Deelrapport trendanalyse domein Wonen - Nationaal Archief

More documents

Recommendations

Info

Concept Rapport Domein (Zorg voor) Wonen – februari 2011 maakte, moest er wel iets ernstigs aan de hand zijn. Zijn bekendheid en toegang tot de media gaf hem ook de mogelijkheid om de kwestie hoog op de politieke en bestuurlijke agenda’s te krijgen. Er volgde snel verder onderzoek. Er werden uitgebreide bodemA en luchtmetingen in de kruipruimten gedaan, bewoners werden medisch getest en er werd een klein stukje van de wijk afgegraven, waarbij een tiental lekkende vaten naar boven werd gebracht. Uit het medisch onderzoek bleek niets te vinden dat kon duiden op gezondheidsrisico’s als gevolg van de verontreinigde bodem. Door het risico van aantasting van waterleidingbuizen door xyleen en tolueen, zoals ook in 1979 was gebleken, kon de kwaliteit van het drinkwater echter niet meer worden gegarandeerd. De waterleiding werd afgesloten en er werden tappunten ingericht waar bewoners water konden halen. Op 2 mei werd besloten de hele wijk te ontruimen. Het gevaar was dat ook gasleidingen en rioolbuizen door het giftig afval aangetast zouden zijn. Maar ook speelde mee dat de grote onzekerheid bij de bewoners over de veiligheid van hun woonsituatie niet langer aanvaardbaar werd geacht. Op 1 juni werd de wijk afgesloten. Bewoners werden ondergebracht in een stacaravans en noodwoningen op een terrein elders in Lekkerkerk, dat als snel de naam ‘camping Benzidorm’ kreeg. Daar werd ook een noodschool gebouwd. Het probleem van Lekkerkerk was inmiddels een probleem van het Rijk geworden. Er werden in ruime mate middelen vrijgemaakt om het gif snel en grondig te verwijderen. De vervuilde grond zou worden afgevoerd en vervangen worden door schoon lavazand uit de Eifel. Koopwoningen werden onteigend. ViceApremier Wiegel maakte zich er sterk voor dat dit met een ‘ruimhartige interpretatie’ van de onteigeningswet gebeurde, waardoor de gedupeerde eigenaren meer dan de marktprijs kregen. Koningin Beatrix bezocht – in het eerste publieke optreden na haar kroning – op 14 juni 1980 het getroffen gebied en de bewoners in hun tijdelijke onderkomens. Het bezoek en de televisiebeelden daarvan gaven de affaire de status van een ‘echte ramp’. In hoog tempo werd de bodem tot vier meter diep afgegraven. In totaal werden 1641 vaten geruimd. Benzeen werd uiteindelijk niet aangetroffen. Achteraf bleek dat bij een eerste meting in een kruipruimte wel iets gemeten was, maar dat door een tikfout in de rapportage de hoeveelheid met een factor duizend was overdreven. In november 1980 konden de eerste bewoners weer naar hun huizen terugkeren. De laatste caravans werden in mei 1982 ontruimd. Onteigende huizen werden te koop aangeboden als staande op de schoonste grond van Nederland. Uiteindelijk kostte de hele schoonmaakoperatie 188 miljoen gulden. In 2008 werd een schikking bereikt tussen de staat en de twee bedrijven die betrokken waren bij het veroorzaken van de bodemverontreiniging. Zij betaalden ieder één miljoen euro. Door de gifaffaire was de aandacht in de politiek voor de risico’s van bodemverontreiniging sterk gestegen. Minister Ginjaar van Volksgezondheid en Milieuhygiëne greep de gelegenheid aan om het milieubeleid aan te scherpen. Een in behandeling zijnd wetsvoorstel voor een Wet bodembescherming werd ingeruild voor een veel meer dwingende "Wet houdende tijdelijke regeling inzake sanering in geval van verontreiniging van de bodem" ofwel de Interimwet bodemsanering. Deze Interimwet bodemsanering trad in januari 1983 in werking. Andere te saneren locaties werden in beeld gebracht. Dat kon niet verhinderen dat in de komende jaren nog een reeks onverwachte giflocaties aan het licht zou komen, waar bewoners ernstig getroffen werden, als de Merwedepolder in Dordrecht (1981) en de Steendijkpolder in Maassluis (1983). De nieuwe gevallen hadden echter niet het ‘voordeel’ van Lekkerkerk dat de overheid, ook al waren geen objectieve, acute gezondheidsrisico’s vastgesteld, op de golf van publiciteit als vanzelfsprekend tot een snelle en totale sanering door afgraven overging. In de tijd daarna werd steeds vaker gekozen voor een andere, minder ingrijpende en minder dure aanpak als isolatie, grondwaterreiniging, bacteriële bestrijding, etcetera. Dit bracht problemen mee voor 44
Concept Rapport Domein (Zorg voor) Wonen – februari 2011 kopers van woningen die ongewild eigenaar waren geworden van een stukje vervuilde grond, en die A wanneer niet tot volledige sanering werd overgegaan – geconfronteerd werden met waardevermindering of zelfs onverkoopbaarheid van hun pand. Bovendien bleven ze zitten met zorgen over wat dit op de lange termijn zou betekenen voor de gezondheid van henzelf en van hun kinderen. & �� Gemeente Lekkerkerk �� Provincie ZuidAHolland �� Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties �� Ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne ( �� http://www.deweekkrant.nl/pages.php?page=124075 (geraadpleegd 4 november 2010) �� Ontwerp van Wet, Kamerstukken Tweede Kamer, vergaderjaar 1980A1981, 16 821, nrs. 1A2 �� http://www.binnenlandsbestuur.nl/legendarischeAgifaffaire.169959.lynkx (geraadpleegd 4 november 2010) �� http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/article/detail/659221/2005/07/30/Gifra mpAbinnenAdeAnormen.dhtml (geraadpleegd 4 november 2010) �� http://geschiedenis.vpro.nl/programmas/2899536/afleveringen/19015735/ (Lekkerkerk. Andere tijden. 7 september 2004) (geraadpleegd 4 november 2010) �� Veen, Ben van, Giftig dagboek: leven in Lekkerkerk'West ’79 –’80 (Rijswijk 1988) 45
Page 1 and 2: DOMEIN (ZORG VOOR) WONEN NATIONAAL
Page 3 and 4: Concept Rapport Domein (Zorg voor)
Page 43: Concept Rapport Domein (Zorg voor)
Page 65: Concept Rapport Domein (Zorg voor)

Deelrapport trendanalyse domein Wonen - Nationaal Archief

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?