Deelrapport trendanalyse domein Wonen - Nationaal Archief

Concept Rapport Domein (Zorg voor) Wonen – februari 2011
Belvedèreprogramma, zoals dat sinds 1999 bestond, te worden gevolgd. Dit betekende
dat bij woningbouw de cultuurhistorische en landschappelijke kwaliteit van een gebied
behouden en versterkt moesten worden. De lokale vormgeving van het kleine
kernenbeleid werd neergelegd bij de provincies, de uitwerking bij de gemeenten, die
daarvoor instrumenten kon inzetten als het bestemmingsplan, een welstandsnota, een
beeldkwaliteitplan en een landschapsontwikkelingsplan. Provincies en gemeenten konden
op deze manier een op de lokale situatie toegesneden invulling geven aan het kleine
kernenbeleid en daarmee ook versterking van de woonfunctie en beleid ten aanzien van
herstel van basisvoorzieningen combineren. Het rijk toetste alleen de provinciale plannen
aan de Nota Ruimte. [website belvedere]
Bij de realisatie van de politieke keuzen die via de nota’s werden uitgedragen, is het in
de gehele periode een probleem van het Rijk geweest dat ruimtelijke ordening,
woningbouw en wonen voor allerlei verschillende doeleinden werden ingezet, van socialeA
en inkomenspolitiek tot natuurA en milieubeleid. Centrale sturing ontbrak en het was voor
betrokken partijen vaak moeilijk om een duidelijke lijn te ontwaren. [Interview Maas]
In de jaren negentig kwam er een andersoortige impuls voor de ordening van (locaties
voor) woningbouw, vanuit milieuoogpunt, in het bijzonder de luchtkwaliteit. Eind jaren
negentig verscheen de eerste van een serie Europese richtlijnen waarin normen voor
luchtkwaliteit werden vastgesteld. Velen lieten zich door deze aangescherpte normen
overvallen. Door rechterlijke uitspraken werden vele projecten stilgelegd. Midden jaren
nul verklaarde het Rijk het ongewenst dat in gebieden waarin luchtkwaliteit onvoldoende
kon worden gewaarborgd, bewoning zou plaatsvinden. Het regelen daarvan gebeurt via
(gemeentelijke) bestemmingsplannen. [Hidding, 2006: 210A213; Priemus 2010]
&
�� Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en
taakvoorgangers
�� Ministerie van Verkeer en Waterstaat
�� Provincies
�� gemeenten
�� projectontwikkelaars en aannemers
�� Europese Unie
�� Brouwer, Piet en Gerard van Kesteren, Berigt aan de heeren reizigers. 400 jaar
openbaar vervoer in Nederland (Den Haag 2008).
�� http://www.belvedere.nu/
�� Cammen, Hans van der, Ruimelijke ordening: van grachtengordel tot Vinex'wijk (3 e
druk, Houten 2008).
�� Ekkers, Paul, Van volkshuisvesting naar woonbeleid (Den Haag 2002).
�� Faludi, A en A.J. van der Valk, De groeikernen als hoekstenen van de Nederlandse
ruimtelijke planningsdoctrine (Assen/Maastricht 1990)
�� Haaft, Gonny ten, e.a., Wonen in Nederland (Amsterdam 2001).
�� Heijmans, Toine, ‘Vinexfile’, De Volkskrant, 29 september 2010.
�� Hidding, Marjan, Planning voor stad en land (Bussum 2006).
�� Interview met Bob Maas, d.d. 10 november 2010.
�� Interview met Vic Veldheer, d.d. 6 oktober 2010.
�� Mak, Geert, Hoe God verdween uit Jorwerd. Een Nederlands dorp in de twintigste
eeuw (Amsterdam 1996).
�� Ministerie van VROM, Nota Wonen. Mensen Wensen, Wonen. Wonen in de 21 e eeuw
(Den Haag 2000).
�� Praag, Carlo van, en Wilfried Uitterhoeve, Een kwart eeuw sociale verandering in
Nederland (Nijmegen 1999).
�� Priemus, Hugo, Kanttekeningen bij het concept rapport trendanalyse domein (zorg
voor) wonen d.d. 15 november 2010 (Leiden/Delft 2010).
28