Het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd tot 16 jaar - Universiteit ...
Het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd tot 16 jaar - Universiteit ...
Het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd tot 16 jaar - Universiteit ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
72. Kamerstuk 14223, bevatten<strong>de</strong> grondwettelijke bepalingen voor verkiezingen <strong>van</strong> Eerste<br />
en Twee<strong>de</strong> Kamer.<br />
73. Han<strong>de</strong>lingen Twee<strong>de</strong> Kamer 1979-1980, 18 <strong>de</strong>cember 1979 (zoek op kamerstuk<br />
14223).<br />
74. Volkskrant <strong>van</strong> 31 mei 2006.<br />
75. Voor een voorbeeld <strong>van</strong> bijdragen aan het Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>de</strong>bat zie: Charlotte <strong>van</strong> Hees &<br />
Heleen Snij<strong>de</strong>rs (2002), Drank, brommers en dus ook stemmen! Een on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong><br />
haalbaarheid en wenselijkheid <strong>van</strong> het stemrecht voor zestienjarigen, Instituut voor Publiek<br />
en Politiek: Amsterdam. Maar ook bijvoorbeeld <strong>de</strong> bijdrage <strong>van</strong> Alexan<strong>de</strong>r<br />
Pechtold tij<strong>de</strong>ns het congres Inclusive Politics, in mei 2006 in Nijmegen laat een ‘positieve<br />
grondhouding’ ten aanzien <strong>van</strong> het on<strong>de</strong>rwerp zien.<br />
(Http://www.nrc.nl/binnenland/article<strong>16</strong>87751.ece/Minister_Pechtold_wil_stemrecht_v<br />
oor_<strong>16</strong>-jarigen). Hij kondig<strong>de</strong> aan hierover een <strong>de</strong>bat met <strong>de</strong> kamer te willen voeren,<br />
maar zijn ministerschap kwam vrij kort daarna <strong>tot</strong> een ein<strong>de</strong>.<br />
76. De Groenen claim<strong>de</strong>n tij<strong>de</strong>ns het stemmings<strong>de</strong>bat in 2007 dat ze al in 1992 had<strong>de</strong>n gepleit<br />
voor verlaging <strong>van</strong> <strong>de</strong> kiesgerechtig<strong>de</strong> <strong>leeftijd</strong> <strong>tot</strong> <strong>16</strong> <strong>jaar</strong>; Nationalrat, XXIII. GP<br />
5. Juni 2007 24. Sitzung / 99.<br />
77. PK0510 | Presseaussendung PK0510 vom 21.06.2007 (p. 3) (zie http://www.parla<br />
ment.gv.at/PG/PR/JAHR_2007/PK0510/PK0510.shtml).<br />
78. De Stenografische Protokolle uit die perio<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> <strong>de</strong>elstaat parlementen<br />
zijn niet beschikbaar via internet. Daarom lenen <strong>de</strong> <strong>de</strong>batten zich niet voor ver<strong>de</strong>re<br />
analyse.<br />
79. Zo werd bijvoorbeeld op 28 November 2000 in Steiermark na herhaal<strong>de</strong> verzoeken <strong>van</strong><br />
verschillen<strong>de</strong> partijen (SPÖ, Groenen en FPÖ) het voorstel <strong>tot</strong> verlaging <strong>van</strong> <strong>de</strong> kiesgerechtig<strong>de</strong><br />
<strong>leeftijd</strong> ingediend. Enkele maan<strong>de</strong>n daarna werd het voorstel ook aangenomen.<br />
Zie voor het voorstel http://www.landtag.steiermark.at/cms/dokumente/102651<br />
82_5076210/4c4786bf/14_<strong>16</strong>_1_ANT.pdf. In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> <strong>de</strong>elstaat werd in 2004 door <strong>de</strong><br />
Groenen voorgesteld om <strong>de</strong> verlaging ook door te voeren voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>elstaatverkiezingen.<br />
De beslissing werd uitgesteld in het licht <strong>van</strong> <strong>de</strong> verwachte lan<strong>de</strong>lijke discussie over dit<br />
on<strong>de</strong>rwerp.<br />
80. Voor een analyse <strong>van</strong> <strong>de</strong> gebeurtenissen in Wenen, zie Projektgemeinschaft SORA-ÖIJ-<br />
WZW, 2005.<br />
81. Die Absenkung <strong>de</strong>s Wahlalters von 18 auf <strong>16</strong> Jahre für alle Wahlen hatte bis zum<br />
Abschluss <strong>de</strong>r Koalitionsvereinbarung zwischen SPÖ und ÖVP im Jänner 2007 eine<br />
nur sehr geringe Chance auf Realisierung. Befürwortet wor<strong>de</strong>n war die Maßnahme bis<br />
dahin nur von <strong>de</strong>r SPÖ und <strong>de</strong>n Grünen, ÖVP und FPÖ sowie das BZÖ konnten sich<br />
nur auf Gemein<strong>de</strong>- und Lan<strong>de</strong>sebene eine Absenkung vorstellen’. In Karlhofer, 2007: p.<br />
1, zoals genoemd in noot 83.<br />
82. Deklaration von Wien und Bad Ischl; Erklärung über die Ergebnisse <strong>de</strong>s von <strong>de</strong>r<br />
österreichischen EU-Ratspräsi<strong>de</strong>ntschaft veranstalteten Youth Event Wien/Bad Ischl,<br />
28.-31. März 2006.<br />
83. Zie on<strong>de</strong>r meer Ferdinand Karlhofer, Wählen mit <strong>16</strong>: Erwartungen und Perspektiven,<br />
Forum Politische Bildung Informationen zur Politischen Bildung Bd. 27, Innsbruck-<br />
Bozen-Wien 2007. Zie ook het nieuwsbericht op http://www.news.at/articles/0125/<br />
56