daalde van 2,95 personen in 1975 tot 2,42 in 1990 en 2,27 in 2005.
[SCP 1998: 504; CBS 2010]
Oorzaken voor deze huishoudensverdunning waren de groei van het aantal
alleenstaanden en ontgroening van de bevolking. In de periode 1975A1995 nam het
aandeel jongeren tot 20 jaar (die in het algemeen nog bij de ouders wonen) met bijna
een derde af van 34,2% tot 24,4%, waarna het stabiliseerde. Bovendien gingen jongeren
die het ouderlijk huis verlieten, vaker als alleenstaande zelfstandig wonen: in het begin
van de jaren zeventig gold dit nog voor 27% van de jongeren, in het begin van de jaren
negentig was dit gestegen tot 55%. Doordat stellen steeds later gingen samenwonen of
trouwen en het aantal scheidingen steeg, groeide ook in andere leeftijdsgroepen het
aantal alleenstaanden. In totaal verdrievoudigde het bijna: van circa 885.000 tot ruim
2,4 miljoen. Het aandeel eenpersoonshuishoudens steeg daardoor van 19,4% in 1975 tot
34,5% in 2005. [SCP 1998: 504A505, 512A513; CBS 2010]
Door de stijging van het aantal huishoudens steeg ook de woningbehoefte van de
Nederlandse bevolking. Aanvankelijk bleef het aantal woningen hierbij achter, maar in de
loop van de jaren negentig leek het woningtekort definitief opgelost. De woonagenda van
het ministerie van VROM voor begin jaren 2000 richtte zich vooral op de kwaliteit van
wonen en de betaalbaarheid. Door stagnerende woningbouw liep het woningtekort echter
weer op, waardoor de overheid weer de nadruk legde op de voortgang van de nieuwbouw
en de beschikbaarheid van woningen. [SCP 2005: 264]
&
�� Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu en taakvoorgangers
�� Sociaal en Cultureel Planbureau, Sociaal en cultureel rapport 1998. 25 jaar sociale
verandering (Den Haag 1998).
6