Onderzoek funderingen - Gemeente Dordrecht

3 NORMEN
3.1 Inleiding
In dit hoofdstuk zal de rekenkamer de handelingsnormen uitwerken. Omdat niet eerder door
een rekenkamer onderzoek naar funderingsproblemen is gedaan, kon zij geen gebruik maken
van bestaande normen. De normen worden ontleend aan wetgeving, maar ook aan
wetenschappelijke inzichten. De rekenkamer heeft hiertoe een aantal stukken doorgenomen (zie
bijlage 4).
3.2 Woningwet 1901
Aan het begin van de negentiende eeuw wordt huisvesting nog niet als een overheidstaak
gezien. 23 Arbeiders wonen in vochtige kelders, bedompte huisjes, sloppen en stegen waar geen
lucht en licht kan doordringen. Een gebrek aan water, toiletten en afvoeren werken epidemieën
in de hand. Bovendien zijn instortingen aan de orde van de dag omdat er geen controle op de
bouw wordt uitgeoefend. Om de kosten laag te houden bezuinigen aannemers op materiaal,
arbeidsloon en het heiwerk. Een aantal fatale ongelukken en een cholera-epidemie in 1848
zorgen er voor dat liberalen de ‘quaestie der arbeidershuisvesting’ hoog op de politieke agenda
plaatsen. In het belang van de hygiëne, gezondheid en veiligheid gaat de overheid minimale
kwaliteitseisen aan woningen stellen. In 1901 ziet de woningwet het levenslicht. 24 Deze
woningwet heeft tot doel slechte woonomstandigheden teniet te doen. 25 Gemeenten worden
belast met de uitvoering van de woningwet. Zij moeten een afdeling bouw- en woningtoezicht
oprichten, de minimale kwaliteitseisen vastleggen in een bouwverordening en toezien op de
naleving van de woningwet. Kortom, vanaf 1901 waarborgt de overheid de minimaal gewenste
kwaliteit van bouwwerken. 26
3.3 Herziene woningwet 1991
In 1991 wordt de woningwet herzien. Gemeenten mogen niet langer zelf afzonderlijk
bouwtechnische voorschriften opstellen. Het bouwbesluit, een verzameling van landelijk
uniforme voorschriften, wordt van kracht.
Artikel 100 van deze zelfde wet bepaalt dat gemeenten moeten voorzien in bouw- en
woningtoezicht. Bouw- en woningtoezicht toetst aanvragen om bouwvergunning 27 én houdt
toezicht op bestaande bouw. Dit houdt in dat de afdeling onderzoek moet doen naar de kwaliteit
van de woningvoorraad. 28 Artikel 13 (woningwet 1991) omschrijft deze algemene
onderzoeksplicht van B en W. 29 Hoewel de wetgever verlangt van B en W dat deze actief nagaan
of woningen voldoen aan de kwaliteitseisen uit het bouwbesluit, heeft Ekkers vastgesteld dat dit
nauwelijks gebeurt.
In die gevallen dat B en W tekortkomingen constateren, worden zij geacht de eigenaar aan te
schrijven tot het treffen van voorzieningen (artikel 14, woningwet 1991). 30 Immers, deze is
primair verantwoordelijk voor de kwaliteit van het bouwwerk. 31 In zijn handboek ruimtelijke
19