Deelrapport trendanalyse domein Wonen - Nationaal Archief

Concept Rapport Domein (Zorg voor) Wonen – februari 2011
"
�� Individualisering
�� Emancipatie en participatie
Veranderingen in de woonlocatiekeuze
�� Trend: Toenemende woningbehoefte als gevolg van bevolkingsgroei en
huishoudensverdunning
�� Trend: Toenemende differentiatie van het soort woningen en woonvormen als gevolg
van veranderende woonbehoeften
�� Trend: Toename van de kosten van wonen voor kopers en huurders
�� Trend: Verschuiving van de overheidssubsidiëring van bouwen naar huren en kopen
�� Trend: Inhoudelijke en bestuurlijke veranderingen van de inzet en sturing door
rijksoverheid, provincies en gemeenten op de ruimtelijke ordening m.b.t.
woningbouw
�� Trend: Toenemende aandacht voor stadsvernieuwing / stedelijke vernieuwing
�� Trend: Intensivering en afschaffing van het woonwagenbeleid
�� Domein: Cultuur, Leefstijl en Mentaliteit
Jaren zestig – na 2005
& '
De aandacht voor het kiezen van woonlocaties was beleidsmatig sterk op het westen van
Nederland, de Randstad en de grote steden daarin, gericht. Dit was het gebied waar in
de periode van wederopbouw en grote woningnood na de oorlog de nadruk lag bij de
bouw van nieuwe woningen, met het oog op het stimuleren van de economische
bedrijvigheid. De woningen, waarvan veel in de sociale sector, werden gebouwd in wijken
rondom de oude centra in de vorm van flats of portiekwoningen. Door de strakke topA
down sturing werd zelfs in kleine gemeenten grootschaligheid afgedwongen. [SCP, 1998:
501A502; Lubach, 2001: 11].
Dit strookte niet met de voorkeur van velen voor een kwalitatief goede, grondgebonden
woningen (liefst een ‘twee onder één kap’ met voorA, zij en achtertuin) in een groene,
ruime omgeving. [Interview Maas] Illustratief is dat in de jaren zeventig volgens het blad
Ideaal Wonen acht van de tien jonge gezinnen wel eens plannen gemaakt hadden om in
een boerderij op het platteland te gaan wonen. [Montijn, 2002: 164].
Het gevolg van de behoefte aan grondgebonden woningen was een grote mate van
ongestuurde suburbanisatie. Dit werd mede mogelijk gemaakt door de verbeterde
vervoersmogelijkheden sinds de jaren zestig, vooral door het toenemend autobezit,
waardoor de noodzaak om dicht bij het werk te wonen was vervallen. De locatie
waarheen men wilde verhuizen was daarom vooral afhankelijk van de beschikbaarheid
van de geschikte woning, en of het ging om een huurwoning in de sociale sector, een
commerciële huurwoning of een koopwoning.
Kleine gemeenten wisten zowel in de vrije sector als in de gesubsidieerde sector de
gewenste woningen te realiseren. [SCP, 1998: 503] Dat gold later, in de periode tussen
1972 en 1993, ook voor de groeikernen. Aanvankelijk was ook daar vooral sprake van
bouw van flats, zodat degenen die uit de stad vertrokken hun heil alsnog in
plattelandsgemeenten zochten, maar weldra werden ook daar op grote schaal de
gewenste grondgebonden woningen gerealiseerd. [SCP, 1998: 526A527; Van Praag en
Uitterhoeve, 1999: 98A99].
Toename van het aantal tweeverdieners in jaren tachtig en negentig leidde er toe dat de
woonlocatie strategischer moest worden gekozen. Beide werklocaties moesten immers zo
13