Het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd tot 16 jaar - Universiteit ...

4 Maken jongeren gebruik van hun nieuw
verworven kiesrecht?
In het vorige hoofdstuk is een groot aantal empirische veronderstellingen naar voren
gebracht. Hieronder kijken we naar enkele onderzoeken in (deel)staten waar
de kiesgerechtigde leeftijd daadwerkelijk is verlaagd. Kunnen die onderzoeken
ons helpen de empirische veronderstellingen in de gepresenteerde argumenten te
onderbouwen of te ontkrachten?
4.1 Wat voor soort onderzoek zou bruikbaar zijn?
Voordat we een blik werpen op empirisch onderzoek, is het interessant na te denken
over de vraag hoe bruikbaar onderzoek naar de effecten van het verlagen van
de kiesgerechtigde leeftijd er uit zou moeten zien. Dat onderzoek zou zich niet alleen
op (jonge) kiezers moeten richten, maar ook op hun ouders, op media en op
politici en partijen. We weten dat niet alleen een eventuele verlaging van de kiesgerechtigde
leeftijd maar ook allerlei andere factoren mogelijk invloed hebben op
deze vier groepen. Ook weten we dat iedere verandering tijdelijk effecten teweeg
brengt die op langere termijn niet meer optreden. Zo maken partijen wellicht de
eerste keer nog folders om de nieuwe groep te informeren, maar het is niet zeker
dat ze dat blijven doen. Ten slotte gaat het verlagen van de kiesgerechtigde vaak
samen met allerlei (al dan niet tijdelijk) flankerend beleid. Of de maatregel er nu
voor zorgt dat bepaalde veranderingen optreden of dat die veranderingen moeten
worden toegeschreven aan het flankerende beleid is niet gemakkelijk inzichtelijk
te maken. Dit alles betekent dat we reeksen verkiezingen zouden moeten vergelijken
die in veel opzichten hetzelfde zijn, maar die op de interessante kenmerken
van elkaar verschillen. Potentieel het meest interessant is daarom langlopend onderzoek
naar de lokale verkiezingen in Duitse deelstaten. Sommige van die deelstaten
hebben wel en andere hebben de kiesgerechtigde leeftijd immers niet verlaagd.
En hoewel de lokale verkiezingen in Duitsland niet allemaal op hetzelfde
moment plaatsvinden zijn ze in veel opzichten vergelijkbaar. Is dit soort onderzoek
aanwezig?
41